khảo sát hoạt động cho thuê tài chính tại việt nam

ĐẠI HỌC QUỐC GIA THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH
ĐẠI HỌC KINH TẾ - LUẬT





TIỂU LUẬN
Đề tài

GV: Nguyễn Thị Hai Hằng
Khoa Tài chính – Ngân hàng


Nhóm thực hiện: 6A
Lớp K12504

TP. Hồ Chí Minh, ngày 18 tháng 04 năm 2015
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 1
DANH SÁCH NHÓM 6A
1. Họ và tên: Đặng Trung Kiên
MSSV: K125042062
Phần bài làm: 2.3 - quy trình thủ tục cho thuê
2.4 – mua và cho thuê lại
2.5 – cho thuê tài chính giáp lưng
Chỉnh sừa bài.

2. Họ và tên: Huỳnh Phi Long
MSSV: K125042071

Phần bài làm: 2.2.1 – chủ thể tham gia CTTC
2.2.2 – tài sản cho thuê
2.2.3 – điều kiện CTTC
Chuẩn bị Powerpoint.
Chỉnh sừa bài.


3. Họ và tên: Lê Hoàng Như Ngọc
MSSV: K125042080
Phần bài làm: 2.2.4 – thời hạn cho thuê
2.2.5 – kỳ hạn thanh toán
2.2.6 – lãi suất, tỷ lệ đặt cọc, giá chọn mua
Thuyết trình.
Chỉnh sừa bài.

Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 2


4. Họ và tên: Nguyễn Phan Khôi Nguyên
MSSV: K125042081
Phần bài làm: Lên dàn bài, mở đầu, kết luận.
1 – khái quát về hoạt động CTTC
Tổng hợp bài, làm câu hỏi cho lớp.
Chỉnh sừa bài.

5. Họ và tên: Bùi Trần Thanh Sang
MSSV: K125042100
Phần bài làm: 3.1 – những thành tựu đạt được

3.2 – những hạn chế tồn tại
Thuyết trình.
Chỉnh sừa bài.


6. Họ và tên: Nguyễn Thị Hải Thùy
MSSV: K125042114
Phần bài làm: 3.2 – nguyên nhân của hạn chế
3.3 – kiến nghị giải pháp
Chỉnh sừa bài.

Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 3
MỤC LỤC
MỤC LỤC 1
LỜI MỞ ĐẦU 5
1. Khái quát về hoạt động cho thuê tài chính 6
1.1. Lịch sử ra đời 6
1.2. Khái niệm cho thuê tài chính 8
1.3. Đặc trưng 9
1.3.1. Những điểm khác biệt giữa cho thuê tài chính và cho thuê vận hành 9
1.3.2. Những điểm khác biệt giữa cho thuê tài chính và tín dụng trả góp 10
1.4. Lợi ích và rủi ro của hoạt động cho thuê tài chính 11
1.4.1. Lợi ích 11
1.4.2. Rủi ro 12
2. Hoạt động cho thuê tài chính 13
2.1. Công ty cho thuê tài chính 13
2.2. Hoạt động cho thuê tài chính thông thường 16
2.2.1. Các chủ thể tham gia 16

2.2.2. Tài sản cho thuê 17
2.2.3. Điều kiện để được thuê tài chính 17
2.2.4. Thời hạn cho thuê 18
2.2.5. Kỳ hạn thanh toán tiền thuê 18
2.2.6. Lãi suất cho thuê – tỷ lệ đặt cọc – giá chọn mua 19
2.3. Quy trình và thủ tục cho thuê 19
2.3.1. Hình thức cho thuê tài chính hai bên 22
2.3.2. Hình thức cho thuê tài chính ba bên 22
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 4
2.3.3. Quyền và nghĩa vụ của các bên 25
2.4. Tái cho thuê (mua và cho thuê lại) 30
2.5. Cho thuê tài chính giáp lưng 32
3. Thực trạng hoạt động cho thuê tài chính tại Việt Nam 34
3.1. Những thành tựu đạt được 34
3.2. Những hạn chế còn tồn tại 36
3.3. Một số giải pháp để phát triển hoạt động cho thuê tài chính ở Việt Nam 39
KẾT LUẬN 41
TÀI LIỆU THAM KHẢO 42


Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 5
LỜI MỞ ĐẦU
Trong nền kinh tế thị trường ngày càng phát triển, sự xuất hiện của các công
ty, doanh nghiệp tư nhân ngày càng nhiều thì vấn đề vốn kinh doanh vẫn luôn là bài
toán đầu tiên mà các nhà quản trị buộc phải giải quyết.
Thực tế cho thấy, vấn đề kinh doanh bao gồm nhiều yếu tố khác nhau hợp

thành, trong đó có việc trang bị cơ sở vật chất, trang thiết bị và quá trình nâng cấp,
đổi mới theo công nghệ là vấn đề bức thiết nhất. Nhìn chung, thị trường Việt Nam
vẫn luôn được đánh giá là thị trường tiềm năng, nội lực nhưng cho đến hiện tại vẫn
còn đang trong giai đoạn kém phát triển hơn so với các cường quốc trong khu vực
và trên thế giới. Một trong những nguyên nhân chính là phần lớn máy móc, thiết bị
cơ giới mà các doanh nghiệp Việt Nam sử dụng đã rất lạc hậu, cũ kỹ và kém chất
lượng.
Như vậy, làm thế nào để có được nguồn vốn đầu tư dồi dào đáp ứng nhu cầu
cải tiến và đổi mới hệ thống vận hành sản xuất, nâng cao năng suất và chất lượng
sản phẩm, giảm thiểu chi phí, từ đó tăng sức cạnh tranh trên thị trường? Cách nào
có thể mang lại nguồn vốn đầu tư có hiệu quả nhất?
Nắm bắt được nhu cầu trên, các công ty cho thuê tài chính đã ra đời. Và để
tìm hiểu xem liệu các công ty này có thể là giải pháp đúng đắn cho những doanh
nghiệp cầu vốn hay không thì nhóm chọn đề tài “Khảo sát hoạt động cho thuê tài
chính tại Việt Nam”.

Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 6
1. Khái quát về hoạt động cho thuê tài chính
1.1. Lịch sử ra đời
Mặc dù thời gian xuất hiện giao dịch cho thuê đầu tiên vẫn chưa được xác
định một cách chính xác nhưng theo những ghi nhận sớm nhất về việc cho thuê tài
chính trong các tài liệu cổ thì những giao dịch này đã xuất hiện từ trước năm 2000
trước Công Nguyên tại thành phố của người Sumer
1
. Theo đó, người ta cho thuê
những dụng cụ nông nghiệp, quyền sử dụng và nguồn nước, gia súc và các loại thú
khác.
Ngoài ra, người ta đã tìm được những chứng cớ về sự tồn tại của một công ty

thuê khoảng năm 1800 trước Công nguyên ở Babylonia. Đến năm 1700 trước Công
Nguyên, Hamurabi- vị vua nổi tiếng của Babylon đã kết hợp những quy định về cho
thuê tài sản của người Sumer và người Achaean để soạn thảo ra bộ luật đầu tiên về
cho thuê tài sản.
Những người Hy Lạp cổ là những người đầu tiên phát triển hình thức cho
thuê lại các khu mỏ và cho thuê nhà băng. Hợp đồng cho thuê nhà băng đầu tiên
được kí vào năm 370 trước CN cho các tài sản bao gồm tên của nhà băng, các
khoản cầm cố, các văn phòng và nhân viên.
Một trong những điều luật đầu tiên nhắc tới thuê ở Liên hợp Anh là Đạo luật
xứ Wales được soạn thảo vào năm 1284. Đạo luật đã sử dụng những điều luật về đất
đai sẵn có làm khung pháp lý cho việc thuê các tài sản như các thiết bị nông nghiệp.
Cùng với sự phát triển của hệ thống đường sắt vào giữa thế kỷ 19, các doanh nghiệp
nhỏ cũng đầu tư vốn vào các toa tàu chở than và sau đó cho các công ty mỏ thuê lại.
Các hợp đồng thuê thường cho người thuê quyền được mua thiết bị sau khi hết thời
hạn hợp đồng.
2

Tuy vậy, hoạt động cho thuê tài sản chỉ thực sự có những bước tiến nhảy vọt
từ năm 1952 khi công ty cho thuê tài chính đầu tiên United State Leasing


1
là một nềnvăn minh cổ và cũng là một vùng lịch sử ở phía nam Lưỡng Hà, Iraq hiện nay,
ở thời kỳ đồ đồng đá và thời kỳ đồ đồng sớm. <
2
<
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 7
Corporation

3
được thành lập tại Mỹ và tiếp theo là công ty Leasing and Percantile
Credit tại Anh. Sau đó loại hình cho thuê tài chính lan rộng khắp Tây Âu và đến
năm 1963 thì đặt chân đến châu Á bằng việc ra đời công ty Orient Leasing tại Nhật
Bản.
Tại Việt Nam, Mặc dù công ty cho thuê tài chính đầu tiên được thành lập vào
năm 1996 và hoạt động cho thuê tài chính cũng đã manh nha ở các ngân hàng trước
đó nhưng phải cho đến khi Chính phủ ban hành Nghị định 16/2001/NĐ-CP ngày
02/05/2001 thì hoạt động cho thuê tài chính ở Việt nam mới thực sự hình thành và
ngày càng phát triển mạnh mẽ.
Đến nay có trên 20 công ty cho thuê tài chính đang hoạt động, bao gồm các
công ty cho thuê tài chính nhà nước, cổ phần, liên doanh và nước ngoài. Và hiện tại,
văn bản pháp luật điều chỉnh chính cho hoạt động này là nghị định 39/2014/NĐ-CP
– ngày 07 tháng 5 năm 2014.
Hiệp hội cho thuê tài chính Việt Nam (một tổ chức phi chính phủ được các
công ty cho thuê tài chính tự nguyện tham gia) được thành lập năm 2007, đến nay
có 9 thành viên. Hiệp hội cho thuê tài chính Việt Nam đã cùng với các công ty cho
thuê tài chính đánh giá tổng kết hoạt động thực tiễn, đề xuất, kiến nghị với Chính
phủ, Ngân hàng nhà nước những vấn đề để hoàn thiện các cơ chế, tạo điều kiện cho
các công ty cho thuê tài chính hoạt động tốt hơn.
Ngày nay, hoạt động cho thuê tài chính đã trở nên phổ biến và được biết đến
trên hầu hết các nước trên thế thế giới với sự tham gia của các tập đoàn tài chính lớn
cũng như các ngân hàng đa quốc gia, thực sự đi sâu vào bản chất cho thuê tài chính
trong vòng 60 năm qua. Tốc độ phát triển của cho thuê tài chính liên tục tăng cao,
trung bình khoảng 7% mỗi năm và được mở rộng trên phạm vi toàn cầu.
Xét trên toàn thế giới, doanh số hoạt động cho thuê tài chính đạt trên 500 tỷ
USD/năm, chiếm 12,5% đầu tư tư nhân của thế giới.

3
Công ty cho thuê đầu tiên của Mỹ được thành lập bởi Henry Shofeld, phục vụ ngành vận tải
đường sắt
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 8
1.2. Khái niệm cho thuê tài chính
Dưới góc độ kinh tế, cho thuê tài chính được hiểu là một thỏa thuận cho phép
bên thuê (lessee) được sử dụng tài sản thuộc quyền sở hữu của bên cho thuê (lessor)
bằng viện thực hiện các khoản chi trả định kỳ được quy định cụ thể trong thỏa
thuận.
Trong đó, quyền sở hữu về mặt pháp lý đối với tài sản được tách khỏi quyền
sử dụng về mặt kinh tế đối với tài sản đó.
Bên cho thuê tập trung xem xét khả năng của bên thuê trong việc tạo ra số
thu đủ để chi trả tiền thuê, không đặt nặng đánh giá lịch sử tín dụng, tài sản hay số
vốn của bên thuê. Hình thức tài trợ vốn như vậy đặc biệt thích hợp với các doanh
nghiệp vừa và nhỏ, doanh nghiệp mới thành lập chưa có báo cáo tài chính nhiều
năm. Tài sản thế chấp để đảm bảo cho giao dịch này chính là tài sản cho thuê.
Ngoài ra, còn có một khái niệm khác về cho thuê tài chính xuất phát từ Hiệp
hội cho thuê thiết bị Anh quốc đang được dùng khá phổ biến trên thế giới là “Cho
thuê tài chính là một thỏa thuận giữa người cho thuê và người đi thuê về việc bên
cho thuê (lessor) cho bên thuê (lessee) thuê một tài sản do họ chọn lựa, bên cho thuê
nắm giữ quyền sở hữu tài sản đó trong suốt thời gian cho thuê còn bên đi thuê được
quyền sử dụng tài sản và có trách nhiệm thanh toán đầy đủ nhưng chia thành nhiều
lần tổng chi phí mua tài sản và một khoản lợi nhuận cho bên cho thuê”
4
.
Như vậy, cho thuê tài chính là hoạt động tín dụng trung và dài hạn thông qua
việc cho thuê máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển và các động sản khác trên
cơ sở hợp đồng cho thuê giữa bên cho thuê và bên đi thuê.

Bên cho thuê cam kết mua máy móc, thiết bị, phương tiện vận chuyển và các
động sản khác theo yêu cầu của bên đi thuê và nắm giữ quyền sở hữu đối với các tài
sản cho thuê. Bên thuê sử dụng tài sản thuê và thanh toán tiền thuê trong suốt thời
hạn thuê như hai bên thỏa thuận.


4
Luận văn “Đẩy mạnh hoạt động cho thuê tài chính ở Việt Nam” – trang 5, đoạn 2.


Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 9
Khi kết thúc thời hạn thuê, bên thuê được quyền lựa chọn mua lại tài sản ấy
hoặc tiếp tục thuê theo các điều kiện đã thỏa thuận trong các hợp đồng cho thuê tài
chính. Tổng số tiền thuê một loại tài sản được quy định tại hợp đồng, thông thường
là tương đương giá trị của tài sản đó tại thời điểm ký hợp đồng.
1.3. Đặc trưng
Cho thuê tài chính có những đặc trưng như: thời gian thuê chiếm phần lớn
thời gian hữu dụng của tài sản; bên thuê chịu mọi chi phí vận hành, bảo trì, bảo
hiểm… Tuy nhiên, cho thuê tài chính cũng có những đặc trung khác biệt. So sánh
giữa hoạt động cho thuê tài chính và cho thuê vận hành, cho thuê tài chính và tín
dụng trả góp có thể làm rõ những điểm này.
1.3.1. Những điểm khác biệt giữa cho thuê tài chính và cho thuê vận
hành
Cho thuê vận hành là hình thức cho thuê hoạt động, tức là cho thuê tài sản có
thời hạn nhất định (thời gian thuê chỉ chiếm một phần khoảng thời gian hữu dụng
của tài sản) và sẽ trả lại bên cho thuê khi kết thúc thời hạn thuê. Bên cho thuê giữ
quyền sở hữu tài sản cho thuê và nhận tiền cho thuê theo hợp đồng đã thỏa thuận.

Cho thuê tài chính
Cho thuê vận hành
Thời hạn thuê
Là hoạt động cho thuê
trung và dài hạn
Là hoạt động cho thuê
ngắn hạn
Giá trị khoản
tiền thuê
Theo thỏa thuận, thông
thường tương đương giá trị
tài sản tại thời điểm kí hợp
đồng
Theo thỏa thuận, thông
thường cao hơn chi phí
cho thuê tài chính bởi vì
bên cho thuê chịu nhiều
rủi ro đối với sự lạc hậu
và giảm giá thị trường
của tài sản
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 10
Đối tượng sử
dụng
Rộng rãi, đa số các doanh
nghiệp vừa và nhỏ
Chưa phổ biến, chủ yếu
là các doanh nghiệp

ngoài quốc doanh
Rủi ro đối với tài
sản cho thuê
Có tính ổn định, giá trị hữu
dụng tương đối lâu dài nên
sau khi hết thời hạn thuê,
bên đi thuê có thể mua lại
hoặc tiếp tục thuê theo các
điều kiện đã thỏa thuận
trong hợp đồng.
Có tính cải tiến nhanh
chóng;
Rủi ro đối với sự lạc hậu
cao.

1.3.2. Những điểm khác biệt giữa cho thuê tài chính và tín dụng trả góp
cho thuê tài chính đôi khi bị hiểu như một hình thức tín dụng trả góp nhưng
giữa hai hình thức này có sự khác biệt rất lớn.


Cho thuê tài chính
Tín dụng trả góp
Tài sản cho thuê
Hiện vật có giá trị lớn
Tiền mặt, giá trị tương
đối
Thời gian thuê
Tương đối dài (trung và
dài hạn)
Thường dưới 3 năm

Chi phí thuê
Gần tương đồng với chi
phí vay vốn trung và dài
hạn
Cao hơn rất nhiều do bên
bán trả góp thường tính
lãi theo tỷ lệ lãi kinh
doanh

Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 11
Hạch toán cho báo
cáo thuế
Bên đi thuê có thể hạch
toán mọi khoản chi phí
vào báo cáo thuế.
Do Nhà Nước khống chế
lãi suất trần nên bên mua
trả góp sẽ không được
hạch toán phần chi phí
dư ra so với lãi suất trần
quy định.

1.4. Lợi ích và rủi ro của hoạt động cho thuê tài chính
1.4.1. Lợi ích
Hoạt động cho thuê tài chính không thể nghi ngờ chính là một trong những
biện pháp kinh tế phái sinh có hiệu quả tích cực không nhỏ đối với nền kinh tế thị
trường mà tính cạnh tranh đang ngày một mạnh mẽ, các thành phần kinh tế ngày
càng đông đảo về số lượng và đa dạng về quy mô. cho thuê tài chính góp phần thúc

đẩy đổi mới công nghệ thiết bị, cải tiến khoa học kỹ thuật trong các doanh nghiệp
giúp đỡ cho các doanh nghiệp vừa và nhỏ gặp điều kiện khó khăn về vốn đầu tư có
thể nâng cao hiệu quả sản xuất và năng lực cạnh tranh.
Như vậy, không chỉ giúp tiết kiệm nguồn nhiên liệu, bảo vệ môi trường mà
còn có tác dụng thu hút vốn đầu tư cho nền kinh tế, nâng cao vị thế quốc gia trên thị
trường toàn cầu.
Đối với bên cho thuê, hoạt động cho thuê tài chính vừa có mức độ an toàn
cao nhờ quyền sở hữu tài sản thuê không bị ảnh hướng trong suốt quá trình cho
thuê, vừa có thể đảm bảo giá trị sử dụng của chúng, đem lại nguồn lợi cho doanh
nghiệp. Bên cạnh, hình thức này còn mang lại hiệu quả cho hoạt động cho thuê bởi
vì bên cho thuê không phải lo ngại bên đi thuê sẽ dùng tài sản thuê không đúng mục
đích đã thỏa thuận.
Đối với bên đi thuê, việc đi thuê tài sản làm gia tăng năng lực sản xuất mặc
dù doanh nghiệp không có được lợi thế về nguồn vốn đầu tư. Đây là một biện pháp
có lợi nhiều mặt, doanh nghiệp không vướng phải hiện tượng đọng vốn trong tài sản
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 12
cố định đồng thời linh hoạt trong việc thuê mua, rút ngắn thời gian và giảm bớt chi
phí cho các dự án đầu tư, đáp ứng kịp thời các cơ hội kinh doanh.
Thêm vào đó, bên đi thuê còn tránh được rủi ro do sở hữu tài sản vì khi đã
mua tài sản thì chủ sở hữu phải đối mặt với các rủi ro do sự lạc hậu của tài sản,
những dịch vụ bảo trì, sửa chữa hay cải tiến tài sản.
1.4.2. Rủi ro
Mọi hoạt động đều chứa đựng các yếu tố hai mặt, cho thuê tài chính không
phải là ngoại lệ. Những doanh nghiệp thực hiện biện pháp này đều ít nhiều phải đối
mặt với các rủi sao sau:
- Khả năng bên cho thuê không thu lại được đầy đủ giá trị dự kiến.
- Năng lực quản lý của bên thuê kém nên dẫn tới những quyết định kinh doanh
không phù hợp.

- Rủi ro trong hoạt động kinh doanh của bên thuê.
- Rủi ro tài chính khách quan.
- Rủi ro tài sản thuê bị thiệt hại.

Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 13
2. Hoạt động cho thuê tài chính
2.1. Công ty cho thuê tài chính
Công ty cho thuê tài chính là một tổ chức tín dụng phi ngân hàng, dưới góc
độ pháp lý là một pháp nhân. Công ty cho thuê tài chính được thành lập và hoạt
động dưới các hình thức sau:
- Công ty cho thuê tài chính Nhà nước;
- Công ty cho thuê tài chính cổ phần;
- Công ty cho thuê tài chính trực thuộc của tổ chức tín dụng;
- Công ty cho thuê tài chính liên doanh là công ty cho thuê tài chính được
thành lập tại Việt Nam, bằng vốn góp của Bên Việt Nam (gồm một hoặc nhiều tổ
chức tín dụng, doanh nghiệp Việt Nam) và Bên nước ngoài (gồm một hoặc nhiều tổ
chức tín dụng nước ngoài) trên cơ sở hợp đồng liên doanh. Công ty cho thuê tài
chính liên doanh được thành lập dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn hai
thành viên trở lên;
- Công ty cho thuê tài chính 100% vốn nước ngoài là công ty cho thuê tài
chính được thành lập tại Việt Nam với 100% vốn điều lệ thuộc sở hữu của một hoặc
một số tổ chức tín dụng nước ngoài. Công ty cho thuê tài chính 100% vốn nước
ngoài được thành lập dưới hình thức công ty trách nhiệm hữu hạn.
 Thời gian hoạt động
Thời hạn hoạt động tối đa của công ty cho thuê tài chính tại Việt Nam tối đa
là 50 năm. Trường hợp cần gia hạn thời hạn hoạt động phải được Ngân hàng Nhà
nước chấp thuận. Mỗi lần gia hạn tối đa không quá 50 năm.
Đối với những công ty cho thuê tài chính đã được thành lập và cấp Giấy

phép hoạt động trước khi Nghị định 39/2014/NĐ-CP có hiệu lực, thời hạn hoạt
động được áp dụng như trong Giấy phép hoạt động đã cấp.
Ngân hàng Nhà nước Việt Nam là cơ quan quản lý Nhà nước về hoạt động
cho thuê tài chính, có nhiệm vụ cấp và thu hồi Giấy phép thành lập và hoạt động;
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 14
giám sát và thanh tra hoạt động của các công ty cho thuê tài chính; trình cơ quan
Nhà nước có thẩm quyền bàn hành hoặc ban hành theo thẩm quyền của các văn bản
quy định về hoạt động cho thuê tài chính.
 Đặc điểm
- Tín dụng trung - dài hạn;
- Bên đi thuê được tài trợ lên đến 100% nhu cầu đầu tư. Nếu so sánh với
trường hợp vay trung – dài hạn trong đó chủ đầu tư phải có một số vốn nhất định thì
tín dụng thuê mua rõ ràng có lợi hơn tín dụng đầu tư.
- Người thuê là người chủ động hoàn toàn trong việc tìm và lựa chọn phương
tiện hay tài sản để thuê, do vậy bên cho thuê không phải bỏ ra những chi phí liên
quan đến công việc đó.
- Phù hợp với những doanh nghiệp vừa và nhỏ với số vốn hạn chế không có
khả năng tự tài trợ hình thành tài sản để hoạt động.
- Giá cả thuê được xác định theo nguyên tác đủ bù đắp khấu hao, chi phí và có
lãi tương ứng với thời gian và số vốn đã bỏ ra của bên cho thuê.
- Khi hết hạn hợp đồng, bên thuê được quyền lựa chọn 1 trong 3 cách giải
quyết: mua lại tài sản thuê theo giá đã thỏa thuận hoặc tiếp tục thuê tài sản hoặc trả
lại tài sản cho bên thuê để kết thúc hợp đồng.
- Về mặt pháp lý, bên thuê chỉ là người quản lý sử dụng tài sản thuê còn quyền
sở hữu tài sản thuê vẫn thuộc về bên cho thuê.
- Tất cả chi phí về bảo hiểm, bảo quản… tài sản thuê cho bên thuê chịu. Các
chi phí về bảo trì, sửa chữa nếu trong hợp động ghi do bên cung cấp chịu thì bên
cung cấp thực hiện nghĩa vụ này.

- Thời hạn cho thuê là bất biến, không thể thay đổi và thời hạn này phụ thuộc
vào tuổi thọ của tài sản thuê. Thông thường thời hạn này ít nhất phải lớn hơn ½ tuổi
thọ tài sản.
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 15
- Quyền bên cho thuê được ưu tiên trong trường hợp bên thuê bị phá sản.
Nghĩa là bên thuê được quyền lấy lại tài sản của mình ngay lập tức nếu bên thuê bị
tuyên bố phá sản.
 Điều kiện được cấp Giấy phép hoạt động cho công ty cho thuê tài chính
Điều kiện để được cấp Giấy phép thành lập và hoạt động đối với công ty cho
thuê tài chính:
a) Có nhu cầu hoạt động cho thuê tài chính trên địa bàn xin hoạt động;
b) Có đủ vốn pháp định theo quy định của Chính phủ tại thời điểm xin thành lập
công ty cho thuê tài chính;
c) Thành viên sáng lập là Các tổ chức, cá nhân có uy tín và năng lực tài chính;
d) Người quản trị, điều hành có năng lực hành vi dân sự đầy đủ và trình độ
chuyên môn phù hợp với hoạt động của công ty cho thuê tài chính;
đ) Có dự thảo điều lệ về tổ chức, hoạt động phù hợp với quy định của Luật Các
tổ chức tín dung và các quy định khác của pháp luật;
e) Có phương án kinh doanh khả thi.
Ngoài các điều kiện nêu trên, bên nước ngoài trong công ty cho thuê tài
chính liên doanh hoặc công ty cho thuê tài chính 100% vốn nước ngoài phải đáp
ứng được các điều kiện sau :
a) Được tổ chức có thẩm quyền theo quy định của pháp luật nước nguyên xứ cho
phép hoạt động cho thuê tài chính tại Việt Nam.
b) Có tổng tài sản có trên 10 tỷ đô la Mỹ vào cuối năm trước thời điểm nộp đơn,
trừ trường hợp Hiệp định đầu tư song phương giữa Việt Nam và nước nguyên
xứ có quy định khác.
 Để đi vào hoạt động, công ty cho thuê tài chính phải có đủ các điều kiện sau

đây:
a) Điều lệ đã được Ngân hàng Nhà nước chuẩn y;
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 16
b) Có đủ vốn pháp định, có trụ sở phù hợp với yêu cầu hoạt động cho thuê tài
chính và đã được cấp Giấy chứng nhận đăng ký kinh doanh;
c) Phần vốn pháp định góp bằng tiền phải được gửi vào tài khoản phong toả tại
Ngân hàng Nhà nước trước khi hoạt động tối thiểu 30 ngày;
d) Đăng báo trung ương, địa phương theo quy định của pháp luật về những nội
dung quy định trong giấy phép.
2.2. Hoạt động cho thuê tài chính thông thường
2.2.1. Các chủ thể tham gia
- Hình thức cho thuê tài chính hai bên:


- Hình thức cho thuê tài chính 3 bên:



Trong đó:
 Bên cho thuê là công ty cho thuê tài chính được thành lập theo đúng quy
định pháp luật và có Giấy phép hoạt động trong lĩnh vực này.
BÊN CHO THUÊ BÊN THUÊ
BÊN CHO
THUÊ
BÊN THUÊ
BÊN
CUNG CẤP
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 17
 Bên thuê bao gồm tất cả các tổ chức hoạt động, cá nhân sinh sống và làm
việc tại Việt Nam, trực tiếp sử dụng tài sản thuê cho mục đích hoạt động của
mình, gồm:
+ Cá nhân, hộ gia đình;
+ Doanh nghiệp;
+ Các tổ chức khác thuộc đối tượng vay của các tổ chức tín dụng.
 Bên cung cấp là chủ thể có thể có trong quan hệ cho thuê tài chính, đóng vai
trò là bên cung cấp tài sản thuê cho bên cho thuê, do bên thuê liên hệ khi tìm
kiếm được tài sản thuê phù hợp.
2.2.2. Tài sản cho thuê
Tài sản cho thuê là động sản:
• Phương tiện vận chuyển
• Máy móc, thiết bị thi công
• Dây chuyền sản xuất
• Thiết bị gắn liền với bất động sản
• Các động sản khác không bị pháp luật cấm.
Tài sản cho thuê do bên thuê chủ động lựa chọn, là tài sản mua mới hoặc đã
có sẵn. Tài sản cho thuê không bắt buộc là hàng hóa nội địa, có thể mua từ nước
ngoài và phải được đăng ký giao dịch bảo đảm, tham gia bảo hiểm tài sản.
2.2.3. Điều kiện để được thuê tài chính
Về cơ bản, chủ thể đảm bảo bốn điều kiện sau:
+ Có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự theo quy định của
pháp luật;
+ Có dự án đầu tư sản xuất, kinh doanh, dịch vụ phụ vụ đời sống khả thi và
hiệu quả;
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 18

+ Có khả năng tài chính đảm bảo thánh toán đầy đủ tiền thuê trong thời hạn
đã cam kết;
+ Thực hiện các quy định về bảo đảm tiền thuê tài chính theo quy định của
bên cho thuê.
Ví dụ, đối với công ty cho thuê tài chính ViettinbankLC ngoài bốn điều kiện
trên còn có những điều kiện sau đây:
+ Tại thời điểm thuê tài chính, bên thuê không còn nợ xấu nội bảng tại bất cứ
tổ chức tín dụng nào, không còn nợ đã được xử lý rủi ro bằng nguồn vốn dự phòng
của bất kỳ tổ chức tín dụng nào đang hạch toán ngoại bảng;
+ Đáp ứng điều kiện đặt cọc tối thiểu bằng 20% tổng giá mua tài sản thuê;
+ Bên thuê phải gửi Báo cáo tài chính và các thông tin cần thiết theo yêu cầu
của VietinbankLC;
+ Nếu bên thuê là đơn vị hạch toán kinh tế phụ thuộc thì phải có Văn bản ủy
quyền của Người có thẩm quyền tại đơn vị chính.
2.2.4. Thời hạn cho thuê
Thời hạn cho thuê là khoản thời gian tính từ khi bên cho thuê nhận tài sản
thuê cho đến khi bên thuê thực hiện xong nghĩa vụ trả nợ cho bên cho thuê theo
thỏa thuận trong hợp đồng.
Với tổ chức nước ngoài, thời hạn cho thuê tài chính không vượt quá thời hạn
hoạt động còn lại theo quyết định thành lập hoặc giấy phép hoạt động tại Việt Nam.
Đối với cá nhân nước ngoài, thời hạn cho thuê tài chính không vượt quá thời
hạn được phép sinh sống và làm việc tại Việt Nam.
2.2.5. Kỳ hạn thanh toán tiền thuê
Kỳ hạn thanh tán tiền thuê là các khoản thời gian trong thời hạn cho thuê mà
tại đầu/cuối (tùy theo thỏa thuận giữa hai bên) mỗi khoản thời gian đó, bên thuê
phải thanh toán tiền cho bên cho thuê.

Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 19

2.2.6. Lãi suất cho thuê – tỷ lệ đặt cọc – giá chọn mua
Lãi suất cho thuê do bên cho thuê và bên thuê thỏa thuận và được ghi cụ thể
trong hợp đồng cho thuê. Khi cần thiết, có thể điều chỉnh nhưng bắt buộc phải tuân
thủ những điều kiện đã ghi trong hợp đồng.
Tỷ lệ đặt cọc nhằm đảm bảo thực hiện nghĩa vụ thanh toán của bên thuê,
thông thường từ 0 – 5% tổng giá trị tài sản.
Giá chọn mua được sử dụng khi bên thuê có ý định mua tài sản thuê khi hết
hợp đồng thuê, giá trị thường là 0,3% trị giá cho thuê nhưng không dưới 2.000.000
đồng và không vượt quá 30.000.000 đồng cho một hợp đồng thuê tài chính.
2.3. Quy trình và thủ tục cho thuê
Quy trình cho thuê tài chính gồm các bước cơ bản như sau:
Bước 1: Tiếp xúc – hướng dẫn khách hàng;
Bước 2: Thẩm định;
Bước 3: Ra quyết định cho thuê tài chính;
Bước 4: Ký hợp đồng;
Bước 5: Đăng ký quyền sở hữu tài sản, giao dịch bảo đảm;
Bước 6: Theo dõi thu nợ;
Bước 7: Thanh lý hợp đồng – xử lý rủi ro.
 Lập hồ sơ đề nghị cho thuê tài chính
Bên cạnh những giấy tờ cần thiết cho hồ sơ tương tự như cho vay trung dài
hạn, cần lưu ý hồ sơ bên đi thuê phải mô tả chi tiết về nội dung:
+ Các thông số kỹ thuật liên quan đến tài sản thuê;
+ Giá tài sản thuê;
+ Nhà cung cấp (nếu có);
+ Cách thức chuyển giao tài sản giữa các bên liên quan.
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 20
 Phân tích tín dụng (thẩm định)
Bên cho thuê cần phân tích những nội dung sau:

- Phân tích khả năng tài chính, khả năng thanh toán của bên thuê;
- Thẩm định kĩ những yếu tố được nêu trong hồ sơ (thông số kỹ thuật liên
quan đến tài sản, nhà cung cấp, giá tài sản…).
Đặc biệt chú ý đến cấp độ máy móc, thiết bị có tiên tiến hay không sẽ ảnh
hưởng đến khả năng thanh toán của bên thuê và việc thu hồi vốn của bên cho thuê.
Giá tài sản cao hay thấp hơn giá thị trường tác động đến khả năng thu lợi nhuận của
bên thuê để thanh toán tiền thuê.
Ngoài ra, đối với những tài sản thiết bị hoặc dây chuyền công nghệ phức tạp
cần thẩm định:
+ Trách nhiệm lắp đặt;
+ Trách nhiệm bàn giao tài sản;
+ Đào tạo công nhân và chuyển giao công nghệ;
+ Bảo hành, bảo dưỡng.
Song song, bên cho thuê cần chú ý về vấn đề bảo đảm trong giao dịch. Về
nguyên tắc, trong giao dịch cho thuê không cần các biện pháp bảo đảm như thế
chấp, cầm cố hoặc bảo lãnh của bên thứ ba, vì bên cho thuê có được quyền thu hồi
tài sản ngay lập tức nếu bên thuê bị tuyên bố phá sản. Tuy nhiên, trong một số
trường hợp đặc biệt, bên cho thuê cũng có thể yêu cầu bên thuê phải có các biện
pháp bảo đảm thích hợp.
 Quyết định tài trợ (ký hợp đồng)
Sau khi phân tích tín dụng thì bên cho thuê sẽ quyết định xem có tài trợ cho
bên thuê hay không.
Nếu quyết định tài trợ thì:
+Lập hợp đồng cho thuê giữa hai bên;
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 21
+Bên cho thuê ký hợp đồng mua tài sản thuê với nhà cung cấp (nếu có).
 Cho thuê tài sản (giải ngân)
+ Nhà cung cấp giao tài sản và lắp đặt cho bên thuê.

+ Bên cho thuê thanh toán tiền mua tài sản thuê cho nhà cung cấp. Đồng thời
xem xét có sử dụng quá hạn mức tối đa quy định trong hợp đồng hay không, nếu
có thì bên thuê phải chịu phạt.
+ Bên cho thuê giám sát việc thanh toán tiền thuê và hiệu quả tài chính của việc
sử dụng tài sản thuê. Trên cơ sở đó, bên cho thuê có thể hạn chế được phần nào
rủi ro về tài sản và tín dụng khi bên thuê vi phạm hợp đồng.
 Xử lý tài sản sau khi chấm dứt hợp đồng cho thuê
Cách thức xử lý tài sản khi chấm dứt hợp đồng cho thuê được thỏa thuận và
ghi nhận trong hợp đồng, nếu không thì khi kết thúc hợp đồng, bên thuê trả lại tài
sản thuê cho bên cho thuê.
 Các cách xử lý:
- Bên thuê được chuyển giao quyền sở hữu tài sản: áp dụng đối với những
trường hợp cho thuê thanh toán toàn bộ, khi đó kết thúc hợp đồng cho thuê,
bên cho thuê đã thu hồi được toàn bộ vốn tài trợ và chi phí tài chính.
- Bên đi thuê mua tài sản thuê: áp dụng nếu hợp đồng quy định bên thuê được
quyền lựa chọn mua tài sản khi kết thúc hợp đồng. Đây là cam kết đơn
phương nên bên thuê được quyền lựa chọn mua hoặc không mua.
Trong một số trường hợp ngoại lệ, bên cho thuê có thể từ chối bán. Giá bán
được tính trên cơ sở hiện giá (bên cho thuê bán theo vốn gốc còn lại phải thu
hồi).
- Bên thuê tiếp tục thuê tài sản: điều này được thỏa thuận trước trong hợp đồng
về các vấn đề giá thuê, cơ sở tính tiền thuê (thông thường tiền thuê trong thời
hạn gia hạn thấp hơn so với tiền thuê trước).
- Trả lại tài sản: có hai trường hợp sau:
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 22
o Hợp đồng không có điều khoản về cách thức xử lý tài sản thuê khi kết
thúc hợp đồng.
o Hợp đồng quy định quyền chọn mua hoặc thuê tiếp nhưng bên thuê từ

chối mua.
Bên cho thuê được quyền định đoạt tài sản theo các cách:
o Thu hồi tài sản để tự xử lý;
o Ủy quyền cho bên thuê bán tài sản: thỏa thuận trước trong hợp đồng
hoặc bằng giấy ủy quyền riêng;
o Ký gửi tài sản bên thuê để tìm người mua, người thuê.
2.3.1. Hình thức cho thuê tài chính hai bên
Trước khi thực hiện nghiệp vụ cho thuê, tài sản thuê đã thuộc quyền sở hữu
của bên cho thuê bằng cách mua tài sản hoặc tự xây dựng.
Hình thức này thường do các công ty bất động sản và các công ty sản xuất
máy móc, thiết bị thực hiện như các nhà đầu tư xây dựng cao ốc văn phòng, các
chung cư, sau đó ký hợp đồng cho thuê với khách hàng.
Gồm có bốn bước cơ bản:
(1) Bên cho thuê và bên thuê ký hợp đồng cho thuê.
(2) Bên cho thuê lập thủ tục chuyển giao quyền sử dụng cho bên thuê.
(3) Bên cho thuê giao tài sản cho bên thuê.
(4) Bên đi thuê thanh toán tiền theo định kỳ cho bên cho thuê.
2.3.2. Hình thức cho thuê tài chính ba bên
Trước khi thực hiện nghiệp vụ cho thuê, tài sản thuê chưa hình thành. Do đó
hình thức này có sự tham gia của bên thứ ba là nhà cung cấp. Theo đó, bên thuê và
bên cho thuê sẽ ký hợp đồng trước rồi bên cho thuê mua tài sản thuê từ nhà cung
cấp theo yêu cầu của bên thuê và chuyển giao cho bên thuê sử dụng.

Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 23
Cụ thể, gồm các bước sau:
(1) Bên thuê chủ động lựa chọn tài sản tại nhà cung cấp.
(2) Bên cho thuê và bên thuê ký hợp đồng cho thuê tài chính.
(3) Bên cho thuê ký hợp đồng mua tài sản với nhà cung cấp.

(4) Bên cung cấp giao tài sản cho bên đi thuê, lắp đặt chạy thử nghiệm.
(5) Bên cung cấp yêu cầu bên cho thuê thanh toán tiền mua tài sản.
(6) Bên cho thuê thanh toán tiền cho nhà cung cấp.
(7) Bên cho thuê yêu cầu bên thuê thành toán tiền theo hợp đồng cho thuê tài
chính.
(8) Bên thuê thành toán tiền cho bên cho thuê.
(9) Thanh lý hợp đồng.
Ưu điểm của hình thức cho thuê ba bên
- Bên thuê được quyền lựa chọn nhà cung cấp trực tiếp thỏa thuận, đàm phán
về những thông số của sản phẩm nhằm lựa chọn sản phẩm phù hợp nhất.
- Bên cho thuê không phải mua sản phẩm trước, như vậy sẽ giảm bớt những
chi phí về kho bãi, hao mòn trong quá trình dự trữ, hơn nữa còn giúp vòng
quay vốn nhanh hơn nhờ không dự trữ hàng tồn kho.
- Bên thuê nhận hàng trực tiếp từ nhà cung cấp, nhờ vậy nên giảm được rủi ro
bên thuê từ chối nhận hàng do sai sót về kỹ thuật.
- Việc lắp đặt bảo dưỡng đều thuộc trách nhiệm của nhà cung cấp và bên thuê
nên bên cho thuê không cần quan tâm đến tình trạng hoạt động của tài sản.
Ví dụ cụ thể: Quy trình và thủ tục cho thuê tài chính của công ty
ViettinbankLC bao gồm 6 bước:
+Bước 1: Người đi thuê liên hệ với nhà cung cấp về tài sản, thiết bị mà mình cần sử
dụng (về giá cả, đặc tính kỹ thuật,…) . Sau đó hai bên lập biên bản thỏa thuận về
các nội dung liên quan đến tài sản, thiết bị.
Môn: Nghiệp vụ Ngân Hàng Thương Mại Nhóm thực hiện: 6A

P a g e | 24
+Bước 2: Bên đi thuê tiến hành thủ tục tài trợ tại công ty cho thuê tài chính (bên
cho thuê) bao gồm: đơn xin tài trợ, phương án khai thác sử dụng các tài sản đi thuê,
hồ sơ liên quan đến tài sản đi thuê và biên bản thỏa thuận giữa bên đi thuê với nhà
cung cấp.
Nếu bên cho thuê chấp nhận tài trợ thì bên cho thuê sẽ nêu ra những điều

kiện cụ thể về:
 Thời hạn cho thuê (tối đa không quá 10 năm. Với tài sản đã qua sử dụng,
thời gian cho thuê không quá 5 năm);
 Lãi suất cho thuê (thả nổi);
 Phương pháp tính và thu tiền thuê ( thu cuối kỳ, đầu kỳ, thu tăng dần, giảm
dần hay cố định);
 Các điều kiện khác.
Nếu bên đi thuê đồng ý với các điều kiện của bên cho thuê thì bên cho thuê
sẽ lập bảng khấu hoa tài chính và hai bên tiến hành ký kết hợp đồng.
+Bước 3: Sau khi hợp đồng đã được ký kết, bên cho thuê liên hệ với nhà cung cấp
đặt hàng và ký hợp đồng mua các tài sản, thiết bị theo yêu cầu của bên đi thuê.
+Bước 4: Nhà cung cấp tiến hành lắp đặt thiết bị tại nơi yêu cầu của bên đi thuê và
gởi các chứng từ hóa đơn cho bên cho thuê để được thanh toán.
+Bước 5: Bên cho thuê thanh toán cho nhà cung cấp và chính thức xác lập quyền
chủ sở hữu đối với tài sản thiết bị nói trên.
+Bước 6: bên cho thuê và bên đi thuê tiến hành vận hành thử máy móc và bên cho
thuê bàn giao cho bên đi thuê sử dụng tài sản, thiết bị.
Khi hết hạn hợp đồng cho thuê tài chính thì bên đi thuê được lựa chọn 3
phương án: mua lại tài sản, thiết bị theo giá xác định trước trong hợp đồng, thuê
tiếp, trả lại tài sản thuê cho công ty cho thuê tài chính (đây là hình thức cho thuê
vận hành của Viettinbank Leasing Company).