Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất ý thức và ý nghĩa của nó đối với nước ta hiện nay

Mối quan hệ biện chứng giữa vật chất ý thức và ý
nghĩa của nó đối với nước ta hiện nay
M i quan h bi n ch ng gi a v t ch t – ý th c và ý ngh a c a nó i v iố ệ ệ ứ ữ ậ ấ ứ ĩ ủ đố ớ
n c ta hi n nay / b n thân m i ng i.ướ ệ ả ỗ ườ
Trình bày vai trò c a v t ch t i v i ý th củ ậ ấ đố ớ ứ
Gi i quy t nguyên lý m i quan h gi a v t ch t và ý th c là gi i quy t v n ả ế ố ệ ữ ậ ấ ứ ả ế ấ đề
c b n c a tri t h c.ơ ả ủ ế ọ
- V t ch t quy t nh ý th c, i u ó c th hi n ch :ậ ấ ế đị ứ đ ề đ đượ ể ệ ở ỗ
+ V t ch t có tr c, ý th c có sau. V t ch t là ngu n g c c a ý th c, gi vai ậ ấ ướ ứ ậ ấ ồ ố ủ ứ ữ
trò quy t nh i v i ý th c.ế đị đố ớ ứ
VD: V th gi i quan c ng nh trình t v m t th i gian, y u t v t ch t xu t ề ế ớ ũ ư ự ề ặ ờ ế ố ậ ấ ấ
hi n tr c y u t ý th c. C th , ph i có y u t v t ch t m i sinh ra loài ệ ướ ế ố ứ ụ ể ả ế ố ậ ấ ớ
ng i có ý th c.ườ ứ
+ Trong i s ng hi n th c, nhân t v t ch t có tr c nhân t tinh th n.đờ ố ệ ự ố ậ ấ ướ ố ầ
+ Trong i s ng xã h i c a con ng i, kinh t quy t nh chính tr , i s ng đờ ố ộ ủ ườ ế ế đị ị đờ ố
v t ch t quy t inh i s ng tinh th n.ậ ấ ế đ đờ ố ầ
VD: các n c nh , y u v kinh t r t s các c ng qu c. Kinh t Vi t Nam cóướ ỏ ế ề ế ấ ợ ườ ố ế ệ
kh i s c thì v th c a Vi t Nam trên tr ng qu c t m i c nâng cao.ở ắ ị ế ủ ệ ườ ố ế ớ đượ
“có th c m i v c c o”ự ớ ự đượ đạ
- Ý th c có tính c l p t ng i và có s tác ng ng c tr l i v t ch t. ứ độ ậ ươ đố ự độ ượ ở ạ ậ ấ
S tác ng này theo hai h ng: tích c c và tiêu c c. Có ngh a, n u ý th c ự độ ướ ự ự ĩ ế ứ
n ng ng, sáng t o, nh n th c úng quy lu t khách quan, hành ng úng ă độ ạ ậ ứ đ ậ độ đ
th c ti n thì s thúc y s phát tri n. Ng c l i, n u không n ng ng sáng ự ễ ẽ đẩ ự ể ượ ạ ế ă độ
t o, r i vào tình tr ng ch quan duy ý chí s kìm hãm s phát tri n. Vì nói ạ ơ ạ ủ ữ ự ể
n vai trò c a ý th c i v i v t ch t là nói n vai trò c a con ng i trong đế ủ ứ đố ớ ậ ấ đế ủ ườ
nh n th c và trong th c ti n. i u lý gi i vì sao, cùng m t xu t phát i m ậ ứ ự ễ Đ ề đố ả ộ ấ đ ể
nh ng ng i ti n v phía tr c, k l i lùi l i phía sau.ư ườ ế ề ướ ẻ ạ ạ
VD: Sau n m 1975, c Vi t Nam và Hàn Qu c u b tàn phá b i chi n tranh ă ả ệ ố đề ị ở ế
và m i giành l i c l p, nh ng hi n nay, kinh t Vi t Nam thua xa Hàn Qu c.ớ ạ độ ậ ư ệ ế ệ ố
Sau n m 1975, ng i dân Thái Lan r t ng ng m Sài Gòn – “hòn ng c Vi nă ườ ấ ưỡ ộ ọ ễ
ông”. Nh ng ch sau 10 n m, Vi t Nam sai l m v ng l i kinh t xã h i, Đ ư ỉ ă ệ ầ ề đườ ố ế ộ

còn Thái Lan nhanh chóng th ch hóa theo ng l i kinh t th tr ng nên ể ế đườ ố ế ị ườ
h ã b t lên nhanh chóng và v t qua Vi t Nam.ọ đ ứ ượ ệ
- Trong i s ng hi n th c, v i nh ng i u ki n c th , không gian và th i đờ ố ệ ự ớ ữ đ ề ệ ụ ể ờ
gian xác nh, nhân t ý th c có th là nhân t quy t nh ch không ph i là đị ố ứ ể ố ế đị ứ ả
v t ch t.ậ ấ
VD: Trong t t c các cu c kháng chi n ch ng ngo i t c c a dân t c ta, chúngấ ả ộ ế ố ạ ộ ủ ộ
ta th ng y u h n k thù v ti m n ng v t ch t, binh l c nh ng cu i cùng, ườ ế ơ ẻ ề ề ă ậ ấ ự ư ố
chúng ta là ng i chi n th ng. Vì ta có s c m nh tinh th n oàn k t dân t c, ườ ế ắ ứ ạ ầ đ ế ộ
có lòng yêu n c n ng nàn và có ngh thu t ánh gi c r t tài tình (l y nhu ướ ồ ệ ậ đ ặ ấ ấ
th ng c ng, l y ít ch nhi u, l y y u th ng m nh).ắ ươ ấ đị ề ấ ế ắ ạ
- Tuy nhiên, ý th c ch gi vai trò quy t nh trong nh ng i u ki n không ứ ỉ ữ ế đị ữ đ ề ệ
gian, th i gian nh t nh. V t ra kh i gi i h n ó, vai trò c a ý th c s b ờ ấ đị ượ ỏ ớ ạ đ ủ ứ ẽ ị
m t i.ấ đ
VD: ng i ta ch có th ch u ng hoàn c nh khó kh n trong m t th i gian ườ ỉ ể ị đự ả ă ộ ờ
nh t nh, còn n u hoàn c nh khó kh n kéo dài thì s không ch u c.ấ đị ế ả ă ẽ ị đượ
Trong m t khu ph , n u t t c m i ng i cùng nghèo, ng i ta v n s ng vui ộ ố ế ấ ả ọ ườ ườ ẫ ố
v c, nh ng n u ch c n m t nhà giàu lên, c khu ph ó s có s k ẻ đượ ư ế ỉ ầ ộ ả ố đ ẽ ự đố ỵ
và s tan rã.ẽ
- Nh v y, ngay c khi y u t ý th c tr thành y u t quy t nh thì ã b ư ậ ả ế ố ứ ở ế ố ế đị đ ị
nhân t v t ch t quy nh. B i t b n thân ý th c không làm thay i c gì ố ậ ấ đị ở ự ả ứ đổ đượ
trong hi n th c n u không có v t ch t tác ng, làm n n t ngệ ự ế ậ ấ độ ề ả
Ý ngh a c a vi c nghiên c u v n này.ĩ ủ ệ ứ ấ đề
- Khi th a nh n vai trò quy t nh c a v t ch t i v i ý th c thf trong nh n ừ ậ ế đị ủ ậ ấ đố ớ ứ ậ
th c và trong ho t ng th c ti n ph i tôn tr ng quy lu t khách quan. M i ứ ạ độ ự ễ ả ọ ậ ọ
hành ng u ph i xu t phát t th c t khách quan, ph i c n c vào nh ng độ đề ả ấ ừ ự ế ả ă ứ ữ
i u ki n v t ch t và n ng l c v t ch t hi n có khi ra các quy t sách; đ ề ệ ậ ấ ă ự ậ ấ ệ đề ế
không c xu t phát t ý chí, nguy n v ng cá nhân.đượ ấ ừ ệ ọ
VD: Tr c th i k i m i, ng l i phát tri n kinh t c a ng ta ã không ướ ờ ỳ đổ ớ đườ ố ể ế ủ Đả đ
xu t phát t th c t khách quan, k t qu a n tình tr ng kh ng ho ng v ấ ừ ự ế ế ả đư đế ạ ủ ả ề
m i m t. Và hi n nay, c n b nh ó v n ch a c kh c ph c hoàn toàn.ọ ặ ệ ă ệ đ ẫ ư đượ ắ ụ

- Khi kh ng nh ý th c có s tác ng tr l i i v i v t ch t thì trong cu c ẳ đị ứ ự độ ở ạ đố ớ ậ ấ ộ
s ng và trong ki n t o các quy t nh, thi hành các quy t nh ph i luôn luôn ố ế ạ ế đị ế đị ả
phát huy tính n ng ng c a ý th c b ng cách không ng ng trau d i nh n ă độ ủ ứ ằ ừ ồ ậ
th c lý lu n và chuyên môn, g n bó v i th c ti n, luôn luôn n ng ng.ứ ậ ắ ớ ự ễ ă độ
- i v i n c ta: N u khi lien h v i Vi t Nam, trong m i ng l i chính Đố ớ ướ ế ệ ớ ệ ọ đườ ố
sách, ng ta luôn xu t phát t th c ti n khách quan, tôn tr ng các quy lu t Đả ấ ừ ự ễ ọ ậ
khách quan. Vì v y, ã a cách m ng n c ta i t th ng l i này n th ng ậ đ đư ạ ướ đ ừ ắ ợ đế ắ
l i khác. Nh t là trong cu c cách m ng gi i phóng dân t c. Tuy nhiên, th i k ợ ấ ộ ạ ả ộ ờ ỳ
tr c i m i, n c ta ã v p ph i nh ng sai l m ch quan trong ho ch nh ướ đổ ớ ướ đ ấ ả ữ ầ ủ ạ đị
chi n l c kinh t - xã h i. H n ch ó ang t ng b c kh c ph c. ngế ượ ế ộ ạ ế đ đ đượ ừ ướ ắ ụ Đả
ta kh ng nh: m i ng l i, ch tr ng phát tri n t n c u l y ch ẳ đị ọ đườ ố ủ ươ ể đấ ướ đề ấ ủ
ngh a Mác – Lê nin, t t ng HCM làm n n t ng t t ng lý lu n. ng th i, ĩ ư ưở ề ả ư ưở ậ Đồ ờ
xu t phát t hi n th c c a t n c, qu c t và th i iấ ừ ệ ự ủ đấ ướ ố ế ờ đạ