BăGIỄOăDCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM
LụăNGUYNăNGCăTHO
TệNăDNGăBTăNGă
SNăTIă
NGÂN HÀNG
THNGăMIăTRểNăAăBĨNă
TP.HCM
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
TP.ăHăChíăMinhăậ Nmă2011
BăGIỄO DCăVĨăĨOăTO
TRNGăIăHCăKINHăTăTP.HCM
LụăNGUYNăNGCăTHO
TệNăDNGăBTăNGă
SNăTIă
NGÂN HÀNG
THNGăMIăTRểNăAăBĨNă
TP.HCM
ChuyênăngƠnh:ăKinhătătƠiăchínhăậ Ngân hàng
Mƣăs:ă60.31.12
LUNăVNăTHCăSăKINHăT
NGIăHNGăDNăKHOAăHC:ă
GS.TSăDNGăTHăBỊNHăMINH
TP.ăHăChíăMinhăậ Nmă2011
i
LIăCAMăOAN
Tôi xin cam đoan lun vn này là do chính tôi nghiên cu và thc hin. Các
thông tin và s liu đc s dng trong lun vn đc trích dn đy đ ngun
tài liu ti danh mc tài liu tham kho là hoàn toàn trung thc.
TP.H Chí Minh, tháng nm 2011
LỦ Nguyn Ngc Tho
Hc viên cao hc khóa 17
Chuyên ngành: Kinh t tài chính – Ngân hàng.
Trng i hc Kinh t TP.H Chí Minh.
ii
MăU
CHNGă1:ăCỄCăVNăăLụăLUNăCHUNGăVăBTăNGăSNă
3
1.1ăăăLỦălunăcăbnăvăbtăđngăsn 3
1.1.1 Khái nim bt đng sn 3
1.1.2 c đim hàng hóa bt đng sn 4
1.1.3 Phân loi bt đng sn 5
1.1.4 Các yu t nh hng đn giá tr bt đng sn 6
1.2ăăăThătrngăbtăđngăsnăvƠăcácăyuătătácăđngăđnăthătrng
btăđngăsnă 8
1.2.1 Khái nim th trng bt đng sn 8
1.2.2 C cu th trng bt đng sn 9
1.2.3 Các yu t tác đng đn s hình thành và phát trin th trng
bt đng sn 10
1.2.3.1 S phát trin kinh t, gia tng dân s và vn đ đô th hóa 11
1.2.3.2. Các yu t tác đng phía cung bt đng sn 12
1.2.3.3. Các yu t v pháp lut, qun lý, điu tit ca nhà nc
v bt đng sn 12
1.2.3.4. Các yu t v chính sách 12
1.3ăăăTínădngăbtăđngăsnă 13
13
1.3.2 Các sn phm tín dng bt đng sn 13
1.3.3 Hiu qu tín dng bt đng sn 14
14
15
1.3.4 Ri ro tín dng bt đng sn 16
1.4ăăThmăđnhăcácădăán,ăhpăđngătínădngăbtăđngăsnă 17
17
iii
1.4.2 Ni dung công tác thm đnh các d án BS 18
1.4
19
1.5 Tín dngăbtăđngăsnăăămtăsăncătrênăthăgiiăvƠăbƠiăhcăăkinhănghimă
choăVităNam 20
1.5.1 Kinh nghim v chính sách tài chính tin t cho BS ca mt s nc
trên th gii 20
1.5.1.1 Nhng kinh nghim chung 20
1.5.1.2 Chính sách tín dng – Kinh nghim ca Úc và Niu Di Lân 21
1.5.1.3 Áp dng mô hình ngân hàng th chp – kinh nghim ca an
Mch 22
22
1.5.2 Mt s bài hc rút ra v chính sách tài chính tin t cho s phát trin th
trng BS 23
CHNGă2ă:ăTHCăTRNGăTệNăDNGăBTăNGăSNăCAăCỄCă
NGÂNăHĨNGăTHNGăMIăTRểNăAăBĨNăTP.HCM 25
.HCM 25
.HCM 25
.HCM 25
30
2.1.3.1 Kinh t TP.HCM phát trin, vn đ đô th hoá và gia tng dân s 30
2.1.3.2 Các yu t tác đng v phía “cung” bt đng sn 31
2.1.3.3 Các yu t qun lý, điu tit ca nhà nc v bt đng sn 34
2.1.3.4 Các yu t v lãi sut, chính sách thu 34
2.2 ThcătrngătínădngăbtăđngăsnăcaăcácăNHTMătrênăđaăbƠnăTP.HCM 36
2.2.1 Thc
sn 36
41
.HCM 45
.HCM 47
47
iv
.HCM 48
.HCM 49
2.3.3.1 Thm đnh h s vay vn 49
2.3.3.2 Thm đnh v khách hàng vay vn 49
2.3.3.3 Thm đnh v d án đu t 50
2.4
TP.HCM 53
2.4
53
2.4
53
2.4
55
CHNGă3ă:ăCỄCăGIIăPHỄPăNÂNGăCAOăHIUăQUăHOTăăNGăTệNă
DNGăBTăăNGăSNăCAăCỄCăNGÂNăHĨNGăăTHNGăMIăTRểNă
AăBĨNăTP.HCMă 57
3.1.ănhăhngăphátătrinăthătrngăbtăđngăsnătrênăđaăbƠnăTP.HCM 57
3.1.1. Mc tiêu phát trin th trng bt đng sn trên đa bàn TP.HCM đn
nm 2015 57
3.1.2. nh hng ni dung phát trin th trng bt đng sn trên đa bàn
TP.HCM đn nm 2015 58
3.2ăCácăgiiăphápăătmăvămôăphátătrinăthătrngăBS 59
3.2.1 V h thng lut pháp 59
3.2.2 V chính sách và c ch 60
62
3.3.1 i vi chính ph 62
63
64
3.2.1. V ngun vn và sn phm tín dng bt đng sn 64
.HCM 67
PHNăKTăLUNăCHUNG
TÀI LIU THAM KHO
v
BS Bt đng sn
BRVT Bà Ra Vng Tàu
CBRE
- -
CB Richard Ellis
CIC Trung tâm thông tin tín dng ngân hàng
FDI Vn đu t trc tip nc ngoài
GHB Ngân hàng nhà Chính ph Thái Lan
GHLC Công ty cho vay v nhà ca Chính ph Nht Bn
HDB y ban phát trin nhà Singapore
NHNH Ngân hàng nhà nc
NN&PTNT Nông nghip và phát trin nông thôn
NHTM Ngân hàng thng mi
REIT
TCTD T chc tín dng
TP.HCM Thành ph H Chí Minh
UBND U ban nhân dân
vi
B
i các thành ph khác ti mt s nc Châu Á
Bng 2.2 Gía bán s cp và th cp ca mt s d án tiêu biu
Bng 2.3 Bng thng kê mt đ dân s TP.HCM qua các nm
Bng 2.4 Din tích sàn xây dng trên đa bàn TP.HCM qua các nm
Bng 2.5 Vn đu t trên đa bàn TP.HCM qua các nm
Bng 2.6 S d án đu t nc ngoài đc cp phép mi qua các nm trên
đa bàn TP.HCM
vii
HÌNH
H
1.1
Hình 2.1 Lng cung cn h ti TP.HCM qua các nm
Hình 2.2 Lng cung bit th ti TP.HCM qua các nm
Hình 2.3 Giá cho thuê vn phòng ti các Thành ph ln trong khu vc
Hình 2.4 Ngun cung vn phòng cho thuê ti TP.HCM phân theo hng
Hình 2.5 Gía thuê vn phòng hng A các TP Châu Á
Hình 2.6 2011
– 2012
Hình 2.7
n
trong tng vn đu t trên đa bàn TP.HCM qua các nm
Hình 2.8 Lãi sut c bn – huy đng cho vay tng thi k
.HCM
t 2005 đn 2010
trên đa bàn TP.HCM
ngân hàng trên đa bàn TP.HCM
Hình 2.12 Xu hng tín dng bt đng sn trong nm 2011
Hình 2.13 T trng d n cho vay các nhóm s
.HCM
Hình 2.15 T l n xu BS trên tng d n BS
- 1-
MăU
1.ăTínhăthcătinăcaăđătƠi
Nhu cu v nhà luôn là mt trong nhng nhu cu thit thc ca con ngi.
Tuy nhiên đó li là mt rào cn khá ln đi vi đi b phn ngi dân do giá tr
khon tài sn này khá ln.
v mô thun li, có tác đng tt đn th trng bt đng sn. Nhng yu t này bao
gm t l đô th hóa cao, dân s tr, mc đ giàu có gia tng, kh nng đc lp v
nhà ca cao hn và t l tiêu dùng cao. Nhng yu t này s h tr tt cho các sn
phm
.
Vic cho vay đi vi lnh vc bt đng sn luôn gn lin vi s bin đng ca
th trng bt đng sn nên hot đng này có nhiu ri ro.
.
T đó vic nghiên cu hot đng tín dng bt đng sn tr thành mt yêu cu
cn thit cho s phát trin ca th trng bt đng sn nói chung và hiu qu ca
hot đng ngân hàng nói riêng, t đó góp phn to nên s gia tng li ích v mt
kinh t, li ích v mt xã hi cho nhiu đi tng liên quan.
2.ăMcătiêuănghiênăcu
:
-
2010.
- ánh giá hot đng tín dng bt đng sn trên đa bàn TP.HCM t nm 2006
đn nm 2010
- 2-
- a ra các đ xut và kin ngh nhm góp phn hoàn thin th trng bt
đng sn và hot đng tín dng bt đng sn
.
3.ăiătngăvƠăphmăviănghiênăcu
:
- i tng
: Hot đng tín dng bt đng sn ca các
- Phm vi:
đa bàn TP.HCM
-
t nm 2006 đn 2010
4.ăPhngăphápănghiênăcu
- Phân tích, tng hp, thng kê, so sánh
- Nghiên cu đnh tính
5.ăNhngăđimămiăcaăđătƠi
-
- Khái quát hot đng tín dng bt đng sn trên đa bàn TP.HCM giai đon
2006-2010
- Xác đnh các nhân t nh hng đn tín dng bt đng sn, đn vic đánh giá
hiu qu ca tín dng bt đng sn trên đa bàn TP.HCM
- Các gii pháp m rng và nâng cao hiu qu ca hot đng tín dng bt đng
sn trên đa bàn TP.HCM
6. KtăcuăcaăđătƠi.
tài gm có 3 chng:
- Chng 1:
- Chng 2: Thc trng tín dng bt đng sn
trên đa bàn
TP.HCM
- 3-
- Chng 3: Các gii pháp
.HCM
Do thi gian nghiên cu và kin thc hn ch, lun vn không tránh khi
nhng thiu sót, rt mong nhn đc Ủ kin đóng góp ca QuỦ Thy Cô và nhng
ngi quan tâm đn lnh vc bt đng sn, tín dng bt đng sn, nhm giúp hoàn
thin các gii pháp trong công tác nghiên cu và trin khai các gii pháp theo tình
hình thc t.
Xin chân thành cm n QuỦ Thy Cô Khoa ào to sau đi hc, Khoa Ngân
hàng trng i hc Kinh t Thành ph H Chí Minh. c bit gi li cám n chân
thành đn GS.TSăDngăThăBìnhăMinh, ngi đã dành nhiu thi gian, công sc
hng dn và giúp đ tôi trong sut quá trình tip cn đ tài và hoàn thành lun vn
này.
- 4-
CHNGă1:ăCỄCăVNăăLụăLUNăCHUNG
1.1ăăăLỦălunăcăbnăvăbtăđngăsn
1.1.1ăăKháiănimăbtăđngăsnăă
Ti mi nc đu có ngun tài sn quc gia bao gm các tài sn do thiên
nhiên ban tng và tài sn do con ngi to ra qua nhiu th h. Tài sn quc gia là
ngun lc tim nng đ phát trin kinh t - xã hi ca mi nc. Trong quá trình
qun lỦ, s dng tài sn quc gia, ngi ta có th phân tài sn quc gia theo nhiu
tiêu thc khác nhau do nhu cu qun lỦ s dng. Hin nay, tt c các nc đu phân
chia tài sn quc gia thành 2 loi: bt đng sn và đng sn. Hình thc phân chia
này đã có cách đây hàng nghìn nm. Tuy nhiên cng còn có s khác nhau trong
quan nim c th v bt đng sn, nhng có mt đim tng đi thng nht: bt
đng sn là nhng tài sn gn lin vi đt đai và không di di đc.
Theo Bloomberg_com Finsncial Glossary: “Bt đng sn là mt phn đt đai
và tt c tài sn vt cht gn lin vi đt”
Theo Mc Kenzie and Betts, 1996, p. 3: “Bt đng sn bao gm đt đai, tài sn
gn lin vi đt đai, tài sn ph thuc vào đt đai và nhng tài sn không di di
đc đnh bi lut pháp”.
Vit Nam, theo điu 174 ca B Lut Dân S s 33/2005/QH11: bt đng
sn là nhng tài sn không đc di di, bao gm:
- t đai
- Nhà , công trình xây dng gn lin vi đt đai, k c các tài sn gn lin vi
nhà , công trình xây dng đó
- Các tài sn khác gn lin vi đt
- Các tài sn khác do pháp lut quy đnh
Nh vy, bt đng sn trc ht là tài sn, nhng không phi tài sn nào cng
là bt đng sn, ch nhng tài sn không th di di đc mi là bt đng sn. Vì vy
đc đim riêng ca bt đng sn là không di di. Chính vì vy bt đng sn trc
ht là đt đai và các công trình, kin trúc gn lin vi đt đai. t đai là yu t ban
đu, yu t không th thiu ca bt đng sn.
Theo các quan nim trên v bt đng sn, thì hàng hóa bt đng sn bao gm
hai chng loi ch yu là đt đai và vt kin trúc đã xây dng xong. t đai bao
gm các loi sau:
- t nông nghip
- t lâm nghip
- t khu dân c nông thôn
- 5-
- t đô th
- t chuyên dùng
- t cha s dng
Vt kin trúc đã xây dng xong bao gm các loi sau:
- Công trình làm nhà
- Công trình thng nghip, khách sn, vn phòng…
- Công trình công nghip
- Công trình đc bit: quc phòng, an ninh…
1.1.2ăăcăđimăhƠngăhóaăbtăđngăsnăă
- Bt đng sn là mt hàng hóa có v trí c đnh không th di di: c đim
này là do hàng hóa bt đng sn luôn gn lin vi đt đai nên c đnh v v trí, v
đa đim và không có kh nng chuyn dch, khó có kh nng tng thêm v s
lng, din tích. Mc khác, đt đai là ngun tài nguyên do thiên nhiên ban tng, nên
có hn và b gii hn v không gian. c đim này có nh hng rt ln đn th
trng bt đng sn, đn hot đng kinh doanh bt đng sn. V trí ca hàng hóa
bt đng sn, bao gm các yu t nh: đa đim c th, tình hình phát trin kinh t,
vn hóa – xã hi và môi trng cnh quan cng nh kt cu h tng khu vc có đc
đim ca hàng hóa bt đng sn.
- Bt đng sn là hàng hóa có tính lâu bn: c đim này là do đt đai là tài
sn do thiên nhiên ban tng, mt lai tài nguyên đc xem nh không th b hy
hoi (tr trng hp đc bit). ng thi, các công trình kin trúc và vt kin trúc
có th tn ti hàng trm nm. Chính vì tính cht lâu bn ca hàng hóa bt đng sn
và do đt đai không b mt đi, không b thanh lỦ sau mt quá trình s dng, li có
th s dng vào nhiu mc đích khác nhau, nên hàng hóa bt đng sn rt phong
phú và đa dng, không bao gi cn kit.
- Hàng hóa bt đng sn mang tính cá bit và khan him: c đim này là do
tính cá bit và tính khan him ca đt đai. Tính khan him ca đt đai là do din
tích b mt trái đt có hn. Tính khan him c th ca đt đai là gii hn v din đt
đai ca tng ming đt, khu vc, vùng, đa phng… Chính vì tính khan him, tính
c đnh và không di di ca đt đai nên hàng hóa bt đng sn có tính cá bit. Chính
vì vy, trên th trng bt đng sn, v trí và giá tr ca mi bt đng sn không
hoàn toàn ging nhau.
- Hàng hóa bt đng sn chu s chi phi mnh m ca pháp lut và chính sách
ca Nhà Nc: Bt đng sn là tài sn quan trng ca mi quc gia, là hàng hóa đc
bit, các giao dch v bt đng sn tác đng mnh đn hu ht các hot đng kinh t
- xã hi, do đó, các vn đ v bt đng sn chu s chi phi và điu chnh cht ch
ca h thng các vn bn pháp lut, đc bit là h thng các vn bn pháp lut v
- 6-
đt đai, v bt đng sn. Có th nói hàng hóa bt đng sn chu s chi phi cht ch
nht ca h thng pháp lut so vi các hàng hóa thông thng khác.
-
,
.
-
–
.
-
.
-
.
1.1.3ăăPhơnăloiăbtăđngăsnă
T kinh nghim ca nhiu nc và kt qu nghiên cu nc ta, theo Cc
qun lỦ nhà – B Xây Dng thì bt đng sn có th phân thành ba loi:
có đu t xây dng, đu t xây dng và sn đc bit.
- Bt đng sn có đu t xây dng gm:
+ BS nhà
+ BS nhà xng và công trình thng mi- dch v
+ BS h tng (h tng k thut, h tng xã hi)
+ BS là tr s làm vic v.v
, chim
t trng rt ln, tính cht phc tp rt cao và
- 7-
.
-
đt nông nghip (di dng t liu sn xut) bao gm các loi đt nông nghip, đt
rng, đt nuôi trng thu sn, đt làm mui, đt him, đt cha s dng v.v
-
gia, di sn vn hoá vt th, nhà th h, đình chùa, miu, ngha trang v.v c đim
ca loi BS này là kh nng tham gia th trng rt thp.
3 loi trên đây là rt cn thit bo đm cho
vic xây dng c ch chính sách v phát trin và qun lỦ th trng bt đng sn
phù hp vi điu kin kinh t-xã hi ca nc ta
1.1.4 Cácăyuătănhăhngăđnăgiáătrăbtăđngăsnă
Có 3 nhóm nhân t tác đng nh hng đn giá tr bt đng sn
Nhóm 1
: Nhóm các yu t có mi liên h trc tip vi bt đng sn:
- Các yu t t nhiên
* V trí bt đng sn: Do bt đng sn không di chuyn đc, nên v trí bt
đng sn đâu, môi trng xung quanh th nào, v trí trung tâm hay xa trung tâm,
v trí có th dùng làm ch kinh doanh hay ch dùng đ là nhng yu t tác đng
trc tip đn giá tr bt đng sn.
* Din tích, hình th tha đt hoc lô đt: mt din tích đt ti u khi nó
tho mãn mt loi nhu cu c th ca đa s dân c trong vùng.
* a hình bt đng sn to lc và hình thc bên ngoài ca bt đng sn.
- Các yu t kinh t:
* Kh nng mang li thu nhp t bt đng sn: mc thu nhp hàng nm t
bt đng sn mang li s có nh hng quan trng đn giá tr ca bt đng sn đó.
Khi kh nng to ra thu nhp t bt đng sn càng cao thì giá chuyn nhng ca
nó càng cao và ngc li.
* Nhng tin nghi gn lin vi bt đng sn: nh h thng đin, nc, v
sinh, điu hoà nhit đ, thông tin liên lc. H thng tin nghi càng đy đ và cht
lng càng tt thì càng làm cho giá tr bt đng sn càng gia tng.
- Các yu t liên quan đn th trng:
* Tính hu dng ca bt đng sn: th hin ch bt đng sn có th d
dàng cho thuê hoc dùng mt bng đ buôn bán …
* Cung - cu v bt đng sn: din bin cung cu v bt đng sn trong
tng giai đon nht đnh có th đy giá bt đng sn lên cao hoc ngc li. Yu t
này mang tính th trng và có khi làm cho giá tr bt đng sn b tng, gim mt
cách bt ng lên cao hoc thp hn so vi giá tr thc ca chính bt đng sn đó.
- 8-
Nhóm 2
: Nhóm các yu t v pháp lỦ liên quan đn bt đng sn:
- Tình trng pháp lỦ ca bt đng sn: các giy t chng minh quyn s
dng đt, s hu nhà, giy phép xây dng hin có.
- Các quy đnh v xây dng và kin trúc gn vi bt đng sn, các hn ch v
quyn s dng đt, s hu nhà và công trình xây dng khác gn vi bt đng sn,
tình trng cho thuê, th chp bt đng sn, tình trng tranh chp quyn s dng đt,
s hu nhà, s hn ch s tng xây dng v.v…
Nhóm 3
: Nhóm các yu t chung bên ngoài:
- Các yu t v chính sách: S thay đi v đng li chính sách ca Nhà nc
và chính quyn s ti có th có nhng tác đng đn hot đng ca th trng bt
đng sn nói chung và s đu t vào lnh vc bt đng sn nói riêng. C th là:
* Các chính sách có tác đng gián tip nh: s khuyn khích đu t bên
ngoài vào đa phng có th làm tng nhu cu v bt đng sn qua đó có th làm
cho giá bt đng sn gia tng.
* Các chính sách tác đng trc tip nh:
• Chính sách cho phép Vit kiu mua bt đng sn ti Vit Nam.
• Chính sách cho phép nhng ngi không có h khu thành ph đc
mua nhà ti thành ph.
• Chính sách tín dng đi vi hot đng đu t vào lnh vc bt đng
sn
• Chính sách tài chính áp dng đi vi nhng ngi đc nhà nc
giao đt, cho thuê đt…
• Các chính sách thu ca Nhà nc đi vi bt đng sn
- Các yu t thuc v kinh t v mô: đó là các yu t kinh t liên quan nh:
Tình hình cung cu bt đng sn, mc đ tng trng GDP hàng nm, thu nhp
bình quân hàng nm ca ngi dân trong vùng, kh nng đáp ng nhu cu tín dng
ca h thng tín dng trong vùng …
- Các yu t xã hi: Các yu t xã hi cng tác đng ln đn giá tr bt đng
sn. Mt khu vc mà mt đ dân s đt nhiên tng cao do tc đ tng ca dân s c
hc thì giá tr bt đng sn ni đó s tng lên do cân bng cung cu b phá v. Mt
khác các yu t khác trong vùng nh: cht lng dch v y t, giáo dc, trình đ dân
trí, vn đ an ninh, tp quán ngi dân trong vùng cng có nh hng đn giá tr
ca bt đng sn, nhng vn đ liên quan đn thuyt phong thu…
Tóm li, vic xác đnh các yu t nh hng đn giá tr bt đng sn là rt
quan trng, chính thông qua vic phân tích, x lỦ và đánh giá đúng các yu t này là
c s đ xác đnh giá tr thc ca bt đng sn, giúp cho vic ch chp, mua và bán,
- 9-
liên doanh, liên kt tr nên chính xác hn, minh bch hn và th trng bt đng
sn bt nhng cn nóng lnh tht thng nh hin nay.
1.2ăăăThătrngăbtăđngăsnăvƠăcácăyuătătácăđngăđnăthătrngăbtăđngă
snă
1.2.1ăăKháiănimăthătrngăbtăđngăsnă
. Tu
.
Do quan nim khác nhau v hàng hóa bt đng sn và phm vi th trng, nên
có mt s quan đim khác nhau v th trng bt đng sn:
- Có Ủ kin cho rng th trng bt đng sn và th trng đt đai là mt, bi
vì, tài sn là nhà, công trình xây dng phi gn vi đt đai mi tr thành bt đng
sn đc. Do đó đt đai bn cht nó là bt đng sn, đng thi nó là yu t đu tiên
ca bt k bt đng sn nào khác. Tuy nhiên trên thc t, th trng đt đai ch là
mt b phn ca th trng bt đng sn và hàng hóa đt đai ch là mt phn ca
hàng hóa bt đng sn.
- Trên thc t có mt s ngi cho rng th trng bt đng sn là th trng
nhà, đt (th trng đa c). Quan nim này khá ph bin nc ta vì cho rng, ch
có nhà đt mi đc mang ra mua bán chuyn nhng trên th trng, bt đng sn
nhà, đt gi vai trò quan trng trong đi sng kinh t xã hi và an ninh quc phòng
ca đt nc; nhà, đt là bt đng sn ch yu c v khi lng và giá tr. Cng
ging nh quan nim trên, bt đng sn nhà, đt ch là mt b phn quan trng ca
hàng hóa bt đng sn trên th trng. Vì vy quan nim này là không đy đ.
- Mt quan nim khá ph bin cho rng, th trng bt đng sn là hot đng
mua bán, trao đi, cho thuê, th chp, chuyn nhng quyn s hu hoc quyn s
dng bt đng sn theo quy lut ca th trng. Khái nim này phn ánh trc din
các hot đng ca th trng c th. Khái nim này làm cho ngi ta d nhn bit
phm vi và ni dung ca th trng bt đng sn hn là mt khái nim có tính khái
quát. Cng có Ủ kin b sung cho khái nim này, cho rng th trng bt đng sn là
th trng ca hot đng mua bán, trao đi, cho thuê, th chp, chuyn dch quyn
- 10-
s hu hoc quyn s dng bt đng sn theo quy đnh ca th trng có s qun lỦ
ca nhà nc.
T nhng phân tích nêu trên, có th thy cn phi đa ra mt khái nim tng
quát v th trng bt đng sn nh sau: Th trng bt đng sn là tng hòa các
giao dch dân s v bt đng sn ti mt đa bàn nht đnh, trong mt thi gian nht
đnh. nh ngha này va đn gin, va d hiu, đng thi nó cng cha đng đy
đ phm vi và ni dung ca th trng bt đng sn. ó là th trng ca các hot
đng giao dch bt đng sn nh: chuyn nhng, mua, bán, cho thuê, th chp …
trong phm vi không gian và thi gian nht đnh. Hot đng ca th trng này tt
yu phi tuân theo quy lut ca th trng, đng thi bao hàm yu t pháp lut, tp
quán, phong tc ca mi quc gia.
1.2.2ăCăcuăthătrngăbtăđngăsn
nghiên cu các b phn cu trúc nên th trng bt đng sn và mi quan
h gia các b phn này, cn phân chia th trng bt đng sn da trên mt s tiêu
thc, mi tiêu thc là cách tip cn khác nhau đi vi th trng bt đng sn.
- CnăcăvƠoălaiăhìnhăgiaoădch: nu cn c vào các loi hình giao dch trên
th trng bt đng sn, có th phân chia th trng bt đng sn thành các th
trng sau:
+ Th trng mua bán bt đng sn: Th trng mua bán bt đng sn là
loi hình th trng hình thành sm nht trong các lai hình th trng bt đng sn.
Xét v lch s, th trng mua bán, trao đi đt đai xut hin đng thi vi s xut
hin chim hu t nhân v t liu sn xut, chim hu t nhân v đt đai. Này nay,
vic mua bán, trao đi bt đng sn đc din ra trc tip gia nhng ngi có nhu
cu mua bán, trao đi hoc thông qua các t chc dch v, môi gii, t vn v bt
đng sn. Hot đng mua bán bt đng sn còn do các doanh nghip kinh doanh bt
đng sn cung cp bt đng sn cho các ch th trong nn kinh t.
+ Th trng giao dch các bt đng sn cho thuê: Th trng cho thuê bt
đng sn là th trng mà ngi có nhu cu thuê bt đng sn ch s dng bt đng
sn trong mt thi gian nht đnh. Do đó, h ch có nhu cu thuê bt đng sn và
vic thuê s mang li hiu qu hn các hình thc khác. Các giao dch v thuê bt
đng sn có th tin hành trc tip gia ngi có bt đng sn cho thuê hoc thông
qua các t chc trung gian môi gii v bt đng sn. Các giao dch thuê và cho thuê
hình thành nên th trng cho thuê bt đng sn.
+ Th trng giao dch các bt đng sn dùng làm tài sn th chp: Trong
nn kinh t th trng, vic dùng bt đng sn là tài sn th chp đ vay vn ngân
hàng là khá ph bin. Ngi có quyn s hu bt đng sn đc th chp quyn s
hu bt đng sn đ vay vn, nói cách khác là dùng bt đng sn làm tài sn đm
- 11-
bo tin vay. Trên phng din hin vt, bt đng sn tham gia quá trình sn xut
kinh doanh hoc phc v đi sng. Trên phng din đc tính thành giá tr, bt
đng sn đc th chp đ đm bo tin vay. Vic dùng bt đng sn làm tài sn th
chp vay vn làm ny sinh các giao dch liên quan đn bt đng sn th chp nh là
nhu cu đnh giá bt đng sn.
+ Th trng giao dch bt đng sn dùng đ góp vn liên doanh: Ngi s
hu bt đng sn, ch yu là đt đai, s dng đ góp vn liên doanh, vi giá tr góp
vn là giá tr ca bt đng sn. i vi các nc đang phát trin, vic s dng đt
đai làm vn góp liên doanh đ làm ngun vn đi ng thu hút các ngun vn đu
t, thu hút công ngh, tip thu kinh nghim qun lỦ t nc ngoài thông qua các d
án liên doanh.
+ Th trng các giao dch khác v bt đng sn: Bên cnh các giao dch
ch yu nêu trên v bt đng sn, còn mt s loi hình giao dch khác v bt đng
sn. Vic thc hin c phn hóa, t nhân hóa các doanh nghip Nhà Nc các
nc dn đn vic bán, chuyn dch quyn s hu các bt đng sn là tài sn nhà
nc thuc s hu toàn dân thành s hu t nhân và s hu hn hp v bt đng
sn. Chính vì vy vic tin hành c phn hóa, t nhân hóa làm ny sinh các giao
dch v bt đng sn, thuc phm vi ca th trng bt đng sn.
- CnăcăvƠoătrìnhătăbtăđngăsnăgiaănhpăthătrngă
Cn c vào trình t v thi gian ca hàng hóa bt đng sn gia nhp th trng
có th chia th trng bt đng sn thành hai cp:
+ Th trng s cp: th trng s cp hình thành khi Nhà Nc giao hoc
cho thuê đt. Ch th tham gia th trng này là Nhà nc - đi din ch s hu -
vi nhà đu t hoc ngi có nhu cu s dng đt.
+ Th trng th cp: Giai đon t sau khi nhn quyn s dng đt, ngi
s dng đt tin hành đ (xác đnh v trí to lp, xác lp
quyn s hu hoc s dng, xây dng c s h tng, công trình kin trúc, ) sau đó
tin hành các giao dch v hàng hoá BS nhà đt nh mua bán, chuyn nhng, cho
thuê, th chp, bo him Giai đon này đc gi là th trng th cp
.
1.2.3ăăCácăyuătătácăđngăđnăsăhìnhăthƠnhăvƠăphátătrinăthătrngăbtă
đngăsnă
1.2.3.1ăSăphátătrinăkinhăt,ăgiaătngădơnăsăvƠăvnăđăđôăthăhóaă
Mt mt, s phát trin kinh t ca mt đt nc cng đng thi là s tng nhu
cu s dng đt đai vào các mc đích phi sn xut; s phát trin kinh t cng đng
thi là s tng nhu cu s dng bt đng sn cho các ngành kinh t công nghip,
thng mi, dch v …. S tng trng này đòi hi phi chuyn dch đt đang s
- 12-
dng vào mc đích sn xut công nghip, thng mi, dch v, du lch …. Làm gia
tng các quan h giao dch đt đai, giao dch bt đng sn và t đó th trng bt
đng sn phát trin. Mc khác, s phát trin kinh t cng đng thi là quá trình phát
trin ca khoa hc, k thut và công ngh tác đng trc tip vào vic to lp, xây
dng nhng bt đng sn phù hp vi yêu cu ca sn xut, thng mi, dch v và
đi sng, đó chính là quá trình ci to các bt đng sn hin có, thay th và xây
dng các bt đng sn mi cho phù hp.
S gia tng dân s là nhân t làm tng mi mt nhu cu ca xã hi v vic
làm, v n , mc, hc hành, gii trí… theo đó làm gia tng nhu cu v bt đng sn
Trc ht s gia tng dân s làm tng nhu cu v đt đai cho sn xut kinh doanh;
vì vi s lng lao đng tng nhanh đòi hi phi m rng, phát trin sn xut kinh
doanh làm tng nhu cu v s dng đt. Tip đó, s gia tng dân s là mt áp lc
ln làm tng nhu cu s dng bt đng sn là nhà , đt . Sau na, s gia tng dân
s theo đó là s tng thêm các nhu cu v các hot đng xã hi, dch v thng mi,
nhu cu v khám cha bnh, nhu cu giáo dc, hot đng vn hóa, th dc th thao,
vui chi gii trí…. nhng nhu cu này đu là nhng nhân t làm gia tng nhu cu v
bt đng sn, nht là nhu cu v bt đng sn các trung tâm thng mi, dân c.
Chính vì th mà bt đng sn các khu vc trung tâm đc xây dng nhanh chóng
hn các vùng khác vi giá c cao hn và cng nhn nhp hn.
1.2.3.2.ăCácăyuătătácăđngăphíaăcungăbtăđngăsnă
Cung bt đng sn: là khi lng bt đng sn nh nhà, đt, vt kin trúc gn
lin vi đt và giá c mà nhóm ngi cung cp mun và sn sàng bán ra trên th
trng bt đng sn ti mt thi đim. V c bn, các yu t tác đng đn cung bt
đng sn là:
- Tng cung hàng hoá bt đng sn: Các d án đu t bt đng sn, xây dng
cn h cao cp, phát trin khu đô th mi trong thi gian qua ti Vit Nam đã tác
đng mnh làm tng ngun cung bt đng trên th trng.
- S phát trin th trng vn: th trng vn phát trin kéo theo s phát trin
ca các th trng khác, đc bit có tác đng mnh m đn th trng bt đng sn.
Bt đng sn gn nh mi quan tâm thng trc ca cá nhân mi khi tim lc tài
chính đc ci thin hoc vào lúc cn sp xp li c cu tài sn nm gi. c tính
này càng th hin rõ hn khi nn kinh t Vit Nam có nhng bc tin tích cc, ca
ci tích ly ca ngi dân nhiu hn. Hàng hóa bt đng sn có đc đim và cng là
li th so vi các hàng hóa khác là có th dùng làm tài sn th chp. Nu ngun
cung tín dng di dào, phong phú s tác đng tích cc đn s lu thông ca hàng
hóa bt đng sn.
- 13-
- u t vn ca các doanh nghip kinh doanh bt đng sn, ca ngân hàng,
ca các thành phn kinh t khác vào th trng bt đng sn đã làm cho ngun cung
v bt đng sn tng mnh vi nhiu d án đu t khu đô th, khu dân c, d án cn
h cao cp
- Các yu t đu vào to ra bt đng sn
.
- Nhng tin b k thut ng dng trong xây dng và kin trúc. Nhng tin b
k thut ng dng trong xây dng và kin trúc góp phn làm cho thi gian thi công
rút ngn, cht lng công trình nâng cao, là c s đ đy nhanh ngun cung bt
đng sn nht là các sn phm nh nhà, cn h, vn phòng cho thuê trên th
trng bt đng sn.
1.2.3.3.ăCácăyuătăvăphápălut,ăqunălỦ,ăđiuătităcaănhƠăncăvăbtă
đngăsn
Nh đã trình bày, pháp lut quy đnh các quyn mua, bán, cho thuê, th chp,
góp vn bt đng sn…. hng dn và quy đnh hp đng giao dch dân s bt
đng sn. Nh vy, rõ ràng pháp lut là mt yu t có tính cht quyt đnh đn s
hình thành và phát trin ca th trng bt đng sn. Yu t pháp lut có s nh
hng mang tính quyt đnh đn s hình thành và phát trin ca th trng bt đng
sn.
1.2.3.4.ăCácăyuătăvăchínhăsách
- Các chính sách ca Chính ph và chính quyn đa phng nh chính sách lãi
sut, chính sách thu, chính sách kinh t, quy hoch và k hoch s dng đt ca
Chính ph đu nh hng đn s phát trin ca th trng bt đng sn
- Chính sách khuyn khích sn xut theo ngành, lãnh th, vùng kinh t, khu
vc kinh t… kéo theo s gia tng các c s sn xut kinh doanh, s gia tng dân s
làm tng nhu cu v bt đng sn, thúc đy s phát trin ca th trng bt đng
sn.
- Các chính sách ca Chính ph v nhà , đt nói chung và các chính sách
nhà cho ngi nghèo, ngi có thu nhp thp, gia đình thuc đi tng chính sách
xã hi… làm tng nhu cu v nhà , đt hoc cng có th làm gim nhu cu v
nhà , đt .
-
.
- 14-
Nh vy, vic hình thành giá bt đng sn trên th trng chu s tác đng ca
nhiu yu t, trong đó cung cu bt đng sn và chính sách pháp lut tác đng mnh
nht đn giá giao dch ca bt đng sn trên th trng. ây chính là s vn hành
theo quy lut cung cu ca th trng bt đng sn có s qun lỦ ca Nhà nc.
Trên đây là nhng nét ln v các yu t tác đng đn th trng bt đng sn.
Tuy nhiên, trên thc t s có nhng yu t tác đng khác nh tâm lỦ ca ngi dân,
ca các nhà đu t đi vi tim nng và s phát trin ca th trng bt đng sn;
s tin tng hay lo lng ca h đi vi chính sách điu tit th trng bt đng sn
ca nhà nc; các yu t v tính khu vc ca bt đng sn, các yu t v tp quán,
truyn thng và th hiu ca ngi dân đi vi bt đng sn, các yu t nh giá
vàng, th trng chng khoán, li ích trong vic đu t vn vào kênh nào cho có
hiu qu cng góp phn nh hng đn s phát trin hay đóng bng ca th
trng bt đng sn ti Vit Nam.
1.3ăăăTínădngăbtăđngăsnă
là quan h tín dng gia ngân hàng vi
khách hàng liên quan đn lnh vc bt đng sn. Theo đó, tín dng bt đng sn là
vic ngân hàng cp vn cho khách hàng cn c vào mc đích vay vn ca khách
hàng đ thc hin các giao dch và các hot đng liên quan đn bt đng sn.
Trong trng hp này, ngân hàng cho khách hàng vay đ đu t kinh doanh
bt đng sn, xây dng nhà đ bán, sa cha mua bán nhà ca, xây dng hoàn thin
c s h tng các d án, mua nhà tr góp, xây dng vn phòng cho thuê
Nh vy, tín dng ngân hàng đi vi lnh vc bt đng sn va đáp ng nhu
cu đu t kinh doanh bt đng sn ca nhà đu t, va đáp ng nhu cu nhà ca
ngi dân.
Vic cp tín dng bt đng sn ca các ngân hàng đã góp phn tác đng đn
cung cu bt đng sn trên th trng. Tuy nhiên, đ bo đm hiu qu hot đng và
an toàn khi cho vay, các ngân hàng yêu cu khách hàng vay vn phi đm bo
nguyên tc tín dng nh vn vay phi đc s dng đúng mc đích và phi đc
hoàn tr c gc và lãi theo đúng k hn đã cam kt. Mt khác, ngân hàng còn có th
yêu cu khách hàng thc hin đm bo tín dng hoc áp dng các nguyên tc đánh
giá khách hàng khác đ làm c s xét duyt cho vay.
1.3.2ăăCácăsnăphmătínădngăbtăđngăsnă
Tuy cha có mt thng kê đy đ v các sn phm tín dng bt đng sn ca
các ngân hàng hin nay, nhng c bn có th có mt s loi hình sn phm tín dng
bt đng sn c th nh sau:
- 15-
- Cho vay mua nhà, đt đ .
- Cho vay mua đt xây dng khu đô th
- Cho vay mua đt xây dng khu công nghip
- Cho vay xây dng và sa cha nhà
- Cho vay xây dng nhà xng
- Cho vay xây dng vn phòng
- Cho vay xây dng vn phòng cho thuê
- Cho vay xây dng khách sn, resort
- Cho vay mua đt đ n chênh lch giá
- Cho vay th chp bt đng sn đ kinh doanh
1.3.3 Hiuăquăcaătínădngăbtăđngăsnăă
nhng gii pháp nhm khc phc nhng tn ti thiu sót và đy mnh hn na hot
đ
.
có hiu qu khi nó đm bo đc ba yu t:
-
- Kh nng thu hi c gc và lãi đúng hn
- Kh nng thanh khon t phía ngun.
. Song
trng thua l.
s tn ti và phát trin ca NH.
1.3.3.
- Doanh s cho vay: Là ch tiêu c bn khi đánh giá mt cách khái quát và có
h thng đi vi nhng khon vay ti mt thi đim. Khi xác đnh doanh s cho
vay, cha có s đánh giá c th v cht lng và phn ròng ca nhng khon vay
- 16-
trong mt thi k nht đnh, n
, quy mô đu t và cp vn tín dng ca ngân đó vi
nn kinh t trong mt thi k.
- D n tín dng: tng d n th hin đc mi quan h tín d
. ng thi ch
tiêu này cng phn ánh mi quan h vi doanh s cho vay, vi kh nng đáp ng
ngun vn ca các NHTM đi vi nhu cu s dng vn trong nn kinh t.
-
k khác nhau. Ch tiêu n
tín dng BS. Có th coi đây nh mt ch tiêu đnh lng đ có th thy rõ bn cht
ca tín dng trung- dài hn ca m
.
- N quá hn:
, do các nguyên nhân khách quan hoc do xác đnh không hp lỦ thi
hn vay, phng thc hoàn tr hay mt s yu t khác ca hp đng. N quá hn là
điu không m
.
-
t hiu qu tín dng cao. các nc có nn tài chính
, nguy c ri ro cao.
- N khó đòi: t l này càng cao, thì tín dng có hiu qu càng thp. N khó
đòi có nguy c làm gim li nhun ca NH và nu có quá nhiu n khó đòi s có
th làm cho NH phá sn. Các NH đang c gng gim đn mc ti đa các khon n
khó đòi đ làm tng hiu qu tín dng trung - dài hn.
-
ng.
1.3.3.2
- Doanh thu t d án BS
- Li nhun t d án BS
Nh vy, khi đánh giá hiu qu tín dng BS, không th cn c vào mt ch
tiêu c th mà phi xem xét h thng các ch