khảo sát tính kháng khuẩn của nghệ (curcuma longa l ) đối với vi khuẩn escherichia coli và ảnh hưởng của nghệ lên sự tăng trưởng của gà

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA NÔNG NGHIỆP & SINH HỌC ỨNG DỤNG
BỘ MÔN THÚ Y






TRẦN BẢO TOÀN









LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
NGÀNH DƢỢC THÚ Y


KHẢO SÁT TÍNH KHÁNG KHUẨN CỦA
NGHỆ (CURCUMA LONGA
L.) ĐỐI VỚI VI KHUẨN
ESCHERICHIA COLI
VÀ ẢNH HƢỞNG CỦA NGHỆ
LÊN SỰ TĂNG TRƢỞNG CỦA GÀ

C4

i

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA NÔNG NGHIỆP & SINH HỌC ỨNG DỤNG
BỘ MÔN THÚ Y





LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP
NGÀNH DƢỢC THÚ Y









Ging dn Sinh viên thc hin
ThS. BÙI THỊ LÊ MINH TRẦN BẢO TOÀN
MSSV: 3102991
Lp: CN10Y4A1  K36

KHẢO SÁT TÍNH KHÁNG KHUẨN CỦA
NGHỆ (CURCUMA LONGA L.) ĐỐI VỚI VI KHUẨN
ESCHERICHIA COLI
VÀ ẢNH HƢỞNG CỦA NGHỆ
LÊN SỰ TĂNG TRƢỞNG CỦA GÀ

C4


ii

TRƢỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA NÔNG NGHIỆP & SINH HỌC ỨNG DỤNG
BỘ MÔN THÚ Y

 tài: “Khảo sát tính kháng khuẩn của nghệ (curcuma longa l.) đối với vi
khuẩn Escherichia coli và ảnh hƣởng của nghệ lên sự tăng trƣởng của gà”, do
sinh viên Trần Bảo Toàn thc hin ti B môn Thú Y, khoa Nông Nghip & Sinh
Hc ng Di Hc C tháng 8/2014 n tháng 12/2014.


C4 C4
Duyệt Bộ Môn Giảng viên hƣớng dẫn


ThS. Bùi Thị Lê Minh


C4

Duyệt Khoa Nông Nghiệp và Sinh Học Ứng Dụng



iii


LỜI CẢM ƠN
Qua 5 c tp ti hc Cn
t nghip. Trong quá trình hc tp và thc hin lu tôi rt vng tâm vì
bên cnh tôi luôn có ngung viên to ln và dy bo tn tình ca cha m và
thy cô. ha m t lòng vì con cui cho tôi ct
c ng.
Xin gi li bin cô Bùi Thị Lê Minh  bo tn tình,
không qun khó nhc, thi gian và công sc ng viên tôi trong sut quá trình hc
tp và thc hi tài.  vn hc tp Châu Thị Huyền
Trang  c tp t quý thy cô Bộ môn
Thú Y và Bộ môn Chăn Nuôi t cho tôi nhng kin thc, kinh nghim
quý báu, ln nhn thc xã hi trong quá trình hc tp ti ng.
 cao hc K20, các bn bè ca lc thú y K36, Thú y K36,
các em lc thú y K37 ng viên, chia s  tôi trong sut thi
gian hc tp và thc hi tài.
Cui li xin chúc quý thy cô cùng anh, ch, em, bn bè di dào sc khe và thành
t trong cuc sng !


Trần Bảo Toàn


iv

TÓM LƢỢC

Đề tài nghiên cứu tính kháng khuẩn của nghệ (Curcuma longa L.) đối với vi khuẩn
E.coli và sử dụng nghệ trong phòng bệnh tiêu chảy trên gà được thực hiện từ
tháng 8 đến tháng 12 năm 2014.Đề tài đã ghi nhận được kết quả MIC của dịch
chiết củ nghệ tươi đối với các giống vi khuẩn E. coli được phân lập trên gà thả
vườn nuôi tại các nông hộ ở Thành phố Cần Thơ là 50-100 µg/ml. Kết quả thí
nghiệm cho thấy, các chỉ tiêu về tăng trọng, hệ số chuyển hoá thức ăn (FCR) của
gà ở các nghiệm thức có bổ sung nghệ tươi vào khẩu phần tương đương với
nghiệm thức không bổ sung nghệ tươi và mức tiêu tốn thức ăn của gà qua các tuần
tuổi ở các nghiệm thức có bổ sung nghệ tươi thấp hơn so với nghiệp thức không bổ
sung nghệ. Cụ thể, nghiệm thức bổ sung nghệ tươi ở mức 1%, 2%, 3%, 4%, mức
tăng trọng bình quân của gà trong khoảng 205,39 – 224,21 g/con/tuần, tiêu tốn
thức ăn trung bình của gà dao động ở mức 2,34 – 2,43. Việc bổ sung nghệ tươi vào
khẩu phần thức ăn cho gà ở các mức 1%, 2%, 3%, 4% phòng được bệnh tiêu chảy
do vi khuẩn E.coli.

T khóa: c ngh, vi khun E.coli, h s chuyn hóa th




v

MỤC LỤC
Trang ta i
Trang duyt ii
Li c iii
c iv

Mc lc v
Danh mc ch vit tt vii
Danh mc bng viii
Danh mc hình ix
T V 1
 LÝ LUN 3
2.1 Gii thiu v cây ngh 3
2.1.1 m thc vt 3
2.1.2 Thành phn hóa hc 4
2.1.3 Mt s nghiên cu v tác dc lý ca ngh 5
2.1.4 Mt s kinh nghim dân gian trong s dng ngh phòng tr bnh
trên gà 7
2.2 Các nguyên nhân gây tiêu chy trên gà 7
2.2.1 Các nguyên nhân không truyn nhim dn tiêu chy trên gà 7
2.2.2 Vi khun E. coli gây bnh tiêu chy trên gà 9
2.3 Các bnh truyn nhim trên gà ng ghép cùng bnh tiêu chy
do khun E. coli 12
nh giá tr MIC b
ng lng 14
2.5 K thu ng gà tht 15
U 18
n nghiên cu 18
3.1.1 Thm nghiên cu 18
3.1.2 Vt liu nghiên cu 18


vi

u 19
3.2.1 ng vt cht khô ca c ngh 19

nh n c ch ti thiu ca dch chit c
ngh (MIC) 19
3.2.3 B trí thí nghim nghiên cu s dng ngh phòng bnh tiêu chy
trên gà 21
 lý s liu 27
T QU VÀ THO LUN 28
4.1 Kt qu nh MIC ca dch chit c ngh i vi vi khun
E.coli 29
4.2 Hiu qu ca vic b sung ngh vào khu phng tiêu tn
tha gà qua các tun tui 30
4.3 Hiu qu ca vic b sung ngh vào khu phng ca gà
các tun tui 31
4.4 Hiu qu ca vic b sung ngh vào khu phn h s chuyn
hóa tha gà các tun tui 32
4.5 Kt qu theo dõi bnh tiêu chy do vi khun E.coli 33
T LU NGH 34
5.1 Kt lun 34
 ngh 34
TÀI LIU THAM KHO 35
PH  39




vii

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT

CH VIT TT CH VI
CRD Chronic Respiratory Disease

APEC Avian Pathogenic Escherichia Coli
ETEC Enterotoxigenic Escherichia Coli
EPEC Enteropathogenic Escherichia Coli
EHEC Enterohemorrhagic Escherichia Coli
EIEC Enteroinvasive Escherichia Coli
AEEC Attaching and effacing Escherichia Coli
NA Nutrient Agar
NB Nutrient Broth
MIC Minimum Inhibitory Concentration
FCR Feed Conversion ratio
BHI Beef Heart Infusion
KPCS Khu ph
DM Dry Matter




viii

DANH MỤC BẢNG


Bng
Ta bng
Trang
2.1
Thành phng có trong 100 g ngh 
4
2.2
Curcumin và các dn xut t Curcuma longa L. và các hot tính

sinh hc
6
2.3
Nhu 
17
2.4
 
17
3.1
N dch chit c ngh c pha loãng  các ng nghim
21
3.2
Thành phng ca loi ththí nghim
23
3.3
Quy trình tiêm phòng vaccine phòng bnh cho gà
25
4.1
Kt qu xác nh MIC
28
4.2
ng tiêu tn tha gà qua các tun tui (g/ngày)
30
4.3
ng bình quân ca gà qua các tun tui (g/con/tun)
31
4.4
H s chuyn hóa tha gà qua các tun tui
32

ix

DANH MỤC HÌNH

Hình Ta hình Trang
2.1 Cây ngh Curcuma longa L. 3
2.2 Công thc hóa hc ca curcumin (difer-uloylmethane) 4
2.3 Vi khun E.coli i kính hin vi quang hc 12
3.1  pha loãng dch chit c ngh 21
3.2 Chung nuôi 22
3.3 m lót sinh hc 22
3.4 Ngh c làm s 25
3.5 Úm gà con 25
4.1 Kt qu MIC trên chng vi khun E.coli E1 (ng 2) 39
4.2 Kt qu MIC trên chng vi khun E.coli E3 (ng 1) 39
4.3 c nuôi vi khu phn th sung 3% ngh  33
 giai n 10 tun tui

1

CHƢƠNG 1
ĐẶT VẤN ĐỀ
N gà c ta  o ra nhc tin ln. Theo s liu
thng kê   ca Tng cc Thng kêm c t mc
314755 nghìn con, sng tht gia cm t 746,9 nghìn tn (Tng cc thng
kê, 2013). T kt qu thng kê trên y rng  m
 là ngun cung cp thc phm ln, mang li li nhun cao, góp ph
t  Vic phát tri gà m
ch bnh tiêu chy trên gà xut hing xuyên dn
n gà cht, gim  t c    n kinh t   
(Kabir, 2010). Bnh tiêu chy trên gà xut hin  mi la tuc bit gà con 
n 6 ngày tui có t l nhim bnh cao (H Th Vit Thu và Nguyn
c Hin, 2012). Vi khun Escherichia Coli (E. coli) là mt trong nhng nguyên
nhân ch yu gây bnh tiêu chy trên gà. Vi khun này hin ding xuyên
trong h tiêu hóa, ngoài ra vi khun E. coli còn tn ti trong phân, thc
ung và chn chung (Barnes, 2008).
S dng kháng sinh u tr tiêu chy do E. coli trên gà mang li hiu qu
tích c  gây nhiu bt li không nh  n xut,
gây tn phng vt, mt an toàn v m và
làm phát trin các loi vi khu  kháng vi kháng sinh (Yang et al., 2009).
Chính vì vy, gi ta nhc nhin vic b sung các hot cht có tính
kháng khun có ngun gc thc vt vào tht nuôi. Các hot cht có tính
kháng khun có tác dng c ch s phát trin ca vi khun (Fagbemi el al., 2009),
không gây hing kháng thuc, không tsn phng vt, gii

hn an toàn v mc cht ca hot cht có tính kháng khun lu so
vi kháng sinh tng hp (Wahlstrom and Blennow, 1978).
Trong dân gian, c ngh là mc liu c s dng rng rãi vi nhiu công
 khác nhau. Hot cht curcumin hin din trong c ngh ng minh
có tính kháng khun, h tr ch gan, tt cho tiêu hóa, ng h min
dch  Tt Li, 2012), ho ng  mt tác nhân chng viêm (Srimal and
Dhawan, 1973), có tính chng oxy hóa (Osawa et al., 1995), ngoài ra c ngh 
c b sung vào th  giúp cho t l ng t, ging
tiêu tn th, h tr phòng và u tr bnh  các loài gia cm (Kumari et al.,
2007). T nhng nghiên cu v nhc tính sinh hc ca t tài
“Khảo sát tính kháng khuẩn của nghệ (Curcuma longa L.) đối với vi khuẩn
E.coli và sử dụng nghệ trong phòng bệnh tiêu chảy trên gà” c thc hin
nhm mc tiêu:


2

- nh n c ch ti thiu (MIC) ca dch chit c ngh  i vi vi
khun E.coli.
- nh t l b sung ngh vào khu phn thu qu phòng
bnh tiêu chy do E.coli.


3

CHƢƠNG 2
CƠ SỞ LÝ LUẬN
2.1 Giới thiệu về cây nghệ
Tên khoa hc: Curcuma longa L. (Curcuma domestica Lour)
H: Gng Zingiberaceae.

Tên gt kim.
Ngh có nhiu  c , Indonesia, Campuchia, Lào, Vit Nam và các
c nhi Tt Li, 2012).
2.1.1 Đặc điểm thực vật
 Tt Li (2012), ngh là mt loi c thn 1m. Thân r thành
c hình tr hot, khi b hoc ct ngang có màu vàng cam sm. Lá hình trái
xoan thon nhn  u, hai mu nhn dài ti 45cm, rng ti 18cm. Cun lá
có b. Cm hoa mc t gia các lá lên, thành hình c hu th khum
hình nón ru tròn màu xanh lc nht, lá bc bt th h
nht. Tràng có phin, cánh hoa ngoài màu xanh lc vàng nht, chia thành ba thùy,
 ng và phng,
i hõm thành máng sâu. Qu  bng 3 van. Ht có áo ht.
c trng kh làm gia v và thuc cha bnh.
Ngh c thu hoch vào mùa thu, ct b ht r  riêng, thân r  riêng. Mun
 c lâu phi hp ngh trong 6  12 gi ng hoc sy
khô.












Hình 2.1: Cây ngh Curcuma longa L.
Institute of Materia Medica  HANOI  WHO/WPRO

4

2.1.2 Thành phần hóa học
Thành phn hóa hc trong c ngh gm nhng cht sau:
- Cht màu: Curcumin (difer-uloylmethane) chim 0,3%, là tinh th , ánh
u, ete, clorofom, dung dch có hunh
quang màu xanh lc. Theo Roughley and Whiting (1973), curcumin nóng chy
 176-177°C và to thành mui -nâu vi kim. Trong các phân t ca cht
curcumin, chui chính là béo không no và các nhóm aryl có th c thay th.
- Tinh du (3  5%) gm 25% cacbua tecpenic, ch yu là zingiberen v 65%
xaton sespuitecpenic, các cht turmeron. Ngoài ra còn có tinh bt, canxi oxalat,
cht béo  Tt Li, 2012).







Bng 2.1 Thành ph  ng có trong 100 g ngh  (Ravindran P. N.,
2009)
Thành phn
Hàm ng
c (g)
11.36
ng (kcal)
354
Protein (g)

7.83
Béo (g)
9.88
Carbohydrate (g)
64.93
Canxi (g)
0.182
Photpho (mg)
268
Mui (mg)
38
St (mg)
41.42
Thiamine (mg)
0.152
Riboflavin (mg)
0.233
Acid Ascorbic (mg)
25.85
Hình 2.2: Công thc hóa hc ca curcumin (difer-uloylmethane)
(Araújo C. A. C. and Leon L. L., 2001)


5

2.1.3 Một số nghiên cứu về tác dụng dƣợc lý của củ nghệ
Ngh có kh  ích thích s bài tit mt ca t bào gan do có cha cht
paratolyl metylcacbinol, cht curcumin gây co bóp túi mt  Tt Li, 2012).
Curcumin trong ngh có hong  mt tác nhân chng viêm mnh c
chng minh bi Lukita-Atmadja et al., (2002). Các hp cht này có th c ch các

lipopolysaccharide (LPS) sn xut -induced TNF-IL- và s kích hot ca NF-
-B trong nhân các t bào có ngun gc monocytic. Các tác gi cho rng các hp
cht này có hiu qu trong chng viêm cp tính và mãn tính. Huang et al., (1992)
m tra tác dng c ch ca curcumin trên s phát trin ca các t bào 
nhân trong máu, t  ch máu và t qu kh quan, có th c
s dng trên lâm sàng  u tr   ng mch. Ammon et al., (1992 
nghiên cu curcumin  mt cht c ch s hình thành leukotriene trong bch
cu trung tính   phúc mc chut.
Ho ng chng oxy hóa: curcumin c nghiên cu có tính chng oxy hóa,
ch, và các hong hypocholesterol, làm gim cholesterol trong máu
(Asai and Miyazawa, 2001).
Theo Bhavani Shankar and Murthy (1979)  có
  này, 
curcumin     Lactobacillus 4,5-
90 µg/ml các     (10-200 µg/ml).
Tinh du ngh có kh c ch các vi khun và nm,  
Staphylococcus, S. aureus và Bacillus typhosus; 
S. albus và S. aureus  CFU/ml (Chopra et al, 1941).
K  : m c    , ar-turmerone,    
Curcumin longa dùng trong  trên . N này cho
  ar-turmerone   các  
   Bothrops   70%        
Crotalus. Ar-turmerone    enzyme, p
protein và    (Ferreira LAF et al, 1992).
            Huang et al. (1988),
curcumin     DNA 
bào  . Trong       (1991    
curcumin   acid arachidonic gây ra      
lipoxygenase và cyclooxygenase trong  .

6

Ozaki et al., (2000),     curcumin  
  apoptosis           
    
Wahlstrom and Blennow (1978), ng minh rng hot cht curcumin vi liu
1-5 g/kg chut không gây ra bt k tác dng ph nào c i khong 75%
qua phân, c tiu có xut hin du vt ca curcumin, có kh  chuyn
hóa nhanh chóng trong .
Mt nghiên cu ca N. K. S. Gowda et al.,  ra rng s b sung bt c
ngh vào khu phn thci thin  trng ca gà con. AL-Sultan
S. I., (2003),  mc b sung 0,5% bt c ngh vào khu phn th
s ng tr u phn bình
ng). Theo Fagbemi et al., (2009) dch chit xut thô ca ngh c ch tt c các
vi khun Gram âm, n c ch ti thiu (ng 4 - 512 mg/ml.
Bng 2.2 Curcumin và các dn xut t Curcuma longa L. và các hot tính sinh
hc (Araújo C. A. C and Leon L. L., 2001)
Hot cht
Công thc hóa hc
Tác dng
Curcumin

Kháng khun
Kháng HIV
Chng oxy hóa
Kháng viêm
c ch s phát
trin ca khi u
Ar-turmerone

Kháng nc

Methylcurcumin

u tr ký sinh
trùng


7

Demethoxy
curcumin

Chng oxy hóa
Bisdemethoxy
curcumin


Chng oxy hóa
Sodium
curcuminate


Kháng viêm


2.1.4 Một số kinh nghiệm dân gian sử dụng nghệ phòng trị bệnh trên gà.
Theo IIRR (1994), ni dân  c , Indonesia, Campuchia  dùng
ngh  cha bnh tiêu chy trên gà bng cách  :

-  ng vi c. Cho thêm 250 g bt c ngh khô và
n khi còn phân nc. Cho hn h  
mát và sch s.
- Cho 3 mung súp hn hp ngh c ung và cho gà ung hàng ngày
n khi nào khi bnh. Ling áp dng cho 10 con gà. (Ethnoveterinary
medicine in Asia - Poutry, 1994)
2.2 Các nguyên nhân gây tiêu chảy trên gà
2.2.1 Nguyên nhân không truyền nhiễm dẫn đến tiêu chảy trên gà
Nguồn con giống kém chất lượng
 to ra ngun con ging chng, gia cm con khe mnh do nhiu yu t to
 m phi nuôi vi ch  ng tt, sch bnh không mang các
mm bnh truyn nhim. Trong quá trình p, lò p phm bo v sinh, nhi,
 nu có sai sót s dn các chng long ca phôi trng, ng
n quá trình hình thành phôi thai làm cho gia cm con phát trin không bình
ng gây ra các bnh bm sinh tu kin cho các mm bnh xâm nhp và
gây bnh cho gà ngay t u (Võ Bá Th, 2000).


8

 m thing chB8, B2, vitamine D, vitamine A,
các loi mui khoáng dng các chng trong trng gim
 cho các chng long bu di m không sch
bnh, mc các bnh truyn nhim, các mm bnh này xâm nhp vào phôi trong quá
trình hình thành trng  bung tr  lây bnh cho
gia cm con (H Th Vit Thu và ctv., 2012).
Quy trình ấp nở không đạt yêu cầu
Trng bo quc khi p dn nhiu bii v chng sinh hc
trong trng, s gây ra nhng bii bnh lý trong quá trình phát trin ca phôi.
Gà con n ng b dính bn do lòng trng trt, gà mi n nng

bng, yu t, h ru kin thun li cho các mm bnh xâm nhp phát trin
và gây bnh cho gà con. Trong quá trình p có nhng sai sót v k thut 
nhi quá cao hay th m không thích h thông thoáng kém dn
xut hin các bnh bm sinh trên gà, n cu to các b phn bên trong
c bit là b máy tiêu hóa và h vi sinh vng tiêu hóa gà con s
i phát trin thành bn hình là gây nên triu chng tiêu chy và lây
lan nhng con gà khe khác (Võ Bá Th, 2000).
Nguồn thức ăn cung cấp
Thm bo chng, bo qun trong thi gian dài b nm mc: khi
m mng tiêu hóa s gây tc rut,
hy hoi các nhung mao rui cht b phá v, các mô t
chc và ch ng gây nên hing
suy gim min dch, gà tr nên yu và d mc các bnh truyn nhim. Gà b tiêu
chy liên tc, trong phân có ln th
u tr thì bnh có gic
thì hing tiêu chy li tip tng trong th
thích hp, cung cn, gà hp thu
không ht thi qua phân ra ngoài, tng cho các mm bnh
phát tring mui khoáng trong thi, khi th
ng mui cao gây ri lon h tiêu hóa do gà ung nhic sinh ra tiêu
chc làm gim s kháng tu kin cho các bnh k phát n ra

Điều kiện môi trường nuôi dưỡng
Gà con b stress do trong quá trình vn chuyn t lò p v chung nuôi, nhi
t yêu ci thi thn, v vinh
ng nuôi không tt, tiêm nga dch bnh là nhng nguyên nhân có th dn
n bnh tiêu ch


9

2.2.2 Vi khuẩn E.coli gây bệnh tiêu chảy trên gà
Vi khun E.coli là vi khun ph bin nht, chim 80% vi khun hiu khí sng 
rut (Trn Cm Vân, 2001). Vi khun thuc chi Escherichia h
Anterobacteriaceae, là nhng trc khun ngn, Gram âm, có hình dng nht,
không có kh n này có th c và
hình dng:  trong t bào vi khuc nh n  dng t do,
ng là 2-3 x 0,6 µm. Hu ht các chng vi khun E.coli ng và có lông roi.
Vi khun có th b vô hot  nhi
o
C trong 30 phút,  70
o
C trong 2 phút,
u kin có th sng lâu. Vi khun có kh  kháng
vi nhiu kim loi nng, km, thy ngân và các cht sát trùng
n hp amonium, oxy già, formadehyde và chlorhexidine (H Th Vit Thu
và Nguyc Hin, 2012).
Đặc tính nuôi cấy: E. coli là trc khun hiu khí và ym khí tùy tin, có th sinh
ng  nhi t 5  40
0
C, nhit  ti ho là 37
0
C, pH thích hp là 7,2  7,4,.
Nuôi cy tng NA sau 24 gi  37
o
C hình thành nhng khun lc tròn,
t, màu tro trng nh ng kính t 1  3 mm (Nguy
1997)
Đặc tính sinh hóa: Vi khun E.coli phân lp t gia c   m sinh hóa
gin E.coli phân lp t các loài vt khác, có kh 

ng glu-
Proskauer âm tính, không sinh H
2
ng Kliger (Gross W. B., 2008).
Cấu trúc kháng nguyên
Danh sách phân loi kiu huyt thanh hin nay thì vi khun E.coli có trên 154
kháng nguyên O, 89 kháng nguyên K và 49 kháng nguyên H.
- Kháng nguyên O (somatic): là nc t c phóng thích trong quá trình
t phân ca vách t bào vi khun có thành phn bao gm mt
polysaccharide-phospholipid phc tp và mt protein chc nhit
 cao (Gross W. B., 2008).
- Kháng nguyên K (capsular): là nhng polymeric acid chng kh,
nm  b mt ca t bào vi khun có kh t ta chc, kt
kháng nguyên O và b phá hy  100
o
C trong 1 gi; tuy nhiên, có mt s
ging vi khun E.coli ch b b phá hy  121
o
C trong 2,5 gi. Kháng
c chia nh ra thành các loi L, A, B.
- Kháng nguyên H (fc s dng
nh danh phân lp kháng nguyên E.coli 
bnh. Kháng nguyên s b phân hy  100
o
C (Gross W. B., 2008)


10

Tính gây bệnh

Vi khun E. coli gây bnh trên gia cm là nhóm APEC (Avian Pathogenic E. coli)
thuc serotype O1, O2, O78 gây bng rut là do kt hp vi nhiu yu t
ngoi cnh và nhân t m ng (Lê Hng Mn, 1999)
Triu chng tiêu chy là do nhim nhng type vi khuc tc gây bng
rut (ETEC  enterotoxigenic E.coli), vi khun E.coli gây xut huyng rut,
(EHEC  enterohemorrhagic E.coli), vi khun E.coli gây bnh lý  rut (EPEC 
enteropathogenic E.coli) hay vi khun E.coli có th xâm nhp qua rut (EIEC 
enteroinvasive E.coli    u có yu t c lc riêng. Nhng chng
thuc type EHEC và EPEC có kh nh trên b mt niêm
mc rut. Nhng ch  c gi là AEEC (attaching and effacing E.coli).
ETEC tic t c t các mô rut vào trong lòng rut ca gà gây ra
hing tiêu chy (H Th Vit Thu và Nguyc Hin, 2012).
Theo nghiên cu ca H Th Vit Thu (2012), vi khun E. coli ng xuyên hin
ding ruc thi qua phân vi s ng ln. Bnh có th lây qua
ng tiêu hóa, qua v       ng hô hp b tn
  Mycoplasma, virus gây bnh viêm ph qun truyn nhim, virus
Newcastle c lc thp, ngoài ra bnh có th lây lan qua trng do trng nhim
E. coli hoc nhim t vòi trng hoc ng dn trng ca gà m (có khong 26,5%
trng nhim E. coli t gà m b nhim E. coli). T l nhi   
ng trên 10%, t l nhim b khi gia cm mi n n 6 ngày tui.
T l chng th n 20%.
Triệu chứng và bệnh tích
Triu chng:   t mi, tm li ty phân có màu
vàng nht, hu môn dính bt phân.
Bc do tích t ca dch
tit có fibring h
m màu, có màu xanh ca mu, làm cho vùng
t, có nhiu ht  manh tràng, tá tràng, màng treo rut. Viêm
phi, viêm túi khí, túi khí dc, có nhiu cht dch casein trên b mt ca
ng hô hp. y, viêm khp và nhng mô mm bao xung quanh

khp; nhng b t
t sng vùng c ng Lách sung huyt, túi fabricius teo hoc
viêm. Dng, viêm, có hình dng bng và có nhm hoi
t. Viêm vòi trng kéo dài làm các dch tit casein tích t trong xoang bng ging
 trc, trng có th b tt li trong ng dn trng (H Th Vit
Thu và Nguyc Hin, 2012).


11

Chẩn đoán phân biệt
Dm triu chng và bt, viêm
màng ngoài tim,viêm gan có nhiu d túi khí, phúc mc, viêm
phng dn trng, viêm mt và viêm khp, màng
não. Triu chng bnh tích rt phc tp, khó phân bit vi bnh
do Mycoplasma, bnh do Pasteurella chc chính xác cn phân lp
mm bnh (H Th Vit Thu và Nguyc Hin, 2012).
Phòng và điều trị
Phòng bng vaccine: vaccine vô hot bao gm các serotype O2:K1, O78:K80

c
sn xut trên th ng th gii cho thy hiu qu trong phòng bnh. Vaccine này
cc s dm gi to min dch th ng cho gia cm
con, min dch th ng giúp bo v gia cm con ít nht 2 tuc sn
xut t nhng chng không gây bnh  trong t nhiên (chng BT-7), có hiu qu
trong vic phòng bnh cho gà trên 14 ngày tui (H Th Vit Thu và Nguyc
Hin, 2012).
V sinh phòng bnh: mm bnh lây truyn ch yu do trng gia cm p b lây
nhim t phân ca các gia cm mc bn thu nht trng xuyên,
gi cho   sch s, loi b nhng vt có th gây ô nhim. Loi b trng b dính

phân hoc nhng trng b nt. Cn sát trùng v sinh trng trong vòng 2 gi sau khi
. Nu trng nhim khun b v trong quá trình p hoc dng c máy p b nhim
khun s là ngun lây nhim quan trm bo máy p phm
bo nhi úm cho gà con. Gà c s có th gic
t l cht nu b nhim E. coli. Cung cp khu phm và giàu vitamin A, E
và selenium., các men tiêu hóa (Acidophilus lactobacillus hay Bacillus subtilis)
cho gia cm giúp hn ch s nh v ca vi khun E. coli ng rut (H Th
Vit Thu và Nguyc Hin, 2012).
u tr: E. coli nhy cm vi nhiu lo    
chlortetracylin, neomycin, nitrofurans, gentamicin, spectinomycin, streptomycin và
các sulfamide. Hin nay nhóm fluoroquinolone có hi   u tr bnh
E. coli trên gà (H Th Vit Thu và Nguyc Hin, 2012).







12

2.3 Các bệnh truyền nhiễm trên gà thƣờng ghép cùng với bệnh tiêu chảy do vi
khuẩn E. coli.
Bệnh hô hấp mãn tính trên gà (CRD)
Bnh hô hp mãn tính ca gia cm (CRD) có nguyên nhân ch yu do
Mycoplasma gây ra. Các triu chng n hình ca bnh CRD là viêm thanh dch
có fibrin  p, m, sung huyt chc mmt,
niêm mc hu, h viêm làm cho con vt khó th, mào và
ym tím bm, gà kit sc ri cht (H Th Vit Thu và ctv., 2012). Khi các yu t
stress làm cho bnh CRD xut hi gây ra s mt cân bng gia E.
coli có li và có hi n ti trong m, dn s E. coli gây hi nhanh
chóng nhân lên và xâm nhi t  gây nhiu
triu chng bnh tích khác nhaunh CRD và E. coli ng xy ra cùng
lúc gây nên nhiu hing bnh lý (Nguyn Xuân Bình, 2005).
Bnh tích: c, bên trong có cha dch viêm có bt. Viêm
cata niêm mng hô hy cht nhày. Viêm ngoi
tâm mc, viêm gan b mt gan có ph lp fibrin, viêm phúc
mc, lách có th  Th Vit Thu và ctv., 2012).
Bệnh Gumboro trên gà
Bnh Gumboro là bnh cp tính  gà con lây lan ri s tn
a túi fabricius, làm suy gim kh n dch ca gà. Gà mc bnh
cao nht  3  6 tun tui, gà nh tu mc bnh  th tim n, không
Hình 2.3: Vi khun E.coli i kính hin vi quang hc
( David B. Fankhauser, Ph.D., last modified on 11 Dec)
2008)quang hc


13

có biu hin triu ch   ng rt ln vì  tui này virus làm tn
n dch làm gim kh n dch ca gà. Thi
gian nung bnh t 2  3 ngày, bnh xy ra thình lình, gà b c,  
ng chong, gà tiêu chy phân có màu trng xám hoc xanh lá cây có
nhic, gà rn sung con
khác xúm li m, có th t chính nó m, hu môn bc và có
th cht (H Th Vit Thu và ctv., 2012). Khi bu xut hin bnh gà b st rt
cao, ung nhi cân bng nhit. Gà st cao nm trên nn chung v
m  . Gà b m c do tiêu chy s d n nhiu hi ng bnh lý.
t cân bng sinh hng rut s làm nhiu chng E. coli có lt
bin tr thành có hi (các chng E. coli có hc E. coli có li
kim ch  m u kin sinh sp nhiu
ln gây ri lon tiêu hóa, viêm rut Khi các vi khun E. coli xâm nhp qua mao
mch rut vào máu chúng gây nên nhim trùng huyt do virus
nay li sE. coli. Các E. coli c di chuy
quan khác nhau chúng tit ra các nc t  gà và làm cho
gà thêm mt mi, tình trng bnh nng h
Khi gà b nhim Gumboro ghép vi E. coli có nhng biu hing
nhic, gà nm bi do st cao thic và nhim nc t
nên rt yu. Phân gà tiêu chu loãng vàng hoc loãng trng sau chuyn
c trng vàng kéo thành si dính ha bt khí, dn
gà cht nhanh. Ngoài bn hình cng bii trên túi
fabricius b xut huyt hoc teo li, xut huyc. Khi ghép vi E.
coli có thêm các bnh tícng rut b viêm cha nhiu cht nhày, gan và lách
m. Trên các màng bao tim, gan có ph fibrin có màu trng ngà

Bệnh Newcastle trên gà
Bnh Newcastle do virus Newcastle ,
c hu hng ri vào máu gây nhim trùng huyt, bi huyn

 tng c gây viêm hoi t. Virus gây ti mô
thành huyt qun gây xut huyt và thâm nhim dch .
Virus gây ra vi các biu hin xut huyng tiêu hóa t l cht cao.
Triu chng: gà m yc b i lon tiêu hóa, ung
c nhiu, th   diu không tiêu, nhão ra do lên men, khi dc c gà
xung thc chy ra có mùi khm. Gà tiêu chy phân có màu sm, trng xám
hoc trng xanh có nhiu urat.


14

Bng có nhiu dch nhc, niêm mc ming, hu,
khí qun xut huyt, viêm ph màng gi có fibrin. Bnh tích n hình tp trung 
ng tiêu hóa niêm mc d dày tuyn xut huyt, lm t tròn bu
m xut huyng vi các l tit ra ca tuyn tiêu hóa, các
m xut huyt này có th tp chung thành tng vt. D  t huyt và
thâm nhim dch xut kiu gletin. Rut non xut huy   ng hp
bnh kéo dài, có th xuât hin nhng nt loét hình tròn, bu dng hp nng
nt loét có th lan xung rut già và hu môn. Hch manh tràng viêm, xut huyt,
hoi t, gan có mt s  nh, màu vàng. Lách có nhng nt hoi
t màu vàng xám, thn phù nh có màu nâu xám. Dch hoàn, bung trng xut
huyt thành tng vt t vành bao tim xut huyt, xoang ngc
b mc xut huy 1999).
Bệnh cầu trùng trên gà
Cu trùng gà là mt bnh ký sinh trùng rt ph bin  c
tp trung công nghip, gây thit hi n     nh gây viêm
xut huyng rut do cu trùng ký sinh trong ni bì t bào rut, phá v hàng
triu t  n công thêm hàng triu t bào mi, gây tn
ng niêm mc rut gây xut huyt dnh
xy ra  gà t 10  90 ngày tu la tui 18  50 ngày b nng

nht và cht nhiu nh  u ki    m bo v sinh, môi
 ô nhim mm bnh. Niêm mc ru  tn
ng tu kin thun li cho vi khun E. coli  ng rut phát trin
gây nên bnh k phát.
Triu chi, tiêu chy phân nhic, loãng màu vàng,
phân sng. Sau chuyn sang màu nâu có ln máu. Khi ghép vi vi E. coli 
u môn dính máu. Gà  m li nm  góc chung, lông
c thiu máu nht nhc nhiu. Sau 1  2
ngày mt s 
Bnh tích: viêm xut huyt hoi t  nhng vùng khác nhau, rut phình to do
a nhiu d
trên b mt gan, mày ph 
2.4 Xác định giá trị MIC bằng phƣơng pháp pha loãng
Mục tiêu
Da trên s a n pha loãng ci vi s 
ng ca vi khun trong mi n kháng sinh khác nhau mà tc
n c ch ti thiu ca kháng sinh có kh n s ng ca


15

vi khun. ng lc s dng
 nh m  kháng hoc nhy cm c i vi các
ging vi khuc ting (Nutrient Broth
 NB) hong BHI (Beef Heart Infusion). Bi
ta có th c n ti thiu ca kháng sinh hay hot cht có tính
kháng khun i vi tng loi vi khun  tính toán u tr
thích hp.
X MIC bng
c áp dng hu ht  các phòng nghiên cu vi sinh, giám sát dch t hc

nh tình trng kháng thuc ca vi khun nhn pháp
 khng ch n s lây lan ca vi khun kháng thuc trong cng
(Nguyn Ngc Hi, 2012).
Nguyên lý
ng kháng sinh ti thiu có th c ch s phát trin ca mt loi vi
khun nh nh  u kin nh nh (nuôi cy  37
o
C/24 gi). N 
kháng sinh s c pha loãng trong dãy các ng nghim liên tip hoc 
Petri cha thch MHA hay trên các ging nha cng. N c
khi pha s gim ho ½ so vi nn kháng sinh sau khi pha (Nguyn Ngc
Hi, 2012).
2.5 Kỹ thuật chăm sóc nuôi dƣỡng gà thịt
Gà con rt nhy cm vi s i nhi cng sng, vì vy tin
hành úm gà tt là yu t bt bu Chun b chung có chiu
dài 2m, cao 0,9m k c i st ô vuông 1 cm
2
, xung quanh chung
dùng np tre, g hoi m bao quanh. m bo m nuôi úm t 1
ngày tun 2 tun là nuôi 50 con/m
2
n 4 tun tui nuôi 25 con/m
2
. V sinh
và sát trùng chung 5-c khi nuôi, lót sàn bng
giy báo suu, thay giy mi ngày 1 ln  m bo v sinh, tránh các
bnh truyn nhim.
S dng n 75W cho 1 m
2
chung úm, trong sut tuu phi che

kính xung quanh.  u chnh nhi i m
phù hp, khi nhi nóng quá mc (gà con ti) thì nâng cao hoc tt
bc li nu quá lnh (gà con t l tht
 i v là khi gà con tu  trong chung. Sau 2 tun, ch cu
 i và ctv., 2000).
 
).