Bài giảng chăm sóc bà mẹ và trẻ sơ sinh sau xuất viện

Carol Quayle & Anne Millar
Đại cương
Mẹ

Chăm sóc thể chất

Chăm sóc vú

Vết may

Sản dịch

Sự bài tiết

Chăm sóc tinh thần

Ngủ, nghỉ ngơi

Dấu hiệu trầm cảm

Coping
Bé

Da

Màu sắc da

Tình trạng chung

Cân nặng


Bú mẹ

Sự bài tiết

Phân

Nước tiểu

Hoạt động
Chăm sóc vú
Tình trạng vú

Mềm hay căng tức

Tình trạng tuyến vú

Triệu chứng viêm vú

Tình trạng núm vú

Có mặc áo nâng
ngực
Tình trạng vú
Việc bú mẹ

Kiểm tra núm vú

Nứt đầu vú

Chảy máu núm vú


Tình trạng viêm đỏ
vú (viêm tuyến vú)

Áp – xe vú

Discharge
Viêm tuyến vú
Nứt núm vú
Áp – xe vú nhiễm khuẩn
Tình trạng vú khi cho trẻ bú bình

Kiểm tra vú không có hiện
tượng tắt sữa

Vú mềm không có hiện
tượng lên sữa

Không có dấu hiệu viêm
vú
Chăm sóc vết may
Vết may tầng sinh môn
•
Giữ khô và sạch
•
Không nhiễm khuẩn
•
Không rỉ dịch
•
Tình trạng vết may

Chăm sóc
•
Vệ sinh bộ phận sinh dục
•
Nước chín
•
Nước muối pha loãng
•
Thay băng thường xuyên
Chăm sóc vết mổ
Vết mổ sanh

Khô, sạch

Sự tiết dịch

Các mũi khâu hoặc kẹp
Chăm sóc

Giữ sạch vết may

Thay băng vết mổ nếu
có thấm dịch
Sản dịch

Lượng sản dịch sẽ nhiều
hơn so với lượng máu kinh
bình thường

Lượng sản dịch thay đổi khi

cho bé bú mẹ

Máu sản dịch sẽ ra nhiều
hơn khi ngồi dậy

Sản dịch lúc đầu đỏ tươi,
chuyển sang màu đỏ sậm
hay nâu (máu cũ)

Màu nhạt dần sau 3 – 6
tuần
Kiểm tra tính chất sản
dịch:

Không có mùi hôi

Không có máu cục

Không có sốt
Đối với mẹ
Dinh dưỡng

Cần ăn nhiều

Uống nhiều nước

Những thức ăn thông
thường

Thịt


Các sản phẩm từ
sữa

Các loại rau, quả

Ngũ cốc

Uống ít nhất 8 ly
nước mỗi ngày
(240ml mỗi ly)
Sự bài tiết
Chức năng bàng
quang

Tiểu hết nước tiểu
mỗi lần đi tiểu

Đi tiểu nhiều lần
trong ngày

Không tiểu gắt, buốt

Nước tiểu không
nặng mùi

Tiếp tục các bài tập
sàn chậu
Sự bài tiết
Đại tiện


Đi tiêu mỗi ngày (1 hoặc
2 lần)

Phân mềm

Vệ sinh bộ phận sinh dục
sau khi đại tiện

Ăn nhiều rau, trái cây
Mối quan hệ mẹ - con
Mẹ cần

Nhìn con

Bắt đầu sự chăm sóc
bằng việc cho bú mẹ

Mỉm cười và nói chuyện với bé

Ôm ấp trẻ, vuốt ve và nựng nịu trẻ
Các dấu hiệu trầm cảm sau sanh

Dễ thay đổi

Buồn chán

Lo lắng

Dễ bị kích thích


Suy nghĩ tiêu cực

Mất ngủ hoặc ngủ suốt
ngày

Thích gây rối – không
muốn ăn hoặc luôn
thèm ăn

Cảm giác không
thể làm bất cứ
việc gì

Sợ ở một mình và luôn nghĩ
rằng mình là một bà mẹ tồi

Mất tự tin
Vai trò của cha mẹ

Sự chuẩn bị cho trẻ ăn

Tắm trẻ

Thay tã
Chuẩn bị cho trẻ bú bình

Bình sữa

Luộc sôi hoặc khử

khuẩn bằng hóa chất
tất cả bình sữa, núm
vú và nắp bình sữa
trong một dụng cụ
bằng nhựa dẻo hoặc
trong nồi
+
Khi có khách đến thăm

Khách đến thăm, cần
phải

Giúp cha, mẹ đứa
trẻ những việc vặt
trong nhà

Mẹ của bé cần quan
tâm đến các cuộc
viếng thăm này
Môi trường

Nữ hộ sinh đến thăm mẹ
và bé trong vòng 24 giờ
sau xuất viện

Thông thường chỉ đến
một lần ngoại trừ những
trường hợp gặp khó khăn
thì đến hai hoặc ba lần
Các hoat động của mẹ

Nghỉ ngơi

Mẹ cần được nghỉ ngơi
sau khi bé ngủ

Giấc ngủ ban đêm và
những giấc ngủ ngắn
ban ngày giữa các cử bú
rất quan trọng
Các hoạt động thể chất

Cần thực hiện trở lại các
bài thể dục trước sanh,
như

Đi bộ

Làm những công việc
thường ngày khi rảnh rỗi

Tập thể dục sau sanh
Môi trường chung quanh

An toàn

Dây điện – để ngoài tầm
với của trẻ em, sửa lại
chỗ bong tróc

An toàn trên xe hơi


Việc chơi với những
đứa trẻ lớn

Những con
vật nuôi
Sự hỗ trợ

Sự hỗ trợ của gia đình và cộng đồng

Nhân viên chăm sóc sức khỏe tại địa
phương cần theo dõi và đánh giá sự
tăng trưởng và phát triển của trẻ

Kết hợp các dịch vụ và nhu cầu chăm sóc
sức khỏe

Nhận biết được những nhu cầu chăm sóc
có thể thực hiện được tại địa phương
Khám bé
Khám bé
Nơi bé ngủ

Quan sát nơi bé nằm ngủ

Môi trường xung quanh

Sự sạch sẽ, nệm phải
cứng và đúng kích
thước của nôi và không

dùng gối

Đặt trẻ nằm ngửa, đặt
bé nằm cuối nôi

Đặt nôi trong phòng
ngủ của cha, mẹ

Môi trường luôn đảm bảo
sạch sẽ và thoáng
Da của trẻ

Hai mắt sạch

Da hồng hào – không
vàng da hay đã hết vàng
da

Không nổi mẩn hay nốt
ban đỏ
Hành vi

Cách cho trẻ ăn

Lượng thức ăn – số lần cho
ăn, thể tích sữa trong bình

Ăn quá ít hay quá nhiều

Sự bài tiết


Số lần tiêu

Lượng nước tiểu – trẻ
tiểu ướt tã 7 – 8 lần trong
ngày
Thói quen ngủ

Vừa bú vừa ngủ

Bú sau khi ngủ dậy

Trẻ thoả mãn sau khi
được bú

Hoạt động của trẻ khi
thức dậy
Hành vi