lap luan trong van nghi luan

Tiết 86:
Tiết 86:


LẬP LUẬN TRONG
LẬP LUẬN TRONG
VĂN NGHỊ LUẬN
VĂN NGHỊ LUẬN


I. Khái niệm về lập luận trong văn nghò luận:
* Đọc đoạn văn (SGK Tr109)
Người dùng binh giỏi là ở chỗ biết xét thời thế
mà thôi. Được thời có thế thì biến mất làm còn,
hoá nhỏ thành lớn. Mất thời không thế thì mạnh
quay thành yếu, yên chuyển làm nguy, chỉ như
khoảng trở bàn tay mà thôi. Nay các ông không rõ
thời thế, lại trang sức bằng những lời dối trá, thế
chẳng phải là kẻ thất phu hèn kém ư? Sao đủ để
cùng nói việc binh được”.
(Nguyễn Trãi, Lại dụ Vương Thông)
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


THO LUN CC CU HI (SGK Tr109)
THO LUN CC CU HI (SGK Tr109)
a. Kt lun (mc ớch) ca lp lun l gỡ?
b. ể đạt đợc mục đích đó tác giả đã dùng
những lí lẽ hoặc dẫn chứng(lun c) nào?

c. Hóy cho biết thế nào l mt lập luận?
LP LUN TRONG VN NGH LUN
LP LUN TRONG VN NGH LUN

LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
* Đoạn văn( SGK Tr109)
* Đoạn văn( SGK Tr109)


a.
a.


Mục đích của lập luận
Mục đích của lập luận
:
:
“
“
Nay các ông không rõ thời thế… nói việc binh được”
Nay các ông không rõ thời thế… nói việc binh được”
->
->
Thuyết phục đối phương từ bỏ ý chí xâm lược
Thuyết phục đối phương từ bỏ ý chí xâm lược

b.
b.
Để đạt được mục đích đó, tác giả sử dụng
Để đạt được mục đích đó, tác giả sử dụng
:
:
-
-
Lí lẽ 1:
Lí lẽ 1:
Người dùng binh giỏi là ở chỗ biết
Người dùng binh giỏi là ở chỗ biết
xét thời thế.
xét thời thế.
-
-
Lí lẽ 2:
Lí lẽ 2:
Được thời, có thế thì biến mất làm
Được thời, có thế thì biến mất làm
còn, hóa nhỏ thành lớn.
còn, hóa nhỏ thành lớn.
-
-
Lí lẽ 3:
Lí lẽ 3:
Mất thời không thế…trở bàn tay mà
Mất thời không thế…trở bàn tay mà
thôi.
thôi.

I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
a. Mục đích của lập luận:
b. Để đạt được mục đích đó, tác giả sử dụng các
lí lẽ.
c. Khái niệm lập luận
Lập luận là đưa ra các lí lẽ, bằng chứng nhằm
dẫn dắt người nghe (đọc) đến một kết luận nào đó
mà người nói (viết) muốn đạt tới.
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


1. Xác định luận điểm
Luận điểm:
Là ý kiến thể hiện tư tưởng, quan
điểm trong bài văn nghị luận.
•
ĐỌC VĂN BẢN”CHỮ TA” (SGKTr110)
I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN



LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN

I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
1. Xác định luận điểm
Văn bản: CHỮ TA
a.Vấn đề nghị luận và quan điểm của tác giả
+ Bài văn bàn về vấn đề :
Thực trạng sử dụng tiếng ngoài lấn lướt Tiếng
Việt của người Việt -> Cần có thái độ tự trọng trong
việc dùng tiếng mẹ đẻ (Chữ ta)
+ Quan điểm của tác giả:
- Khi nào thật cần thiết mới dùng tiếng nước
ngoài.
- Thái độ tự trọng và đảm bảo quyền được thông
tin của người đọc.
- Phê phán người Việt dùng tiếng nước ngoài
không thích hợp trong một số trường hợp.




LP LUN TRONG VN NGH LUN
LP LUN TRONG VN NGH LUN
I. Khỏi nim v lp lun trong bi vn ngh lun
II. Cỏch xõy dng lp lun
1. Xỏc nh lun im
a. Vn ngh lun v quan im ca tỏc gi
b. Lun im trong vn bn:
Cú 2 lun im:
- Lun im 1:
Tiếng nớc ngoài(tiếng Anh) đang lấn lớt tiếng Việt trong

các bảng hiệu, biển quảng cáo ở nớc ta.
(Khp ni u cú qung cỏo, nhng khụng bao gi
qung cỏo thng mi c t nhng cụng s,
hi trng ln, danh lam thng cnh.)
- Lun im 2:
Một số trờng hợp tiếng nớc ngoài đợc đa vào báo chí một
cách khụng cần thiết, gây thiệt thòi cho ngời đọc.
(Tụi khụng bit ch Triu Tiờn nhng cng xem qua
khỏ nhiu t bỏo.)


I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
1. Xác định luận điểm
2. Tìm luận cứ
- Luận cứ:
Là lí lẽ, bằng chứng mà người viết đưa ra để người
nghe hiểu và tin vào luận điểm.
a. Tìm các luận cứ cho các luận điểm
* Văn bản phần I có 3 luận cứ:
- Luận điểm:
Người dùng binh giỏi là ở chỗ biết xét
Người dùng binh giỏi là ở chỗ biết xét
thời thế
thời thế


-
- Luận cứ 1:
Được thời, có thế thì biến mất làm còn,

Được thời, có thế thì biến mất làm còn,
hóa nhỏ thành lớn.
hóa nhỏ thành lớn.


-
- Luận cứ 2:
Mất thời không thế…trở bàn tay mà
Mất thời không thế…trở bàn tay mà
thôi.
thôi.


-
- Luận cứ 3: Nay các ông không rõ thời thế…cùng nói
việc binh được.
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
1. Xác định luận điểm
2. Tìm luận cứ
a. Tìm các luận cứ cho các luận điểm
+ Văn bản ở phần II có 6 luận cứ
- Luận điểm 1 gồm 3 luận cứ:
+ Luận cứ 1: Chữ nước ngoài…chữ Triều Tiên to hơn
ở phía trên.
+ Luận cứ 2: Đi đâu, nhìn đâu… chữ Triều Tiên.

+ Luận cứ 3: Trong khi đó…lạc sang một nước khác.
- Luận điểm 2 gồm 3 luận cứ:
+ Luận cứ 1: Có một số tờ báo…in rất đẹp.
+ Luận cứ 2: Nhưng các tờ báo phát hành trong
nước…những bài cần đọc
+ Luận cứ 3: Trong khi đó ở ta…mất mấy trang
thông tin.
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
1. Xác định luận điểm
2. Tìm luận cứ
a. Tìm các luận cứ cho các luận điểm
b. Xác định các luận cứ lí lẽ và luận cứ
bằng chứng thực tế.
•
Văn bản phần I có 3 luận cứ:
-> là luận cứ lí lẽ.
•
Văn bản ở phần II có 6 luận cứ :
-> là luận cứ bằng chứng thực tế.
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận

1. Xác định luận điểm
2. Tìm luận cứ
3. Lựa chọn phương pháp lập luận
- Phương pháp lập luận:
Là cách thức sắp xếp luận điểm, luận cứ sao
cho lập luận chặt chẽ, thuyết phục.
a. Xác định phương pháp lập luận 2 đoạn
văn(ở phần I và phần II)
Lập luận ở đoạn văn phần I:
Phương pháp diễn dịch, quan hệ nhân - quả
Lập luận ở đoạn văn phần II:
Phương pháp quy nạp, so sánh đối lập.
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


b. Một số phương pháp lập luận thường dùng:

+ Phương pháp nêu phản đề: Từ một kết luận có sẵn dẫn
đến một kết luận khác(sai hoặc đúng)

Ví dụ:
Người ta thường nói: “Cứng quá thì gãy”. Kẻ sĩ chỉ lo
không cứng cỏi được, còn gãy hay không là việc của
trời. Sao lại đoán trước là sẽ gãy mà chịu đổi cứng ra
mềm?
Ngô Tử Văn là một chàng áo vải. Vì cứng cỏi mà
dám đốt cháy đền tà, chống lại yêu ma, làm một việc
hơn cả thần và người. Bởi thế được nổi tiếng và được
giữ ngôi vị ở Minh ti, thật là xứng đáng. Vậy kẻ sĩ,

không nên sợ sự cứng cỏi.
(Nguyễn Dữ, Chuyện chức phán sự đền Tản Viên)
I. Khái niệm về lập luận trong bài
văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
1. Xác định luận điểm
2. Tìm luận cứ
3. Lựa chọn phương pháp lập luận
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN



b. Một số phương pháp lập luận thường dùng:
+ Phương pháp loại suy: Dựa vào sự so sánh hai hay nhiều
đối tượng tìm ra được những thuộc tính giống nhau nào đó
-> Từ đó suy ra chúng có những thuộc tính giống nhau
khác.
Ví dụ:
“Tất cả mọi người sinh ra đều có quyền bình đẳng.
Tạo hoá cho họ có quyền không ai có thể xâm phạm
được; trong những quyền ấy, có quyền được sống,
quyền tự do và quyền mưa cầu hạnh phúc”.
Lời bất hủ ấy trong bản Tuyên ngôn độc lập năm
1776 của nước Mĩ. Suy rộng ra câu ấy có nghĩa là: tất
cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình đẳng,
dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng
và quyền tự do.”
(Hồ Chí Minh)
I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận

II. Cách xây dựng lập luận
1. Xác định luận điểm
2. Tìm luận cứ
3. Lựa chọn phương pháp lập luận
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


b.
b.


Một số phương pháp lập luận thường dùng:
Một số phương pháp lập luận thường dùng:
•
Phương pháp nguỵ biện: Là phương pháp
xuất phát từ một thực tế hiển nhiên nào đó
để suy ra những kết luận chủ qua nhằm bác
bỏ ý kiến đối phương.
Ví dụ: Một người nói chưa phải là dư luận,
nhiều người nói cũng chưa phải là dư luận,
vô cùng nhiều người nói vẫn chưa phải là dư
luận. Kết luận: Dư luận chỉ là chuyện bịa
đặt.
I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
1. Xác định luận điểm
2. Tìm luận cứ
3. Lựa chọn phương pháp lập luận
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN

LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


III. TỔNG KẾT
III. TỔNG KẾT
•
Ghi nhớ: sgk/111
•
Lập luận là đưa ra lí lẽ, bằng chứng nhằm
dẫn dắt người đọc đến một kết luận nào
đó mà ngừơi viết muốn đạt tới
•
Để xây dựng lập luận trong văn bản NL,
cần xác định được luận điểm chính xác,
minh bạch; tìm các luận cứ (lí lẽ và bằng
chứng) thuyết phục và vận dụng các
phương pháp lập luận hợp lí (phương pháp
quy nạp, diễn dịch, nêu phản đề…)
I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
III. Tổng kết
IV. Luyện tập
1. Bài tập 1
Chủ nghĩa nhân đạo trong văn học trung

đại cũng rất phong phú, đa dạng, biểu hiện ở
lòng thương người, lên án, tố cáo những thế
lực trà đạp lên con người; khẳng định, đề cao
con người …với người
Có thể thấy những biểu hiện của chủ nghĩa
nhân đạo nói trên qua các tác phẩm văn học
Phật giáo thời Lí (“Cáo bệnh bảo mọi người”,
của Mãn Giác, …, sáng tác của Nguyễn Trãi
(“Đại cáo bình Ngô”,…), … Cảm hứng nhân
đạo đặc biệt nổi bật ở các tác phẩm thuộc
giai đoạn văn học thế kỉ XVIII- giữa thế kỉ
XIX như “Chinh Phụ ngâm”,”Cung oán ngâm
khúc”, thơ Hồ Xuân Hương…Truyện Kiều của
Nguyễn Du, “Truyện Lục Vân Tiên” của
Nguyễn Đình Chiểu…
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN



I. Khái niệm về lập luận trong bài văn nghị luận
II. Cách xây dựng lập luận
III.Tổng kết
IV. Luyện tập
1. Bài tập 1:
-
Luận điểm:
Chủ nghĩa nhân đạo trong văn học trung đại rất phong
phú và đa dạng
- Luận cứ:

+ Luận cứ lí lẽ:
Chủ nghĩa nhân đạo biểu hiện ở lòng thương người,
khẳng định…người với người.
+ Luận cứ dẫn chứng thực tế:
Liệt kê các tác phẩm văn học: Cáo bệnh…
- Phương pháp lập luận:
Diễn dịch
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN



IV. Luyện tập
2. Bài tập 2: Tìm luận cứ cho các luận điểm
- Câu a: Đọc sách đem lại cho ta nhiều điều bổ ích
+ Đọc sách nâng cao tầm hiểu biết về tự nhiên , xã hội
+ Đọc sách giúp ta khám phá chính bản thân mình
+ Đọc sách chắp cánh cho ước mơ và sáng tạo
+ Đọc sách giúp cho việc diễn đạt tốt hơn
- Câu b: Môi trường đang bị ô nhiễm nặng nề
+ Đất đai bị xói mòn, sa mạc hóa
+ Không khí bị ô nhiễm
+ Nước bị nhiễm bẩn không thể tưới cây
ăn uống, tắm rửa
+ Môi sinh đang bị tàn phá, hủy diệt
- Câu c: Văn học dân gian là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ
truyền miệng.
+ VHDG là những tác phẩm nghệ thuật ngôn từ
+ VHDG là những tác phẩm truyền miệng
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN

LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN


CỦNG CỐ
CỦNG CỐ
•
Cần nắm được khái niệm lập luận
trong văn nghị luận.
•
Nắm được cách xây dựng lập luận
trong văn nghị luận.
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN



Dặn dò
-
Học bài: Nắm các bước xây dựng lập
luận xem lại các bài tập.
-
Soạn bài : Chí khí anh hùng (trích
“Truyện Kiều”)

LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN
LẬP LUẬN TRONG VĂN NGHỊ LUẬN