Ứng dụng mô hình PPP trong đầu tư phát triển các bệnh viện công ở thành phố Hồ Chí Minh

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. H CHÍ MINH




N
N
G
G
U
U
Y
Y


N
N


M
M
I
I
N
N
H
H

T
T
Ù
Ù
N
N
G
G





NG DNG MÔ HÌNH PPP TRONG U T
PHÁT TRIN CÁC BNH VIN CÔNG 
THÀNH PH H CHÍ MINH


LUN VN THC S KINH T


CHUYÊN NGÀNH: KINH T TÀI CHÍNH – NGÂN HÀNG
MÃ S: 60.31.12


NGI HNG DN: TS NGUYN TH LIÊN HOA

TP.H CHÍ MINH – NM 2011




MC LC
LI M U 1
Chng 1: TNG QUAN V HP TÁC NHÀ NC ậ T NHỂN ( PPP). 4
1.1. Nhng khái nim c bn 4
1.1.1. Khu vc nhà nc 4
1.1.2. Khu vc t nhân 5
1.2. Gii thiu mô hình Hp tác nhà nc và t nhân 5
1.3. c đim ca mô hình hp tác nhà nc ậ t nhân 11
1.4. Kinh nghim thc hin PPP ti mt s quc gia trên th gii 13
1.5. c đim ngành y t 16
1.6. ng dng ca mô hình hp tác nhà nc ậ t nhân trong đu t phát
trin y t 17
Chng II: THC TRNG U T TRONG LNH VC Y T TP.HCM 20
2.1. Gii thiu chung v ngành y t Vit Nam 20
2.2. Thc trng ngành y t Thành ph H Chí Minh 24
2.2.1. Gii thiu ngành y t Thành ph H Chí Minh 24
2.2.2. C s vt cht ngành y t Thành ph H Chí Minh 34
2.2.3. Chi ngân sách ngành y t Thành ph H Chí Minh 36
2.3. Kho sát s đánh giá ca bnh nhân v các c s y t 40
Kt lun chng 2 47
Chng III: XỂY DNG MÔ HÌNH HP TÁC NHÀ NC ậ T NHỂN

TRONG U T PHÁT TRIN Y T 48
3.1. Nhu cu đu t y t 48
3.2. S cn thit xây dng mô hình hp tác nhà nc ậ t nhân 50
3.3.  xut mt s mô hình hp tác nhà nc ậ t nhân trong đu t phát
trin các bnh vin 53
3.3.1. Mô hình BTL (Build ậ Transfer ậ Lease = Xây dng ậ Chuyn giao ậ
Cho thuê) 53
3.3.1.1. Mô t mô hình BTL 53
3.3.1.2. Xây dng mi bnh vin công lp theo mô hình BTL 56
3.3.2. Mô hình BLT (Build ậ Lease ậ Transfer = Xây dng ậ Cho thuê ậ
Chuyn giao) 60
3.3.2.1. Mô t mô hình BLT 60
3.3.2.2. Xây dng h thng x lý nc thi bnh vin công theo mô hình BLT
(Build ậ Lease ậ Transfer) 63
3.4. Các gii pháp thc hin mô hình hp tác nhà nc ậ t nhân 66
3.4.1. V phía t nhân 66
3.4.2. V phía nhà nc 67
Kt lun chng 3 68
KT LUN 69
TÀI LIU THAM KHO 70

1
LI M U
1. Lý do chn đ tài:
u t cho y t chm sóc sc khe là đu t đ to ra đng lc mnh cho
s phát trin. Do đó đu t y t luôn là mi quan tâm hàng đu trong chin lc
phát trin ca mi quc gia nhm đm bo tng trng kinh t và phát trin bn
vng, nht là đi vi các nc đang phát trin, khi mà ngun vn ngân sách còn
hn hp nh
ng phi tp trung cho nhiu mc tiêu đu t phát trin.

Thc t nhiu nm qua  các nc cho thy, s hn ch v ngun vn đu
t và qun lý cha hiu qu ca Nhà nc đã kìm hãm s phát trin cht lng
dch v y t. Do đó, ci cách phng pháp đu t và cht lng dch v y t là
mt yêu c
u tt yu vi quan đim: Nhà nc vn gi vai trò quan trng nht
trong đm bo cung cp dch v y t nhng không nht thit phi là ngi cung
cp mà có th chuyn giao cho khu vc t nhân nhm phát huy ti u tính tích
cc ca c ch th trng, đng thi Nhà nc vn gi vai trò điu tit nhm đm
bo s công bng xã h
i và khc phc nhng bt cp ca th trng.
Hp tác Nhà nc và t nhân (ting Anh là Public Private Partnership, gi
tt là PPP) là gii pháp hu hiu đáp ng nhng mc tiêu nêu trên. PPP đang ngày
càng tr nên ph bin vi các hình thc đc bit đn nhiu nht nh BOT, BTO,
BOO.
 Vit Nam, Chính ph luôn ch trng khuyn khích huy đng mi ngun
lc xã hi tham gia cung cp dch v y t
, đc bit đn vi khái nim “xã hi
hóa”. Nhng nm gn đây, thut ng PPP bt đu đc đ cp nhiu  các Hi
tho, Hi ngh chuyên đ bàn v các gii pháp tng cng đu t phát trin và
nâng cao cht lng dch v y t. Các nhà tài tr cng có nhng khuyn ngh v
vic Vit Nam cn thit đy m
nh PPP nh là mt trong nhng gii pháp phù hp
nhm tng bc đáp ng nhu cu phát trin y t ca TP.HCM. Do đó, PPP là mt
trong nhng hình thc đu t phù hp vi tình hình kinh t ca TP.HCM.
2
Qua tìm hiu kinh nghim thc t v vic thc hin PPP  các nc trên th
gii và trong nc, đ t đó có cái nhìn toàn din hn v PPP, đnh hng tip
cn, xúc tin và phát trin các d án PPP theo các mô hình phù hp. ó là lý do
em chn nghiên cu đ tài “ng dng mô hình PPP trong đu t phát trin
các bnh vin công  TP.HCM”.

2. Các ni dung nghiên cu ch yu ca đ tài:
- 
xut mt s mô hình hp tác Nhà nc và t nhân trong đu t phát
trin các bnh vin công  TP.HCM.
- a ra mt s gii pháp nhm tng cng thúc đy các d án hp tác Nhà
nc và t nhân trong đu t phát trin các bnh vin công  TP.HCM.
3. i tng và phm vi nghiên cu ca đ tài:
- i tng nghiên cu: các hình thc hp tác Nhà nc – t nhân.
- Phm vi nghiên cu: áp dng cho các Bnh vi
n công  TP.HCM.
4. Các phng pháp nghiên cu ch yu ca đ tài:
Phng pháp nghiên cu ch yu ca lun vn là phng pháp nghiên cu
ti bàn, phng pháp thng kê, su tm các s liu đc ph bin trên các phng
tin thông tin đi chúng, đc bit là t các b, ban, ngành. Công vic này đc
tin hành qua hai bc nh sau:
- Thng kê các s liu cn thit cho nghiên cu qua các nm t n
m 2000
đn nm 2010.
- Tùy vào mc đích nghiên cu mà trích lc s liu theo tng giai đon khác
nhau.
Da trên s liu thng kê có đc, lun vn s dng các phng pháp phân
tích, tng hp, đ th có s h tr ca máy tính đ x lý và biu din s liu có
đc theo các ni dung cn thit.
3
 có th thy đc vn đ nghiên cu thay đi nh th nào qua các nm,
lun vn s dng phng pháp so sánh – đi chiu nhm xem xét vn đ trong
mi tng quan, so sánh đi chiu gia nhng thi k khác nhau.
Do bn cht nghiên cu khoa hc bao gi cng có tính k tha, nên trong
lun vn có vn dng kt qu nghiên cu ca mt s chuyên gia v các v
n đ có

liên quan.
Cui cùng, mt phng pháp không kém phn quan trng là phng pháp
chuyên gia: tìm hiu vn đ thông qua hình thc thu thp ý kin ca nhng ngi
có nhiu kinh nghim (đc bit là các Thy, Cô, Ging viên) am tng trên tng
lnh vc đ t đó rút ra nhng kt lun xác thc.
5. Kt cu ca lun vn:
Li m đu.
Chng 1: Tng quan v hp tác nhà n
c – t nhân (PPP).
Chng 2: Thc trng đu t y t Thành ph H Chí Minh.
Chng 3: Xây dng mô hình hp tác nhà nc – t nhân trong đu t phát
trin y t TP.HCM.
Kt lun.







4
Chng 1: TNG QUAN V HP TÁC NHÀ NC – T NHÂN ( PPP).
1.1. Nhng khái nim c bn:
1.1.1. Khu vc nhà nc:
Theo Joseph Eugene Stiglitz [4], mt c quan hay mt đn v đc xp vào
khu vc nhà nc có các đc đim sau đây:
- Trong mt ch đ dân ch, nhng ngi chu trách nhim lãnh đo các c
quan công lp đu trc tip hay gián tip do công chúng bu ra hoc đc ch
đnh.
- Các đ

n v trong khu vc công đc giao mt s quyn hn nht đnh có
tính cht bt buc, cng ch mà khu vc t nhân không có đc (quyn buc
np thu, xét x, tch thu tài sn…).
Theo PGS.TS S ình Thành [5], t khi nhà nc ra đi, nn kinh t - xã
hi đc chia thành hai khu vc: khu vc công (public sector) và khu vc t nhân
(private sector).
Trong nhiu tài liu, thut ng khu vc công đc s dng tng đng
nh là khu vc nhà nc (vit tt là KVNN) hay khu vc ca Chính ph. Tt c
các khái nim này đu hàm ý khu vc nhà nc là khu vc phn ánh hot đng
kinh t, chính tr, xã hi do nhà nc quyt đnh. Ngc li, khu vc t nhân (vit
tt là KVTN) là khu vc phn ánh các hot đng do t nhân quyt đnh.
Tiêu thc cn bn đ phân bit KVNN và KVTN là da vào tính cht s
hu và quyn l
c chính tr.
T chc ca khu vc nhà nc gm có:
- H thng các c quan công quyn bao gm: h thng các c quan quyn lc
ca nhà nc (các c quan lp pháp, t pháp, hành pháp), h thng quc phòng và
các c quan an ninh, h thng các đn v cung cp dch v công, h thng c quan
cung cp an sinh xã hi.
5
- H thng các đn v kinh t nhà nc nh: ngân hàng trung ng, các đnh
ch tài chính trung gian, các doanh nghip nhà nc (vit tt là DNNN), các đn
v đc nhà nc cp vn hot đng.
Phân b ngun lc ca khu vc nhà nc nhm gii quyt các vn đ c
bn ca nn kinh t da trên chính sách la chn công, vai trò ca Chính ph và
cách thc ca Chính ph vào nn kinh t
 nhm điu chnh tht bi ca th trng
và tái phân phi thu nhp…
1.1.2. Khu vc t nhân:
Vi nhng khái nim, đc đim và t chc ca khu vc nhà nc nh trên,

có th thy rng khái nim khu vc t nhân là đ phân bit vi khu vc nhà nc.
 khu vc t nhân, mi hot đng đu do t nhân quyt đnh.
Tuy nhiên, Nhà nc có nh hng đn quyt đnh ca khu vc t nhân
thông qua h thng vn bn pháp lut cng nh các quy tc, quy ch điu tit ca
Nhà nc vi các mc đ và cung c khác nhau trong tng thi k.
Phân b ngun lc ca khu vc t nhân hoàn toàn chu chi phi bi c ch
th trng, yêu cu phân b ngun lc phi t
i u, ly li nhun làm mc tiêu.
Trong phm vi mt quc gia, khu vc t nhân bao gm t nhân trong nc
và t nhân nc ngoài thông qua hình thc đu t trc tip (FDI: Foreign Direct
Investment).
1.2. Gii thiu mô hình Hp tác nhà nc và t nhân:
Có nhiu cách đnh ngha PPP:
- Darrin Grimsey và Mervin K. Lewis thì đa ra đnh ngha là “mt mi quan
h chia s ri ro da trên nguyn vng ca khu vc công vi mt hoc nhiu đi
tác thuc khu vc t nhân hay thin nguyn cùng chia s vic cung ng mt đu
ra và/hoc dch v công cng đc tha thun công khai.”
6
- T đin Bách khoa m Wikipedia li mô t đó là “mt dch v ca chính
quyn hay thng v t nhân đc cp vn và vn hành thông qua quan h đi tác
gia chính quyn vi mt hoc nhiu công ty thuc khu vc t nhân, th hin
bng mt hp đng gia hai bên, trong đó bên t nhân cung ng dch v công/d
án và đm nhim ri ro v tài chính, k
thut và vn hành”.
-  nc ta, trong Quy ch thí đim đu t theo hình thc hp tác nhà nc –
t nhân va đc Th tng Chính ph ban hành theo quyt đnh 71/2010, PPP
đc đnh ngha là “vic Nhà nc và Nhà đu t cùng phi hp thc hin D án
phát trin kt cu h tng, cung cp dch v công trên c s Hp đng d án”.
Quy ch nêu rõ “tng hp các hình th
c tham gia ca Nhà nc bao gm:

Vn Nhà nc, các u đãi đu t, các chính sách tài chính có liên quan, đc tính
trong tng vn đu t ca D án, nhm tng tính kh thi ca D án. Cn c tính
cht ca tng D án, phn tham gia ca Nhà nc có th gm mt hoc nhiu
hình thc nêu trên. Phn tham gia ca Nhà nc không phi là phn góp vn ch
s hu trong Doanh nghip d án, không g
n vi quyn đc chia li nhun t
ngun thu ca D án”.
Hp tác nhà nc - t nhân, hay còn gi là hp tác công – t (Public
Private Partnership, đc vit tt là PPP hoc PPPs) là h thng khung pháp lut
và chính sách công nhm đm bo quyn li, duy trì và khuyn khích khu vc t
nhân vào góp vn, đu t, vn hành cung cp dch v công.
Theo Ngân hàng Th gii (World Bank, vit tt là WB), thut ng PPP
đc s dng đ
nói đn nhng hình thc tha thun hp tác t đn gin đn
phc tp gia khu vc nhà nc và khu vc t nhân trong vic cung cp dch v
công mà trc đây thng do KVNN cp vn và thc hin, theo đó, KVTN chp
nhn nhng ri ro v hot đng, k thut và tài chính, đi li KVTN đc thu phí
t ngi s dng hoc nhn thanh toán t
 KVNN [7].

7
Bng 1.1: D án PPP nm gia d án đu t công và đu t t nhân:
D án công D án PPP D án t nhân
- Quyt đnh đu t da
trên phân tích chi phí –
li ích vi t sut chit
khu xã hi nhm vào
mc tiêu phúc li công
cng.
- Cung cp hàng hóa,

dch v trc tip cho
ngi dân.
- Là ch s hu tài sn.
- Chu trách nhim cp
vn đu t, qun lý và
vn hành tài sn.
- Thu phí hoc không thu
phí t ngi s dng.
- KVTN b vn đ
u t
tài sn, thc hin chc
nng ca nhà nc đ:
- Cung cp dch v công
trc tip đn ngi s
dng, thu phí hoàn vn
t ngi s dng; hoc
cung cp dch v công
cho Nhà nc vi vai trò
ngi mua, nhn thanh
toán t Nhà nc.
- Có th là ch s hu tài
sn hoc không.
- Quyt đnh đu t d
a
trên t sut li nhun k
vng.
- Cung cp hàng hóa,
dch v theo nhu cu th
trng.
- B vn đu t, qun lý

và vn hành tài sn.
- Là ch s hu tài sn.
- Thu hi vn đu t và
li nhun t ngi mua.
Mô hình hp tác nhà nc và t nhân (PPP) khá mi đi vi Vit Nam,
nhng đã đc nhiu nc trên th gii áp dng t hn 50 nm nay và đã đc
trin khai thành công ti nhiu nc trên th gii, trong nhiu lnh vc khác nhau,
vi các loi d án đin hình là: nhng quyn thu phí; thit k, xây dng, cp vn
và vn hành; nhng quyn kinh doanh và t nhân hóa. Ti các nc công nghip
hóa, hình thc PPP đã cho phép chuyn giao các dch v công cho khu vc t
nhân vi t cách là mt phn ca chính sách ca nhà nc. Mô hình này nhm
tng cng kh nng thu hút và khai thác hiu qu ngun lc trong xã hi cùng
vi đu t ca nhà nc đ xây dng, trin khai thc hin các chng trình d án
phc v cho vic phát trin kinh t xã hi. Kinh nghim th gii cho thy, nh áp
d
ng mô hình hp tác nhà nc và t nhân mà nhiu vn đ bc xúc ca nhiu đô
8
th ln đã đc gii quyt nh tình trng ùn tc giao thông, cung cp nc, to
vic làm cho ngi lao đng…
Mô hình hp tác nhà nc và t nhân kt hp đc nhim v ca dch v
công vi hiu qu ca mt hay nhiu doanh nghip t nhân, cho phép chính quyn
đa phng nhanh chóng đt đc nhng tiêu chun quc t tt nht trong các
dch v công, t
o thun li cho chuyn giao công ngh tiên tin, hin đi.
Vi mô hình này, Nhà nc s thit lp các tiêu chun v cung cp dch v
và t nhân đc khuyn khích cung cp bng c ch thanh toán theo cht lng
dch v. ây là hình thc hp tác s mang li li ích cho c nhà nc và ngi
dân vì tn dng đc ngun lc tài chính và qun lý t t nhân trong khi vn đm
b
o các li ích cho ngi dân.

Không ging nh hình thc t hu hóa hay sang nhng ph bin  các
nc châu Âu khác, mô hình hp tác nhà nc và t nhân giúp các c quan qun
lý nhà nc qun lý cht ch cht lng các dch v do t nhân cung cp. Càng
không ging hình thc t nhân hóa khi mô hình hp tác nhà nc và t nhân là
hình thc hp tác có thi hn thông thng là 25 nm và các c s h tng đc
xây dng hay vn hành bi t
 nhân s đc giao li cho nhà nc khi chm dt
hp đng.
Theo mô hình Hp tác nhà nc và t nhân:
- Nhà nc cn c vào các quy hoch, k hoch, chng trình đu t phát
trin kt cu h tng đ lp danh mc d án phát trin kt cu h tng cn đu t,
loi hình dch v công cn cung cp.
- Nhà nc xác đnh quy mô, công sut, đa đ
im, din tích xây dng, các
hng mc công trình, nhu cu s dng đt.
- Nhà nc phân tích, la chn v công ngh, k thut, các điu kin cung
cp vt t thit b, nguyên liu, nng lng, dch v, h tng k thut, phng án
9
gii phóng mt bng, tái đnh c, đánh giá nh hng ca d án đi vi môi
trng sinh thái và môi trng xã hi.
- Nhà nc d kin tng mc đu t d án, tin đ xây dng công trình (khi
công, hoàn thành, nghim thu và đa công trình vào khai thác kinh doanh), thi
gian khai thác công trình, phng thc t chc qun lý và kinh doanh ca nhà đu
t; d kin Phn tham gia ca nhà nc trong d án và đ xut C ch
 đc thù ca
d án.
- Nhà nc xác đnh các điu kin, phng thc chuyn giao và tip nhn
công trình; xác đnh mc phí ngi s dng đi vi hàng hóa, dch v công, và d
kin thu t vic kinh doanh khai thác công trình.
- Nhà nc phân tích hiu qu tng th ca d án bao gm s cn thit ca

d án, nhng li th và hiu qu kinh t, xã hi c
a vic thc hin d án đu t
theo hình thc đi tác công – t so vi hình thc đu t toàn phn bng vn nhà
nc.
- Bên t nhân đc khuyn khích đu t cung cp dch v công và đc
thanh toán theo cht lng dch v.
- Bên t nhân thit k, xây dng, lp đt thit b, đm nhim công tác qun
lý, vn hành, bo dng công trình trong sut thi gian cho thuê, cung cp d
ch
v hình thành t công trình và chu trách nhim hoàn toàn v cht lng
Các loi hp đng Hp tác nhà nc và t nhân:
- Hp đng Xây dng - Kinh doanh - Chuyn giao (Build - Operate -
Transfer, gi tt là Hp đng BOT) là hp đng đc ký gia C quan nhà nc
có thm quyn và Nhà đu t đ xây dng, kinh doanh công trình kt cu h tng
trong mt thi hn nht đnh; ht thi hn, Nhà đu t
chuyn giao không bi
hoàn công trình đó cho Nhà nc Vit Nam.

10
- Hp đng Xây dng - Chuyn giao - Kinh doanh (Build - Transfer -
Operate, gi tt là Hp đng BTO) là hp đng đc ký gia C quan nhà nc
có thm quyn và Nhà đu t đ xây dng công trình kt cu h tng; sau khi xây
dng xong, Nhà đu t chuyn giao công trình đó cho Nhà nc Vit Nam; Chính
ph dành cho Nhà đu t quyn kinh doanh công trình đó trong mt thi hn nht
đnh đ thu hi vn đu t và li nhu
n.
- Hp đng Xây dng - Chuyn giao (Build - Transfer, gi tt là Hp đng
BT) là hp đng đc ký gia C quan nhà nc có thm quyn và Nhà đu t đ
xây dng công trình kt cu h tng; sau khi xây dng xong, Nhà đu t chuyn
giao công trình đó cho Nhà nc Vit Nam; Chính ph to điu kin cho Nhà đu

t thc hin D án khác đ thu hi vn đu t và li nhu
n hoc thanh toán cho
Nhà đu t theo tha thun trong Hp đng BT.
Tóm li, hp đng Hp tác nhà nc và t nhân có các đc đim sau:
- Bên t nhân đc giao đ thc hin mt s chc nng ca khu vc Nhà
nc và chính quyn đa phng. Tng ng vi các loi hp đng này, bên t
nhân s đc Nhà nc, chính quyn đa phng thanh toán các khon phí, hoc
bên t nhân
đc phép thu phí hoc l phí s dng các loi hình dch v đã cung
cp theo hp đng công – t.
- Bên t nhân đc giao đ s dng tài sn ca Nhà nc, chính quyn đa
phng đ thc hin các mc đích kinh doanh thng mi. Khi đó bên t nhân s
phi thc hin mt s ngha v tài chính theo hp đng công – t.





11
Hình 1.1: Mô hình nghiên cu ca lun vn
Mô hình hp tác nhà nc – t nhân
trong đu t phát trin các bnh vin



C s lý thuyt
Nghiên cu các
hình thc hp tác
nhà nc – t nhân

Thc trng hp tác nhà
nc – t nhân trên th
gii và  Vit Nam


Phân tích thc trng đu t bnh vin dn đn
xây dng mô hình hp tác nhà nc – t nhân


 xut hai hình thc hp tác
nhà nc – t nhân cho đu
t bnh vin: BTL và BLT

Mt vài kin ngh thúc
đy hình thc hp tác
nhà nc – t nhân
Cn c vào quy hoch, k hoch, chng trình đu t phát trin các c s y
t ca thành ph và thc trng quá ti cng vi thi gian dài s dng c s vt
cht ti các các c s y t đã xung cp trm trng không đáp ng kp vi nhu cu
khám cha bnh ca ngi dân ngày càng cao, nhà đu t t nhân đ xu
t đu t
d án vi c quan nhà nc có thm quyn theo hình thc hp tác nhà nc – t
nhân.
1.3. c đim ca mô hình hp tác nhà nc – t nhân:
Nhu cu vn đ xây dng, trin khai thc hin các chng trình d án phc
v cho vic phát trin kinh t xã hi  các nc đang phát trin là rt ln trong khi
ngun vn công không đ đáp ng. Mà đ gii quy
t nhu cu vn đu t bng
12
cách tng các khon n công thì s làm tng gánh nng cho Chính ph. Do đó mô

hình hp tác nhà nc – t nhân có ý ngha vô cùng quan trng đ gii quyt nhu
cu vn đu t. Vì mô hình này có các đc đim sau đây:
- Mô hình hp tác nhà nc – t nhân là mô hình nhà nc và nhà đu t
cùng phi hp đ thc hin D án phát trin kt cu h tng, cung cp dch v
công trên c s H
p đng d án.
- C quan nhà nc có thm quyn là mt bên tham gia Hp đng d án và
thc hin các quyn, ngha v, trách nhim theo tha thun vi nhà đu t ti Hp
đng d án.
- D án là d án phát trin kt cu h tng, cung cp dch v công thc hin
thí đim đu t theo hình thc hp tác nhà nc – t nhân.
-  xut d
án là đ ngh ca C quan nhà nc có thm quyn hoc nhà
đu t v mt d án thc hin đu t theo hình thc hp tác nhà nc – t nhân.
- Mô hình hp tác nhà nc – t nhân là mô hình có các mi quan h tng
đi lâu dài gia đi tác nhà nc và đi tác t nhân.
- C cu ngun vn trong mô hình bao gm c vn ca khu vc nhà nc và
khu vc t nhân.
- Trong mô hình hp tác nhà nc – t nhân có c
 quan vn hành đóng vai
trò quan trng ti mi giai đon ca d án (thit k, thc hin, hoàn thin, cp
vn).
- Trong mô hình hp tác nhà nc – t nhân, đi tác nhà nc chú trng vào
vic xác đnh các mc tiêu cn đt đc.
- Trong mô hình hp tác nhà nc – t nhân có s phân chia ri ro gia đi
tác nhà nc và đi tác t nhân.
- Mô hình PPP đc áp dng rt đa dng  nhiu lnh v
c nh: đng b,
cu đng b, hm đng b, bn phà đng b; đng st, cu đng st, hm
13

đng st; giao thông đô th (đng xá, trm xe buýt, ni đ xe, phát trin khu
thng mi, tng cng tài chính và công trái th chính); cng hàng không, cng
bin, cng sông; h thng cung cp nc sch; nhà máy đin; y t (xây dng mi
hoc đu t nâng cp bnh vin); môi trng (nhà máy x lý cht thi); các d án
phát trin kt cu h tng, cung cp dch v công khác theo quyt
đnh ca Th
tng Chính ph.
u đim ca mô hình hp tác nhà nc – t nhân:
S dng đc nhng k nng, công ngh hin đi và tính hiu qu ca khu
vc t nhân. Buc khu vc công ngay t đu phi chú trng đu ra và li ích
(thay vì các yu t đu vào). a vn t nhân vào và giúp gim nh gánh nng v
tài chính cho d án. Ri ro đc chia s gi
a nhng đi tác khác nhau. Chc chn
v ngân sách. Nhng nhà cung cp t nhân có trách nhim hn trong vic cung
cp dch v trong môi trng khuyn khích thích hp. Trong mô hình sang kin
tài chính t nhân, khu vc công ch thanh toán khi dch v đã đc cung cp.
Nhc đim ca mô hình hp tác nhà nc – t nhân:
Mô hình hp tác nhà nc – t nhân ng ý vic khu vc công mt quyn
kim soát qun lý và vì vy khó có th chp nh
n trên góc đ chính tr. Liu khu
vc công có đ nng lc và k nng đ áp dng phng pháp PPP và thit lp môi
trng pháp lý đ khuyn khích thích đáng không? Liu khu vc t nhân có đ
nng lc chuyên môn đ đm bo thc hin PPP không? Không th chuyn giao
ri ro tuyt đi. Vic mua sm có th tn nhiu thi gian và chi phí. Các cu trúc
dài hn tng đi không linh hot.
1.4. Kinh nghim thc hin PPP ti mt s quc gia trên th gii:
Mô hình hp tác nhà nc và t nhân bt đu ra đi t nc Anh và nc
Anh đã áp dng mô hình hp tác nhà nc và t nhân cách đây hn 50 nm và đã
thu đc thành công ln. Theo đó, nhà nc cho phép t nhân cùng tham gia đu
14

t vào các dch v hoc công trình công cng ca nhà nc và khoán gn cho t
nhân đu t toàn b c s vt cht, sau đó nhà nc thuê li công trình đó. Nhà
nc ch thuê s dng, còn qun lý c s vt cht vn thuc t nhân.
Ví d nh vic đu t xây dng trng hc và bnh vin theo mô hình hp
tác nhà nc và t nhân, nhà nc s ký h
p đng đ t nhân cung cp dch v
bao gm: vic xây dng trng hc và bnh vin, bo trì, vn hành trng hc và
bnh vin trong mt thi gian tha thun là 25 nm vi các tiêu chun ca Nhà
nc đa ra. T nhân thành lp công ty chuyên trách v: thit k xây dng, vn
hành, bo trì trng hc và bnh vin. T nhân s đc nhà nc thanh toán đnh
k trong su
t thi gian hp đng. Nhà nc ch qun lý hiu trng, đi ng giáo
viên, giám đc và y – bác s… còn li nhng “phn cng” (c s vt cht) đu do
nhng nhà đu t t nhân qun lý theo hp đng. Theo các chuyên gia ca Anh v
mô hình hp tác nhà nc và t nhân, các ri ro v đu t s đc chuyn giao t
nhà nc sang t nhân nh ri ro xây dng trng lp và b
nh vin, vn hành,
qun lý… Nh th s tránh đc ri ro cho nhà nc khi trc tip đu t và vic
đu t này vn mang li li ích cho ngi dân chính là c s vt cht trng hc
và bnh vin. Cng bng hình thc hp tác đu t này đã giúp cho nc Anh gii
quyt đc nhiu vn đ ca xã hi nh s tham gia ca t nhân trong các d
 án
v giao thông vn ti cu đng, quc phòng, t pháp…. C th, Nhà nc đã
nhn đc chuyn giao khong 44 bnh vin và 119 chng trình y t, 250 trng
hc, 4 h thng đng st ni ht, các trm cnh sát và cu ha, h thng chiu
sáng đô th…
D án cp nc sch  Thành ph Thng Hi (Trung Quc) là mt hình
m
u mà Vit Nam có th tham kho. Nm 2002, chính quyn Thng Hi đã ký
kt vi Tp đoàn VE ca Pháp hp đng qun lý dch v cung cp nc sch

trong thi hn 50 nm. T đó, hình thành mt doanh nghip liên doanh Pháp –
Trung Quc vi t l vn góp 50/50. Theo đó, VE cung cp toàn b dch v sn
xut, phân phi nc sch, qun lý và chm sóc khách hàng, thit k và đu t
…
15
D án xây dng Bnh vin đa khoa  Nam Phi: S Y t và công ty t nhân
ký hp đng xây dng, cung cp thit b y t, đm nhn các dch v phc v công
vic khám cha bnh nh bo v, dinh dng, v sinh, kh trùng bnh vin… Các
dch v chính v khám cha bnh vn do bnh vin đm nhn. Tiêu chí tài chính
đu thu là tng mc thanh toán dch v
 hàng nm ca nhà nc cho công ty t
nhân tùy theo mc đ s dng ging bnh. Bnh vin thu vin phí ca bnh
nhân theo ch đ quy đnh ri np cho ngân sách nhà nc. Ngân sách nhà nc
thanh toán cho công ty nhn thu tin dch v mà bnh vin đã s dng. S Y t
có trách nhim giám sát cht lng dch v nêu trong hp đng. ây là d án
đc đánh giá là rt thành công: bnh vi
n đã s dng các thit b tiên tin (tuy
cha phi là hin đi nht, k c trc thng cp cu) trong vic qun lý điu hành
hot đng khám cha bnh, trong khi đó ngi dân vn chi tr nh ti các bnh
vin công khác.
Cng theo mô hình hp tác nhà nc và t nhân, th đô Seoul (Hàn Quc)
đã xây dng tuyn xe đin ngm s 9. Hin nay, m
i ngày phc v khong
256.000 lt khách, d báo đn nm 2013 tuyn xe này s thu hút 760.000 lt
khách/ngày. Gn 1.000 ngi Hàn Quc đã đc đào to đ vn hành, khai thác
và làm dch v chm sóc khách hàng.
Theo B Y t Canada, trong 5 nm qua, ch riêng 3 bang British Columbia,
Ontario và Quebec đã hoàn tt các d án đu t PPP vào h tng y t có vn 10 t
đô la Canada. Mi nht là d án đu t PPP vào Khu liên hp Dch v Y t
Niagara 

thành ph Toronto vi s vn hn 750 triu đô la Canada theo hình
thc thit k - xây dng - vn hành - chuyn giao. D án này đc t vn và thit
k kin trúc bi Công ty B+H, doanh nghip Canada có hn 20 nm kinh nghim
v quy hoch, thit k các d án PPP. Công ty này đang m rng hot đng ti
Châu Á, trong đó có Vit Nam.
Trong nm 2010, ADB và Chính ph n  đã hp tác phát trin d án
“Sáng kin PPP” nh
m tp trung thu hút đu t PPP trong 2 lnh vc y t và giáo
16
dc ti mt s bang nh Andhra Pradesh, Orissa, Rajasthan, Tamil Nadu và
Uttarakhand. Hin n  cn gia tng ngân sách đu t vào c s h tng t
4,7% lên mc 8% tng sn phm ni đa (GDP), tng đng 500 t USD. T l
n công ca n  đã  mc 81,5% GDP (trong giai đon 2002 – 2008) nên vic
huy đng t t nhân là tt yu. Trên thc t, các nhà đu t t
nhân đã đóng góp
khong 29% vn cho các d án h tng ti n  t nm 2007 – 2010. Ngoài ra,
theo ADB, lnh vc y t và giáo dc chim gn 9% GDP ca n  cng đang
thu hút s quan tâm ca gii đu t t nhân trong và ngoài nc.
Và gn đây thôi, ngày 29/9/2010 quc đo Singapore đã khi công xây
dng Trung tâm th thao Singapore theo mô hình hp tác nhà nc và t nhân.
Công trình này s hoàn thành vào nm 2014 vi nhng trang thit b và ti
n ích
vào loi hin đi nht th gii và có tng vn đu t gn 1 t USD. Nhà thu
trúng thu d án này là Tp đoàn Singapore Sports Hub (SSHC), trong đó đng
đu là Công ty Draggeages Singapore. ây đc đánh giá là d án PPP ln nht
th gii.
Các chuyên gia ca Anh cho rng hình thc hp tác nhà nc và t nhân
tng t nh hình thc BOT (Build – Operate – Transfer = xây dng - vn hành -
chuyn giao) nhng tm ca BOT hp hn hình th
c hp tác nhà nc và t nhân.

BOT đc áp dng nhiu  Vit Nam trong các công trình h tng c s nh cu,
đng, trm đin…
1.5. c đim ngành y t:
Ngành y t là mt ngành trong h thng kinh t quc dân và thuc nhóm
ngành dch v, phc v các nhu cu y t xã hi. Nói cách khác, ngành y t có
đóng góp vào GDP ca đt nc. u t cho ngành y t không phi là tiêu chí mà
là đu t c
 bn, đu t cho phát trin. Ngành y t là mt ngành dch v nhng
khác vi các ngành kinh doanh dch v khác bi hot đng cung cp dch v ca
17
ngành y t không đt mc tiêu li nhun làm mc tiêu quan trng nht. Do đó
ngành y t có các đc đim sau:
- Ngành y t ch yu phc v an sinh xã hi: cung cp dch v chm sóc sc
khe cho ngi lao đng và các thành viên gia đình h, nhm bo đm cho h tái
to đc sc lao đng, duy trì và phát trin nn sn xut xã hi, đng thi phát
trin mi mt cu
c sng ca con ngi, k c phát trin bn thân con ngi.
- Chi phí đu t ngành y t cao, trong khi mc thu b hn ch, ràng buc bi
các quy đnh ca nhà nc (giá thu vin phí còn bt cp, cha đc sa đi phù
hp, gây khó khn trong vic thc hin t cân đi thu chi. Quy đnh s dng 35%
ngun thu vin phí đ tng lng khin các đn v y t không còn kinh phí đ ho
t
đng), thu hi vn chm.
- Ngành y t là ngành kinh doanh dch v có tính ri ro thp hn rt nhiu so
vi các ngành kinh doanh dch v khác. Vì ngành y t cung cp dch v thit yu
ca cuc sng.
- i tng phc ca ngành y t v rt đa dng: ngi lao đng, các đi
tng chính sách xã hi, ngi cao tui, ngi nghèo, đng bào dân tc thiu s
và tr em di 6 tu
i…

- Ngun lc đu t cho ngành y t thì hn ch: ch yu là do ngân sách nhà
nc đu t cho y t, ngun vin tr quc t, vin phí, bo him y t và mt s
ngun thu khác.
1.6. ng dng ca mô hình hp tác nhà nc – t nhân trong đu t phát
trin y t:
ng dng mô hình hp tác công – t có ý ngha vô cùng quan trng đi vi
các nc đang phát trin. Do nhu c
u vn trong phát trin y t đ theo kp tc đ
phát trin kinh t cao và bn vng trong giai đon này là rt ln, trong khi ngân
sách nhà nc mc tng có gii hn và không đ đ đáp ng. Mt khác, ngân sách
nhà nc đng thi phi tp trung cho nhiu mc tiêu đu t phát trin, trong đó
18
quan trng nht là mc tiêu gim nghèo. Khi thc hin mô hình này, vi cùng mt
lng vn đu t ca nhà nc, nu trc kia ch tp trung xây dng đc mt
công trình thì nay có th phát trin hai đn ba công trình tng t nh có phn
vn tham gia ca khu vc t nhân. Xét theo tng th, cùng mt lng vn đu t
có th huy đng đc t ngun vn nhà nc trong 10 nm t
i, chúng ta có th
to lp đc 3 ln s lng công trình, do khai thác đc ngun vn t khu vc t
nhân.
S tham gia ca khu vc t nhân trong đu t phát trin y t có kh nng
mang li hiu qu thc hin tt hn, tm bao ph rng hn nh vào hiu qu đt
đc vi nng lc qun lý, s sáng to và kh nng đnh h
ng theo yêu cu ca
khách hàng, kh nng thu hi vn đu t cao hn và vic s dng khoa hc k
thut công ngh tiên tin, tit kim chi phí trong xây dng, bo dng và vn
hành ca khu vc t nhân. Trong mt môi trng đc khuyn khích tha đáng,
các nhà cung cp dch v t nhân làm tt hn các cung cp dch v thuc khu vc
nhà nc do có nhng phn ng nhanh nh
y hn so vi nhu cu và s cnh tranh

trên th trng.
Mô hình hp tác nhà nc – t nhân đem li kh nng tng cng tính
minh bch, thúc đy cnh tranh và phòng nga tham nhng (thông qua đu thu
chn ch đu t, xây dng, nhà cung cp…).
Mô hình hp tác nhà nc – t nhân ci thin hình thc mua sm công,
thông qua vic buc nhà đu t t nhân chia s vi Chính ph các ri ro trong
hot
đng dài hn ca các tài sn và có th giúp đm bo cht lng dch v tt.
Kt lun chng 1
Trong toàn b chng 1 trên đây, tác gi đã trình bày mt cách tng quát v
mô hình hp tác nhà nc – t nhân. Có th kt lun rng mô hình hp tác nhà
nc – t nhân là mt gii pháp tích cc đ đu t và phát trin các bnh vin
19
công  TP.HCM. Tuy nhiên, nu mô hình hp tác nhà nc – t nhân không đc
áp dng mt cách phù hp thì s tr thành gánh nng cho ngân sách.
 Vit Nam, mô hình hp tác nhà nc – t nhân ch mi đang  giai đon
khi đu. Do đó cn thit phi có nhng bc tìm kim, th nghim các mô hình
phù hp thông qua kinh nghim thc tin trong nc và th gii.

20
Chng II: THC TRNG U T TRONG LNH VC Y T TP.HCM
2.1. Gii thiu chung v ngành y t Vit Nam:
Ngay t bui s khai, đ tn ti con ngi đã phi to cho mình mt ni trú
n tránh nhng tác hi do thiên nhiên gây ra, ngn nga thú d. u tiên là nhng
hang đng, đn nhng lu lán, nhng ngôi nhà và đn nhng lâu đài nguy nga
lng ly, vi h thng h t
ng k thut ngày càng đc nâng cao, gim thiu tác
hi do thiên nhiên gây ra. C s h tng ca bnh vin trc ht cng là mt công
trình kin trúc có nhng đc thù đ khám cha bnh và chm sóc sc khe cng
đng. Xã hi càng phát trin, yêu cu đi vi “ngôi nhà bnh vin”, nhà thng
càng cao. Mt bng, không gian kin trúc, k thut h tng trang thit b y t phi
phù hp v
i yêu cu ca vic lp đt và s dng trang thit b ca bnh vin.
C s h tng là tài sn c đnh có vn đu t ln. Hàng nm, kinh phí ca
Nhà nc đu t hàng trm t đng đ xây dng ci to m rng c s h tng
các c s y t. Tuy nhiên do c s vt cht ca nhiu bnh vin thành ph hin
nay đang trong tình trng quá c k, h hng trm trng, cng vi vic s dng
hàng ngày ca cán b y t và bnh nhân, cho nên đòi hi vic duy tu, bo trì, tôn
to cn phi đc thng xuyên. Vì vy nhà nc cng không đ vn đ thc
hin vic duy tu, bo trì ht tt c các c s h t
ng ca các c s y t. Mà c s
h tng càng rng ln, càng nhiu thì đòi hi chi phí thng xuyên cng càng

nhiu hn.
Nu c s h tng không có thì không th gi là có bnh vin đc, c s
h tng đã h hng hoàn toàn cng có ngha là bnh vin không còn có tác dng
vi con ngi na cha nói đn là ni khám cha bnh, có nh
ng yêu cu ln hn
nhng ngôi nhà thông dng khác.
C s h tng ca bnh vin là ni thc thi nhim v khám cha bnh vi
h thng trang thit b y t, lc lng khám cha bnh mi ngày càng hin đi, nó
còn to ra môi trng chm sóc sc khe c v vt cht ln tinh thn (tâm lý) giúp
21
đc lc cho công tác chuyên môn đ ngi bnh chóng khi tr v vi gia đình và
cng đng.
Trong nhng nm qua, công tác Bo v, chm sóc và nghiên cu sc khe
nhân dân ti Vit Nam đã đt đc nhiu thành tu quan trng nh mt h thng
y t công lp đc xây dng rng khp t Trung ng ti tnh, huyn, xã/phng
và thôn, bn, p. H th
ng y t công lp hin gi vai trò ch đo trong công tác
chm sóc, bo v sc khe và đc chia làm 3 tuyn: tuyn Trung ng, tuyn
tnh và tuyn y t c s (bao gm huyn, xã và y t thôn bn). Bên cnh h thng
y t công, ti Vit Nam đã hình thành mng li y t t nhân. Hin nay có trên
30.000 phòng khám cha bnh t nhân, 84 bnh vin t vi trên 5.000 ging
bnh (tng đ
ng 2% ging bnh ca c nc), trong đó có 4 bnh vin có vn
đu t ca nc ngoài.
H thng y t ca Vit Nam hin nay bao gm khong 13.438 c s y t,
trong đó có 1.063 bnh vin công vi 200.000 ging bnh. Bình quân có 1.664
ging bnh quc lp/10.000 dân, 1 bác s phc v 1.700 dân. Mng li y t, đc
bit là y t c s đc cng c và phát tri
n; hu ht các xã, phng trong c nc
đu có trm y t, khong 65% trm có bác s. Nh vy, nhiu thành tu y t quan

trng đã đt đc: thanh toán đc bnh bi lit, loi tr un ván s sinh vào nm
2000 và bnh phong vào nm 2005; hn ch đc tc đ gia tng ca HIV/AIDS;
gim t l cht ca tr em di 5 tui t 55%
O nm 1995 xung còn 32,8%O nm
2003; gim t l cht ca tr em di 1 tui t 42%O xung 18%O; nm 2003, Vit
Nam đã khng ch thành công dch bnh SARS; tui th trung bình ca ngi
Vit Nam t 67,8 tui đã nâng lên 71,5 tui vào nm 2005. T l chi thng
xuyên cho y t 4,5% ngân sách; t l h nghèo đc cp th bo him y t min
phí là 29,28% và h nghèo đc min gim vin phí là 57,88%. Nhiu c s y t
trong đó có c h d phòng và khám cha bnh đc đ
u t, nâng cp, mt s c
s khám cha bnh đã ng dng công ngh k thut cao, tiên tin nh ghép gan,
thn, ty, th tinh trong ng nghim, phu thut tim mch, s não, tiêu hóa…Ch
22
đ khám cha bnh cho ngi nghèo, khám cha bnh min phí cho tr em di 6
tui đang đc trin khai thc hin.
i vi ngành dc và h thng y dc c truyn, Nhà nc Vit Nam đã
có nhiu c gng trong vic cung ng đy đ các loi thuc có cht lng cho
ngi dân. Hin nay Vit Nam có 18 doanh nghip dc Trung ng, 132 doanh
nghip dc đa phng, 22 d án liên doanh s
n xut thuc. Các c s cung ng
thuc thit yu đã có mt ti các xã, phng, k c vùng sâu, vùng xa, vi khong
10.317 quy đi lý thuc và 9.087 t thuc ca trm y t.
Công tác nghiên cu k tha và phát huy các bài thuc, phng pháp cha
bnh bng y hc c truyn tip tc đc đy mnh. Các ngun dc liu đa
phng đc s d
ng rng rãi đ cha tr mt s bnh thông thng và bnh mãn
tính. Hin nay có 450 c s sn xut thuc y hc c truyn vi 2.000 ch phm
đông nam dc. Hàng nm có khong 30% bnh nhân đc khám và điu tr bng
y hc c truyn.

Theo đánh giá chung ca T chc Y t th gii v thành tu y t ca Vit
Nam, kh n
ng đáp ng ca h thng y t Vit Nam xp th 51/191 nc trên th
gii; đc đánh giá cao hn so vi nhiu nc có cùng mc thu nhp bình quân
đu ngi. Phn ln các ch tiêu tng quát v sc khe ca Vit Nam tt hn so
vi các nc có cùng mc thu nhp. Mt s ch s c bn ca Vit Nam tng
đng mc ca các n
c có thu nhp cao gp 10 ln. Tui th trung bình ca
ngi Vit Nam là 72, cao hn 10 tui so vi các nc có thu nhp bình quân
tng đng.
Tuy nhiên, bên cnh các kt qu đt đc trên đây, công tác y t vn còn
mt s tn ti sau:
- Tình hình bnh tt  nc ta đc phân loi theo 3 nhóm (nhim trùng,
không nhim trùng và tai nn, thng tích). Nhóm bnh không nhim trùng chim
t trng mc bnh cao nht là 60,61%, nhóm bnh nhi
m trùng vn còn ph bin