Luận văn thạc sĩ Hoàn thiện hệ thống xác định giá tính thuế hàng nhập khẩu trong xu hướng hội nhập kinh tế quốc tế ở Việt Nam hiện nay

'j
'1:
BQ
GIAO
Dl,JC
VA
E>AO
TAO
TRUONG
E>AI
HOC KINH TE
THANH
PHO
HO
CHI
MINH
Cao NgQc Tam
HOAN THIEN
.
HE THONG
xAc
E>INH
GIA TiNH THUE
. .

A.
~
,
HANG NHAP KHAU TRONG
XU
HU'ONG

.
A A
A
1
A.
1
A.
1
?
A.
HOI NHAP KINH TE QUOC TE 0 VIET NAM
. . .
HIEN NAY
.
LU~N
VAN
THJ:\C
ST
KINH
TE
~;m;cvA~~~
~0
CHI
MINH-
2006
TRUONG
£lH
KINH
TE
TP.HCM

r-F
1
-
BQ GIAO DI)C VA f>AO
Tl:\0
TRUONG
f>l:\1
HOC KINH
TE
THANH PHO HO
CHi
MINH
Cao NgQc Tam
HOAN
THISN
HS
THONG
xAc
f>INH
GIA
TfNH
THUE
"
A.
~
,
A. A.
HANG NHAP
KHAU
TRONG

XU
HliONG
HOI
NHAP
. . .
,.,.,
.A.,
, ,,
?
A.
.A
KINH
TE
QUOC
TE
d
VIET
NAM
HI
EN
NAY
. .
Chuyen nganh: Kinh te' Tai
chinh-
Ngan hang
Ma
s6:
60.31.12
LU~N
VAN THl:\C

SY
KINH
TE
NgtiOi htiong diln
khoa
hQc:
TS
Nguy~n
Hllng ThAng
TP.Ho
Chi
Minh-
2006
Ml)C
Ll)C
Trang
Mitd§u

.
? ,
A?
A
A'
, , ,
·, ,
Chtidng 1:
C(j
SO
LY
LU~N

CUA
H~
THONG XAC DJNH GIA TINH THUE
HANG
NH!P
KHAU TRONG
xu
HUONG H(H
NH!P
KINH
TE
QUOC
TE
.
01
1.1. Khai
ni~m,
d~c
di~m,
vai tro ciia ghi tinh thue'
hang
nh~p
khffu
01
1.2. Lu'qc
su
hl.nh
thanh va noi dung ciia
h~
thO'ng

xac
dinh gia tinh thue' hang
h
" kh"'
t "
h""
.
,.
05
n
<;tp
au
rent
e g1di.

.
1.3.
Sl,l'
cfin thie't
ho~tn
thi~n
h~
thO'ng
xac
dinh gia tinh thue'
hang
nh~p
khffu theo
GATT/WTO
18

Chtidng
2:
THT)'C
TR~NG
II£;
THONG XAC DJNH GIA TINH THUE HANG
A
~
? A
NH~P
KHA U CUA
VI~T
NAM . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
25
2.1.
Thue'
nh~p
khffu
t<;ti
Vi~t
Nam . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
25
2.2. Qua
tdnh
hlnh thanh va cd
sCJ
phap ly ciia
h~
thO'ng
xac

d!nh gia tinh thue'
hang
nh~p
khffu ciia
Vi~t
Nam
30
2.3. Thlfc
tr<;tng
h~
thO'ng
xac
dinh gia tinh thue'
hang
nh~p
khffu
(J
nu'oc ta
hi~n
nay

39
Chtidng
3:
PHlJ(jNG HUONG
VA
GIAI PHAP HOAN
THI~N
H~
THONG

XAC DJNH GIA TINH THUE
TRONG
xu
HUONG
H{H
NH!P
KINH
TE
, , , ,
?
,
QUOCTE
CUA VI~TNAM

56
3.1. Kha nang
ap
dt,mg
h~
thO'ng
xac dinh gia tinh thue'
hang
nh~p
khffu theo
GATTIWTO
t<;ti
Vi~t
Nam.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . .
56

3.2. Quan
di~m
ho~m
thi~n
h~
thO'ng
xac dinh gia tinh thue'
hang
nh~p
khffu . . . . . 59
3.3.
Mot
s6
giai
phap
hoan
thi~n
h~
thO'ng
xac dinh gia tinh thue'
hang
nh~p
khffu
t h
·A
h".
h"
ki
h
t""

""
t""
60
rong xu u'vng
Ql
n
~p
n e quoc e

.
3.4.
Dl,l'
bao
tac dong ciia
vi~c
hoan
thi~n
h~
thO'ng
xac
dinh gia tinh thue' hang
h
" kh"'
h ' h". h"
ki
h
t""
""
""
70

n
~p
au trong xu u'ong
Ql
n
~p
n e quoc te

.
Klt
lu(in

:·.
. . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . . 72
Tai
li~u
tham
khao

.
BDV
CQHQ
CSDL
CVA
DMDL
DN
DK
g.h~t,
U\f
GC

GD
GT
GTT
HDTM
HH
KB
NK
NL,VT
NSNN
pp
SL
SLHH
SX-KD
TG
TGGD
TGHH
TGKB
TGTT
TM
TT118
VN
XD
XK
XNK
DANH
Ml)C
TU
VIET TAT
Phuong
phap

xac
dinh gia theo dinh nghia Brussells
co
quan
Hiii
quan
co
sCi
du
li~u
Hi<$p
dinh
tri
gia GATT/WTO
danh
mvc
du
li<$u
doanh
nghi<$p
di€u
ki<$n
gi6ng
h<$t,
tu'ong
tl;t'
gia cong
giao dich
gia
tri

gia tinh thue'
h<Jp
d6ng
thu'ong
m~i
hang
khai
bao
nh~p
khffu
nguyen
li<$u,
v~t
tu'
ngan
sach
nha
nu'oc
phuong
ph a p
s6lu'<;lng
s6lu<;lng
hang
san
xua't-kinh
doanh
tri
gia
tri
gia giao dich

tri
gia
hang
tri
gia khai
bao
tri
gia tinh thue'
thu'ong
me;ti
Thong
tu'
118/2003/TT-BTC
cua
B()
Tai
chinh
Vi<$t
Nam
xac
dinh
xua'tkhffu
xua't
nh~p
khffu
?
~
MO
E>AU
1.

Tinh
d(p
thie't cua
d~
tai
Xac
dinh gia tinh
thu€
hang
nh~p
kh~u
khong
chi
phl,IC
Vl,l
tfl,l'C
tie'p cong
Vi~C
tinh
thu€
nh~p
kh~U
rna con
tC;tO
Cd
Sd
cho
hOC;tt
d()ng
th6ng

ke
qu6c
gia
Va
chinh
sach
d6i
ngoC;ti
cua
nha nu'oc.
Vi~c
hlnh
thanh
m()t
h~
th6ng
xac
dinh gia
tinh
thu€
hang
nh~p kh~U
h<Jp
ly
Va
khoa
hQC
se
gop
phffn

6n
dinh ngu6n thu cho
ngan
sach
nha
nu'OC,
d6ng
thai
tC;tO
l~p
du'QC
m()t
moi
tru'CJng
kinh
doanh blnh
dAng gifi'a
cac
doanh
nghi~p
va thuc
d~y
san
xua't-kinh
doanh
phat
tri~n.
Ngu'Qc
lC;ti,
ne'u

h~
th6ng
xac
dinh gia tinh
thu€
hang
nh~p
khfiu
khong
phu
h<Jp
c6
th~
se
can
trd
hoC;tt
d()ng xua't
nh~p
khfiu, kim
ham
qua
trlnh
san
xua't kinh doanh,
tC;tO
nen
Sl,l'
ba't blnh dAng gifi'a
cac

thanh
phffn kinh
t€,
keo
theo
nhfi'ng ba't
6n
v€
thu
ngan
sach
nha nu'oc.
d
Vi~t
Nam
voi each tinh
thu€
tren
tri
gia cua
hang
nh~p
kh~u
theo quy dinh
cua
Lu~t
thu€
xua't
kh~u.
thu€

nh~p
kh~u
hi~n
hanh thl gia tinh
thu€
hang
nh~p
kh~u
la m()t trong
nhi'i'ng
dl.n cu quan
trQng
d~
xac dinh
s6
thu€
nh~p
kh~u
rna d6i
tu'<Jng
IlQp
thu€ phai
thl,l'c
hi~n
nghia
Vl,l
d6i voi
Ngan
sach Nha nu'oc.
H~

th6ng xac dinh
gia
tinh
thu€
hang
nh~p kh~u
C1
Vi~t
Nam
buoc dffu da c6 m()t
s6
ye'u
t6
sd khai cua
m9t
h~
th6ng dinh gia
hi~n
d<;1i.
Tuy nhien,
h~
th6ng
hi~n
hanh
he't sue da
d~.mg,
d()
phuc
tC;tp
kha cao va v€

cd
ban
vi~c
xac dinh gia tinh
thu€
hang
nh~p
kh~u
vftn
dl,l'a
tren cac
bang
gia t6i
thi~u
nen
mang tinh
ap
d(lt, thie'u minh
bC;tch,
lam giam sue
thu'dng thao cua cac nha
nh~p kh~u
Vi~t
Nam
tren thi tru'ong qu6c
t€
th~m
chi con
t(;lo
blnh phong

h<Jp
phap
cho gian
l~n
thu'dng
m(;li
va m()t
s6
bi~u
hi~n
tieu
cl,l'c
trong
qmln ly
phat
sinh,
phat
tri~n.
Ben
CC;tnh
d6,
dung
tru'oc b6i
canh
toan
cffu
h6a
va h()i
nh~p
kinh

t€
qu6c
te'"
n6i chung,
yeu
cffu ddri
gian
h6a
va
hai
hoa
thu
tl,IC
hai
quan
theo
Cong
u'oc
Kyoto
n6i
rieng
thl
vi~c
nghien
cuu
xay
dl,l'ng
m()t
h~
th6ng

xac
dinh gia tinh
thue"
hang
nh~p
khcfu
phu
h<jp
voi
tie"n
tdnh
h<)i
nh~p
mang
m<)t
y nghia vo cung
quan
tr~mg
trong giai
do~n
hil$n
nay.
N6
vua
t~o
di~u
kil$n cho
qua
trlnh thong
quan

du'<;1c
nhanh
chong
khi s6lu'<jng
hang
nh~p
khcfu
thu<)c
d6i
tu'<jng
phai
lam
thu
t1;1c
hai
quan
ngay
m<)t
gia
tang
do
vi~c
md
r<)ng
ho~t
d<)ng
giao htu thu'ong
m~i
qu6c
te",

vua
dam
bao
cho Chinh phil
Vi~t
Nam
thl,fc
hi~n
d~y
du
cac
di~u
u'oc
Qu6c
te"
rna
Vi~t
Nam
da tham gia ky
ke"t
ho~c
cong
nh~n
nhu':
Cong
u'oc
Kyoto
v~
don
gian

h6a
va
hai
hoa
thu
t1;1c
hai
quan,
Hi~p
dinh
thl,fc
hi~n
Di~u
7
Hi~p
dinh
chung
v~
Thue"
quan
va Thu'ong
m~i
(gQi
ta:t
la
Hi~p
dinh
tq
gia
GATT/WTO),

D€
c6
du'Qc
m<)t
h~
th6ng
xac
dinh gia tinh thue"
hang
nh~p
khcfu
hQp
ly
va
mang
tinh
khoa
hQc,
c~n
nh~n
thuc
dung
da:n
co
sd
ly
lu~n
va
thl,fc
ti€n

tu
d6
d~
ra
nhfi'ng
giai
phap
tie"p
t1;1c
hoan
thi~n
h~
th6ng
xac
dinh gia tinh thue"
hang
nh~p
khcfu
C1
Vi~t
Nam. Xua't
phat
tu
ly do
tren,
Tac
gia chQn
d~
tai: "Hoan
thi~n

h~
thllng xac djnh gia tinh
thut
hang nh{jp khtlu trong
xu
hllung hf)i nh{jp
kinh
tt
quoc te'"
lam
lu~n
van
th~c
sy kinh
te".
2.
Tinh hinh nghien cuu
d~
tai
Tri€n
khai
thl,fc
hi~n
chi thi
cua
Chinh phil
v~
tung
bu'oc a p
d1;1ng

phu'ong
phap
xac
dinh gia tinh thue"
hang
nh~p
khcfu
theo
GATT/WTO
tu
nam
2001,
Nganh
Hai
quan
Vi~t
Nam
da
t6
chuc
nhi~u
cu<)c
h<)i
thao
va
bien
so~n
nhi~u
tai
li~u

nghien
CUU
VOi
Sl,f
tham gia
cua
nhi~u
nha
khoa
hQC,
cac
nha
ho~ch
dinh
va
di~u
hanh
chinh sach.
Cac
cong
trlnh
nghien
cuu
nay
chi
d~
c~p
de"n
khia
c~nh

ky
thu~t
cfing
nhu' nhfi'ng u'u,
nhu'QC
di€m
CUa
cac
phu'ong
phap
xac
dinh gia tlnh
thue"
hang
nh~p
khcfu
moi
chi
dung
l~i
d
vi~c
h~
th6ng
h6a
cac
van
ban
quy
ph~m

phap
lu~t
c6
lien
quan
de"n
vi~c
x~c
dinh gia tinh thue"
hang
nh~p
khcfu.
De"n
nay, chua c6
cong
trlnh
nao
di
sau
phan
tich,
danh
gia
m<)t
each
c6
h~
th6ng
thl,fc
tr~ng

cua
h~
th6ng
xac
dinh gia tinh thue"
hi~n
hanh
d€
tu
d6
dua
ra
giai
phap
hfi'u
hi~u
nh~m
ho~tn
thil$n
hi$
th6ng
xac
djnh gia tinh thue'
hil$n
hanh
cho phu
h<;1p
vdi tie'n
tdnh
h()i

nh~
p
qu6c
te'.
, 3.
Mt;tc
dich,
nhi~m
vt;t
nghien cull
M1;1c
dich nghien cliu d€ tai
Ia
lam ro nhung
vffn
d€ ly
lu~n,
pharr tich thlfc
tr(;lng
va d€ ra cac
gic?ti
phap
tie'p
tl;lc
ho~m
thil$n
h~
th6ng xac diflh gia tinh thue'
nh~m
thuc

dffy
ho<;1t
dong xufft
nh~p
khffu,
nang cao
hi~u
ll!c
quan
ly nha mtdc v8 hili quan
va phu
h<;1p
vdi thong
11$
qu6c
t€.
D€
d~t
du'QC
ml;lC
dich tren, nhil$m
Vl;l
chu ye'u
cua
d€
tai
la:
+
H~
th6ng

h6a
nhfi'ng ly
lu~n
cd
ban
v€ gia tinh thue'
va
hi$
th6ng
xac
djnh gia tinh thue'
hang
nh~
p
khff
u.
+
Danh
gia
dung
thlfc
tr~ng
hi$
th6ng
xac
djnh
gia
tinh thue'
hang
nh~p

khffu
hil$n
hanh
CJ
Vil$t Nam, chi ra nhfi'ng bfft
c~p,
h~n
che'
cua
hi$
th6ng
xac
djnh gia tinh thue' hil$n hanh.
+ D€ xufft mot
s6
phudng hu'dng, giai phap tie'p
tl;lc
hoan
thil$n
h~
th6ng xac
djnh gia
tinh thue' hang
nh~p
khffu theo xu hu'dng hoi
nh~p
qu6c
te'.
4.
I>o'i

ttiqng va
ph~m
vi
nghien
CUll
D6i
tu'qng
nghien
cuu cua d€ tai la
hi$
th6ng
xac
dinh gia tinh thue'
hang
nh~p
khffu
bao
g&m:
phu'dng phap, quy trlnh
xac
dinh
gia
tinh thue',
bil$n
phap
ki€m
tra,
ki€m
soat,
xii'

ly vi
ph~m
va
giai
quye't tranh chffp v€
gia
tinh thue' gifi'a
Cd
quan
Hai
quan
va
nha
nh~p
khffu.
D€
tai
t~
p trung nghien cuu gia tinh thue'
va
h~
th6ng
xac
dinh gia tinh
thue'
hang
nh~p
khffu trong quy trlnh thii
t1;1c
hai

quan
Vi~t
Nam
tu
nam
1997
(thai di€m
Bo
Tai
chinh
ban
hanh
Thong
tu
s6
82!1997ffT/BTC ngay
1111111997 v€
vi~c
hudng dfin
ap
gia tinh thue'
theo
H<;1p
d&ng
mua
ban
ngo~i
thudng) de'n nay.
Hdn
nua',

Lu~n
van
chi
t~p
trung
nghien
cuu
hi$
th6ng
xac
dinh
gia
tinh thue'
d6i
vdi
hang
nh~p
khffu, khong d€
c~p
de'n
vil$c
xac
djnh gia tinh
thue'
hang
xufft khfiu vl nhil'ng ly do: (1) phffn
IOn
hang
xufft khfiu c6 thue' sufft
b~ng

0%; (2)
cac
m~t
hang
khong khuye'n khich xufft khfiu nhu'
nguyen
li~u
tho,
qu~ng
mo, tai nguyen,

du'<Jc
ap
gia tinh thue' theo gia ghi
tren
h<Jp
d6ng da ky
ke't voi
thu'dng
nhan
nu'oc ngoai.
5.
Cd
sd
ly
lu{in
va phtidng
phap
nghU~n
CUll

Cd
sd
ly
lu~n
cua
dS
tai dlfa tren phu'dng phap
lu~n
duy
v~t
Mac-Lenin,
cac
quan
di~m,
du'ong
16i
ci':ta
Dang, chinh sach, phap
lu~t
cua Nha nu'oc
vS
nhung
vffn
d~
lien quan.
Phu'dng
phap
nghien
cuu
du'<Jc

sli'
dl;lng
trong dS tai g6m:
t6ng
h<Jp,
phan
tich, so sanh, ke't
h<Jp
nghien cuu ly
lu~_n
voi
khao
sat
thlfc ti€n, phu'dng
phap
diSu tra
xa
ht)i
hQc,
th6ng
ke

6. Dong gop
m6'i
cua
lu{in
van
Lu~n
van
da c6 mt)t

s6
dong g6p moi sau day:
-
G6p
phffn
lam
r6 hdn
Cd
sd
ly
lu~n
va phu'dng
phap
lu~n
cua
vi~c
hlnh
thanh va
ap
dl;lng
h~
th6ng
xac
djnh tri gia tinh thue'
hang
nh~p
khfiu.
-
Danh
gia

dung
thlfc
trc,1ng
ci':ta
h~
th6ng
xac
djnh
tq
gia tinh thue'
hi~n
hanh, chi r6 nhil'ng ke't
qua,
hc,1n
che' va nguyen nhan.
-
D~
xufft
cac
giai
phap
hoan
thi~n
h~
th6ng
xac
djnh gia tinh thue' trong
xu
huong ht)i
nh~p

(dlfa
theo
Hi~p
djnh trj gia GATT/WTO).
Hy
vQng
r~ng
ke't qua nghien cuu
d~
tai
se
la tai
li~u
tham
khao
b5
ich
cho
cac
nha
hoc_lch
djnh va
dieu
hanh
chinh sach,
cac
nha
nghien
cuu
v~

gia tinh
thue' va
h~
th6ng
xac
djnh gia tinh thue' hang
nh~p
khfiu.
'
7. Ke't ca'u
cua
lu{in
van
Ngoai
phffn
md
dffu, ke't
lu~n,
danh
ffil;IC
tai
li~u
tham
khao
va
phl;l
ll;IC,
ph~n
n()i
dung chinh cua

lu~n
van
du<;Ic
k~t
dfu
thanh 3 chuang nhu
sau:
Chuang 1 : Co sd ly
lu~n
cua
h~
th6ng xac dinh gia tinh
thu~
hang
nh~p
khfiu.
Chuang 2 : Thlfc
tr<;tng
h~
th6ng xac dinh gia tinh
thu.~
hang
nh~p
khffu
cua
Vi~t
Nam.
Chuang 3 : Phuong huong va giai phap hoan
thi~n
h~

th6ng xac dinh gia
tinh
thu~
trong xu huong
h()i
nh~p
kinh
t~
qu6c
t~
cua
Vi~t
Nam.
CHUONG 1
cd
sd L v
LU~N
cuA
He
THONG
xAc
DINH
GIA
TINH
THue
' - ,.,? , - -
_,
, ,
_,
HANG

NH~P
KHAU
TRONG
XU
HLIONG
HOI
NH~P
KINH
TE
QUOC
TE
, "

,.,.?
' ? , ,
, ,
'
1.1.
KHAI
NI:eM,
D~C
DIEM,
VAl TRO CUA GIA
TINH
THUE HANG
"
,:.>
NH~PKHAU
1.1.1. Khai
ni~m,

di.ic
di~m
cua gia tinh thue'
hang
nh{lp khifu
Hi~n
nay
tren
the' gioi t6n
te;li
hai hlnh thuc tinh thue'
nh~p
khgu kha
ph6
bie'n.
M<)t
la, tinh thue'
dl)'a
tren tri gia
cua
hang
nh~p
khgu,
gQi
la thue' tong gia
(Ad
Valorem
Duty).
Hai
Ia, tinh thue' theo

m9t
muc
tuy~t
d6i quy dinh tren
m9t
don vi
hang
nh~p
khgu,
gQi
la thue'
tuy~t
d6i (Specific Duty).
Voi
each
tinh
thu
nha't,
s6
thue'
nh~p
khgu ph;H
n9p
dtt<;1c
xac
dinh theo
cong thuc sau:
86thue'
NK
phai

n9p
=
86
htqng
hang
x
NK
Ghi
tinh
thue'
Thue'
suB:t
x thue'
NK
(%)
Voi
each
tinh
thu
hai,
s6
thue'
nh~p
khgu
phai
n<)p
du'QC
xac
dinh theo
cong thuc sau:

86
thue'
NK
phai
n9p
86
h.tctng
hang
= • X
NK
Muc thue'
tuy~t
d6i
quy
djnh
tren
m9t
dctn
vi
hang
M9t
s6
qu6c
gia nhtt My, Uc,
Han
Qu6c, Trung
Qu6c,
Nh~t
Ban
ap

dl;lng
d6ng thoi
ca
hai hlnh thuc tren
d~
tinh thue'
nh~p
khgu,
gQi
la
each
danh
thue'
h6n
h<;1p
(Combine
duty).
CJ
Vi~t
Nam, tru'oc
thang
5
nam
2006, thue'
nh~p
khgu
chi tinh
theo
phu'ong
phap

tong gia;
k~
tu
thang
5
nam
2006, 'thue'
nh~p
khgu
ap
dl;lng
d6ng thoi
ca
hai
each
tinh
neu
tren.
2
Khi nghien cuu
hi$
th6ng xac djnh gia tinh
thue"
hang NK tntoc
he"t
cffn
lam ro khai
nil$m
gia tinh
thue"

hang
nh~p
kh§u hay tri gia
hai
quan (Custom
Value).
Theo
Di€u
15
cua
Hil$p
djnh
thl,l'c
hil$n
Di€u 7
Hil$p
djnh chung v€
Thue"
quan va Thuong
m~i
(g<;>i
t~t
la
Hil$p
djnh tri gia
GATT/WTO-
CVA) thl "Gid
tfnh
thui
hang nh(lp khdu la tri gia hang

ph~:tc
Vf:t
cho
m~:tc
dfch danh
thui
theo gid
himg
drfi
vai hang nh(ip khdu" [30],[38],[45].
Theo quy
djnh
t~i
di€m
1,
mvc II, chuang
I,
Thong
tu
s6
118/2003trT-BTC
ngay 08112/2003 cua B¢ Tai
chinh huang
d~n
Nghi djnh
s6
60/2002/ND-CP ngay
06/06/2002 cua
Chinh phil quy dinh
v€

vii$~
xac dinh gia tinh thu€ d6i voi hang
nh~p
kh§u theo nguyen
t~c
cua
Hil$p
djnh
thl,l'c
hil$n
Di€u 7 Hi¢p dinh chung
v€
Thu€ quan
va Thuong
m~i
thl "Gia tfnh
thut
drfi
vai hang nh(ip khdu
la
tri gia cua himg dung
di
tfnh
thut
nh(ip khdu, du(lc xdc dinh
din
cua khdu nh(ip ddu tien" [3].
Trang cu6n
"Cac
phuong phap xac djnh tri gia hai quan theo GATT va

ki€m tmin
hai
quan ",
cac
tac gia cho ding: "Tri gia hili quan
ta
tri gia cua hang
nh(ip khdu du(lc
xac
dtnh theo
m~:tc
dfch quiln ly cua nganh hili quan" [37].
Hil$n
c6 nhung each hi€u khac nhau v€ gia tinh
thue"
hang
nh~p
kh§u tuy
thu¢c
vao
phu'ong
phap
xac djnh
tri
gia
du<;1c
ap
dvng.
Tren
the' gioi, hi¢n dang

t6n
t~i
ba
phuong
phap
xac
djnh
tri
gia hai quan la: (1) Phuong
phap
xac
djnh
tri
gia theo Dinh nghia
tri
gia Brussells (Brussells Definition
of
Value - BDV); (2)
Phuong
phap
xac
djnh
tri
gia theo GATT/WTO (GATT Value Agreement-OVA);
va (3) Phuong
phap
xac
djnh tri gia theo phap
lu~t
qu6c gia.

D6i voi hai phuong phap dffu, gia tinh
thue"
v€ co
ban
du<;1c
xac
djnh tren
co
sd
gia ca
cua
hang.
Theo
Kinh
te"
chinh tri
h<;>c
Mac-xft .thl "gia cil hang
za
biiu
hi¢n bdng
ti~n
cua gia trt hang, con gia trt la
ca
sa
cua gia ca" [19]. Nhu'
v~y,
trong hai phuong phap nay,
xet
v€

m~t
ban
cha"t,
gia tinh
thue"
du'<;1c
xac
3
dinh tren co sd va
bi
chi ph6i bdi ghi tri hang. Do d6 khai
nil$m
gia tinh thue' la
"tri
gia
cua
hang"
la tu'ong d6i phu
hcjp.
Phuong phap
thu
ba dlfa tren bang gia
t6i
thi~u
do nha nu'oc dinh
sand~
lam
din
cu
tinh thue'. Nhu'

v~y
gia tinh thue' d
day khong
du'cjC
xac
dinh tren
CO
Sd
gia
tri
hang rna chu ye'u dlfa tren
Slf
ap
d~t
cua chinh phu. D6i voi phu'ong phap
nay
thl gia tinh thue' khong
th~
d6ng nha't
voi "tri gia
hang"
nhu' m9t
s6
quan
di~m
neu
tren.
Xua't
phat
tu

nhung
nh~n
dinh va
phan
tich
neu
tren, tac gia cho ding
vil$c
xay
dlfng m9t khai
nil$m
t6ng
quat
ve gia tinh thue'
hang
nh~p
khffu
cffn
dlfa tren
cac
quan
di~m
sau:
Thu nhdt, gia tinh thue' hang
nh~p
_khffu
la gia tri
b~ng
tien
du'cjc

xac dinh
dlfa tren
cac
phu'ong
phap
nha't dinh phu
hcjp
tinh thffn nhung cong
u'oc
qu6c te'
ho~c
theo slf dinh
san
trong phap
lu~t
cua
tung qu6c gia.
Thu hai, khai
nil$m
ve gia tinh thue' hang
nh~p
khffu cffn
kh~ng
dinh ro vi
tri, vai tro cua gia tinh thue' hang NK la
m9t
trong
cac
din
cu

quan tn;mg
d~
xac
dinh thue'
nh~p
khffu khi
ap
dt;mg
each danh thue'
nh~p
khffu theo ty
11$
phffn tram
tren tri gia.
Tu
d6, c6
th~
du'a ra khai
nil$m
t6ng
quat
ve
gia tinh thue'
hang
nh~p
khffu
nhu' sau: Gid tfnh thue' hang
nh~p
khdu
la

mf)t lu(lng gid tri do
ca
quan Hili quan
xdc djnh theo nhilng phUang phdp phu h(lp cong
UcJc
quae te'
va
lu~t
phdp qudc
gia
di
lam ciin
cu
tfnh thue'
nh~p
khdu khi dp
d~Jng
phuang phdp tong gid.
Tu
khai
nil$m
tren c6
th~
rut ra m9t
s6
d~c
di~m
cua
gia tinh thue' hang
nh~p

khffu:
M()t la, gia tinh thue' hang
nh~p
khffu
se
khac nhau ne'u ap
dt,mg
cac
phu'ong
phap
khac nhau
d~
xac dinh. Ne'u
sll'
dt,mg
phu'ong phap BDV
ho~c
theo
GV A dlfa tren
tri
gia thlfc thanh toan hay
tri
gia giao dich cua hang
nh~p
khffu
thl
vil$c
xac
dinh gia tinh thue' theo bang gia t6i
thi~u

l~i
khong
can
cu
vao
tri gia
4
tht;l'c
thanh
toan
hay
tri
gia giao dich
cua
hang
rna
din
cu
vao
muc
gia quy dinh
t;;ti
cac
bang
gia t6i thi€u
d€
xac dinh gia tinh thue'.
Hai la, gia tinh thue'
hang
nh~p

khftu chi
du'QC
d~
c~p
khi
ap
dl;lng
each
danh thue' tong gia.
Cach
danh thue'
tuy~t
do'i
khong
can
cu
vao
gia tinh thue' rna
din
cu
vao
muc
thue'
tuy~t
do'i
quy dinh
tren
m9t
don vi so'
lu'<Jng

hang
nh~p
khftu
d€
xac
dinh so' thue'
nh~p
khftu phai n9p.
Ba
la,
gia tinh thue' hang
nh~p
khftu do co quan Hai quan xac dinh.
D~c
diem
nay xua't phat
tu
d~c
diem thue'
nh~p
khftu chi do co quan Hai quan quan ly thu
nh~m
g~n
cong tac quan ly thu thu€ xua't
nh~p
khftu voi cong tac quan ly nha
nu'oc
v~
hai
quan

do'i
voi
ho;;tt
d9ng xua't
nh~p
khffu.
B6n la, gia tinh
thu€
hang
nh~p
khftu,
h~
tho'ng
xac
dinh gia tinh
thu€
hang
nh~p
khffu
g~n
ch~t
vdi
ho<;tt
d9ng kinh te'
do'i
ngo<;ti
cua
m6i qu6c gia trong
tung thoi ky.
Day

ciing la
d~c
di€m
phai
sinh
tu
d~c
di€m
cua
thue' XNK. Cung
voi
chinh
sach
v~
thue' sua't, chinh
sach
v~
gia tinh thue'
cua
m6i qu6c gia luon
luon
v~n
d9ng
va
phat
tri€n theo
st;l'
phat
tri€n
quan

h~
kinh te' d6i
ngo<;ti
cua
qu6c
gia d6 trong tung thoi ky.
1.1.2. Vai
tro
cua
gia tinh thue' hang
nh~p
kh~u
Gia tinh thue' la
m9t
trong nhii'ng ye'u
t6
co
ban
ca'u
thanh
h~
th6ng
thu€
quan
cua
m9t
qu6c gia, n6 khong nhii'ng quan tn;mg d6i voi cong tac tinh thue' va
thu thue'
d6i
voi

hang
nh~p
khftu
nh~m
dam
bao
ngu6n thu cho NSNN,
bao
h9
san xua't
trong nu'oc, rna
con
giii' vai tro to
IOn,
mang
y nghia
v~
nhi~u
m~t
d6i
voi
st;l'
phat
trien thu'ong
m<;ti
qu6c
t€,
cling nhu' d6i voi cong
tac
th6ng ke kim

ng;;tch
XNK, che' d9 cffp
phep
va
ap
d1;1ng
che' d9 u'u diii trong chinh sach thu'ong
m;;ti
cua
nha nu'oc.
Vai tro
cua
gia tinh thu€ hang
nh~p
khffu trong
h~
tho'ng
thu€
quan
Vi~t
Nam c6 th€
du'<Jc
khai
quat
nhu' sau:
5
Thu
nha't,
gia
tinh thue'

hang
nh~p
kh£u
la
m<)t
trong
cac
can
cu
dung
d~
tinh thue'
nh~p
kh£u, thue'
tieu
th\1
d~c
bit$t, thue'
gia
tri
gia
tang,
thu
chenh
lt$ch
gia
hang
nh~p
kh£u.
Vl

v~y,
xet
v8 khia
c~nh
tai
chinh,
gia
tinh thue'
hang
nh~p
kh£u
la
cd
sd
d~
t~p
trung
ngu6n
thu
vao
ngan
sach
nha
mtoc.
Thu hai,
xet
tren
khia
c~nh
thudng

m~i,
vit$c
xac
djnh
gia
tinh thue'
h<;lp
ly,
khoa
h9c
se
c6
tac
d1,1ng
kich thich
phat
tri~n
giao
lttu
huon
ban
qu6c
te'.
Ngll'<;lc
l~i.
m<)t
ht$
th6ng
xac
djnh

gia
tinh thue'
mang
tinh
ap
d~t
se
gay
trd
ng~i
cho
sv
phat
tri~n
cua
ho~t
d<)ng
thU'dng
m~i
va
d~u
tU'.
Thu ba, vit$c
xac
djnh
tri
gia
hai
quan
dung

d~n
con
giup
cho
cong
tac
th6ng
ke
kim
ng~ch
XNK
dU'<;lc
chinh
xac
giup
Chinh
phil Vit$t
Nam
kiP
thoi d8
ra
cac
chinh
sach
di8u
tie't
ho~t
d<)ng
xua't,
nh~p

kh£u.
1.2.
Ll1(1C
su
HINH THANH v A N(H DUNG CUA HE THONG XAC
, ,
, ,
'
"'
"?
"
, ,
,
DJNH GIA TINH THUE HANG
NHl) P
KHAU TREN THE GIOI
1.2.1. Ltitjc sd hlnh
thanh
h~
tho'ng xac dlnh gia tinh thue' hang nh(lp khfiu
hi~n
hanh
tren
the"
gioi
Thue' xua't
nh~p
kh£u
danh
tren

tri
gia
hang
khong
phai
la
phat
kie'n
cua
thoi
d?i chung
ta rna
n6
da
t6n
t~i
ill'
thoi trung c6.
Song
ngay
xua,
vit$c
xac
djnh gia tinh
thue' la nhfi'ng phU'dng
phap
a'n
djnh gia
C\1
th~

CUa
tung
qu6c
gia,
cac
nha
nh~p
kh£u
khong
th~
dt$
ddn khie'u
n?i
ve
cac
quye't djnh
CUa
hili
quan
len
IDQt
Cd
quan
nao
d~
gilli quye't tranh cha'p
ve
va'n
d~
tri

gia.
Tren
the'
gioi
da
t6n
t?i
nhi8u
phttdng
phap
xac
djnh
gia
khong
th6ng
nha't
c6
khi
trai
ngU'<;lc
nhau
va
kern
6n
djnh,
t?o
ra
nhfi'ng
mau
thudn

nghiem
tr9ng
trong
quan
ht$
huon
ban
qu6c te'.
D~n
d~n,
thong
qua
cac
CUQC
dam
phan,
cac
qu6c
gia
da
d?t
dtt<;lc
nhfi'ng ke't
qua
dang
khich
11$,
d~c
bit$t
la

nhfi'ng
thoa
thu~n
v8
m~t
thue' sufit
h<;lp
ly.
Nhung
thvc
te' cilng
cho
thffy
d~
nhfi'ng hit$p djnh
U'u
dai
thue'
quan
th\l'C
S\1'
CO
hit$u
qua,
phai
d6i
moi
cac
tieu
chu£n

xac
djnh gia tfnh
6
thue'.
DO'i
voi
ngttoi n()p thue' (thttong
nhan
c6
hang
XNK),
ngoai
vi~c
mong
mu6n
nha
nttoc
c§n
c6 m()t
danh
m\lc
bi~u
thue' xua't
nh~p
kh~u
r5
rang,
minh
b~ch,
h<;>

con
mu6n
bie't gia tinh thue'
cua
lo
hang
xua't
nh~pkh~u
cua
h<;>
se
du'<jc
xac dinh
ra
sao.
Do
v~y,
d§u
the' ky XX, linh
vvc
dttqc
quan
tam,
nghien
cuu
d~
md
r()ng
giao htu thU'ong
mqi

qu6c
te' la
S\1'
thay
d6i
h~
thO'ng
XaC
dinh
gia
tinh thue' tuy
ti~n
b~ng
mQt
h<%
thO'ng
XaC
dinh
tri
gia
CO
hi~U
qua
trong
moi
trU'ong Cqnh tranh
thttong
mqi
qu6c
te'

hoan
hao.
Sau
nhi~u
cO'
g~ng,
dU'oi
S\1'
bao
tr<J
cua
Hi~p
h()i m()t
sO'
qu6c
gia, I§n
d§u
tien
nhung
nguyen
t~c
xac
dinh
tri
gia
Hai
quan
da
dttqc
neu

tqi
Di~u
7 - GATT.
Tu
d6
de'n
nay,
c6
th~
khai
quat
qua
trlnh hlnh
thanh
va
phat
tri~n
cac
phttong
phap
xac
dinh
gia
tinh thue'
qua
ba
giai doqn:
Giai
doc;zn
tha

nht{t:
Ttt
Hi~p
dinh
Geneve
nam
1947 de'n 1952
Vao
nhung
nam
d§u
cua
the'
ky
20,
nh6m
cac
nU'oc
quan
tam
de'n
vi<%c
md
r()ng thttong
mqi
qu6c
te'
da
nghien
cilu

vi<%c
thay
the'
nhung
phuong
phap
xac
dinh
tq
gia
khong
6n
dinh
dang
ap
d\lng
tu
trU'oc
toi
nay
b~ng
m()t
h<%
thO'ng
xac
dinh tri
gia
hi<%u
qua,
trung

hoa
han.
Nhttng
sau
nhi~u
I§n a p d\lng thtl' dttoi sf!
bao
trq
cua
H()i
qu6c
lien
(T6
chile
ti~n
than
cua
Lien
Hi<%p
qu6c
ngay
nay), I§n
d§u
tien
tqi h()i nghi
cua
Lien
hi~p
qu6c
v~

va'n
d~
thttong
mqi
va
vi<%c
lam
t6
chile tqi
Geneve
nam
1947,
da
c6
m()t
Hi<%p
dinh
quy
dinh
nguyen
t~c
chung
v~
xac
dinh
tri
gia
hai
quan.
Cac

ke't
lu~n
cua
h()i
nghi
nay
da
dttqc
th~
hi<%n
trong
Di~u
7 -
GATT
voi
nhung
nguyen
t~C
chinh
d~
XaC
dinh tri
gia
hai
quan
la
phai
du'<jc
tqO
l~p

tren
ban
than
gia
tri
th\l'c te'
cua
hang
hoa
d6.
Tuy
nhien,
tqi thoi
di~m
nay,
Di~u
7-
GATT
cling
chi
moi
dtta
ra
nhung
7
nguyen
t~c
chinh mang tinh cha't chung chung va cung ca'p
them
m()t

s6
ling
d1,1ng
thlfc te' chli chua dua ra
du'<Jc
nhfi'ng phu'ong
phap
xac
djnh
tri
gia cv
th~.
Giai
dor:zn
tha hai:
TU'
cong
u'oc
Brussells 1953 de'n 1972
Tren
con du'ang
h<Jp
tac qu6c te'
v~
xac
djnh
tri
gia
h;H
quan

thl
day
Ia
giai
do~tn
mang y nghia
}ich
sii'
vo cling quan trQng khi m()t nh6m nghien cliu
cua
Hi~p
h()i
HcH
quan
cua
12 nu'oc
Tay
Au
da nghien cliu
v~
tri
gia
hai
quan voi y
djnh thanh
l~p
m()t
Lien
minh Hai quan
Chau

Au.
D~c
bi~t.
nh6m nghien cliu
nay
da
du'a ra
du'<;:fc
m()t dinh nghia
v~
tri
gia hili quan
du'<;:fc
ap
dvng d
t~m
co
qu6c
te', d6
la
dinh nghia
tri
gia Brussells (vie't
t~t
la BDV). Dinh nghia
nay
du'<;Jc
neu
trong
Cong

u'oc
v~
xac dinh
tri
.gia
Hai
quan ky
t~i
Brussells ngay
1511211950 va
c6
hi~u
llfc
ngay
28/07/1953. Dinh nghia
tri
gia Brussells chu ye'u
dlfa
VaO
h~
th6ng
du'QC
ap
dl,lng
thanh cong
t~i
m(}t
s6
nu'oc
thanh

vien
qua
m(}t
vai
nam,
d6ng
thai
Dinh nghia cling c6
can
nh~c
de'n nhfi'ng
nguyen
t~c
xac djnh
tri
gia
hai
quan
vua
moi
du'<;:fc
du'a
vao
Hi~p
dinh GATT.
N()i dung
cua
E>!nh
nghia da du'a ra
du'<;:fc

m()t
khai
ni~m
ly thuye't
v~
tri
gia
Hai
quan, trong d6
d~
c~p
de'n
cac
ye'u
t6
v~
gia
ca,
thai
gian, dia
di~m.
s6
lu'<;Jng
va ca'p d9 thu'ong
m~i.
D~c
bi<%t
la sau khi xua't
ban
t~p

chu giai
nam
1960
thl Djnh nghia
nay
nh~n
du'<;Jc
slf hu'dng ling
kh~p
noi
tren
the' gioi,
s6lu<;1ng
cac
mtoc tham gia ky ke't
Hi<%p
djnh
len
tai
33 nu'oc va
kboang
70 nu'oc khac cong
nh~n
ap
dvng
vao
nhfi'ng
nam
1970.
Giai

dor:zn
tha ba:
Tu
vong
dam
phan
Geneve
(1973-1979) de'n nay
Day
Ia
giai
do~n
md
ra m()t
thai
ky moi trong lich
sii'
xac
djnh
tri
gia
hai
quan
cua
the'
giOi
thong qua
cac
CUQC
dam

phan
thu'dng
m~i
da
phu'ong
di~n
ra
t~i
Geneve,
trung
tam
cua
GATT,
d~c
bi~t
la vong
dam
phan
Tokyo da
du'a
ra
du'<;Jc
nhfi'ng chinh
sach
thu'ong
m~i
qu6c te'
IOn
nha't trong
thai

d~i
chung ta
nh~m
ml)C
dich tl,( do
h6a
thu'dng
m~i
qu6c te', thao
bo
nhfi'ng trd
ng~i,
rao
can
trong
8
giao htu thu'ong
m~i
qu6c
te'.
M()t
trong nhfi'ng
bit%n
phap
nh~m
d~t
du'<;fc
ml;lc
dich
nay

la
vit%c
du'a
ra
du'<;fC
ht%
th6ng
qu6c
te' v€
XclC
djnh
td
gia
hai
quan
d€
ap
dl;lng
th6ng
nhfft
tren
toan
the' giOi.
D6
la
vit%c
thong
qua
du'<;fc
m()t

hit%p
d!nh
lien
quan
de'n
vit%c
th\fc
hi~n
Di€u
7-
GATT-
1979
va
c6
hit%u
l\fc
vao
ngay
01/01/1981,
g9i
la
Hit%p
djnh
Xac
djnh tri
gia
hai
quan
theo
GATT.

Hit%p
djnh
nay
da
thie't
l~p
du'<;fc
m()t
h~
th6ng
bit%n
phap
xac
djnh tri gia
hai
quan
tren
co
sCi
"tri
gia
giao
djch"
th\fc te'
cua
hang
xua't
nh~p
khffu,
tU'c

la gia th\fc te'
da
thanh
toan
ho~c
se
phai
thanh
tmin.
T~i
vong
dam
phan
Uruguay
nam
1994,
Hit%p
djnh
l~i
du'<;fc
b6
sung, sii'a
d6i
hoan
chinh.
Hit%p
dinh
xac
djnh
tri

g~a
theo
GATT
da
du'a
ra
nhfi'ng phu'ong
phap
xac
djnh tri
gia
th\fc te',
cong
minh,
d6ng
thoi
lo~i
tru
du'<;fc
vit%c
xac
djnh tri
gia tuy
tit%n
ho~c
gia
t~o.
Khi
tham
gia

"Hit%p
djnh trj gia
GATT-
1994",
cac
nu'oc
dang
phat
tri€n
thu'ong
phai
xem
xet
l~i
kha
nang
d\f
trfi'
ngo~i
tt%,
din
d6i
xua't
nh~p
khffu,
cac
khoan
n<;j
nu'oc
ngoai,

moi
tru'ong
phap
ly ,

va
nhfft
la
d()i ngfi
can
bQ
nghit%p
Vl;l.
Chfnh
vlle
d6,
Di€u
21
cua
Hit%p
djnh
cho
phep
m()t nu'oc
tham
gia
ky ke't
hit%p
djnh c6
th€

ch~m
thi
hanh
Hit%p
djnh
ho~c
gifi'
quy€n
bao
lu'u
v€ nhfi'ng di€u
khoan
nao
d6
trong
vong
5
nam
va
sau
d6 c6
th€
tie'p
we
lam
don xin gia
h~n
ne'u
du'<;fc
cac

nu'oc
thanh
vien
khac
cha'p
nh~n.
Day
la
"16i
th6at"
cho nhfi'ng nu'oc
hi~n
t~i
chua
du
di€u
ki~n
th\fc
hi~n
GA TT1994 nhu'ng
l~i
khong mu6n don
d()c
tren
thu'ong tru'ong qu6c
te'.
Vl
v~y,
tren
the' gioi

hi~n
nay
v~n
d6ng
thoi
t6n
t~i
03
h<$
th6ng
xac
djnh
gia tinh thue',
do
la:
-
H<$
th6ng
xac
djnh gia tinh thue'
theo
BDV;
-
H<$
th6ng
xac
djnh gia tinh thue'
theo
GATT
1994;

-
H<$
th6ng
xac
djnh gia tinh thue'
theo
phu'ong
phap
ciia
cac
q~6c
gia chu'a
9
cha'p
nh~n
BDV,
chua
tham gia
GATT
1994
va
ciing nhu' nhfi'ng
qu6c
gia
dang
trong giai
do~n
chuy~n
d6i
n~n

kinh te'
tung
bu'oc
h<)i
nh~p
kinh te' the' gioi nhu'
Vi~t
Nam
hi<%n
nay.
1.2.2.
Cac
h~
tho'ng xac. dinh gia tfnh thue' hang
nh~p
khAu
hi~n
hanh
tren
the' gioi
1.2.2.1.
Hf
thllng xac dinh gia tinh thue' theo Dinh nghia tri gia Brussells
(Brusseels Definition
of
Value- BDV)
Hftu he't
cac
phu'dng
phap

xac
djnh
tq
gia
d~u
dlfa
tren
m<)t
khai
ni<%m
chung
nha"t
Ia "tri gia
":
Cac
tac
gia
cua
Djnh nghia tri gia· Brussells dlfa
tren
muc
gia
du'<jc
cong
nh~n
d6i
voi
hang
nh~p
khffu trong

cac
di~U
ki<%n
xac
djnh
d~
lam
Cd
Sd
xay
dlfng
nguyen
tAc
xac
djnh tri gia.
Theo
BDV thi
tq
gia
hai
quan
d6i
voi
hang
nh~
p khff u Ia
"gia
thong
thu'ong ", tuc Ia gi'a .
d6

phil
h<;lp
voi
hang
t~i
thoi
di~m
nh~p
khffu rna
hai
quan
thlfc
hi<%n
vi<%c
thu thue'
d6i
voi
vi<%c
mua,
ban
hang
du'<;lc
thlfc
hi<%n
trong
di~u
ki<%n
c~nh
tranh
hoan

toan,
d6ng
thoi ngu'oi
mua
va ngu'oi
ban
d<)c
l~p
nhau.
Vi<%c
ap
dt;mg
h<%
tho'ng
xac
dinh
tq
gia
Hai
quan
theo
BDV
cftn
t~p
trung
vao 05 ye'u t6
Cd
ban
Ia: gia, thoi gian, dia
di~m,

s6lu'<jng
va
ca"p
d<)
thu'dng
m~i.
Ngoai ra,
m<)t
s6
nhan
t6
di~u
chinh cling
du'<;lc
xem
xet
khi
ap
dt,mg phu'dng
phap nay.
H<%
th6ng
xac
djnh
gia tinh thue'
theo
BDV
c6 nhfi'ng u'u
di~m
sau:

-
Uu
di~m
IOn
nha"t
cua
BDV
Ia du'a
ra
du'<jc
m<)t
dinh nghia chung
v~
gia
tinh thue'
Hai
quan.
Tq
gia
hai
quan
luon
du'<jc
xac
djnh
ngay
ca
khi khong bie't
gia
nh~p

khffu.
-
BDV
dap
ung
du'<jc
yeu
cfiu
v~
slf
cong
minh,
khach
quan
va
cong
b~ng
_ trong giao djch
hai
quan.
N6
bao
h<)
nha
nh~p
khffu
nghiem
chinh
chO'ng
l~i

vi<%c
10
cc,tnh
tranh khong
Utnh
m~nh
va vl
v~y
tninh
du'<;fc
nhil'ng
l~t
leo
trong buon ban,
c6
h~i
cho
n~n
kinh te'
cua
dfft nu'oc.
Tuy nhien, BDV
ding
boc
Io
mot
s6
nhu'<;fc
di€m
sau:

- BDV
du'a
ra
mot
dinh nghia qua ddn gian va
d€
ngo
mot
quy~n
h,tc
rfft
Ion
tuy y quye't dinh cho cd quan Hai quan. Ke't qua la
t~o
ra
mot
s6
danh gia va
nhan
t6
khong
ch~c
ch~n.
c6
h~i
cho thu'dng
m~i.
- BDV thie'u tinh d6ng bo trong
vi~c
ap

d\lng.
- BDV
du'<;fc
du'a
ra
tu
nhung nam 1950 nay da trd thanh ca
bi~t,
16i
thai,
khong th€ chffp
nh~n
du'<;fc
trong the' gioi
hi~n
d~i
ngay
nay.
'
- Tinh cling
nh~c
v~
thu
t\}c
di~u
chinh
cua
BDV da
can
trd phu'dng phap

nay
thich nghi voi
sl;!
tie'n
trit~n
cua thu'dng
m~i
the'
giOi.
Hdn nil'a,
h~
th6ng
nay
do
ddn thuffn mang tinh ly thuye't
nen
c6 nguy cd xa
rai
thl;!c
ti~n
thu'dng
m~i
va
ngay cang tang
them
nguy cd
bi
co
l~p.
1.2.2.2.

Hf
tholzg xac dfnh gia tinh
thut
theo
Hifp
dfnh Trf gia GATTIWTO
(GATT
Value Agreement- GVA)
GV A
lien
quan de'n
vi~c
thl;!c
hi~n
Bi~u
7 - GATT
du'<;fc
thong qua va c6
hi~u
ll;!c
thi
hanh
tu
ngay 01/01/1981. M\lc dich va nguyen
t~c
cd
ban
cua GVA
la
xay

dl;!ng
du'<;fc
cac
phu'dng phap xac djnh trj gia hai quan, thie't
l~p
du'<;fc
mot
h~
th6ng
xac
dinh
tri
gia
Hai
quan tich
cl;!c,
th6ng nhfft, cong minh
va
trung hoa
d6i voi hang, d6ng
thai
tuan thu
di~u
ki~n
thl;!c
te'
v~
quan
h~
thu'dng

m~i
qu6c
te'
nh~m
lo~i
bo
vi~c
xac
djnh
tri
gia hai quan mot each tuy
ti~n
ho;}c
gia
t~o.
Vi~c
xac
dinh
tri
gia hai quan theo GV A
phai
tuan thu ba nguyen
t~c
cd
ban
sau day:
Mqt
la,
gia tinh thue' hang
nh~p

khffu
phai
can
eli
vao
tri
gia
thl;!c
cua
hang
nh~p
khffu, d6 la trj gia dung lam
can
eli tfnh thue'
nh~p
khffu.
Tq
gia
nay
11
khong
du'QC
din
CU
Vao
gia
tri
CUa
hang
du'QC

san
xufft
t(;li
nu'dc
nh~p
khffu
ho~c
tq
gia hu' ca'u,
ap
d~t.
Hai la,
tri
gia
nay
phai
la gia ca
du'<Jc
phap
lu~t
cua
nu'dc
nh~p
khffu xac
dinh
ti;ii
m<)t
thoi
di~m
nha't dinh d6i vdi

hang
d6
ho~c
hang
tu'dng
t\1'
ban
trong
qua trlnh kinh doanh blnh thu'ong vdi
cac
di~u
ki~n
c(;lnh
tranh khong
h(;ln
che'.
Ba
la, ne'u
tri
gia khong
xac
dinh
du'<Jc
theo
nguyen
Hie
tren
thl gia tinh
thue' se
du'<Jc

tinh
tren
cd sd tr! gia tu'dng du'dng gfin nha't vdi tr! ghi
m~t
hang
rna
ngu'oi
ta c6
th~
xac
d!nh
du'<Jc.
Theo
GV A,
tri
gia th\fc
du'<Jc
hi~u
la
tri
gia ghi trong
h6a
ddn thu'dng
m(;li
(commercial invoice)
c<)ng
them
cac
khoan chi phi
h<;1p

ly,
h<;1p
1~
chua
du'<Jc
tinh
vao
tr! gia, nhfi'ng
khoan
chi phi nay la
cac
b<)
ph~n
ca'u
thanh
cua
tri
gia th\fc.
M<)t
di~m
cfin htu y
r~ng,
cac
qu6c gia chi c6
th~
di~u
tie't
v~
m~t
thue'

sua't d6i vdi tung
lo(;li
hang
theo tung muc cao tha'p tuy
thu<)c
vao
chinh sach
h(;ln
che' hay khuye'n khich
nh~p
khffu d6i vdi
hang
d6, khong
du'<;1c
di~u
chinh thong
qua chinh
sach
gia tinh thue'.
GVA du'a
ra
sau
phu'dng
phap
khac nhau theo
thu
t\1'
cho
vi~c
xac

dinh
tq
gia
hai
quan:
-
Phu'dng
phap
tri
gia giao djch
cua
hang
nh~p
khffu (Transaction Value)
-
Phu'dng
phap
tr! gia giao dich cua
hang
nh~p
khffu gi6ng
h~t
(Identical
Goods)
-
Phu'dng
ph
a p tr! gia giao djch
cua
hang

nh~
p khff u tu'dng
t\1'
(Similar
Goods)
-
Phu'dng
phap
kha'u tru (Deductive Method)
-
Phu'dng
phap
tinh
toan
(Computed Methode)
- Phu'dng
phap
suy
lu~n
h<;1p
ly (Fall-back Method).
12
Sau
phu'ong
phap
nay
se
du'QC
trlnh
bay

chi
tie"t
t(,li
ffil,IC
1.3.2.
H~
thO'ng
xac
djnh gia tinh
thue"
theo OVA c6 nhung u'u
di~m
co
ban
sau
day:
-
OVA
theo
sat
voi
cac
thl,l'c
te"
thu'ong
m(,li,
n6
t(;lo
ra
cho

co
quan
Hai
quan m()t
cong
Cl,l
hoan
thi~n
du'QC
du'a
vao
trong doi
s6ng
kinh
te"
CUa
qu6c gia
va qu6c t€.
-
OVA
d~
thvc
hi~n
ne"u
c6
m()t tri gia
thl,l'c
te"
da
thanh tmin

va
se
phai
thanh
toan
c6
th~
cha'p
nh~n
du'<Jc
va d6 Ia tru'ong
h<Jp
ph6
bie"n
trong
nh~p
kh~u.
-
ovA
du'QC
thong
qua
bC1i
cac
nu'oc tich
Cl,l'C
nha't trong linh
Vl,l'C
thu'ong
m(,li,

la
h~
thO'ng
dinh gia duy nha't
thl,l'c
sl,l'
C1
tam
qu6c t€.
-
Cac
di~u
chinh
v~
gia theo
OVA
ra't it khi
xay
ra
va
du'Qc
dl,ia
tren
cac
nhan
tO'
khach
quan,
dang
tin

c~y.
Tinh kha thi
nay
da
cho
phep
lam
giam
nhung
di~u
vo
doan,
dam
bao
sv
an toan va tinh
thO'ng
nha't cao.
-
Cac
quy
tAc
gian
don va
ch~t
che
da
lam
giam
cac

tranh cha'p giua
cac
nha
nh~p
kh~u
va
co
quan
Hai
quan, nho
d6lam
giam
ap
ll,l'c
va
ganh
n~ng
cong
vi~c
d6i
voi
co
quan
Hiii quan.
-OVA
lam
giam
cac
trd
ng(,li

d6i voi
ho<;1t
d()ng thu'ong
m(;li
t(,lo
thu~n
l<;1i
cho
tang
tru'C1ng
kinh
t€
the' gioi.
Hau
he"t
cac
qu6c
gia
sau
10
nam
thvc
hi~n
OVA
d~u
nha't tri
danh
gia
ding
Hi~p

dinh
nay
da
d<;1t
du'<;Jc
nhung
m1,1c
tieu
d~t
ra va ra't
d~
thvc
hi~n.
Tuy
nhien,
OVA
cilng c6 nhung
nhu'<Jc
di~m
sau:
-
Vi~c
thie"u
m()t
din~
nghia ly thuye"t doi hoi
phai
d~t
ra
m()t

co
sC1
phap
ly
kha
phuc
t(,lp
d~
giai quye"t
cac
tlnh hu6ng nhu' truong
h<Jp
khong c6 gia cho
hang
nh~p
kh~u
ho~c
khi gia d6 khong
th~
cha'p
nh~n
du'<;Jc.
-
Vi~c
bo
qua
BDV
ho~c
m()t
h~

th6ng qu6c
gia
d~
de"n
voi
OVA
c6
th~
13
d~t
ra
nhi€u
vffn d€
d6i
voi
cac
qu6c
gia
dang
ap
dl;lng
bang
gia
t6i
thi~u
d~
tinh
thue'.
- Ne'u
cd

quan
Hai
quan
c6 nghi
ngo
tinh chinh
dang
cua
m()t
h6a
ddn
thu'dng
m~i.
hQ
c~n
phai
kh~ng
djnh
l~i
st,t
gia
d6i
cua
h6a
ddn d6,
day
la vffn d€
he't
sue
kh6

khan
d6i
voi
cd
quan
Hai
quan.
-
Ap
dl;lng
GVA
trong m()t
s6
tntong
h<;lp
c6
th~
du'a
ra
nhi€u
ke't qua
khac
nhau.
M~c
du,
Hi~p
djnh cfing c6 du'a
ra
quy
tAc

xU'
ly trong tru'ong
h<;lp
nay
la
ke't
qua
CO
trj
gia
thffp nhfft
se
du'QC
ChQn
lam
gia
tfnh thue' tuy
phU
h<;lp
VOi
thl,l'c
te' nhu'ng c6
th~
gay
"s6c"
cho
Hai
quan
m()t
s6

nu'oc
ap
dl;lng
BDV
ho~c
bang
gia
t6i
thi~u.
1.2.2.3.
H~
thifng xtic djnh giti tinh
thut
theo
h?
thflng rieng ciia quoc gia
D6i
voi
cac
qu6c
gia
chua
ap
d1;1ng
BDV
va
GVA,
vi~c
xac
djnh gia tinh

thue'
hang
nh~p
khffu
ph6
bie'n
va
chu ye'u
la
h~
th6ng
xac
djnh gia tinh thue'
dt,ta
tren
cac
bang
gia
t6i
thi~u
do
nha
nuoc quy dinh
(g9i
tAt
la
phudng
phap
bang
gia t6i

thi~u).
N()i
dung
h~
th6ng
nay
kha
ddn
gian.
Cd
quan
Hai
quan
chi
can
cu
vao
gia ghi
tren
h<;lp
d6ng
mua
ban
d6i
chie'u
voi
bang
gia
t6i
thi~u

d~
tinh thue' cho
hang
theo
nguyen
tAc:
- Ne'u
gia
h<;Ip
d6ng
cao
hdn
muc
gia
quy djnh
t~i
bang
gia
t6i
thi~u
thl gia
tinh thue'
hang
nh~p
khffu
la
gia ghi
tren
h<;Ip
d6ng.

- Ne'u
gia
h<;ip
d6ng
thffp
hdn
muc
gia
quy djnh
t~i
bang
gia
t6i
thi~u
thl
gia tinh thue'
la
muc
gia
quy djnh
t~i
bang
gia t6i
thi~u.
Cac
ye'u
t6
cd
ban
lam

cd
sCJ
cho
vi~c
xac
djnh
gia
tinh thue'
theo
h~
th6ng
nay
g6m:
gia
ca
hang,
thoi
di~m.
dja
di~m.
cac
bang
gia
t6i
thi~u
•
*
v€
gia himg : la gia
theo

h<;lp
d6ng
mua
ban
h<;lp
1~'
phu
h<;lp
voi
cac
14
chung
tu
c6 lien quan de'n
vi<%c
mua ban. Tuy nhien,
di~m
khac
co
ban
cua
phu'ong
phap
nay
so voi BDV va GVA Ia khong
d~
c~p
de'n
cac
khoan

di~u
chinh trt gia mua
ban
thtfc te'
hang
nh~p
kh~u.
*
VtJ
thiJi
gian : Phuong
phap
nay tu'ong
tv
nhu' BDV, tuc Ia thai
di~m
xac
dinh tri gia
hai
quan Ia thai
di~m
dang ky to khai
hai
quan va cung chinh
Ia
thai
di~m
tinh thue' cua
co
quan Hai quan.

*
VtJ
dja
diim
: Phuong phap
bang
gia
tO'i
thi~u
quy dtnh gia tinh thue'
hang
nh~p
kh~u
Ia
tri gia CIF
t(,li
ctl'a
kh~u
nh~p.
Do
v~y,
cling m()t
m~t
hang,
cung ngu'oi
ban
va
di~u
ki<%n
gia ca nhu' nhau nhu'ng gia tinh thue' c6

th~
khac
nhau do gia CIF
t(,li
cac
cang
dich khac nhau.
*Bang
gia tdi
thiiu
:
H<%
thO'ng
nay thu'ong quy dtnh hai hlnh thuc
bang
gia
tO'i
thi~u
sau:
-Bang
gia
tO'i
thi~u
ap
dl)ng
dO'i
voi
cac
m~t
hang

nha nu'oc
c~n
quan ly
gia.
Trong d6,
m~t
hang
nha nu'oc
c~n
quan
ly gia tinh thue'
Ia
nhung
m~t
hang
c6
thue' sua't thue'
nh~p
kh~u
cao, c6 kim
ng(,lch
nh~p kh~u
ldn, thu'ong c6
bi~u
hi~n
gian
l~n
gia va nhung
m~t
hang nha nu'oc khong khuye'n khich

nh~p
kh~u.
-Bang
gia
tO'i
thi~u
ap
dl)ng
dO'i
voi
cac
m~t
hang
khong thu()c
di<%n
nha
nu'oc
quan ly gia
tO'i
thi~u
nh~p
kh~u
khong theo
h<Jp
d6ng mua
ban
ho~c
h<Jp
d6ng khong phu
h<Jp

voi
Lu~t
Thu'ong
m(.li
cua nu'oc
nh~p
kh~u.
H<%
thO'ng
xac
dtnh gia tinh thue' dtfa tren
bang
gia
tO'i
thi~u
c6 nhung u'u
di~m
n6i
b~t
Ia
dam
bao
cho NSNN c6 ngu6n thu
6n
dtnh va g6p
ph~n
chO'ng
gian
l~n
thu'ong

m(.li
qua
gia.
Tren
thtfc te', u'u
di~m
nay
th~
hi<%n
ro
net
trong thai
gian
d~u
ap
dl)ng
h<%
thO'ng
dtnh gia theo
bang
gia
tO'i
thi~u.
Tuy nhien, phu'ong phap bang gia
tO'i
thi~u
c6 m()t
sO'
nhu'<Jc
di~m

sau:
Thri
nhttt,
h~
thtlng xac djnh gia tinh
thut
df!a tren bang gia
ttJi
thiiu mang
tinh
ap
dt;it
chu quan cua
ca
quan qudn
ly.
15
Gi<i
tinh thue' cho hang
nh~p
khffu do cd quan
Hai
quan
fin
djnh dlfa vao
Bang gia t6i
thi~u
quy dinh sifn va chi dlfa tren gia khai
bao
trang h6a ddn mua

ban khi gia
h6a
ddn cao hdn trang Bang gia t6i
thi~u.
Do gia
hang
NK tren thi
tntong bie'n d()ng
m~nh
nen
gia
fin
dinh thuong khong sat.
Tha hai, cdc mac gid du(lc quy djnh cling nhdc, khong phu h(lp voi tinh linh
hot,It
cua gid cd thj truilng.
Gia ca la
m()t
ye'u
t6
he't sue linh
ho~t,
c6
th~
bie'n d()ng rfit
nhi~u
qua thoi
gian, khong gian va tuy thu()c vao s6ltt<;lng,
cfip
d()

mua ban hang. Trang khi d6,
cac muc gia t6i
thi~u
quy dinh trang cac
Bang
gia do cd quan quan ly xay
dl)'ng
l~i
dl)'a
tren "gia CIF trung blnh
t~i
cac
_cii'a
khffu" hay "gia
nh~p
khffu
thl)'c
te'
thfip nhfit"
ho~c
Ia
"muc
gia
nh~p
khffu ph6 bie'n" rna
cac
muc gia
nay
chi dung
ngay

t~i
thoi
di~m
xac
dinh ra n6. Chinh vl
v~y,
n6 trd thanh m()t tri gia he't sue
trung dung,
md
h6 trang th\fc tien va rfit kh6 c6
th~
phu
h<;lp
voi tri gia giao djch
thl)'c
te'
cua
hang
nh~p
khffu. Vl the', ngay sau khi ban hanh, gia t6i
thi~u
thuong
da trd thanh
l~c
h~u,
khong theo
sat
thl)'c
te' muon hlnh muon
ve

cua gia ca thi
truong va trd
nen
cung
nhi{c.
Mu6n
di~u
chinh cac
muc
gia nay, cd quan quan ly
phai
thl)'c
hi<$n
hang
lo~t
cac
bttoc thu
tl;lC
d~
cu6i cung
l~i
ban
hanh
ra cac
ffiUC
gia cung
nhi{c
khac.
Bang
gia t6i

thi~u
voi vong
xoay
ban
hanh-di~u
chinh-ban
hanh, d6 la cu()c
rtt<;lt
du6i khong c6
di~m
ke't thuc. Vong xoay tren
d~t
ra cho cd
quan
quan
ly kh6i
h.t<;lng
cong
vi<$c
rfit
IOn
nhu'ng rfit kh6 danh gia
dtt<;lc
muc
d()
chinh
xac
cling
nhu
hi<$u

qua
cua
cong
vi<$c,
con c()ng d6ng doanh
nghi<$p
thl
luon trang the'
th\1
d()ng,
h<;>
khong
th~
Iuong tru'oc
du'<;lc
nhfi'ng gl
se
thay d6i
trang
bang
gia t6i
thi~u
d~
c6
th~
chu d()ng
l~p
phudng
an
kinh doanh t6i

u'u
cho
mlnh.
Thri
ba, h? thffng nay chua thqt Sl/ ton
trQng
n6
ll!c dam phdn gid cd cua
nguili nhqp khilu.
Trang
di~u
ki<$n
giao
lu'u
thudng
m~i
tren thi truong qu6c
te',
nguoi kinh
16
doanh ra sue
dam
phan
voi d6i tac
nh~m
d<;~.t
de"n
muc gia mua
ban
c6

l<J.i
nha't.
Do
v~y,
khong c6 gl ba't thu'ong khi ngu'oi
nh~p
khiu
nay
c6 th€ mua hang voi
muc gia ra't tha'p
so voi ngu'oi
nh~p
khiu
kia.
Tuy nhien,
h~
th6ng xac dinh gia tinh
thue"
dlfa tren bang gia t6i thi€u da
khong tinh
de"n
slf khac
bi~t
h<Jp
ly d6.
B~ng
vi~c
quy dinh chung m9t muc gia t6i
thi€u,
h~

th6ng khong danh cho doanh
nghi~p
c6 kha nang dam phan t6t d€
nh~p
khffu
hang
VOi
muc gia
tha'p
hdn d€
du'QC
hu'dng
l<;ji
ich va
l<;ji
the"
C<;tnh
tranh tu
dam
phan.
Thu
tu,
hf
thong
xdc
dfnh gid tinh thue' df!a tren Bang gid
to'i
thiiu
khong
phdt

huy
he't
kha nang ngiin ch{in va
hr;m
che' gian l(in thudng
mq.i
qua gid,
tq.o
nen
mqt
moi
trui'Jng
cq.nh tranh khong tanh
mq.nh,
nha nuoc vdn
bi
th(tt thu thui.
Doh~
th6ng
xay
dlfng va
c~p
nh~t
bang
gia t6i thi€u phai qua nhiSu ca'p,
ma't nhiSu thai
gian
khao
sat
nen

cac
muc gia t6i thi€u quy dinh thuong
"l<;~.c
h~u"
ra't nhanh so voi thi truong, thuong la tha'p hdn ra't nhiSu so voi gia thlfc
thanh toan. Trang tru'ong
h<Jp
d6,
bang
gia t6i thi€u trd thanh
m9t
thu "c9t
m6c"
d€
doanh
nghi~p
lam
can
cu
cho khai
bao
cua
mlnh. Khi doanh
nghi~p
nh~p
khffu voi gia
cao
hdn gia t6i thi€u, thl doanh
nghi~p
ngay

l~p
tuc
se
tlm each
bie"n
h6a
h<Jp
d6ng va
h6a
ddn
d€
khai
bao
gia
nh~p
khiu
b~ng
ho~c
chenh
l~ch
ra't it so voi gia t6i thi€u. Bang gia t6i thi€u trd thanh "blnh phong
h<Jp
phap"
cho
gian
l~n
thu'dng
m<;~.i.
D6i voi cac doanh
nghi~p

lam an trung thlfc,
ne"u
khai bao
tri
gia dung theo
gia mua ban cao hdn gia t6i thi€u thl se phai
n()p
thue"
cao hdn so voi doanh
nghi~p
khai
tha'p
tri
gia chi
b~ng
gia t6i thi€u do d6 h9 ma't di l9i
the"
c<;~.nh
tranh va
du'<Jc
hu'dng lai
ra't
it
th~m
chi bi thua
16.
DiSu d6
d~t
ra cho cac doanh
nghi~p

c6 mong
mu6n
du'<Jc
kinh doanh trung thlfc
m()t
cau hoi la
tie"p
tl,lc
cha'p hanh t6t phap
lu~t
va
chiu
thi~t
thai trong kinh doanh hay
l<Ji
dl;lng
ke hd d€
h<;t
tha'p
gia
nhu'
cac doanh
nghi~p
kinh doanh gian
l~n.