Smart- swaps Hệ trợ giúp quyết định sử dụng phương pháp even Swaps

Smart-swaps: Hệ trợ giúp quyết định sử dụng phương pháp
even Swaps
Giáo viên hướng dẫn:
•
PGS. TS. Trần Đình Khang
Bài toán
•
MCDA (Multicriteria Decision Analysis) là bài toán ra quyết định khi mà có nhiều thuộc tính liên quan
và có nhiều phương án để lựa chọn.
•
Có nhiều phương pháp để giải bài toán MCDA.
•
Mục đích của bài này là để giải quyết bài toán MCDA dựa theo phương pháp đổi ngang ( even
swap ) sử dụng công cụ Smart-Swaps.
•
Một nhà khoa học mở một văn phòng tư vấn kỹ thuật. Giờ đây hợp đồng thuê văn phòng đã sắp hết hạn và anh ta
đang phải cân nhắc xem nên gia hạn hợp đồng hay là tìm văn phòng mới?
Phương pháp đổi ngang (even swap)
•
Là một quá trình trợ giúp quyết định theo phương pháp loại trừ dựa vào việc hoán đổi các giá trị.
•
Người ra quyết định ( DM – Decision Maker ) thay đổi giá trị của một thuộc tính, và cân bằng nó với
việc thay đổi giá trị 1 thuộc tính khác.
•
Điều này sẽ tạo ra 1 phương án mới có thể thay thế cho phương án trước đó, cho dù nó không phải
là 1 phương án “thật”.
Mục đích của đổi ngang
•
Để loại bỏ các thuộc tính vô nghĩa (irrevelant) và các phương án bị vượt trội (dominated).
•
1 thuộc tính là vô nghĩa khi tất cả các phương án đều có cùng 1 giá trị trên thuộc tính này. Khi đó thuộc tính này là

vô nghĩa và có thể bị loại bỏ.
•
Phương án x vượt trội phương án y khi mọi thuộc tính của x đều tốt hơn hoặc bằng mọi thuộc tính của y và ít nhất
1 thuộc tính của x tốt hơn y.
•
Phương án x vượt trội rõ ràng phương án y khi y hơi tốt hơn x ở một hoặc vài thuộc tính nhưng x lại tốt hơn hẳn y
ở vài thuộc tính khác.
Công cụ Smart-Swaps
•
Smart-Swaps là hệ trợ giúp quyết định sử dụng phương pháp đổi ngang.
•
Smart-Swaps làm việc theo quy trình PrOACT (Problem, Objectives, Alternatives, Consequences và
Trade-offs), trong đó các bước Problem, Objective, Alternatives được thực hiện cùng 1 chỗ, các
bước Consequences và Trade-offs được thực hiện riêng rẽ.
Problem, Objectives, Alternatives
Consequences
Trade-offs
Thực hiện đổi ngang
•
Từ bảng giá trị, DM (người ra quyết định) sẽ chọn 3 ô để thực hiện việc hoán đổi. Trong đó:
•
(i) Ô đầu tiên là giá trị của thuộc tính mà DM muốn thay đổi.
•
(ii) Ô thứ 2 là giá trị của (i) sau khi thay đổi.
•
(iii) Ô thứ 3 là giá trị của một thuộc tính khác cần phải thay đổi để bù trừ.
Thực hiện đổi ngang
Thực hiện đổi ngang
Phát hiện các phương án bị vượt trội rõ ràng

•
Giá trị tổng thể của phương án x được tính theo:
•
n : số lượng các thuộc tính
•
x
i
: giá trị của thuộc tính i thuộc phương án x
•
v
i
(x
i
) : giá trị của thuộc tính i theo thang [0,1]
•
w
i
: trọng số thể hiện độ quan trọng của thuộc tính i.
•
Do w
i
và v
i
(x
i
) không phải là giá trị xác định nên v(x) cũng là một miền giá trị chứ không phải
giá trị xác định.
Phát hiện các phương án bị vượt trội rõ ràng
•
Phương án x vượt trội rõ ràng phương án y khi:

•
tức là giá trị của x luôn không khỏ hơn giá trị của y với mọi trường hợp của w
i
và v
i
(x
i
).
•
Khi đó y có thể được loại trừ mà không cần thực hiện 1 lần hoán đổi.
min
w
w
i
[v
i
(x
i
)−v
i
(y
i
)]
i=1
n
∑
>0
Gợi ý cho hoán đổi tiếp theo
•
Trong đa số trường hợp sẽ có rất nhiều hoán đổi có thể thực hiện.

•
Việc quyết định xem thực hiện hoán đổi nào tiếp theo là rất khó khăn.
•
Trong Smart-Swaps, các hoán đổi tiếp theo có thể được gợi ý bằng phương pháp:
•
Phần mềm sẽ tìm tất cả các hoán đổi khiến cho một thuộc tính nào đó trở nên vô nghĩa hoặc gần vô nghĩa.
•
Danh sách tìm được sẽ được sắp xếp dựa vào chỉ số khả dụng.
•
Đối với những hoán đổi bao gồm các thuộc tính và phương án giống nhau, loại bỏ tất cả trừ hoán đổi đầu tiên.
•
Giữ lại 6 hoán đổi đầu tiên, loại bỏ tất cả các kết quả còn lại.
Chỉ số khả dụng
•
Giả sử: y chỉ tốt hơn x ở thuộc tính i
•
Chỉ số khả dụng của một hoán đổi khi biến đổi x
i
→y
i
được bù trừ bởi thuộc tính j, để x vượt trội y
•
cho biết y gần bị vượt trội bao nhiêu sau lần hoán đổi này ( d càng lớn thì y càng có khả năng bị
vượt trội -> d càng lớn thì hoán đổi càng tốt).
•
Dựa vào chỉ số d để gợi ý các hoán đổi tiếp theo có thể thực hiện.
Sử dụng Smart-Swaps để hỗ trợ giải bài toán tìm văn phòng
Sử dụng Smart-Swaps để hỗ trợ giải bài toán tìm văn phòng
Sử dụng Smart-Swaps để hỗ trợ giải bài toán tìm văn phòng
Sử dụng Smart-Swaps để hỗ trợ giải bài toán tìm văn phòng

Sử dụng Smart-Swaps để hỗ trợ giải bài toán tìm văn phòng
Sử dụng Smart-Swaps để hỗ trợ giải bài toán tìm văn phòng
Sử dụng Smart-Swaps để hỗ trợ giải bài toán tìm văn phòng
Sử dụng Smart-Swaps để hỗ trợ giải bài toán tìm văn phòng
Sử dụng Smart-Swaps để hỗ trợ giải bài toán tìm văn phòng