Ảnh hưởng các yếu tố đầu vào đến năng suất sữa ở nông hộ chăn nuôi bò sữa huyện Củ Chi TPHCM

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T TP. HCM
xy






NGUYN QUANG THANH



NH HNG CÁC YU T U VÀO N NNG
SUT SA  NÔNG H CHN NUÔI BÒ SA
HUYN C CHI THÀNH PH H CHÍ MINH








LUN VN THC S KINH T

THÀNH PH H CHÍ MINH - NM 2012

B GIÁO DC VÀ ÀO TO
TRNG I HC KINH T THÀNH PH H CHÍ MINH
xy





NGUYN QUANG THANH


NH HNG CÁC YU T U VÀO N NNG
SUT SA  NÔNG H CHN NUÔI BÒ SA
HUYN C CHI THÀNH PH H CHÍ MINH

CHUYÊN NGÀNH: KINH T PHÁT TRIN
MÃ S: 60.31.05




LUN VN THC S KINH T
NGI HNG DN KHOA HC
TIN S LÊ NGC UYN

THÀNH PH H CHÍ MINH - NM 2012



LI CAM KT


Tôi cam kt rng Lun vn Thc s kinh t vi đ tài: nh hng các
yu t đu vào đn nng sut sa  nông h chn nuôi bò sa huyn C
Chi Thành ph H Chí Minh” là công trình nghiên cu đc lp, nghiêm túc.
Các s liu, ni dung nghiên cu và kt qu nghiên cu trong lun vn này là
hoàn toàn trung thc và cha tng đc công b trong bt k công trình
nghiên cu nào tr
c đây.

Tp. HCM, ngày 27 tháng 12 nm 2012
TÁC GI





NGUYN QUANG THANH


LI CM N

Xin cho tôi gi li chân thành cm n đn:

TS. LÊ NGC UYN, là ngi hng dn khoa hc, đã tn tình hng
dn, truyn đt nhng kin thc mi, b ích giúp tôi hoàn thành đ tài.
Quý thy, cô Khoa Kinh t Phát trin Trng i hc Kinh t Thành
ph H Chí Minh đã trao đi kin thc, ch dn tn tình, to điu kin thun
li cho tôi thc hin đ tài nghiên cu.
Các Anh, Ch lãnh đo Cc Thng kê Thành ph H Chí Minh, Phòng
Nông Nghip Cc Thng kê Thành ph, Chi cc Thng kê Huyn C Chi, ni
tôi thc hin đ tài đã to mi điu kin cho tôi thu thp s liu, thông tin cn
thit đ đ tài có th hoàn thin.
Xin gi li cám n đn các bn Khoa Kinh t Phát trin K18 đã ht
lòng giúp đ, đng viên tôi trong quá trình thc hin
đ tài.
Tp. HCM, ngày 27 tháng 12 nm 2012
TÁC GI




NGUYN QUANG THANH
MC LC
DANH MC CÁC BNG
DANH MC CÁC HÌNH
TÀI LIU THAM KHO
PH LC
PHN M U
1. S cn thit ca nghiên cu 1
2. Ý ngha thc tin ca đ tài 3
3. Mc tiêu nghiên cu 3
4. Câu hi nghiên cu 3
5. i tng nghiên cu 3

6. Phm vi nghiên cu 4
7. Phng pháp nghiên cu 4
8. Cu trúc ca đ tài 4
CHNG 1: C S LÝ THUYT
1.1. C s lý thuyt 6
1.1.1. Lý thuyt kinh t h 6
1.1.1.1. Khái nim kinh t h 6
1.1.1.2. c đim kinh t h gia đình 6
1.1.1.3. Thu nhp nông h 7
1.1.1.4. Vai trò trong kinh t h 7
1.1.2. Các yu t nh hng đn sn xut trong nông nghip 7
1.1.2.1. Vn trong nông nghip 7
1.1.2.2. Ngun lao đng trong nông nghip 8
1.1.2.3. t trong nông nghip 8
1.1.2.4. Công ngh 8
1.1.3. Lý thuyt v nng sut 9
1.1.4. Lý thuyt v hiu qu kinh t 11
1.1.5. Hàm sn xut 14
1.1.5.1. Mô hình lý thuyt 14
1.1.5.2. Mô hình thc nghim 16
1.2. Nghiên cu thc tin trong nông nghip 17
CHNG 2: THIT K NGHIÊN CU
2.1. Tng quan v tình hình chn nuôi bò sa ti TP. H Chí Minh 22
2.1.1. Tng trng và chuyn dch c cu nông nghip 22
2.1.2. Kt qu thc hin chng trình phát trin cây trng vt nuôi trng đim 23
2.1.3. Quan đim và mc tiêu phát trin ca TP. H Chí Minh đn 2015 25
2.2. Tng quan v tình hình chn nuôi bò sa ti huyn C Chi 26
2.2.1. Tng quan v đa bàn nghiên c
u 26
2.2.1.1.Tng quan v điu kin t nhiên 27

2.2.1.2.C cu chn nuôi huyn C Chi 28
2.2.2. Tng quan v tình hình chn nuôi bò sa huyn C Chi 29
2.3. Tng quan v qui trình thc hin các nghiên cu ca đ tài 31
2.3.1. Tng quan v kt qa điu tra ca nông h 31
2.3.1.1. Mu điu tra 31
2.3.1.2. Bng câu hi phng vn 31

CHNG 3: KT QU NGHIÊN CU
3.1. Qui mô và c cu đàn bò sa quy mô chn nuôi ti nông h 36
3.2. Thông tin chung v ch h 38
3.3. Phân tích hiu qu chn nuôi bò sa 39
3.3.1. Sn lng sa ca đàn bò 39
3.3.2. Chi phí sn xut theo tng quy mô 40
3.3.3. Thu nhp theo quy mô 42
3.3.4. Ch tiêu hiu qu kinh t 43
3.4. Các bin gii thích và k vng du ca các bin gii thích 44
3.5. Kt qu c lng hàm sn xut 46
3.5.1. H s hi quy 46
3.5.2. Tính phù hp ca mô hình 47
3.5.3. Kim đnh hin tng đa cng tuyn 48
3.5.4. Kim đnh phng sai ca sai s 49
3.5.5. H s hi quy ca mô hình sau cùng 50
3.5.6. Kim đnh tính phù hp ca mô hình sau cùng 50

CHNG 4: KT LUN VÀ  XUT

4.1. Kt lun 54
4.2.  xut chính sách 59

DANH MC CÁC CH VIT TT

TP.HCM : Thành ph H Chí Minh
TP : Thành ph
UBND : y ban nhân dân
vt : n v tính
TSC : Tài sn c đnh
L : Lao đng

DANH MC CÁC BNG
STT Tên bng Trang
1 Bng 1.1: Tng đàn bò sa TP HCM giai đon 2000-2010 2
2 Bng 2.1: C cu chn nuôi ca huyn C Chi 28
3 Bng 2.2. Tình hình chn nuôi bò sa  Huyn C Chi 30
4 Bng 2.3: Bng phân b khu hao tài sn c đnh 33
5
Bng 3.1: Quy mô và c cu đàn bò sa theo quy mô chn nuôi ti
nông h

36
6 Bng 3.2: C cu đàn bò sa theo tng quy mô chn nuôi 37
7 Bng 3.3: Thông tin chung v h nuôi 38
8 Bng 3.4: Sn lng sa trong tháng 40
9
Bng 3.5: Chi phí bình quân trong tháng ca 1 con bò sa
41
10 Bng 3.6: Thu nhp bình quân theo quy mô ca 1 h 43
11 Bng 3.7: Ch tiêu v hiu qu kinh t trong tháng theo dõi 43
STT Tên bng Trang
12 Bng 3.8: Các bin gii thích và k vng du ca các bin gii thích 44
13 Bng 3.9: Kt qu hi quy mô hình ban đu 46
14 Bng 3.10: Kt qu c lng tính phù hp ca mô hình 47

15 Bng 3.11: Thng kê cng tuyn 48
16 Bng 3.12: Thng kê Spearman 49
17 Bng 3.13: Kt qu hi qui ca mô hình sau cùng 50
18 Bng 3.14: Kt qu c lng tính phù hp ca mô hình sau cùng 50
DANH MC HÌNH
STT Tên biu đ Trang
1 Hình 2.1: Bn đ hành chính huyn C Chi
27


1

PHN M U
1. S CN THIT CA NGHIÊN CU
Chn nuôi bò sa là mt trong nhng gii pháp đa dng hoá vt nuôi cây
trng trong phát trin nông nghip, giúp nông dân có điu kin tng thêm thu nhp,
thu hp khong cách chênh lch thu nhp gia thành th và nông thôn. Vì vy, Th
tng Chính ph đã có Quyt đnh s 167/2001/Q-TTg ngày 26/10/2001 v mt
s gii pháp và chính sách phát trin bò sa Vit Nam thi k 2001 – 2010.
Thc hin nhim v, mc tiêu, phát trin nông nghip - nông dân - nông thôn
đn nm 2020,y ban nhân dân thành ph có quyt đnh s 10/2009/Q-UBND
ngày 22 tháng 01 nm 2009 nhm thc hin Chng trình hành đng s 43-CTr/TU
ngày 20 tháng 10 nm 2008 ca Thành y, theo Ngh quyt s 26-NQ/TW ca Ban
Chp hành Trung ng ng khóa X; đnh hng quy hoch sn xut nông nghip
và phát trin chn nuôi gia súc, gia cm trên đa bàn thành ph H Chí Minh đn
nm 2020, đnh hng đn nm 2025.
Ti Quyt đnh s 4320/Q-UBND ngày 12 tháng 09 nm 2011, Thành ph
H Chí Minh đã phê duyt Chng trình phát trin chn nuôi bò sa trên đa bàn
thành ph H Chí Minh giai đon 2011-2015, nhm phát trin chn nuôi bò sa
theo hng trang tri, công nghip, an toàn dch bnh, bo v môi trng; khai thác

ti đa tim nng bò sa, gim ti đa các chi phí trung gian trong chn nuôi bò sa;
c gii hoá, hin đi hoá các khâu chn nuôi. Mc tiêu ca chng trình là tip tc
nâng cao cht lng con ging phù hp vi khí hu nhit đi, gn vi công tác kim
đnh và chng nhn đàn bò sa theo các phng pháp tin tin, tng bc thành đàn
ht nhân m ca thành ph H Chí Minh.
Thành ph H Chí Minh là đin hình trong vic phát trin đàn bò sa ca c
nc, t 25.089 con bò đang cho sa vào nm 2000 vi sn lng sa bò ti

2

45.828 tn/nm tng lên75.446 con vào nm 2010 vi sn lng sa bò ti đt
201.968 tn/nm.
Bng 1.1. Tng đàn bò sa thành ph H Chí Minh giai đon 2000-2010:
vt: con
2000 2001 2002 2003 2004 2005 2006 2007 2008 2009 2010
25.089 30.893 36.547 45.513 49.190 56.162 67.537 60.645 69.531 73.328 75.446
(Ngun: Niên giám thng kê 2003,2004,2008,2010)
S phát trin ca ngành chn nuôi bò sa thành ph H Chí Minh đã to
thêm nhiu ca ci cho xã hi và góp phn rt ln vào vic gii quyt vic làm cho
ngi nông dân. Nó đã to thêm nhiu dng vic làm t ngi trc tip chn nuôi,
đn ngi vt sa thuê, ngi ct c, thú y. c tính, hàng nm ngành chn nuôi bò
sa ti thành ph H Chí Minh đã t
o công n vic làm cho trên 100.000 ngi.
T nm 1997 đn nay, do áp lc đô th hoá và yêu cu v sinh môi trng,
các nhà chn nuôi khu vc qun Gò Vp, Tân Bình và qun 12 đã và tng nhanh
vic bán bò chuyn ngh hoc di di ra ngoi thành. Trong giai đon này, khuynh
hng chuyn dch đàn tng mnh v C Chi vi s đông là nhng nhà chn nuôi
mi, khi đu còn thiu kinh nghim ln kh nng v vn, chn nuôi vn là ngh
tay trái ca h, trong khi các h chn nuôi ln (có khong 20 con bò sa tr lên),
chn nuôi vn đc xem là ngh chính ca h. Do đó tc đ phát trin chiu sâu ln

chiu rng v tng đàn, cht lng con ging và k nng chn nuôi, ngun vn đu
t cho ngành bò sa đng trc thách thc mi.
T thc t nêu trên, cho thy vic nghiên cu tác đng ca “nh hng các
yu t đu vào đn nng sut sa  nông h chn nuôi bò sahuyn C Chi
Thành ph H Chí Minh” nhm tìm ra các gii pháp nâng cao nng sut sa cho
nông h, là mt yêu cu rt cn thit đ phát trin kinh t -xã hi ca thành ph H
Chí Minh. ây cng là mt trong nhng yu t giúp gim t l h nghèo theo mc
tiêu gim nghèo giai đon 2006-2010 ca Thành Ph.

3

2. Ý NGHA THC TIN CA  TÀI
Vi nhng nghiên cu ca đ tài, tác gi mun giúp nông h chn nuôi bò
sa ti huyn C Chi s dng hp lý các nhp lng đu vào đ có nng sut sa
cao trong quá trình chn nuôi.
3. MC TIÊU CA NGHIÊN CU
Trên c s lý thuyt và thc tin điu tra hin trng chn nuôi bò sa ti các h
gia đình, đ tài nghiên cu có hai mc tiêu chính:
- ánh giá các nhân t nh hng đn nng sut saca các nông h chn nuôi
bò sa ti huyn C Chi - Thành ph H Chí Minh.
- Gi ý gii pháp nhm giúp nông h chn nuôi bò sa ti huyn C Chi nâng
cao nng sut sa,là c s nâng cao thu nhp và khuyn khích ngi dân phát trin
chn nuôi bò sa ti các nông h cahuyn C Chi.
4. CÂU HI NGHIÊN CU
-Mô hình nuôi bò sa nào ca các h gia đình ti huyn C Chi cónng sutvà
hiu qu kinh t cao?
- Yu t nào nh hng đn vic tng nng sut sa ca h gia đình chn nuôi
bò sa ti huyn C Chi - Thành ph H Chí Minh.
5. I TNG NGHIÊN CU
- i tng kho sát: đi tng kho sát là nhng nông hchn nuôi bò sa

tháng 12 nm 2011.
- i tng nghiên cu: là các nhp lng đu vào nh hng đn nng sut
sa nm 2011 ca nông h.




4

6. PHM VI NGHIÊN CU
- Phm vi không gian: s liu điu tra thc hin đ tài đc thu thp ti xã
Tân Thnh ông thuc huyn C Chi, thành ph H Chí Minh. Các nông h chn
nuôi bò sa là đi tng kho sát.
- Phm vi thi gian: đ tài đc thc hin trong khong thi gian t
01/12/2011 đn 31/12/2011.
7. PHNG PHÁP NGHIÊN CU
- Phng pháp thu thp s liu:
+ Thu thp s liu s cp thông qua phng vn trc tip nông h chn nuôi
bò sa.
+ Thu thp s liu th cp t các c quan ban ngành nh: Cc Thng kê
Thành ph H Chí Minh, Phòng nông nghipCc Thng kê Thành ph H
Chí Minh, Chi cc Thng kê huyn C Chi.
- Phng pháp x lý s liu: t c s s liu thu thp đc, tác gi ti
n hành
x lý s liu thông qua vic vn dung các phng pháp phân tích thng kê,
c lng và kim đnh mô hình hi quy (hàm sn xut) ca nng sut sa,
vn dng lý thuyt v ti u hóa đ thc hin vic phân tích ti u hóa đu
vào di s h tr ca phn mm SPSS, excel.
8. CU TRÚC CA  TÀI
Cu trúc ca đ tài gm có các ni dung sau:

Phn M u: Nêu lên tính cp thit ca vic thc hin đ tài, ni dung
nghiên cu, phm vi không gian và thi gian thc hin, phng pháp nghiên cu.
Chng 1: C s lý thuyt: Phn này s th hin các ni dung liên quan
đn các c s lý thuyt thc hin nghiên cu, các nghiên cu đã thc hin trc đây
có liên quan đn ni dung nghiên cu ca lun vn.
Chng 2: Tng quan v tình hình chn nuôi bò sa ti Huyn C chi,
ti xã Tân Thnh ông huyn C Chi: Phn này th hin các ni v thc trng

5

chn nuôi bò sa ti đa phng, đánh giá tình hình thun li, khó khn, nhng
đim còn tn ti cn có gii pháp ci tin.
Chng 3: Kt qu nghiên cu: Phn này th hin các ni dung nghiên cu
chính ca lun vn, các kt qu nghiên cu đt đc cng nh nhng phát hin mi
ca lun vn
Chng 4: Kt lun và đ xut: Cn c vào kt qu nghiên cu, ngi
nghiên cu s kin ngh mt s đ xut ng dng kt qu nghiên cu vào thc t.


6

CHNG 1
C S LÝ THUYT
1.1.C s lý thuyt
1.1.1.Lý thuyt kinh t h:
1.1.1.1. Khái nim v kinh t h:
Kinh t h gia đình là hot đng kinh t gn lin vi gia đình và gia đình là
ngi đng ra t chc các hot đng đó. Mt phn sn phm làm ra đc s dng
cho tiêu dùng ca gia đình(ào Công Tin, 2000).
1.1.1.2. c đim ca kinh t h gia đình:

H gia đình là đn v va sn xut va tiêu dùng, s dng lao đng và ngun
vn cho sn xut có quy mô nh, sn xut phân tán, tính chuyên môn hóa trong sn
xut cha cao(ào Công Tin, 2000).
c trng ca kinh t h:
- V mt kinh t: nông h va là đn v sn xut va là đn v tiêu dùng. Quan h
gia tiêu dùng và sn xut biu hin trình đ kinh t ca nông h.
- V mt xã hi: các thành viên trong nông h có quan h huyt thng, thân thuc
và quan h hôn nhân. Quan h này chi phi mi hot đng kinh t - xã hi ca các
thành viên.
Nông h s dng ch yu lao đng gia đình trong sn xut kinh doanh. 
nông h ch tiêu thu nhp thun là quan trng nht, không k thu nhp đó t ngun
nào, trng trt, chn nuôi, hay t ngh ngoài nông nghip. ó là kt qu chung ca
lao đng gia đình. Do thi gian hot đng ca ngi nông dân cho sn xut nông
nghip không đc xác đnh c th theo tng công đon nh trong sn xut công
nghip nên ngi nông dân không tính toán đc chính xác chi phí lao đng gia
đình đã b ra, mà ch c lng đc chi phí c hi ca lao đng gia đình khi tham
gia sn xut.



7

1.1.1.3. Thu nhp nông h:
Thu nhp nông h là phn tin còn li ca h nông dân sau khi tr đi tt c
các chi phí có liên quan mua ngoài nh chi phí vt cht, chi phí lao đng thuê. 
nông h, thu nhp ch yu là da vào công lao đng ca h b ra.
Các thành phn cu thành thu nhp nông h:  nông thôn, thu nhp ca
ngi dân ch yu da vào thu nhp trong nông nghip, ngoài ra còn có thu nhp t
phi nông nghip.
– Thu nhp trong nông nghip: bao gm các ngun thu t nông nghip nh

trng trt, chn nuôi, nuôi trng thy sn… hay làm thuê trong nông nghip.
– Thu nhp phi nông nghip: gm các ngun nh tin lng, tr cp, tin thu
t các hot đng thng mi, dch v và các ngun khác.
1.1.1.4. Vai trò trong kinh t h:
Nông thôn nc ta đóng mt vai trò ht sc quan trng trong tin trình thc
hin công nghip hóa và hin đi hóa đt nc. Các ch trng chính sách ca
ng và Nhà nc đang tp trung đy mnh phát trin nông nghip và nông thôn,
coi nông nghip, nông thôn là tin đ phát trin ca c nc và đóng vai trò đc bit
quan trng nhm gii quyt nhu cu lng thc, thc phm cho c nc, đm bo
lng thc cho quc gia, cho d tr và cho xut khu. Hn th na, h nông dân và
xã hi nông thôn còn là ngun cung cp lao đng di dào đ phát trin các ngành
ngh  nông thôn nói riêng và đáp ng nhu cu cung cp lao đng cho ngành công
nghip, du lch đ góp phn phát trin nông nghip và nông thôn.
1.1.2 Các yu t nh hng đn sn xut trong nông nghip.
1.1.2.1. Vn trong nông nghip

Vn trong sn xut nông nghip là toàn b tin đu t, mua hoc thuê các
yu t ngun lc trong sn xut nông nghip. Vn trong nông nghip đc phân
thành vn c đnh và vn lu đng. Vn sn xut nông nghip có đc đim là tính
thi v do đc đim ca tính thi v trong sn xut nông nghip và đu t vn trong
nông nghip cha đng nhiu ri ro vì kt qu sn xut nông nghip còn ph thuc

8

nhiu vào t nhiên. Do chu k sn xut ca nông nghip dài nên vn dùng trong
nông nghip có mc lu chuyn chm.
Vn trong nông nghip đc hình thành ch yu t các ngun sau: vn tích
ly t bn thân khu vc nông nghip, vn đu t ca ngân sách, vn t tín dng
nôngthôn và ngun vn nc ngoài.
1.1.2.2. Ngun lao đng nông nghip

Ngun lao đng nông nghip bao gm toàn b nhng ngi tham gia vào sn
xut nông nghip. Ngun lao đng nông nghip là yu t sn xut đc bit tham gia
vào quá trình sn xut không ch v s lng ngi lao đng mà còn c cht lng
ngun lao đng. c bit là yu t phi vt cht ca lao đng nh k nng, kin thc,
kinh nghim lao đng đc xem nh yu t nh hng quan trng đn gia tng sn
lng. Do đó, đu t nâng cao cht lng ngun lao đng chính là đu t làm gia
tng giá tr yu t đu vào đc bit này.
Nhìn chung, ngun lao đng nông nghip Vit Nam cht lng không cao do
k nng, kin thc, tay ngh còn hn ch, vì vy thi gian ti cn đu t nâng cao
cht lng ngun lao đng mi to s gia tng mnh v nng sut lao đng. 
nâng cao cht lng ngun lao đng hay nói cách khác nâng cao vn con ngi thì
lao đng đó phi đc giáo dc và đào to, đó là kin thc đ to ra s sáng to,
mt yu t c bn ca phát trin kinh t.
1.1.2.3. t nông nghip

Bao gm đt canh tác cây hàng nm, đt trng cây lâu nm, đng c dùng
cho chn nuôi, din tích mt nc dùng sn xut nông nghip. t đai là ngun tài
nguyên nhng có gii hn, do đó cn có s qun lý cht ch và s dng các phng
pháp đ nâng cao nng sut trên mt đn v din tích. t có nh hng quan trng
đn nng sut và cht lng sn phm.
1.1.2.4. Công ngh
Nh đã nêu phn trên, công ngh đc xem là đu vào quan trng làm thay
đi phng pháp sn xut, tng nng sut lao đng. ng dng công ngh mi vào

9

sn xut s nâng cao qui mơ sn lng, cht lng sn phm, tit kim lao đng, chi
phí sn xut thp, do đó tác đng gia tng li nhun, hiu qu.
1.1.3. Lý thuyt v nng sut

Nhà kinh t hc Adam Smith là tác gi đu tiên đa ra thut ng nng sut
trong mt bài báo bàn v vn đ hiu qu sn xut ph thuc vào s lng lao đng
và kh nng sn xut vào nm 1776.
Hiu mt cách đn gin nng sut là t s gia đu ra và đu vào. u ra, đu
vào đc din gii khác nhau theo s thay đi ca mơi trng kinh t- xã hi [1]

Cho đn nay nhiu ngi vn hiu nng sut đng ngha vi nng sut lao
đng. Nhng thc t, ý ngha ca nng sut mang tính tồn din hn. Nng sut
khơng ch là làm ra bao nhiêu sn phm trên mt đn v thi gian, mà nng sut gn
lin vi th trng, vi cnh tranh, vi cht lng.
Theo Mohanty & Yadav (1994) [2], nng sut đc đnh ngha đn gin là t
s gia đu ra (các sn phm hay dch v) và đu vào (vn, lao đng, ngun vt
liu, nng lng và các đu vào khác). Theo Smith (1995) [2], đnh ngha v nng
sut bao gm li nhun, hiu sut (efficiency), hiu qu (effectiveness), giá tr, cht
lng. Theo Ross Chapman &Khleef Al- Khawaldeh (2002) [2], nng sut còn
đc xem là to ra và cung cp sn phm dch v bng cách s dng ti thiu mi
ngun lc, c con ngi và vt cht, nhm đt s tha mãn ca khách hàng, ci
thin cht lng sng ca con ngi và tránh gây tn hi đn mơi trng:
)khácphíchiCácgNănglượn
trườngmôivệbảophíChiliệuvậtNguyênVốnđộngLao(
ra
Đ
ầu
suấtNăng
++
+++
=

Ngồi ra, có nhiu khía cnh khác nhau liên quan đn nng sut ca các tác
gi khác sau đây:

Nng sut và cnh tranh
Theo Michael Porter (1990) [2], “ Khái nim có ý ngha duy nht ca cnh
tranh  mc quc gia là nng sut quc gia. Nng sut ph thuc c vào cht lng

10

ln nhng đc đim ca các sn phm và hiu sut mà  mc đó chúng đc sn
xut”
Nng sut – giá tr gia tng
Theo S.K Chan (1995) [3], “Ngày nay nng sut đc xem là giá tr gia tng
cng thêm vào ti u hóa. Theo ngha đó, nng sut có th đc ci thin bng cách
nâng cao hàm lng giá tr gia tng ca các sn phm và dch v hay gim chi phí
sn xut hoc c hai. Nng sut là mt khái nim tng th liên quan đn nhng yu
t ch yu ca cnh tranh: đi mi, chi phí, cht lng và giao hàng đúng hn”
Nng sut và nhng mc tiêu xã hi
Nng sut to ra giá tr gia tng thông qua hình thành và áp dng tri thc đ
làm ra sn phm tha mãn ngi s dng nhng cng phi phù hp vi nhng mc
tiêu xã hi, kinh t và môi trng ca xã hi.

Khái nim nng sut theo cách tip cn mi:
Nng sut là mi quan h (t s) gia đu ra và đu vào đc s dng đ
hình thành đu ra đó. Theo cách đnh ngha này thì nguyên tc c bn ca tng nng
sut là thc hin phng thc đ ti đa hoá đu ra và gim thiu đu vào. Thut ng
đu vào, đu ra đc din gii khác nhau theo s thay đi ca môi trng kinh t -
xã hi. u ra thng đc gi vi nhng cm t nh tp hp các kt qu. i vi
các doanh nghip, đu ra đc tính bng tng giá tr sn xut - kinh doanh, giá tr
gia tng hoc khi lng hàng hoá tính bng đn v hin vt.  cp v mô thng s
dng Tng giá tr sn phm quc ni (GDP) là đu ra đ tính nng sut. u vào
trong khái nim này đc tính theo các yu t tham gia đ sn xut ra đu ra nh
lao đng, nguyên vt liu, vn, thit b máy móc, nng lng, k nng qun lý.

Nh vy, nói v nng sut, nht thit phi đ cp ti 2 khía cnh, khía cnh
đu vào và đu ra. Khía cnh đu vào th hin hiu qu s dng các ngun lc.
Khía cnh đu ra th hin giá tr sn phm và dch v. Tuy nhiên, nhng cách tip
cn mi gn đây nhn mnh hn vào khía cnh đu ra ca nng sut đ đáp ng

11

đc vi nhng thách thc ca môi trng cnh tranh và nhng mong đi ca xã
hi.
Trong nn kinh t th trng, nng sut đc gn cht vi các hot đng kinh
t. Nó đc hiu là làm sao đ to ra nhiu đu ra hn vi lng đu vào hn ch.
Ci tin nng sut cho phép tng trng kinh t, nâng cao mc sng cho xã hi. i
vi các doanh nghip, nó làm cho kh nng cnh tranh đc tng lên thông qua vic
s dng ngun lc hiu qu hn và to ra nhiu đu ra hn. Ci tin nng sut còn
có ý ngha đi vi mi cá nhân trong xã hi vi cách hiu to ra nhiu ca ci hn,
thu nhp cao hn và cht lng cuc sng đc ci thin tt hn.
1.1.4.Lý thuyt v hiu qu kinh t:
Theo tác gi Hoàng Hùng (2007) cho rng có 2 quan đim: quan đim truyn
thng và quan đim mi v hiu qu kinh t.
Quan đim truyn thng cho rng, nói đn hiu qu kinh t tc là nói đn
phn còn li ca kt qu sn xut kinh doanh sau khi đã tr chi phí. Nó đc đo
bng các chi phí và li lãi. Nhiu tác gi cho rng, hiu qu kinh t đc xem nh là
t l gia kt qu thu đc vi chi phí b ra, hay ngc li là chi phí trên mt đn
v sn phm hay giá tr sn phm. Nhng ch tiêu hiu qu này thng là giá thành
sn phm hay mc sinh li ca đng vn. Nó ch đc tính toán khi kt thúc mt
quá trình sn xut kinh doanh.
Các quan đim truyn thng trên cha tht toàn din khi xem xét hiu qu
kinh t. Th nht, nó coi quá trình sn xut kinh doanh trong trng thái tnh, ch
xem xét hiu qu sau khi đã đu t. Trong khi đó hiu qu là ch tiêu rt quan trng
không nhng cho phép chúng ta bit đc kt qu đu t mà còn giúp chúng ta xem

xét trc khi ra quyt đnh đu t tip và nên đu t bao nhiêu, đn mc đ nào.
Trên phng din này, quan đim truyn thng cha đáp ng đy đ đc. Th hai,
nó không tính yu t thi gian khi tính toán thu và chi cho mt hot đng sn xut
kinh doanh. Do đó, thu và chi trong tính toán hiu qu kinh t theo quan đim này
thng cha tính đ và chính xác. Th ba, hiu qu kinh t theo quan đim truyn
thng ch bao gm hai phm trù c bn là thu và chi. Hai phm trù này ch yu liên

12

quan đn yu t tài chính đn thun nh chi phí v vn, lao đng, thu v sn phm
và giá c. Trong khi đó, các hot đng đu t và phát trin li có nhng tác đng
không ch đn thun v mt kinh t mà còn c các yu t khác na. Và có nhng
phn thu li hoc nhng khon chi phí lúc đu không hoc khó lng hoá đc
nhng nó là nhng con s không phi là nh thì li không đc phn ánh  cách
tính này.
Quan đim mi v hiu qu kinh t.
Gn đây các nhà kinh t đã đa ra quan nim mi v hiu qu kinh t, nhm
khc phc nhng đim thiu ca quan đim truyn thng. Theo quan đim mi khi
tính hiu qu kinh t phi cn c vào t hp các yu t:
+ Trng thái đng ca mi quan h gia đu vào và đu ra.V mi quan h này, cn
phân bit rõ ba phm trù: Hiu qu k thut (Technical efficiency); hiu qu phân
b các ngun lc (Allocative efficiency) và hiu qu kinh t (Economic efficiency).
Hiu qu k thut là s sn phm (O) thu thêm trên mt đn v đu vào (I) đu t
thêm. Hiu qu phân b ngun lc là giá tr sn phm thu thêm trên mt đn v chi
phí đu t thêm. Thc cht nó là hiu qu k thut có tính đn các yu t giá sn
phm và giá đu vào. Nó đt ti đa khi doanh thu biên bng chi phí biên. Hiu qu
kinh t là phn thu thêm trên mt đn v đu t thêm. Nó ch đt đc khi hiu qu
k thut và hiu qu s dng ngun lc là ti đa.
+Yu t thi gian, các nhà kinh t hin nay đã coi thi gian là yu t trong tính toán
hiu qu. Cùng đu t mt lng vn nh nhau và cùng có tng doanh thu bng

nhau nhng hai d án có th có hiu qu khác nhau.
+Hiu qu tài chính, xã hi và môi trng
Theo quan đim toàn din, hiu qu kinh t nên đc đánh giá trên ba
phng din: Hiu qu tài chính, xã hi và hiu qu môi tròng. Hiu qu tài chính
mà trc đây ta quen gi là hiu qu kinh t thng đc th hin bng nhng ch
tiêu nh li nhun, giá thành, t l ni hoàn vn, thi gian hoàn vn Hiu qu xã
hi ca mt d án phát trin bao gm li ích xã hi mà d án đem li nh: Vic
làm, mc tng v GDP do tác đng ca d án, s công bng xã hi, s t lp ca

13

cng đng và s đc bo v hoc s hoàn thin hn ca môi trng sinh thái
Mt s tác gi khác khi đánh giá hiu qu kinh t cho rng cn phân bit hai khái
nim hiu qu kinh t và hiu qu xã hi. Hiu qu kinh t đc hiu là mi tng
quan so sánh gia lng kt qu đt đc và lng chi phí b ra. Còn hiu qu xã
hi là mi tng quan so sánh gia các li ích xã hi thu đc và tng chi phí b ra.
Hiu qu kinh t và hiu qu xã hi có mi quan h mt thit vi nhau, chúng là tin
đ ca nhau và là phm trù thng nht.
Vic phân bit hiu qu tài chính hay hiu qu xã hi là tu theo phm vi và
mc đ ca s phân tích là ca cá nhân hay c xã hi khi xem xét. Hiu qu tài
chính đc phân tích trên quan đim li ích cá nhân ca tng ngi đu t; ch tính
toán nhng li lãi thông thng trong phm vi tài chính đ cho ngi đu t ra
quyt đnh đu t. Hiu qu xã hi thì đc phân tích trên li ích ca toàn xã hi đ
xem xét s phát trin chung ca xã hi nh mc tng trng, s công bng xã hi
và s phát trin cng đng và c v vn đ môi trng vv Vì vy, tu theo phm
vi xem xét là ca cá nhân hay toàn xã hi mà có hiu qu tài chính hay hiu qu xã
hi.
+ Coi vic đánh giá d án thông qua vic so sánh gia li ích và chi phí. Quan đim
đánh giá hiu qu gn vi vic xem xét quá trình phát trin và tng trng cho phép
đa ra mt cách nhìn tng quát hn v hiu qu kinh t. Mt mt, quan đim này

phù hp vi quan đim truyn thng v đánh giá hiu qu kinh t  ch nó cng
nhm so sánh chi phí b ra và li ích thu đc. Mt khác, quan đim này có cách
nhìn nhn rng hn v khái nim chi phí và li ích.
V chi phí, các quan nim truyn thng ch chú ý ch yu vào các yu t tin
bc, vt cht, công sc b ra cho mt d án đu t. Quan đim mi cho rng ngoài
yu t chi phí trên còn phi tính đn các chi phí phi vt cht và gián tip nh các tác
đng bt li ca d án đu t đn môi trng (ô nhim môi trng, thay đi bt li
cho h sinh thái,vv ) và đn xã hi nh khong cách giàu và nghèo, công bng
trong phân phi

14

V li ích, quan đim mi tính đn ba phm trù: Li ích tài chính, xã hi và
li ích v môi trng. Li ích tài chính bao gm vic đt đc kt qu, nng sut
cao cho các hot đng sn xut kinh doanh và dch v.  các d án đu t nông
nghip và nông thôn thì li ích kinh t chính là s tng lên ca nng sut vt nuôi,
cây trng, s đa dng hoá nn sn xut nông nghip và chng loi sn phm nông
nghip da trên li th so sánh ca tng vùng sinh thái khác nhau. Li ích xã hi th
hin  kh nng đm bo công bng trong phân phi các ngun lc và phúc li xã
hi gia các vùng, gia các cng đng dân c trong cùng mt vùng ng thi
đm bo s bn vng ca d án thông qua các c ch tham gia ca ngi hng li
d án vào các quá trình đu t và s dng thành qu đu t, thc hin đc mc
tiêu n đnh xã hi. Li ích môi trng là kh nng bo tn và phát trin tài nguyên
môi trng(đt , nc, đa dng sinh hc )
Quan nim mi v hiu qu đu t cho phép đánh giá toàn din hn các tác
đng do d án đu t mang li, phù hp vi xu th thi đi và chin lc tng
trng và phát trin bn vng ca các quc gia ngày nay.
1.1.5. Hàm Sn xut
1.1.5.1. Mô hình lý thuyt
Gi s ta có hàm sn xut Y = f(X

i
), trong đó: Y là đu ra ca sn xut, X
i
là
các yu t đu vào ca sn xut, f là dng hàm. Theo đnh ngha, hàm sn xut (Y)
là hàm cc biên và đng phn ánh hàm này gi là đng gii hn kh nng sn
xut (Production possibility frontier - PPF) (Debertin, 1986)
[
. Các đim trên đng
cc biên (Y=f(X)) phn ánh hiu qu k thut đt đc cao nht. Còn nhng đim
nm di đng cc biên thì hiu qu k thut ca h không đt 100%.
Các yu t đu vào ca hàm sn xut có 2 nhóm chính: nhóm các yu t ni
ti ca h và nhóm các yu t bên ngoài ca h. Nhóm các yu t ni ti ca h
chính là kh nng sn xut nông nghip ca h, các yu t ngoi cnh nh nh
hng ca yu t vùng, min, th trng, chính sách, v.v. Tham s phn nh kh
nng sn xut ca h đc gi vi các tên khác nhau. Deininger và Jin (2003) gi

15

đó là kh nng sn xut ca h trong khi mt s tác gi khác (Alvarez và Arias,
2004; Forsund et al., 1980) gi là tham s hiu qu.
Di dng toán hc, hàm sn xut có tham s phn ánh kh nng sn xut
ca h có th vit nh sau: Y
i
= α
i
f(X
i
). Trong đó:
+ Y

i
là đu ra sn xut ca h i (sn lng, nng sut);
+ X
i
là vector ca các đu vào bin đi ca h i;
+ α
i
là tham s phn ánh kh nng sn xut ca h i.
Nh vy, nu Y=f(X) là cc biên lý thuyt thì α
i
s nm trong khong [0,1]
hay 0<α
i
< 1.
T c s các bin đc lp và ph thuc nêu trên, tác gi đ xut s dng hai
dng hàm đ c lng hàm sn xut ca nng sut sa, bao gm Hàm Cobb –
Douglas và Hàm đa thc bc hai, là hai dng hàm thng đc s dng trong vic
c lng hàm sn xut trong nông nghip đ làm c s phân tích mi quan h gia
nng sut và các nhp lng
đu vào ca quá trình nuôi bò sa ca nông h, làm c
s cho vic phân tích, đánh giá  các bc tip theo.

- Dng hàm Cobb-Douglas:
Hàm Cobb-Douglas (Haughton, 1986)thông thng có dng nh sau: Y =
AL

K

.Trong đó: Y là sn lng ; L là s lng công lao đng ; K là lng vn ; A
là nng sut toàn b nhân t;  và  là các h s co dãn theo sn lng ln lt ca

lao đng và vn;
+ Nu:  +  = 1, hàm sn xut có li tc không đi theo quy mô, ngha
là dù lao đng và vn có tng thêm 20% mi th, thì sn lng cng ch tng
thêm đúng 20%.
+ Nu:  +  < 1, hàm sn xut có li tc gim dn theo quy mô.
+ Nu:  +  > 1, thì hàm sn xu
t có li tc tng dn theo quy mô.
Trong trng hp th trng (hay nn kinh t)  trng thái cnh tranh
hoàn ho,  và  có th xem là t l đóng góp ca lao đng và vn vào sn lng.

16

Hàm sn xut tng quát dng Cobb-Douglas có th đc th hin nh sau:
∏
ΧΑ=Υ
i
a
i
(1.1)

Vi X
i
là nhng nhp lng đu vào khác nhau (thc n, lao đng, Chi phí
xng du, đin, khu hao con ging, chi phí phòng cha bnh…). Bng phép bin
đi logarit t công thc (1.1) kt hp vi mt s bin phn nh khác nh khuyn
nông, mùa v (bin gi), ta có hàm sn xut tng quát nh sau:
iiii
Ζ+Χ+=
∑∑
βα

lnLnA LnY

1.1.5.2. Mô hình thc nghim
Các bin ca hàm sn xut đc xác đnh nh sau:
Bin ph thuc: Y: Nng sut sa (kg/con)
Các bin đc lp:
X
1
: Lng thc n (kg/con)
X
2
: Chi phí xng du (1.000 đ/con)
X
3
: Chi phí đin (1.000 đ/con)
X
4
: Khu hao con ging, tài sn c đnh (1.000 đ/con)
X
5:
Chi phí dng c nh (1.000 đ/con)
X
6
: Chi phí phòng cha bnh(1.000 đ/con)
X
7
: Chi phí lao đng gia đình (1.000 đ/con)
X
8
: Trình đ ca ch h (s nm đi hc)

X
9
: S nm kinh nghim chn nuôi bò sa ca h (s nm)
X
10
: S lao đng tham gia chn nuôi bò sa ca h (s ngi)
X
11
: Tham gia tp hun ( 1: có; 2: không)
Mô hình thc nghim áp dng đ c lng hàm sn xut ca nng sut sa
đc xây dng c bn di dng hàm sn xut là hàm Cobb-Douglas và hàm a
thc bc 2. Ta có mô hình thc nghim có dng nh sau:
- Mô hình thc nghim dng hàm Cobb-Douglas:
Ta có mô hình tng quát:
i
X
Y
i
^
^
^
β
α
=
. Tuy nhiên, dng hàm đng cong
Cobb-Douglas trên không th c lng bng phng pháp bình phng nh nht
(OLS). Tuy nhiên, nu ly logarit c hai v (logarit kép) thì mi quan h bây gi là