THỰC TRẠNG CỦA THU HÚT VÀ SỬ DỤNG FDI ĐỐI TRONG NỀN KINH TẾ VIỆT NAM

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
MỤC LỤC
MỞ ĐẦU
Vừa tròn 20 năm hiển hiện một thành phần kinh tế rất mới ở Việt Nam,
đó là khu vực có vốn đầu tư nước ngoài (FDI). Và như duyên kỳ ngộ, đúng
vào dịp này, làn sóng FDI đang dâng cao, ào ạt hướng tới Việt Nam, phản ánh
một thời cơ thuận lợi chưa từng thấy để Việt Nam tăng tốc phát triển. Không
có những ràng buộc về chính trị, không để lại gánh nặng nợ nần như các hình
thức khác, có thể nói rằng. FDI là một hình thức đầu tư mang tính khả thi và
hiệu quả kinh tế rất cao. Nhận thức được vai trò to lớn của FDI trong quá trình
phát triển của nền kinh tế nói chung và nông nghiệp nói riêng, chính phủ
VIỆT NAM đã có nhiều chiến lược và chính sách thu hút đầu tư FDI một cách
có hệ thống vào nền kinh tế. Chính vì vậy mà đã thu được nhũng thành tựu
đáng kể của khu vực này. Bài viết sau của em với nội dung “ĐẦU TƯ TRỰC
TIẾP NƯƠC NGOÀI FDI, THỰC TRẠNG VA GIẢI PHÁP THU HÚT,SỬ
DỤNG FDI TẠI VIỆT NAM”. Đây là một đề tài cần nghiên cứu sâu rộng,
nhưng do hạn chế về kiến thức cũng như thời gian, em xin trình bày vấn đề
một cách ngắn gọn.
Bài làm của em gồm 2 chương:
CHƯƠNG1: ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯƠC NGOÀI FDI
CHƯƠNG2: THỰC TRẠNG VÀ GIẢI PHÁP THU HÚT, SỬ DỤNG
FDI
1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
CHƯƠNG 1: ĐẦU TƯ TRỰC TIẾP NƯỚC NGOÀI - FDI
1. Khái niệm đầu tư trực tiếp nước ngoài(Foreign Direct Investment –
FDI)
Đầu tư quốc tế là một khái niệm ra đời từ thế kỷ 19 khi trên thế giới
xuất hiện hiện tượng xuất khẩu tư bản từ những nước thừa sang nước thiếu
nhằm giải quyết mâu thuẫn giữa nhu cầu sử dụng tư bản và khả năng tích lũy
tư bản của các quốc gia.

Theo các nhà kinh tế học(Economists),đầu tư quốc tế là một hình thức
quan trọng của kinh tế đối ngoại trong đó có sự di chuyển vốn từ quốc gia này
sang quốc gia khác nhằm thực hiện các dự án đầu tư nhằm mang lại lợi ích
cho các bên tham gia.Trong đó,đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) là một hình
thức đầu tư nước ngoài trong đó chủ đầu tư nước ngoài sử dụng toàn bộ hay
một phần đủ lớn vốn đầu tư của các dự án nhằm dành quyền điều hành và
tham gia điều hành các doanh nghiệp sản xuất và kinh doanh dịch vụ thương
mại.
Như vậy,ta có thể nói rằng FDI là một hình thức đầu tư mang tính khả
thi và hiệu quả kinh tế rất cao, không có những ràng buộc về chính trị,không
để lại gánh nặng nợ nần như các hình thức khác.
Vì những ưu điểm trên ,ngày nay FDI là hình thức đầu tư phổ biến nhất
và có hiệu quả cao nhất trong các loại hình đầu tư.
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Sơ đồ cơ cấu vốn đầu tư quốc tế
VỐN ĐẦU TƯ
QUỐC TẾ
2. Bản chất và đặc điểm của FDI
2.1. Bản chất
Đầu tư của tư nhân
Trợ giúp chính thức(ODA) của
Chính phủ và các tổ chức quốc tế
Đầu tư
gián tiếp
Tín
dụng
thương
mại
Đầu tư

trực tiếp
(FDI)
Hỗ trợ
phi dự án
Tín
dụng
thương
mại
Hỗ trợ
dự án
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Về thực chất,do FDI là một hình thức của đầu tư quốc tế nói chung,nên
FDI cũng mang đầy đủ những bản chất của đầu tư quốc tế.
Đó là một hình thức của quan hệ kinh tế quốc tế giữa các nước với
nhau.Thông qua quan hệ kinh tế này,các quốc gia sẽ có được hiệu quả cao hơn
trong sản xuất.Thực tế đã cho thấy FDI có tác động rất lớn đến việc làm tăng
trưởng kinh tế,sử dụng các nguồn tài nguyên…
Đó là một quá trình di chuyển vốn từ một quốc gia này sang một quốc gia
khác để thực hiện một dự án đầu tư nhằm đem lại lợi ích cho các bên tham gia.
Đây chính là hình thức đầu tư trực tiếp nước ngoài(FDI).Mặt khác,khi đầu
tư,điều mà các nhà đầu tư không thể không quan tâm đến là lợi nhuận thu
được.Lợi nhuận(dự tính)thu được có ảnh hưởng rất lớn đến FDI và khi các nhà
đầu tư quyết định đầu tư ra nước ngoài thì họ phải thực hiện thông qua các dự án
đầu tư đã được Chính phủ phê duyệt và cấp phép.
Hình thức FDI không chỉ đầu tư vốn mà còn đầu tư vào cong nghệ và tri
thức kinh doanh nên dễ dàng thúc đảy sự phát triển của các ngành công nghiệp
hiện đại và phát triển kinh tế.Việc chuyển giao công nghệ thông qua FDI cũng
góp phần không nhỏ vào việc tăng năng suất lao động, tăng năng lực cạnh tranh
của hang hóa của các nước đang phát triển.

2.2 Đặc điểm chủ yếu của FDI hiện nay
2.2.1 Ưu điểm của FDI
+ FDI thể hiện rõ hơn sự chuyển biến về chất lượng trong nền kinh tế
thế giới.
+ FDI gắn liền với quá trình sản xuất trực tiếp.
+ FDI tham gia vào sự phân công lao động quốc tế theo chiều sâu và
tạo điều kiện cơ sở cho sự hoạt động của các Công ty đa quốc gia (Multi
national company-MNCs), các công ty xuyên quốc gia(Trans national
company-TNCs) cũng như các doanh nghiệp quốc tế.
Từ thập kỷ 90 luồng FDI chuyển sang tập trung vào những nước công
nghiệp phát triển. Nguyên nhân của sự chuyển hường FDI là do:
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
+ Sự phát triển như vũ bão của khoa học kỹ thuật đã dẫn đến sự ra đời
của các ngành có hàm lượng khoa học công nghệ cao, tiêu tốn ít năng lượng
và nguyên liệu, hứa hẹn một tỷ suất lợi tức cao.
+ Xét về phương diện kỹ thuật, đa số các nước nghèo đều không đáp
ứng được những yêu cầu về cơ sở hạ tầng, môi trường kinh tế,… nên không
có lợi thế so với các nước phát triển trong việc thu hút vốn FDI.
+ Môi trường đầu tư của các nước phát triển đã hoàn thiện, chế độ
chính trị khá ổn định, tình độ công nghệ và lao động phù hợp với yêu cầu của
các chủ đầu tư lớn.
+ Xu thế hình thành các khối hợp tác kinh tế- đầu tư trong khu vực
đang gia tăng, do đó các chủ đầu tư tăng cường đầu tư vào các Khối hợp tác
kinh tế như: EU, AFTA, NAFTA, MECOSOUR…để được hưởng tự do
thương mại và đầu tư.
+ Việc tăng cường đầu tư lẫn nhau giữa các tập đoàn lớn để tránh đối
đầu trực diện trong kinh doanh ngày càng tăng.
2.2.2. Cơ cấu FDI
Cơ cấu và phương thức FDI ngày càng đa dạng hơn. Nếu như trước

đây, các nước chủ đầu tư thường chỉ quan tâm tới công nghiệp,đặc biệt là
công nghiệp khai thác khoáng sản và các loại nhiên liệu hóa thạch để xuất
khẩu ra nước ngoài nhằm thu lợi nhuận thì ngày nay, các chủ đầu tư quan tâm
tới cả ba lĩnh vực là Công nghiệp, Nông nghiệp và Dịch vụ. tuy rằng tỷ lệ vốn
trên ba lĩnh vực đó là không giống nhau, nhưng về thực chất thì cơ cấu đầu tư
đã đa dạng hơn trước.Giống như cơ cấu, phương thức FDI cũng ngày một đa
dạng hơn. Ngày nay, không chỉ có phương thức đầu tư theo truyền thống mà
còn xuất hiện nhiều hình thức đầu tư mới như mua lại công ty làm ăn thua lỗ,
sát nhập công ty,…
Đông Á và Đông Nam Á trở thành khu vực hấp dẫn đầu tư. Mặc dù trên
thế giới, luồng vốn FDI có xu hướng tập trung ngày càng nhiều vào các nước
phát triển nhưng trong số các nước đang phát triển, khu vực Đông Nam Á và
Đông Nam Á lại trở nên hấp dẫn các nhà đầu tư. Nguyên nhân của hiện tượng
này là:
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
- Sự ra đời của các khối liên kết kinh tế trên thế giới làm cho lưu lượng
hành hóa trao đổi và hoạt động đầu tư sôi nổi hơn.
- Vào giữa thập kỷ 90, các nước Đông Á và Đông Nam Á có mức tăng
trưởng kinh tế rất cao và năng động. Chính sự tăng trưởng một cách
ngoạn mục này đã khiến đàu tư vào khu vực này ngày càng tăng.
- Nhân tố sức lao động rẻ và nguồn cung cấp nguyên vật liệu ổn định từ
các nước trong khu vực trở thành những nhân tố thuận lợi cho việc hạ
giá thành sản xuất.
- Tiềm năng thị trường rộng lớn, sức mua của dân cư dồi dào, cơ sở vật
chất kỹ thuật cũng như kết cấu hạ tầng kinh tế, xã hội ngày càng được
cải thiện cho phù hợp với yêu cầu khác quan của nền kinh tế.
Xu thế này đã đến, cho Việt Nam nhiều ưu thế khi Việt Nam là một
nước thuộc khối ASEAN, nhưng cũng đặt nước ta vào sự cạnh tranh khốc liệt
với các nước trong khu vực.Do đó, chúng ta cần phải nghiên cứu kỹ lưỡng về

các mặt để phát huy điểm mạnh và khắc phục những yếu điểm để thu hút được
vốn FDI nhiều hơn.
3. Các hình thức của FDI
- Thành lập doanh nghiệp 100% vốn nước ngoài.
- Thành lập doanh nghiệp liên doanh.
- Hợp tác kinh doanh trên cơ sở hợp đồng hợp tác kinh doanh.
3.1. Hình thức đầu tư trực tiếp thông qua thành lập 100% vốn nước ngoài
Đây là hình thức đầu tư khá phổ biến hiện nay. Doanh nghiệp 100%
vốn nước ngoài là doanh nghiệp do chủ đầu tư nước ngoài đầu tư 100% vốn
tại nước sở tại. Ở hình thức này, nét đặc trưng nhất là việc chủ đầu tư rót vốn
vào nước sở tại để thành lập các chi nhánh ( branch ) của các công ty con
(Subsidiary) thuộc quyền sở hữu cảu mình ở nước sở tại để tiến hành sản xuất
kinh doanh, mở rộng hoạt động, gia tăng ảnh hưởng của mình trên phạm vi
quốc tế.
3.2. Thành lập doanh nghiệp liên doanh (Joint Venture Company – JVC)
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Doanh nghiệp liên doanh là doanh nghiệp được thành lập do các chủ
đầu tư nước ngoài góp vốn chung với doanh nghiệp của nhà nước sở tại trên
cơ sở hợp đồng liên doanh.
3.3. Hợp tác kinh doanh
Ngoài hai hình thức phổ biến trên, chủ đầu tư trực tiếp nước ngoài còn
có thể lựa chọn một hình thức đầu tư khác. Đó là hình thức hợp đồng hợp tác
kinh doanh với bên Việt Nam; trên cơ sở hợp đồng hợp tác kinh doanh, gồm
có hợp đồng chia lợi nhuận và hợp đồng phân chia rủi ro
4. Vai trò và tác dụng của FDI.
4.1. Vai trò chủ yếu của FDI
4.1.1. Vai trò của FDI đối với tăng trưởng kinh tế
Trong các vai trò của FDI, vai trò đối với việc thúc đẩy tăng trưởng
kinh tế là vai trò chính và thường được các quốc gia đề cập tới.

Trông cuốn “ Những vấn đề chung về hình thành vốn ở LCDs”, R.
Nurkse đã đề ra một hệ thống để giải quyết những vấn đề về vốn. Thông qua
việc phân tích mô hình “vòng luẩn quẩn” nói trên, ông cho rằng: nguyên nhân
cơ bản và chủ yếu của LCDs là thiếu vốn. Từ đó Norkse đã đề ra giải pháp để
giải quyết vấn đề thiếu vốn là: mở của cho đầu tư trực tiếp nước ngoài. Theo
ông , vấn đề mở của cho FDI có ý nghĩa sống còn đối với LCDs trong việc
tăng trưởng kinh tế, có giúp cho LCDs có thể vươn tới những thị trường mới,
tiếp cận khoa học kỹ thuật hiện đại và phương pháp quản lý có hiệu quả.
Để tăng trưởng kinh tế, trong khi tích lũy từ nội bộ nền kinh tế còn
thấp, LCDs phải thu hút được FDI, một hình thức đầu tư quan trọng nhất của
đầu tư nước ngoài.
Thực tế cho thấy, từ sau khi Việt Nam mở của thu hút FDI thì tỷ lệ tăng
trưởng kinh tế đã tăng đáng kể vì có sự đóng góp rất lớn của các doanh nghiệp
có vốn FDI.
FDI có vai trò đặc biệt quan trọng đồi với việc tăng trưởng kinh tế của
Việt Nam qua các năm, đặc biệt là trong lĩnh vực công nghiệp, một lĩnh vực
rất quan trọng trong thờ kỳ công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Tố độ
tăng trưởng của khu vực có vốn FDI thường xuyên cao hơn các khu vực khác
7