SINH LÝ THẬN

SINH LÝ THẬN
BS. Lê Quốc Tuấn
Bộ môn Sinh Lý Học
NỘI DUNG
•
Khái quát các chức năng của thận
•
Giải phẫu – mô học thận
•
Sự lọc tại cầu thận
•
Thăm dò chức năng cầu thận
•
Sự bài tiết và tái hấp thu tại ống thận
•
Chức năng nội tiết của thận
CHỨC NĂNG CỦA THẬN
•
Tạo nước tiểu, bài xuất các sản phẩm chuyển hóa
•
Điều hòa dịch cơ thể, giữ hằng định nội môi
•
Chức năng nội tiết
GIẢI PHẪU – MÔ HỌC THẬN
NEPHRON
Thận được cấu tạo bởi các nephron (> 2 triệu):
•
Tiểu cầu thận (glomerulus): có mao mạch cầu thận
•
Ống thận: có mao mạch quanh ống thận
–

Ống lượn gần
–
Quai Henle
–
Ống lượn xa
–
Ống góp
NEPHRON
NEPHRON
NEPHRON
NEPHRON
Thận có 2 nhóm nephron:
•
Nephron vỏ: 80%.
•
Nephron cận tủy: 20%, quai Henle thọc sâu vào tủy.
NEPHRON
MẠCH MÁU THẬN
MẠCH MÁU THẬN
MẠCH MÁU THẬN
•
Chiếm ¼ cung lượng tim (khoảng 1200ml/phút)
•
Động mạch chủ  Động mạch thận  nhánh gian
thùy  nhánh bán cung  nhánh gian tiểu thùy 
tiểu động mạch vào (ngành thẳng, ngắn)  mao
mạch cầu thận  tiểu động mạch ra  mao mạch
quanh ống : “hệ mạch gánh”.
•
Mao mạch tiểu cầu: mao mạch chức năng (lọc)

•
Mao mạch quanh ống: mao mạch dinh dưỡng
•
Nephron cận tủy: có động mạch thẳng (vasa recta)
thay cho mao mạch quanh ống
PHỨC HỢP CẬN TIỂU CẦU
Phức hợp cận tiểu cầu gồm 2 thành phần:
•
Vết đặc (macula densa): do các tế bào biểu mô ở
phần đầu ống lượn xa tạo thành.
•
Tế bào cận tiểu cầu: do các tế bào cơ trơn tiếp xúc
với vết đặc, chứa renin chưa hoạt động trên thành
tiểu động mạch vào tạo thành.
 Vai trò quan trọng trong hệ thống renin-angiotensin.
PHỨC HỢP CẬN TIỂU CẦU
PHỨC HỢP CẬN TIỂU CẦU
SỰ LỌC Ở TIỂU CẦU THẬN
MÀNG LỌC TIỂU CẦU THẬN
•
Là màng mà qua đó huyết tương từ mao mạch tiểu cầu
được lọc vào bao Bowman.
•
Về sinh lý:Gồm màng lọc cơ học và màng lọc điện tích
–
Màng lọc điện tích: do cấu tạo chủ yếu bởi các
protein mang điện âm  hạn chế các chất tích điện
âm như protein đi qua.,cho các điện tích tích điện
dương đi ngang qua.
–

Màng lọc cơ học gồm 3 lớp tạo thành các lỗ lọc 
hạn chế các phân tử kích thước lớn đi qua.
MÀNG LỌC TIỂU CẦU THẬN
Gồm 3 lớp:
•
Lớp tế bào nội mô mao mạch tiểu cầu: 160 angstrom
•
Lớp màng đáy: 110 angstrom
•
Lớp tế bào biểu mô cầu thận: 70 angstrom

Màng đáy là lớp có điện tích âm mạnh nhất
Biểu mô là lớp quyết định sự chọn lọc kích thước
MÀNG LỌC TIỂU CẦU THẬN
MÀNG LỌC TIỂU CẦU THẬN
MÀNG LỌC TIỂU CẦU THẬN
MÀNG LỌC TIỂU CẦU THẬN
MÀNG LỌC TIỂU CẦU THẬN
MÀNG LỌC TIỂU CẦU THẬN