Phân tích cảm xúc trong bài thơ Sang thu

Sang Thu
Phân tích cảm xúc trong bài thơ

Ý 1: Sự rung động xao xuyến trước vẻ đẹp báng lảng, mơ hồ của khoảnh khắc sang thu
(khổ 1)
Bỗng nhận ra hương ổi
Phả vào trong gió se
Gió chùng chình qua ngõ
Hình như thu đã về
- Khung cảnh:
+ Tín hiệu đầu tiên của sắc trời sang thu: hương thơm của trái ngọt mùa màng
(hương ổi, phả) -> Hương thơm của đồng quê ngọt ngào và dịu dàng, thơm mát, tác giả
sử dụng từ phả -> Hương thơm ấy nó tỏa khắp, sánh đặc, làm to hương thu, hương ổi.
+ Tác giả còn cảm nhận một chút se lạnh của ngọn gió đầu thu.
+ Nét vẽ màn sương mỏng manh
-> Biện pháp tu từ nhân hóa (chùng chình) -> Không gian rộng thoáng những hạt
sương giăng mắc đầy cành cây ngọn cỏ
-> Chùng chình -> Sự vận động của hạt sương chầm chậm, đáng yêu và trong sự vận
động đó nhuốm cả nỗi lưu luyến không muốn rời xa và ngõ ở đây không chỉ là ngõ
thực và làm rõ của hạ sang thu.
-> Cảm nhận của nhà thơ ( ) tất cả giác quan, là tình yêu, sự rung động nhạy cảm của
nhà thơ
-> Bức tranh thiên nhiên hiện lên thật, đẹp thật mơ mộng. Đó là sự nhẹ nhàng, trong
trẻo, mong manh, mơ hồ -> yêu kính của nhà thơ.
- Bỗng, hình như: vừa bộc lộ cảm xúc xúc động, ngỡ ngàng, xao xuyến, bâng khuâng
của nhà thơ khi nhận ra đất trời nhuốm sắc thu: tin mà chưa tin hẳn.
Ý 2: Sự cảm nhận tinh tế, rõ nét về sắc thu giữa trời đất bao la.
Sông được lúc dềnh dàng
Chim bắt đầu vội vã
Có đám mây mùa hạ
Vắt nửa mình sang thu

- Theo độ dài của dòng sông, cánh chim bay trên bầu trời cao rộng, không gian được
mở rộng và kéo căng nhiều chiều với hình ảnh chọn lọc, dòng sông, cánh chim phảng
phất nét đường thi -> gợi nên bức tranh vừa có thực vừa có hồn
-> BPTT nhân hóa, từ láy "dềnh dàng" -> dòng sông không cuồn cuộn, ồm ào mà êm
đềm, dịu mát.
+ Cánh chim: bắt đầu vội vã -> chớm mình để chuẩn bị và vận động. -> Hai hình
ảnh, hai trạng thái của sự vật đối lập -> thống nhất trong mạch vận động -> ta cảm
nhận được cảnh biến chuyển của đất trời âm thầm mà lại khẩn trương.
- Hình ảnh đám mây
-> hình ảnh đặc sắc, sáng tạo, độc đáo của nhà thơ, nó gợi ra một không gian thoáng
đãng, cao rộng, mênh mông.
+ đẹp, lãng mạn
-> trữ tình, thơ mộng đám mây như dải lụa vắt qua hai đầu cầu của hạ và thu.
+ "vắt" -> Lấy không gian để vẽ thời gian
->sắc thu phân thân trong từng cảnh vật. Bằng giọng thơ trong trẻo, nhẹ nhàng, sắc thu
như rõ nét hơn, bước chuyển mùa thu nhanh hơn.
-> Sự chuyển mình của đất nước vào một mùa thu mới, mùa thu độc lập, mùa thu của
một cuộc sống tự do và hạnh phúc.
Ý 3:
Vẫn còn bao nhiêu nằng
Đã vơi dần cơn mưa
Sấm cũng bớt bất ngờ
Trên hàng cây đứng tuổi
- Hình ảnh nắng, mưa, sấm là những hình ảnh đặc biệt thì liệu đặc trưng của mùa hạ
nhưng được khắc họa với mức độ giảm dần. Dấu hiệu giao mùa hiện hữu trong từng
hình ảnh.
- Với cách dùng từ độc đáo phó từ, động từ tính (đã vơi dần bớt) thi sĩ như đếm được
độ đậm nhạt của nắng mưa, tất cả những từ gay gắt, dữ dội chuyển sang sắc thái hiền
hòa, dịu êm.
- Hình ảnh sấm, hàng cây: hình ảnh thơ đa nghĩa vừa có nghĩa thực vừa có tính ẩn dụ.

+ Thực: hành tây và độ vang của sấm khi sang thu.
+ Ẩn dụ: sấm tượng trưng cho sóng gió, bão táp của cuộc đời, những vang động bất
thường của ngoại cảnh. Hàng cây đứng tuổi đã trải qua bao mưa nắng, biến thiên của
cuộc sống nên đã bớt đi sự bất ngờ.
-> Vẻ điền tĩnh, chín chắn của hàng cây trước sấm sét, bão giông phải chăng đó chính
là sự từng trải của con người sau những bão táp của cuộc sống.
-> Từ dòng cảm xúc tha thiết, sâu lắng, bâng khuâng giọng thơ lắng lại và triết lý: “Khi
con người lớn tuổi sẽ chín chắn, vững vàng sâu sắc trước sự tác động của ngoại cảnh
hơn”.
Ý 4: Đánh giá:
- Với thể thơ 5 chữ, âm điệu nhịp nhàng, từ ngữ giàu giá trị gợi cảm sâu sắc, nhà thơ đã
khắc họa rõ nét sắc trời sang thu thật hữu tình từ sự mong manh, mơ hồ.
-> Đất nước bước vào một mùa thu mới tươi đẹp và sự suy ngẫm về cuộc đời và quy
luật của cuộc đời. Trong trẻo như tâm hồn yêu cuộc sống, thiên nhiên của tác giả.