Xây dựng chiến lược kinh doanh cho công ty Vineco đến năm 2015

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH
  





NGUYN ANH TUN




XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CHO
CÔNG TY VINECO N NM 2015


Chuyên ngành: Qun tr kinh doanh
Mã s: 60.34.05



LUN VN THC S KINH T



NGI HNG DN KHOA HC
TS. NG NGC I

TP. H Chí Minh – Nm 2011
LI CM N

 hoàn thành lun vn này, tôi xin gi li cm n chân thành đn:
Quý thy cô trng i hc kinh t thành ph H Chí Minh đã ht lòng truyn
đt nhng kin thc quý báu trong sut thi gian tôi hc ti trng, đc bit là TS.
ng Ngc i, ngi đã trc tip hng dn tôi hoàn thành lun vn này.
Cha m và nhng ngi thân trong gia đình đã h tr, to điu kin thun li
cho tôi trong sut thi gian qua.
Ban giám đc Công ty VINECO và các đng nghip đã to điu kin thun
li, giúp đ tôi trong quá trình hc tp và nghiên cu.
Trong quá trình thc hin lun vn, mc dù đã c gng ht sc nhng không
th tránh khi sai sót, rt mong nhn đc nhng ch dn ca Quý thy cô và ý kin
đóng góp ca các bn.
Xin chân thành cm n!
Tác gi

NGUYN ANH TUN
LI CAM OAN

Tôi xin cam đoan đ tài “Xây dng chin lc kinh doanh cho công ty
VINECO đn nm 2015” là công trình nghiên cu ca riêng tôi. Các s liu và kt
qu nghiên cu nêu trong lun vn là trung thc và cha tng đc công b trong
bt k tài liu nào.

Tác gi

NGUYN ANH TUN

MC LC
Li cm n. Trang
Li cam đoan.
Danh mc các t vit tt, bng, hình v.
LI M U
1. C s hình thành đ tài. 1
2. Mc tiêu nghiên cu. 2
3. Phng pháp nghiên cu. 2
4. i tng và phm vi nghiên cu. 2
5. Ý ngha ca đ tài nghiên cu. 3
6. Kt cu đ tài nghiên cu 3
CHNG 1: C S LÝ LUN V CHIN LC KINH DOANH
1.1. Khái nim 4
1.1.1. Chin lc kinh doanh 4
1.1.2. Nng lc cnh tranh 5
1.1.3. Nng lc lõi 6
1.1.4. Li th cnh tranh 6
1.2. Vai trò ca chin lc kinh doanh 6
1.3. Phân loi chin lc 7
1.3.1. Phân loi theo phm vi chin lc 7
1.3.2. Phân loi theo cp đ chin lc 7
1.4. Quy trình xây dng chin lc 7
1.4.1. S mng và mc tiêu 8
1.4.2. Phân tích môi trng bên ngoài 8
1.4.2.1. Môi trng v mô 9
1.4.2.2. Môi trng vi mô 10
1.4.3. Phân tích môi trng bên trong 15
1.4.4. Xây dng và la chn chin lc. 18
1.4.4.1. Xây dng chin lc - Ma trn SWOT 18
1.4.4.2. La chn chin lc - Ma trn QSPM 19

Tóm tt chng 1 20
CHNG 2: PHÂN TÍCH MÔI TRNG KINH DOANH CA CÔNG TY
VINECO
2.1. Gii thiu v công ty 21
2.2. Phân tích môi trng bên ngoài 24
2.2.1. Môi trng v mô 24
2.2.2. Môi trng vi mô 30
2.3. Phân tích môi trng bên trong 48
Tóm tt chng 2 57
CHNG 3: XÂY DNG CHIN LC KINH DOANH CHO CÔNG TY
VINECO N NM 2015
3.1. D báo nhu cu ca th trng. 58
3.2. nh hng và mc tiêu phát trin ca công ty đn nm 2015. 60
3.3. Nng lc cnh tranh ca công ty 61
3.4. Xây dng và la chn chin lc 63
3.4.1. Xây dng chin lc - Ma trn SWOT 63
3.4.2. La chn chin lc - Ma trn QSPM 68
3.5. Gii pháp thc hin chin lc 72
3.5.1. Gii pháp v xây dng và phát trin li th cnh tranh 72
3.5.2. Gii pháp v c cu b máy t chc 73
3.5.3. Gii pháp v ngun nhân lc 73
3.5.4. Gii pháp v hot đng marketing 74
3.5.5. Gii pháp v hot đng tài chính 75
3.5.6. Gii pháp v qun lý và nâng cao cht lng dch v 75
3.6. Mt s kin ngh 76
Tóm tt chng 3 77
KT LUN 78
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
DANH MC CÁC T VIT TT

AS: im phân loi.
CPI: Ch s giá tiêu dùng.
GDP: Tng sn phm trong nc.
HOP: n v tính sn phm, là mt cp thit b gm đu gn và đu xa.
TAS: Tng đim phân loi.
TT: S th t.
2G: H thng thông tin di đng th h th 2 – GSM.
3G: H thng thông tin di đng th h th 3.
DANH MC CÁC BNG

Bng 2.1: S liu kinh t v mô ch yu ca Vit Nam giai đon 2006-2010 24
Bng 2.2: S thuê bao di đng phát sinh lu lng đn tháng 12/2010. 32
Bng 2.3: So sánh đi th cnh tranh theo nhóm sn phm truyn dn vi ba 36
Bng 2.4: So sánh đi th cnh tranh theo nhóm dch v k thut 38
Bng 2.5: Ma trn các yu t bên ngoài (EFE). 43
Bng 2.6: Ma trn hình nh cnh tranh theo nhóm sn phm truyn dn vi ba 45
Bng 2.7: Ma trn hình nh cnh tranh theo nhóm dch v k thut 46
Bng 2.8: Báo cáo kt qu sn xut kinh doanh ca VINECO t 2008-2010 48
Bng 2.9: Kt qu phân tích tài chính ca VINECO giai đon 2008-2010 49
Bng 2.10: Trình đ lao đng ca công ty VINECO 51
Bng 2.11: Ma trn các yu t bên trong (IFE). 55
Bng 3.1: D báo s lng thit b Pasolink công ty phân phi giai đon 2011-
2015 58
Bng 3.2: D báo s lng thuê bao tng đài Neax 61 công ty h tr k thut bo
dng giai đon 2011-2015 59
Bng 3.3: D báo s lng thit b Pasolink công ty h tr k thut bo dng giai
đon 2011-2015 60
Bng 3.4: Ma trn SWOT ca công ty VINECO 63
Bng 3.5: Ma trn QSPM nhóm SO 69

Bng 3.6: Ma trn QSPM nhóm ST 70
Bng 3.7: Ma trn QSPM nhóm WO 71
DANH MC CÁC HÌNH V

Hình 1.1: Quy trình xây dng chin lc kinh doanh 8
Hình 1.2: Mô hình nm lc lng cnh tranh ca Michael E. Porter 11
Hình 1.3: Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE) 14
Hình 1.4: Ma trn hình nh cnh tranh 15
Hình 1.5: Ma trn đánh giá ni b (IFE) 17
Hình 1.6: Ma trn SWOT 18
Hình 1.7: Ma trn QSPM 19
Hình 2.1: S đ t chc công ty VINECO 23
Hình 2.2: S lng thuê bao di đng 31
Hình 2.3: Th phn thit b Pasolink  Vit Nam 34
LI M U

1. C s hình thành đ tài.
Ngày nay các doanh nghip đang phi đi mt vi nhng thách thc ln
trong môi trng cnh tranh ngày càng quyt lit, nhng yêu cu v tng nng sut
lao đng, thng xuyên đi mi và nâng cao cht lng sn phm, đi mi công
ngh, đi mi phng thc t chc qun lý đang đt ra ngày càng gay gt hn, đòi
hi doanh nghip phi luôn ch đng và sáng to đ thích nghi vi s thay đi đó.
Do đó, vic xây dng chin lc kinh doanh là ht sc cn thit đi vi mi doanh
nghip. Nó giúp cho doanh nghip đnh hng mc tiêu rõ ràng, hng các b
phn, cá nhân đn mc tiêu chung ca doanh nghip, tránh phân tán ngun lc làm
suy yu doanh nghip.
Trong nhng nm gn đây th trng vin thông cnh tranh mnh m do m
ca th trng và gim mnh u th đc quyn, tc đ phát trin công ngh nhanh,
chu k công ngh rút ngn, vi s tham gia ca nhiu doanh nghip vin thông. Các
doanh nghip dùng các chin lc cnh tranh nh các chin lc v giá, cht lng

sn phm, dch v và chm sóc khách hàng to cho khách hàng càng có nhiu s la
chn.
Là công ty hot đng trong lnh vc sn xut và kinh doanh các thit b vin
thông, công ty VINECO phi thng xuyên đng đu vi s cnh tranh ngày càng
quyt lit trong ngành. Trong thi gian qua, bên cnh n lc rt ln đ tn ti và
phát trin nh đi mi công ngh, nâng cao cht lng sn phm dch v, tìm kim
th trng, công ty còn phi tìm ra cho mình mt chin lc phát trin dài hn. Tuy
nhiên thc t cho thy đn thi đim hin ti các k hoch sn xut kinh doanh ca
công ty mi ch đc xây dng cho tng nm mt, cha đu t cho mt chin lc
lâu dài, dn đn vic s dng không có hiu qu các ngun lc ca công ty, b l
các c hi kinh doanh.
Chính vì vy vic xây dng chin lc kinh doanh nhm s dng có hiu qu
các ngun lc là vic làm rt cn thit ca công ty trong giai đon hin nay. Xut
phát t yêu cu thc t này, là mt thành viên đang công tác ti công ty, tôi chn đ
tài: “Xây dng chin lc kinh doanh cho công ty VINECO đn nm 2015” đ
nghiên cu và làm đ tài cho lun vn ca mình.
2. Mc tiêu nghiên cu.
- H thng hóa c s lý lun v chin lc.
- Phân tích các yu t ca môi trng bên ngoài và bên trong nh hng đn
hot đng sn xut kinh doanh ca công ty đ xác đnh nhng đim mnh, đim
yu, c hi và nguy c.
- Xây dng chin lc kinh doanh cho công ty VINECO đn nm 2015.
-  xut các gii pháp c bn đ thc hin có hiu qu các chin lc kinh
doanh này.
3. Phng pháp nghiên cu.
- Phng pháp ng dng lý thuyt h thng đc áp dng trong vic thit lp
quy trình xây dng chin lc kinh doanh.
- Phng pháp phân tích tng hp đc áp dng trong vic đánh giá môi
trng kinh doanh và xác đnh đim phân loi ca các yu t trong các ma trn.
- Phng pháp thng kê, so sánh áp dng trong vic thu thp và x lý các s

liu, báo cáo tài chính, kt qu điu tra ca vic phân tích môi trng bên ngoài,
môi trng bên trong công ty và đi th cnh tranh.
- Phng pháp phân tích ma trn đc s dng đ phân tích các ma trn các
yu t bên ngoài, ma trn các yu t bên trong, ma trn đim mnh - đim yu, c
hi - nguy c và ma trn hoch đnh chin lc có kh nng đnh lng QSPM.
- Phng pháp d báo (Hi qui đn tuyn tính) đc áp dng trong d báo s
lng thit b Pasolink mà công ty phân phi, s lng thuê bao tng đài Neax 61
và s lng thit b Pasolink mà công ty h tr dch v k thut giai đon 2011-
2015.
4. i tng và phm vi nghiên cu.
i tng nghiên cu là chin lc kinh doanh ca công ty VINECO.
Phm vi nghiên cu là các hot đng sn xut kinh doanh ca công ty
VINECO và sáu doanh nghip cùng ngành cnh tranh trc tip theo tng nhóm
hàng (Công ty trách nhim hu hn Ericsson Vit Nam, Công ty Liên doanh Thit
b Vin thông ANSV, SIAE Microelettronica ti Vit Nam, Công ty C phn Tin
hc Bu đin CT-IN, Công ty C phn Vin thông – in t - Tin hc KASATI và
Công ty C phn Vin thông VTC). Các s liu nghiên cu bao gm:
- S liu th cp đc thu thp ti công ty VINECO và sáu doanh nghip cùng
ngành cnh tranh trc tip theo tng nhóm hàng vi công ty VINECO. Bên cnh
đó, lun vn còn s dng các s liu thng kê ca Tng cc thng kê và ca B
thông tin và truyn thông.
- S liu s cp đc thu thp theo phng pháp xin ý kin chuyên gia nhm
xác đnh các yu t nh hng đn hot đng sn xut kinh doanh và nng lc cnh
tranh ca doanh nghip cùng vi mc đ quan trng ca các yu t và đim phân
loi ca các yu t tng ng.
5. Ý ngha ca đ tài nghiên cu.
-  tài nghiên cu có ý ngha khoa hc là tng hp lý lun đã có t nhiu
ngun khác nhau thành mt quy trình xây dng chin lc kinh doanh cho doanh
nghip mt cách c bn, d hiu và d s dng.
-  tài nghiên cu cung cp cho Ban giám đc ca công ty mt ngun tài liu

tham kho tt, đa ra các chin lc kinh doanh c th giai đon 2011-2015 và các
gii pháp hu hiu đ thc hin các chin lc, góp phn nâng cao hiu qu sn
xut kinh doanh ca công ty.
6. Kt cu đ tài nghiên cu.
Lun vn gm có 3 chng:
Chng 1. C s lý lun v chin lc kinh doanh.
Chng 2. Phân tích môi trng kinh doanh ca công ty VINECO.
Chng 3. Xây dng chin lc kinh doanh cho công ty VINECO đn nm
2015.
Ngoài ra lun vn còn có li m đu, kt lun, danh mc tài liu tham kho
và ph lc.
CHNG 1
C S LÝ LUN V CHIN LC KINH DOANH

Chng 1 trình bày tóm tt nhng lý thuyt c bn v chin lc kinh doanh
phc v cho vic phân tích môi trng kinh doanh và xây dng chin lc kinh
doanh cho công ty VINECO.
1.1. Khái nim.
1.1.1. Chin lc kinh doanh.
Theo Fred R. David (1): Chin lc là phng tin đ đt đn nhng mc tiêu
dài hn. Chin lc kinh doanh có th gm có s đa dng hóa hot đng, s hu
hóa, phát trin sn phm, thâm nhp th trng, ct gim chi tiêu, thanh lý và liên
doanh.
Theo Alfred Chandler (2): Chin lc bao gm nhng mc tiêu c bn dài hn
ca mt t chc, đng thi la chn cách thc hoc tin trình hành đng, phân b
ngun lc thit yu đ thc hin các mc tiêu đó.
Theo William J’ Glueck (3): Chin lc là mt k hoch mang tính thng
nht, tính toàn din và tính phi hp, đc thit k đm bo rng các mc tiêu c
bn ca t chc s đc thc hin.
Theo Michael E. Porter (4): Chin lc là ngh thut xây dng các li th

cnh tranh vng chc đ phòng th.
Theo Johnson và Scholes (5): Chin lc là đnh hng và phm vi ca mt t
chc v dài hn nhm giành li th cnh tranh cho t chc thông qua vic đnh dng
các ngun lc ca nó trong môi trng thay đi, đ đáp ng nhu cu th trng và
tha mãn mong đi ca các bên hu quan.



(1) Fred David (2006), Bn dch khái lun v qun tr chin lc, Nhà xut bn thng kê, trang 20.
(2) (3) (4) Nguyn Khoa Khôi, ng Th Thanh Phng (2008), Qun tr chin lc, Nhà xut bn
thng kê, trang 4.
(5) Lê Th Gii, Nguyn Thanh Liêm, Trn Hu Tài (2009), Qun tr chin lc, Nhà xut bn
thng kê, trang 10.
Nhng đnh ngha v chin lc tuy có s khác bit nhng v c bn thì gm
các ni dung sau:
 Xác đnh các mc tiêu dài hn và c bn ca t chc.
 a ra các chng trình hành đng tng quát.
 La chn các phng án hành đng, trin khai vic phân b các ngun lc
đ thc hin mc tiêu đó.
1.1.2. Nng lc cnh tranh.
Theo Aldington Report (1985), doanh nghip có kh nng cnh tranh là doanh
nghip có th sn xut sn phm và dch v vi cht lng vt tri và giá c thp
hn các đi th khác trong nc và quc t. Kh nng cnh tranh đng ngha vi
vic đt đc li ích lâu dài ca doanh nghip và kh nng bo đm thu nhp cho
ngi lao đng và ch doanh nghip.
Theo Buckley (1988), nng lc cnh tranh ca doanh nghip cn đc gn kt
vi vic thc hin mc tiêu ca doanh nghip vi 3 yu t: các giá tr ch yu ca
doanh nghip, mc đích chính ca doanh nghip và các mc tiêu giúp các doanh
nghip thc hin chc nng ca mình.
Di đây là mt s cách quan nim v nng lc cnh tranh ca doanh nghip:

- Th nht, nng lc cnh tranh ca doanh nghip là kh nng duy trì và m
rng th phn, thu li nhun ca doanh nghip. ây là cách quan nim khá ph bin
hin nay, theo đó nng lc cnh tranh là kh nng tiêu th hàng hóa, dch v so vi
các đi th và kh nng “thu li” ca các doanh nghip.
- Th hai, nng lc cnh tranh ca doanh nghip là kh nng chng chu trc
s tn công ca doanh nghip khác. y ban quc gia v hp tác kinh t có trích dn
khái nim nng lc cnh tranh theo T đin Thut Ng chính sách thng mi
(1997), nng lc cnh tranh là nng lc ca mt doanh nghip “không b doanh
nghip khác đánh bi v nng lc kinh t”. Quan nim v nng lc cnh tranh nh
vy mang tính cht đnh tính, khó có th đnh lng.
- Th ba, nng lc cnh tranh đng ngha vi nng sut lao đng. Theo
Michael E. Porter (1990), nng sut lao đng là thc đo duy nht v nng lc cnh
tranh. Tuy nhiên, các quan nim này cha gn vi vic thc hin các mc tiêu và
nhim v ca doanh nghip.
- Th t, nng lc cnh tranh đng ngha vi duy trì và nâng cao li th cnh
tranh. Tác gi V Trng Lâm (2006) cho rng, nng lc cnh tranh ca doanh
nghip là kh nng to dng, duy trì, s dng và sáng to mi các li th cnh tranh
ca doanh nghip, tác gi Trn Su (2005) cng có ý kin tng t: “Nng lc cnh
tranh ca doanh nghip là kh nng to ra li th cnh tranh, có kh nng to ra
nng sut và cht lng cao hn đi th cnh tranh, chim lnh th phn ln, to ra
thu nhp cao và phát trin bn vng”.
Nh vy, cho đn nay quan nim v nng lc cnh tranh vn cha đc hiu
thng nht. Tuy nhiên chúng ta có th hiu nng lc cnh tranh nh sau:
Nng lc cnh tranh ca doanh nghip là kh nng duy trì và nâng cao li th
cnh tranh trong vic tiêu th sn phm, m rng mng li tiêu th, thu hút và s
dng có hiu qu các yu t sn xut nhm đt li ích kinh t cao và bn vng.
1.1.3. Nng lc lõi.
Theo Tôn Tht Nguyn Thiêm, nng lc lõi là tt c các kin thc, công ngh,
k nng và kinh nghim c bn cho hot đng ca doanh nghip và mang đn cho
doanh nghip tính đc thù riêng bit.

1.1.4. Li th cnh tranh.
Theo Philip Kotler và Gary Armstrong, li th cnh tranh đc hiu là s li
th hn các đi th cnh tranh nh cng hin giá tr ln hn, hoc do có giá r hn,
hay vì cung cp nhiu li ích hn, đ bin minh cho mc giá cao ca mình.
1.2. Vai trò ca chin lc kinh doanh.
- Chin lc kinh doanh giúp các t chc thy rõ mc đích và hng đi ca
mình, buc các nhà qun tr xem xét và xác đnh xem t chc đi theo hng nào và
khi nào thì đt ti v trí nht đnh.
- Chin lc kinh doanh giúp các nhà qun tr phân tích và d báo các điu
kin trong môi trng tng lai gn cng nh tng lai xa.
- Chin lc kinh doanh giúp doanh nghip đa ra các quyt đnh kinh doanh
phù hp vi môi trng kinh doanh nhm nâng cao hiu qu và nng sut trong sn
xut kinh doanh.
- Chin lc kinh doanh giúp doanh nghip la chn li th cnh tranh thích
hp trong môi trng kinh doanh luôn thay đi, s dng mt cách có hiu qu các
ngun lc hin có và phân b chúng mt cách hp lý, phi hp các chc nng trong
t chc mt cách tt nht trên c s đt đn mc tiêu chung ca t chc.
1.3. Phân loi chin lc.
1.3.1. Phân loi theo phm vi chin lc.
 Chin lc chung: hay còn gi là chin lc tng quát, có ý ngha lâu
dài và quyt đnh nhng vn đ sng còn ca doanh nghip.
 Chin lc b phn: là chin lc cp hai gm: chin lc sn phm,
chin lc giá, chin lc marketing, chin lc tài chính, chin lc phân phi,
chin lc chiêu th,…
Chin lc chung và chin lc b phn liên kt vi nhau thành mt chin
lc kinh doanh hoàn chnh.
1.3.2. Phân loi theo cp đ chin lc.
 Chin lc cp công ty: là chin lc tng th ca công ty nhm đt
đc mc tiêu ca công ty.
 Chin lc cp kinh doanh: là các chin lc b phn các đn v kinh

doanh ca công ty, mi đn v chin lc b phn nhm đt đc mc tiêu cho đn
v chc nng đó và tng các đn v chin lc giúp công ty đt đc mc tiêu ca
công ty.
 Chin lc cp chc nng: là chin lc theo chc nng ca công ty
nh chin lc tài chính, chin lc ngun nhân lc, chin lc marketing,…
1.4. Quy trình xây dng chin lc.
Quy trình xây dng chin lc đc th hin qua s đ di đây (Hình 1.1).









Hình 1.1: Quy trình xây dng chin lc kinh doanh.
1.4.1. S mng và mc tiêu.
S mng là mt phát biu có giá tr lâu dài v mc đích, nó phân bit doanh
nghip này vi doanh nghip khác. Nhng tuyên b nh vy cng có th gi là phát
biu ca doanh nghip v trit lý kinh doanh, nhng nguyên tc kinh doanh, nhng
s tin tng ca công ty. Tt c nhng điu đó xác đnh khu vc kinh doanh ca
doanh nghip, c th là loi sn phm, dch v c bn, nhng nhóm khách hàng c
bn, nhu cu th trng, lãnh vc k thut hoc là s phi hp nhng lãnh vc này.
S mng cha đng tng quát thành tích mong c tuyên b vi bên ngoài công ty
nh là mt hình nh công khai mà doanh nghip mong c.(6)
Mc tiêu đc đnh ngha là nhng thành qu hay kt qu kinh doanh mà nhà
qun tr mun đt đc trong tng lai cho t chc mình. Mc tiêu chin lc là
nhng mc tiêu c bn dài hn, có tính cht đnh hng dài hn cho s phát trin
ca doanh nghip.

1.4.2. Phân tích môi trng bên ngoài.
Môi trng bên ngoài đó là nhng yu t, nhng lc lng, nhng th ch,…
nm bên ngoài ca doanh nghip mà nhà qun tr không kim sát đc nhng
chúng li nh hng đn hot đng và kt qu hot đng ca doanh nghip. Vic

(6) Nguyn Th Liên Dip, Phm Vn Nam (2008), Chin lc và chính sách kinh doanh, Nhà xut
bn lao đng – xã hi, trang 49.
Xây dng và
la chn chin
lc
im mnh
im yu
C hi
Nguy c
Mc tiêu
S mng
phân tích môi trng bên ngoài s cho thy nhng c hi và nguy c mà mt t
chc gp phi t đó các nhà qun tr có th hoch đnh chin lc nhm tn dng
nhng c hi và tránh hay làm gim các nguy c đó. Môi trng bên ngoài bao gm
môi trng v mô và môi trng vi mô.
1.4.2.1. Môi trng v mô.
Vic phân tích môi trng v mô giúp doanh nghip tr li cho câu hi: Doanh
nghip đang đi din vi nhng gì? âu s là c hi hay đe da cho công vic kinh
doanh ca doanh nghip trong tng lai?
 Yu t kinh t.
Các yu t kinh t có nh hng trc tip đi vi sc thu hút tim nng ca
các chin lc khác nhau. Các yu t kinh t ch yu nh hng đn các doanh
nghip là chu k kinh t, lãi sut, t l lm phát, cán cân thanh toán, chính sách tài
chính và tin t.
 Yu t chính tr - lut pháp.

Các yu t chính tr và lut pháp nh hng ln đn hot đng ca các doanh
nghip có th to ra nhng c hi hoc nguy c, bao gm s n đnh ca h thng
chính tr, h thng pháp lut nói chung và các lut có liên quan đn kinh doanh,
chính sách thu, bo h mu dch, bo v quyn kinh doanh hp pháp, chính sách
đi ngoi và kinh t đi ngoi ca Nhà nc, các lut chng đc quyn, khuyn
khích xut khu, quan h gia các t chc đoàn th, chính tr.
 Yu t vn hóa - xã hi.
Nhng bin đi v vn hóa xã hi và đc đim ca nó thng chm và khó
nhn bit nhng cng có th gây ra nhng nguy c hay to ra c hi cho các doanh
nghip. Các yu t xã hi bao gm các yu t nh vai trò ca n gii, cht lng
cuc sng, các chun mc đo đc, phong cách sng, truyn thng vn hóa, phong
tc tp quán, tôn giáo.
 Yu t dân s - lao đng.
Phân tích các yu t dân s lao đng bao gm quy mô dân s và t l tng dân
s hàng nm, c cu dân s theo gii tính, đ tui, quy mô gia đình, vn đ di
chuyn lao đng, mt đ dân s, trình đ dân trí. Các yu t trên có th to ra c hi
hay nguy c cho các doanh nghip, vì vy doanh nghip cn phi đc xem xét
trong vic hoch đnh chin lc.
 Yu t t nhiên.
Nhng doanh nghip t lâu đã nhn ra nhng tác đng ca hoàn cnh t nhiên
vào quyt đnh kinh doanh ca h. Phân tích các yu t t nhiên bao gm vic xem
xét các vn đ v điu kin đa lý, ngun nng lng, tài nguyên thiên nhiên,
khoáng sn, các chính sách ca Nhà nc v bo v môi trng và tài nguyên.
Ngoài ra, nhà qun tr phi lu ý đn các trng hp bt kh kháng nh thiên tai,
bão lt, dch bnh.
 Yu t công ngh.
i vi doanh nghip, các yu t công ngh và k thut nh nghiên cu và
phát trin, bn quyn công ngh, khuynh hng t đng hóa, chuyn giao công
ngh,… đu có th va là c hi, va là mi đe da cho nên cn phi đc xem xét
trong vic hoch đnh chin lc vì s thay đi nhanh ca công ngh s rút ngn

chu k sng ca sn phm. Nhng công ngh mi và tin b k thut giúp gim chi
phí đáng k trong giá thành sn phm, to ra nhng u th cnh tranh mi mnh m
hn các u th hin có. Các yu t công ngh và k thut cn đc phân tích bao
gm chi phí cho nghiên cu và phát trin, s dng robot trong sn xut và t đng
hóa các quá trình sn xut, bo v quyn s hu trí tu.
1.4.2.2. Môi trng vi mô.
Các yu t ca môi trng vi mô tác đng trc tip đn hot đng và hiu qu
kinh doanh ca doanh nghip. Sc ép ca các yu t này lên doanh nghip càng
mnh thì kh nng sinh li ca các doanh nghip cùng ngành s b hn ch và
ngc li nu sc ép đó yu thì có th đó là c hi đ thu nhiu li nhun.
Michael E. Porter đã đa ra mô hình nm lc lng cnh tranh trong ngành
kinh doanh (Hình 1.2).
















Hình 1.2: Mô hình nm lc lng cnh tranh ca Michael E. Porter.
Ngun: Chin lc cnh tranh ca Michael E. Porter (2008).

 i th cnh tranh.
Các t chc cnh tranh xác đnh bn cht và mc đ cnh tranh trong kinh
doanh hay dùng nhng th đon đ gi v trí. Cng đ ca s cnh tranh này có
th d liu trên c s tng tác nhng yu t nh vy khi các t chc có tc đ tng
trng công nghip, c cu chi phí c đnh và mc đ đa dng hóa sn phm. (7)
Khi nghiên cu các đi th cnh tranh doanh nghip cn quan tâm phân tích
nhng vn đ nh chin lc hin ti ca đi th cnh tranh, tim nng ca đi th
cnh tranh, kh nng đi th có th thay đi chin lc theo chiu hng nào, kh
nng phn ng ca đi th đi vi nhng bin đng bên ngoài và các bin pháp mà
đi th đa ra.


(7) Nguyn Th Liên Dip, Phm Vn Nam (2008), Chin lc và chính sách kinh doanh, Nhà xut
bn lao đng – xã hi, trang 49.
i th
ti

m nng

Nhà cung
c

p

Ngi mua
Sn phm
thay th


Các đi th

cnh tranh




Cnh tranh
trong ngành
Nguy c t đi th
c

nh tranh m

i

Quyn nng ca
ngi mua
Quyn nng ca
ca nhà cung cp
Nguy c t sn
phm thay th
 i th cnh tranh tim nng.
 nhng th trng hp dn, kh nng sinh li cao, trong tng lai gn s xut
hin các đi th cnh tranh mi. i th cnh tranh tim nng có th làm gim li
nhun ca doanh nghip do h đa vào khai thác các nng lc sn xut mi, vi
mong mun giành th phn và các ngun lc cn thit. H cnh tranh vi doanh
nghip trên c ba mt nh giành th trng tiêu th sn phm, tranh mua ngun
nguyên liu và lôi kéo lc lng lao đng có tay ngh cao.
Mc dù không phi bao gi doanh nghip cng gp phi đi th cnh tranh
tim nng, nhng khi phân tích môi trng kinh doanh phi tính đn h, và nu có,
thì phi tìm cách to ra các rào chn vô hình hp pháp đ bo v v th cnh tranh

hin ti ca doanh nghip.
 Khách hàng.
Khánh hàng là mt phn ca doanh nghip, khách hàng trung thành là mt li
th ln ca doanh nghip. S trung thành ca khách hàng đc to dng bi s tha
mãn nhng nhu cu ca khách hàng và mong mun làm tt hn.
Mt vn đ quan trng khác liên quan đn khách hàng là kh nng tr giá và
đt điu kin ca h. Nhng khách hàng có u th có th làm cho li nhun ca
doanh nghip b gim sút bng cách ép giá thp xung hoc đòi hi cht lng cao
hn hoc đòi hi nhng điu kin u đãi khác. Khi quan h vi nhng khách hàng
nh th, doanh nghip phi có chính sách khôn khéo đ hn ch nhng ri ro nh
xây dng quan h lâu dài, ghi rõ nhng điu kin tht chi tit trong các hp đng
giao dch và trong trng hp cn, có th phi chn khách hàng ít th lc hn hoc
cùng lúc phi có nhiu khách hàng.
 Nhà cung cp.
Các nhà cung cp có th gây mt áp lc mnh trong hot đng ca doanh
nghip, vic nghiên cu v nhng nhà cung cp các ngun lc cho doanh nghip
bao gm nhà cung cp vt t, thit b và cng đng tài chính.
Hình thc cnh tranh ca nhà cung cp vt t, thit b đi vi doanh nghip là
tng giá, gim cht lng hoc gim các dch v đi kèm. Nhng hành vi ca h đu
làm gim li nhun và gim sc cnh tranh ca doanh nghip. Khi doanh nghip
ph thuc vào nhng nhà cung cp có th lc đu phi chu nhng bt li và b
đng. Do đó khi quan h vi nhà cung cp có th lc cn phi cn thn, yêu cu h
cam kt nhng điu kin c th trong vic đm bo s lng, cht lng, thi gian,
giá c và điu kin giao nhn đ hn ch ri ro.
Trong nhng thi đim nht đnh phn ln các doanh nghip, k c các doanh
nghip làm n có lãi, đu phi vay vn tm thi t cng đng tài chính. Ngun vn
này có th nhn đc bng cách vay ngn hn hoc dài hn hoc phát hành c
phiu. Doanh nghip chn cách nào và chn ai làm ch n ca mình đu phi cân
nhc và tính toán xem h có phù hp vi mình không, điu kin vay n, thi hn
cho vay và kh nng kéo dài n vay.

 Sn phm thay th.
Sc ép ca sn phm thay th làm hn ch kh nng làm ra li nhun ca sn
phm hin có và thu hp th phn ca doanh nghip, đy sn phm hin có nhanh
đn thi k suy thoái.
Phn ln sn phm thay th mi là kt qu ca cuc bùng n công ngh. Mun
đc thành công, các doanh nghip cn chú ý và dành ngun lc đ phát trin hoc
vn dng công ngh mi vào chin lc ca mình.
 Ma trn đánh giá các yu t môi trng bên ngoài (EFE).
Phân tích môi trng bên ngoài có th đc nhìn nhn mt cách khái quát
bng ma trn đánh giá các yu t bên ngoài, đc xây dng qua nm bc sau:
 Bc 1:
Lp danh mc các yu t (t 10 đn 20 yu t) có vai trò quyt
đnh đi vi s thành công nh đã nhn din trong quá trình phân tích
các yu t t bên ngoài.
 Bc 2: Phân loi tm quan trng t 0,0 (không quan trng) đn 1,0
(rt quan trng) cho mi yu t. S phân loi này cho thy tm quan
trng tng ng ca yu t đó đi vi s thành công trong ngành kinh
doanh ca doanh nghip. Tng s đim phân loi cho các yu t phi
bng 1,0.
 Bc 3: Phân loi t 1 đn 4 cho mi yu t quyt đnh s thành công
đ cho thy cách thc mà chin lc hin ti ca doanh nghip phn
ng vi yu t này, trong đó: 4 là phn ng tt, 3 là phn ng trên trung
bình, 2 là phn ng trung bình, 1 là phn ng ít. Các mc này da trên
hiu qu ca chin lc  doanh nghip.
 Bc 4:
Nhân tm quan trng ca mi bin s vi loi ca nó đ xác
đnh s đim v tm quan trng.
 Bc 5:
Cng tng s đim v tm quan trng cho mi bin s đ xác
đnh s đim quan trng ca doanh nghip.

Tng s đim mà doanh nghip có th nhn đc là: cao nht là 4.0; trung
bình là 2,5; và thp nht là 1.0. im s này mang ý ngha đánh giá mc đ phù
hp ca chin lc mà doanh nghip áp dng đi vi các c hi và nguy c ca môi
trng.
Yu t bên ngoài ch yu
Mc quan
trng
Phân loi
S đim
quan trng
Yu t 1
Yu t 2
…
Yu t n
Tng cng 1.00 xxx

Hình 1.3: Ma trn đánh giá các yu t bên ngoài (EFE).
Ngun: Nguyn Th Liên Dip, Chin lc và chính sách kinh doanh (2008).
 Ma trn hình nh cnh tranh.
Trong tt c các s kin và xu hng môi trng có th nh hng đn v trí
chin lc ca mt doanh nghip, nh hng cnh tranh thng đc xem là quan
trng nht. Ma trn hình nh cnh tranh nhn din nhng đi th cnh tranh ch yu
cùng nhng u th và khuyt đim đc bit ca h. Ma trn hình nh cnh tranh là
s m rng ca ma trn đánh giá các yu t bên ngoài trong trng hp các mc đ
quan trng, phân loi và tng s đim quan trng có cùng ý ngha. Ma trn hình nh
cnh tranh khác vi ma trn đánh giá các yu t bên ngoài  ch các yu t bên
ngoài có tm quan trng quyt đnh cho s thành công cng có th đc bao gm
trong đy chng hn nh s n đnh tài chính, tính hiu qu ca qung cáo, s
chuyên môn đi vi hot đng nghiên cu và phát trin. Ngoài ra s khác nhau gia
hai ma trn là các mc phân loi ca các công ty đi th cnh tranh đc bao gm

trong ma trn hình nh cnh tranh và tng s đim quan trng ca các công ty này
cng đc tính toán. Tng s đim đc đánh giá ca các công ty đi th cnh
tranh đc so vi công ty mu. Các mc phân loi đc bit ca nhng công ty đi
th cnh tranh có th đc đem so sánh vi các mc phân loi ca công ty mu (8).
Vic phân tích so sánh này cung cp các thông tin chin lc quan trng. (Hình 1.4)
TT

Các yu t
Mc
đ
quan
trng
Doanh
nghip X
Doanh
nghip Y
Doanh
nghip Z
Hng
im
quan
trng
Hng
im
quan
trng
Hng

im
quan

trng
1 Yu t 1
2 Yu t 2
… …
n Yu t n
Tng cng 1.00 xxx yyy zzz
Hình 1.4: Ma trn hình nh cnh tranh
Ngun: Nguyn Th Liên Dip, Chin lc và chính sách kinh doanh (2008)
1.4.3. Phân tích môi trng bên trong
Phân tích môi trng bên trong nhm xác đnh các đim mnh, đim yu ca
doanh nghip.


(8) Nguyn Th Liên Dip, Phm Vn Nam (2008), Chin lc và chính sách kinh doanh, Nhà xut
bn lao đng – xã hi, trang 69.
 Ngun nhân lc.
Ngun nhân lc bao gm các nhà qun tr các cp và ngi tha hành trong
doanh nghip. Khi phân tích nhà qun tr các cp cn phi xem xét và đánh giá
nhng khía cnh c bn nh các k nng, đo đc ngh nghip, nhng kt qu đt
đc trong quá trình thc hin các chc nng qun tr và nhng li ích mà nhà qun
tr mang li cho t chc.
i vi ngi tha hành trong doanh nghip, vic phân tích do nhà qun tr
trc tip thc hin, mc tiêu là nhm đánh giá tay ngh, trình đ chuyên môn đ có
c s chun b các chin lc v nhân s chuyên môn trong các b phn và trin
khai các chng trình hành đng thích nghi vi kh nng ca ngi tha hành,
trong đó có c k hoch đào to và tái đào to đ ngi tha hành thích nghi vi
công vic đc phân công.
 Sn xut.
Sn xut là chc nng trc tip to ra sn phm dch v ca doanh nghip, đây
là lnh vc hot đng chính, có nh hng mnh m đn kh nng thành công ca

doanh nghip. Các vn đ cn phân tích đi vi yu t sn xut bao gm các quy
trình liên quan đn vic thit k h thng sn xut; công sut, nng sut, chi phí
trong các quy trình hot đng; lc lng lao đng trên các quy trình; cht lng sn
phm dch v và hàng tn kho.
 Tài chính.
Liên quan đn vic s dng các ngun lc vt cht trong doanh nghip  tng
thi k, phân tích tài chính giúp doanh nghip kim soát đc hot đng tài chính
ca doanh nghip. Các yu t tài chính cn phân tích bao gm kh nng huy đng
vn, các ri ro tài chính và kh nng sinh lãi.
Tình trng tài chính doanh nghip đc th hin  mt s ch tiêu ch yu nh
các ch s v kh nng thanh toán, ch s v đòn cân n, ch s v hot đng và các
ch s v doanh li. Các ch s tài chính trên s cho ta mt cái nhìn tng quát v tình
hình tài chính ca doanh nghip.
 Hot đng marketing.
Hot đng marketing trong doanh nghip bao gm nghiên cu th trng,
phân khúc th trng, xác đnh th trng mc tiêu đ nhn dng các c hi kinh
doanh, hoch đnh các chin lc sn phm, giá c, phân phi và chiêu th cho phù
hp vi th trng mà doanh nghip hng đn.
 Nghiên cu và phát trin.
Nghiên cu và phát trin có vai trò quan trng trong vic phát hin và ng
dng nhng công ngh mi đ to li th cnh tranh trên th trng nh phát trin
sn phm mi trc đi th cnh tranh, nâng cao cht lng sn phm, ci tin quy
trình sn xut đ gim bt chi phí.
 Vn hóa ca t chc.
Vn hóa ca t chc bao gm nhng chun mc, các giá tr, nguyn vng và
nim tin c bn mà lãnh đo doanh nghip kiên trì theo đui thông qua nhng
chng trình hành đng ca mình. Vn hóa t chc còn đc th hin  cách thc
nhà qun tr ra các quyt đnh, thái đ ca doanh nghip đi vi vic thc hin các
trách nhim xã hi.
 Ma trn đánh giá môi trng bên trong (IFE).

Ma trn đánh giá môi trng bên trong (Hình 1.5) tóm tt và đánh giá nhng
mt mnh và yu quan trng ca các b phn kinh doanh chc nng, nó cng cung
cp c s đ xác đnh và đánh giá mi quan h gia các b phn này.
Các yu t bên trong
Mc quan
trng
Phân loi
S đim
quan trng
Yu t 1
Yu t 2
…
Yu t n
Tng cng 1.00 xxx

Hình 1.5: Ma trn đánh giá ni b (IFE).
Ngun: Nguyn Th Liên Dip, Chin lc và chính sách kinh doanh (2008).