Bài thuyết trình Tình hình một số dịch bệnh truyền nhiễm nổi trội tại việt nam PGS.TS. Nguyễn Trần Hiển

NIHE

TÌNH HÌNH MỘT SỐ DỊCH BỆNH
TRUYỀN NHIỄM NỔI TRỘI TẠI VIỆT NAM
Hà Nội, tháng 11 năm 2012
PGS. TS. Nguyễn Trần Hiển
Viện trưởng Viện Vệ sinh Dịch tễ Trung ương

NIHE

NỘI DUNG
•
Một số thông tin cơ bản về Việt Nam và mô
hình bệnh tật ở Việt Nam.
•
Tình hình một số bệnh truyền nhiễm nổi trội
ở Việt Nam những năm gần đây.
•
Những bài học kinh nghiệm của Việt Nam
trong công tác kiểm soát và phòng chống
dịch bệnh truyền nhiễm.

NIHE

•
Vị trí: nằm trong khu vực Đông
Nam Châu Á
•
Diện tích: 332,600 km2
•

Các vùng miền:
–
8 vùng kinh tế; 4 vùng y tế
–
63 tỉnh/thành phố
•
Một số chỉ số cơ bản:
–
Tổng thu nhập quốc dân theo đầu
người: 3300 USD (2006)
–
Dân số: 87,8 triệu (2011)
–
Dân số ở khu vực thành thị: 27%
(2006)
–
Tuổi thọ trung bình: 72 (2006)
MỘT SỐ THÔNG TIN CƠ BẢN

NIHE

MÔ HÌNH BỆNH TẬT
•
Trong vòng 10 năm trở lại đây, với nỗ lực
không ngừng của hệ thống YTDP, phần lớn
các bệnh truyền nhiễm đã có xu hướng giảm
đáng kể:
–
Tỷ lệ mắc và tử vong do bại liệt, uốn ván, thương
hạn, lỵ, ho gà, viêm màng não, bạch hầu, viêm

gan, dịch hạch, và sốt rét đã giảm đáng kể/
–
Việt Nam đã bảo vệ thành công thành quả thanh
toán bại liệt từ năm 2000 và loại trừ uốn ván sơ
sinh từ năm 2005 đến nay.
•
Tuy nhiên, sự gia tăng số mắc một số bệnh
truyền nhiễm nổi trội và tái nổi trội như SXH,
HIV/AIDS, lao, viêm não vi rút, tiêu chảy, tả,
sởi, dại, … vẫn là vấn đề y tế công cộng nóng
bỏng ở Việt Nam.

NIHE

MÔ HÌNH BỆNH TẬT
•
Việt Nam là một trong những quốc gia bị ảnh
hưởng nặng nề bởi các vụ dịch bệnh truyền
nhiễm mới nổi như SARS, cúm gia cầm ở
người, cúm A/H1N1 đại dịch,…
•
Các bệnh không lây nhiễm như ung thư, tim
mạch, đái tháo đường type 2, chấn thương,…
cũng đang có chiều hướng gia tăng
•
Như hầu hết các nước đang phát triển khác,
do sự hạn chế về nguồn lực, chuyên môn, cơ
sở hạ tầng, Việt Nam đang phải đối mặt với
những thách thức trong công tác giám sát và
phòng chống bệnh tật.

NIHE

MỘT SỐ DỊCH BỆNH TRUYỀN
NHIỄM NỔI TRỘI
•
SARS
•
Cúm gia cầm A/H5N1
•
Sốt xuất huyết
•
Dại
•
Tay chân miệng
•
Tả

NIHE

SARS (2003)

NIHE

SARS, 2003
•
Dịch SARS xảy ra tại Việt Nam trong vòng 45 ngày, từ
23/2 – 08/4/2003, với tổng số 63 ca mắc, 5 tử vong (số
tử vong đều là các nhân viên y tế). Tỷ lệ chết/mắc là
7,9%; Hàng ngàn người tiếp xúc được lập danh sách

và theo dõi.
•
Ca bệnh đầu tiên là 1 người Hong Kong, nhập cảnh
Việt nam từ 23/2/2003, vào bệnh viện Việt Pháp ngày
26/2/2003.
•
Từ ngày 08/4/2003, Việt Nam không ghi nhận thêm ca
mắc mới nào. Ngày 28/4/2003, Việt Nam được WHO
công nhận là quốc gia đầu tiên trên thế giới khống chế
thành công dịch SARS.

NIHE

DIỄN BIẾN DỊCH SARS TẠI VIỆT NAM
(theo ngày khởi phát)

NIHE

MỘT SỐ YẾU TỐ DỊCH TỄ CƠ BẢN
Nghề nghiệp
Số ca
mắc
%
Nhân viên y tế
(chăm sóc bệnh
nhân SARS)
37 58,7
Khác
26 41,3

NIHE

CÚM GIA CẦM A/H5N1
TRÊN NGƯỜI

NIHE

TÌNH HÌNH CÚM GIA CẦM A/H5N1TRÊN
NGƯỜI TẠI VIỆT NAM, 2003-2012
(123 ca mắc tại 40 tỉnh/tp, 61 tử vong)
Từ năm 2003 đến nay, Việt Nam đã ghi nhận:
•
Nhiều vụ dịch cúm trên đàn gia cầm, hơn 40 triệu gia cầm đã bị tiêu hủy.
•
8 đợt dịch trên người. Đến nay, đã ghi nhận tổng số 123 trường hợp
nhiễm, trong đó tử vong 61 trường hợp, tỷ lệ chết/mắc là 49,6%.

NIHE

Miền Bắc
81 ca, (65,9%)
Miền Trung
8 ca (6,5%)
Tây Nguyên
1 ca (0,8%)
Miền Nam
33 ca (26.8%)
Number of case
Phân bố các trường
hợp nhiễm cúm gia cầm

A/H5N1 tại Việt Nam từ
năm 2003 đến nay

NIHE

Tiền sử phơi nhiễm với gia cầm (n = 123)

NIHE

SỐT XUẤT HUYẾT

NIHE

TÌNH HÌNH DỊCH SỐT XUẤT HUYẾT TẠI
VIỆT NAM, 2002 - 2011

NIHE

Miền Bắc
5.378 ca
7,7%
Miền Trung
3.421 ca
4,9%
Tây Nguyên
481 ca
0,7%
Miền Nam
60.596 ca
86,7%

Phân bố các trường
hợp mắc sốt xuất
huyết tại Việt Nam,
2011
(n = 69.876)

NIHE

18
SỰ LƯU HÀNH CÁC TYPE VI RÚT
DENGUE TẠI VIỆT NAM, 1991 - 2011

NIHE

BỆNH TAY CHÂN MIỆNG

NIHE

BỆNH TAY CHÂN MIỆNG TẠI VIỆT NAM
•
Trước năm 2005, bệnh tay chân miệng hầu như
không ghi nhận tại Việt Nam.
•
Năm 2005, một vụ dịch tay chân miệng quy mô lớn
đã xảy ra tại khu vực phía Nam, khiến 746 trẻ nhập
viện, 3 tử vong.
•
Trong các năm từ 2008 – 2010, mỗi năm phía Nam
ghi nhận khoảng 10.000 ca bệnh.
•

Năm 2011, Việt Nam ghi nhận 113.121 ca bệnh tay
chân miệng, tử vong 170 ca (tỷ lệ chết/mắc là
0,15%).
•
Các ca bệnh được ghi nhận tại tất cả các tỉnh
thành, 31 tỉnh có ghi nhận ca tử vong.

NIHE

Phân bố số mắc tay chân miệng theo
tháng, 2011
113.121 ca mắc tại
63/63 tỉnh/tp, 170 ca
tử vong

NIHE

Phân bố số ca
tay chân miệng
tại Việt Nam,
2011
(113.121 ca)
Miền Bắc
20.529 ca
18%
Miền Trung
17.116 ca
15%
Tây Nguyên
5.215 ca

5%
Miền Nam
70.261 ca
62%

NIHE

Phân bố các tác nhân gây bệnh tay
chân miệng, 2011(n = 989)
Năm 2011, trong tổng số 989 mẫu bệnh phẩm xét nghiệm, 601
mẫu dương tính với các tác nhân gây bệnh TCM (tỷ lệ (+) 61%);
trong số (+): EV71: 41%; CA16: 5% and CA6: 4%.

NIHE

MỘT SỐ ĐẶC ĐIỂM DỊCH TỄ CƠ BẢN

NIHE

BỆNH DẠI