S GIÁO D C VÀ ÀO T O V NH PHÚC
✁
TR
✆
✂
✄
☎
NG THPT NGUY N DUY THÌ
✝
✞
34.55.01
BÁO CÁO K T QU
✟
✠
SÁNG KI N KINH NGHI M
✟
✡
☛
C P: C
S
☞
; T NH:
✌
✍
Tên sáng ki n kinh nghi m:
✎
✏
Tuy n ch n, xây d ng và s d ng h th ng bài t p phân hóa ph n
✑
✒
✓
✔
✕
✖
✗
✘
✙
kim lo i ki m, kim lo i ki m th , nhôm (Hóa h c 12 c b n)
✚
✛
✚
✛
✜
✒
Môn/nhóm môn: Hóa h c
✤
T b môn: Sinh- Hóa – TD –CN -Tin
✥
✦
Mã môn: 55
Ng
✂
✧
★
i th c hi n: Nguy n Th Oanh
✩
✏
✪
✫
i n tho i: 0972402111
✏
✬
Email:
✭
V nh Phúc, n m 2014
✮
✢
✣
M CL C
PH N I:
✁
✂
TV N
✄
☎
1. Lý do ch n
✤
✝
✂
........................................................................................... 1
✆
tài................................................................................................. 1
✞
2. M c ích nghiên c u........................................................................................... 2
✟
✝
✠
3. Nhi m v nghiên c u ......................................................................................... 2
✏
✟
✠
4. Khách th và
✡
✝
☛
it
✧
ng nghiên c u .................................................................... 3
☞
✠
5. Ph m vi nghiên c u ............................................................................................ 3
✬
✠
6. Ph
✧
ng pháp nghiên c u .................................................................................... 3
ơ
✠
7. C u trúc c a skkn ................................................................................................ 4
✍
✎
PH N II: N I DUNG
✁
✏
I. C s lý lu n và th c ti n c a
ơ
✑
✒
✩
✪
✎
✝
✞
tài ................................................................... 5
1. D y h c phân hoá ............................................................................................... 5
✬
✤
2. M t s ph
✦
☛
✧
ng pháp d y h c theo quan i m DHPH .......................................... 11
ơ
✬
✤
✝
✡
3. Bài t p phân hoá ................................................................................................... 12
✒
4. Th c tr ng d y h c môn hoá h c và s d ng bài t p phân hoá
✩
✬
✬
✤
✤
✓
✟
✒
các tr
✑
✧
★
ng
THPT ........................................................................................................................... 15
II. H th ng bài t p phaâ hoá ph n Kim lo i, Hoá h c 12 ch
✏
☛
✒
✔
✬
✤
✧
ơ
ng trình c b n
ơ
✕
THPT ........................................................................................................................... 17
1. Bài t p phân hoá theo m c
✒
✠
✝
nh n th c ............................................................... 18
✦
✒
✠
2. Bài t p m và bài t p có n i dung g n v i th c ti n ............................................. 40
✒
✑
✒
✦
✖
✗
✩
✪
III. Thi t k giáo án d y h c s d ng h th ng BTHH phana hoá trong d y h c
✎
✎
✬
Hoá h c 12 ch
✤
✧
ơ
✤
✓
✟
✏
☛
✬
✤
ng trình c b n THPT...................................................................... 50
ơ
✕
3.1. Giáo án bài 27: Nhôm và h p ch t c a nhôm...................................................... 50
☞
✍
✎
3.2. Giáo án bài 28: Luy n t p tính ch t c a kim lo i ki m, kim lo i ki m th và
✏
✒
✍
✎
✬
✞
✬
✞
✥
h p ch t c a chúng...................................................................................................... 56
☞
✍
✎
IV. Th c nghi m s ph m .......................................................................................... 65
✩
✏
✧
✬
PH N III: K T LU N VÀ KI N NGH .................................................................... 82
✁
✘
✙
✘
✚
1. K t lu n .................................................................................................................. 82
✎
✒
2. Ki n ngh ................................................................................................................ 84
✎
✫
1
DANH M C CÁC CH
CT G
: Công th c
CTCT
: Công th c c u t o
BT
: Bài t p
BTHH
: Bài t p hoá h c
BTPH
: Bài t p phân hoá
DD
: Dung d ch
✂
✠
✠
✝
n gi n
ơ
✕
✍
✬
✒
✒
✤
✒
✫
KTC
: i u ki n tiêu chu n
GD& T
: Giáo d c và ào t o
GV
: Giáo viên
HS
: H c sinh
CB
:C b n
PPDH
: Ph
PTHH
: Ph
PTP
: Ph
SGK
: Sách giáo khoa
SBT
: Sách bài t p
THPT
: Trung h c ph thông
TN
: Th c nghi m
✂
✂
✞
✄
✏
✟
✝
✬
✤
ơ
✆
✂
✂
C
✕
✧
ơ
✧
ơ
✧
ơ
ng pháp d y h c
✬
✤
ng trình hoá h c
✤
ng trình ph n ng
✕
✠
✒
✤
✥
✩
:
✂
✏
i ch ng
☛
✠
TNSP
: Th c nghi m s ph m
NV
: Nhi m v
PH
: Phân hoá
SKKN
: Sáng ki n kinh nghi m
✩
✏
✏
✧
✬
✟
✎
✏
2
VI T T T
✁
✂
3
PH N I:
1. LÝ DO CH N
✆
n
✝
✞
c ta
✟
✠
✡
✂
TV N
✂
✄
✁
☎
TÀI
✆
ào t o
✠
✁
☛
✠
✞
c th h tr n ng
☞
✌
✍
✎
✏
✠
ng, sáng t o áp ng
✑
☛
✠
✒
✠
✞
☞
c yêu c u
✓
phát tri n ngu n nhân l c ph c v các m c tiêu phát tri n kinh t - xã h i c a
✡
✔
✕
✖
✖
✖
✡
thì giáo d c nói chung và giáo d c trong nhà tr
✖
✖
✞
✌
✑
✗
✠
tn
✘
✞
c
✟
ng ph thông nói riêng gi m t vai trò
✙
✚
✛
✑
r t quan tr ng.
✘
✜
Lu t Giáo d c n m 2009 ch
✢
✖
✏
ph thông ph i b o
✚
✥
✥
✠
✞
ng 2 m c 2 i u 28 có nêu: “n i dung giáo d c
ơ
✖
✠
✤
✑
m tính ph thông, c b n, toàn di n, h
✥
✚
ơ
✥
✍
✞
✖
ng nghi p và có h
✟
✍
✍
th ng; g n v i th c ti n cu c s ng, phù h p v i tâm sinh lý l a tu i c a HS, áp ng
✦
✧
✟
✕
★
m c tiêu giáo d c
✖
✖
✪
✕
✗
✠
h c, môn h c; b i d
✜
✜
✦
☞
m i c p h c; ph
✩
tích c c, t giác, ch
✕
✑
✔
✞
✘
✑
✜
ơ
✒
☛
✞
✏
✢
✖
✌
✗
✠
✒
ng pháp giáo d c ph thông ph i phát huy tính
✖
✗
✚
✜
✥
☞
✟
✠
c i m c a t ng l p
✫
✠
✡
✗
✬
✟
ng pháp t h c, kh n ng làm vi c theo nhóm; rèn luy n
ơ
✕
✜
✥
k n ng v n d ng ki n th c vào th c ti n; tác
✮
✚
ng, sáng t o c a h c sinh; phù h p v i
ng ph
✭
✞
✟
✒
✕
★
✠
✏
✑
✍
ng
✠
✍
n tình c m, em l i ni m vui,
✌
✥
✠
☛
✤
h ng thú h c t p cho HS” [13]
✒
✜
✢
Ngh quy t H i ngh Trung
✯
✌
✑
✯
✞
ng 8 khóa XI v
ơ
✤
✠
i m i c n b n, toàn di n giáo d c
✚
✟
✏
✰
và ào t o xác
✠
☛
✳
✲
nh“Ti p t c
✯
✴
✵
ơ
❀
✼
❃
✽
i h c”.[16]
❄
✾
V i h c sinh trung h c ph thông (THPT), các em có th b
✟
h c, cao
✜
✠
✜
✠
✜
✚
✡
ng ho c b t k m t tr
❆
✫
✘
✡
✑
✞
ng d y ngh nào ó, luôn là
✙
☛
✤
✠
i u ó ph thu c r t nhi u vào quá trình h c t p
✤
✠
✖
✑
✘
✱
❁
✾
✴
✤
✜
✢
✞
✞
c vào cánh c a
✟
❅
✘
✜
✞
✌
✠
✡
✠
✠
✗
☛
✢
✓
✥
✞
☛
✍
✥
✜
✒
✢
✦
✜
✛
✠
✕
✘
❈
✞
✢
✗
✜
✥
☛
m t l a tu i cùng trong m t l p
✑
✒
✚
✑
nhau, ôi khi l i quá d
✠
☛
✌
✜
★
✌
☛
✘
✥
✠
✦
✟
✠
✞
☞
✞
☛
☛
✞
✠
ng ti n hành d y h c
✙
✘
✑
✌
☛
c th y, cô truy n
✓
✤
✠
✜
✠
✑
✠
✞
☞
c yêu c u
✛
✜
❉
✌
✜
✘
✠
4
✒
☛
✘
✠
✜
✠
✤
☛
✢
✓
ng lo t các em cùng
✔
và th i gian nh
✙
i v i nh ng h c sinh khá gi i, ôi khi l i quá khó
✟
✤
✤
✒
tm tv n
☛
nh ng h c sinh y u kém khi n h c sinh m t i h ng thú h c t p.
✛
ng pháp d y
t k t qu cao trong cu c thi v chuyên
☛
✥
h c t p c a h c sinh, trong gi ng d y th
✜
ơ
✌
môn, có b ng c p trên chu n...Nh ng trong gi ng d y l i ch a áp ng
❇
✑
em l i hi u qu h c t p t t cho h c sinh. Th c t cho th y r t nhi u
giáo viên có ki n th c chuyên môn v ng vàng,
✌
i
☛
giai o n này. Vì v y là m t giáo
✩
✜
h c nh th nào
✠
c mong c a các em,
✟
viên d y c p THPT nói chung và môn Hóa h c nói riêng c n ph i có ph
☛
✖
✼
ng b các y u t c b n c a giáo d c,
ng coi tr ng phát tri n ph m ch t, n ng l c c a ng
✽
✵
✻
❂
ào t o theo h
✍
✹
✸
✶
✿
✲
✷
i m i m nh m và
✱
✠
✥
✰
✲
❊
✠
✦
✞
iv i
✟
ó là lí do vì sao l i
☛
có câu nói t
✞
ng ch ng nh vô lí nh ng l i có lí‘‘ H c gi i nh ng ch a ch c ã d y
✩
✬
✞
✞
☛
✜
❉
✞
✞
✧
✠
☛
gi i’’. V i tôi thì tôi th y câu nói ó là hoàn toàn úng, h c gi i, có chi u sâu ki n th c
❉
✟
✘
✠
chuyên môn nh ng không có ph
✞
✞
tiêu ki n th c mà ng
✌
✒
✞
✍
✥
✞
☛
✠
✞
✤
✖
✞
✏
✕
✜
✢
✓
✥
✠
✗
✜
✞
✌
✦
✥
✓
✜
✠
✢
✠
✠
☛
✞
☞
t
✠
✞
✒
cm c
☞
✖
c h ng thú
✒
d y h c có
✡
☛
✜
c hai y u t , y u t th nh t ó là ki n
✗
✌
✌
xuyên nâng cao xem tr ng, trong khi ó l i xem nh ít
✞
✠
c n ng l c h c t p c a h c sinh. Nh v y
☞
✛
ph
✌
✤
th c chuyên môn v ng vàng - y u t này h u h t GV th
✒
✤
☞
i giáo viên c n ph i có
✙
❉
ng pháp d y phù h p thì không truy n
ơ
✓
✢
hi u qu theo tôi ng
✜
i giáo viên c n truy n th c ng nh không gây
✙
h c t p, không phát huy
✜
✠
☛
✁
✠
✦
✞
✌
✦
✒
✘
✠
✌
ng mi t mài trau d i, th
✙
✍
ý
✡
✠
✔
✞
✙
ng
n y u t th hai là y u t
✌
✌
✦
✒
✌
✦
ng pháp.
ơ
Trong d y h c
☛
✜
✠
phát huy vai trò ch th c a t t c các h c sinh trong l p ph i
✡
✗
nguyên t c ó là s th ng nh t gi a
✧
✠
✕
✦
✘
✛
✠
✡
✗
✘
✥
✜
✟
✥
✠
mb o
✥
✥
ng lo t và phân hóa, khi ó t t c h c sinh ti p thu
✔
☛
✠
✘
✥
✜
✌
ki n th c phù h p v i b n thân g i là tính v a s c. Tâm lí h c ã ch ng minh s phát
✌
✒
☞
✟
✥
tri n c a m i con ng
✡
✗
✪
✞
i
✙
✜
✬
✒
✜
✠
✒
✕
cùng l a tu i là hoàn toàn không gi ng nhau. Chính vì v y mà
✩
✒
✚
✦
✢
kh n ng nh n th c c a các em c ng hoàn toàn khác nhau.
✥
✏
✢
✒
✗
T nh ng th c t trên
✬
✛
✕
✌
chung, vi c tìm ra ph
✍
riêng
✠
✞
✞
✠
góp ph n vào vi c tìm ra nh ng ph
✡
✓
✍
✛
✞
ng pháp d y h c nói
ơ
☛
✜
ng pháp d y h c trong d y ph n bài t p môn Hóa h c THPT nói
ơ
☛
✜
☛
✓
✢
✜
c t t h n, có hi u qu h n nh m nâng cao k t qu và h ng thú h c t p cho h c
☞
✦
ơ
✍
✥
ơ
❇
✌
✥
✒
✜
✢
✜
✂
sinh, tôi ã ch n
✠
✜
✠
✤
tài sau: ‘‘Tuy n ch n, xây d ng và s d ng h th ng bài t p phân
✄
☎
✆
✝
✞
✟
✠
hóa ph n kim lo i ki m, kim lo i ki m th , nhôm (Hoá h c 12 c b n).
✡
☛
☞
☛
☞
✌
✄
✍
✎
2. M C ÍCH NGHIÊN C U
✏
✂
✑
Tuy n ch n, xây d ng và s d ng h th ng bài t p phân hóa trong d y h c Hóa
✡
✜
✕
❅
✖
h c (ph n Hóa h c kim lo i, l p 12 ch
✜
l
✞
✓
☞
✜
☛
ng d y h c hóa h c
☛
✜
✜
✩
✟
tr
✞
✍
✞
✦
✢
☛
✜
ng trình c b n) nh m góp ph n nâng cao ch t
ơ
ơ
✥
❇
✓
✘
ng THPT.
✙
3. NHI M V NGHIÊN C U
✏
✒
❊
✑
tài c n th c hi n nh ng nhi m v sau:
✤
✓
✕
✍
✛
✍
✖
3.1. T ng quan c s lý thuy t c a v n
✚
ơ
✩
✌
✗
✘
✠
✤
nghiên c u v d y h c hoá h c theo
✒
✤
☛
✜
✜
quan i m d y h c phân hoá.
✠
✡
☛
✜
3.2. Kh o sát th c tr ng d y h c hoá h c và s d ng bài t p phân hóa trong d y
✥
h c t i m t s tr
✜
☛
✑
✦
✕
✞
✙
☛
☛
✜
✜
ng THPT t nh V nh Phúc.
✓
✔
5
❅
✖
✢
☛
3.3. Tuy n ch n, xây d ng h th ng bài t p phân hóa ph n hóa h c kim lo i, l p
✡
12 ch
✞
✜
✕
✍
✦
✢
✓
✜
☛
✟
ng trình c b n.
ơ
ơ
✥
3.4. S d ng h th ng bài t p phân hóa ph n hóa h c kim lo i, l p 12 ch
❅
✖
✍
✦
✢
✓
✜
☛
✟
✞
ng trình
ơ
c b n.
ơ
✥
3.5. Th c nghi m s ph m
✕
✍
✞
☛
4. KHÁCH TH VÀ
✂
✠
✡
ánh giá tính kh thi và k t qu
✠
✥
IT
✁
Ư
✌
✥
✠
tài.
✤
NG NGHIÊN C U
✄
✑
✿
☎
Khách th nghiên c u: Quá trình d y h c hoá h c
☛
✜
✜
tr
✩
✞
ng THPT
✙
✹
✆
it
✽
l p 12 ch
✟
✞
☎
ng nghiên c u: H th ng bài t p hóa h c phân hoá ph n hóa h c kim lo i
✝
✍
✦
✢
✜
✓
✜
☛
ng trình c b n THPT.
ơ
ơ
✥
5. PH M VI NGHIÊN C U
✞
✑
✸
☎
N i dung nghiên c u: H th ng bài t p ph n hóa h c kim lo i: Kim lo i ki m và
✍
✦
✢
✓
✜
☛
☛
✤
h p ch t quan tr ng c a kim lo i ki m; Kim lo i ki m th và h p ch t quan tr ng c a
☞
✘
✜
✗
☛
✤
☛
✤
✚
☞
✘
✜
kim lo i ki m th ; Nhôm và h p ch t quan tr ng c a nhôm - Hóa h c 12 ch
☛
✤
✚
☞
✘
✜
✗
✜
✞
✗
ng trình
ơ
c b n và s d ng trong d y h c phân hoá.
ơ
✥
❅
✖
☛
✜
☎
Th i gian nghiên c u: T tháng 2/2014
n 12/2014
❄
✬
✆
✟
☎
a bàn nghiên c u: M t s tr
✑
6. PH
Ư
ng THPT
✙
ng pháp nghiên c u
☞
✍
✒
❅
✔
✠
✍
ng ph i h p
✖
✎
✠
lu n
✌
c và nghiên c u các tài li u liên quan
✜
t nh V nh Phúc.
✩
✑
✍
ư
S
✞
✌
NG PHÁP NGHIÊN C U
✡
6.1. Các ph
❊
✦
✠
✦
☞
✏
c ph
✞
✑
ng
ơ
✒
✓
✠
n
✌
✠
tài.
✤
p phân ch, t ng h p, phân
✑
✔
✚
✕
☞
✖
☛
✗
i, h th ng
✍
✦
✓
a,
✘
khái quát hóa.
6.2. Các ph
ng
✙
ư
✍
✚
p nghiên c u th c ti n
✛
☞
Th m l p, d gi , trò chuy n, trao
✏
✟
✕
✙
✜
☎
✍
✠
i ý ki n v i giáo viên và h c sinh.
✚
✌
✟
✜
Ph ng v n m t s giáo viên có kinh nghi m gi ng d y lâu n m. i u tra b ng
❉
✘
✑
✦
✍
✥
☛
✏
❊
✤
❇
phi u h i.
✌
❉
Ph
✏
✗
a
✏
✑
✞
ơ
ng
ck t
✌
✥
✦
✒
✥
✓
p th c nghi m (th c nghi m s
✕
✑
nghiên c u
✒
6.3. Các ph
ư
Ph
✞
ơ
✍
✍
✧
★
✕
✩
✓
✍
n ng ng
✥
✏
✒
✞
✎
✖
✒
✓
m
☛
✠
✡
ng c a nh ng
✗
✛
ki m nghi m
✡
✠
✤
✍
xu t).
✘
ng pháp toán h c
✄
ng pháp phân tích s li u; ph
✦
✍
✞
ơ
ng pháp th ng kê toán h c.
✦
6
✜
✢
✣
✑
✔
✤
✯
th c ti n
✕
★
7. C U TRÚC C A SKKN
☎
G m 3 ph n: + Ph n 1: M
✔
✓
✓
✩
✠
u
✓
+ Ph n 2: N i dung
✓
✑
+ Ph n 3: K t lu n và ki n ngh
✓
✌
✢
✌
7
✯
PH N II: N I DUNG
S
I. C
✡
LÝ LU N VÀ TH C TI N C A
✁
✂
✙
✄
✂
TÀI
✆
1. D y h c phân hóa [15],[27]
☎
✆
1.1. D y h c phân hóa là gì?
☛
✄
✰
✝
✲
☎
✞
✻
✳
✲
☎
D y h c phân hóa cách th c d y h c i h i ph i t ch c, ti n hành các ho t
✾
✵
✟
✠
✼
d y h c d a trên nh ng khác bi t c a ng
❃
✽
✡
✌
✠
☛
☞
❂
✾
❃
✰
☞
☎
i h c v n ng l c, nhu c u, nh n th c, các
❄
✵
✲
ng
✵
✡
✾
✸
✾
✵
✿
✟
✹
❁
☞
✻
✍
i u ki n h c t p nh m t o ra nh ng k t qu h c t p và s phát tri n t t nh t cho t ng
✾
✾
❃
✵
✌
✲
i h c,
ng
✽
❄
✻
✲
☎
✻
h i h c t p cho ng
✾
✽
✡
✎
✻
✏
✲
m b o quy n nh
✱
☞
✸
✡
✻
m b o công b ng trong giáo d c, t c là
✾
✑
ng v c
ơ
i h c.[15]
❄
✾
1.2..Nh ng y u t c a d y h c phân hóa
✒
✓
✕
✔
✟
☛
✄
✡
✰
✹
✲
trong
✲
☎
✸
tài tôi ch xét y u t phân hóa theo m c
Thang phân lo i v m c
☛
✤
✒
✠
✑
☞
nh n th c c a Bloom
✢
✒
☎
nh n th c[5]
✖
✗
✠
✞
☞
c chia thành 6 m c
✒
✠
✑
nh
✞
sau
- Thang b c nh n th c theo Bloom g m 6 b c nh n th c t th p
✢
✢
✒
✔
✢
✢
bi t, thông hi u, v n d ng, phân tích, t ng h p và ánh giá.
✌
✡
✢
✖
✚
☞
8
✠
✒
✬
✘
✠
✌
n cao: Nh n
✢
❁
✻
✻
☞
✼
✼
☎
B ng 1.2. C u trúc c b n c a thang phân lo i cho l nh v c nh n th c c a Bloom
ơ
❃
✵
✝
ánh giá
Sáng t o
✄
Phân tích
☎
V n d ng
✆
✁
Hi u
✂
Bi t
Tuy nhiên
✠
phân tích b sung
✚
vào k t qu
✌
✥
✠
✓
✻
n n m 2001 Lorin Anderson và David Krathwol
✌
✏
✠
o ng
✥
✞
u ra v i các
✟
c v trí c a c p
☞
✯
✠
✑
☎
✗
✘
ng t c th
✬
✲
B ng 1.3 Các m c
✖
✡
✠
✑
☛
✘
✠
✽
✟
✢
.Thang phân lo i m i nh sau:
✑
☛
☞
✸
✦
✟
☎
t duy theo thang nh n th c Bloom (m i)
✴
Sáng t o
☛
✝
ánh giá
Phân tích
✠
V n d ng
✡
✞
Hi u
✟
Bi t
9
✍
5 và 6. Thang phân lo i m i này t p trung
các c p
✩
ã công b vi c
✠
✞
✻
✸
✼
✲
☎
☞
✸
B ng 1.4. N i dung c a các m c
☎
nh n th c theo thang Bloom
Nh và nh c l i nh ng ki n th c ã h c m t cách máy móc.
Bi t
✟
✧
☛
✛
✌
✒
✠
✜
✑
Là kh n ng di n d ch, gi i thích ho c suy di n (d
✥
Hi u
✏
★
✯
✥
✫
★
✕
oán
✠
✠
✞
c k t qu ho c
☞
✌
✥
✫
✁
h u qu ).
✢
✥
N ng l c s d ng thông tin và chuy n
✏
✕
❅
✖
✡
✠
i ki n th c t d ng này sang d ng
✚
✌
✒
✬
☛
☛
khác (s d ng nh ng ki n th c ó h c trong hoàn c nh m i).
❅
✖
✛
V n
V n d ng là b t
d ng
h c vào
✢
✂
✄
✖
✧
✜
✠
✠
✒
✠
✜
✥
✟
u c a m c t duy sáng t o. T c là v n d ng nh ng gì ã
✓
✗
✒
✞
☛
✒
✢
✖
✛
✠
i s ng ho c vào m t tình hu ng m i.
✙
✦
✫
V n d ng có th
✢
✌
✖
✡
✠
✞
✑
✦
✟
c hi u là kh n ng s d ng ki n th c ã h c trong
☞
✡
✥
✏
❅
✖
✌
✒
✠
✜
nh ng tình hu ng c th hay trong tình hu ng m i.
✛
✦
✖
✡
✦
✟
Là kh n ng phát hi n, nh n bi t chi ti t và phân bi t các b ph n c u thành
✥
✏
✍
✢
✌
c a thông tin hay tình hu ng.
Phân
✗
✦
✌
m c
✝
✒
Phân tích là kh n ng phân nh
tích
✥
✏
❉
✠
✠
✑
✢
✘
này òi kh n ng phân lo i c a h c sinh.
✑
✠
it
✦
✍
✞
✥
✏
☛
✗
✜
ng thành các h p ph n c u thành
☞
☞
✓
✘
✠
✡
hi u rõ h n c u trúc c a nó.
✡
ơ
✗
Là kh n ng phán xét giá tr ho c s d ng thông tin theo các tiêu chí thích
✥
ánh
✂
✘
✏
h p (h tr
☞
giá
✪
✯
☞
✫
❅
✖
ánh giá b ng lí do/l p lu n).
✠
❇
✢
✢
ánh giá là kh n ng phán xét giá tr c a
❊
✥
✏
✯
✗
Là kh n ng h p nh t các thành ph n
✥
m c
✝
Sáng
✏
✒
✠
✑
☞
✘
✓
✠
✠
✦
it
✞
ng.
☞
t o thành m t t ng th /s v t l n.
✡
☛
✑
này HS ph i s d ng nh ng gì ã h c
✥
❅
✖
✛
✠
✜
✠
✡
✚
✡
✕
✢
✟
t o ra ho c sáng t o m t
☛
✫
☛
✑
cái gì ó hoàn toàn m i.
✠
t o
✟
☎
Sáng t o liên quan
☛
✠
✌
n kh n ng k t h p các thành ph n cùng nhau
✥
✏
✌
☞
✓
✠
✡
t o
☛
m t d ng m i.
✑
☛
✟
Hi n nay theo quy
✍
✠
t
nh c a B Giáo d c Vi t Nam, vi c ánh giá trình
✯
✗
nh n th c c a HS theo 3 m c
✑
✞
✠
✢
☞
✒
✗
ng c a h c sinh có th
✗
✜
✒
✡
✠
✑
✖
✍
✍
✠
: “Bi t, hi u, v n d ng” và tu theo
i
✄
✠
✑
ánh giá thêm
th :
✡
10
✩
✁
m c
✒
✂
☎
✠
✦
: “ v n d ng sáng t o” C
✄
✠
✑
✂
☎
✖
D ng
bài
☎
N ng l c nh n th c
✁
N ng l c t duy
✂
✂
✁
K n ng
ư
☎
Bi t (nh , nh c l i nh ng
✌
✟
✧
ki n th c
I
✌
✒
☛
✛
ã h c m t T duy c th
✠
✜
✑
✞
✖
B t ch
✡
✧
✞
c theo m u
✟
✆
cách máy móc )
Phát huy sáng ki n
✌
Hi u (tái hi n ki n th c, T duy logic
✡
✍
✌
✒
✞
mô t ki n th c, di n gi i (suy lu n, phân tích,
II
✥
✌
✒
★
✥
(hoàn thành k
so sánh, nh n xét).
✒
b t ch
❊
V n d ng (V n d ng T duy h th ng (suy
✖
✢
✖
✞
✍
III
✒
✠
x
✡
lí tình lu n t
❅
✢
✞
ơ
✞
c máy móc).
✟
im i
✚
✟
✦
(l p l i k n ng nào ó
✫
ki n th c
✌
✆
✢
✧
✢
✏
theo ch d n, không còn
✓
ki n th c).
✌
n ng
✮
✢
ng t , t ng
✕
☛
✮
✏
✠
✚
m t cách chính xác,
✑
hu ng khoa h c, trong
✦
✜
✠
i h p, so sánh, khái quát
✙
☞
nh p nhàng không ph i
✯
s ng th c ti n).
✦
✕
hoá)
★
h
✞
✥
✟
ng d n).
✆
V n d ng sáng t o
✢
✖
☛
(phân tích, t ng h p,
✚
ánh giá).
✠
Sáng t o
☛
d ng các ki n th c T
S
❅
IV
☞
✖
✌
✒
duy tr u t
✞
✬
✞
☞
ng (hoàn thành k
ã có, v n d ng ki n (suy lu n m t cách m t cách d
✠
✢
✖
✌
✢
✑
✑
sáng t o,
v i cách gi i quy t m i,
cao).
✒
✦
✟
✥
linh ho t,
☛
✟
✌
✠
☛
☛
✟
✠
☛
✏
dàng có
★
th c vào tình hu ng m i sáng t o)
n ng
✮
t t i trình
✟
✠
✑
c áo, h u
✑
✠
✛
hi u.
✍
✂
1.3. Các
✝
c i m c a l p h c phân hoá
✞
✔
✝
✟
✄
Theo Tomlison có 4
✠
✫
c i m i n hình d y và h c trong m t l p h c phân hoá
✠
✡
✠
✡
☛
✜
✑
✟
✜
hi u qu [27]
✍
✥
✹
✠
✠
✼
✻
a. D y h c các khái ni m ch ch t và nguyên t c c b n
✾
ơ
✵
T t c HS có c h i
✘
h c ang
✜
✠
✥
✠
ơ
✞
☞
✑
✠
✡
khám phá và áp d ng các khái ni m ch ch t c a bài
✖
c nghiên c u. T t c HS hi u
✒
✘
✥
✡
11
✠
✞
✍
☞
✗
✦
✗
c các nguyên t c c b n c n cho
✧
ơ
✥
✓
vi c nghiên c u bài h c. Nh v y vi c d y h c cho phép ng
✍
✠
✒
hi u và s
✡
✡
✜
✞
✢
✍
☛
✜
d ng nh ng k ho ch hành
❅
✖
✛
✌
☛
✠
✞
i h c ph i suy ngh
✙
✜
✥
✔
ng m t cách ch c ch n,
✑
✑
✧
✧
✠
ng th i
✔
✙
khuy n khích HS m r ng và nâng cao hi u bi t c a h trong vi c áp d ng nh ng
✌
✩
✑
✡
✌
✗
✜
✍
nguyên t c và khái ni m ch ch t. Vi c d y h c òi h i ng
✧
✍
✗
✦
✍
☛
✜
✠
❉
✞
✖
✛
i h c ho c kh n ng
✙
✜
✫
✥
✏
phán oán h n là s ghi nh và nh c l i t ng ph n c a thông tin. D y h c d a
✠
ơ
✕
✟
✧
☛
✬
✓
✗
☛
✜
✕
trên khái ni m và các nguyên t c c b n òi h i GV cung c p quy n h c t p khác
✍
✧
ơ
✥
✠
❉
✘
nhau. Trong các gi h c truy n th ng, GV th
✙
✜
✤
✦
✞
✤
✜
✢
ng yêu c u t t c HS cùng làm
✙
✓
✘
✥
m t công vi c. Trong d y h c phân hoá, t t c các HS có c h i khám phá bài h c
✑
✍
☛
thông qua các con
✠
✞
✜
✘
✥
ơ
✑
✜
ng và cách ti p c n khác nhau.
✙
✌
✰
✢
✰
✲
✸
✼
✲
✲
b. Ti n hành ánh giá s s n sàng và ti n b c a HS
❃
✽
c
✝
a vào ch
✽
✽
ng trình
ơ
h c.
✾
GV không cho r ng t t c m i HS c n m t nhi m v cho t ng ph n nghiên c u,
❇
✘
✥
✜
✓
✑
✍
✖
✬
✓
✒
nh ng liên t c ánh giá s s n sàng và quan tâm c a HS, h tr khi HS c n d y và
✞
h
✞
✖
✠
✕
✗
✁
✪
☞
✓
☛
ng d n thêm và m r ng phát hi n c a HS ho c m t nhóm HS khi các em ã s n
✟
✩
✆
sàng
✠
✑
✍
✗
✫
✑
✠
✁
h c ph n ti p theo.
✡
✜
✓
✌
✲
✂
c. Nhóm linh ho t luôn
✽
c s d ng
✱
✝
✵
Trong m t l p h c phân hoá, HS có th làm vi c cá nhân, theo c p ho c theo
✑
nhóm. Ho t
☛
✠
✠
✟
✜
✡
✍
✫
✫
ng h c t p có th d a trên s thích hay phong cách h c ho c theo trình
✑
✜
✢
✡
✕
✩
✜
✫
nh n th c ho c theo k t h p hai trong 3 ý trên. D y h c theo nhóm c ng có th
✑
✢
dùng
✒
✠
✫
✌
☞
☛
gi i thi u nh ng ý t
✡
✟
✍
✛
✞
✩
✜
✡
✠
✞
c
☞
ng m i hay khi l p k ho ch ho c chia s k t qu h c
✟
✢
✌
☛
✫
✎
✌
✥
✜
t p.
✢
✿
✲
d. HS
✲
✽
c ho t
✝
✸
✄
ng nh nhà thám hi m,GV h
✽
✵
Trong l p h c phân hoá các ho t
✟
✜
☛
làm vi c nh là ng
✍
✞
✞
ih
✙
✞
✠
ng d n vi c khám phá
✽
✠
✑
✴
ng khác nhau th
✞
ng x y ra cùng m t lúc. GV
✙
✥
✑
ng d n ho c i u ph i vi c h c nhi u h n là cung c p thông tin
✟
✫
✆
✠
✤
✦
✍
✜
✤
ơ
✘
HS ph i h c cách có trách nhi m v i công vi c c a mình. HS là trung tâm không ch th
✥
hi n
✍
✠
✑
✩
✜
✍
✟
✍
✗
✓
vi c các em làm ch vi c h c c a mình mà còn t o i u ki n
✍
✗
✍
✜
✗
☛
c l p trong suy ngh , trong l p k ho ch và ánh giá.
✢
✢
✔
✌
☛
✠
✂
1.4. Các yêu c u
✡
✿
t ch c cho HS h c phân hoá [15]
✝
☞
✌
✡
✄
✡
✹
✼
-. Tìm hi u càng nhi u v HS c a b n càng t t
✵
12
✠
✤
✍
✠
✡
✡
các em ngày càng
✌
☛
☞
✠
☞
- Cân b ng m c tiêu h c t p, tài li u h c t p và nhu c u HS
✱
✾
✾
✰
✌
✄
✲
✸
- Xây d ng k ho ch bài h c v i các ho t
❃
✲
ng a d ng và h
✾
✵
✴
ng d n công b ng
✽
✵
✵
✴
☞
✂
- S d ng các nhóm h c t p linh ho t và h p tác
✱
✾
✝
✵
✰
✲
- Ti n hành ánh giá th
✽
ng xuyên
❄
1.4. Nhi m v c a GV và HS trong d y h c phân hóa
✞
✔
✝
☛
✄
Có th nói d y h c phân hóa là ph
✡
✠
✞
☞
☛
✜
c v i nhi u ph
✟
✤
✞
✞
ng pháp d y h c t ng h p, có th k t h p
ơ
☛
✜
☞
✡
✌
☞
ng pháp d y h c khác nh d y h c d án, d y h c theo nhóm
ơ
☛
✜
✞
☛
✜
nh ...Chính vì v y mà trong quá trình th c hi n GV c n
❉
✚
✢
✕
✍
✓
✕
✠
☛
✜
t ra nhi m v rõ ràng cho HS
✫
✍
✖
và chính b n thân GV.
✥
Nhi m v c a giáo viên
✄
✁
- Th
✞
ng xuyên ti p xúc v i HS
✙
✌
✟
ánh giá n ng l c c a các em
✠
✏
✕
✗
✠
th y
✡
✘
✠
✠
n m b t tình hình c a t ng HS m t, ki m tra
✡
✞
✧
✧
cm c
☞
✒
✠
✗
✬
✑
✡
ti n b
✑
✌
✑
- L p k ho ch gi ng d y phù h p
✢
✌
☛
✥
☛
☞
- Xây d ng h th ng bài t p phù h p v i t ng
✕
✍
✦
✢
☞
✟
✬
✠
it
✦
✞
ng HS
☞
Nhi m v c a HS
✄
✁
- Th c hi n t t nhi m v mà th y giáo giao cho, h p tác v i th y giáo
✕
✍
✦
✍
✖
✓
☞
✟
✓
✠
✡
hoàn
thành t t nhi m v .
✦
✍
✖
- Ph i bi t oàn k t giúp
✥
✌
✠
✌
✠
l n nhau, HS h c gi i có nhi m v giúp
✭
✜
✆
❉
✍
✖
✠
HS y u
✭
✌
kém, HS y u kém ph i có tinh th n h c h i b n bè, không t ti, tách r i kh i nhóm h c
✌
✥
✓
✜
❉
☛
✕
✙
❉
✜
t p.
✢
- HS tr
✞
ng nhóm ph i giao nhi m v
✩
✥
✍
c
✖
th cho t ng thành viên trong
✖
✡
✬
nhóm có ý ki n óng góp, ph n h i t i GV có th cùng v i GV xây d ng k ho ch
✌
✠
✥
✔
✟
✡
✟
✕
✌
☛
h c t p.
✜
✢
1.5. N i dung c a d y h c phân hóa
✔
✂
☛
✄
✰
✲
✼
✼
1.51. M c ích ch y u c a d y h c phân hóa
✱
✾
✵
M c ích ch y u c a d y h c phân hóa là phát huy t i a s tr
✖
✠
✗
✌
✗
☛
✜
✦
h c sinh b ng cách áp ng nhu c u c a HS và giúp h ti n b
✜
❇
✠
✒
✓
✗
✜
✌
✠
✕
✞
✩
✑
✿
✻
☎
✼
✲
1.5.2. Các hình th c c b n c a d y h c theo quan i m d y h c phân hóa
ơ
✾
✾
✵
✵
Phân hóa theo h ng thú c a ng
✒
✗
✞
Phân hóa theo nh n th c c a ng
✢
✒
✗
ih c
✙
✞
✜
✙
ih c
✜
13
ng thành c a
✗
Phân hóa theo s c h c c a ng
✒
Phân hóa theo
✠
✜
✗
✞
ih c
✙
✜
ng c , l i ích c a ng
✑
ơ
☞
✗
✞
ih c
✙
✜
✿
✠
✟
✳
✲
☎
1.5.3. Nh ng nguyên t c t ch c d y h c theo quan i m d y h c phân hóa
✾
✾
✵
✵
-
Giáo viên th a nh n ng
-
Ch t l
-
T p trung vào ng
-
H p nh t d y h c toàn l p, nhóm và cá nhân…
✬
✘
✞
✢
ng h n s l
☞
ơ
✦
✢
✞
✞
☞
✘
☛
✞
✙
i h c là nh ng th c th khác nhau.
✜
✛
✕
✡
ng.
☞
i h c. H c t p là s phù h p và h ng thú.
✙
✜
✜
✜
✢
✕
☞
✒
✟
✿
✳
1.5.4. Các b
c t ch c d y h c theo quan i m DHPT
✽
✾
✴
B
B
B
✞
❊
✤
✥
✠
✦
it
✞
ng h c sinh tr
☞
✜
✞
c khi gi ng d y.
✟
✥
☛
c 2: L p k ho ch d y h c, so n bài t vi c phân tích nhu c u c a HS.
✟
✞
✵
c 1: i u tra, kh o sát
✟
✞
✲
☎
✢
✌
☛
☛
✜
☛
✬
✍
✓
c 3: Trong gi d y, GV k t h p nhi u ph
✟
✙
☛
✌
☞
✤
✞
ơ
✗
ng pháp d y h c, l a ch n nh ng
☛
✜
✕
✜
✛
hình th c t ch c d y h c phù h p v i m c tiêu bài h c.
✒
✚
✒
☛
✜
☞
✟
✖
✜
L u ý: Trong d y h c theo quan i m DHPH, c n t o m i quan h dân ch gi a
✞
☛
✜
✠
th y và trò, gi a trò và trò
✓
✛
2. M t s ph
✁
ư
✠
✡
✡
✓
☛
✦
✍
✗
✛
giúp h c sinh c i m , t tin h n.
✜
✩
✩
✕
ơ
ng pháp d y h c theo quan i m DHPH
☎
✂
✆
✄
✁
2.1. D y h c theo góc [4]
☛
✄
✸
☎
✳
✠
✲
☎
D y và h c theo góc: M t hình th c t ch c d y h c theo ó HS th c hi n các
✾
✾
✵
❃
✵
✿
✠
☎
nhi m v khác nhau t i các v trí c th trong không gian l p h c nh ng cùng h
✱
✱
✾
✵
✽
✴
✰
✸
☞
✸
chi m l nh m t n i dung h c t p theo các phong cách h c khác nhau.
✾
✄
Hình: 1.1. Các phong cách h c
✆
14
✽
✴
ng t i
✴
VD: Khi d y h c v tính ch t c a nhôm có th xây d ng góc theo phong cách h c nh
☛
✜
✤
✘
✗
✡
✕
✜
✞
sau. B n góc cùng th c hi n m t n i dung và m c tiêu h c t p nh ng theo các phong
✦
✕
✍
✑
✑
✖
cách h c khác nhau và s d ng các ph
✜
❅
✖
✞
ng ti n,
ơ
✍
✠
✜
✢
✞
dùng h c t p khác nhau.
✔
✜
✢
Góc quan sát: H c sinh có th quan sát m u nhôm ho c qua quan sát hình nh các
✜
✡
❈
✫
✥
thí nghi m v tính ch t hoá h c c a nhôm trên màn hình máy tính ho c tivi, rút ra ki n
✍
✤
✘
✜
✗
✫
✌
th c c n l nh h i.
✒
✓
✑
✔
✠
✠
✻
Góc thí nghi m (Góc tr i nghi m): H c sinh ti n hành thí nghi m các tính ch t hoá
✜
h c c a nhôm theo nhóm có s h
✜
✗
✕
✞
✌
✍
✘
ng d n c a GV, quan sát hi n t
✟
✗
✆
✍
✞
☞
ng, gi i thích và
✥
rút ra nh n xét c n thi t.
✢
✓
✌
Góc phân tích: H c sinh
✜
✠
c tài li u sách giáo khoa và tài li u tham kh o
✜
✍
✍
✥
✠
tr l i
✡
✥
✙
Bài h i và rút ra ki n th c m i c n l nh h i.
❉
✌
✒
✟
Góc áp d ng: H c sinh
✓
c b ng tr giúp (ch
✱
✜
✠
✡
✠
✑
✔
✜
✥
☞
gi i bài t p ho c gi i quy t m t v n
✥
✢
✫
✥
✌
2.2. D y h c theo h p
☛
✄
✲
✷
✲
✳
✲
✲
☎
❄
✠
✲
☞
★
☞
✲
ng h c t p trong ó m i h c
❄
✾
✾
✂
☞
✰
✼
✽
✝
✲
c quy n ch
✸
✲
ng và
☞
✸
✲
c l p quy t
☎
nh
✡
✲
✾
✠
✕
✱
✾
ch n nhi m v (t ch n), quy t
✠
n th c ti n.
✾
nh. H c sinh
✰
❃
✖
✡
✻
m t kho ng th i gian nh t
✱
✠
ng tr n gói các nhi m v / bài t p khác nhau trong
✝
✾
✌
☎
❁
✸
✠
✘
✠
✷
c giao hoàn thành m t h p
✝
✟
✽
✸
✽
có liên quan
✤
i v i góc xu t phát) sau ó áp d ng
✦
ng là m t cách t ch c môi tr
✝
✵
sinh
✠
✸
D y và h c theo h p
✾
✘
✠
ng
✁
✝
✑
✓
☎
✠
☞
☎
nh v th i gian cho m i nhi m v / bài t p và th t th c
❄
✱
❃
❃
✂
✲
✻
hi n các nhi m v /bài t p ó trong kho ng th i gian chung.
✱
❄
3. Bài t p phân hóa
✂
3.1. Khái ni m bài t p phân hoá
✞
✠
✹
☞
☞
☞
✻
✲
V y bài t p phân hóa là lo i bài t p mang tính kh thi v i m i
✾
✵
✴
15
it
✽
✝
ng HS
✰
✲
✷
✲
ng th i phát huy
❄
✻
✽
✠
❂
✼
☞
✻
c h t kh n ng hi n có c a HS trong khi các em gi i bài t p.
✝
3.2. S phân lo i bài t p phân hoá
☎
☛
✠
S phân lo i bài t p phân hóa c ng d a trên c s s phân lo i bài t p hóa h c nói
✕
☛
✢
✕
ơ
✩
✕
☛
✢
✜
chung tuy nhiên theo quan i m d y h c phân hóa có th chú ý thêm m t s cách phân
✠
✡
☛
✜
✡
✑
✦
lo i nh :
☛
✞
- D a theo m c
✕
✒
- D a vào trình
✕
✠
nh n th c
✑
✠
✢
✒
h c l c c a HS
✑
✜
✕
✗
- D a vào phong cách h c t p c a HS
✕
✜
✢
✗
✁
3.3. C s s p x p bài t p phân hoá
✓
✍
✠
Bài t p hoá h c áp ng phong cách h c c a HS
✢
✜
✠
✒
✜
Bài t p hoá h c theo m c
✢
✜
✒
✠
✗
t duy c a thang Bloom
✑
✞
✗
Bài t p hoá h c theo yêu c u HS làm vi c
✢
các m c
✒
✠
✑
✜
✓
✍
✠
✑
c l p và bài t p có s tr giúp HS
✢
✢
✕
☞
✩
khác nhau.
Bài t p theo n i dung
✢
✑
* K thu t thi t k câu h i, bài t p
✂
✂
✄
✂
Trong d y h c phân hoá, xây d ng m t h th ng câu h i, bài t p phù h p v i các
☛
✠
✦
✠
☛
it
✞
✜
✕
ng HS c n ph i
☞
✓
✥
✠
✞
☞
t sao cho có th ki m tra
✡
✡
✑
✍
✦
❉
✢
☞
✟
c biên so n m t cách công phu, khoa h c. Bài t p nên di n
☛
✠
✞
☞
✑
✜
✢
c nhi u l nh v c và phù h p v i m c
✤
✕
✔
☞
✟
✒
✠
✑
★
khác nhau c a
✗
HS nh : Nh , hi u, v n d ng…
✞
✟
✡
✢
✖
Theo Tôn Thân [20] , quy trình so n bài t p phân hoá tác
☛
theo s
ơ
✠
✔
✢
sau:
16
✠
✑
ng
✠
✌
n3
✠
✦
it
✞
☞
ng HS
Ki n th c c b n
✌
✒
ơ
✥
(ho c bài t p trong SGK)
✫
✢
- V n d ng tr c ti p.
- T ng t .
✢
✖
✞
✕
ơ
✌
✕
Tác
✠
ng
✑
HS y u kém
✌
Bài t p nguyên m u
✢
✆
- Qua 1, 2 b c trung gian.
- c bi t hoá.
✞
❊
✫
✟
✍
Tác
✠
ng
✑
Bài t p “quan h g n”
✢
✍
HS trung bình
✓
- Qua nhi u b c trung gian.
- T ng quát hoá.
✤
✞
✟
✚
Tác
✠
ng
✑
HS khá gi i
Bài t p “quan h xa”
✢
❉
✍
V i quy trình xây d ng bài t p trên, GV có th sáng t o
✟
✕
✢
✡
☛
✠
✞
c nh ng bài t p nh m
☞
✛
✢
kh c sâu ki n th c c b n, rèn luy n k n ng và n ng l c t duy cho các
✧
✌
✒
ơ
✥
✍
✏
✔
✏
✕
✞
c a mình. T m t s bài t p có h n trong SGK, GV có th so n
✗
✬
✑
✦
✢
☛
✡
☛
✠
✞
✠
❇
it
✦
✞
ng HS
☞
c nhi u bài t p
☞
✤
✢
“nguyên m u” ho c có “quan h g n”, “quan h xa” v i bài t p có s n (quan h v n i
✫
✆
✍
dung ho c quan h v ph
✫
✍
✤
✞
✓
✍
✟
✢
✍
✁
✤
✑
ng pháp) ph c v cho yêu c u c th c a t ng ti t h c, c a
ơ
✖
✖
✓
✖
✡
✗
✬
✌
✜
✗
t ng lo i HS.
✬
☛
Vi c so n bài t p phân hoá c n
✍
☛
✢
✓
✠
✞
☞
c
✠
gi luy n t p b i các gi h c ó HS ph i
✙
✍
✢
✩
✙
nh ng ki n th c ã
✛
✌
✒
✠
✠
✞
✜
✠
✥
✡
✍
✠
✞
☞
✙
✯
✌
✕
✙
✌
✞
ơ
✜
ng án ho t
☛
✢
c th c hành gi i nhi u bài t p v i
✥
c trang b trong các gi h c tr
☞
ôn t p, GV có th thi t k theo ph
✢
c bi t quan tâm trong các gi ôn t p,
✫
✠
✞
✑
✟
c ó.
✠
ng hoá ng
✞
❊
✡
✙
✤
✢
✟
t ch c t t gi h c
✚
✒
✦
✙
✜
i h c thông qua vi c
✜
✍
bài t p hoá nh ng ki n th c c b n. Gi h c nên thi t k theo chùm 3 lo i bài t p
✢
t
✞
✛
✌
✒
ng ng v i 3 lo i
ơ
✒
✟
☛
ch y u là m i
✗
✌
Bài t p
✢
✪
✠
✞
☞
✠
✦
it
✠
✞
☞
✦
it
ơ
✞
✥
✙
✜
✯
✌
☛
ng HS: Y u kém - trung bình – khá gi i. Ph
☞
✌
ng HS
✠
✞
☞
❉
c giao m t bài t p thích h p theo m c
✑
c chu n b theo b ng sau:
❈
✌
✥
17
✢
☞
✒
✠
✑
✞
✢
ng pháp
ơ
t ng d n.
✏
✓
✂
it
✁
M c
ng
ư
✂
✄
Ghi chú
1
M c
Bài 1.1
M c
2
Bài 1. 2
M c
3
Bài 1.3
HS trung bình
Bài 2.1
Bài 2. 2
Bài 2.3
Bài 2.4
HS khá gi i
Bài 3.1
Bài 3. 2
Bài 3.3
Bài 3.4
✂
HS y u kém
✌
❉
✝
ây, m c
✠
✒
✠
✑
Trong ó, bài 1.4 t
✠
✞
✠
✞
ng
ơ
✄
✂
✄
✂
c t ng d n t m c 1
☞
✏
✠
✞
✓
✬
✒
✠
✞
✂
✄
n m c 4 (có th phân b c m n h n n a).
✌
ng bài 2.1, bài 2.4 t
ơ
✄
M c
4
Bài 1.4
✒
ng
ơ
✡
✠
✞
ơ
✢
✯
các tr
✄
☎
☎
✆
✆
✛
ng bài 3.1....
4. Th c tr ng d y h c môn hóa h c và s d ng bài t p phân hoá
✁
ơ
✁
✂
✂
ng
✄
ư
THPT
4.1. M c ích i u tra
✝
✝
✝
☞
- Tìm hi u vi c d y h c môn Hóa h c
✡
✍
t nh V nh Phúc
✓
✠
✔
☛
✜
n m
✡
✧
✠
✞
✜
c nh ng ph
☞
✛
✞
m t s tr
✩
✑
✦
✞
ng THPT thu c
✙
✑
✠
a bàn
✯
ng pháp d y h c chính trong nhà tr
ơ
☛
✜
✞
ng
✙
hi n nay.
✍
- Tìm hi u, ánh giá th c tr ng vi c h c t p môn Hóa h c l p 12
✡
THPT thu c
✑
✠
✠
✡
☛
✍
✜
✢
✜
a bàn t nh V nh Phúc, coi ó là c n c
✯
✓
v phát tri n c a
✖
✕
✗
✠
✠
✔
✏
✒
✠
xác
✡
✠
✟
nh ph
✯
✞
✩
m t s tr
✑
ng h
ơ
✦
✞
✞
ng
✙
ng, nhi m
✟
✍
tài.
✤
- Thông qua quá trình i u tra i sâu phân tích các d ng bài t p mà hi n t i GV
✠
th
✞
ng s d ng cho
✙
❅
✖
✠
it
✦
✞
☞
✤
✠
☛
✟
✑
✟
✬
✒
✜
✜
✞
☛
✟
✒
✠
c a h c sinh nh th nào, xem ây là m t c s
✗
✍
ng l p 12 có v a s c v i các em không, có làm cho các em
h ng thú v i b môn Hoá h c không. Các m c
✒
✢
✌
✠
✑
ơ
ghi nh , hi u và v n d ng ki n th c
✑
✟
✩
✠
✯
nh h
✞
✡
✢
✖
ng nghiên c u
✟
✒
✌
✠
✡
✠
✒
a ra h
✞
✍
th ng bài t p phân hoá.
✦
✢
4.2. N i dung - Ph
ư
✂
✍
ng pháp -
☎
✟
it
ư
☎
ng -
✆
a bàn i u tra
✝
☞
* N i dung i u tra:
✝
✂
-
☞
i u tra t ng quát v tình hình d y h c hóa h c
❊
✤
✚
✤
☛
✜
✜
✩
tr
✞
ng trung h c ph
✙
✜
✚
thông hi n nay.
✍
-
i u tra t ng quát tình hình s d ng bài t p c a h c sinh trong quá trình h c
❊
✤
✚
❅
✖
✢
✗
✜
✜
t p.
✢
- L y ý ki n c a các giáo viên, chuyên viên v các ph
✘
✌
✗
hoá phù h p v i trình
☞
✟
✤
✠
✑
✞
ng án s d ng bài t p phân
ơ
❅
c a h c sinh trong quá trình gi ng d y.
✗
✜
✥
18
☛
✖
✢
* Ph
ư
ng pháp i u tra:
✍
✝
☞
- Nghiên c u ch
✒
h c Hóa h c
✜
✜
✞
tr
✩
✞
✫
✭
✜
✟
✕
✙
✕
✌
✌
ng trung h c ph thông.
✙
- G p g trao
ng trình sách giáo khoa Hoá h c l p 12, d gi tr c ti p các ti t
ơ
✜
✠
✚
i, t a àm và ph ng v n h c sinh, giáo viên, chuyên viên, cán b
✚
✜
✠
❉
✘
✜
✑
qu n lý.
✥
☎
*
it
ư
✟
ng i u tra:
✝
☞
- Các giáo viên tr c ti p gi ng d y b môn Hóa h c
✕
✌
✥
- Các giáo viên có trình
- Cán b qu n lý
✑
✥
tr
✩
✞
✜
*
✆
✟
✑
✠
✑
✜
các tr
✩
✞
ng ph thông.
✙
✚
i h c, th c s .
☛
✜
☛
✔
ng ph thông.
✙
- Các h c sinh l p 12
☎
✠
☛
✚
tr
✩
✞
ng trung h c ph thông.
✙
✜
✚
a bàn i u tra:
✝
☞
Tôi ã ti n hành i u tra m t s tr
✠
✌
✠
4.3. K t qu
✓
✎
✤
✩
✑
✦
✞
ng THPT trên a bàn t nh V nh Phúc.
✙
✠
✯
✓
✔
i u tra
✝
☞
* V i GV, tôi ã xin ý ki n c a 15 GV d y hóa trong 3 tr
✠
✟
✌
✗
☛
✞
ng THPT
✙
t nh V nh Phúc là:
✩
✓
✔
THPT V nh Yên- V nh Yên, THPT Quang Hà – Bình Xuyên, THPT Nguy n Vi t Xuân
✔
★
✔
– V nh T
✔
✞
ng v vi c s d ng các ph
✙
✤
✍
❅
✖
✞
ng pháp d y h c và cách ánh giá m c
ơ
☛
✜
✠
n ng nh n th c và kh n ng h c t p c a h c sinh k t qu thu
✏
✢
✒
❊
✏
✜
✢
✗
✜
✌
10
≈ 66,67% GV n m rõ v trình
15
- Có
-
✥
✧
✌
✤
✠
✥
✠
✞
✒
✠
✞
nh n th c c a t ng h c sinh.
✑
✧
✥
c nh sau:
☞
✢
✒
✗
✬
✜
a s các GV không quan tâm l m v các m t: s thích, hoàn c nh, thái
✦
, kh
✑
✤
✫
✩
✥
✠
✑
✠
✦
i
v i môn h c…c a h c sinh trong quá trình gi ng d y.
✟
✜
✗
✜
✥
☛
- 100% GV ra bài t p chung cho c l p.
✢
✥
- a s GV khi ra BT cho HS th
❊
✦
✞
✙
✟
ng l y nh ng BT ã có s n trong SGK, sách BT
✘
✛
✠
✁
mà r t ít khi s d ng bài t p t mình ra.
✘
❅
✖
✢
✕
- M t s l n GV ch chú tr ng vào truy n th ki n th c mà xem nh vai trò c a
✑
✦
✟
✜
✓
✤
✖
✌
✒
✗
✁
BT.
- M t s GV ít có s dung BT trong ti t h c nh ng ch s d ng
✑
✦
❅
và cu i ti t h c
✦
✌
✜
✠
✡
✌
✜
✞
❅
✓
✍
✦
✦
☛
❅
✌
✡
ki m tra mi ng,
✡
✍
✜
✖
✢
✞
✔
tòi, phát tri n ki n th c cho riêng mình.
✡
✠
h th ng l i bài h c.
- M t s ít GV s d ng bài t p nh là ngu n ki n th c
✑
✖
✒
19
✌
✒
✠
✡
h c sinh c ng c , tìm
✜
✗
✦
✡
✰
✹
✞
✲
- Khi
✽
✠
✠
✸
☞
c h i ý ki n v vi c xây d ng m t h th ng bài t p phân hoá môn Hóa
❃
✝
✡
✿
✲
✳
h c
✾
✲
☎
✸
h tr cho quá trình t ch c ho t
✸
✻
✲
u nh t trí ây
✾
✵
✸
❁
✲
ng d y h c thì toàn b GV
✝
✂
✵
✠
✻
✠
✻
là m t gi i pháp hay và có tính kh thi trong vi c nâng cao hi u qu d y h c
tr
✾
✽
✵
ng
❄
✠
THPT hi n nay.
* V i HS, chúng tôi ã ti n hành kh o sát 132 HS (4 l p 12 h c ch ng trình c b n)
✟
✠
✌
✥
✟
✜
✞
ơ
ơ
✥
Qua vi c i u tra cho th y tuy có r t nhi u khó kh n trong quá trình h c t p môn Hóa
✍
✠
✤
✘
✘
h c nh ng a s các em HS th
✜
✞
✠
✦
✞
✪
✑
✆
ch u khó nghe gi ng và tìm các ph
✯
✥
-
✞
a s các HS ch a
❊
✦
✞
✠
✞
✏
✜
✞
✕
✜
✢
✯
❉
ng không nh HS h c th
☞
❉
✜
✖
✠
☛
ng,
✑
✠
i phó, không
✦
ng pháp h c t p phù h p v i mình.
ơ
✜
✢
☞
✟
c giao bài theo s c h c và theo s tr
☞
✢
ng xuyên n l c trong h c t p, ch u khó h i các b n bè và
✙
các th y cô. Tuy nhiên, v n còn m t l
✓
✤
✒
✜
✩
✞
ng c a mình. GV
✙
✗
gi ng d y và giao bài chung cho c l p.
✥
☛
✥
✟
- Nhi u HS h c t p trong tình tr ng th
✤
✜
✢
☛
✖
- HS nghe, nhìn m t cách th
✑
chép nh ng i u GV
✛
✠
✤
✠
✖
✙
❉
ng
✑
✠
ng, ch a xây d ng
✑
✞
✕
✍
✠
✞
c ý th c t h c.
☞
✒
✕
✢
✥
✡
✠
✜
thu nh n thông tin do GV truy n th , ghi
✡
c hay ghi lên b ng. Nhi u tr
✜
tr l i Bài h i ki m tra mi ng
✥
✠
✠
✤
✤
✞
ng h p ho t
✙
☞
☛
✠
✑
✖
ng c a HS ch là
✗
✓
u ti t h c, nh c l i nh ng k t lu n, nh ng công th c
✓
✌
✜
✧
☛
✛
✌
✢
✛
✒
chính c a bài h c.
✗
✜
- Khi
✠
✞
c h i n u ra bài t p phù h p v i các em thì a s
☞
❉
✌
✢
☞
✟
✠
✦
✠
u cho r ng nh v y
✤
❇
✞
✢
vi c h c t p s gây h ng thú r t nhi u cho các em.
✍
✜
✢
✒
✁
✿
✘
✤
✰
✠
✿
✟
✆
✲
✻
☞
❂
✠
✼
kh c ph c nh ng y u i m, phát huy kh n ng h c t p c a HS, vi c xây d ng
✱
✾
✿
❃
✹
❁
✠
✸
☞
✲
và tuy n ch n m t h th ng bài t p phân hoá a d ng, phong phú có ch t l
✾
✽
ng phù
✝
✵
✹
✠
✲
h pv i
❂
it
✽
✝
✴
✿
✠
ng ch c ch n s phát tri n t duy, trí thông minh, phát huy n ng l c
✽
✝
❃
✶
☞
☎
✸
sáng t o cho HS nâng cao h ng thú h c t p v i b môn Hóa h c.
✾
✾
✵
✴
✂
II. H th ng bài t p phân hóa ph n Kim lo i, Hóa h c 12 ch
✁
☎
✂
✆
ư
✂
ng trình c
✂
b n THPT
✄
Trong m i d ng bài tôi:
✪
☛
- S p x p theo m c
✧
✌
✒
✠
nh n th c: Trên c s s p x p bài t p theo các m c
✑
✢
✒
ơ
Bi t – Hi u – V n d ng phù h p v i trình
✌
✡
✢
+M c
✒
+M c
✒
+M c
✒
✠
✑
✠
✑
✠
✑
✖
☞
1: Ki n th c
✌
✒
2: Ki n th c
✌
✒
3: Ki n th c
✌
✒
✟
✩
✩
✩
m c
✒
m c
✒
m c
✒
✠
✑
✠
✑
✠
✑
✠
✑
✩
✧
✢
✜
✕
✗
bi t
✌
hi u
✡
v n d ng
✢
✜
✢
h c l c c a HS. C th :
✖
- D ng bài t p theo phong cách h c t p c a h c sinh
☛
✌
✢
20
✗
✜
✖
✡
✒
✠
✑
:
- Các bài t p
✢
✠
a ra
✞
c d ng tr c nghi m t lu n và tr c nghi m khách quan
✩
✥
☛
✧
1. Bài t p phân hóa theo m c
☞
✠
✍
✝
✕
✢
✧
✍
nh n th c
☞
✠
✂
D ng 1: Bài t p lý thuy t, tính ch t c a ch t
☎
✂
M C
✁
❊
✁
1
✂
Bài t p 1. Phát bi u nào d
✡
✂
✞
i ây là úng?
✟
✠
✠
A. Nhôm là m t kim lo i l
✑
☛
B. Al(OH)3 là m t baz l
✑
ơ
✞
✞
ng tính.
✭
ng tính.
✭
C. Al2O3 là oxit trung tính.
D. Al(OH)3 là m t hi roxit l
✑
Bài 2: Phát bi u nào d
✡
✞
✠
✞
i ây úng?
✟
✠
✠
A. Kim lo i ki m có nhi t
☛
ng tính.
✭
✤
✍
✠
nóng ch y và nhi t
✑
✥
✍
✠
sôi th p do liên k t kim lo i
✑
✘
✌
☛
trong m ng tinh th kim lo i ki m b n v ng.
☛
✡
☛
✤
B. Kim lo i ki m có kh i l
☛
✤
✦
✞
✤
ng riêng nh do nguyên t kim lo i ki m có bán
☞
❉
kính l n và c u trúc tinh th kém
✟
✘
✡
C. Kim lo i ki m có
☛
✤
✠
✛
✠
❅
☛
✤
c khít.
✫
c ng cao do liên k t kim lo i trong m ng tinh th kim
✑
✒
✌
☛
☛
✡
lo i ki m b n v ng.
☛
✤
✤
✛
D. Kim lo i ki m có t kh i l n và thu c lo i kim lo i n ng.
☛
✤
✦
✓
✟
✑
☛
☛
✫
Bài 3: Cho dãy các kim lo i ki m: Na, K, Rb, Cs. Kim lo i trong dãy có nhi t
☛
✤
☛
✍
ch y th p nh t là:
✥
✘
✘
A. Na
B. K
C. Rb
D. Cs
Bài 4: Kim lo i không ph n ng v i n
☛
✥
A. Li
✒
✟
B. Ca
☛
✥
✠
✫
✁
❊
i ây
✟
✠
nhi t
✩
✍
✠
✤
✠
th
✑
✞
✙
ng là:
D. Be
✠
✞
☞
c v i dung d ch :
✟
✯
B. KOH
✑
✞
M C
✒
c ngu i)
Bài 6: Các ion nào d
c
✟
C. K
Bài 5: Kim lo i Al không ph n ng
A. H2SO4(
✞
C. NaOH
u có c u hình electron 1s22s22p6 ?
✘
A. Na+, Ca2+, Al3+
B. K+, Ca2+, Mg2+
C. Na+, Mg2+, Al3+
D. Ca2+, Mg2+,Al3+
✂
D. H2SO4(loãng)
2
Bài 7: Có th dùng ch t nào sau ây
✡
✘
✠
✠
✡
làm m m n
✤
21
✞
✟
c có tính c ng t m th i?
✒
☛
✙
✠
✑
nóng
A. NaCl
B. H2SO4
Bài 8: Hi n t
✍
✞
C. Na2CO3
ng nào x y ra khi cho Na kim lo i vào dung d ch CuSO4?
☞
✥
☛
A.S i b t khí không màu và có k t t a màu
✗
✜
✌
B.B m t kim lo i có màu
✤
D. KNO3
✫
☛
✠
✗
✠
✯
.
❉
, dung d ch nh t màu.
❉
✯
☛
C.S i b t khí không màu và có k t t a màu xanh, dung d ch nh t màu.
✗
✜
✌
D.B m t kim lo i có màu
✤
✫
☛
✠
✗
✯
☛
và có k t t a màu xanh.
❉
✌
✗
Bài 9:Cho dãy các ch t: NH4Cl, (NH4)2SO4, NaCl, MgCl2, FeCl2, AlCl3. S ch t trong
✘
dãy tác d ng v i l
✖
✟
A. 5.
✞
☞
✦
✘
ng d dung d ch Ba(OH)2 t o thành k t t a là:
✞
✯
B. 4.
☛
C. 3.
✌
✗
D. 1.
Bài 10: Có các ch t khí : CO2; Cl2 ; NH3; H2S;
✘
✠
✤
u có l n h i n
ơ
✆
✞
c. Dùng NaOH khan
✟
có th làm khô các khí sau :
✡
A. NH3
B. CO2
C. Cl2
Bài 11: (Kh i A-2013): Dãy các ch t
✘
✁
✠
D. H2S
u tác d ng
✤
✖
✠
✞
☞
c v i dung d ch Ba(HCO3)2 là:
✟
✯
A. HNO3, Ca(OH)2 và Na2SO4.
B. HNO3, Ca(OH)2 và KNO3.
C. HNO3, NaCl và Na2SO4.
D. NaCl, Na2SO4 và Ca(OH)2.
Bài 12:Nh t t dung d ch NaOH
❉
✬
✬
✯
x y ra hoàn toàn ch thu
✥
✠
✓
✞
✠
C. Ca(HCO3)2.
D. Fe(NO3)3.
✠
✞
☞
✬
✯
✯
B. CuSO4.
✬
✞
✥
✒
c dung d ch trong su t. Ch t tan trong dung d ch X là
☞
A.AlCl3.
Bài 13: Cho t t dd NaOH
n d vào dung d ch X. Sau khi các ph n ng
✌
✠
✦
✘
✯
n d vào dung d ch AlCl3. Sau ph n ng dung d ch thu
✌
✞
✯
✥
✒
✯
c có ch a
✒
A. NaCl, NaOH
B. NaCl, NaOH, AlCl3
C. NaCl, NaAlO2
D.NaCl, NaOH, NaAlO2
Bài 14: H p ch t nào sau âykhông có tính l
☞
✘
✠
A. Al(OH)3
✞
B. Al2O3
✘
✥
✥
✒
A. dung d ch NaOH và Al2O3.
✯
B. dung d ch NaNO3 và dung d ch MgCl2.
✯
ng tính ?
C. Al2(SO4)3
Bài 15: C p ch t không x y ra ph n ng là
✫
✭
✯
22
D. NaHCO3.
C. dung d ch AgNO3 và dung d ch KCl.
✯
✯
D. K2O và H2O.
M C
✁
❊
3
✂
Bài 16: Hi n t
✍
✞
ng nào x y ra khi cho t
☞
✥
t
✬
dung d ch HCl vào dung d ch
✬
✯
✯
NaAlO2 ?
A. Không có hi n t
✍
B. Ban
C. Ban
✠
✓
✠
✓
✞
ng gì x y ra.
☞
✥
u có k t t a d ng keo, sau ó k t t a tan.
✌
✗
☛
✠
u có k t t a d ng keo, l
✌
✗
☛
✞
✌
✗
ng k t t a t ng d n
☞
✌
✗
✏
✓
✠
✌
nc c
✕
✠
☛
i, sau ó k t t a
✠
✌
✗
tan d n.
✓
D. Có k t t a d ng keo, k t t a không tan.
✌
Bài 17:
✗
❊
☛
thu
✡
✠
✌
✞
✗
c k t t a Al(OH)3 ng
☞
✌
✗
✞
i ta th c hi n cách làm nh sau:
✙
✕
✍
✞
A. Cho t t mu i Al3+vào dung d ch OH- (d )
✬
✬
✦
✯
✞
B. Cho t t mu i Al3+ tác d ng v i dung d ch NH3 (d )
✬
✬
✦
✖
✟
✯
✞
C. Cho Al2O3 tác d ng v i H2O
✖
✟
D. Cho Al tác d ng v i H2O
✖
✟
Bài 18: Khi cho SO2 s c qua dung d ch X
✖
✯
✠
✌
n d th y xu t hi n k t t a tr ng, sau ó
✞
✘
✘
✍
✌
✗
✧
✠
k t t a tan. X là dung d ch nào trong các dung d ch sau ?
✌
✗
✯
✯
A. Dung d ch NaOH.
B. Dung d ch Ba(OH)2
C. Dung d ch Ca(HCO3)2.
D. Dung d ch H2S.
✯
✯
✯
Bài 19 (C
✂
– 2007): Cho khí CO d
✞
Al2O3, MgO, Fe3O4, CuO thu
✔
✯
✠
✞
☞
✠
i vào ng s nung nóng
✦
✒
✠
✕
ng h n h p X g m
✪
☞
✔
c ch t r n Y. Cho Y vào dung d ch NaOH d , khu y
✘
✧
✯
✞
✘
k , th y còn l i ph n không tan Z. Gi s các ph n ng x y ra hoàn toàn. Ph n không
✘
☛
✓
✥
❅
✥
✒
tan Z g m:
✔
A. MgO, Fe, Cu
B. Mg, Fe, Cu
C.MgO, Fe3O4, Cu
D. Mg, Al, Fe, Cu
23
✥
✓
Bài 20(C
✠
✒
✞
☞
– 2010): Hòa tan h n h p g m: K2O, BaO, Al2O3, Fe3O4 vào n
✂
✪
☞
c dung d ch X và ch t r n Y. S c khí CO2
✯
✘
✧
ng x y ra hoàn toàn thu
✥
A. Fe(OH)3
✠
✞
✖
✌
✂
M C
❊
✌
✟
c d , thu
✞
n d vào dung d ch X, sau khi các ph n
✞
✯
✥
✗
B. K2CO3
☎
✠
✞
c k t t a là:
☞
D. BaCO3
C. Al(OH)3
D ng 2: Bài t p v hoàn thành s
✁
✔
✂
✄
✁
ph n ng, vi t ph
✄
✂
ư
✂
ng trình hóa h c
✆
1
✂
Bài 21: Hoàn thành các ph
✞
ng trình hóa h c d
ơ
✜
✞
✟
i ây và nêu rõ vai trò c a nhôm
✠
✗
trong m i ph n ng:
✪
✥
a) Al + Cl2
✒
AlCl3
✂
b) Al + HNO3
Al(NO3)3 + NO + H2O
✂
✄
c) Al + NaOH + H2O
d) Al + Fe2O3
e) Al + H2O
NaAlO2 + H2
✂
Al2O3 + Fe
✂
Al(OH)3 + H2
✂
✄
☎
Bài 22: Hoàn thành các PTHH sau:
1. NaHCO3 + ?
3. Mg + ?
CO2 + ? + ?
2. KOH + ?
MgCl2 + ?
4. CaSO4 + ?
Bài 23: Hoàn thành các ph
✞
ng trình hóa h c d
ơ
✜
✞
K2CO3 + ?
CaCO3 + ?
i ây và nêu rõ vai trò c a nhôm trong
✟
✠
✗
m i ph n ng:
✪
✥
✒
a)Al + KOH + H2O
b) HCl + Al
c) Al + O2
KAlO2 + H2
✂
AlCl3 + H2
✂
✄
Al2O3
✂
d) Al + H2SO4
✂
Al2(SO4)3 + SO2 + H2O
✄
Bài 24: Hoàn thành các ph
1. HCl + …
✞
ng trình hóa h c sau:
ơ
✜
NaCl + …
2. … + Al
3. … + Mg Mg(NO3)2 + ….+ NO + ..
4. NaCl + …
AlCl3 + …
AgCl + …
Bài 25: Trong s các ph n ng hóa h c sau, ph n ng nào sai?
✦
✥
✒
✜
A. 2Na + 2H2O→ 2NaOH + H2
✥
✄
B. 2 KNO3
→ 2K + 2NO2 + O2
t
0
C. Ca(OH)2 + CO2→CaCO3
✆
+ H2 O
24
✒