Tuyển tập đề thi vào lớp 10 môn văn (có lời giải) (10)

Đề thi môn Ngữ văn 9
Thời gian làm bài: 120 phút, không kể thời gian giao đề

Câu 1( 1,5 điểm).
Cho câu thơ sau:
áo anh rách vai
a, Cho biết tên tác giả, tác phẩm chứa câu thơ trên?
b, Chép theo trí nhớ 3 câu thơ tiếp theo? Nêu hoàn cảnh ra đời của bài thơ?
c, Đoạn thơ cho em hiểu gì về ngời lính thời kỳ kháng chiến chống Pháp?
Câu 2 (1,0 điểm): Cho đoạn văn sau:
Ngoài cửa sổ bấy giờ những bông hoa bằng lăng đã tha thớt cái giống hoa
ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt. Hẳn có lẽ vì đã sắp hết mùa, hoa đã vãn trên
cành, cho nên mấy bông hoa cuối cùng còn sót lại trở nên đậm sắc hơn.
a, Chỉ ra từ ngữ là thành phần biệt lập trong đoạn văn trên?
b, Cho biết tên gọi của mỗi thành phần biệt lập đó?
Câu 3 (2,5 điểm): Hiện nay trong trờng, lớp em có nhiều bạn mải chơi, học hành lơ
là chểnh mảng.
Em hãy viết một bài văn nghị luận ngắn ( khoảng 01 trang giấy ) nhằm thuyết phục
các bạn cần chăm chỉ học tập hơn.
Câu 3 ( 5,0 điểm):
ánh trăng của Nguyễn Duy là nỗi niềm day dứt ân hận của một ngời đã trót quên
đi quá khứ, là lời gợi nhắc về thái độ sống ân nghĩa thuỷ chung, uống n ớc nhớ nguồn .
Em hãy phân tích đoạn thơ sau để làm rõ nhận định trên.

Từ hồi về thành phố
quen ánh điện, cửa gơng
vầng trăng đi qua ngõ
nh ngời dng qua đờng
Thình lình đèn điện tắt
phòng buyn-đinh tối om
vội bật tung cửa sổ

đột ngột vầng trăng tròn
Ngửa mặt lên nhìn mặt
có cái gì rng rng
nh là đồng là bể
nh là sông là rừng
Trăng cứ trò vành vạnh
kể chi ngời vô tình
ánh trăng im phăng phắc
đủ cho ta giật mình.
( ánh trăng Nguyễn Duy)

Hết
Đáp án biểu điểm đề thi Môn Ngữ văn 9
Câu 1(1,5 điểm):
a, HS nêu đúng tên tác giả là Chính Hữu, tác phẩm là Đồng chí cho 0,5 điểm ( mỗi ý đúng
cho 0,25 điểm)
b, - Chép đúng 3 câu thơ tiếp theo cho 0,25 điểm( sai 01 lỗi kể cả chính tả trừ 0,1 điểm)
- Nêu đợc đúng hoàn cảnh ra đời của bài thơ cho 0,25 điểm: Bài thơ đợc sáng tác vào đầu
năm 1948, sau khi tác giả cùng đồng đội tham gia chiến dịch Việt Bắc thu đông 1947.
Câu 2( 1,0 điểm):
a, Từ ngữ là TPBL trong đoạn văn là:
- cái giống hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt ( 0,25 điểm)
- hẳn có lẽ ( 0,25 điểm)
b, Tên gọi của TPBL:
- cái giống hoa ngay khi mới nở, màu sắc đã nhợt nhạt

TP phụ chú ( 0,25 điểm)
- hẳn có lẽ

TP tình thái ( 0,25 điểm)

Câu 3( 2, 5 điểm):
* Yêu cầu về hình thức: HS viết đợc một bài văn ngắn theo kiểu bài NLXH ( 1 sự việc,
hiện tợng trong đời sống xã hội); Luận điểm xác đáng, rõ ràng; Liên kết chặt chẽ, mạch
lạc; Văn viết có cảm xúc.
* Về nội dung: HS có thể có nhiều cách trình bày song cần đảm bảo một số ý cơ bản sau:
a, Mở bài: Giới thiệu vấn đề cần NL ( Tình trạng học hành lơ là chểnh mảng là một thực
trạng của một bộ phận không nhỏ HS trong trờng lớp hiện nay) ( 0,25 điểm)
b, Thân bài:
- Học hành lơ là chểnh mảng là gì? ( 0,5 điểm)
( Bản chất của lối học này là chỉ mải chơi mà không chú tâm, không chịu đầu t thời gian
vào việc học tập. Những HS học hành lơ là chểnh mảng không có ý thức tự giác học tập,
phải học là do sự thúc ép, mắng mỏ của cha mẹ thầy cô những HS này không xác định đ -
ợc mục đích chân chính của việc học )
- Học hành lơ là chểnh mảng đã và đang để lại những hậu quả to lớn lâu dài: ( 0,75 điểm)
+ Bản thân những HS học lơ là chểnh mảng sẽ có kết quả học tập ngày sa sút, ảnh hởng
đến trí tuệ; Không xác định đợc mục đích học tập, thiếu kiến thức nên còn ảnh hởng đến
lối sống( dễ bị lôi kéo, sa ngã )
+ Nhà trờng không có đợc những HS chăm ngoan học giỏi
+ Học hành chểnh mảng về lâu về dài sẽ không đáp ứng đợc yêu cầu ngày càng cao về
nhân lực của XH > Học hành chểnh mảng sẽ làm chậm lại quá trình phát triển của đất n-
ớc.
- Ngay từ bây giờ các bạn hãy chăm chỉ học tập vì một tơng lai tơi sáng của chính mình.
Bởi trong xã hội của chúng ta ngày nay, trình độ khoa học kĩ thuật ngày một nâng cao,
làm việc gì cũng cần phải có tri thức. Mà muốn có tri thức thì các bạn cần phải chăm chỉ
học tập ngay từ khi còn ngồi trên ghế nhà trờng. Các bạn hôm nay càng ham chơi, lơ là
chểnh mảng, không chăm chỉ học tập thì ngày mai càng khó có thể làm đợc việc gì có ý
nghĩa, và do đó, càng khó có đợc niềm vui trong cuộc sống. ( 0,75 điểm)
c, Kết bài: ( 0,25 điểm)
- Khẳng định: Học lơ là chểnh mảng là một thực trạng đáng báo động và không thể chấp
nhận trong trờng lớp của chúng ta hiện nay.

- Hãy thay đổi ngay cách nghĩ, cách học khi còn cha quá muộn.
Câu 4( 5,0 điểm): Câu 3( 5,0 điểm)
+ Yêu cầu về kĩ năng:
- Biết cách làm bài văn NL về một đoạn thơ, bài thơ
- Bài văn có kết cấu chặt chẽ, bố cục rõ ràng, diễn đạt lu loát không mắc lỗi chính tả, ngữ
pháp.
+ Yêu cầu về hình thức: HS viết thành một bài văn, bố cục 3 phần ( MB,TB,KL)
+ Về nội dung: HS có thể có nhiều cách trình bày nhng phải trên cơ sở hiểu đề, cần bảo
đảm các ý sau:
a, Mở bài: Giới thiệu tác giả, tác phẩm, vấn đề cần NL ( dẫn nhận định + đoạn thơ)
b, Thân bài: Đoạn thơ là cảm xúc chân thành, là nỗi niềm ân hận day dứt của một ngời đã
trót quên đi vầng trăng xa, quên đi quá khứ đồng thời là lời nhắc nhở không với riêng mình
Nguyễn Duy lớp ngời đã đi qua chiến tranh mà với tất cả chúng ta về lẽ sống ân nghĩa
thuỷ chung, uống nớc nhớ nguồn.
- Trớc hết đoạn thơ là nỗi niềm day dứt ân hận của một ngời đã quay lng với quá khứ, quên
vầng trăng tình nghĩa xa. Nghệ thuật so sánh đối lập, từ vầng trăng tri kỉ nghĩa tình trong
quá khứ đã thành Ngời dng qua đờng trong hiện tại. Hoàn cảnh sống thay đổi, sự có mặt
của điện gơng những giá trị vật chất đã che lấp mất những kỉ niệm nghĩa tình trong quá
khứ. Đó là hồi nhỏ và hồi chiến tranh, trăng là bạn, là ân nhân từng chia ngọt sẻ bùi, từng
đồng cam cộng khổ. Giữa tiện nghi vật chất đủ đầy, ngời ta dễ dàng quên đi quá khứ, phản
bội cả chính mình.
+ Tình huống mất điện tối om là sự bất ngờ trong cuộc sống hiện tại và đó là cơ hội để
con ngời gặp lại vầng trăng xa Phải đột ngột và bất ngờ nh thế mới làm sống dậy trong
tâm trí con ngời bao cảm xúc, từ rng rng hoài niệm rồi cuối cùng đọng lại là niềm ân hận
xót xa.
+ Gặp lại vầng trăng gặp lại quá khứ, bao kỉ niệm xa cũ dội về Nội dung này đã thể
hiện bằng NT so sánh kết hợp với điệp ngữ và ẩn dụ: Nh là đồng là bể/ nh là sông là rừng.
+ Trăng hình ảnh ẩn dụ, là gơng mặt của quá khứ, vẫn đẹp đẽ vẹn nguyên chẳng phai
mờ( cứ tròn vạnh vạnh); phép nhân hoá( ánh trăng im phăng phắc)- trăng hiện ra nh một
con ngời cụ thể, một nhân chứng, một ngời bạn, rất tình nghĩa thuỷ chung nhng cũng vô

cùng nghiêm khắc đang nhắc nhở con ngời đừng quên đi quá khứ. Phép đối lập: ánh trăng
im phăng phắc/đủ cho ta giật mình đã khiến cho con ngời nhận ra sự vô tình không nên có
nhận ra sự hờ hững lãng quên đáng trách của mình.
- Đoạn thơ còn là lời nhắc nhở chúng ta về lẽ sống ân nghĩa thuỷ chung, uống nớc nhớ
nguồn. Câu chuyện trong bài thơ không của riêng ai. Việc nhân vật trữ tình cuối cùng đã
nhận ra sự vô tình bạc bẽo để giật mình hối tiếc là sự nhắc nhở nghiêm khắc: đừng bao giờ
quên đi quá khứ, đừng bao giờ vong ân bội nghĩa mà hãy sống xứng đáng, ân tình với quá
khứ, với vầng trăng tình nghĩa xa
c, Kết bài: - Khẳng định giá trị của đoạn thơ
- Liên hệ