Tình hình và xu hướng phát triển của FDI trên thế giới

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
MỤC LỤC
MỤC LỤC .......................................................................................................1
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................1
..........................................................................................................................1
Chương I: Tình hình chung của FDI trên thế giới:......................................2
I. FDI toàn cầu trước khủng hoảng kinh tế 2008-2009.....................................2
II. FDI trong cuộc khủng hoảng kinh tế 2008-2009..........................................3
III, FDI hậu khủng hoảng kinh tế thế giới........................................................4
CHƯƠNG II: XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA FDI TRÊN THẾ GIỚI.5
I, Giá trị FDI tăng nhanh chóng.........................................................................5
1. Số liệu...............................................................................................................5
2. Nguyên nhân....................................................................................................6
II. Sự đổi hướng cơ bản về địa bàn thu hút vốn đầu tư....................................7
1. Thực trạng:.......................................................................................................7
2. Nguyên nhân:...................................................................................................7
III, CHuyển hướng trong lĩnh vực đầu tư.........................................................8
IV. Trung QUốc trở thành khu vực thu hút vốn FDI lớn nhất trong các nước
đang phát triển....................................................................................................8
1. Thực trạng........................................................................................................8
2. Nguyên nhân.....................................................................................................9
V. Đầu tư ra nước ngoài của các nước đang phát triển có xu hướng tăng
nhanh..................................................................................................................10
1. Giá trị vốn đầu tư...........................................................................................10
2. Lợi ích............................................................................................................10
CHƯƠNG III: VIỆT NAM VỚI FDI..........................................................11
I, TÌnh hình chung............................................................................................11
1. FDI năm 2009.................................................................................................11
2. Trong 3 quý đầu năm 2010............................................................................12
II. Các điều kiện thuận lợi thu hút FDI ở Việt Nam.......................................14
1. Vị trí địa lý:....................................................................................................14

Website: Email : Tel (: 0918.775.368
2. Tình hình chính trị - xã hội ổn định................................................................14
3. Tốc độ tăng trưởng nhanh và ổn định............................................................15
4. Thâm nhập thị trường dễ dàng cùng với tiềm năng thị trường tiêu thụ lớn...15
5. Tài nguyên thiên nhiên phong phú:................................................................15
6. Thành công trong hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực.................................16
7. Nguồn nhân lực dồi dào, giá nhân công rẻ.....................................................16
8. Chi phí khác rẻ...............................................................................................17
III, Khó khăn trong thu hút vốn đầu tư..........................................................17
1. Cơ sở hạ tầng kỹ thuật chưa cao....................................................................17
2. Thể chế và luật pháp còn nhiều nhược điểm..................................................18
3. Nền kinh tế thị trường còn sơ khai.................................................................19
4. Nguồn lao động dồi dào nhưng chất lượng thấp............................................19
III. Định hướng thu hút và quản lý vốn đầu tư nước ngoài...........................20
Kết luận..........................................................................................................23
Tài liệu tham khảo.........................................................................................24
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
Trong những năm gần đây, với xu thế toàn cầu hóa, đầu tư quốc tế tăng mạnh
trên toàn thế giới. Đặc biệt đối với các nước đang phát triển như nước ta hiện nay thì
vấn đề thu hút vốn đầu tư nước ngoài là yếu tố vô cùng quan trọng và rất được quan
tâm. Nguồn vốn là nhân tố quyết định để thực hiện các hoạt động sản xuất kinh
doanh, thúc đẩy tăng trưởng và phát triển kinh tế. Đầu tư quốc tế gồm hai loại hình
chủ yếu là đầu tư trực tiếp nước ngoài (FDI) và đầu tư gián tiếp nước ngoài (FPI).
Nhưng loại hình đầu tư phổ biến và chiếm tỷ trọng chủ yếu là đầu tư trực tiếp. Do đó
FDI trở nên ngày càng quan trọng đối với mỗi quốc gia trên thế giới
Vì vậy, trong bài tiểu luận quan hệ kinh tế quốc tế em chọn đề tài: “Tình hình
và xu hướng phát triển của FDI trên thế giới”
Trong quá trình làm bài tiểu luận này, em đã nhận được sự góp ý và chỉ bảo tận
tình của TS. Nguyễn Quang Minh. Tuy niên do sự giới hạn về kiến thức và kinh

nghiệm nên bài viết của em không tránh khỏi sai sót. Em ming nhận được sự góp ý từ
thầy
Em xin chân thành cám ơn!

1
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Chương I: Tình hình chung của FDI trên thế giới:
I. FDI toàn cầu trước khủng hoảng kinh tế 2008-2009
Từ năm 2003-2007, dòng vốn FDI tăng nhanh liên tục trung bình mỗi năm tăng
hơn 30%
Năm 2003, FDI thế giới đạt 560 tỷ đôla. Đặc biệt trong năm 2003, vốn FDI vào
Trung Quốc vượt nước Mỹ thị trường vẫn thu hút vốn đầu tư lớn nhất thế giới.
Cho đến năm 2007, FDI thế giới đạt kỷ lục 1883 tỷ đôla vượt ngưỡng kỷ lục
1393 tỷ đôla năm 2000. Tất cả các nền kinh tế phát triển, đang phát triển, và nề kinh
tế chuyển tiếp đều gia tăng được tỷ lệ thu hút vốn FDI. Mỹ vẫn là nước đứng đầu về
thu hút FDI tiếp sau đó là Anh, Pháp, Canada. Các nước phát triển thu hút hai phần
ba tổng nguồn vốn FDI 1243 tỷ đôla. Các nước đang phát triển thu hút được xấp xỷ
500 tỷ đôla. Còn khu vực nền kinh tế chuyển tiếp thu hút được 51 tỷ đôla.
Đồng thời trong năm 2007 hình thức FDI sát nhập và mua lại đã có bước phát
triển vượt bậc. Tổng khối lượng vốn thông qua mua bán và sát nhập tính đến năm
2007 đạt 33 tỷ đola thì chỉ riêng trong ba năm 2005-2007 đã đạt đến 31 tỷ đôla. Tuy
nhiên 75% các vụ đầu tư mua bán và sát nhập đều diễn ra tại các nền kinh tế phát
triển.
Khu vực đáng chú ý trong 2007 là khu vực Nam, Tây, Tây Nam Á và châu Đại
Dương với mức thu hút đầu tư tăng nhanh chóng. Và đồng thời những khu vực này
bắt đầu quan tâm đến việc đầu tư ra nước ngoài với tổng lượng vốn đầu tư ra nước
ngoài lên đến 150 tỷ đôla tăng gấp 4 lần so với năm 2004
Khu vực Đông Á với lượng vốn thu hút 71 tỷ đô la và lượng vốn ra nước ngoài
72 tỷ đôla tăng 6 lần so với năm 2004.
Khu vực Mỹ Latinh và Caribe với lượng vốn thu hút 124 tỷ đôla tăng hơn 50%

so với 2006 tập trung chủ yếu ở Nam Mỹ với lượng vốn đầu tư 72 tỷ đôla. Nhưng tuy
nhiên lượng vốn tập trung vào các khu vực này chủ yếu là để đầu tư vào công nghiệp
khai khoáng.
Các khu vực còn lại trong năm 2007 nói chung đều đạt được những bước tiến
khả quan.
2
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
II. FDI trong cuộc khủng hoảng kinh tế 2008-2009
Thật ra, cuộc khủng hoảng tài chính đã bắt đầu ở Mỹ từ giữa năm 2007 nhưng
tuy nhiên vẫn chưa ảnh hưởng nhiều đến dòng vốn FDI
Năm 2008, cuộc khủng hoảng kinh tế đã bắt đầu tác động đến dòng vốn FDI.
Trong năm 2008, dòng vốn đã sụt giảm khoảng 17% xuống 1.7 tỷ đôla. Cuộc khủng
hoảng đã làm thay đổi bộ mặt FDI: do khu vực các nước phát triển có dòng vốn FDI
suy giảm mạnh (29%) trong đó ở tâm chấn chính là các nước Phần Lan, Đức,
Hungary, ANh , Italia nên các nước đang phát triển và các nước chuyển tiếp tăng thị
phần trong dòng vốn FDI lên đến 43% tổng nguồn vốn FDI. Tại châu Phi, các nguồn
vốn đã tăng đến mức kỷ lục, với sự gia tăng nhanh nhất ở Tây Phi (tăng 63% so với
năm 2007). Nguồn vốn đổ vào miền Nam, Đông và Đông Nam Á đã chứng kiến 17%
mở rộng để đạt đến một tầm cao mới; FDI vào Tây Á tiếp tục tăng trong năm thứ sáu
liên tiếp; đồng thời dòng vốn vào Mỹ Latin là Caribê đã tăng 13%.
Tuy nhiên đến năm 2009 người ta mới thấy được sự ảnh hưởng của khủng
hoảng kinh tế. Trong năm 2009, dòng vốn FDI giảm 41% từ 1.7 tỉ năm 2008 xuống
còn hơn 1 tỷ đôla
Trong đó, mức suy giảm FDI lớn nhất là trong quý I/2009, sau đó đã tương đối
ổn định trong quý III/2009, nhưng vẫn ở mức thấp. FDI trong quý IV/2009 gần như
không tăng.
Nếu như năm 2008 chỉ có sự suy giảm nguồn vốn FDI ở các nước phát triển còn
các nước đang nổi thì chịu rất ít tác động và nguồn vốn chảy vào vẫn được duy trì và
còn đạt mức tăng trương khoảng 11% thì đến năm 2009 tất cả các khu vực đều phải
hứng chịu ảnh hưởng của cuộc khủng hoảng

Trong năm 2009, dòng FDI vào các nước đang nổi cũng giảm mạnh, khoảng
36%, xuống còn khoảng 532 tỷ USD. Nhưng mức giảm này vẫn thấp hơn so với ở
các nước phát triển - giảm 45%, xuống còn 488 tỷ USD. Do vậy, năm 2009 là năm
đầu tiên các nước đang nổi thu hút được FDI nhiều hơn các nước phát triển.
3
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
III, FDI hậu khủng hoảng kinh tế thế giới
Khi cuộc khủng hoảng kinh tế trên thế giới đã bắt đầu hạ nhiệt, các nền kinh tế
lớn đang dần dần phục hồi nên các nhà kinh tế đều có nhận định khả quan về FDI
trong những năm sắp tới.
Trong cuộc họp gần đây Hội nghị LHQ về Thương mại và Phát triển
(UNCTAC) dự báo dòng vốn FDI toàn cầu có thể đạt lần lượt 1.200 tỷ, 1.500 tỷ và
2.000 tỷ USD trong các năm 2010, 2011 và 2012.
Ngày 7/9 vừa qua, Diễn đàn Đầu tư thế giới lần thứ 2 “Đầu tư cho phát triển
bền vững” do UNCTAC tổ chức tại TP Hạ Môn, tỉnh Phúc Kiến (Trung Quốc) thu
hút hơn 1.500 nhà đầu tư, hoạch định chính sách của Trung Quốc và nước ngoài tham
dự. Trong diễn đàn, UNCTAC đã khẳng định trong quý I, II, III dòng vốn FDI đã
tăng trưởng như dự đoán. Nghiên cứu “Triển vọng đầu tư thế giới” do UNCTAD
thực hiện ở 236 công ty xuyên quốc gia (TNCs) và 116 cơ quan thúc đẩy đầu tư quốc
tế (IPA) nhấn mạnh, các công ty và cơ quan này ngày càng lạc quan về môi trường
đầu tư quốc tế và triển vọng đầu tư FDI sáng sủa của họ trong năm 2010 và các năm
sắp tới. Họ cho biết, cuộc khủng hoảng kinh tế 2008-2009 không làm thay đổi về cấu
trúc các kế hoạch FDI của mình trong tương lai. Tuy nhiên, cuộc khủng hoảng đã
chuyển các địa bàn trọng tâm đầu tư của các TNCs và IPA từ các nền kinh tế phát
triển sang các nền kinh tế đang phát triển và đang trong thời kỳ chuyển đổi. Lý do là
các nền kinh tế này phục hồi nhanh sau khủng hoảng và giữ vị trí ngày càng quan
trọng trong chiến lược đầu tư của các TNC và IPA. 9/15 địa bàn đầu tư FDI ưu tiên
của các TNCs và IPA trong 2 năm tới là các nền kinh tế đang phát triển và đang
chuyển đổi…
Vì vậy chúng ta hoàn toàn có thể tin tưởng vào nhận định phục hồi nguồn vốn

FDI.
4
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
CHƯƠNG II: XU HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA FDI TRÊN
THẾ GIỚI
I, Giá trị FDI tăng nhanh chóng
1. Số liệu
Những năm 70, vốn đầu tư trực tiếp trên toàn thế giới đạt khoảng 25 tỷ USD,
đến thời kỳ 1980-1985 đã tăng lên gấp hai lần, đạt khoảng 50 tỷ USD. Số vốn đầu tư
trực tiếp nước ngoài trên toàn thế giới năm 1986 là 78 tỷ USD, năm 1987 là 133 tỷ,
1989 là 195 tỷ. Từ năm 1990-1993 số lượng vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài trên toàn
thế giới hầu như không tăng, chỉ dừng ở mức trên dưới 200 tỷ. Tăng mạnh nhất là
năm 1997 đạt 252 tỷ. Năm 2000 vốn đầu tư trực tiếp tăng đột ngột đạt mốc 1393 tỷ
đôla. Sau đó chịu nhiều biến động nên ba năm sau nguồn vồn có xu hướng giảm nhẹ.
Nhưng từ năm 2003 – 2007, nguồn vốn tiếp tục tăng nhanh. Vào năm 2007 đạt mốc
kỷ lục 1883 tỷ đôla.
Do tác động của cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới nên trong hai năm 2008-
2009 nguồn vốn giảm mạnh. Tuy nhiên, FDI đang dần dần phục hồi và ước tính sẽ
đạt mốc gần 2000 tỷ đôla vào năm
5
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
Như vậy, từ năm 70 đến 2007 nguồn vốn FDI tăng hơn 7532%. Ta có thể thấy
tốc độ gia tăng nhanh chóng của nguồn vốn FDI trên toàn cầu.
2. Nguyên nhân
SỰ gia tăng nhanh chóng nguồn vốn FDI là do các nguyên nhân chủ yếu sau:
_ Do sự khác biệt về trình độ phát triển và nguồn lực kinh tế giữa các nước
Hiện nay trên thế giới có một khoảng cách vô cùng lớn giữa các nước giàu và
nghèo trong đó bao gồm phương diện khoa học kỹ thuật phương tiện sản xuất. Đa số
các nước nghèo đều có phương tiện sản xuất lạc hậu nên hạn chế lợi nhuận trong khi
đó các nước phát triển với khoa học kỹ thuật hiện đại có nhu cầu loại bỏ những

phương tiện cũ nên xuất hiện sự chuyển giao công nghệ, đầu tư từ các nước giàu sang
nghèo. Bên cạnh đó, các nước đang phát triển không có đủ điều kiện và nhiều khi
lãng phí nhiều nguồn lợi. Ngay lập tức các nhà tư bản sẽ nhảy chân vào các nước này
để thu lợi nhuận cao.
Do điều tiện tự nhiên khác biệt nên các nguồn lực giữa các nước có sự chênh
lệch lớn nên ngay lập tức xuất hiện sự đầu tư nhằm cân bằng nguồn lực với mỗi quốc
gia
_ Sự phát triển của xu hướng tự do hóa đầu tư
Trong mấy chục năm gần đây, toàn cầu hóa phát triển một cách nhanh chóng.
Để tối đa hóa việc toàn cầu hóa hầu hết các nước đã xóa bỏ hết các rào cản của việc
đầu tư như cắt giảm rào cản của việc đầu tư.
_ Lợi ích kinh tế của các bên
Điều mà các nhà tư bản quan tâm nhất chính là lợi nhuận. Khi các nhà doanh
nghiệp nhìn thấy lợi nhuận từ một quốc gia khác họ ngay lập tức đầu tư vào. Việc
đầu tư ra nước ngoài không chỉ đem lại lợi nhận cho nhà đầu tư mà còn lại nhiều lợi
ích cho nước được nhận đầu tư, nước nhận đầu tư tăng trưởng kinh tế, giải quyết
được công ăn việc làm. Vì vậy đầu tư đem lại lợi ích cho cả hai bên
6
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
II. Sự đổi hướng cơ bản về địa bàn thu hút vốn đầu tư
1. Thực trạng:
_ Những năm 1960 vể trước: nguồn vốn FDI từ các nước phát triển chuyển đến
các nước đang phát triển
_ Từ năm 1960 đến nay: vốn đầu tư từ nước phát triển chuyển đến nước phát
triển
Năm 2007, các nước phát triển có dòng vốn FDI chảy vào chiếm đến hai phần
ba nguồn vốn đầu tư trực tiếp ( 1243 tỷ trên 1883 tỷ). ĐỒng thời các nước phát triển
cũng là nhà đầu tư chính trên thế giới năm 2007 dòng chảy FDI từ các nước phát
triển là 1692 tỷ đôla
DO cuộc khủng hoảng kinh tế thế giới năm 2009 đầu tư trực tiếp của các nước

đang phát triển vượt qua các nước phát triển. Nhưng tuy nhiên đến nay khi nền kinh
tế phục hồi thì hướng thu hút đầu tư lại trở về các nước phát triển . Lý do là các nền
kinh tế này phục hồi nhanh sau khủng hoảng và giữ vị trí ngày càng quan trọng trong
chiến lược đầu tư của các TNCs và IPA
2. Nguyên nhân:
_ Sự chuyển biến từ nền kinh tế công nghiệp sang nền kinh tế tri thức làm mất
dần lợi thế của các nước đang phát triển về lao động và tài nguyên.
_Dung lượng thị trường của các nước phát triển rất lớn
Theo báo cáo năm 2008, dân số ở các nước phát triển là 978,186,023 chiếm
khoảng 14% dân số thế giới nhưng lại chiếm tỷ trọng GDP vô cùng lớn trên thế giới.
_ Môi trường đầu tư ở các nước phát triển thuận lợi hơn các nước đang phát
triển
Các nước phát triển có khoa học kỹ thuật cao, cơ sở hạ tầng tốt cùng với nguồn
nhân lực chất lượng cao tạo ra môi trường thuận lợi cho các nhà đầu tư
_Chính sách bảo hộ mậu dịch của các nước này rất tinh vi. Do vậy, đầu tư vào
các nước này sẽ giúp các TNCs thâm nhập được vào thị trường nội địa và tránh được
những quy định khắt khe về hàng nhập khẩu (môi trường, bao bì, nguyên vật liệu nội
địa, kiểm dịch vệ sinh)…
7
Website: Email : Tel (: 0918.775.368
III, CHuyển hướng trong lĩnh vực đầu tư
Chuyển hướng từ các ngành truyền thống sang các ngành mới đặc biệt là lĩnh
vực dịch vụ
_ Giảm đầu tư vào các ngành khai thác tài nguyên thiên
Nguyên nhân: Nguồn tài nguyên thiên nhiên đang dần cạn kiệt, số lượng tài
nguyên còn ít đồng thời các quốc gia hạn chế cho nước khác đầu tư vào lĩnh vực này
_ Tăng đầu tư vào nghành công nghiệp chế tạo
_ Đầu tư vào các ngành dịch vụ gia tăng nhanh chóng
Dịch vụ là ngành đem lại lợi nhuận cao nhất. ĐỒng thời hiện nay dịch vụ chiếm
tỷ trọng GDP cao nhất trên thế giới. Dịch vụ chiếm khoảng 70 % giá trị xuất nhập

khẩu trên toàn thế giới. Vì vậy nguồn vốn tất yếu tập trung sang dịch vụ.
_ Hiện nay ngành công nghiệp xanh, kinh tế tái chế ( low-carbon economy tập
trung sản xuất năng lượng sạch, các sản phẩm tốt cho môi trường) đang được chú
trọng.
IV. Trung QUốc trở thành khu vực thu hút vốn FDI lớn nhất trong các
nước đang phát triển
1. Thực trạng
Trong những năm gần đây Trung Quốc luôn đứng đầu thế giới về thu hút vốn
đầu tư nước ngoài.
Trong hơn hai mươi năm qua, Trung Quốc luôn dành vị trí số một trong các
nước đang phát triển về thu hút nguồn vốn FDI
Năm 2003, Trung Quốc vượt Mỹ trở thành nước thu hút niều vốn đầu tư nhất
trên thế giới ( Trung Quốc thu hút khoảng hơn 53.7 tỷ đôla Mỹ 52.7 tỷ đôla)
Năm 2004, Trung Quốc thu hút được 60,6 tỷ USD vốn đầu tư trực tiếp nước
ngoài (FDI). Kết quả của năm 2005 là 60,3 tỷ USD
Năm 2006, FDI thu hút được là 63 tỷ tăng 5% so với 2005
Năm 2007, FDI rót vào Trung Quốc tăng mạnh 13.8 % lên đến 82.7 tỷ đôla
8