Tải bản đầy đủ (.doc) (3 trang)

Hãy phân tích đoạn trích Cha vẫn cương quyết không chuyển chăng! để làm nổi rõ tính kịch và tư tưởng của Sile trong vở Âm mưu và tình yêu.

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (77.56 KB, 3 trang )

Như một người hấp hối yêu cuộc đời mình sắp mất; khi đã bị tước
đoạt tự do và dân chủ, người ta mới cuống cuồng đấu tranh ...
Hãy phân tích đoạn trích Cha vẫn cương quyết không chuyển chăng! để làm nổi rõ tính kịch và tư tưởng
của Sile trong vở Âm mưu và tình yêu.
BÀI LÀM
Như một người hấp hối yêu cuộc đời mình sắp mất; khi đã bị tước đoạt tự do và dân chủ, người ta mới
cuống cuồng đấu tranh cho những gì mình đã từng có... cuộc đời cứ lặng lẽ trôi theo những dòng chảy
nghịch lí như thế. Bảy năm trong một chế độ nhà trường khắc nghiệt và tàn ác không những không làm
dịu đi ngọn lửa trong một con người mà trái lại càng làm cho nó bùng lên dữ dội. Bảy năm là một khoảng
thời gian tuy ngắn ngủi trong suốt một thế kỉốm yếu "chết tiệt" nhưng cũng đủ hâm nóng một con tim tràn
đầy nhiệt huyết và làm nảynởmột thiên tài. Ngòi bút của Sile, thiên tài của Sile đã ra đời trong hoàn cảnh
của một nước Đức đang chìm đắm trong bóng đêm của chế độ phong kiến mà nhất thiết phải có người
khơi gợi những gì tất yếu thuộc về nền tảng của đạo đức và chân lý
Là một trong những tác phẩm tiêu biểu cho trái tim hừng hực khát vọng tự do và ý chí quật cường, Âm
mưu và tình yêu của Sile dường như sẽ tồn tại vĩnh hằng. Trong bối cảnh nhỏ của sàn diễn, tất cả những
điều tốt đẹp nhất và xấu xa nhất của xã hội cùng hiện hữu bên nhau. Hình ảnh một nước Đức rối ren và
đầy phức tạp được thu nhỏ trước mắt người xem. Ở đây người ta có thể cùng sống hết mình với tình yêu
cao cả của đôi trai tài gái sắc. Feeđinăng và Luydơ hay nguyền rủa với những lời thậm tệ nhất về âm mưu
thâm độc của tên tể tướng gian ác Fôn Vante mà có lẽ, ngoài hiện thực muốn được ngày sống hết mình
như thế, người ta phải coi lại tấm gương tù đày caua Sile trước khi mở miệng.
Với hàng loạt xung đột kịch diễn ra giữa hai lực lượng đối địch, phải nói, tài năng của Silê đã được chứng
tỏ một cách rõ nét nhất. Mọi hành động, cử chỉ, lời thoại của nhân vật như đều được sắp xếp hoàn hảo.
Mọi chi tiết đời thường lẫn sàn diễn đều ánh lên tư tưởng triết lý của một nhà xã hội học bậc thầy. Kịch
bản của Sile dường như trọn vẹn đến từng đoạn trích. Mỗi mảng là một màn kịch nhỏ kết cấu chặt chẽ với
năm bước của trình độ nghệ thuật kịch mẫu mực. Đoạn trích cha vẫn cương quyết không chuyển chăng?
Thật là ngang trái. Nó có sự góp mặt của số đông nhân vật trong một bối cảnh nhỏ hẹp tại nhà nhạc công
Mile là bước giới thiệu đầu tiên giao đãi. Trong không gian ấy, tất cả nhân vật chủ chốt của vở kịch đều
xuất hiện với sự xung đột sẵn có. Luydơ, nhân vật chính của màn diễn ngà ngất trong tay người yêu. Sự
yếu đuối và nhỏ bé của người yêu là nguyên nhân tất yếu để thúc đẩy xung đột phát triển. Đó sự can thiệp
của Fecdinăng, sự tương quan lực lượng quá chênh lệch. Một tể tướng Vante hùng hổ, dữdội với đội
quân pháp đình đông đảo trước một tiểu gia đình nhạc công Mile quá nhỏ bé. Bà mẹ Luydơ già nua chỉ


biết quỳ sụp bên chân tể tướng và người chồng bất lực nhìn vợ con mình bị sỉ nhục. Phecdinăng hiểu
mình phải làm gì trong hoàn cảnh ấy. Sự ra mặt của chàng không khác gì đổ thêm dầu vào lửa. Cao trào
của cuộc đối đầu được mở ra với tình huống xung đột đã tới hồi căng thẳng cần giải quyết. Fecdinăng
giận dữ đứng ngăn giữa Luydơ và nhân viên pháp đình. Vũ khí đầu tiên bảo vệ tình yêu chỉ là chuôi kiếm
Fecdinăng hướng sự tấn công, vào lực lượng đối địch nhất thời là nhân viên pháp đình, đồng thời mở lời
van “xin cha hãy nghĩ đến bản thân cha. Cha ơi đừng dồn ép con thêm nữa”. Rõ ràng chàng còn hi vọng
vào tình phụ tử. Feedinăng chưa hề van xin cha. Biết đâu... Phải công nhận Sile có tài xây dựng hành
động kịch hết sức chặt chẽ, các tình huống đan kết vào nhau một cách khéo léo và được dẫn dắt hợp
logic. Tể tướng Fôn đáp trả lại sự chờ đợi của con trai chỉ bằng sự đe dọa với các nhân viên pháp đình.
Sức mạnh uy quyền trong tay ông được vận dụng một cách triệt để. Điều đó chỉ đem lại cho Fecđinăng sự
căm hận tột cùng. Chàng như không còn tự kiềm chế được mình: “Hãy thương tiếc lấy cha, dừng dồn ép
con đến chỗ đường cùng, cha ơi'' Có lẽ là lời cảnh cáo đầu tiên của đứa con hiếu thảo bị dồn ép vào bước


đường cùng. Tể tướng sinh ra con nhưng lại không thể hiểu được con, nhất là trong hoàn cảnh này, uy
quyền chỉ có thể làm ông mất đi tất cả. Ngọn lửa trong lòng Fecdinăng đang sùng sục cháy mà vẫn không
thiêu rụi được cây đại thụ Fôn Vante. Bỏ ngoài tai lời thỉnh cầu và sự hùng hổ của con trai, ông vẫn giục
lũ người ào ạt tiến lên. Khả năng tạo những nhân vật khơi gợi sự bùng nổ của Sile đã thành công trong
trường hợp này. Thái độ khiêu khích và cố chấp của tể tướng đẩy xung đột lên tận cùng, diễn tiến sự kiện
dồn dập hơn. Người xem căng thẳng hồi hộp theo từng hành dộng của nhân vật. "Việc giăng lấy Luydơ
giao cho một nhân viên pháp đình” của tể tướng đã làm ngọn lửa hận thù bốc cao hơn. Pecđinăng cay
đắng buông lời mạt sát cha. Hình như chàng đã cố gắng lắm mới buông lời nói đó. Hoàn cảnh thúc ép,
nghịch cảnh đã biến một đứa con hết mực thương cha thành kẻ bất hiếu. Fecdinăng định nói tất cả những
gì mình đã biết để cứu vãn tình thế nhưng còn danh giá gia đình, danh dự của cha. Lí trí Pecdinăng vẫn
còn vẫn còn khối óc của một đứa con có trách nhiệm với gia đình chàng sẽ im lặng, biết đâu sự hi sinh
của chàng sẽ làm cha đổi ý. Ý niệm cùng hủy hoại bản thân với người yêu đã tững làm biết bao người cha
khác chùn bước. Người ta có thể làm tất cả mọi hành động tàn ác nhất, nhưng hổ nào lại nỡ ăn thịt con.
Song, tể tướng Fôn Vaille dường như được tạo tư chất thép lạnh ông không hề rung cảm trước nguy cơ
vĩnh viễn mất đi đứa con yêu dấu.
Bão táp đã dâng lên, nhưng thành quách vẫn kiên trì chống đối. Hai con hổ trong trận gườm nhau từng

giây một. Tể tướng vẫn không thay đổi ý định trước mũi kiếm chực đâm vào hình hài mà mình từng ấp ủ.
Pecđinăng ba lần đe dọa hủy mình cũng là ba lần tể tướng buông lời khích bác. Tính cách nhân vật cọ xát
trên sàn diễn tạo nên những tình huống kịch ghê gớm. Bầu không khí khẩn trương đến tột độ. Bão biến đã
trở thành con sóng thần, chực chờ vồ vập nuốt chửng tất cả. Rõ ràng Phecđinăng đã dùng hết mọi phương
diện của một con người và bây giờ chàng đã thật sự “dùng đén thủ đoạn của loài ma quỷ. Hành vi của
chàng không đúng với phong cách của người quân tử nhưng trong tình cảnh này không còn con đường
nào để chọn. Đó là đòn sấm sét cuối cùng, hoặc sẽ quật ngã đối phương, hoặc chính chàng sẽ bị dòng điện
đó phản tác dụng. Sự đột biến trong hành động của Fecđinăng được Sile xây dựng như một hiện, tượng
toàn mĩ, đòn quyết định của chàng đã được dùng đúng lúc và dừng lại dùng nơi cần thiết. Chính sự dừng
lại hợp lí đó đã làm cho tể tướng “như bị sét đánh". Nó đủ sức giải tỏa mọi xung đột và cởi nút cho vở
kịch đang hồi gay cấn.
Trong một thời gian dài, kịch của Sile tồn tại ở vị trí số một và được xem là khuôn mẫu tiêu biểu cho tính
kịch. Sự đánh giá ấy xét ở chừng mực nhất định, đã phản ánh được thiên tài của Sile. Tác phẩm của ông
ra đời không đơn thuần chỉ để
thỏa mãn thị hiếu nghệ thuật, mỗi tác phẩm, mỗi nhân vật đều là bản tuyên ngôn nóng bỏng phục vụ cho
lí tưởng của tác giả và thời đại. Tuy nhiên xét cho cùng, dường như tất cả các nhân vật của ông đều từa
tựa như nhau. Dù đó là một thiếu tá Fecdinang đang phục vụ cho triều đình hay một Cac Moorơ là hiện
thân của tên cướp thì cả hai đều là những con người ngoan cường chống bạo quvền. Họ vì tình yêu cao cả
mà chống lại âm mưu quỷ quyệt, vì trật tự xã hội xấu xa mà đi làm ăn cướp. Cả hai mang đậm tính khái
quát xã hội, là loa phá ngôn cho tư tưởng Sile.
Khuynh hướng đấu tranh xã hội của họ rất mạnh mẽ, quyết liệt nhưng xét về tính cá thể hóa lại có phần
nào trở nên mờ nhạt, công thức. Phecđinăng là hiện thân của con người lí tưởng, rất đẹp đẽ và cao cả.
Chàng đấu tranh không phải vì lợi ích cá nhân thấp hèn mà vì tự do, vì hạnh phúc, vì công lí. Đó cũng là
bản chất thời đại của thanh niên trong phong trào “Bão táp và xung kích”. Trong họ dạt dào sức sống
mãnh liệt, ý chí quật cưỡng và tính cách sùng sục như núi lửa sẵn sàng thiêu đốt tất cả bạo lực cường
quyền. Họ là sức mạnh của thời đại mang tính chiến đấu cao, là những luồng bão táp xô ngã chế độ phong
kiến già cỗi lỗi thời và tàn bạo. Họ dọn đường cho những tư tưởng mới thức thời hơn, tân tiến hơn và dân
chủ hơn. Đó là những nhân vật chung của xã hội, cái tôi bản ngã của họ bị che lấp hoàn toàn bởi cái tôi
tốt đẹp của Sile. Ở họ chúng ta khó tìm thấy một chút suy tư, dằn vặt của đời sống cá nhân vặt vãnh. Họ
trừu tượng và đơn giản như nhau. Cho nên các nhân vật của Sile hầu hết đều không để lại ấn tượng cụ thể

mặc dù đã không ít người trong số họ đã từng gây xúc động trong lòng người xem và được xem như là
hình tượng đẹp trong nền văn học thế giới. Đó lã những nhân vật của riêng Sile, được xây dựng theo kiểu
Sile và mang dấu ấn riêng của thiên tài Sile.
Tác phẩm của Sile là bản hùng ca về những con người không khuất phục bạo quyền. Họ can đảm đứng
lên bao võ quyền lợi cho dân tộc mình, giai cấp mình không bằng bạo lực mà bằng đầu óc Fecdinăng vẫn


có thể chống cha mình bằng mũi kiếm, bằng sự giết chóc. Nhưng Sile đã không cho phép nhân vật của
mình làm như thế. Fecdinăng phải đánh gục cha mình bằng chính những tội lỗi do ông tạo nên. Đó chính
là cách trả thù thông minh vàsâu sắc nhất. Và hành động ấy cũng là biểu tượng hùng hồn nhất cho tư tưởng không muốn
dùng bạo lực của Sile, cho sự mờ nhạt của triết lí bất hủ: “Cái gì thuốc thang không chữa lành thì đã có sắt, sắt không chữa được thì đã có lửa" mà một thời Sile tôn sùng
để chữa chứng bệnh nan y cho xã hội.

loigiaihay.com
Xem thêm: Video bài giảng môn Văn học



×