B ăGIÁOăD CăVĨă ĨOăT O
TR
NGă
IăH CăKINHăT ăTHĨNHăPH ăH ăCHệăMINH
LểăM ăKIM
PHÂN TÍCH NH NG Y U T
S
TÁCă
NGă
N
CH P NH N CÔNG NGH TRONG VI C
NG D NG H TH NG THÔNG TIN QU N LÝ
T I B NH VI Nă AăKHOAă
NG NAI
LU NăV NăTH CăS ăKINHăT
Tp.ăH ăChíăMinhăậ N mă2015
B ăGIÁOăD CăVĨă ĨOăT O
TR
NGă
IăH CăKINHăT ăTHĨNHăPH ăH ăCHệăMINH
LểăM ăKIM
PHÂN TÍCH NH NG Y U T
S
TÁCă
NGă
N
CH P NH N CÔNG NGH TRONG VI C
NG D NG H TH NG THÔNG TIN QU N LÝ
T I B NH VI Nă AăKHOAă
NG NAI
ChuyênăngƠnh:ăKinhăt ăphátătri n
Mưăs :ă60310105
LU NăV NăTH CăS ăKINHăT
GI NG VIểNăH
NGăD NăKHOAăH C:ăGS.TS. HOĨNGăTH ăCH NH
Tp.ăH ăChíăMinhăậ N mă2015
L IăCAMă OAN
H c viên Lê M Kim xin cam đoan: “Toàn b n i dung c a bài lu n v n
này là công trình nghiên c u th c s c a cá nhân, đ
c th c hi n theo đ c
nghiên c u. Các s li u dùng đ phân tích, nh ng k t lu n nghiên c u đ
bày trong lu n v n này là trung th c và ch a t ng đ
c trình
c công b ra ngoài d
b t c hình th c nào.”
H c viên Lê M Kim xin ch u trách nhi m v nghiên c u c a mình.
Tp. H Chí Minh, ngày 01 tháng 4 n m 2015
H c viên
ng
i
M CăL C
Trang ph bìa
L i cam đoan
M cl c
Danh m c các b ng
Danh m c các hình
Tóm t t
Ch
ng 1 - Gi i thi u t ng quan v đ tài nghiên c u .......................................... 1
1.1 S c n thi t c a đ tài ......................................................................... 1
1.2 M c tiêu nghiên c u ........................................................................... 3
1.3
it
ng và ph m vi nghiên c u....................................................... 3
1.4. Câu h i nghiên c u ............................................................................ 3
1.5 Ph
ng pháp nghiên c u .................................................................... 3
1.6 ụ ngh a th c ti n c a đ tài ................................................................ 4
1.7 K t c u c a đ tài ................................................................................ 5
Ch
ng 2 - C s lý thuy t, gi thuy t nghiên c u và mô hình nghiên c u ......... 7
2.1 C s lý thuy t .................................................................................... 7
2.1.1 H th ng thông tin qu n lý b nh vi n FPT eHospital (h
th ng eHospital).................................................................................... 7
2.1.2 Các n i dung chu n hóa ............................................................. 10
2.1.2.1 Ti p nh n b nh nhân, khám và đi u tr b nh ..................... 10
2.1.2.2 Qu n lý c n lâm sàng ......................................................... 11
2.1.2.3 Qu n lý lâm sàng ................................................................ 11
2.1.2.4 Qu n lý d
c ph m ............................................................ 12
2.1.2.5 Qu n lý vi n phí ................................................................. 14
2.1.2.6 Báo cáo t ng h p ................................................................ 14
2.1.3 Khái ni m và lý thuy t v ý đ nh hành vi .................................. 14
2.1.3.1 Thuy t hành đ ng h p lý TRA .......................................... 14
2.1.3.2 Thuy t hành vi d đ nh TPB .............................................. 15
2.1.3.3 Mô hình ch p nh n công ngh nguyên b n (TAM) ........... 16
2.1.3.4 Mô hình ch p nh n công ngh phiên b n 2 (TAM 2) ........ 18
2.1.3.5 TAM trong l nh v c ch m sóc s c kh e ............................ 19
2.1.3.6 Nh ng bi n ngo i sinh trong mô hình TAM m
r ng ................................................................................................. 20
2.2 Gi thuy t nghiên c u ....................................................................... 20
2.2.1 Nh n th c tính h u d ng và nh n th c tính d s d ng ............ 20
2.2.2 H tr ng
i dùng cu i.............................................................. 21
2.2.3 i u ki n thu n l i .................................................................... 22
2.2.4 ào t o ....................................................................................... 22
2.2.5 S t nguy n .............................................................................. 23
2.2.6 S phù h p v i công vi c .......................................................... 23
2.2.7 Minh ch ng k t qu ................................................................... 23
2.2.8 S t tin ..................................................................................... 24
2.2.9 Tr ng thái lo l ng ....................................................................... 24
2.2.10 Chi phí tài chính....................................................................... 25
2.2.11 S tín nhi m ............................................................................. 25
2.2.12 V n hóa .................................................................................... 25
2.2.13 Chu n xã h i ............................................................................ 26
2.3 Mô hình nghiên c u .......................................................................... 27
Ch
ng 3 - Ph
ng pháp nghiên c u .................................................................. 29
3.1 Thi t k nghiên c u........................................................................... 29
3.1.1 Ph
ng pháp nghiên c u ........................................................... 29
3.1.2 Quy trình nghiên c u ................................................................. 30
3.2 Xây d ng thang đo ............................................................................ 32
3.2.1 Thang đo nh n th c tính h u d ng (7 bi n) .............................. 32
3.2.2 Thang đo nh n th c tính d s d ng (6 bi n) ............................ 33
3.2.3 Thang đo h tr ng
i dùng cu i (3 bi n)................................. 34
3.2.4 Thang đo đi u ki n thu n l i (4 bi n) ....................................... 34
3.2.5 Thang đo đào t o (5 bi n) .......................................................... 35
3.2.6 Thang đo s phù h p v i công vi c (2 bi n) ............................. 36
3.2.7 Thang đo minh ch ng k t qu (4 bi n) ...................................... 36
3.2.8 Thang đo s t tin (5 bi n) ........................................................ 36
3.2.9 Thang đo tr ng thái lo l ng (4 bi n) .......................................... 37
3.2.10 Thang đo chu n xã h i (4 bi n) ............................................... 38
3.2.11 Thang đo ý đ nh hành vi s d ng eHospital (5 bi n) .............. 38
3.2.12 Thang đo các y u t nhân kh u h c ........................................ 39
3.3 Thi t k m u...................................................................................... 40
3.3.1 Xác đ nh đ i t
3.3.2 Xác đ nh kích th
ng kh o sát ...................................................... 40
c m u ........................................................... 40
3.3.3 K thu t l y m u ........................................................................ 40
Ch
ng 4 - K t qu nghiên c u ........................................................................... 42
4.1 Thông tin m u nghiên c u ................................................................ 42
4.2 Ki m đ nh thang đo ........................................................................... 43
4.2.1 Nhân t “Nh n th c tính h u d ng” .......................................... 44
4.2.2 Nhân t “Nh n th c tính d s d ng” ....................................... 45
4.2.3 Nhân t “H tr ng
i dùng cu i” ............................................ 46
4.2.4 Nhân t “ i u ki n thu n l i” ................................................... 46
4.2.5 Nhân t “ ào t o” ..................................................................... 47
4.2.6 Nhân t “S phù h p v i công vi c” ......................................... 47
4.2.7 Nhân t “Minh ch ng k t qu ” .................................................. 48
4.2.8 Nhân t “S t tin” .................................................................... 48
4.2.9 Nhân t “Tr ng thái lo l ng” ..................................................... 49
4.2.10 Nhân t “Chu n xã h i” ........................................................... 49
4.2.11 ụ đ nh hành vi s d ng eHospital ........................................... 50
4.3 Phân tích nhân t khám phá EFA ..................................................... 50
4.3.1 Phân t nhân t khám phá EFA đ i v i các bi n đ c l p .......... 51
4.3.2 Phân t nhân t khám phá EFA đ i v i bi n ph thu c ............ 54
4.3.3 Kh ng đ nh mô hình nghiên c u ............................................... 55
4.4 Ki m đ nh mô hình nghiên c u......................................................... 57
4.4.1 Ki m đ nh h s t
ng quan Pearson ........................................ 57
4.4.2 Ki m đ nh gi thuy t ................................................................. 58
4.4.3 Ki m đ nh vi ph m các gi đ nh trong h i qui tuy n tính ......... 59
4.4.4 T ng k t k t qu ki m đ nh các gi thuy t ................................ 60
Ch
ng 5 - Th o lu n và gi i pháp ...................................................................... 62
5.1 Th o lu n k t qu nghiên c u ........................................................... 62
5.1.1 So sánh k t qu nghiên c u và các gi thuy t ban đ u.............. 62
5.1.1.1 Y u t nh n th c tính h u d ng và nh n th c tính
d s d ng ...................................................................................... 62
5.1.1.2 Y u t h tr ng
i dùng cu i ........................................... 63
5.1.1.3 Y u t đi u ki n thu n l i .................................................. 64
5.1.1.4 Y u t đào t o .................................................................... 64
5.1.1.5 Y u t s phù h p v i công vi c........................................ 65
5.1.1.6 Y u t minh ch ng k t qu ................................................ 65
5.1.1.7 Y u t s t tin ................................................................... 66
5.1.1.8 Y u t tr ng thái lo l ng ..................................................... 67
5.1.1.9 Y u t chu n xã h i ............................................................ 68
5.1.2 So sánh k t qu nghiên c u v i các m c tiêu nghiên c u ......... 68
5.1.3 ụ ngh a c a nghiên c u ............................................................. 69
5.2 Gi i pháp nâng cao ý đ nh s
d ng eHospital t i BV K
ng Nai ................................................................................................. 70
5.3 H n ch c a nghiên c u và h
ng nghiên c u ti p theo ................. 72
K T LU N ............................................................................................ 74
TÀI LIÊU THAM KH O
PH L C
DANH M C T
TRA
TPB
TAM
CNTT
BV K
VI T T T
Theory of Reasoned Action
Theory of Planned Behavior
Technology Acceptance Model
Thuy t Hành đ ng h p lý
Thuy t hành vi d đ nh
Mô hình ch p nh n công ngh
Công ngh thông tin
B nh vi n a khoa
DANH M C CÁC B NG
B ng 4.1. T l tr l i ...................................................................................... 42
B ng 4.2. B ng th ng kê các y u t nhân kh u h c c a m u kh o sát ........... 43
B ng 4.3.
tin c y thang đo nhân t “Nh n th c tính h u d ng” ................ 44
B ng 4.4.
tin c y thang đo nhân t “Nh n th c tính h u d ng” sau
khi lo i bi n PU5 ............................................................................................ 44
B ng 4.5.
tin c y thang đo nhân t “Nh n th c tính h u d ng” sau
khi lo i bi n PU4 ............................................................................................ 45
B ng 4.6.
tin c y thang đo nhân t “Nh n th c tính d s d ng” ............. 45
B ng 4.7.
tin c y thang đo nhân t “H tr ng
B ng 4.8.
tin c y thang đo nhân t “ i u ki n thu n l i” ......................... 46
B ng 4.9.
tin c y thang đo nhân t “ ào t o” ........................................... 47
B ng 4.10.
tin c y thang đo nhân t “S phù h p v i công vi c” ............. 47
B ng 4.11.
tin c y thang đo nhân t “Minh ch ng k t qu ”...................... 48
B ng 4.12.
tin c y thang đo nhân t “S t tin” ........................................ 48
B ng 4.13.
tin c y thang đo nhân t “Tr ng thái lo l ng” ......................... 49
B ng 4.14.
tin c y thang đo nhân t “Chu n xã h i” ................................ 49
B ng 4.15.
tin c y thang đo “ụ đ nh hành vi s d ng eHospital” ............. 50
i dùng cu i” .................. 46
B ng 4.16. Ki m đ nh KMO và Bartlett’s cho bi n đ c l p ........................... 51
B ng 4.17. Ma tr n nhân t v i phép xoay Principal Varimax cho bi n
đ c l p .............................................................................................................. 52
B ng 4.18. Ki m đ nh KMO và Bartlett’s cho bi n ph thu c ....................... 54
B ng 4.19. Ma tr n nhân t cho bi n ph thu c .............................................. 55
B ng 4.20.
nh ngh a các bi n đ c l p trích xu t đ
c t phân tích
nhân t EFA ..................................................................................................... 56
B ng 4.21. Kh ng đ nh các gi thi t trong mô hình nghiên c u ..................... 56
B ng 4.22. K t qu phân tích t
ng quan ....................................................... 57
B ng 4.23. B ng tóm t t các h s h i quy ..................................................... 58
B ng 4.24. B ng k t qu ki m đ nh các gi thuy t mô hình ........................... 61
DANH M C CÁC HÌNH
Hình 2.1. Các phân h qu n lý chính c a h th ng eHospital ........................... 8
Hình 2.2. Mô hình ng d ng 03 l p (03 layers) ................................................ 9
Hình 2.3. Mô hình thuy t hành đ ng h p lý TRA (Fishbein and Ajzen ,1975) ..
.......................................................................................................................... 15
Hình 2.4. Mô hình thuy t hành vi d đ nh (TPB) (Ajzen, 1991) .................... 16
Hình 2.5. Mô hình ch p nh n công ngh TAM nguyên b n c a (Davis, 1989)
.......................................................................................................................... 16
Hình 2.6. Mô hình ch p nh n công ngh phiên b n 2 (Venkatesh, 2002) ...... 19
Hình 2.7. Mô hình nghiên c u đ xu t ............................................................ 28
Hình 3.1. Quy trình nghiên c u ....................................................................... 31
TÓM T T
Vi c ng d ng công ngh thông tin vào l nh v c ch m sóc s c kh e, đ c
bi t là ng d ng h th ng thông tin qu n lý đ ng b t i các b nh vi n
hi n nay đ
c xác đ nh là nhi m v tr ng đi m c a ngành Y t
53
n
c ta
. M t trong
nh ng v n đ c t lõi trong vi c tri n khai h th ng CNTT qu n lý t i b nh vi n
là s ch p nh n công ngh d n đ n vi c s d ng hi u qu h th ng c a ng
is
d ng (nhân viên y t ). Do đó, m c tiêu c a nghiên c u này là phát tri n m t
ph
ng pháp nghiên c u nh m đóng góp cho vi c lý gi i s ch p nh n c a ng
i
dùng đ i v i h th ng thông tin qu n lý b nh vi n, t đó đ a ra m t s khuy n
ngh nâng cao ý đ nh s d ng công ngh c a nhân viên y t nh m mang l i hi u
qu và ch t l
ng trong công tác ch m sóc s c kh e.
Mô hình nghiên c u đ
c xây d ng b ng cách m r ng mô hình ch p nh n
công ngh TAM (Technology Acceptance Model, Davis 1989) d a trên n n t ng
c a vi c k t h p mô hình ch p nh n công ngh TAM v i thuy t hành vi d đ nh
xây d ng thang đo, tác gi
TPB (Theory of Planned Behaviour, Ajzen 1991).
tham kh o các thang đo c a các tác gi n
c ngoài đo l
ng các khái ni m v s
ch p nh n công ngh trong l nh v c ch m sóc s c kh e. Có 49 bi n quan sát cho
11 khái ni m là: (1) nh n th c tính h u d ng, (2) nh n th c tính d s d ng, (3)
h tr ng
i dùng cu i, (4) đi u ki n thu n l i, (5) đào t o, (6) s phù h p v i
công vi c, (7) minh ch ng k t qu , (8) s t tin, (9) tr ng thái lo l ng, (10) chu n
xã h i và (11) ý đ nh hành vi s d ng. Ti n hành kh o sát đ nh tính hai l n, l n
đ u v i 05 ng
i đ hi u ch nh thang đo, l n sau v i 10 ng
i đ xác đ nh m c
đ rõ ràng, d hi u c a câu h i, t đó xây d ng b ng câu h i kh o sát đ nh l
và ti n hành kh o sát nhân viên B nh vi n
d
c s , đi u d
a khoa
ng Nai (g m các bác s ,
ng, k thu t viên và nhân viên hành chính). Nghiên c u đ
ti n hành v i c m u là 245. D li u thu v đ
16.0. Các công c đ
ng
c
c x lý trên ph n m m SPSS
c s d ng đ phân tích là đánh giá đ tin c y Cronbach’s
Alpha, phân tích nhân t khám phá EFA, phân tích t
ng quan, h i qui, T-test.
Quá trình đánh giá thang đo và phân tích nhân t đã lo i ra 07 quan sát
(g m 02 quan sát c a nhân t nh n th c tính h u d ng và toàn b 05 quan sát c a
nhân t s t tin), 42 quan sát còn l i đ
c đ a vào phân tích t
qui. K t qu nghiên c u cho th y có 06 y u t
đ nh s d ng. Trong đó, nh h
nh h
ng quan và h i
ng theo chi u thu n đ n ý
ng m nh nh t là nh n th c tính d s d ng, th
nhì là nh n th c tính h u d ng, th ba là tình tr ng lo l ng, th t là minh ch ng
k t qu , th n m là s phù h p v i công vi c và cu i cùng là h tr ng
i dùng
cu i.
D a vào k t qu nghiên c u, tác gi đã đ xu t m t s khuy n ngh cho các
nhà qu n lý BV K
ng Nai c ng nh đ i tác cung c p h th ng ph n m m
nh m nâng cao ý đ nh s d ng công ngh cho các nhân viên y t , h
ng đ n m t
b nh vi n hi n đ i v i vi c cung c p d ch v ch m sóc s c kh e ch t l
tin c y.
ng và
1
CH
NGă1ă- GI I THI U T NG QUAN V
TÀI NGHIÊN C U
1.1 S c n thi t c aăđ tài
Ngày nay vi c ng d ng CNTT trong l nh v c ch m sóc s c kh e tr nên
vô cùng quan tr ng, có th nói là v n đ s ng còn c a các t ch c ch m sóc s c
kh e, đ c bi t là các b nh vi n. Chính ph các n
b nh vi n đ u nh n th c đ
c, các bác s , các qu n tr viên
c l i ích c a vi c ng d ng và phát tri n CNTT
trong l nh v c này. Trong h th ng ch m sóc s c kh e, thông tin đóng vai trò n n
t ng b i vì đó là c s đ đ a ra các ch n đoán và quy t đ nh đi u tr theo h
ng
có l i nh t cho b nh nhân c ng nh đ qu n lý và t ch c các ho t đ ng trong
b nh vi n. Các thông tin cá nhân và y t c a b nh nhân, m c l
ng và thâm niên
c a nhân viên, báo cáo thu chi và hi u qu ho t đ ng c a b nh vi n, m c t n kho
c a các v t li u và thu c…là m t s thành ph n chính c a h th ng thông tin
qu n lý b nh vi n, c n đ
c l u tr và x lý trên toàn h th ng. M c dù CNTT
giúp gia t ng hi u qu trong vi c qu n lý, t ch c và thúc đ y ti n b c a b nh
vi n, nh ng nh ng ph n kháng có th có t phía nhân viên s d ng đ i v i công
ngh m i làm cho vi c áp d ng nó m t cách hi u qu tr nên khó kh n và m t
nhi u th i gian h n. Chính vì th , cùng v i xu h
ng vi tính hóa, vi c đánh giá
m c đ ch p nh n công ngh tr thành m t v n đ quan tr ng trong l nh v c
ch m sóc s c kh e ngày nay. Các nghiên c u v s ch p nh n công ngh vì v y
r t quan tr ng trong vi c phát tri n các h th ng thông tin qu n lý b nh vi n.
Bên c nh đó, các báo cáo c a Vi n Y h c (Institute of Medicine) n m 2003
cho th y t l các sai sót y khoa t i các b nh vi n M dao đ ng t 2.9% đ n
3.7%. Kho ng m t n a trong s đó là nh ng sai sót có th đ
c phòng ng a và
ng n ch n. Trong nh ng báo cáo trên, các nhà nghiên c u đã quan sát th y r ng
kho ng 44.000 đ n 98.000 b nh nhân thi t m ng vì nh ng sai sót trong l nh v c
y khoa, chi phí c a nh ng sai sót có th phòng ng a là vào kho ng 17 đ n 29 t
USD31. Bên c nh đó, m t s th ng kê phân tích khác ch ra r ng các b nh vi n
c n c i thi n tình tr ng thi u h t h th ng thông tin qu n lý y t và mô t nh ng
2
đ c đi m m i c n có c a các h th ng đó. Vì v y, vi c c i thi n các h th ng
thông tin trong l nh v c y t theo quan đi m c a ng
i s d ng c n đ
c đi u tra
và nghiên c u. Trên c s đó, vi c nghiên c u m c đ ch p nh n s d ng công
ngh s giúp đ ra các gi i pháp làm t ng hi u qu
ng d ng, và t đó gi m t l
m c l i trong công tác ch m sóc s c kh e. Ngoài l i ích quan tr ng nh t c a vi c
ng d ng CNTT trong l nh v c s c kh e là nâng cao ch t l
ng ch m sóc b nh
nhân, các chuyên gia y t còn đang b thuy t ph c b i nh ng l i th khác nh :
b o m t d li u, t c đ cao khi t i các d li u liên quan đ n b nh nhân t h
th ng, gi m chi phí tài chính, gi m s l
Nh n th c đ
c nh ng l i ích v
ng công vi c.
t tr i, các b nh vi n
Vi t Nam trong
th i gian qua c ng đã ti n hành tìm hi u và ng d ng CNTT trong vi c qu n lý,
v n hành b nh vi n. Tuy nhiên, đa s các b nh vi n m i d ng l i
vi c khai thác
công vi c v n phòng, th ng kê, báo cáo. M t s m i ch
ng d ng đ
ph n riêng l nh qu n lý nhân s , vi n phí, qu n lý kho d
c, b nh nhân ra vào
c t ng
vi n,… gây lãng phí nhân l c nh p s li u c a b nh vi n. Hi n nay, đã có m t s
b nh vi n l n đ u t m t h th ng thông tin hoàn ch nh có th qu n lý đ ng b
t ng th nh B nh vi n Gia
nh, B nh vi n H u Ngh , B nh vi n B nh Nhi t
i... Cùng v i s v n đ ng và phát tri n đó, BV K
ng Nai sau khi chuy n
sang c s m i, v i s m nh ch m sóc s c kh e nhân dân và t m nhìn v
n ra
qu c t , c ng l a ch n và tri n khai m t h th ng thông tin qu n lý t ng th b nh
đ u n m 2015. Th i đi m này, h th ng đang trong quá trình đ
c
chuy n giao cho b nh vi n, v n đ đ t ra là rút ng n th i gian c n thi t đ
n
vi n t
đ nh h th ng c ng nh đ nhân viên có th ch p nh n và s d ng m t cách
thành th o và hi u qu . Do đó, vi c tìm ra các y u t th c s
nh h
ng đ n ý
đ nh s d ng công ngh c a các nhân viên b nh vi n r t quan tr ng.
ó là lý do
tác gi ch n đ tài nghiên c u ắPhân tích nh ng y u t tácăđ ngăđ n s ch p
nh n công ngh trong vi c ng d ng h th ng thông tin qu n lý b nh vi n
t i BV K
ng Nai”.
3
1.2 M c tiêu nghiên c u
M c tiêu nghiên c u bao g m:
- Xác đ nh nh ng y u t
nh h
ng đ n ý đ nh s
eHospital c a các nhân viên BV K
- Xác đ nh m c đ
nh h
th ng
ng Nai.
ng c a m i y u t đó t i ý đ nh s d ng H
th ng eHospital c a nhân viên BV K
-
d ng H
ng Nai.
xu t nh ng khuy n ngh phù h p trong quá trình tri n khai áp d ng
h th ng thông tin qu n lý b nh vi n cho các nhà qu n tr b nh vi n,
ng
i vi t ph n m m nh m mang l i hi u qu
iăt
ng và ph m vi nghiên c u
1.3
ng d ng cao nh t.
- S n ph m nghiên c u: h th ng thông tin qu n lý b nh vi n FPT
eHospital (sau đây g i t t là h th ng eHospital)
i t
-
nh h
ng nghiên c u: các y u t
th ng eHospital c a nhân viên BV K
it
-
ng đ n ý đ nh s d ng h
ng Nai.
ng kh o sát: nhân viên BV K
ng Nai.
- Th i gian nghiên c u: t tháng 01 đ n tháng 04 n m 2015.
1.4 Câu h i nghiên c u
V i m c tiêu và ph m vi nghiên c u đã trình bày, bài vi t s tr l i 03 câu
h i nghiên c u sau:
- Câu h i 1: Các y u t
nh h
ng đ n ý đ nh s d ng h th ng thông tin
qu n lý c a nhân viên B nh vi n a khoa
ng Nai?
- Câu h i 2: M c đ tác đ ng c a các y u t này đ n ý đ nh s d ng h
th ng thông tin qu n lý b nh vi n nh th nào?
- Câu h i 3: Gi i pháp nào giúp nâng cao ý đ nh s d ng h th ng c a
nhân viên B nh vi n
a khoa
ng Nai nh m mang l i hi u qu
ng
d ng cao nh t?
1.5 Ph
ngăphápănghiênăc u
Nghiên c u khám phá đ
c th c hi n b ng ph
tính thông qua k thu t th o lu n tay đôi.
it
ng pháp nghiên c u đ nh
ng đ
c ch n là các qu n tr
4
viên c p cao và các chuyên gia v CNTT c a BV K
Nghiên c u th c nghi m đ
đ nh l
ng Nai và công ty FPT.
c th c hi n b ng ph
ng pháp nghiên c u
ng thông qua k thu t thu th p thông tin b ng cách ph ng v n tr c ti p
các nhân viên c a BV K
ng Nai, v i thang đo đã đ
chuyên gia. Các m u nghiên c u s đ
c đo l
c ki m đ nh b i các
ng trên thang đo Likert 5 đi m
v i 1 là hoàn toàn không đ ng ý và 5 là hoàn toàn đ ng ý
Các d li u sau khi đi thu th p v đ
không h p l và d
li u đ
c x
c làm s ch, lo i b nh ng b n tr l i
lý b ng ph n m m SPSS 16.0 (Statistical
Package for Social Sciences). V i các công c th ng kê mô t , phân tích t
ng
quan, ki m đ nh thang đo v i Cronbach’s Alpha, phân tích nhân t khám phá,
phân tích h i qui, T-test.
1.6 Ý ngh aăth c ti n c aăđ tài
Các b nh vi n
các n
c phát tri n trên th gi i, v i c s h t ng CNTT
hi n đ i đã t đ ng hóa trong công tác qu n lý h s b nh án, theo dõi b nh
nhân, qu n lý toàn di n quá trình đi u tr . M t s ca ph u thu t đ c bi t có th
đ
c truy n hình tr c ti p qua các màn hình l n, th c hi n h i ch n, giao ban t
xa, tr giúp đ c l c trong công tác đi u tr , đào t o và nghiên c u khoa h c.
Ng
c l i thì
Vi t Nam, vi c ng d ng và phát tri n CNTT trong l nh v c
ch m sóc s c kh e m i ch di n ra m nh m trong nh ng n m g n đây. S phát
tri n c a n n kinh t xã h i Vi t Nam đã t o ra cho ngành y t nh ng thu n l i
đáng k , song c ng đ t ra yêu c u c p thi t v nâng cao ch t l
ch m sóc s c kh e nhân dân, m r ng h p tác trong n
ng đi u tr và
c và qu c t . Vì v y, các
b nh vi n hi n nay m t m t tìm cách c i ti n và trang b máy móc thi t b y t
m i, đ ng th i m t khác t ng b
c ng d ng CNTT vào vi c qu n lý.
V i l i th v v n và tính ch đ ng, th i gian qua, nhi u b nh vi n t nhân
đã m nh d n đ u t đúng m c ph n c ng, ph n m m qu n lý t ng th b nh vi n
và đã thu đ
c hi u qu cao trong qu n lý, nâng cao ch t l
b nh nhân. T i các b nh vi n công, ch tr
ng ph c v , đi u tr
ng xã h i hóa ngành y t và t ch
tài chính đã t o đi u ki n thu n l i cho các b nh vi n đ u t phát tri n c s h
5
t ng c ng nh nâng cao ch t l
BV K
ng ph c v . Trong b i c nh đó, Ban Lãnh đ o
ng Nai v i t m nhìn đ a b nh vi n đ n t m cao tiêu chu n qu c t , đã
quy t đ nh đ u t h th ng thông tin qu n lý b nh vi n m t cách toàn di n
(FPT.eHospital) và b t đ u đ
c tri n khai t đ u n m 2015. T i th i đi m này,
h th ng đang trong quá trình đ
c chuy n giao cho b nh vi n. Do đó, v n đ
n
đ nh h th ng c ng nh v n đ làm cách nào đ giúp các nhân viên có th ch p
nh n và s d ng m t cách thành th o, hi u qu trong th i gian ng n nh t là
nh ng v n đ c p thi t và đ
c chú tr ng. Vi c s m s d ng thành th o và n
đ nh h th ng góp ph n gia t ng hi u qu c ng nh gi m chi phí không c n thi t
trong quá trình tri n khai h th ng và trong ho t đ ng ch m sóc s c kh e dài h n
c a b nh vi n.
c đi u đó, lu năv năPhân tích nh ng y u t tácăđ ngăđ n s
Ý th c đ
ch p nh n công ngh trong vi c ng d ng h th ng thông tin qu n lý b nh
vi n t i BV K
đ h
ng Nai mong mu n góp ph n đ a ra các khuy n ngh ban đ u
ng nhân viên b nh vi n đ n s ch p nh n và h p tác trong vi c tri n khai
s d ng h th ng eHospital, t ng b
tin qu n lý t i BV K
c c i thi n cách ti p c n c a h th ng thông
ng Nai nói riêng và các b nh vi n trên c n
c nói
chung.
1.7 K t c u c aăđ tài
tài bao g m 5 ch
Ch
ng:
ng 1 - Gi i thi u t ng quan: ch
ng này tác gi nêu lên s c n
thi t và lý do ch n đ tài, đ ng th i trình bày các n i dung nh m c
tiêu nghiên c u, đ i t
ng và ph m vi nghiên c u, ph
ng pháp nghiên
c u m t cách t ng quát.
Ch
ng 2 - C s lý thuy t: trong ch
ng này, tác gi nghiên c u tài
li u v mô hình ch p nh n công ngh . Các thông tin chi ti t v các y u
t chính và các y u t ngo i sinh c a TAM đ
Ch
ng 3 - Ph
r ng đ
c đ a ra.
ng pháp nghiên c u: trong ch
ng này, mô hình m
c gi i thích v i t ng y u t . Các gi thuy t nghiên c u đ
c
6
gi i thích và đ ng th i các ph
ng pháp nghiên c u đ
c gi i thi u và
mô t c th . Nh ng thông tin chi ti t v các công c th ng kê và các
giai đo n thu th p d li u c ng đ
Ch
c đ a ra trong ph n này.
ng 4 - K t qu nghiên c u: ch
th ng kê theo các d li u thu th p đ
Các k t qu phân tích này đ
ng này t p trung phân tích d li u
c t các b nh vi n đ
c đ a ra và các gi thuy t đ
c đ c p.
c đánh giá
theo k t qu .
Ch
ng 5 - Th o lu n và gi i pháp: đ a ra k t lu n v mô hình nghiên
c u, đánh giá các y u t
nh h
ng, t đó đ xu t gi i pháp cho các nhà
nghiên c u khoa h c hành vi, các nhà qu n lý b nh vi n trong vi c
khuy n khích cán b nhân viên y t trong vi c ng d ng CNTT trong
công tác chuyên môn và qu n lý. Ngoài ra ph n này còn đ c p đ n các
h n ch c a nghiên c u và h
ng nghiên c u ti p theo.
7
CH
NGă2ă- C ăS
LÝ THUY T, GI THUY T NGHIÊN C U VÀ
MÔ HÌNH NGHIÊN C U
2.1 C ăs lý thuy t
2.1.1 H
th ng thông tin qu n lý b nh vi n FPT.eHospital (h
th ng
eHospital)
H th ng thông tin qu n lý b nh vi n eHospital là h th ng qu n lý toàn
di n cho m t b nh vi n, qu n lý toàn b ho t đ ng thông su t t lúc ti p nh n
b nh nhân vào vi n cho đ n khi ra vi n. eHospital là m t th th ng nh t và t i u
hoá vi c s d ng các ngu n l c. H th ng đ
c phân chia thành nhi u phân h
nghi p v và k t h p các phân h này t o thành lu ng thông tin th ng nh t, đem
l i s c m nh t ng l c cho b nh vi n. Ngoài ra, eHospital là h th ng m , thu n
ti n cho vi c m r ng h th ng c ng nh k t n i và tích h p thông tin gi a các
phân h hi n t i và t
ng lai.
H th ng g m nhi u ch
ng trình ph n m m chuyên môn (module) qu n lý
t ng ph n vi c chuyên bi t khác nhau. M i ch
ng trình ph n m m chuyên môn
qu n lý k t n i thành m t th th ng nh t, s li u t p trung duy nh t toàn b nh
vi n. Các ch
đ
ng trình qu n lý nghi p v bao g m nhi u ch
c phân b thành các phân h qu n lý (module) chính nh sau:
ng trình con và
8
Hìnhă2.1.ăCácăphơnăh ăqu nălỦăchínhăc aăh ăth ngăeHospital
(Ngu n: Công ty FPT, 2014)
H th ng ph n m m đ
c thi t k theo mô hình
ng d ng 03 l p (03
Layers): giao di n, x lý nghi p v và truy xu t d li u. Ngoài ra còn có thêm
các thành ph n h tr .
9
Hình 2.2. Môăhìnhă ngăd ng 03ăl pă(03ălayers)
(Ngu n: Microsoft Application Architecture Guide, 2nd Edition, October 2009)
- L p giao di n (Presentation Layer): L p này làm nhi m v giao ti p v i
ng
i dùng cu i đ thu th p d li u và hi n th k t qu /d li u thông qua các
thành ph n trong giao di n ng
i s d ng. L p này s s d ng các d ch v do
l p Business Logic cung c p.
- L px
lý nghi p v (Business Layer): L p này th c hi n các nghi p v
chính c a h th ng, s d ng các d ch v do l p Data Access cung c p, và cung
c p các d ch v cho l p Presentation.
- L p truy xu t d li u (Data Access Layer): L p này th c hi n các nghi p
10
v liên quan đ n l u tr và truy xu t d li u c a ng d ng. Th
s
d ng các d ch v c a các h qu n tr c s d
ng l p này s
li u nh
SQL Server,
Oracle,… đ th c hi n nhi m v c a mình.
- Thành ph n h tr (Cross-Cutting): Cung c p các th vi n, các thành ph n
h tr x lý cho các l p Presentation, Business, Data.
2.1.2 Các n i dung chu n hóa
2.1.2.1 Ti p nh n b nh nhân
Quy trình này đóng vai trò r t quan tr ng, là đ u vào thông tin c a b nh
vi n, đ m b o toàn b h th ng ho t đ ng thông su t t lúc ti p nh n b nh nhân
đ n khi b nh nhân ra vi n. Ngoài ra, quy trình này còn ph c v công tác qu n lý,
ki m soát ch t ch tình hình ti p nh n b nh khám đi u tr n i trú và ngo i trú.
Quy trình này khi đ
c chu n hoá t t s h n ch t i đa các thao tác trùng l p
trong vi c nh p s li u và qu n lý s li u t i công đo n này, ti t ki m đ
phí và ngu n l c. Song song đó, b nh nhân c ng gi m đ
c chi
c các th t c phi n
ph c, gi m chi phí, s c l c cho vi c di chuy n trong quá trình khám b nh.
C n c m c đích, ch c n ng c a quy trình nh
trên, các n i dung chu n
hóa quy trình này g m:
- Chu n hoá các thông tin hành chính c a b nh nhân: h tên, n m sinh,
gi i tính, đ a ch th
ng trú, đ a ch t m trú, ng
i liên h ,...
- Chu n hoá các thông tin ti p nh n b nh nhân khi đ ng ký khám b nh t i
b nh vi n: th i gian ti p nh n, n i ti p nh n, lý do đ n khám, phân lo i
đ it
ng khám b nh, xác đ nh phòng khám phù h p...
- Chu n hoá các thông tin khám ch a b nh c a b nh nhân: thông tin sinh
hi u, thông tin b nh s , ti n s b nh khám th c th ...
- Chu n hoá các thông tin ch đ nh th c hi n c n lâm sàng trong quá trình
khám ch a b nh: th i gian ch đ nh, n i ch đ nh, bác s ch đ nh, n i
dung d ch v c n th c hi n.
- Chu n hoá thông tin toa thu c khi bác s cho toa: tên thu c c n cho, ch
đ nh li u dùng, th i gian s d ng, đ
ng dùng,...
11
- Chu n hoá k t qu khám ch a b nh: ra toa, đi u tr ngo i trú, h n tái
khám, ch đ nh nh p vi n, chuy n vi n,...
- Vai trò c a nhân viên ti p nh n, nhân viên nh p li u, nhân viên BHYT,
bác s , bênh nhân đ i v i t ng v trí tác nghi p.
- Các lo i m u bi u liên quan.
2.1.2.2 Qu n lý c n lâm sàng
Quy trình này có vai trò qu n lý các thông tin ch n đoán hình nh, th m dò
ch c n ng, xét nghi m. Các xét nghi m trên r t có giá tr trong ch n đoán và đi u
tr vì qua các xét nghi m đó mà xác đ nh rõ đ
c a t n th
c v trí, kích th
c, đ nông sâu
ng, kh i u ho c vi c đi u tr đã ti n tri n t i đâu.
N i dung chu n hóa bao g m:
- Chu n hóa các thông tin và k t qu xét nghi m (Hóa sinh, vi sinh, huy t
h c, nhóm máu, mi n d ch h c, ký sinh trùng…).
- Chu n hóa các thông tin và k t qu ch n đoán hình nh (X-Quang, CT
Scanner, MRI, DSA).
- Chu n hóa các thông tin và k t qu th m dò ch c n ng (Siêu âm,
i n
tâm đ , N i soi).
- Chu n hóa các thông tin c a nhi u lo i xét nghi m ch n đoán hình nh
có các thông tin qu n lý đ c thù riêng và có phi u tr k t qu khác nhau.
- Vai trò c a nhân viên b nh vi n, nhân viên BHYT, b nh nhân đ i v i
t ng v trí tác nghi p.
- Các lo i m u bi u liên quan.
2.1.2.3 Qu n lý lâm sàng
Quy trình qu n lý ho t đ ng c a các khoa n i trú là m t trong nh ng quy
trình quan tr ng nh t trong h th ng qu n lý b nh vi n.
V i góc nhìn qu n lý ho t đ ng khoa, quy trình này có vai trò qu n lý các
thông tin ho t đ ng đi u tr trên m i b nh án c a m i b nh nhân; đ m b o t t c
các ho t đ ng t i các khoa đ
c th c hi n trên máy tính m t cách thông su t
theo quy trình rõ ràng, khoa h c. Theo dõi đ
c chính xác chi phí đi u tr n i trú
12
c a t ng khoa, ki m soát tình tr ng th t thoát do b nh nhân tr n vi n mà ch a
thanh toán chi phí.
V i góc nhìn qu n lý b nh án n i trú, quy trình không ch ph c v đ
vi c qu n lý các t bìa b nh án (nh các ch
qu n lý đ
ng trình hi n nay đang làm) mà còn
c t t c các thông tin đi u tr (chi ti t b nh án).
ngành y t n
c ta đang h
c
ây c ng là đi u mà
ng t i - b nh án đi n t . Các thông tin đ
c qu n lý
ch t ch này là c s đ quy trình qu n lý vi n phí th c hi n vi c tính toán vi n
phí t đ ng, đ m b o đ
c yêu c u thu đúng, thu đ , minh b ch và nhanh chóng.
N i dung chu n hóa bao g m:
- Chu n hóa các thông tin v b nh án n i trú, b nh án c p c u cùng t t c
các thông tin đi u tr c a m i b nh nhân.
- Chu n hóa các thông tin đi u tr , cách l u tr nh :
+ Quy
c đ t mã s và tên b nh t t
+ Thu c, v t t y t , hóa ch t
+ Xét nghi m ch n đoán
+ Ph u thu t, th thu t
+ Ti n gi
ng
+ Toa thu c ra vi n, gi y ra vi n
+ Các d ch v và chi phí khác
- Chu n hóa qu n lý thông tin h i ch n ngo i vi n, n i vi n.
- Chu n hóa qu n lý thông tin hành chính: l ch làm vi c, ch m công, ch m
tr c, tính n ng su t ph c p, d trù v n phòng ph m, n ch ph m...
- Chu n hóa thông tin báo cáo tình hình ho t đ ng, đi u tr t i các khoa
n i trú.
2.1.2.4 Qu nălỦăd
c ph m
Quy trình này có vai trò qu n lý và cung c p thông tin s d ng thu c, v t t
tiêu hao c a b nh nhân, đ m b o cung c p đ thông tin, không d th a thông tin
gây t n th i gian cho cán b nh p s li u, t n tài nguyên l u tr . Quy trình này
khi đ
c chu n hoá t t s h n ch t i đa các thao tác trùng l p trong vi c nh p s
13
li u và qu n lý s li u t i công đo n này v i công đo n khác.
Quy trình d
c ph m đ
nghi p v nh p xu t t n d
c xây d ng nh m qu n lý ch t ch , chính xác các
c ph m (thu c/hóa ch t/v t t y t ) trong toàn b nh
vi n trên c s phân c p trách nhi m rõ ràng cho các khoa phòng liên quan trong
qu n lý gi a tài chính và hàng hóa, đ m b o vi c thu đúng, thu đ ti n thu c đ
luân chuy n quay vòng nhanh ph c v b nh nhân.
N i dung chu n hóa bao g m:
- Chu n hoá quy
c đ t mã s , tên cho danh m c thu c, v t t tiêu hao y
t ,…
- Chu n hóa quy trình qu n lý thu c bao g m các thông tin:
+ L p d trù nh p
+ L p đ n đ t hàng theo d trù đã đ
đ t hàng, th i gian cung c p và s l
c phê duy t, theo dõi tình hình
ng nh p/t n.
+ Ki m nh p thu c, hóa ch t, v t t y t mua t nhà cung c p.
+ Tr l i cho nhà cung c p thu c, hóa ch t, v t t y t h h ng.
+ Luân chuy n thu c, hóa ch t, v t t y t gi a các kho n i b khoa
d
c.
+ Phát thu c, hoá ch t, v t t y t cho các các khoa phòng.
+ Nh n l i thu c tr v t các khoa phòng (do quá h n, h h ng,...).
+ Bán thu c t i nhà thu c b nh vi n.
+ Nh n l i thu c tr v t b nh nhân.
+ Xu t thi u.
+ Thanh lý d
c ph m.
+ Ki m kê t i các kho.
+ D trù s l
ng thu c, hóa ch t, v t t y t c n mua.
+ C nh báo danh sách d
c s p h t h n dùng.
- Chu n hóa h th ng các báo cáo đáp ng đ y đ thông tin c n thi t cho
công tác qu n lý t i khoa D
c, cung c p đ y đ s li u cho phòng K
toán. Các báo cáo tuân th theo m u chu n c a c quan c p trên nh :