44 bài giảng vật lí 12 theo từng chuyên đề (11)

Trường THPT BC
TRẦN KHAI NGUYÊN
Sở Giáo Dục –Đào Tạo
Sở Giáo Dục –Đào Tạo
TP. Hồ Chí Minh
TP. Hồ Chí Minh

CHƯƠNG 3 _ Bài 5 :
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY
CHIỀU MỘT PHA
TRƯỜNG PTTHBC TRẦN KHAI NGUYÊN
Tổ Vật Lý

Kiểm tra bài cũ :
1. Công thức tính từ thông
3.
Suất điện động cảm ứng
Suất điện động cảm ứng
Φ = NBScosα
e = -Φ’
2. Thế nào là hiện tượng cảm ứng điện từ ?
Từ thông qua một mạch điện biến thiên theo thời gian
thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng.


Máy Phát Điện Xoay Chiều
Máy Phát Điện Xoay Chiều
Một Pha
Một Pha
1. Phần cảm và phần ứng.

2. Rôto và stato.
3. Bộ góp.
Trở về
I.Nguyên tắc hoạt động .
II. Cấu Tạo.
III. Cách giảm vận tốc quay của rôto.
I). NGUYÊN TẮC HOẠT ĐỘNG :

Cho một khung dây dẫn có N vòng
dây, diện tích S quay đều với vận
tốc góc ω trong một từ trường đều
B (trục quay xx’ vuông góc vectơ
B). Trong khung dây xuất hiện
suất điện động cảm ứng
e = E
0
sinωt với E
0
= NBSω
Khi mạch bên ngoài kín (có tải tiêu thụ) trong
mạch sẽ xuất hiện một dòng điện xoay chiều :
i = I
0
sin(ωt+ ϕ
i
)
Nguyên tắc hoạt động : Dựa trên hiện tượng
cảm ứng điện từ
Trở về
n

II.
II.


CẤU TẠO :
CẤU TẠO :
1. Phần cảm và phần ứng : Một máy phát
điện xoay chiều gồm hai phần chính :
•
Phần cảm : Phần tạo ra từ trường B thường
là nam châm điện hay nam châm vónh cửu.
•
Phần ng: Phần tạo ra suất điện động cảm
ứng là cuộn dây
Cuộn dây của phần cảm và phần ứng đều
được quấn trên các lõi thép. Các lõi thép
được làm bằng các lá thép kỷ thuật mỏng
ghép cách điện với nhau để giảm dòng điện
Fucô.
Trở về
N
S
∼
t
u
2. Rôto và Stato :
Rôto : Bộ phận quay của máy phát điện.
Stato : Bộ phận đứng yên của máy phát điện.
n

N
S
∼
3. Bộ Góp :
Chú ý : Với các máy phát điện lớn để tránh tia
lửa điện ở cổ góp người ta chế tạo phần ứng là
stato lấy điện trực tiếp ra ngoài (không dùng
bộ góp).
Các máy phát điện công suất nhỏ có rôto là
phần ứng phảùi có bộ phận thu điện gồm 2
vành khuyên có cùng trục quay với khung và
nối với hai đầu cuộn dây, hai chổi thu điện cố
đònh tì lên hai vành khuyên và nối ra mạch
ngoài.
Trở về
Để giảm vận tốc quay của rôto mà tần số của dòng
điện không đổi, người ta chế tạo rôto là phần cảm và là
một nam châm điện gồm p cặp cực thì vận tốc quay của
rôto giảm p lần và tần số của dòng điện không đổi. Số
cuộn dây trên phần cảm và phần ứng bằng nhau.
III ). CÁCH GIẢM VẬN TỐC QUAY CỦA RÔTO:
Trở về
Cơng Thức : f = n.p
f: Tần số dòng điện.
n: Số vòng quay trong 1s
p: Số cặp cực.
N
N
S
S

N
N
S
S

Ôân tập
Ôân tập


•
1. Động cơ điện và máy phát điện khác nhau như thế
nào về mặt năng lượng ?
2. Ở nhà máy thuỷ điện Trò An, rôto của của máy phát
điện có 25 cặp cực. Tính số vòng quay của rộto trong một
phút.
Trở về
•
3. Chọn câu sai.
a.Từ trường qua một mạch điên biến thiên theo thời gian
thì trong mạch xuất hiện suất điện động cảm ứng.
b.Trong máy phát điện xoay chiều phần cảm là phần sinh
ra từ trường.
c.Để đưa điện ra mạch ngoài, ở máy phát điện có phần
cảm là rôto người ta cần dùng bộ góp.
d.Tần số của dòng điện xoay chiều phụ thuộc vào vận tốc
góc của rôto.

CHƯƠNG 3 _ Bài 5 :
MÁY PHÁT ĐIỆN XOAY CHIỀU MỘT PHA
TRƯỜNG THPT BC TRẦN KHAI NGUYÊN

Tổ Vật Lý
Giáo viên : Bùi Ngọc Lâm