Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (94.47 KB, 2 trang )
Tràng giang của Huy Cận
September 21, 2014 - Chuyên mục: Văn mẫu THPT - Tác giả: qt
Đề bài: Bình giảng bài thơ Tràng giang của Huy Cận.
Tràng giang là một trong những bài thơ xuất sắc của nhà thơ Huy Cận thời kì Thơ mới. Đã có khá nhiều bài viết về tác phẩm
này. Mỗi bài có những khám phá riêng, đôi chỗ rất sâu sắc và vựợt quá phạm vi, cách hiểu đối với trình độ một học sinh trung
học phổ thông. Để có bài viết tốt, cần hiểu hồn thơ Huy Cận trước Cách mạng tháng Tám, một hồn thơ đượm nỗi buồn rầu, triền
miên, dằng dặc. Nỗi buồn ấy vươn tới cả vũ trụ, vượt qua thời gian, gợi nỗi buồn trần thế, xuất phát từ chính cuộc đời nhà thơ
đang sống. Ngoài ra, bài thơ còn là một công trình điêu luyện về ngôn ngữ thi ca tiếng Việt. Tràng giang là Thơ mới nhưng đã đạt
đến trình độ cổ điển về ngôn ngữ. Bởi vậy, khi bình giảng, ngoài việc hiểu, còn đòi hỏi phải tỏ ra tinh tế. Cần nắm một số điểm
sau:
1. Tiêu đề bài thơ.
Bài thơ có tên Tràng giang, một từ Hán Việt. Đây cũng là điểm lạ đối với một nhà thơ mới. Nhiều bài thơ trong tập Lửa thiêng,
Huy Cận đặt tên khá mộc mạc, bình dị như: Em về nhà, Trông lên, Gánh xiếc, Ngủ chung, Áo trắng… Tràng giang có nghĩa là
sông dài. Riêng chữ tràng thường đọc là trường. Huy Cận đặt tên bài thơ của mình là Tràng giang, chứ không phải là Trường
giang, càng không phải là Sông dài – tất cả những từ đồng nghĩa. Lí do có lẽ là như thế vừa gợi cho người đọc nhiều liên tưởng
về văn hốa, mà cụ thể là con sông dài, khá nổi tiếng là Trường Giang ở Trung Hoa. Song, nhà thơ đã thay trường bằng tràng, tạo
ra sự phối âm (ang), gợi lên cảm giác mênh mang, dài rộng huyền hoặc hơn.
Thời Thơ mới, Huy Cận hay ghi dòng đề từ trên các bài thơ là tặng một người nào đó, thường là những nhà văn, nhà thơ, những
nghệ sĩ thân thiết với ông như: Nhất Linh, Thạch Lam, Thế Lữ, Tú Mỡ, Hoàng Đạo, Tô Ngọc Vân… Bài này Huy Cận đề tặng
Khái Hưng, người đã cùng với nhà văn Nhất Linh lập nên nhóm Tự lực văn đoàn. Nhưng, Huy Cận không ghi bút danh quen
thuộc của nhà văn này mà lại ghi tên thật của ông ta (Trần Khánh Giư). Khó có thể biết rõ lí do Huy Cận dành bài Tràng giang
cho Khái Hưng. Có thể một phần vì do tình cảm quý mến, trân trọng đối với một bậc tài hoa, có công tạo dựng nên một phong
trào văn chương, cũng có thể là vì Khái Hưng, bên cạnh nhiều tác phẩm viết về đề tài hôn nhân, tình yêu trong buổi đầu Âu hóa,
đã viết không ít tác phẩm xuất sắc về các thời kì lịch sử đã qua như tiểu thuyết Tiêu Sơn tráng sĩ. Bên cạnh đó, trên phần đề từ
còn có câu thơ của chính Huy Cận (Bâng khuâng trời rộng nhớ sông dài). Câu thơ này phần nào đã thâu tóm được cả tình (bâng
khuâng, nhớ thương) lẫn cảnh (trời rộng, sông dài) của Tràng giang.
2. Khổ thơ một.
- Mở ra một cảnh sông nước mênh mông, tưởng chừng như vô tận. Trên cái nền không gian rộng lớn ấy, hình bóng một con
thuyền đơn chiếc càng thêm lẻ loi và sự xuất hiện của nó lại càng khiến cho cảnh thêm hoang vắng:
Nắng xuống chiều lên sâu chót vót;
Sông dài, trời rộng, bến cô liêu.