B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
N
N
G
G
U
U
Y
Y
N
N
T
T
H
H
T
T
H
H
U
U
H
H
I
I
N
N
CÁC NHÂN T TÁC NG N CU TRÚC
TÀI CHÍNH CA DOANH NGHIP NGÀNH
THY HI SN GIAI ON 2006-2010
LUN VN THC S KINH T
CHUYÊN NGÀNH: KINH T TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
MÃ S: 60.31.12
NGI HNG DN: TS NGUYN NGC NH
TP.H CHÍ MINH – NM 2011
MC LC
PHN M ĐU 1
CHNG 1: TNG QUAN V CU TRÚC TÀI CHÍNH 4
1.1 Khái nim cu trúc tài chính 4
1.2 S cn thit phi nghiên cu cu trúc tài chính 4
1.3 Hiu qu s dng n trong cu trúc tài chính 5
1.4 Nhng nhân t nh hng đn cu trúc tài chính 6
1.4.1 Chi phí s dng vn bình quân (WACC) 6
1.4.2 Tác đng ca thu 7
1.4.3 Chi phí kit qu tài chính 8
1.4.4 Tác đng ca tín hiu 9
1.4.5 c đim ca nn kinh t 9
1.4.6 c tính ca ngành kinh doanh 10
1.4.7 c tính ca doanh nghip 11
1.5 Nguyên tc c bn khi xây dng cu trúc tài chính 12
1.5.1 Nguyên tc t phòng nga 12
1.5.2 Giá tr th trng- Các hàm ý v ri ro và t sut sinh li 13
1.5.3 Quyn kim soát 13
1.5.4 Kh nng điu đng hay kh nng tài tr linh hot 13
1.5.5 nh thi đim 13
1.6 Các lý thuyt v cu trúc tài chính 14
1.6.1 Quan đim truyn thng 14
1.6.2 Lý thuyt cu trúc tài chính ca MM 15
1.6.3 Lý thuyt đánh đi cu trúc vn (ca DeAngelo và Masulis, 1980) 16
1.6.4 Lý thuyt trt t phân hng (ca Myers và Majluf, 1984) 16
KT LUN CHNG 1 20
CHNG 2: THC TRNG CU TRÚC TÀI CHÍNH CA CÁC DOANH
NGHIP NGÀNH THY HI SN NIÊM YT TRÊN SÀN CHNG KHOÁN
VIT NAM T NM 2006 N 2010 21
2.1 Gii thiu khái quát ngành thy hi sn 21
2.2 Thc trng cu trúc tài chính ca các doanh nghip ngành thy hi sn niêm yt
trên sàn chng khoán Vit Nam 22
2.2.1 Cu trúc n ca ngành thy hi sn 22
2.2.2 Ri ro khi s dng n trong cu trúc tài chính 23
2.2.3 Hiu qu s dng vn ch s hu (ROE): 26
2.2.4 Hiu qu s dng tài sn ROA 29
KT LUN CHNG 2 32
CHNG 3: CÁC NHÂN T TÁC NG N CU TRÚC TÀI CHÍNH CA
CÁC DOANH NGHIP NGÀNH THY HI SN NIÊM YT TRÊN SÀN
CHNG KHOÁN VIT NAM 33
3.1 Phng pháp nghiên cu 33
3.1.1 D liu 33
3.1.2 Phng pháp phân tích 33
3.1.3 iu kin thc hin 33
3.1.4 Li ích và hn ch ca vic ng dng phng pháp phân tích hi quy trong
vic xác đnh các nhân t tác đng đn CTTC 33
3.2 Gi thit và mô hình nghiên cu 34
3.2.1 Gi thit nghiên cu 34
3.2.1.1 Quy mô công ty (Size) 34
3.2.1.2 Cu trúc tài sn (Tang) 35
3.2.1.3 Li nhun (Profit) 35
3.2.1.4 S tng trng ca doanh nghip (Growth) 36
3.2.1.5 Ri ro doanh nghip (Business Risk) 36
3.2.1.6 Thu thu nhp doanh nghip (Tax) 37
3.2.1.7 Tính đc đáo ca sn phm (Uniqueness) 37
3.2.1.8 Tính thanh khon (Liquidity) 37
3.2.1.9 Tài sn th chp (Collateral Value) 38
3.2.2 Mô hình nghiên cu 39
3.3 Kt qu nghiên cu 40
3.3.1 Mô t thng kê các bin gii thích và cu trúc tài chính 40
3.3.2 Xây dng mô hình hi quy 41
3.3.3 Gii thích ý ngha mi quan h gia các bin đc lp và bin ph thuc 43
3.3.4 Kim tra các gi đnh ca mô hình 46
3.3.4.1 Kim tra hin tng đa cng tuyn 46
3.3.4.2 Kim tra hin t tng quan ca nhiu 47
3.3.4.3 Kim đnh phng sai nhiu thay đi 47
3.4 Gii pháp h tr 50
3.4.1 Gii pháp cho doanh nghip 50
3.4.1.1 Nâng cao trình đ qun tr cu trúc tài chính 50
3.4.1.2 Chuyn đi c cu s dng vn 51
3.4.2 Gii pháp v mô, h tr t chính ph 52
3.4.2.1 Chính sách tài chính tin t và phát trin th trng vn 52
3.4.2.2 Kích thích sn xut, phát trin kinh t bng công c thu 52
3.4.2.3 Các chính sách v lãi sut và t giá 53
3.4.2.4 Hình thành các t chc đnh mc tín nhim 54
3.4.2.5 Xây dng các công ty mua bán n 55
KT LUN CHNG 3 56
KT LUN 57
1
PHN M U
Lý do thc hin đ tài
Cuc khng hong kinh t th gii va qua đã chng kin nhiu doanh nghip(DN) thua
l, mt phn là do vic s dng n không hp lý. Xét tình hình thc t ti Vit Nam, đa
phn các doanh nghip Vit Nam đu quá ph thuc vào ngun vn vay, đc bit là vic
dùng vn ngn hn đ đu t vào trung hn và dài hn, t l n tng quá ca
o đy DN lâm
vào tình trng kit qu tài chính. Nhng bên cnh đó cng có nhiu DN gn nh hoàn
toàn không s dng đn ngun tài tr n, và t l vn t có quá ln dn đn tình trng
đu t tràn lan, không có chin lc. Tt c nhng điu này làm gim giá tr vn c phn
ca DN, gây nh hng không tt đn tng trng c
hung ca ngành.
Trên th trng chng khoán Vit Nam, xét v giá tr vn hóa th trng thì ngành thy
hi sn có giá tr vn hóa không cao, nhng li là ngành sm gia nhp th trng xut
khu vi t trng xut khu cao nht, do đó các doanh nghip ngành thy hi sn cn xây
dng cho mình mt cu trúc tài chính hp lý, đ đt đc mc tiêu ti đa hóa giá tr
doa
nh nghip, gia tng giá tr vn c phn, và to ni lc giúp doanh nghip hòa nhp,
cnh tranh và đng vng trên th trng th gii.
T nhng lý do trên tôi quyt đnh chn đ tài nghiên cu: “Các nhân t tác đng đn
Cu trúc tài chính ca các Doanh nghip ngành thy hi sn giai đon 2006-2010”
Nghiên cu này ng dng các lý thuyt tài chính doanh nghip hin đi nh lý thuyt
MM, lý thuyt trt t p
hân hng, lý thuyt đánh đi, và kt hp vi ng dng k thut
kinh t lng trong vic xác đnh các nhân t tác đng đn CTTC ca các DN ngành thy
hi sn t 2006-2010.
Mc tiêu nghiên cu và câu hi nghiên cu
Mc tiêu nghiên cu
-Phân tích thc trng CTTC các DN thy hi sn niêm yt trên sàn chng khoán Vit
Nam.
-Xác đnh các nhân t tác đng đn CTTC ca các DN ngành thy hi sn.
T đó đ ra mt s gii pháp nhm
nâng cao hiu qu s dng vn ca các DN ngành
thy hi sn
2
Câu hi nghiên cu
- Thc trng CTTC ca các DN thy hi sn niêm yt trên sàn chng khoán Vit Nam t
nm 2006-2010 nh th nào?
- Nhng nhân t đnh lng tác đng đn CTTC ca ngành thy hi sn?
- Có s tác đng khác bit nào trong CTTC ca ngành thy hi sn Vit Nam vi các
nghiên cu v các xu hng tác đng ca các nhân t đnh lng đn CTTC ca các
quc gia khác?
i tng và phm vi
nghiên cu
Lun vn tp trung nghiên cu nhng ni dung c bn v CTTC, da trên c s ng
dng k thut kinh t lng đ xác đnh nhng nhân t tác đng đn CTTC ngành thy
hi sn.
Phng pháp nghiên cu và mu nghiên cu
Phng pháp nghiên cu: Lun vn s dng phng pháp phân tích thng kê mô t
trong nghiên cu thc trng CTTC ca các DN ngành thy hi sn.
C th sau khi thu thp s liu bá
o cáo tài chính ca các DN ngành thy hi sn lun vn
xác đnh các thành phn có tác đng đn t sut n. Lun vn s dng phn mm
Microsoft Excel XP đ nhp liu và tính toán, sau đó s dng phn mm Eviews 6 đ x
lý s liu thng kê.
Mu nghiên cu: mu điu tra trong nghiên cu đc thu thp da trên phng pháp
phâ
n tích thng kê báo cáo tài chính 4 nm ca 22/24 DN ngành thy hi sn niêm yt
trên sàn chng khoán Vit Nam trong giai đon t 2006 đn 2010.
Ý ngha Khoa hc và thc tin
Ý ngha khoa hc: nêu tng quan v lý thuyt CTTC, đánh giá thc trng CTTC và ng
dng k thut kinh t lng trong vic xác đnh các nhân t và xu hng tác đng ca
các nhân t đn CTTC.
Ý ngha thc tin:
- Giúp nhà qun tr nhìn nhn nhng nhân t tác đng đn CTTC
đ hoch đnh CTTC
hp lý hn.
- Là tài liu tham kho h tr cho sinh viên tài chính trong quá trình tham kho hc tp.
3
Cu trúc lun vn
Lun vn đc kt cu thành 3 chng
Chng 1: Tng quan v cu trúc tài chính.
Chng 2: Thc trng cu trúc tài chính ca các DN ngành thy hi sn niêm yt trên
sàn chng khoán Vit Nam t 2006-2010.
Chng 3: Các nhân t tác đng đn cu trúc tài chính ca các DN ngành thy hi sn
niêm yt trên sàn chng khoán Vit Nam.
4
CHNG 1: TNG QUAN V CU TRÚC TÀI CHÍNH
1.1 Khái nim cu trúc tài chính
Cu trúc vn là hn hp các chng khoán khác nhau ca DN, nói cách khác đó là s kt
hp ca n ngn hn thng xuyên, n dài hn, c phn u đãi, và vn c phn thng
đc s dng đ tài tr cho quyt đnh đu t ca DN.
Ngc li cu trúc tài chính là s kt hp n ngn hn, n dài hn, c phn u đãi, và
vn c phn thng đc s dng đ tài tr cho quyt đnh đu t ca DN. Nh vy, cu
trúc vn ch là mt phn ca cu trúc tài chính, tiêu biu cho các ngun thng xuyên
ca tài tr DN. Cu tr
úc vn liên quan đn t trng ca n thng xuyên, c phn u đãi,
và c phn thng th hin trên bng câ
n đi k toán.
1.2 S cn thit phi nghiên cu cu trúc tài chính
Cu trúc tài chính có mi quan h rt mt thit vi giá tr DN, mt DN có CTTC hp lý
s làm tng giá tr DN. Tuy nhiên, giá tr ca DN không ch chu tác đng ca CTTC mà
còn b nh hng bi chin lc s dng các ngun vn trong CTTC đ tài tr cho các
quyt đnh đu t. Xác đnh các nhân t tác đng đn CTTC nhm h tr cho vic nghiê
n
cu kt hp mt hn hp các ngun vn cho phép ti đa hóa giá tr DN cng đng ngha
vi ti đa hóa thu nhp ca ch s hu, ti thiu hóa ri ro và ti thiu hóa chi phí s
dng vn (WACC) ca DN
.
ây là mt khó khn rt ln cho tt c các DN mà c th
nht là ban điu hành DN. Trong mi giai đon hot đng ca chu k sng ca DN
đu cn thit phi xây dng mt CTTC thích hp vi đc đim tính cht ngành, đc đim
ca nn kinh t và đc tính riêng có ca DN, đm bo ngun tài chính đ cn
thit và n đnh đáp
ng cho mc tiêu trc mt và lâu dài ca DN.
Trong mt DN c phn ban điu hành DN có th la chn gia hai ngun tài tr
c bn là n và vn c phn. N th hin ngha v DN phi gánh chu do quan h
vay mn , còn vn c phn (VCP) là phn tài sn ca các ch s hu ca DN.
N luôn có tính đáo hn vì n phi đc chi tr (bao gm n gc
và lãi vay)
vào thi gian quy đnh trong hp đng tha thun gia DN và các ch n. S khác
bit gia n ngn hn và n dài hn là thi gian chi tr đc ghi trong hp đng vay.
Quy mô n càng cao thì ri ro đi vi DN càng ln, trong trng hp này ch n s đòi
hi mt lãi sut cho vay cao hn đ bù đp cho khon ri ro gia tng. Nu DN không tr
đc n khi đáo
hn thì các ch n có th thu gi tài sn hoc yêu cu DN tuyên b
phá sn, điu này tùy thuc vào các điu khon tha thun trong hp đng. Ngc
5
li vi n, VCP không có thi gian đáo hn. Các ch s hu khi đu t vào DN không
có tha thun h s đc tr li vn đu t ban đu. Tt c nhng ni dung trên đu
đt ra cho mi DN phi xác đnh các nhân t tác đng đn CTTC ca ngành trên c s
đó hoch đnh CTTC hp lý đ tn ti và phát trin, đáp ng mc t iêu hot đng ca
DN:
-Ti thiu hóa WACC, t đó làm tng giá tr DN, đng thi gia tng giá c phiu trên th
trng, to đc nim tin đi vi nhà đu t và thun li hn cho DN trong vic huy
đng vn khi cn thit.
-Tn dng tích cc đòn by tài chính, đm bo mi quan h hài hòa gia kh
nng sinh li và ri ro cho ch s hu doanh nghip, tn dng đc li ích t tm chn
thu
- Kim so
át đc nhng tn tht liên quan đn vn đ ngi đi din, ti thiu hóa chi phí
kit qu tài chính và hn ch ri ro phá sn.
1.3 Hiu qu s dng n trong cu trúc tài chính
Các nhà đu t luôn trông đi vào mt DN phát trin tt, và các nhà qun tr luôn mun
giá tr DN đt mc ti đa đ thu hút nhà đu t. làm tha mãn đc điu đó các nhà
qun tr DN p
hi nghiêm túc nghiên cu s dng n vì trên thc t n không nhng đáp
ng cho nhu cu hot đng kinh doanh ca DN mà đi vi qun tr tài chính doanh
nghip thì đây còn là mt vn đ mang tính “ngh thut” trong vic đnh hng CTTC
nhm đt ti mc tiêu ti đa hóa giá tr DN vi nhng phân tích đ hng li t tm chn
thu. Tuy nhiên, vic đt đ
c thu nhp gia tng này cho c đông s kéo theo ri ro gia
tng đó là khi DN không đm bo kh nng thanh toán lãi vay cho ch n, DN có th s
ri vào tình trng kit qu tài chính. Và nu tình hình không đc ci thin trong thi
gian dài thì DN có th đi đn phá sn.
Mt CTTC thâm dng n có th là mt CTTC hng ti mc tiêu ti đa hóa giá tr DN
nhng cng n c
ha rt nhiu ri ro. Do đó, n đc s dng trong CTTC t l nào còn
tùy thuc vào chu k sng, đc đim ca mi ngành. Thng thì nhng ngành có nhu cu
đu t vào các tài sn c đnh ( nh máy móc thit b, nhà xng, đt đai) nhiu hn thì
kh nng có th s dng n s nhiu hn vì kênh tài tr n ch yu ca các DN là Ngân
hàng, và h thích cho vay da trên tài sn c
ó đm bo là tài sn c đnh hu hình hn là
các tài sn vô hình.
6
1.4 Nhng nhân t nh hng đn cu trúc tài chính
1.4.1 Chi phí s dng vn bình quân (WACC)
WACC là chi phí bình quân gia quyn ca tt c các ngun tài tr dài hn gm các ngun
tài tr bng n vay dài hn, c phn u đãi và c phn (CP) thng mà DN đang s dng.
Theo quan đim truyn thng thì t sut sinh li tng hp ca toàn b chng khoán DN
CP luôn đc hiu nh là chi phí s dng vn bì
nh quân (WACC).
WACC = r
A
= (W
D
x r
D
) + (W
P
x r
P
) + (W
E
x r
e
hoc r
ne
)
+ W
D
: T l % ngun tài tr bng n vay dài hn trong CTTC.
+ W
P
: T l % ngun tài tr bng c phn u đãi trong CTTC.
+ W
E
: T l % ngun tài tr bng c phn thng trong CTTC.
+ r
D
: Chi phí s dng vn vay dài hn sau thu.
+ r
P
: Chi phí s dng vn c phn u đãi.
+ r
e
: Chi phí s dng vn t thu nhp gi li.
+ r
ne
: Chi phí s dng vn t phát hành mi c phn thng.
vi W
D
+ W
P
+ W
E
= 1
Theo quan đim truyn thng, đ gia tng giá tr DN hay ti đa hóa giá tr DN cn phi
ti thiu hóa WACC ca tt c các khon tài tr. Mun ti thiu hóa WACC cn
phi gia tng đòn cân n vì nh tác đng ca tm chn thu mà chi phí s dng n luôn
r hn chi phí s dng vn c phn, do đó gia tng đòn cân n chc chn s làm
gim WACC.
Tuy nhiên, đòn by tài chính có th tác đng đn li nhun hot đng theo nhiu cách. Do
vy, ti đa hóa giá tr ca DN không phi lúc nào cng tng đng vi ti thiu hóa
WACC do:
Các c đông h quan tâm đn vic làm giàu hn là đn vic làm ch s hu vn mt DN
có WACC thp. Các c đông đòi hi – và đáng đc hng – t sut sinh li d kin cao
hn trái ch (n vay).
Do n thng là ngun vn có chi phí r hn. Do vy, DN có th
ct gim WACC bng cách vay n nhiu hn nhng công ty không th làm điu
này nu vic vay mn thêm đa đn vic các c đông li đòi hi t sut sinh li cao hn
na.
7
Theo quan đim ca MM cho rng khi gia tng đòn cân n, nu nh đt mc đ hp lý
thì vn vay ca DN s không có ri ro, nói cách khác là chi phí s dng vn vay (r
D
) là
không đi. Khi đó r
D
đc lp vi đòn cân n và t sut sinh li vn c phn (re) gia tng
tng ng vi s gia tng đòn cân n.
Tóm li, theo quan đim ca MM khi đòn cân n càng tng, ri ro do DN không có kh
nng chi tr càng ln và do đó chi phí s dng vn vay cng tng theo.
Mc dù ngày nay nhng lý thuyt ca MM đc đánh giá rt cao, nhng nói nh th
không có ngha là nhng qua
n đim truyn thng không đc chp nhn trong thc
tin. Trong mt nn kinh t phát trin, vic vay n va phi mang li hiu qu
thit thc hn so vi ch chú trng vào tài tr bng vn c phn
1.4.2 Tác đng ca thu
Tài tr n có mt li th quan trng v thu di h thng thu thu nhp doanh
nghip (TNDN). Bi vì, lãi vay mà công ty chi tr là mt khon chi phí
đc khu tr
vào thu nhp chu thu gi là tm chn thu lãi vay, còn c tc và li nhun gi li thì
không. Nh vy, li nhun ca các trái ch (ch n) tránh đc thu cp DN.
Các tm chn thu có th là nhng tài sn có giá tr. Giá tr ca tm chn thu s ph
thuc vào thu sut thu TN
DN và kh nng DN đt đ li nhun đ chi tr lãi vay.
Thông thng thu sut thu TNDN có khuynh hng n đnh trong mt thi gian và kh
nng đ DN đt đ li nhun đ chi tr lãi vay phi chc chn mt cách hp lý. Vi gi
đnh ri ro ca các tm chn thu bng vi ri ro ca các chi tr lãi phát sinh t các tm
chn t
hu, đ tính toán hin giá ca tm chn thu, ta có th s dng lãi sut chit khu
bng vi t l lãi vay đòi hi ca các trái ch.
Khi DN vay n, vic này làm gim thu phi np và làm tng các dòng tin cho các nhà
đu t vào các khon n và VCP. Nh vy, giá tr sau thu ca DN (giá tr DN) tng lên
mt khon bng hin giá tm chn thu
Lãi vay = T sut sinh li t n
* s tin vay
Thu sut thu thu nhp doanh nghip * lãi vay
PV (tm chn thu) =
T sut sinh li t n
= T
c
* (r
D
* D)/r
D =
T
c
* D
8
Vi
: Tc: Thu sut thu thu nhp doanh nghip
r
D
: T sut sinh li k vng trên n
D: S tin vay
PV: Hin giá
Nh vy giá tr ca DN có s dng n s ln hn giá tr ca DN nu ch tài tr hoàn toàn
bng VCP
Giá tr ca DN = Giá tr ca DN đc tài tr + PV (tm chn thu)
hoàn toàn bng VCP
Khi có vn đ thu thu nhp cá nhân đc đa vào, thì mc tiêu ca DN không phi ch
còn là ti thiu hóa t
hu TNDN mà còn là ti thiu hóa hin giá ca tt c các khon thu
chi tr t li nhun ca DN bao gm c thu thu nhp cá nhân mà các trái ch và c đông
chi tr. Bi vì thu thu nhp cá nhân có tác đng trc tip đn vic huy đng VCP, th
hin c th thông qua thu sut đi vi c tc ca c đông và thu nhp gi li sau thu đ
tái đu t ca DN CP. Mt thu sut cao đi vi c tc s là mt khó khn trong phát
trin th trng chng khoá
n, đng ngha vi vic các DN CP s gp nhiu tr ngi trong
huy đng ngun VCP, vì nhà đu t s chuyn hng vào nhng lnh vc đu t mà h
tính toán s có li hn.
1.4.3 Chi phí kit qu tài chính
Vi li ích ca tm chn thu ch
o thy vic s dng ngun tài tr bng n vay s làm
tng giá tr DN, nhng điu đáng quan tâm là ti sao không có công ty nào gia tng mc
vay n lên 100% trong CTTC, đó là do các DN lo ngi đn s xut hin ca tình trng
kit qu tài chính.
Nh vy kit qu tài chính xy ra khi nào? Kit qu tài chính xy ra khi DN không th
đáp ng các ha hn vi các ch n hay đáp ng mt cách khó khn.
Các DN c
ó vay n có th s ri vào tình trng kit qu tài chính. Tình trng kit qu
tài chính này đc phn ánh trong giá tr th trng hin ti ca DN có vay n.
Nh vy, giá tr DN có th đc phân thành ba phn:
Giá tr doanh
nghip
=
Giá tr nu đc
tài tr hoàn toàn
bng VCP
+
Hin giá tm
chn thu
_
Hin giá chi
phí ca kit
qu tài chính
9
Có khi kit qu tài chính đa đn phá sn hoc có khi kit qu tài chính ch đem đn
nhng khó khn nht thi cho DN, khi đó c trái ch ln c đông đu mun DN phc
hi, nhng các khía cnh khác nhau, quyn li ca h mâu thun nhau. Chi phí kit qu
tài chính càng tn kém khi các mâu thun quyn li cn tr các quyt đnh đúng đn
v hot đng, đu t, và tài tr . Khi DN gia tng n các trái ch cm nhn đc ri
ro t nhng khon va
y này và h quyt đnh đòi hi mt lãi sut cao hn đ bù đp vi
ri ro tài chính gia tng ca DN, do đó s phát sinh mt khon gia tng chi phí. Trong
tình hung xu nht, các trái ch có th quyt đnh không cho DN vay thêm. Trong
trng hp này, DN s có th t b nhng d án đu t hp dn trong tng lai, và
đng thi li gánh thêm mt chi phí c hi. Còn các c đông thng t b mc tiêu
thông thng là ti đa giá tr th trng ca DN và thay vào đó theo đui mc tiêu hn
hp hn là quyn li riêng ca mình bng cách chi các “trò chi” mà phn thit hi s
do các ch n gánh chu.
1.4.4 Tác đng ca tín hiu
Khi DN phát hành chng khoán mi thì đng thi DN đã cung cp mt tín hiu cho th
trng tài chính v vin cnh tng lai ca DN ha
y các hot đng tng lai do Ban điu
hành ca DN hoch đnh. Nhng tín hiu do các thay đi CTTC cung cp là đáng tin cy
và nu các dòng tin trong tng lai không xy ra, hay nói cách khác là kt qu thu li t
d án đu t mi không đem li hiu qu, thì DN s phi chu s tin pht tc chi phí phá
sn có th có hoc tn tht v giá tr DN s xy ra do giá chng khoá
n gim.
Khi DN gia tng c tc hay mua li CP cng là tín hiu tác đng tích cc cho tài sn c
đông. Mt quyt đnh mua li CP có th tiêu biu cho mt tín hiu đi vi các nhà đu
t là ban điu hành d kin DN có li nhun và dòng tin cao hn trong tng
lai.
1.4.5 c đim ca nn kinh t
Mc đ hot đng
kinh doanh: nu d kin mc đ hot đng kinh doanh gia tng,
điu đó có ngha là nhu cu tài sn và vn cng s gia tng. Trin vng m rng phát
trin kinh doanh làm cho kh nng điu đng tr nên quan trng hn trong vic xây dng
CTTC.
Trin vng ca th trng vn: Nu d báo vn vay s tr nê
n quá tn kém hay khan
him, chúng ta có th tng đòn by tài chính ngay tc khc. Mt d kin lãi sut st gim
có th khuyn khích chúng ta tm hoãn vic vay nhng vn duy trì mt v th d điu
10
đng nhm hng li ca tin vay r hn sau này.
1.4.6 c tính ca ngành kinh doanh
Trong tng thi k thì đc tính ca ngành kinh doanh có nhng thay đi khác nhau, mà
vic huy đng vn đ xây dng cho DN mt CTTC ti u không phi là mt điu d
dàng. Do đó, cn phi nghiên cu, nhn din, và khc phc nhng nhân t hn ch nh
hng đn vic huy đng vn ca DN, đc bit là khi hot đng ki
nh doanh ca DN
không thun li, hoc có s bin đng ca th trng trong và ngoài nc gây ra nhng
bin đng vn ca DN.
Theo tính cht hot đng: i vi các DN thuc ngành xây dng, ngành thng mi
luôn đòi hi nhóm tài sn lu đng có t l cao, đi kèm vi đó là nhu cu n ngn hn
càng ln. i vi các DN thuc ngành nông nghip t
hì li đòi hi nhu cu n ngn hn
và tm thi theo mùa v. i vi các DN thuc các ngành công nghip thì li đòi hi
nhóm tài sn c đnh có t l cao đi kèm vi ngun n dài hn và VCP. i vi các DN
thuc ngành có bin đng ln mang tính thi v trong doanh s thng đòi hi mt t l
n vay ngn hn linh đng.
Bin đn
g theo mùa v: Các ngành có doanh s bin đng ln theo mùa v
thng có t l n vay tng đi ln.
Các bin đng theo chu k: Hu ht các nhà kinh t cho rng thành qu ca ngành có
quan h vi các giai đon phát trin ca chu k kinh t nh ngành hàng tiêu dùng, ngay
c trong thi k suy thoái ngành này vn hot đng tt hn nhng ngành khác vì nhng
sn phm ca ngành này là nhng sn phm đáp ng nhu cu tiêu dùng ti thiu ca
ngi tiêu dùng.
Do vy, nu doanh thu ca mt ngà
nh kinh doanh thay đi ln qua mt chu k kinh
doanh thì kh nng điu đng và ri ro cn đc xem xét trong vic hoch đnh ngun
vn s dng. Vic tng đòn by tài chính là không nên vì ri ro không th đáp ng mc
chi tr đòi hi cao. Mt phát hành n ln đáo hn trong vòng vài nm sp ti ca k suy
thoái có th báo hiu c
ái cht ca DN.
Tính cht ca cnh tranh: Các DN cnh tranh da trên tính cách tm thi (nh ngành
may mc) CTTC thng nghiêng v VCP hn n do ri ro quá cao ca vic không th
đáp ng các chi tr vn vay. Ngc li, các DN có tính cht đc quyn (đin, nc, đin
thoi,…), li nhun dng nh n đnh và d d bá
o nên CTTC nghiêng v s dng n.
Chu k sng ca ngành: Các giai đon tn ti phát trin ca mt ngành có th chia làm
11
nm giai đon: giai đon khi s, tng trng nhanh, tng trng n đnh, sung mãn và
cui cùng là gim tng trng và bt đu suy thoái. Khi ngành kinh doanh đang thi k
khi s non tr, t l tht bi s cao, ngun vn ch yu là vn mo him. Ri ro trong
giai đon đu tiên s vt quá sc hp dn ca đòn by tài chính. Trong thi k phát
trin, cn chú ý đn kh nng điu đng đ đm bo khi tng trng chúng ta có th tìm
đ
c vn khi cn. Khi ngành kinh doanh đt ti mc đ tng trng nhanh, chúng ta
chun b đi phó vi các tác đng tài chính ca các bin đng ln theo mùa v và theo
chu k doanh s. Nu suy gim, chúng ta s xây dng mt CTTC cho phép d dàng thu
hp các ngun vn s dng.
Tiêu chun ngành: ây là nhng tiêu chun đ
c hình thành trên c s quy lut đc
hình thành t kinh nghim mang tính truyn thng đi vi CTTC ca các DN ln, có uy
th và tín nhim. Các nhà phân tích tài chính, các ngân hàng đu t, các c quan xp
hng trái phiu, các nhà đu t CP thng và các ngân hàng thng mi thng so sánh
ri ro tài chính ca DN, đo lng các t s kh nng thanh toán lãi vay, kh nng
thanh toán chi phí tài chính c đnh và t l đòn by, vi các tiêu chun ha
y đnh mc
ca ngành hot đng.
Mt s nghiên cu cho thy, t l đòn by tài chính trong CTTC có tng quan ph đnh
vi tn sut phá sn trong ngành. Cng có chng c rng các DN phát sinh các dòng tin
n đnh qua chu k kinh doanh thng có khuynh hng có t l đòn by tài chính cao
hn. Nói chung, các DN có khuynh hng tp trung sát t l n ca ngành, có th phn
ánh s kin là phn ln ri ro kinh doanh mà mt DN gp phi là do ngành hot đng n
đnh.
Mt DN chp nhn C
TTC khác bit ln vi mc bình quân ngành phi thuyt phc các
th trng tài chính là ri ro kinh doanh ca mình cng s khác bit đáng k vi ri ro
ca mt DN trung bình trong ngành đ bo đm cho CTTC khác bit này.
1.4.7 c tính ca doanh nghip
Hình thc t chc: Các doanh nghip CP thng d thu hút vn hn các hình thc kinh
doa
nh không liên kt hay kinh doanh liên kt góp vn. Các c đông có th bán CP ca
mình cho ngi khác mt cách d dàng. Trong mt t chc kinh doanh không liên kt
hay liên kt góp vn thì vic phát hành thêm c phn thng đa đn mt hy sinh quyn
kim soát ln hn mt DN c phn. Vì trong DN c phn, chúng ta bán c phn cho s
c đông phân tán rng, s khó t chc nm quyn kim soát.
12
Quy mô: Các DN nh rt khó vay đc n dài hn và ph thuc đáng k vào vn ch
s hu đ tài tr tài sn ca mình. Ngc li, các DN rt ln buc phi s dng nhiu
loi vn. Vì cn quá nhiu tin, các DN này s khó tha mãn tng nhu cu ca mình vi
mt mc chi phí nu h gii hn nhu cu vào mt loi vn.
Xp hng
tín nhim: Mc tín nhim ca DN càng cao, kh nng điu đng càng ln.
Nu mc tín nhim kém, CTTC nên nhm vào vic ci thin mc tín dng và gia tng
kh nng điu đng. Xp hn tín nhim cn c vào kh nng thanh khon, tim nng li
nhun và thành tích đáp ng các ngha v n trc đây.(Xem ph lc 4 bng xp hng tín
nhim DN)
.
Bo đm quyn kim soát: Nu c phn thng ca DN có sn ngoài công
chúng, mt DN ln có th mua quyn kim soát DN mt cách tng đi d dàng. Vì
vy, các CSH đu thích nm gi CP ca mình và tài tr tng trng bng n, CP u
đãi hay li nhun gi li hn so vi phát hành thêm CP thng. Ngay c khi bin pháp
này có ngha là tng trng s b chm, các ch s hu ca nhiu DN nh cng u tiên
la chn hn là chu ri ro mt quyn kim so
át.
1.5 Nguyên tc c bn khi xây dng cu trúc tài chính
Do mi DN có hoàn cnh, hot đng trong nhng môi trng kinh t khác nhau vi
nhng điu kin ngành ngh khác nhau nên trong lý thuyt tài chính hin đi ch ra mt
s nguyên tc c bn chung khi xây dng CTTC DN
1.5.1 Nguyên tc t phòng nga
ây là tính tng thích ca loi vn s dng đi vi tính cht ca tài sn đc tài tr, tc
là loi vn có đ
c phi nht quán hay hòa hp vi loi tài sn hot đng mà DN đang s
dng.
Nh mt quy lut chung, thng các DN mun tài tr các tài sn c đnh bng các ngun
n dài hn và VCP. Lý do ca vic tài tr này liên quan đn các dòng tin đt đc t
các tài sn. Tài sn c đnh đc xem
nh là mt tài sn cung cp dch v qua các nm.
Qua vic s dng các dch v này và bán các sn phm ta thu đc mt dòng tin vào k
c thu hi mt phn tin đu t vào tài sn c đnh (khu hao). Vic thu hi đu t
vào tài sn c đnh thng là quá trình chm. Do đó vic ha hn tr n cho ch n
đã tài tr tài sn c đnh vi mt tc đ nhanh hn tc đ ca dòng tin thu vào s là
không khôn ngoan.
13
1.5.2 Giá tr th trng- Các hàm ý v ri ro và t sut sinh li
Khi xác lp CTTC ca DN, chúng ta phi kt hp hai yu t ri ro và t sut sinh li
xem chúng tác đng nh th nào đn giá CP, giá tr th trng ca DN. Ngay c
khi EBIT d kin vt qua đim hòa vn EBIT làm cho thu nhp trên mi c phn (EPS)
tng lên thì cha hn DN có th yên tâm xác lp mt CTTC thiên v s dng n. Lý do là
ri ro tng thêm
vt quá t sut sinh li mà các c đông nhn đc. Các nhà đu t trên
th trng s nhn thy điu này và h s n đnh mt t s giá trên thu nhp (P/E) thp
và kt qu là giá c phn s gim đi cho dù EPS có tng lên bao nhiêu đi chng na.
1.5.3 Quyn kim soát
Nguyên tc này th hin ý mun ca CSH nhm
duy trì quyn kim soát DN.
Ch n không có ting nói trong vic la chn ban điu hành, các CSH u đãi cng
không, hoc nu có thì rt ít. Vì vy, nu mc tiêu chính ca CSH là nm quyn kim
soát thì h nên huy đng thêm vn t ch n hay CSH u đãi. Tuy nhiên, khi vic vay
nhiu hn có th tr, các ch n có th tch biên tài sn ca DN đ tha mãn trái quyn
ca h. Trong trng hp này,
chúng ta mt tt c các quyn kim soát. Có th tt hn
nu ta hy sinh bt mt phn quyn kim soát bng cách tài tr thêm bng VCP. Hoc có
th phát hành thêm CP u đãi vi ha hn rng nu chúng ta không th chi tr c tc,
chúng ta s cho phép các c đông nm gi các CP u đãi bu đa s thành viên hi đng
qun tr.
1.5.4 Kh nng
điu đng hay kh nng tài tr linh hot
Kh nng điu đng tc là kh nng điu chnh ngun vn tng hay gim đáp ng vi
các thay đi quan trng trong nhu cu vn. Do n luôn có mt ngày đáo hn, loi vn
này t đng cho ta kh nng điu đng cn thit. Mt khác, có th chúng ta không mun
ch đn khi n đáo
hn mi thanh toán. có đc kh nng điu đng mong mun,
chúng ta nên c gng đa vào tha thun vi các nhà cung cp vn là chúng ta có th thu
hi trái phiu hay c phn u đãi trc thi hn. iu này có ngha là vi thông báo đy
đ, chúng ta có th thanh toán ngay n cho ch n hay vn cho các c đông nm gi CP
u đãi. Vic này tùy thuc và
o kh nng chúng ta thng lng vi h ngay t tha
thun ban đu.
1.5.5 nh thi đim
Nguyên tc này đc xem nh tiêu chun quan trng trong vic la chn ngun vn qua
các chu k kinh doanh. N ngn hn đc chuyn sang n dài hn trong các giai đon
14
đu ca k phc hi sau mt k suy thoái vì ti đim này, lãi sut dài hn có th thp (tr
khi t l lm phát vn mc cao) và chúng ta cn ngun vn này đ tài tr thêm cho tài
sn c đnh và tài sn lu đng thng xuyên.
Khi nn kinh t trong giai đon tng trng, t s P/E có th tng, bng cách đnh
thi đim bán c phn thng đ đt đ
c càng nhiu càng tt cho mi c phn. Hn
na, vic xác đnh thi đim phát hành hp lý s làm ti thiu hóa s pha lãng dòng
tin tng lai ca mi CP. Vic phát hành CP thng cng làm m rng thêm c s
ca VCP thng nhm cung cp kh nng điu đng cho các phát hành n sau này trong
giai đon phc hi ca chu k ki
nh doanh.Tuy nhiên, có nhiu lúc ta cn vn và phi có
đc vn ngay c khi chi phí tng đi cao. Chúng ta vn gi mt cân đi gia n và
vn CP thng và có th cn phi hy sinh vic tng thêm n vay có chi phí s dng vn
thp trong CTTC do DN đã có quá nhiu n. Các tha thun vi các trái ch hin hu có
th ngn cn DN huy đng thêm vn bng mt phát hành có chi tr lãi thp hn. Nh
vy, vic đnh t
hi đim huy đng vn b gii hn bi thi đim cn vn, kh nng điu
đng và các tha thun hin hu vi các ch n và ch s hu.
1.6 Các lý thuyt v cu trúc tài chính
1.6.1 Quan đim truyn thng
Quan đim v CTTC ca trng phái truyn thng cho rng luôn tn ti mt C
TTC ti
u đi vi mi DN. Nh vy, khi mt DN bt đu vay mn, cng là lúc thun li vt
tri hn bt li, vì chi phí n thp, kt hp vi thun li v thu s khin WACC gim
khi n tng. Nh vy, mi DN tn ti mt t l n ti u mà ti đó WACC thp nht và
giá tr ca DN trên th trng là cao nht.
Tuy nhiên ti đa hóa giá tr DN không phi lúc nào cng đi đôi vi ti thiu
hóa WACC
vì: Các c đông h quan tâm đn vic làm giàu hn là đn vic làm CSH vn mt DN có
WACC thp. Các c đông đòi hi – và đáng đc hng – t sut sinh li d kin cao
hn trái ch (n vay). Do n thng là ngun vn có chi phí r hn. Do vy,
DN có t
h ct gim WACC bng cách vay n nhiu hn nhng DN không th làm điu
này nu vic vay mn thêm đa đn vic các c đông li đòi hi t sut sinh li cao hn
na.
Và vn đ chính ca quan đim truyn thng là không có mt lý thuyt c s nào đ ch
ra là chi phí vn CSH s nên tng bao nhiêu do t l gia n và vn CS
H tng, hay chi
phí n s nên tng bao nhiêu do nguy c v n.
15
1.6.2 Lý thuyt cu trúc tài chính ca MM
Trái vi quan đim truyn thng, nm 1958 Modigliani và Miller đã tìm hiu xem chi phí
vn tng hay gim khi mt DN tng hay gim vay mn. .
chng minh mt lý thuyt kh thi, Modigliani và Miller (MM) đã đa ra mt s
nhng gi đnh đn gin hoá rt ph bin trong lý thuyt v tài chính, h gi đnh là th
trng vn là hoàn ho, vì vy s không có các chi phí giao dch và t l vay ging nh
t l cho vay và bng vi t l vay m
in phí, vic đánh thu đc b qua và nguy c
đc tính hoàn toàn bng tính không n đnh ca các lung tin. .
Nu th trng vn là hoàn ho, MM tranh lun rng th thì các DN có nguy c kinh
doanh ging nhau và tin lãi mong đi hàng nm ging nhau phi có tng giá tr ging
nhau bt chp CTTC bi vì giá tr ca mt DN phi ph thuc vào giá tr hin ti ca các
hot đng ca nó, không phi da trên cách thc cp vn. T đây, có th rút ra rng nu
tt c các DN có tin li mong đi ging nhau và giá tr ging nhau cng phi có WACC
ging nhau mi mc đ t l gia vn n và vn CSH. .
Mc dù nhng gi đnh v th trng vn hoàn ho là không có thc, tuy nhiên, có 2 gi
thit cn đ
c lu ý và chúng có tác đng đáng k đn kt qu nghiên cu.
Gi đnh th nht là không có vic đánh thu: đây là vn đ quan trng và mt trong
nhng thun li then cht ca n là vic gim nh thu do nhng chi tiêu tin lãi.
Gi đnh th hai là trong lý thuyt ca MM nguy c đc tính toán hoàn toàn bi tính
bin đi ca các lung tin. H b qua kh nng các lung tin có th dng vì v n, vì
khi n cao, kh nng phá sn c
ó th xy ra. .
a ra các gi đnh này có ngha là ch có mt thun li ca vic vay n đó là n r hn
và ít ri ro cho nhà đu t và mt bt li đó là chi phí s dng vn CSH tng cùng vi n
vì t l vn vay s
o vi tng vn tng. .
Modigliani và Miller ch ra là nhng tác đng này cân bng mt cách chính xác. Vic s
dng n mang đn cho CSH t sut li tc cao hn, nhng li tc cao hn này đúng
bng vi nhng gì h bù đp cho ri ro tng lên do t l vn vay so vi tng vn tng.
Vi các gi thuyt trên, Modigliani và Miller đa ra kt lun: Tng giá tr ca D
N s
dng n bng tng giá tr ca DN không s dng n, Giá tr DN đc xác đnh bng
tài sn thc không phi bng các chng khoán mà DN phát hành.
Giá tr DN vay n và không vay n là nh nhau, vì vy không có c cu vn nào là ti u
và DN không th tng giá tr bng cách thay đi CTTC ca nó. Giá tr th trng ca bt
16
k mt DN đc lp vi CTTC ca DN đó (nó không tác đng đn giá tr DN). .
Nhng đn nm 1963, Modigliani và Miller đa ra mt nghiên cu tip theo vi vic loi
b gi thit v thu TNDN. Theo MM, vi tm chn thu TNDN, vic s dng n s làm
tng giá tr ca DN. Vì chi phí lãi vay là chi phí hp lý đc khu tr khi tính thu
TNDN, do đó mà mt phn thu nhp ca DN có s dng n đc chu
yn cho các nhà
đu t, giá tr ca DN s dng n bng giá tr ca DN không s dng n cng vi
khon li t vic s dng n.
Nh vy, theo mô hình có thu MM (1963) thì cu trúc vn có nh hng đn giá tr ca
DN. S dng n càng cao thì giá tr DN càng tng và gia tng đn ti đa khi DN đc tài
tr 100% n.
1.6.
3 Lý thuyt đánh đi cu trúc vn (ca DeAngelo và Masulis, 1980)
Nm 1980, lý thuyt đánh đi cu trúc vn ca DeAngelo và Masulis tha nhn rng các
t l mc tiêu có th khác nhau gia các DN. Các công ty có tài sn hu hình an toàn và
nhiu thu nhp chu thu đ đc khu tr nên có t l n mc tiêu cao. Các công ty
không sinh li, có tài sn vô hình nhiu ri ro nên da tài tr ch yu vào VCP.
Nu vic điu chnh C
TTC không phát sinh chi phí, mi DN nên luôn luôn nhm đn t
l n mc tiêu ca mình. Tuy nhiên, do có chi phí này nên có s trì hoãn trong vic điu
chnh mc tiêu ti u. Các DN không th phn ng ngay tc khc đi vi các bin c
ngu nhiên đy h xa ri các mc tiêu cu trúc vn đã xây dng, vì vy có s khác bit
ngu nhiên trong các t l n thc t gia các DN có cùng t l n mc tiêu.
Lý thuyt đánh đi cng cho rng, các DN có n vay quá cao, quá nhiu không th tr
bng tin mt phát sinh ni b t
rong vòng mt vài nm, nên phát hành c phn, hn ch
c tc, hay bán bt tài sn đ huy đng tin mt nhm tái cân đi CTTC.
1.6.4 Lý thuyt trt t phân hng (ca Myers và Majluf, 1984)
Lý thuyt trt t phân hng ca Myers và Majluf nm 1984, bt đu vi thông tin bt cân
xng, dùng đ ch các giám đc bit nhiu v các tim nng, ri ro và các giá tr DN
m
ình nhiu hn các nhà đu t t bên ngoài
Hàm ý ca trt t phân hng là:
Các DN thích tài tr ni b hn.
- Các DN điu chnh tng ng các t l chi tr c tc mc tiêu theo các c hi đu t,
trong khi tránh các thay đi đt xut trong c tc.
-
Các chính sách c tc cng nhc, cng vi các dao đng không th d đoán
17
trong kh nng sinh li và các c hi đu t, có ngha là dòng tin phát sinh ni b đôi
khi ln hn các chi tiêu vn và đôi khi nh hn. Nu ln hn, DN thanh toán ht n
hay đu t vào chng khoán th trng. Nu nh hn, DN rút s d tin mt ca
mình trc hoc bán các chng khoán th trng.
- Nu cn đn tài tr t bên ngoài, các DN phát hành chng khoán an toàn nht trc.
Tc là, h bt đu vi n, ri đn các chng khoán ghép nh trái phiu chuyn đi
đ
c, sau đó c phn thng là gii pháp cui cùng.
Lý thuyt trt t phân hng gii thích ti sao DN có kh nng sinh li nht thng vay ít
hn, không phi vì h có t l n mc tiêu thp mà vì h không cn tin bên ngoài. Các
DN có kh nng sinh li ít hn thì phát hành n vì h không có các ngun vn ni b đ
cho chng trình đu t vn và vì tài tr n đng đu tr
ong trt t phân hng ca tài tr
t bên ngoài.
Trong lý thuyt trt t phân hng, s hp dn ca tm chn thu lãi t chng khoán n
đc coi là có tác đng hng nhì. Các t l n thay đi khi có bt cân đi ca dòng tin
ni b, c tc và các c hi đu t thc s. Các DN có kh nng s
inh li cao vi c hi
đu t hn ch s c gng đt t l n thp. Các DN có c hi đu t ln hn các ngun
vn phát sinh ni b thng buc phi vay n ngày càng nhiu.
Lý thuyt này cng gii thích mi tng quan nghch trong ngành gia kh nng sinh li
và đòn by tài chính. Các DN thng đu t theo mc tng trng ca ngành, do đó cá
c
t l đu t s tng t nhau trong cùng mt ngành. Vi các t l chi tr c tc cho sn
và không th linh hot đc thì các DN sinh li ít nht s có ít ngun vn ni b hn và
s phi vay mn thêm
1.6.5 Mt s nghiên cu thc nghim v cu trúc tài chính:
Nm 1976, Jensen và Meckling (vit tt là JM) xem xét li mô hình MM vi gi đnh là
các quyt đnh đu t đc lp vi C
TTC. Ví d, c đông ca mt DN có vay n có th
bòn rút giá tr t các ch n bng vic làm tng ri ro đu t sau khi đã nhn đc các
khon vay. ây là vn đ "tài sn thay th", hành vi li dng này to ra các chi phí đi
din (Cu trúc vn ca DN cn nhn din và kim so
át tt các chi phí này).
Mc dù đã có nhiu công trình nghiên cu, lý thuyt và thc nghim, đc thc hin da
trên hai lun đim trên nhng vi c gii hc thut và nhng ngi vn dng thc tin,
các kt qu này đu có hai hn ch quan trng.
18
Th nht, c hai cách tip cn đu cha th b khuyt đy đ cho nhau. Khi ri ro đu t
ln hn có th chuyn giá tr khi nhng ngi nm gi trái phiu DN, nó đng thi
cng hn ch kh nng ct gim thu thông qua huy đng vn vay ca DN. Mt lý thuyt
tng quát cn phi gii thích đc c ch tác đng gia hai m
ô hình JM và MM đ xác
đnh la chn CTTC ti u đng thi ti thiu hóa ri ro.
Th hai, lý thuyt này không đa ra các gii pháp đnh lng nh giá tr và thi gian vay
n hp lý vi mt DN trong các điu kin khác nhau. Khó khn c bn trong phát trin
các mô hình đnh lng nm vn đ xác đnh giá tr vay n ca doanh nghip vi ri ro
tín dng. nh giá mt kh
on n ri ro là điu kin tiên quyt đ xác đnh giá tr và thi
hn vay n ti u. Nhng n ri ro là công c rt phc tp. Giá tr ca khon n này ph
thuc vào khi lng phát hành, thi hn vay n, điu kin bán, các điu kin v n, chi
phí v n, thu, thanh toán c tc, và cu trúc lãi sut phi ri ro. Giá tr nà
y còn ph
thuc vào la chn chính sách qun tr ri ro ca DN, bn thân la chn này li liên quan
ti s lng và thi hn ca khon n trong cu trúc vn ca DN.
Nghiên cu ca Sheridan Titman và Roberto Wessels (1988) cho rng các nhân t nh
hng đn cu trúc tài chính gm tài sn c đnh hu hình, tng trng ca DN, quy mô
DN, kh nng sinh li, ri ro kinh doanh, và tm chn thu không phi là n, tính đc
đáo ca sn phm, tài sn th chp.
Qua nghiê
n cu h đã tìm ra mi quan h tiêu cc gia quy mô DN và t sut n ngn
hn. Các DN nh có xu hng s dng n ngn hn nhiu hn so vi các DN ln.
H không tìm thy bng chng h tr cho nghiên cu lý thuyt d đoán rng t l n có
liên quan đn tng trng DN, lá chn thu không phi là n, tài sn th chp.
Nghiên cu cng đa ra kt lun các DN có sn phm đc đáo hay đc bit có t l n
thp hn, kt lun đc gii thích là do quyt đnh thanh lý liên quan đn tình trng phá
sn, do đó DN có sn phm đc đáo s chu chi phí thanh lý cao hn. Tính đc đáo đc
phân loi bi chi phí s dng cho phát trin, nghiên cu, c
hi phí bán hàng, hay t l
ngi lao đng t nguyn thôi vic.
Nghiên cu ca Pandey (2002) v cu trúc vn và th trng cnh tranh vi d liu s
dng ca 208 công ty Malaysia trong giai đon t 1994 đn 2000. Nghiên cu cho rng
các DN có li nhun cao, vi th trng cnh tranh cn tng cng vn vay đ m rng
sn xut ca h. Ngoài ra vi li nhun cao, DN tn dng đ
c tm chn thu hiu qu.
Nghiên cu còn xác đnh mi quan h tiêu cc gia các DN tng trng và ri ro h
19
thng vi t l n. Và mi quan h tích cc gia DN có tài sn th chp ln , quy mô DN
cao s tng t l n, kt lun này ng h gi thit các DN có quy mô ln s có xu hng
đa dng hn, ít b phá sn hn và chi phí giao dch cho phát hành n ít hn.
Fakher Buferna, Kenbata Bangassa và Lynn Hodgkinson (2005) nghiên cu các yu t
quyt đnh đn c cu vn ly bng chng ca các DN Libya vi báo cáo tài chính đc
cung cp t cc thu thành ph Tripoli và Benghzi ca 55 D
N t nm 1995-1999. Libya
khác vi các nc đang phát trin trong các nghiên cu trc đây vì Libya không có th
trng vn th cp, không có kh nng chuyn tài chính ca DN t đu t ngn hn đ
đu t dài hn.
Nghiên cu đa ra kt lun, các DN ln có li nhun cao, có nng lc s s dng n cao
hn, vay n nhiu hn gi
úp tn dng li th tm chn thu nhiu hn, kt qu này mâu
thun vi lý thuyt trt t phân hng. Nghiên cu cng tìm ra mi quan h tích cc gia
quy mô DN và tài sn hu hình vi đòn by tài chính, và mi quan h tiêu cc gia tng
trng DN vi t l n, n ngn hn, và tác đng tích cc vi n dà
i hn.
Trong nghiên cu các nhân t quyt đnh đn CTTC ca Husni Ali Khrawish và Ali
Husni Ali Khraiwesh (2007-2008) xem xét CTTC ca các công ty công nghip niêm yt
trên s giao dch chng khoán Amman (ASE) trong giai đon 2001-2005. Nhng phát
hin ca nghiên cu góp phn hng ti hành vi tài chính trong các công ty công nghip
Jordan
Kt qu nghiên cu tìm ra mi quan h tích cc gia đòn by tài chính và quy mô công
ty, tài sn c đnh hu hình, n ngn hn và n dài hn. Và mi quan h tiêu cc gia
đòn by và li nhun DN, nghiên cu nà
y phù hp vi lý thuyt trt t phân hng.
20
KT LUN CHNG 1
Lun vn đã trình bày c bn nhng vn đ lý thuyt liên quan đn CTTC
Tng quan các lý thuyt v CTTC theo quan đim truyn thng, quan đim ca
Modigliani và Miller, lý thuyt đánh đi, lý thuyt trt t phân hng, và các nghiên cu
trc đây đ thy đc các nhân t ch yu nh hng đn CTTC ca DN bao gm: quy
mô công ty, cu trúc tài sn, tính đc đáo
ca sn phm, tng trng DN, li nhun, tài
sn th chp.
Nhng lý lun khoa hc v các vn đ ca CTTC trong chng 1 cho thy xây dng mt
CTTC hp lý đ ti đa hóa giá tr DN là không đn gin. Nhng c s khoa hc trình bày
trong chng 1 s cung cp kin thc cn thit trc khi chuyn sang nghiên cu
chng 2 và chng 3 ca đ tài.
21
CHNG 2: THC TRNG CU TRÚC TÀI CHÍNH CA CÁC DOANH
NGHIP NGÀNH THY HI SN NIÊM YT TRÊN SÀN CHNG KHOÁN
VIT NAM T NM 2006 N 2010
2.1 Gii thiu khái quát ngành thy hi sn
Vi đng b bin dài hn 3.200 km; Vit Nam có vùng đc quyn kinh t trên bin
rng hn 1 triu km2. Vit Nam cng có vùng mt nc ni đa ln rng hn 1,4 triu ha
nh h thng sông ngòi, đm
phá dày đc. V trí đa lý và điu kin t nhiên thun li
giúp Vit Nam có nhiu th mnh ni tri đ phát trin ngành công nghip thy hi sn,
tr lng hi sn Vit Nam c tính có khong 4,2 triu tn và ngun tái to là khong
1,73 triu tn. T lâu Vit Nam đã tr thành quc gia sn xut và xut khu thy hi sn
hàng đu khu vc, cùng vi I
ndonesia và Thái Lan. Xut khu thy hi sn tr thành mt
trong nhng lnh vc quan trng ca nn kinh t.
Trong nhng nm gn đây, các sn phm mt hàng thy hi sn ca Vit Nam ngày càng
đc đa dng hóa. Các sn phm nh tôm, cá tra, cá ng, mc, bch tuc đã to đc
ch đng trên th trng các nc và chim t trng ln nht trong kim ngch xut khu
thy sn. Tôm
đng đu v kim ngch xut khu, chim 38,4%.
Chính ph đã thc hin các chính sách h tr các DN xut khu thy hi sn nh thu
(các DN đc hng u đãi thu 15%), vn vay u đãi, chuyn đi ngoi t đ gia tng
kim ngch xut khu.
Tuy nhiên, ngun nguyên liu không n đnh, vic phát trin nhanh c
hóng ca ngành
trong nhng nm gn đây đã gây ra vic nuôi trng hi sn đi trà nhm đáp ng kp tc
đ ch bin và xut khu. Trong khi chi phí đu t cho vic nuôi trng thy hi sn hu
ht là ngun vn vay ngân hàng, khó khn v tín dng có th gây khó khn cho vic chn
nuôi ngành thy hi sn, các h nông dân có th bán cá cha đ trng lng hoc có th
gii th do áp lc tr vn vay, dn đn vic thiu ht nguyên liu đu và
o.
Quy đnh EC 1005/2008,
theo đó các lô hàng thy hi sn nhp khu vào th trng EU
s phi cung cp đy đ các thông tin truy xut v ngun gc, có th coi là rào cn đáng
lo ngi nht cho sn lng xut khu ca Vit Nam vào th trng có kim ngch nhp
khu đng đu.
Phía M tip tc áp dng mc thu sut chng phá giá t 36%-68% cho các DN Vit
Nam có sn phm cá tra, cá basa đc nhp khu và
o M trong 5 nm ti. Nh vy, vic
tng sn lng xut khu mt hàng này vn khó khn
.