QUY PHẠM PHÁP LUẬT VÀ VĂN BẢN QUY PHẠM PHÁP LUẬT

QUY PHẠM PHÁP
LUẬT VÀ VĂN BẢN
QUY PHẠM PHÁP
LUẬT
Nhóm 2
I. Quy phạm pháp luật:
1. Khái niệm:

Là quy tắc xử sự mang tính chất bắt buộc
chung do nhà nước ban hành hoặc thừa nhận
thể hiện ý chí của nhà nước và xã hội, nhằm
điều chỉnh các quan hệ xã hội theo một trật tự
nhất định
2. Các loại quy phạm pháp luật

QPPL định nghĩa

QPPL cho phép

QPPL bảo vệ
3. Đặc điểm của QPPL

QPPL do nhà nước ban hành hoặc thực hiện

Được nhà nước bảo đảm thực hiện

Mang tính bắt buộc chung

Nội dung của mỗi QPPL thể hiện trên hai mặt:
Quyền và nghĩa vụ
4. Các yếu tố cấu thành nên quy phạm pháp

luật
4.1 Giả định:

Là bộ phận nêu lên tình huống (điều kiện,
hoàn cảnh) có thể xảy ra trong thực tế. Và khi
chủ thể nào ở vào tình huống đó thì phải thể
hiện cách xử sự phù hợp với quy định của
pháp luật.

Vai trò của giả định trong QPPL: Xác định phạm
vi tác động của QPPL

Trả lời cho câu hỏi: AI? ĐIỀU KIỆN, HOÀN
CẢNH NÀO?

Phân loại giả định:
+ Giả định đơn giản.
+ Giả định phức tạp.
4.2 Quy định:

Nêu lên cách thức xử sự mà cá nhân, tổ chức
ở vào điều kiện, hoàn cảnh đã nêu trong bộ
phận giả định được phép hoặc bắt buộc phải
thực hiện.

Vai trò của quy định trong QPPL: Mô hình hóa
ý chí của nhà nước, cụ thể hóa cách thức xử
sự của chủ thể khi tham gia quan hệ pháp luật
Trả lời cho câu hỏi: ĐƯỢC LÀM GÌ? KHÔNG
ĐƯỢC LÀM GÌ? LÀM NHƯ THẾ NÀO

Phân loại quy định:
+ Quy định dứt khoát
+ Quy định tùy nghi

4.3 Chế tài

Là bộ phận nêu lên các biện pháp tác động
của nhà nước, dự kiến sẽ áp dụng đối với chủ
thể nào không thực hiện đúng theo hướng dẫn
ở phần quy định của QPPL, nên đã vi phạm
pháp luật.

Vai trò của bộ phận chế tài: bảo đảm cho pháp
luật được thực hiện nghiêm minh.

Trả lời cho câu hỏi: Chủ thể vi phạm pháp luật
phải gánh chịu những hậu quả bất lợi như thế
nào.

Phân loại chế tài: căn cứ vào tính chất của chế
tài và thẩm quyền của cơ quan áp dụng, chế tài
được chia làm 4 loại:
+ Chế tài hình sự
+ Chế tài hành chính
+ Chế tài kỷ luật
+ Chế tài dân sự
II. Phân biệt giữa quy phạm pháp
luật và quy phạm xã hội:
Phân biệt Quy phạm pháp luật Quy phạm xã hội
Khái niệm

Quy phạm pháp luật là những quy tắc
xử sự có tính chất khuôn mẫu, bắt
buộc với mọi chủ thể phải tuân thủ,
được biểu thị bằng hình thức nhất
định, do nhà nước ban hành hoặc thừa
nhận, được nhà nước đảm bảo thực
hiện và có cả các biện pháp cưỡng
chế của Nhà nước, nhằm điều chỉnh
các quan hệ xã hội
Các quy phạm xã hội là các quy phạm
do các tổ chức xã hội đặt ra, nó được
tồn tại và thực hiện trong các tổ chức
xã hội.
+ Các quy phạm đạo đức là những
quy tắc hành vi được hình thành
trong xã hội trên cơ sở quan niệm về
đạo đức và được con người tự giác
thực hiện.
+ Các phong tục được hình thành
trong lịch sử và nó đã biến thành thói
quen của mọi người trong xã
hội.
Nguồn gốc.
Do sự xuất hiện cả chế độ tư hữu về
tài sản và sự phân hóa xã hội thành
các giai cấp mà giữa các giai cấp có
lợi ích đối kháng không thể điều hòa
được. Vì vậy mà pháp luật ra đời để
giải quyết những mưu thuẩn, các quan
hệ xã hội.

Các quy phạm xã hội khác được hình
thành do các tổ chức xã hội quy định
Đặc điểm
Quy phạm pháp luật là do nhà nước ban hành,
được nhà nước bảo vệ và được nhà nước đảm
nhiệm thực hiện.
Quy phạm pháp luật được thực hiện bằng các hệ
thống pháp luật: tòa án nhân dân, viện kiểm xoát
nhân dân, công an, cảnh sát… Những ngươì cố
tình không chấp hành pháp luật thì bi chừng phạt
bằng các văn bản quy định của pháp luật (làm trái
luật). Đó là các biên pháp cưỡng chế.
Phạm vi áp dụng rộng: Quy phạm pháp luật mang
tính bắt buộc chung với tất cả mọi người trong xã
hội không bỏ qua bất kì một ai.
Quy phạm pháp luật cũng như nhà nước thể hiện
ý chí và nhằm đảm bảo quyền lực và lợi ích cho
giai cấp thống trị( thể hiện tính giai cấp).
Các quy phạm pháp luật không dễ dàng thay đổi.
Nếu muốn thay đổi thì nó phải được thể hiện trên
văn bản phải có tính thống nhất cao, phải rõ ràng,
phải cụ thể
Còn các quy phạm xã hội khác như quy phạm xã
hội, quy phạm đạo đức, phong tục không do nhà
nước quy định mà do các tổ chức xã hội quy đinh
hay do các quan niệm đạo đức hình thành nên hoặc
được hình thành một cách tự phát do thói quen
trong xã hội.
Các quy phạm của các tổ chức được thực hiện
không có sự tham gia trực tiếp của pháp luật. Các

quy phạm của các tổ chức xã hội được thực hiện
dựa vào các tổ chức vào các lực lượng và uy tín
của tổ chức đó. Các quy phạm đạo đức được thực
hiện trong đời sống nhờ lòng tin của con người;
còn các phong tục được thực hiện trong xã hội nhờ
thói quen của mọi người.
Phạm vi bó hẹp: Các quy phạm xã hội khác chỉ bắt
buộc và có hiệu lực đối với những thành viên nằm
trong tổ chức đó mà thôi.
Các quy phạm xã hội thì thể hiên ý chí và bảo vệ
cho đông đảo tầng lớp trong tổ chức.
Các quy phạm xã hội khác có thể dễ dàng thay đổi
nếu thấy nó không còn phù hợp nửa. Không có
tính thống nhất, rõ ràng, cụ thể như các quy phạm
pháp luật.
III. Các loại văn bản quy phạm
pháp luật:
1.Khái niệm
Các văn bản pháp luật rất đa dạng, phong phú,
căn cứ vào tính chất pháp lí có thể phân chia
thành 3 loại cơ bản:
.
Văn bản quy phạm pháp luật.
.
Văn bản pháp luật chủ đạo.
.
Văn bản pháp luật cá biệt – Văn bản áp dụng
pháp luật.
2. Đặc điểm của văn bản quy phạm pháp
luật:

Do cơ quan nhà nước có thẩm quyền ban hành
theo Luật ban hành văn bản QPPL.
Các văn bản quy phạm pháp luật được ban hành
theo đúng tên gọi, trình tự, thủ tục pháp lí theo
luật định.
Trong nội dung văn bản quy phạm pháp luật có
chứa đựng các quy tắc xử sự mang tính bắt buộc
chung đối với các chủ thể pháp luật mà văn bản
quy phạm pháp luật đó điều chỉnh
Văn bản quy phạm pháp luật được áp dụng nhiều
lần trong mọi trường hợp khi có những sự kiện
pháp lí tương ứng xảy ra chừng nào chưa hết hiệu
lực có những loại văn bản quy phạm pháp luật đặc
biệt tuy được áp dung một lần nhưng hiệu lực của
nó vẫn còn tồn tại sau khi thực hiện văn bản đó.
 Các loại văn bản quy phạm pháp luật
của nước ta hiện nay (theo luật ban hành
năm 2008)
HỆ THỐNG VĂN BẢN PHÁP LUẬT VIỆT NAM
VĂN BẢN LUẬT
Hiến pháp
Quốc hội ban hành
Đạo luật
VĂN BẢN DƯỚI LUẬT
Luật
N
Đ
PL,
NQ
L,

Q
Đ
C
T
N
Q
Đ
CP
T
T
C
P
HĐ
TP
TAN
DT
C
TTC
ATA
NN
TC
VTV
KSN
DTC
N
Q
BT
TTC
QNB
TT

UB
TV
QH
Q
Đ
TT
TT
LT
N
QL
T
V
B
Q
PP
L
T
K
T
N
N
U
N
T
V
Q
H
TAN
NTC
VTV

KSN
NTC
HĐ
NN
UBN
D

CÁM ƠN THẦY VÀ CÁC
BẠN ĐÃ CHÚ Ý LẮNG
NGHE