Mục tiêu và động lực quản lý trong khoa học quản lý

11
HỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀNHỌC VIỆN BÁO CHÍ VÀ TUYÊN TRUYỀN
KHOA CHÍNH TRỊ HỌCKHOA CHÍNH TRỊ HỌC
MỤC TIÊU VÀ ĐỘNG LỰC MỤC TIÊU VÀ ĐỘNG LỰC
TRONG QUẢN LÝTRONG QUẢN LÝ
GV: GV: NguyNguyễn Xuân Phongễn Xuân Phong
22
KẾT CẤU NỘI DUNGKẾT CẤU NỘI DUNG
II MỤCMỤC TIÊUTIÊU QUẢNQUẢN LÝLÝ
11 11 KháiKhái niệmniệm vàvà phânphân loạiloại MTQLMTQL
11 22 ĐặcĐặc điểmđiểm củacủa MTQLMTQL
11 33 VaiVai tròtrò củacủa MTQLMTQL
11 44 CC
ácác yêuyêu cầucầu khikhi xâyxây dựngdựng MTQLMTQL
11 55 QuảnQuản lýlý theotheo mụcmục tiêutiêu (khái(khái niệm,niệm, cáccác bước,bước, nhậnnhận
xét)xét)
IIII ĐỘNGĐỘNG LỰCLỰC QUẢNQUẢN LÝLÝ
22 11 KháiKhái niệm,niệm, phânphân loạiloại
22 22 PhươngPhương thứcthức khơikhơi dậydậy đểđể đạtđạt MTQLMTQL (phát(phát huyhuy nhânnhân
tốtố người,người, kếtkết hợphợp hàihài hoàhoà cáccác lợilợi ích)ích)
IIIIII QUANQUAN HỆHỆ GIỮAGIỮA MỤCMỤC TIÊUTIÊU VÀVÀ ĐỘNGĐỘNG LỰCLỰC
TRONGTRONG QUẢNQUẢN LÝLÝ
33
I. MỤC TIấU QUẢN Lí (MTQL)I. MỤC TIấU QUẢN Lí (MTQL)
11 11 KháiKhái niệmniệm vàvà phânphân loạiloại MTQLMTQL
aa KháiKhái niệmniệm MTQLMTQL
MụcMục tiờutiờu::
LàLà nhữngnhững tiờutiờu chớchớ mangmang tớnhtớnh hướnghướng đớchđớch màmà concon
ngườingười (cỏ(cỏ nhõn,nhõn, tổtổ chức,chức, giaigiai cấp,cấp, cộngcộng đồngđồng
người)người) vạchvạch rara nhằmnhằm tậptập trungtrung mọimọi hoạthoạt động,động,
điềuđiều kiện,kiện, yếuyếu tốtố hướnghướng tớitới

MụcMục tiờutiờu quảnquản lýlý::
LàLà tiêutiêu chíchí đđịnhịnh hhưướngớng vàvà chichi phốiphối toàntoàn bộbộ sựsự
vậnvận đđộngộng củacủa hệhệ thốngthống quảnquản lýlý
44
bb PhânPhân loạiloại MTQLMTQL

CCăănn cứcứ thứthứ bậcbậc củacủa QLQL

MụcMục tiêutiêu cấpcấp caocao
MụcMục tiêutiêu cấpcấp trungtrung
MụcMục tiêutiêu cấpcấp thấpthấp

CCăănn cứcứ nộinội dungdung hoạthoạt đđộngộng QLQL
MụcMục tiêutiêu quảnquản lýlý hoạthoạt đđộngộng kinhkinh tếtế

MụcMục tiêutiêu quảnquản lýlý hoạthoạt đđộngộng xãxã hộihội
MụcMục tiêutiêu QLQL hoạthoạt đđộngộng chínhchính trịtrị
55

CC
ăă
nn
cứcứ
lĩnhlĩnh
vựcvực
QLQL
MụcMục tiêutiêu quảnquản lýlý côngcông nghệnghệ

MụcMục tiêutiêu quảnquản lýlý tàitài nguyênnguyên

MụcMục tiêutiêu quảnquản lýlý giáogiáo dụcdục

MụcMục tiêutiêu quảnquản lýlý dândân sốsố
 CCăănn cứcứ thờithời giangian
MụcMục tiêutiêu QLQL trtrưướcớc mắtmắt

MụcMục tiêutiêu QLQL lâulâu dàidài
66

CCăănn cứcứ tínhtính chấtchất
•• MụcMục tiêutiêu chiếnchiến llưượcợc gắngắn vớivới quáquá trìnhtrình lâulâu dài,dài,
chichi phốiphối vàvà khẳngkhẳng đđịnhịnh bảnbản chất,chất, trìnhtrình đđộ,ộ, chấtchất
llưượngợng củacủa hệhệ thốngthống trongtrong ttươươngng lailai
••
MụcMục tiêutiêu sáchsách llưượcợc phùphù hợphợp vớivới từngtừng thờithời đđiểmiểm
cụcụ thểthể vàvà hhưướngớng tớitới thựcthực hiệnhiện mụcmục tiêutiêu chiếnchiến
llưượcợc
77
 CácCác tầngtầng mụcmục tiêutiêu trongtrong hệhệ thốngthống tổtổ chứcchức::
11 MụcMục đđíchích KTKT XHXH
22 NhiệmNhiệm vụvụ
33 MụcMục tiêutiêu chungchung
44 MụcMục tiêutiêu lĩnhlĩnh vựcvực
55 MụcMục tiêutiêu củacủa chichi nhánhnhánh
66 MụcMục tiêutiêu củacủa bộbộ phậnphận
77 MụcMục tiêutiêu củacủa cácá nhânnhân
88
11 22 VaiVai tròtrò củacủa mụcmục tiêutiêu đđốiối vớivới quảnquản lýlý


ĐịnhĐịnh hhưướngớng toàntoàn bộbộ hoạthoạt đđộngộng củacủa hệhệ thốngthống quảnquản
lýlý DẫnDẫn dắtdắt cảcả chủchủ thểthể vàvà đđốiối ttưượngợng trongtrong toàntoàn bộbộ
quáquá trìnhtrình quảnquản lýlý

ChiChi phốiphối toàntoàn bộbộ chứcchức năngnăng củacủa quảnquản lýlý từtừ dựdự
báo,báo, lậplập kếkế hoạch,hoạch, tổtổ chứcchức thựcthực hiện,hiện, đđộngộng viên,viên,
kiểmkiểm tra,tra, đđánhánh giágiá

GópGóp phầnphần thúcthúc đđẩyẩy việcviệc đđạtạt hiệuhiệu quảquả caocao trongtrong
quảnquản lýlý
99
1.3. Các yêu cầu khi xây dựng MTQL1.3. Các yêu cầu khi xây dựng MTQL
TínhTính hệhệ thốngthống:: mỗimỗi MTQLMTQL đềuđều phảiphải đạtđạt trongtrong quanquan hệhệ
vớivới cáccác mụcmục tiêutiêu kháckhác saosao chocho khôngkhông mâumâu thuẫn,thuẫn, loạiloại
trừ,trừ, triệttriệt tiêutiêu nhaunhau DoDo đóđó khikhi xâyxây dựngdựng mụcmục tiêutiêu phảiphải
xácxác địnhđịnh thứthứ bậcbậc ưuưu tiêntiên

TínhTính chuyênchuyên biệtbiệt:: mụcmục tiêutiêu củacủa cáccác tổtổ chức,chức, hệhệ thốngthống
QLQL nàonào phảiphải đặcđặc trưngtrưng chocho tổtổ chức,chức, hệhệ thốngthống QLQL đó,đó, thểthể
hiệnhiện chứcchức năngnăng củacủa tổtổ chức,chức, hệhệ thốngthống đóđó

TínhTính xácxác địnhđịnh vàvà địnhđịnh lượnglượng:: cáccác MTMT phảiphải rõrõ ràngràng
ĐốiĐối vớivới cáccác MTMT mangmang tínhtính địnhđịnh lượnglượng cầncần thểthể hiệnhiện thôngthông
quaqua cáccác chỉchỉ tiêu,tiêu, thôngthông sốsố cụcụ thểthể ĐốiĐối vớivới cáccác MTMT địnhđịnh
tínhtính cũngcũng cầncần phảiphải xácxác địnhđịnh đượcđược kếtkết quả,quả, mangmang tínhtính
tươngtương đối,đối, cụcụ thểthể
1010
TínhTính thờithời hạnhạn:: cáccác MTQLMTQL phảiphải xácxác địnhđịnh đượcđược
thờithời hạnhạn thựcthực hiệnhiện vàvà hoànhoàn thànhthành đểđể làmlàm cơcơ sởsở
đánhđánh giágiá

TínhTính hướnghướng đíchđích:: cáccác MTMT phảiphải hàmhàm chứachứa
trongtrong đóđó sựsự cốcố gắng,gắng, sựsự nỗnỗ lựclực phấnphấn đấuđấu củacủa cảcả
hệhệ thốngthống QLQL đểđể tốttốt hơn,hơn, phátphát triểntriển hơnhơn hệhệ thốngthống
hiệnhiện tạitại
TínhTính khảkhả thithi:: mụcmục tiêutiêu xâyxây dựngdựng phảiphải đượcđược bảobảo
đảmđảm trêntrên nhữngnhững cơcơ sởsở hiệnhiện thựcthực cócó khảkhả năngnăng
thựcthực hiệnhiện đượcđược
1111
IIII ĐỘNGĐỘNG LỰCLỰC QUẢNQUẢN LíLí
22 11 KháiKhái niệm,niệm, phânphân loạiloại
aa KháiKhái niệmniệm
ĐộngĐộng lựclực::
TổngTổng hợphợp cỏccỏc yếuyếu tố,tố, nhõnnhõn tốtố thỳcthỳc đẩyđẩy chocho sựsự vật,vật, hiệnhiện
tượngtượng vậnvận động,động, biếnbiến đổiđổi (ngoại(ngoại lực,lực, tựtự thõn)thõn)
ĐộngĐộng lựclực xóxó hộihội::
LàLà tổngtổng hợphợp cỏccỏc nhõnnhõn tố,tố, cỏccỏc yếuyếu tốtố thỳcthỳc đẩyđẩy concon ngườingười
thamtham giagia vàovào cỏccỏc hoạthoạt độngđộng nhằmnhằm thỳcthỳc đẩyđẩy xóxó hộihội vậnvận
độngđộng (chủ(chủ thểthể ngườingười nhunhu cầu,cầu, lợilợi ớch)ớch)

ĐộngĐộng lựclực (của(của hệhệ thống)thống) quảnquản lýlý
LàLà tổngtổng hợphợp cỏccỏc sứcsức mạnh,mạnh, nguồnnguồn lực,lực, yếuyếu tốtố quyếtquyết đđịnhịnh sựsự
vậnvận đđộngộng phátphát triểntriển củacủa toàntoàn bộbộ hệhệ thốngthống quảnquản lýlý nhằmnhằm đđạtạt
đưđượcợc mụcmục tiêutiêu đđãã xácxác đđịnhịnh
1212
bb PhânPhân loạiloại đđộngộng lựclực QLQL::
••
TheoTheo vịvị trítrí:: đđộngộng lựclực bênbên trongtrong vàvà đđộngộng lựclực
bênbên ngoàingoài
••
TheoTheo tínhtính chấtchất:: đđộngộng lựclực trựctrực tiếptiếp vàvà đđộngộng lựclực

giángián tiếptiếp
••
TheoTheo phạmphạm vivi:: đđộngộng lựclực cácá nhân,nhân, đđộngộng lựclực tậptập
thể,thể, đđộngộng lựclực xãxã hộihội
••
TheoTheo hìnhhình thứcthức tồntồn tạitại:: đđộngộng lựclực tinhtinh thầnthần vàvà
đđộngộng lựclực vậtvật chấtchất
1313
22 22 PhPhươươngng thứcthức khkhơơii dậydậy đđộngộng lựclực đđểể đđạtạt mụcmục
tiêutiêu quảnquản lýlý
Thảo luận:Thảo luận:
Làm thế nào để khơi dậy Làm thế nào để khơi dậy
động lực hành động?động lực hành động?
1414
PhPhươương thức khng thức khơơi dậy i dậy đđộng lựcộng lực
Kết hợpKết hợp
hài hoà hài hoà
lợi íchlợi ích
Phát huy
nhân tố
con người
1515
a.Phát huy nhân tố con nga.Phát huy nhân tố con ngưườiời

KháiKhái niệmniệm::
NhânNhân tốtố concon ngngưườiời
làlà tổngtổng thểthể nhữngnhững
yếuyếu tốtố nhnhưư:: thểthể
lực,lực, trítrí tuệ,tuệ, tìnhtình
cảm,cảm, niềmniềm tintin

hợphợp thànhthành phẩmphẩm
chấtchất ngngưườiời
1616
TạiTại saosao phảiphải phỏtphỏt huyhuy nhõnnhõn tốtố concon ngườingười
++ ConCon ngngưườiời vừavừa làlà mụcmục tiêutiêu vừavừa làlà đđộngộng lựclực củacủa
quảnquản lýlý
++ XuấtXuất phátphát từtừ bảnbản chấtchất concon ngngưườiời đđểể đưđưaa rara
phphươươngng thứcthức quảnquản lýlý phùphù hợphợp
++ ConCon ngngưườiời sángsáng tạotạo rara mọimọi hệhệ thốngthống quảnquản lý,lý,
vậnvận hành,hành, đđổiổi mớimới vàvà hoànhoàn thiệnthiện hệhệ thốngthống đđóó
++ KhơiKhơi dậydậy độngđộng lực,lực, kếtkết hợp,hợp, phátphát huyhuy trítrí tuệtuệ vàvà
sứcsức mạnhmạnh củacủa cáccác cácá nhân,nhân, sứcsức mạnhmạnh củacủa cảcả
hệhệ thốngthống QLQL
1717

SSƠƠ ĐĐỒ Ồ ĐĐỘNG CỘNG CƠƠ HÀNH HÀNH ĐĐỘNGỘNG
Lợi ích
Hòan cảnh
Nhu cầu
Độngcơ
Hành động
1818
ĐộngĐộng ccơơ hànhhành đđộngộng làlà yếuyếu tốtố thúcthúc
đđẩyẩy concon ngngưườiời hànhhành đđộngộng nhằmnhằm thoảthoả
mãnmãn mộtmột nhunhu cầucầu nàonào đđóó
khôngkhông thểthể tạotạo đđộngộng ccơơ chocho ngngưườiời
kháckhác màmà chỉchỉ cócó thểthể tạotạo đđiềuiều kiệnkiện nảynảy
sinhsinh đđộngộng ccơơ
1919
Lý thuyết về hệ thống nhu cầu của A.H.MaslowLý thuyết về hệ thống nhu cầu của A.H.Maslow

55 NCNC tựtự khẳngkhẳng đđịnhịnh::sángsáng tạo,tạo, tựtự chủchủ trongtrong côngcông việc,việc, tạotạo
đưđượcợc uyuy tíntín
44 NCNC tôntôn trọngtrọng:: ththăăngng chức,chức, đưđượcợc đđàoào tạo,tạo, đưđượcợc khenkhen
ngợi,ngợi, đđánhánh giágiá caocao
33 NCNC xãxã hộihội:: đưđượcợc mọimọi ngngưườiời quíquí mếnmến vàvà tintin cậy,cậy, giúpgiúp đđỡỡ
trongtrong côngcông việcviệc
22 NCNC anan toàntoàn:: cócó việcviệc ổnổn đđịnh,ịnh, hhưưởngởng phúcphúc lợi,lợi, bảobảo hiểm,hiểm,
ttăăngng llươươngng
11 NCsinhNCsinh họchọc:: đđiềuiều kiệnkiện làmlàm việcviệc anan toàn,toàn, llươươngng bổngbổng
thoảthoả đđángáng
5
4
3
2
1
2020
LýLý thuyếtthuyết 22 yếuyếu tốtố củacủa HerzbergHerzberg vềvề đđộngộng
ccơơ làmlàm việcviệc

yếuyếu tốtố môimôi trtrưườngờng còncòn gọigọi làlà yếuyếu tốtố duyduy
trìtrì ttươươngng ứngứng vớivới nhunhu cầucầu bậcbậc thấpthấp
yếuyếu tốtố đđộngộng ccơơ ttươươngng ứngứng nhunhu cầucầu bậcbậc
caocao
2121
Yếu tố môi trờng Yếu tố môi trờng Yếu tố động cơ Yếu tố động cơ
Chính sáchChính sách
Giám sát, chỉ huyGiám sát, chỉ huy

Trả lơngTrả lơng

Quan hệ xã hội trong tổ Quan hệ xã hội trong tổ
chứcchức

ĐĐiều kiện lao độngiều kiện lao động

Bối cảnh môi trờng làm Bối cảnh môi trờng làm
việc (trang thiết bị, cơ sở vật việc (trang thiết bị, cơ sở vật
chất, cảnh quan nh màu chất, cảnh quan nh màu
sắc bàn ghế, đèn, điều hoà)sắc bàn ghế, đèn, điều hoà)
Các yếu tố ngoại lai: phong Các yếu tố ngoại lai: phong
cách quản lý, vcách quản lý, văăn hoá cơ n hoá cơ
quan, xí nghiệpquan, xí nghiệp
Hoàn thành công việc hHoàn thành công việc hữữu u
íchích
ĐĐợc coi trọngợc coi trọng
Công việc theo đúng nghĩaCông việc theo đúng nghĩa

Trách nhiệmTrách nhiệm

ThThăăng tiếnng tiến

Loại hLoại hìình và nội dung công nh và nội dung công
việc (công việc phong phú, việc (công việc phong phú,
hấp dẫn, thích hợp tạo hứng hấp dẫn, thích hợp tạo hứng
thú, say mê công việc)thú, say mê công việc)
Các yếu tố nội tại: hoàn Các yếu tố nội tại: hoàn
cảnh cá nhân, trcảnh cá nhân, trìình độ đào nh độ đào
tạo tạo
2222

Phát huy nhân tố con ngPhát huy nhân tố con ngưườiời
4
Phương
thức
Tạo Tạo đđiều kiện nảy sinh iều kiện nảy sinh
và duy trì và duy trì đđộng cộng cơơ
Đáp ứng nhu cầu chính Đáp ứng nhu cầu chính đđángáng
Đào tạo, bồi dĐào tạo, bồi dưưỡngỡng
chuyên môn nghiệp vụchuyên môn nghiệp vụ
Phát triển và hoàn thiệnPhát triển và hoàn thiện
bản thân con ngbản thân con ngưườiời
2323

PhPhươươngng thứcthức phátphát huyhuy nhânnhân tốtố concon
ngngưườiời::
TạoTạo đđiềuiều kiệnkiện nảynảy sinhsinh vàvà duyduy trìtrì đđộngộng
ccơơ phùphù hợphợp đđểể nângnâng caocao hiệuhiệu quảquả
ĐápĐáp ứngứng nhunhu cầucầu chínhchính đđángáng củacủa concon
ngngưườiời cảcả vềvề vậtvật chấtchất vàvà tinhtinh thầnthần;; tạotạo
mọimọi đđiềuiều kiệnkiện thuậnthuận lợilợi đđểể concon ngngưườiời
đưđượcợc cốngcống hiếnhiến đưđượcợc hhưưởngởng thụthụ tốitối đađa
2424
QuanQuan tâmtâm đđếnến việcviệc đđàoào tạo,tạo, bồibồi ddưưỡngỡng
chuyênchuyên mônmôn nghiệpnghiệp vụ,vụ, nângnâng caocao taytay nghềnghề
GắnGắn quáquá trìnhtrình hoạthoạt đđộngộng đđạtạt mụcmục tiêutiêu quảnquản
lýlý vớivới quáquá trìnhtrình phátphát triểntriển vàvà hoànhoàn thiệnthiện
bảnbản thânthân concon ngngưườiời:: chếchế đđộộ làmlàm việc,việc, nghỉnghỉ
ngơingơi hợphợp lýlý
2525
bb

KếtKết hợphợp hàihài hoàhoà lợilợi íchích
KháiKhái niệmniệm::

TheoTheo AA MM ĐiĐiđđcôpxkicôpxki:: lợilợi íchích phảnphản ánhánh mâumâu
thuẫnthuẫn giữagiữa nhunhu cầucầu vàvà việcviệc thoảthoả mãnmãn nhunhu
cầu,cầu, nónó đđịnhịnh hhưướngớng hoạthoạt đđộngộng sảnsản xuấtxuất củacủa
concon ngngưườiời

AA GG ZZđđravômravômưưxlốpxlốp:: LợiLợi íchích làlà mặtmặt nnăăngng
đđộngộng củacủa cáccác mốimối quanquan hệhệ sảnsản xuất,xuất, làlà ccơơ sởsở
tâmtâm lýlý củacủa cáccác nhómnhóm xãxã hội,hội, làlà đđộngộng lựclực trựctrực
tiếptiếp củacủa sựsự hoạthoạt đđộngộng củacủa quầnquần chúngchúng