Điều trị cơn tăng huyết áp

Mt s cp nht trong
điu tr cơn tăng huyt p
TS H Hunh Quang Trí
Vin Tim TP HCM
Cơn tăng huyt p
(hypertensive crisis)
• Cơn tăng huyt p cn cp cu ti khn (hypertensive
emergency): Cơn tăng huyt p nng km tn thương cơ
quan đích tin trin
• Cơn tăng huyt p cn cp cu khn (hypertensive
urgency): Cơn tăng huyt p nng không km tn thương
cơ quan đích tin trin
JNC 7. Hypertension 2003;42:1206-1252
Tăng huyt p nng
HA > 180/110 mm Hg
Tn thương cơ quan đích tin trin?
Thuc ung
Ti khm sau 24g
Không
Ln đu
Tăng HA c/c khn
Điu chnh thuc
Ti khm sau 72g
Cơn thưng xuyên
Tăng HA không k/s
Thuc TM
Nhp ICU
Coù
Tăng HA
cp cu ti khn
C

Cc yu t thc đy cơn tăng HA nng
• Điu tr không thch hp:
- Không kim sot tt HA (dng thuc không đ liu, không
phi hp thuc)
- Thuc dng km (KVKS, corticoid, cam tho)
• Bnh nhân không tuân tr: T  ngưng thuc, ăn mn
• Hp đng mch thn mi xut hin hoc tin trin
ESH Scientific Newsletter 2006;7:No.28
Cơn tăng HA cn cp cu ti khn
• Bnh no tăng HA
• TBMMN: nhi mu no cp, XH no, XH dưi mng nhn
• Hi chng mch vnh cp
• Bc tch ĐMC
• Ph phi cp
• Suy thn cp hoc suy thn tin trin nhanh
• Sn git
• Cơn tăng HA trong u ty thưng thn
• Cơn tăng HA do thuc (sympathomimetic, cocaine, phenyl-
propanolamine, cyclosporin, IMAO)
• Cơn tăng HA hu phu
Hypertensive Emergency
Improved survival with early Dx and Rx
1
-
Year Survival
1925 1937 1950 1962 1975 1987
%
50
0
100

Mayo
Chicago
London
S.F.
S.F.
Melbourne
Sydney
London
Cleveland
France
U.K.
France
France
Chicago
Melbourne
Japan
WJ Elliott, 1992
25
75
Nguyên tc điu tr tăng HA cp cu ti khn
• Cho bnh nhân nhp khoa săn sc tch cc
• Nu c điu kin, theo dõi HA trc tip trong đng mch
• H HA ngay bng thuc truyn TM
• Trong đa s trưng hp không nht thit phi đưa HA ngay v
mc bình thưng:
- H HA 20-25% trong vng 1 gi đu
- Nu tình trng bnh nhân n, tip tc h HA xung mc
160/100 mm Hg trong vng 2-6 gi v xung mc bnh
thưng trong vng 24-48 gi

(Baumann BM, Townsend RR. Cardiovascular
Therapeutics, 4
th
edition, 2013:513)
Nitroglycerin
• Dn c tiu đng mch ln tnh mch
– Cơ ch: cGMP
• Bt đu tc dng: 2-5 min; T ½: 4 min
– Tc dng ko di: 5-10 min
• Liu khi đu 20-30 g/min
– Chnh liu 10 g/min mi 3-5 min
• Tc dng ngoi : nhc đu, TST,
bun nôn, methemoglobinemia
• Gim hiu qu (ln thuoác) theo thi gian
JNC 7. JAMA 2003;289:2560-2571
Cơ ch ln thuc nhm nitrate
• Gim chuyn đi thnh nitric oxide
1

• Cn kit gc sulfhydryl trong t bo
2,3

• S thích nghi thn kinh th dch
4

• Tăng tng hp anion superoxide
5

• Điu ha ngưc lm tăng tng hp endothelin

6
1. Münzel T. Am J Cardiol. 1996;77:24C-30C.
2. Parker JD, Parker JO. N Engl J Med. 1998;338:520-531.
3. Needleman P, Johnson EMJ. J Pharmacol Exp Ther. 1973;184:709-715.
4. Münzel T, et al. J Am Coll Cardiol. 1996;27:297-303.
5. Münzel T, et al. J Clin Invest. 1995;95:187-194.
6. Münzel T, et al. Proc Natl Acad Sci. 1995;92:5244-5248.
Nicardipine
• Dn tiu đng mch chn lc
1
–  SVR mnh
2-6
– Dn mch no v mch vnh

• Tc dng chn lc cơ trơn mch mu
1
– c ch cơ tim ti thiu
– Không c ch dn truyn nh tht

• Không tăng p lc ni s
7
• Liu khi đu 5 mg/h, điu chnh 2,5 mg/h mi 5 min;
Liu ti đa 15 mg/h
• Tc dng ngoi : TST, tt HA, flushing

1.Clarke B, et al. Br J Pharmacol. 1983;79:333P.
2.Lambert CR, et al. Am J Cardiol. 1987;60:471-476.
3.Silke B, et al. Br J Clin Pharmacol. 1985;20:169S-176S.
4.Lambert CR, et al Am J Cardiol. 1985;55:652-656.
5. Visser CA, et al. Postgrad Med J. 1984;60:17-20.

6. Silke B, et al. Br J Clin Pharmacol. 1985;20:169S-176S.
7. Nishiyama MT, et al. Can J Anaesth. 2000;47:1196-1201.
X trí tăng HA trong TBMMN cp
• Nhi mu no cp
• Xut huyt ni s
X trí tăng HA trong đt qu dng TMCB cp
(AHA / ASA 2013)
Bnh nhân không c ch đnh điu tr ti thông mch cp
(bng rtPA): Dng thuc h HA nu HA tâm thu > 220 mm Hg
hoc HA tâm trương > 120 mm Hg  nhiu ln đo.
• Bnh nhân thích hp cho điu tr ti thông mch cp nhưng c HA >
185/110 mm Hg:
- Labetalol 10-20 mg TM trong 1-2 min, c th lp li 1 ln, hoc
- Nicardipine 5 mg/h TM, điu chnh 2,5 mg/h mi 5-15 min, ti đa
15 mg/h; Khi đt đưc HA mong mun, điu chnh liu đ duy trì
- C th dng cc thuc khc (hydralazine, enalaprilate v.v…) nu
thích hp
• Nu không đt đưc v duy tr HA ≤ 185/110 mm Hg, không dng
rtPA
X trí tăng HA trong đt qu dng TMCB cp
(AHA / ASA 2013)
X trí nhm duy tr HA ≤ 180/105 mm Hg trong v sau khi truyn rtPA:
• Theo dõi HA mi 15 min trong 2 gi k t khi bt đu liu php rtPA, sau
đ mi 30 min trong 6 gi, v sau đ mi gi trong 16 gi
• Nu HA tâm thu > 180-230 mm Hg hoc tâm trương > 105-120 mm Hg:
- Labetalol 10 mg TM, sau đ truyn TM liên tc 2-8 mg/min, hoc
- Nicardipine 5 mg/h TM, chnh 2,5 mg/h mi 5-15 min, ti đa 15 mg/h

• Nu HA không kim sot đưc hoc HA tâm trương > 140 mm Hg, xem
xt dng sodium nitroprusside truyn TM
X trí tăng HA trong đt qu dng TMCB cp
(AHA / ASA 2013)
N = 404
Nghiên cu INTERACT
(Intensive Blood Pressure Reduction in Acute Cerebral Hemorrhage)
Modified Rankin Score: OR 0.87 (0.77-1.00); P = 0.04