Khoa Học lớp 4

Giáo án 4- Tuần 21 Khoa học: Sự lan
truyền của âm thanh
Khoa học: Sự lan truyền của âm thanh
I. Mục tiêu:
- Nêu ví dụ chứng tỏ âm thanh có thể truyền qua chất khí, chất lỏng, chất rắn.
II. Chuẩn bị:
- Chuẩn bị theo nhóm 4: ống bơ (lon sữa bò) đã bịt miếng ni lông, giấy vụn,
trống nhỏ, dùi trống, đồng hồ để bàn, túi ni lông, chậu nớc.
- Phiếu ghi kết quả thí nghiệm.
III. Các hoạt động dạy và học:
Hoạt động dạy Hoạt động học
A. Kiểm tra bài cũ:
+ Hãy thực hiện một thí nghiệm mà em
biết để chứng tỏ rằng âm thanh do các
vật rung động phát ra.
+ Khi em làm thí nghiệm thì hiện tợng
gì đã xảy ra?
+ Tại sao ta có thể nghe thấy đợc âm
thanh?
B. Bài mới:
1. Giới thiệu:
Âm thanh do các vật rung động phát
ra. Tai ta nghe đợc âm thanh là do rung
động từ vật phát ra âm thanh lan truyền
qua các môi trờng và truyền đến tai ta.
Sự lan truyền của âm thanh có gì đặc
biệt? Chúng ta cùng tìm hiểu qua bài
học: Sự lan truyền của âm thanh.
2. Các hoạt động:
Hoạt động 1: Sự lan truyền của âm
thanh trong không khí.

+ Tại sao khi gõ trống, tai ta nghe đợc
tiếng trống?
- GV: Sự lan truyền của âm thanh đến
tai ta nh thế nào? chúng ta cùng tiến
hành làm thí nghiệm:
- 1 em đọc thí nghiệm.
+ Để thực hiện những thí nghiệm đó,
chúng ta cần những dụng cụ nào?
+ Em hãy nêu cách làm thí nghiệm
này?
- GV: Các em cần lu ý, giơ trống cách
tấm ni lông bịt miệng ống bơ khoảng 5
- 10cm. Bây giờ các em hãy thực hiện
thí nghiệm theo nhóm 4 và ghi kết quả
vào phiếu.
- 2 em lên bảng thực hiện.
+ Khi em vỗ tay vào quyển sách thì
quyển sách rung lên và phát ra âm
thanh.
+ Vì tai ta nghe thấy sự rung động của
vật
+ Tai ta nghe đợc tiếng trống khi gõ
trống là do khi gõ, mặt trống rung động
tạo ra âm thanh. Âm thanh đó truyền
đến tai ta.
+ ống bơ miệng ống đợc bọc ni lông,
giấy vụn, trống và dùi trống.
- HS tự trả lời
+ Đặt trên ống bơ một số giấy vụn, giơ
trống phía trên song song với miệng

ống bơ và gõ trống
Giáo viên: Phan Minh Đức Tr ờng
Tiểu học Quang Phú
Giáo án 4- Tuần 21 Khoa học: Sự lan
truyền của âm thanh
- GV: Thời gian làm thí nghiệm đã hết,
cô mời các nhóm trình bày kết quả:
+ Khi gõ trống, em thấy hiện tợng gì
xảy ra?
+ Vì sao tấm ni lông rung lên?
+ Giữa mặt trống và ống bơ có chất gì
tồn tại? Vì sao em biết?
+ Trong thí nghiệm này, không khí có
vai trò gì trong việc làm cho tấm ni
lông rung động?
- Kết luận: Khi mặt trrống rung động
làm cho không khí xung quanh cũng
rung động theo. Rung động này lan
truyền trong không khí. Khi rung động
lan truyền tới miệng ống sẽ làm cho
tấm ni lông rung động và làm các mẫu
giấy vụn chuyển động. Tơng tự nh vậy,
khi rung động lan truyền tới tai ta, sẽ
làm cho màng nhĩ rung động, nhờ đó ta
có thể nghe đợc âm thanh. Đó cũng
chính là nội dung ở phần Bạn cần biết.
- 1 em đọc ND ở phần Bạn cần biết.
+ Nh vậy, qua thí nghiệm trên âm
thanh lan truyền qua môi trờng gì?
Hoạt động 2: Âm thanh lan truyền

qua chất lỏng, chất rắn.
- GV: Âm thanh lan truyền qua không
khí. Vậy âm thanh có thể lan truyền
qua chất rắn, chất lỏng đợc không,
chúng ta cùng tiến hành làm thí
nghiệm.
- GV: Để thực hiện thí nghiệm này, ta
dùng túi ni lông buộc chặt chiếc đồng
hồ đang đổ chuông rồi thả vào chậu n-
ớc. Bây giờ các em theo dõi xem tiếng
chuông đồng hồ vẫn đỗ không? Cô mời
em lên áp tai vào thành chậu, bịt tai kia
lại để nghe.
+ Em nghe thấy gì?
+ Hãy giải thích tại sao khi áp tai vào
thành chậu, em vẫn nghe thấy tiếng
chuông đồng hồ kêu mặc dù đồng hồ
đã bị buộc trong túi ni lông.
+ Thí nghiệm này cho thấy âm thanh
có thể lan truyền còn có thể lan truyền
+ Khi gõ trống em tấy tấm ni lông rung
lên làm các mẩu giấy vụn chuyển động,
nảy lên, mặt trống rung và nghe thấy
tiếng trống.
+ Tấm ni lông rung lên là do âm thanh
từ mặt trống rung động truyền tới.
+ Giữa mặt ống bơ và trống có không
khí tồn tại. Vì không khí có ở khắp mọi
nơi, ở trong mọi chỗ rỗng của vật
+ Trong thí nghiệm này, không khí là

chất truyền âm thanh từ trống sang tấm
ni lông làm cho tấm ni lông rung động.
- 1 em đọc.
+ Âm thanh lan tuyền qua môi trờng
không khí.
+ Em nghe thấy tiếng chuông đồng hồ
kêu.
+ Vì tiếng chuông đồng hồ lan truyền
qua túi ni lông, qua nớc, qua thành
chậu và lan truyền tới tai ta.
Giáo viên: Phan Minh Đức Tr ờng
Tiểu học Quang Phú
Giáo án 4- Tuần 21 Khoa học: Sự lan
truyền của âm thanh
qua môi trờng nào?
+ Em hãy nêu ví dụ trong cuộc sống
chứng tỏ sự lan truyền của âm thanh
qua chất lỏng, chất rắn ?
- GV: Âm thanh không chỉ truyền qua
không khí mà còn truyền qua chất rắn
chất lỏng. Ngày xa, ông cha ta còn áp
tai xuống đất để nghe tiếng vó ngựa
của giặc để đoán chúng đi tới đâu. Nhờ
vậy mà đánh thắng quân giặc.
Hoạt động 3: Tìm hiểu về âm thanh
yếu đi hay mạnh lên khi khoảng cách
đến nguồn âm xa hơn.
- GV: Theo em âm thanh khi lan truyền
ra xa sẽ mạnh lên hay yếu đi? Muốn
biết âm thanh khi lan truyền ra xa sẽ

mạnh lên hay yếu đi ta cùng nhau làm
thí nghiệm tiếp nhé!
+ Tay cô đang cầm cái gì? Các em theo
dõi xem tiếng chuông đồng hồ nh thế
nào? Em nghe tiếng chuông nh thế
nào? Bạn ở cuối lớp nghe nh thế nào?
+ Vậy âm thanh khi lan truyền ra xa sẽ
mạnh lên hay yếu đi ?
Hoạt động 4: Trò chơi:
Các em đã nắm đợc sự lan truyền của
âm thanh. Bây giờ các em hãy ứng
dụng sự lan truyền đó để chơi trò chơi:
Nói chuyện qua điện thoại.
- Dụng cụ để chơi nh sau: Cô dùng 2
lon nhựa bịt kín hai đầu đục lỗ phía dới
rồi luồn sợi dây đồng qua lỗ nối hai lon
nhựa với nhau. Kéo căng sợi dây
khoảng cách 2m.
- Luật chơi nh sau: Mỗi lần thực hiện
trò chơi là 2 em lên nói chuyện với
nhau. 1 em áp tai vào miệng lon, 1 em
nói vào miệng lon còn lại. Yêu cầu nói
nhỏ thông tin đã đọc trên tờ giấy không
để ngời ngồi bên cạnh nghe thấy. Sau
đó ngời nghe báo cáo kết quả đã nghe.
- Cô sẽ giám sát xem các bạn chơi có
đúng luật không, nếu pham luật thì sẽ
dừng cuộc chơi.
3. Củng cố:
+ Khi nói chuyện điện thoại âm thanh

đã lan truyền qua môi trờng nào?
+ Âm thanh có thể lan truyền qua chất
lỏng, chất rắn.
+ Cá có thể nghe thấy tiếng ngời bớc
trên bờ hay dới nớc để lẫn trốn.
+ Ném hòn đá xuống dới nớc ta có thể
nghe thấy tiếng rơi xuống của viên đá.
+ Cô giáo giảng bài trong lớp đứng
ngoài ta vẫn nghe.
+ Yếu đi
- 2 - 3 nhóm chơi.
Giáo viên: Phan Minh Đức Tr ờng
Tiểu học Quang Phú
Giáo án 4- Tuần 21 Khoa học: Sự lan
truyền của âm thanh
+ Ngoài không khí và chất rắn, âm
thanh còn lan truyền qua môi trờng
nào?
4. Dặn dò:
- Về nhà các em học thuộc mục Bạn
cần biết và chuẩn bị bài: Âm thanh
trong cuộc sống.
+ Khi nói chuyện điện thoại âm thanh
đã lan truyền qua môi trờng không khí
và chất rắn.
+ Âm thanh còn lan truyền qua chất
lỏng.
****************************
Giáo viên: Phan Minh Đức Tr ờng
Tiểu học Quang Phú