Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh tại Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn

Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
MỤC LỤC
MỤC LỤC
DANH M ỤC TỪ VIẾT TẮT iii
DANH MỤC BẢNG BIỂU, SƠ ĐỒ iv
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
i
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
DANH MỤC CÁC KÝ HIỆU VIẾT TẮT
1. GTGT : Giá trị gia tăng
2. TK : Tài khoản
3. TNDN : Thu nhập doanh nghiệp
4. CHXD : Cửa hàng xăng dầu
5. CPTC : Chi phí tài chính
6. TSCĐ : Tài sản cố định
7. BTC : Bộ Tài Chính
8. CPBH : Chi phí bán hàng
9. CPQLDN : Chi phí quản lý doanh nghiệp
10.BLXD : Bán lẻ xăng dầu
11.NKCT : Nhật ký chứng từ
12. GVHB : Giá vốn hàng bán
13. ĐVT : Đơn vị tính
14. TNHH : Trách nhiệm hữu hạn
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
ii
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
DANH MỤC SƠ ĐỒ, BẢNG BIỂU
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
iii
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
LỜI MỞ ĐẦU

Quá trình chuyển đổi nền kinh tế từ kế hoạch hoá tập trung sang cơ chế
thị trường, có sự quản lý của Nhà nước bằng Pháp luật trong những năm qua
đã làm thay đổi các nguyên tắc quản lý kinh doanh trong các doanh nghiệp.
Trong cơ chế thị trường, bất kỳ một doanh nghiệp nào muốn tồn tại và phát
triển đều phải thực hiện triệt để các nguyên tắc kinh doanh như nguyên tắc tự
quản, nguyên tắc lấy thu bù chi và bảo toàn vốn.
Trong hoạt động kinh doanh, mục tiêu của các doanh nghiệp là làm sao
tối đa hoá lợi nhuận. Để thu được nhiều lợi nhuận, các doanh nghiệp phải sử
dụng chi phí hợp lý với mức doanh thu đạt được. Với một chi phí thấp nhất để
đạt mức doanh thu cần thiết thì kết quả thu được sẽ là lợi nhuận cao nhất. Do
vậy, doanh nghiệp cần phải tổ chức bộ máy kế toán hợp lý, đảm bảo không có
hiện tượng chi không cần thiết và phản ánh chính xác các nghiệp vụ kinh tế
phát sinh.
Đối với doanh nghiệp thương mại nghiệp, việc sử dụng hợp lý chi phí có
ý nghĩa sống còn. Tiết kiệm chi phí góp phần tiết kiệm vốn kinh doanh, giảm
chi phí tới mức thấp nhất để đạt doanh thu mong muốn có vai trò quyết định
trong việc tăng lợi nhuận. Tiết kiệm chi phí là điều kiện tăng tích luỹ ngân
sách Nhà nước, thúc đẩy nền sản xuất, góp phần hạ giá bán lẻ hàng tiêu dùng,
từ đó nâng cao đời sống nhân dân. Để có thể quản lý chi phí nhằm đạt mức
doanh thu mong muốn ta phải hạch toán chính xác chi phí, doanh thu và kết
quả của khối lượng hàng hoá kinh doanh trong kỳ. Có như vậy ta mới có thể
kiểm tra, giám sát tình hình chi tiêu và thu nhập của doanh nghiệp để hạ thấp
chi phí tới mức tối thiểu, nhờ đó mới có kết quả kinh doanh tốt nhất.
Nhận thức được vai trò và tầm quan trọng của công tác kế toán doanh
thu, chi phí và kết quả kinh doanh của khối lượng hàng hoá kinh doanh trong
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
1
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
kỳ, qua thời gian thực tập tại Công ty TNHH Thương mại du lịch và vận
tải Bảo Toàn, được sự giúp đỡ tận tình của các cán bộ kế toán trong Công ty ,

đặc biệt là sự giúp đỡ của T.S Nguyễn Hữu Ánh, em đã lựa chọn đề
tài:“Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí và xác định kết quả kinh doanh
tại Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn’’ làm chuyên đề
thực tập tốt nghiệp của mình.
Chuyên đề gồm ba chương:
CHƯƠNG 1: Đặc điểm và tổ chức quản lý doanh thu, chi phí của
Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn
CHƯƠNG 2: Thực trạng kế toán doanh thu, chi phí tại Công ty
TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn
CHƯƠNG 3: Hoàn thiện kế toán doanh thu, chi phí, kết quả kinh tại
Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn.
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
2
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
CHƯƠNG 1
ĐẶC ĐIỂM VÀ TỔ CHỨC QUẢN LÝ DOANH THU, CHI PHÍ
TẠI CÔNG TY TNHH THƯƠNG MẠI DU LỊCH VÀ VẬN TẢI
BẢO TOÀN
1.1. Đặc điểm và tổ chức quản lý doanh thu, chi phí của Công ty
TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn.
1.1.1. Khái quát các hoạt động kinh doanh của Công ty
- Kinh doanh vận tải xăng dầu, vận tải hành khách và hàng hoá khác;
- Tổng đại lý bán buôn, bán lẻ xăng dầu, các sản phẩm hoá dầu và các
hàng hoá khác;
- Kinh doanh xuất nhập khẩu phương tiện vận tải; vật tư, thiết bị phụ
tùng ôtô; vật tư thiết bị chuyên dùng xăng dầu;
- Dịch vụ sửa chữa phương tiện vận tải; thiết bị, hệ thống công nghệ, cột
bơm, công trình kiến trúc và các công trình khác;
- Xây lắp, trang trí nội ngoại thất các công trình xăng dầu và các công
trình dân dụng.

- Kinh doanh dịch vụ du lịch lữ hành, khách sạn ăn uống, dịch vụ kho
vận, bãi đỗ xe
1.1.2. Đặc điểm doanh thu của Công ty
Theo chuẩn mực kế toán 14, doanh thu là tổng giá trị các lợi ích kinh tế
doanh nghiệp thu được trong kỳ kế toán, phát sinh từ hoạt động sản xuất kinh
doanh thông thường của doanh nghiệp góp phần làm tăng vốn chủ sở hữu. Có
các loại doanh thu sau:
1.1.2.1. Doanh thu bán hàng: là toàn bộ số tiền thu được hoặc sẽ thu
được từ các giao dịch và các nghiệp vụ phát sinh doanh thu như bán sản
phẩm, hàng hóa, bất động sản đầu tư cho khách hàng bao gồm cả khoản phí
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
3
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
phụ thu và phí thu thêm ngoài giá bán (nếu có). Điều kiện để ghi nhận doanh
thu bán hàng là:
a. Doanh nghiệp đã chuyển giao phần lớn rủi ro và lợi ích gắn liền với
quyền sở hữu sản phẩm hàng hóa cho người mua.
b. Doanh nghiệp không còn nắm giữ quyền quản lý hàng hóa như người
sở hữu hàng hóa hoặc quyền kiểm soát hàng hóa.
c. Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
d. Doanh nghiệp đã thu được hoặc sẽ thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch bán
hàng.
e. Xác định được chi phí liên quan đến giao dịch bán hàng.
Như vậy doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ của doanh nghiệp
trong kỳ kế toán phát sinh từ các giao dịch và nghiệp vụ sau:
- Bán hàng: bán sản phẩm do doanh nghiệp sản xuất ra, bán hàng hoá
mua vào, hàng hoá nhận đại lý ký gửi và bán bất động sản.
- Cung cấp dịch vụ: thực hiện công việc thoả thuận theo hợp đồng trong
một hay nhiều kỳ kế toán.
Theo thông tư 130/2008/TT-BTC, thời điểm xác định doanh thu với hoạt

động bán hàng hóa là thời điểm chuyển giao quyền sở hữu, quyền sử dụng
hàng hóa cho người mua và người mua chấp nhận thanh toán. Đối với hoạt
động cung ứng dịch vụ là thời điểm hoàn thành việc cung ứng dịch vụ hoặc
thời điểm lập hóa đơn cung ứng dịch vụ.
Đối với hàng hóa, dịch vụ thuộc diện đối tượng chịu thuế VAT theo
phương pháp khấu trừ, doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là giá bán
chưa có thuế.
Ngoài ra còn có các khoản giảm trừ doanh thu như chiết khấu thương
mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại.
- Chiết khấu thương mại: Là khoản tiền doanh nghiệp đã giảm trừ hoặc
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
4
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
đã thanh toán cho người mua hàng do người mua hàng đã mua sản phẩm,
hàng hóa, dịch vụ với số lượng lớn theo thỏa thuận về chiết khấu thương mại
đã ghi trong hợp đồng kinh tế hoặc cam kết mua, bán hàng.
- Giảm giá hàng bán: Là khoản giảm trừ cho người mua hàng do hàng
hóa kém phẩm chất, sai quy cách hoặc lạc hậu thị hiếu, ghi không đúng thời
hạn trên hợp đồng.
- Hàng bán bị trả lại: Là giá trị khối lượng hàng bán đã xác định là tiêu
thụ bị khách hàng trả lại và từ chối thanh toán do vi phạm các cam kết trong
hợp đồng kinh tế như hàng kém phẩm chất, sai quy cách, chủng loại. Khi xuất
hàng trả lại cho người bán doanh nghiệp phải lập hóa đơn, trên hóa đơn ghi rõ
hàng trả lại cho người bán do không đúng qui cách chất lượng, tiền thuế
GTGT. Trường hợp người bán đã xuất hàng và lập hóa đơn, người mua chưa
nhận hàng nhưng phát hiện hàng không đúng qui cách, chất lượng phải hoàn
trả lại toàn bộ hàng hoặc một phần hàng hóa, khi trả lại hàng bên mua và bên
bán phải lập biên bản ghi rõ loại hàng hóa, số lượng, giá trị chưa có thuế
GTGT, tiền thuế GTGT lý do trả lại hàng theo hóa đơn bán hàng (số, ký hiệu,
ngày tháng của hóa đơn) đồng thời kèm theo hóa đơn để gửi trả bên bán để

bên bán lập lại hóa đơn GTGT cho số hàng hóa đã nhận.
Đối với Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn, doanh
thu bán hàng và cung cấp dịch vụ có thể là doanh thu thu tiền ngay hoặc cho
khách hàng trả sau tuỳ thuộc vào sự thoả thuận giữa hai bên, nếu khách hàng
chưa thanh toán, kế toán mở sổ theo dõi tình hình công nợ phải thu của khách
hàng và sổ chi tiết thanh toán đối với từng đối tượng khách hàng. Thời điểm
ghi nhận doanh thu là thời điểm khách hàng chấp nhận thanh toán cho số
lượng hàng Công ty cung cấp.
Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ - TK 511 của Công ty
TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn được phân ra các tài khoản
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
5
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
chi tiết như sau:
TK 511 Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
TK 5111 Doanh thu bán hàng hoá
TK 51111 Doanh thu bán xăng dầu chính
TK 511111 Doanh thu xăng dầu chính bán buôn
TK 511112 Doanh thu xăng dầu chính bán lẻ
TK 51112 Doanh thu bán dầu mỡ nhờn
TK 51116 Doanh thu bán vật tư, phụ tùng
TK 5112 Doanh thu dịch vụ bưu chính viễn thông
TK 51121 Doanh thu KD DV bưu chính viễn thông
TK 51122 Hoa hồng bán dịch vụ viễn thông
TK 5113 Doanh thu bán dịch vụ
TK 51131 Doanh thu vận tải bộ
TK 51132 Doanh thu xây lắp, sữa chữa
TK 51133 Doanh thu vận tải lữ hành
TK 51138 Doanh thu dịch vụ hoạt động khác
1.1.2.2. Doanh thu hoạt động tài chính: là các khoản phát sinh từ tiền lãi,

tiền bản quyền, cổ tức và lợi nhuận được chia. Doanh thu hoạt động tài chính
được ghi nhận khi thỏa mãn đồng thời hai điều kiện sau:
a. Có khả năng thu được lợi ích kinh tế từ giao dịch đó.
b. Doanh thu được xác định tương đối chắc chắn.
Doanh thu hoạt động tài chính – TK 515 của Công ty TNHH thương
mại du lịch và vận tải Bảo Toàn bao gồm:
TK 5151 Lãi tiền gửi, lãi cho vay
TK 5158 Doanh thu tài chính khác
1.1.2.3.Thu nhập khác: ngoài các khoản doanh thu bán hàng và doanh
thu hoạt động tài chính thì tại các Công ty, doanh nghiệp còn có các khoản
thu nhập khác. Đây là các khoản thu nhập được tạo ra từ các hoạt động khác
ngoài hoạt động kinh doanh thông thường của doanh nghiệp mà nội dung cụ
thể bao gồm:
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
6
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
- Thu nhập từ nhượng bán, thanh lý TSCĐ
- Giá trị còn lại hoặc giá bán hoặc giá trị hợp lý của TSCĐ bán để thuê
lại hoặc theo phương thức thuê tài chính hoặc thuê hoạt động.
- Tiền thu được do khách hàng, đơn vị khác vi phạm hợp đồng kinh tế.
- Thu các khoản nợ khó đòi đã xử lý xoá sổ
- Các khoản thuế được nhà nước miễn giảm trừ thuế thu nhập doanh
nghiệp
- Thu từ các khoản nợ phải trả không xác định được chủ
- Các khoản tiền thưởng của khách hàng liên quan đến tiêu thụ hàng hoá,
sản phẩm, dịch vụ không tính trong doanh thu (nếu có).
- Thu nhập quà biếu, quà tặng bằng tiền, hiện vật của các cá nhân tổ
chức tặng doanh nghiệp.
- Các khoản thu nhập kinh doanh của năm trước bị bỏ sót hay quên ghi
sổ kế toán nay phát hiện ra.

Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn sử dụng tài khoản
711 – Thu nhập khác, và không phân ra các tài khoản chi tiết do tính chất là
Công ty thương mại nên chỉ tập trung vào việc bán hàng thông qua các hợp đồng
kinh tế không liên quan nhiều đến hoạt động cho thuê TSCĐ, hay thanh lý
nhượng bán các TSCĐ có giá trị lớn…
1.1.3. Đặc điểm chi phí của Công ty
1.1.3.1.Đặc điểm giá vốn hàng bán
Giá vốn hàng bán đối với doanh nghiệp thương mại được coi là giá trị
thực chứa trong mỗi hàng hóa, dịch vụ trong nghiệp vụ trao đổi kinh doanh
hay là giá mua thực tế của hàng bán ra. Khi hàng hóa đã tiêu thụ và được
phép xác định doanh thu thì đồng thời giá trị hàng xuất kho cũng được phản
ánh theo giá vốn hàng bán để xác định kết quả. Với Công ty TNHH thương
mại du lịch và vận tải Bảo Toàn, giá trị hàng xuất kho được xác định theo
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
7
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
phương pháp giá hạch toán. Giá vốn hàng xuất kho trong kỳ được tính theo
công thức:
Giá thực tế
hàng xuất kho
=
Giá hạch toán của
hàng xuất trong kỳ
*
Hệ số giá
Trong đó:
Hệ số giá

= Giá thực tế hàng tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ
Giá hạch toán hàng tồn đầu kỳ và nhập trong kỳ

1.1.3.2. Đặc điểm chi phí bán hàng
Trong kế toán, chi phí bán hàng là toàn bộ các chi phí phát sinh liên quan đến
quá trình bán sản phẩm, hàng hóa và cung cấp dịch vụ. Đối với Công ty
TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn, chi phí bán hàng được phân
loại theo nội dung kinh tế của các khoản chi phí phát sinh, bao gồm:
- TK 6411: Chi phí bán buôn xăng dầu
- TK 6412: Chi phí bán lẻ xăng dầu
1.1.3.3. Đặc điểm chi phí quản lý doanh nghiệp
Chi phí quản lý doanh nghiệp là toàn bộ chi phí liên quan đến hoạt
động sản xuất kinh doanh, quản lý hành chính và một số khoản khác có tính
chất chung toàn doanh nghiệp. Ở Công ty TNHH thương mại du lịch và vận
tải Bảo Toàn, chi phí quản lý doanh nghiệp của Công ty cũng được phân loại
theo nội dung kinh tế của các khoản chi phí phát sinh:
TK 6421 Chi phí kinh doanh xăng dầu
TK 6422 Chi phí kinh doanh dầu mỡ nhờn
TK 6424 Chi phí kinh doanh vật tư phụ tùng
TK 6425 Chi phí KDDV bưu chính viễn thông
1.1.3.4. Đặc điểm chi phí hoạt động tài chính
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
8
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
Chi phí hoạt động tài chính là những chi phí liên quan đến các hoạt
động về vốn, các hoạt động đầu tư tài chính, các nghiệp vụ mang tích chất tài
chính của doanh nghiệp.
- Chi phí liên quan đến hoạt động đầu tư công cụ tài chính, đầu tư liên
doanh, đầu tư liên kết, đầu tư vào công ty con (chi phí nắm giữ, thanh lý,
chuyển nhượng các khoản đầu tư, các khoản lỗ trong đầu tư…)
- Chi phí liên quan đến hoạt động cho vay vốn
- Chi phí lãi vay vốn kinh doanh không được vốn hóa, khoản chiết khấu
thanh toán khi bán sản phẩm, hàng hóa, cung cấp lao vụ, dịch vụ

- Các khoản chi phí tài chính khác
Chi phí hoạt động tài chính - TK 635 của Công ty bao gồm:
TK 6351 Chi phí đi vay
1.1.3.5 .Đặc điểm chi phí khác
Chi phí khác là các khoản chi phí của các hoạt động ngoài hoạt động
sản xuất kinh doanh tạo ra doanh thu của doanh nghiệp. Đây là những khoản
lỗ do các sự kiện hay các nghiệp vụ khác biệt với hoạt động kinh doanh thông
thường của doanh nghiệp, nội dung cụ thể bao gồm:
- Chi phí thanh lý nhượng bán TSCĐ
- Giá trị còn lại của TSCĐ thanh lý nhượng bán (bình thường)
- Giá trị còn lại hoặc giá bán của TSCĐ nhượng bán để thuê lại theo
phương thức đi thuê tài chính hay đi thuê hoạt động.
- Các khoản tiền phạt do vi phạm hợp đồng kinh tế.
- Khoản bị phạt thuế, truy thu nộp thuế
- Các khoản chi phí do ghi nhầm, bỏ sót khi ghi sổ kế toán.
- Các khoản chi phí khác
Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn không thực hiện
phân loại với các khoản chi phí này.
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
9
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp gồm chi phí thuế thu nhập doanh
nghiệp hiện hành và chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại khi xác định
lãi (hoặc lỗ) của một năm tài chính. Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện
hành là số thuế doanh nghiệp phải nộp tính trên thu nhập chịu thuế trong năm.
Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại là số thuế thu nhập doanh nghiệp
sẽ phải nộp trong tương lai phát sinh từ thuế thu nhập hoãn lại phải trả trong
năm và hoàn lại tài sản thuế thu nhập hoãn lại đã được ghi nhận từ các năm
trước. Đối với Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn thì chi
phí thuế thu nhập cũng được phân loại gồm chi phí thuế TNDN hiện hành và

chi phí thuế TNDN hoãn lại.
1.2. Tổ chức quản lý doanh thu, chi phí của Công ty TNHH thương
mại du lịch và vận tải Bảo Toàn
Việc ghi nhận doanh thu và chi phí của Công ty phải tuân thủ theo
nguyên tắc phù hợp và thận trọng. Tuy nhiên, trong nhiều trường hợp giao
dịch không thoả mãn được cả 2 nguyên tắc do chúng có thể xung đột với nhau
thì ưu tiên tuân thủ theo nguyên tắc thận trọng.
Nguyên tắc phù hợp được hiểu trên 2 khía cạnh sau:
- Thứ nhất, khi ghi nhận một khoản doanh thu thì phải ghi nhận một
khoản chi phí tương ứng có liên quan đến việc tạo ra doanh thu đó. Ví dụ như
bán hàng hoá và cung cấp dịch vụ thì doanh nghiệp đồng thời phải ghi nhận
doanh thu bán hàng và giá vốn hàng bán.
- Thứ hai, khoản doanh thu được ghi nhận và khoản chi phí tạo ra doanh
thu đó phải được ghi nhận trong cùng một kỳ kế toán. Ví dụ doanh thu bán
hàng và giá vốn của lô hàng bán phải được ghi nhận trong cùng một kỳ kế
toán nếu các điều kiện ghi nhận doanh thu được thoả mãn.
Nguyên tắc thận trọng có thể hiểu là:
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
10
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
- Thứ nhất, nếu một khoản chưa chắc chắn thu được lợi ích kinh tế thì
doanh thu không được ghi nhận nhưng một khoản lợi ích kinh tế có khả năng
bị tổn thất thì chi phí đã được ghi nhận.
- Thứ hai, tài sản không được ghi nhận lớn hơn lợi ích kinh tế mà có thể
thu hồi từ việc sử dụng tài sản đó.
Doanh thu của Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn
được ghi nhận khi hàng hoá hoặc dịch vụ được chuyển giao đầy đủ cho khách
hàng. Tuy nhiên, với hợp đồng cung cấp hàng hoá, dịch vụ dài hạn thì doanh
thu có thể được ghi nhận từng phần trước khi chuyển giao toàn bộ sản phẩm
được hoàn tất. Nếu là thực hiện dự án thì doanh thu sẽ được ghi nhận theo chi

phí trong suốt quá trình thực hiện dự án khi mà doanh thu và chi phí được ước
lượng một cách dễ dàng và tương đối chính xác.
Đặc điểm chính sách kinh doanh của Công ty TNHH thương mại du lịch
và vận tải Bảo Toàn là tại phòng kinh doanh, các đơn hàng từ các đơn vị trực
thuộc và khách hàng của Công ty sẽ được tổng hợp lại một lần nữa để chính
xác về khối lượng và tên đơn vị cần nhập hàng. Phòng kinh doanh tiến hành
đối chiếu công nợ của các đơn vị cần nhập hàng nói trên với kế toán theo dõi
công nợ của phòng Kế toán – tài chính. Nếu đơn vị nào vượt mức công nợ
theo định mức Công ty đề ra thì đơn hàng đó không được chấp nhận. Sau khi
có thông tin chính xác về tình hình công nợ, chuyên viên phòng kinh doanh sẽ
lập bảng tổng hợp đơn hàng ngày hôm đó để trưởng phòng kinh doanh và phó
giám đốc phụ trách kinh doanh ký duyệt. Tiếp đến, phòng kinh doanh sẽ liên
lạc với nhà cung cấp nguyên vật liệu để gửi bảng tổng hợp đơn hàng qua cả 3
hình thức: điện thoại, fax và gửi công văn chuyển phát nhanh.
Khi có sự đồng ý của nhà cung cấp nguyên vật liệu thì phòng kinh doanh
tiếp tục gửi bảng tổng hợp đơn hàng tới Đội Vận tải bằng cả 3 hình thức như
trên. Tại đây, đội vận tải sẽ căn cứ vào khối lượng vận chuyển của từng cửa
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
11
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
hàng mà cấp giấy giới thiệu và lệnh vận chuyển cho từng đầu xe ô tô sitéc có
dung tích phù hợp để đi lấy hàng tại kho của nhà cung cấp nguyên vật liệu và
kho của Công ty.
Sau khi rời kho hàng thì hàng hoá sẽ được chuyển tới các cửa hàng
xăng dầu của các đơn vị trực thuộc và khách hàng của Công ty. Từ đó hàng
hoá sẽ được bán cho người tiêu dùng và thu tiền để nộp tiền mặt về quỹ của
Công ty, chi nhánh hoặc được chuyển khoản qua ngân hàng
Chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp, chi phí tài chính
được quản lý theo nội dung kinh tế các khoản chi phí đã phát sinh và theo dõi
chặt chẽ được từng khoản chi phí thông qua các tài khoản chi tiết. Các khoản

chi công tác phí, tiền điện thoại cho nhân viên, tiền lương trả làm thêm giờ…
đều được phòng kế toán đưa ra định mức nhằm quản lý chặt chẽ những khoản
chi phí phát sinh này tại Công ty thông qua quy chế chi tiêu nội bộ của Công
ty. Hầu hết các khoản chi phí của Công ty đều có hoá đơn giá trị gia tăng hoặc
các chứng từ khác như bảng thanh toán tiền lương…và tuân thủ theo Thông
tư 130/2008/TT-BTC để các chi phí này là hợp lệ, giúp Công ty thực hiện tốt
nghĩa vụ về thuế đối với Nhà nước và đó cũng là cách kiểm soát chi phí hiệu
quả của Công ty.
* Quản lý doanh thu, chi phí tại Công ty TNHH thương mại du lịch
và vận tải Bảo Toàn
- Bộ phận kế toán có nhiệm vụ thu chi, tổng hợp doanh thu, chi phí và
tính giá thành từ đó đưa lên ban giám đốc để có sự điều chỉnh phù hợp sao
cho thu được lợi nhuận tối ưu.
- Chuyên viên kế toán tổng hợp có nhiệm vụ theo dõi chi phí các hoạt
động kinh doanh; quyết toán chi phí khoán vận tải, chi phí khoán tại các cửa
hàng xăng dầu trực thuộc,
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
12
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
- Chuyên viên kế toán tiêu thụ hàng hoá theo dõi doanh thu vận tải;
doanh thu xăng dầu, dầu mỡ nhờn, gas các loại và theo dõi doanh thu các
loại dịch vụ hoặc thu nhập khác, đồng thời theo dõi hàng hoá, theo dõi hoạt
động của đội công trình, xưởng sửa chữa cơ khí, cửa hàng kinh doanh vật tư, tổ
sửa chữa cột bơm
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
13
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
CHƯƠNG 2
THỰC TRẠNG KẾ TOÁN DOANH THU, CHI PHÍ TẠI CÔNG
TY TNHH THƯƠNG MẠI DU LỊCH VÀ VẬN TẢI BẢO TOÀN

2.1. Kế toán doanh thu và thu nhập khác
2.1.1.Chứng từ và thủ tục kế toán
2.1.1.1.Chứng từ và thủ tục kế toán ghi nhận doanh thu
Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn thực hiện bán
hàng thông qua bán buôn và bán lẻ trực tiếp tại cửa hàng. Hình thức bán buôn
thông qua hợp đồng kinh tế và theo đơn đặt hàng. Khi hàng hoá xuất khỏi kho
Công ty và chuyển tới khách hàng thì số hàng này được coi là đã bán và được
ghi nhận doanh thu.
Có hai trường hợp xảy ra trong quá trình bán hàng, đó là khách hàng chấp
nhận thanh toán, trả tiền luôn và thanh toán sau.
- Đối với trường hợp bán hàng thu tiền ngay: trình tự luân chuyển chứng
từ được thể hiện qua sơ đồ sau.
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
14
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
Sơ đồ 2.1: Trình tự luân chuyển chứng từ bán hàng thu tiền ngay
Căn cứ vào hợp đồng kinh tế đã ký và đề nghị xuất hàng của phòng
kinh doanh, kế toán lập hoá đơn bán hàng gồm 3 liên:
- Liên 1: Lưu tại phòng kế toán
- Liên 2: Giao cho khách hàng
- Liên 3: Dùng để luân chuyển nội bộ
Đây là trường hợp bán hàng thu tiền ngay nên kế toán lập phiếu xuất
kho trên phần mềm giao cho thủ kho, thủ kho căn cứ vào phiếu xuất kho và
hoá đơn GTGT giao hàng cho khách hàng theo đúng số lượng, chủng loại trên
hoá đơn. Kế toán vào phần mềm kế toán, lập phiếu thu và in ra đưa cho thủ
quỹ, thủ quỹ căn cứ vào phiếu thu để thu tiền hàng.
- Đối với trường hợp bán hàng chưa thu tiền: trình tự luân chuyển chứng
từ được thể hiện theo sơ đồ.
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
15

Thẻ kho
Xuất hàng
Hợp đồng kinh tế
(Đề nghị xuất hàng)
Hóa đơn GTGT
Liên 1
Liên 2
Liên 3
Thủ quỹ Phiếu thu Vào sổ
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
Sơ đồ 2.2: Trình tự luân chuyển chứng từ bán hàng chưa thu tiền
Trường hợp chưa thu được tiền thì trình tự kế toán bán hàng tương tự
như bán hàng thu tiền ngay chỉ có điểm khác biệt là kế toán bán hàng không
chuyển Hoá đơn GTGT cho thủ quỹ mà hạch toán ngay vào sổ chi tiết theo
dõi công nợ. Khách hàng thanh toán thông qua ngân hàng thì Công ty gửi hoá
đơn giá trị gia tăng cho khách sau khi nhận được giấy báo có của ngân hàng.
Sau đây em xin minh họa chứng từ là Hoá đơn GTGT cho trường hợp
bán hàng lẻ thu tiền ngay.
Kế toán viết hoá đơn giá trị gia tăng (biểu 2.1) giao liên 2 cho khách và
lập phiếu thu (biểu 2.2) trên phần mềm và in ra gửi thủ quỹ, thủ quỹ căn cứ
vào phiếu thu để thu tiền.
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
16
Thẻ kho
Xuất hàng
Hợp đồng kinh tế
(Đề nghị xuất hàng)
Hóa đơn GTGT
Liên 1
Liên 2

Liên 3
Vào sổ
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
Biểu 2.1: Hoá đơn giá trị gia tăng bán hàng
HÓA ĐƠN (GTGT)
Liên 1: Lưu
Ngày 10 tháng 03 năm 2012
Mẫu số : 01GTKT3/001
Ký hiệu : BT/12P
Số: 0000326
Đơn vị bán hàng: Công ty TNHH Thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn
Địa chỉ: Số 3, ngõ 432/20 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội.
Số TK: 020009564099 tại Ngân hàng Sacombank Đốc Ngữ
Mã số thuế: 0104943619
Đơn vị mua hàng: Công ty TNHH Xăng Sửu Xuân
Địa chỉ: Thanh Đa – Phúc Thọ - Hà Nội
Hình thức thanh toán: TM Mã số thuế: 0500584508
STT TÊN HÀNG HOÁ
DỊCH VỤ
ĐVT SỐ
LƯỢNG
ĐƠN GIÁ THÀNH TIỀN
(ĐỒNG)
A B C 1 2 3 = 1 x 2
1 Mogas 92KC Lít 500 20.500 10.250.000
Cộng tiền hàng hoá , dịch vụ 10.250.000
Thuế suất GTGT: 10% Tiền thuế GTGT 1.025.000
Mức phí xăng dầu 1.000đồng/lít Tiền phí xăng dầu: 500.000
Tổng cộng tiền thanh toán 11.775.000
Số tiền viết bằng chữ: Mười một triệu bảy trăm bảy mươi lăm ngàn đồng chẵn

Người mua hàng
(Ký, ghi rõ họ tên)
Người bán hàng
(Ký, ghi rõ họ tên)
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
17
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
Biểu 2.2: Phiếu thu tiền bán hàng
Công ty TNHH TM DL & VT Bảo Toàn
PHIẾU THU TIỀN MẶT
Ngày 10 tháng 03 năm 2012 Số: 108

Họ tên: Đoàn Huyền Trang
Đơn vị: Công ty TNHH Xăng Sửu Xuân
Nội dung: Nộp tiền mua hàng
Số tiền : 11.775.000 đ
Bằng chữ: ( Mười một triệu bảy trăm bảy mươi lăm ngàn đồng chẵn).
Kèm theo: 01 Chứng từ gốc
Giám đốc Kế toán trưởng Kế toán thanh toán Người nộp tiền Thủ quỹ
2.1.1.2.Chứng từ và thủ tục kế toán ghi nhận các khoản giảm trừ
doanh thu
* Chiết khấu thương mại – TK 521: là số tiền giảm giá niêm yết cho
khách khi khách hàng mua với khối lượng lớn. Nếu người mua hàng nhiều lần
mới đạt được lượng hàng mua được hưởng chiết khấu thì khoản chiết khấu
thương mại này được ghi giảm trừ vào giá bán trên Hoá đơn GTGT lần cuối
cùng. Khoản chiết khấu thương mại này không được hạch toán vào TK 521
và doanh thu bán hàng phản ánh theo giá đã trừ chiết khấu thương mại. Nếu
khách hàng không tiếp tục mua hàng hoặc khi số chiết khấu thương mại này
lớn hơn số tiền bán hàng ghi trên hoá đơn bán hàng lần cuối cùng thì phải chi
tiền chiết khấu thương mại cho người mua. Khoản chiết khấu thương mại

trong trường hợp này được hạch toán vào TK 521.
* Hàng bán bị trả lại – TK 531: do các nguyên nhân như vi phạm cam
kết, vi phạm hợp đồng kinh tế, hàng bị kém phẩm chất…TK 531 chỉ phản ánh
giá trị của số hàng đã bán bị trả lại ( tính theo đúng đơn giá bán ghi trên hoá
đơn).
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
18
TK_NỢ TK_CÓ SỐ TIỀN
1111 51111
33311
10.750.000
1.025.000
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
- Phiếu đề nghị nhập hàng trả lại.
- Phiếu nhập kho.
- Hoá đơn giá trị gia tăng hàng trả lại.
Khi có đề nghị nhập hàng trả lại của nhân viên kinh doanh, thủ kho tiến
hành kiểm tra số lượng hàng trả về, số lượng hàng nhập lại thực tế căn cứ trên
số lượng mà thủ kho chấp nhận, ghi vào phiếu nhập kho. Kế toán căn cứ trên
Hoá đơn giá trị gia tăng hàng bán bị trả lại và phiếu nhập kho của thủ kho tiến
hành ghi sổ kế toán.
* Giảm giá hàng bán – TK 532: . giảm giá hàng bán là khoản giảm trừ cho
người mua do hàng hoá kém phẩm chất hay không đúng quy cách…theo
quy định trong hợp đồng kinh tế. Chỉ phản ánh vào tài khoản này các khoản
giảm trừ do việc chấp nhận giảm giá sau khi đã bán hàng và phát hành hoá
đơn giá trị gia tăng.
Cuối kỳ kế toán các khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng
bán bị trả lại được kết chuyển sang tài khoản doanh thu bán hàng hoá và
cung cấp dịch vụ để xác định doanh thu thuần thực hiện trong kỳ. Do Công
ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn không có các khoản chiết

khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại trong tháng 03 năm
2012 nên em không minh hoạ trong bài chuyên đề này
2.1.1.3.Chứng từ và thủ tục kế toán ghi nhận các khoản doanh thu
hoạt động tài chính
Doanh thu hoạt động tài chính tại Công ty TNHH thương mại du lịch
và vận tải Bảo Toàn tháng 03 năm 2012 có lãi tiền gửi .Vào ngày 31/03/2012
Công ty nhận được giấy báo có của Ngân hàng Sacombank thông báo lãi tiền
gửi là 902.200 đ.
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
19
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
Biểu 2.3: Giấy báo có
SACOMBANK
CN Đốc Ngữ
GIẤY BÁO CÓ TRẢ LÃI TIỀN GỬI
Ngày 31 tháng 03 năm 2012
Tên đơn vị: Công ty TNHH thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn
Số tài khoản: 020009564099 TK: VNĐ
Từ ngày Đến ngày Lãi suất Tiền lãi
01/03/2012 31/03/2012 13% 902.200
Thanh toán viên Kiểm soát viên Trưởng phòng
2.1.1.4.Chứng từ và thủ tục kế toán ghi nhận các khoản thu nhập
khác
Tháng 03/2012, Công ty thanh lý 01 cột bơm cho ông Nguyễn Văn Hợp,
kế toán viết hoá đơn giá trị gia tăng theo mẫu biểu 2.4:
Biểu 2.4: Hoá đơn giá trị gia tăng bán cột bơm cũ
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
20
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
HÓA ĐƠN (GTGT)

Liên 1: Lưu
Ngày 15 tháng 03 năm 2012
Mẫu số: 01GTKT3/001
Ký hiệu : BT/12P
Số: 0000330
Đơn vị bán hàng: Công ty TNHH Thương mại du lịch và vận tải Bảo Toàn
Địa chỉ: Số 3, ngõ 432/20 Đội Cấn, Ba Đình, Hà Nội.
Số TK: 020009564099 tại Ngân hàng Sacombank Đốc Ngữ
Mã số thuế: 0104943619
Đơn vị mua hàng: Nguyễn Văn Hợp
Địa chỉ: Khuất Duy Tiến – Thanh Xuân – Hà Nội
Hình thức thanh toán: TM Mã số thuế:
STT TÊN HÀNG HOÁ
DỊCH VỤ
ĐVT SỐ
LƯỢNG
ĐƠN GIÁ THÀNH TIỀN
(ĐỒNG)
A B C 1 2 3 = 1 x 2
1 Cột bơm Chiếc 01 5.600.000 5.600.000
Cộng tiền hàng hoá , dịch vụ 5.600.000
Thuế suất GTGT: 10% Tiền thuế GTGT 560.000
Tổng cộng tiền thanh toán 6.160.000
Số tiền viêt bằng chữ: Sáu triệu một trăm sáu mươi nghìn đồng chẵn
Người mua hàng
(Ký, ghi rõ họ tên)
Người bán hàng
(Ký, ghi rõ họ tên)
Kế toán lập phiếu thu trên phần mềm, chọn phân hệ “Tiền mặt, tiền gửi’’,
chọn “phiếu thu “, cập nhật thông tin. Sau đó phiếu thu được in ra thành 2 liên

đưa cho thủ quỹ, thủ quỹ thu tiền và ký nhận. Sau khi có chữ ký đầy đủ của
kế toán trưởng, thủ trưởng đơn vị, kế toán viên và người nộp thì một liên
được trả lại cho người nộp, một liên chuyển cho kế toán để lưu chứng từ.
Biểu 2.5: Phiếu thu tiền bán cột bơm
Công ty TNHH TM DL & VT Bảo Toàn
PHIẾU THU TIỀN MẶT
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
21
Chuyên đề thực tập tốt nghiệp Khoa Kế toán – ĐH KTQD
Ngày 15 tháng 03 năm 2012 Số: 136

Họ tên: Nguyễn Văn Hợp
Đơn vị: Công ty TNHH Xăng Sửu Xuân
Nội dung: Nộp tiền mua cột bơm
Số tiền : 6.160.000 đ
Bằng chữ: ( Sáu triệu một trăm sáu mươi ngàn đồng chẵn).
Kèm theo: 01 Chứng từ gốc
Giám đốc Kế toán trưởng Kế toán thanh toán Người nộp tiền Thủ quỹ
2.1.2. Kế toán chi tiết doanh thu và thu nhập khác
2.1.2.1 .Kế toán chi tiết doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
Từ các hoá đơn giá trị gia tăng kế toán cập nhập vào phần mềm phân hệ
“Bán hàng và công nợ phải thu”, chọn “Hoá đơn bán hàng kiêm phiếu xuất
kho”. Sau khi cập nhập số liệu từ chứng từ gốc vào phần mềm, số liệu sẽ tự
động cập nhập vào sổ chi tiết tài khoản 51111 (biểu 2.6).
Mai Thị Thoa - Lớp Kế toán B K11
22
TK_NỢ TK_CÓ SỐ TIỀN
1111 711
33311
5.600.000

560.000