bài dự thi liên môn của học sinh môn công nghệ hãy sử DỤNG TIẾT KIỆM điện vì CUỘC SỐNG của CHÍNH CHÚNG TA

PHÒNG GIÁO DỤC & ĐÀO TẠO VIỆT TRÌ
TRƯỜNG THCS CHU HÓA
Địa chỉ: Khu 4 - Xã Chu Hóa - Thành Phố Việt Trì
Điện thoại: 02103825124
Email:

THÔNG TIN VỀ THÍ SINH
Họ và tên: Nguyễn Thanh Hiền
Ngày sinh: 23/10/2000
Lớp: 9A

`

Năm học 2014 – 2015
1


1. TÊN TÌNH HUỐNG
“ HÃY SỬ DỤNG TIẾT KIỆM ĐIỆN VÌ CUỘC SỐNG CỦA CHÍNH CHÚNG TA”

2. MỤC TIÊU GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG:
Như các bạn đã biết điện năng có vai trò vô cùng quan trọng trong sự phát
triển của mỗi quốc gia. Điện năng có mặt hầu như khắp mọi nơi, trong tất cả
mọi lĩnh vực nó còn là một trong các nhu cầu thiết yếu trong sinh hoạt của
người dân và cũng chính là yếu tố đầu vào không thể thiếu của rất nhiều ngành
kinh tế khác. Ngày nay, do sự phát triển nhanh chóng của khoa học kỹ thuật,
các nghành công nghiệp sử dụng điện tăng mạnh. Cùng với sự biến đổi khí hậu
diễn biến phức tạp nên việc sử dụng điện ngày càng tăng mà nguồn năng lượng
để sản xuất ra điện đang dần cạn kiệt dẫn tới tình trạng thiếu điện do đó việc
đầu tư phát triển nguồn năng lượng để sản xuất điện luôn được chú trọng, đồng
thời cũng có những biện pháp tuyên truyền “Hãy sử dụng tiết kiệm điện vì cuộc

sống của chính chúng ta”.
Bằng các kiến thức đã được học trong các môn học, qua sách, báo, các
phương tiện thông tin, mạng Internet và cuộc sống thực tế em đã biết được
những biện pháp sử dụng tiết kiệm điện để có ích cho cuộc sống con người.

2


3. TỔNG QUAN VỀ CÁC NGHIÊN CỨU LIÊN QUAN ĐẾN GIẢI
QUYẾT TÌNH HUỐNG:
Tổng công ty Điện lực Việt Nam được thành lập ngày 10/10/1994 .Thực hiện
nhiệm vụ cung cấp điện cho nhu cầu phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Trong sử dụng điện, nhiều hộ sản xuất, kinh doanh dịch vụ đã bố trí lại thiết bị
dùng điện trong các giờ trong ngày tránh sản xuất trong giờ cao điểm, nhiều hộ
gia đình đã tiết kiệm điện trong sinh hoạt; nhiều cơ quan, doanh nghiệp đã thực
hành nội quy, quy chế sử dụng điện tiết kiệm, một số tuyến đèn đường đã có hệ
thống tự động điều chỉnh số lượng đèn chiếu sáng theo từng khoảng giờ. Các
loại bóng đèn có hiệu suất cao, tiêu thụ điện ít đã được bán và tiêu thụ rộng rãi.
Tuy nhiên, thực trạng ở nước ta vẫn còn hiện tượng sử dụng điện khá lãng phí,
nhất là ở khu vực công cộng, trụ sở cơ quan, chiếu sáng quảng cáo, chiếu sáng
bán hàng; nhiều đường phố, điện chiếu sáng suốt đêm với độ sáng quá mức cần
thiết; nhiều phòng làm việc buông rèm và bật đèn, không tận dụng ánh sáng tự
nhiên; đèn quảng cáo bố trí quá nhiều và phần lớn dùng bóng đèn tròn sợi
đốt… gây lãng phí điện.

3


4. GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG:

Sau khi đưa ra tình huống chúng em đã tiến hành tra cứu các thông tin bằng
nhiều hình thức như: lên mang Internet, tìm tài liệu có liên quan và tham khảo
ý kiến của các thầy, cô giáo để có thêm kiến thức giải quyết tình huống đưa ra.
Đáp án đã được kiểm chứng bởi các thầy cô bộ môn Vật lý, Hóa học, Lịch sử,
Địa Lý, Công nghệ, Giáo dục công dân…có liên quan đã giải quyết được tình
huống mà chúng em đưa ra.
A. Điện năng là gì và điện năng ra đời như thế nào?
Điện năng là năng lượng của dòng điện( hay công của dòng điện). Nó là công cơ
học thực hiện bởi điện trường lên các điện tích di chuyển trong nó. Năng lượng sinh
ra bởi dòng điện trong một đơn vị đo thời gian là công suất điện.
Khi dòng điện đi qua một điện trở, điện trở có thể bị nóng lên và tỏa nhiệt ra
môi trường (như trong bếp điện). Các máy biến năng có thể chuyển hóa điện
năng cung cấp bởi dòng điện ra thành nhiều dạng năng lượng khác, như nhiệt
năng (bếp điện), quang năng (bóng đèn), cơ năng (quạt điện) hay âm thanh
(loa). Các thiết bị dùng điện năng đã đi sâu vào cuộc sống trong xã hội loài
người hiện đại và điện năng là một mặt hàng thiết yếu. Điện năng thường được
phân phối đến các hộ gia đình và các cơ sở sản xuất, cơ quan dưới đơn vị đo là
kilowatt giờ, với giá bán có thể thay đổi theo địa điểm, thời điểm trong ngày
hay trong năm, và lượng điện tiêu thụ.
Một số đồ dùng sử dụng điện

4


Về sự ra đời của dòng điện thì từ năm 600 trước Công nguyên, những người
Hy Lạp cổ đã biết rằng nếu cọ xát hổ phách thì nó có thể hút được những mẩu
giấy. Vào năm 1672, ông Otto Fon Gerryk khi để tay bên cạnh quả cầu bằng
lưu huỳnh đang quay đã nhận được sự tích điện lớn hơn. Vào năm 1729, ông
Stefan Grey đã tìm ra rằng có 1 số chất, trong đó có kim loại, có thể dẫn điện.
Nhưng chất như vậy gọi là những chất dẫn điện. Ông ta cũng phát hiện ra rằng,

những chất khác như thuỷ tinh, lưu huỳnh, hổ phách và sáp không dẫn điện.
Những chất đó được gọi là những chất cách điện.
Bước tiến tiếp theo trong việc nghiên cứu về dòng điện là vào năm 1733 khi
một người Pháp có tên là Duy Phey tìm ra vật tích điện dương và vật tích điện
âm, mặc dù ông cho rằng đó là 2 loại điện khác nhau. Bedzamin Franklin là
người đầu tiên giải thích thế nào là dòng điện. Theo ông tất cả các chất trong tự
nhiên đều có chứa "chất lỏng điện". Khi 2 chất va chạm vào nhau thì một số
"chất lỏng" của chất này sẽ bị lấy sang chất khác. Ngày nay chúng ta nói "chất
lỏng" được cấu tạo từ những điện tử mang điện tích âm. Bộ môn khoa học
nghiên cứu về điện phát triển từ năm 1880 khi mà Alexandro Volta đã sáng chế
ra pin. Phát minh này đã mang đến cho loài người nguồn năng lượng thường
xuyên và kéo theo nó là tất cả những phát minh quan trọng nhất trong lĩnh
vực này.
B. Các yếu tố ảnh hưởng đến quá trình phát triển điện năng:
Chúng ta đang sống trong một thời đại dùng rất nhiều điện. Điện được dùng
không chỉ dung trong cuộc sống hàng ngày mà còn được dùng trong các nhà
máy để chế tạo biết bao vật dụng cần thiết, từ vật nhỏ như cái đinh đến vật lớn
như tàu thủy xuyên đại dương…Vậy chúng ta thử tưởng tượng nếu ngày hôm
nay không có điện, cuộc sống chung quanh sẽ ra sao? Con người đã chế ngự
được một thứ năng lượng và dùng nó để làm cho cuộc sống tiện lợi hơn. Nhưng
sự chế ngự năng lượng này đòi hỏi nhiều thế kỷ tìm kiếm của các nhà khoa học
để đưa Nhân Loại tới tình trạng khoa học tiến bộ như ngày nay. Vậy những
yếu tố nào ảnh hưởng đến quá trình phát triển điện năng?

5


Yếu tố lịch sử: Có một con đường xuất hiện muộn hơn so với con đường ta vẫn
bước chân qua mỗi ngày trong lịch sử và trong sự nhận biết của nhân loại,
nhưng con đường đó lại đưa nhân loại đến với nền văn minh hiện đại gần hơn

bất kỳ hành trình nào khác. Đó chính là hành trình của những dòng điện. Lịch
sử ngành điện ở nước ta được bắt đầu từ đâu và như thế nào? Điện năng - một
nguồn năng lượng biến hóa muôn hình vạn trạng mang đến những phép màu
mà đến ngày nay nhân loại vẫn chưa thể khám phá hết đã làm thay đổi lịch sử
Việt Nam ra sao? Những dấu ấn nổi bật trong lịch sử ngành điện lực đã thắp
sáng mạch nguồn của niềm tin và hy vọng trên mọi miền đất nước đầu tiên phải
nói đến nhà máy điện Cửa Cấm- Hải Phòng nơi có ánh sáng điện đầu tiên của
Việt Nam và của cả Đông Dương vào cuối thế kỷ 19. Mặc dù đã trải qua cuộc
chiến tranh chống Mỹ nhưng nhà máy vẫn phát triển và đứng vững như ngày
nay.

Nhà máy điện Cửa Cấm .
6


Yếu tố Địa Lý:
Điện năng không chỉ bị ảnh hưởng bởi các yếu tố lịch sử mà còn bị ảnh hưởng
bởi khoảng cách vị trí Địa lý, địa hình của từng khu vực, không phải bất cứ đâu
người ta cũng có thể xây dựng các nhà máy điện hay các trạm phát điện được
mà phải căn cứ vào vị trí địa lý từng vùng miền hay từng khu vực .
C. Giải pháp để giải quyết tình huống:
Môn Địa lí : Việt Nam là một quốc gia nằm trên bán đảo Đông Dương có diện
tích đồi núi chiếm 3/4 diện tích lãnh thổ, hệ thống sông ngòi chằng chịt, nhiều
khoáng sản… mà muốn phát triển các nhà máy thủy điện thì cần phải có nguồn
nước, còn muốn phát triển nhà máy nhiệt điện cần than đá, dầu mỏ, khí đốt
chính vì thế nước ta rất thuận lợi cho việc phát triển điện năng tuy nhiên đây là
những nguồn tài nguyên, khoáng sản không tái sinh, sau một thời gian sử dụng
sẽ bị cạn kiệt và gây ô nhiễm môi trường ở các hồ chứa của các nhà máy thủy
điện gây lũ lụt, ngập úng. Do đó chúng ta phải sử dụng hợp lý và tiết kiệm điện
cũng chính là tiết kiệm nguồn tài nguyên quý của Quốc gia.

Môn Vật Lý: Hầu hết điện năng được sản xuất bởi máy phát điện tại các nhà
máy điện . Điện năng có thể được tạo ra từ các nguồn năng lượng sơ cấp khác
nhau, nhưng chúng có chung cách hoạt động là dùng hiện tượng cảm ứng điện
từ. Trong pin và ắc quy điện năng tạo ra bởi các phản ứng hóa học. Trong các tế
bào nhiên liệu, điện năng có được qua các quá trình chuyển đổi từ hóa năng .
Điện năng thường được truyền tải thông qua sự chuyển động của dòng electron
trong các vật cứng. Dây dẫn từ chất có điện trở nhỏ (độ dẫn điện cao) thường
được sử dụng, điển hình là bạc, đồng hay nhôm. Hao hụt trong quá trình truyền
tải là không thể tránh khỏi, điển hình là hiện tượng nóng lên của dây dẫn. Sự
hao hụt này trong truyền tải điện năng khoảng cách xa có thể giảm khi tăng
hiệu điện thế của dòng điện. Để có điện đến từng hộ gia đình qua quá trình
nghiên cứu và công sức của các nhà khoa học, các kỹ sư, công nhân . Vậy thì
tại sao chúng ta không cùng nhau thực hiện để tiết kiệm điện .Chỉ cần mọi
người để ý đến những hành động nhỏ hàng ngày sẽ mang lại hiệu quả vô
cùng lớn về sau.
7


Môn Hóa học: Ngoài việc sử dụng nguồn nước để sản xuất ra điện thì ở các
nhà máy nhiệt điện người ta dùng than đá, dầu mỏ khí đốt như khí Oxi, khí
ga…để đun nóng nước còn nhà máy điện nguyên tử người ta dùng năng lượng
nguyên tử của các chất phóng xạ để đun nóng nước như urani, franxi... Tuy
nhiên việc sản xuất điện của nhà máy điện nguyên tử cũng gây nên hậu quả
khôn lường là làm ô nhiễm môi trường và chúng ta càng sử dụng nhiều điện thì
càng tăng phát thải khí CO2 vào khí quyển thúc đẩy quá trình tăng nhiệt độ
Trái đất, gây ra biến đổi khí hậu. Việc sử dụng lãng phí các nhiên liệu hoá
thạch để sản xuất điện cũng sẽ làm nguồn tài nguyên thiên nhiên cạn kiệt nhanh
chóng.
Môn Giáo dục công dân: Các bạn ạ ! trong điều kiện nước ta còn khó khăn về
thiếu nguồn điện, chúng ta cũng cần phải hiểu rõ, năng lượng điện dù được sản

xuất bằng hình thức gì cũng có trữ lượng nhất định và cần được sử dụng tiết
kiệm, hợp lý. Hãy hạn chế dùng các thiết bị điện công suất lớn như bình nước
nóng, bàn là, lò sưởi, bếp điện, lò vi sóng vào các giờ cao điểm. Sử dụng ánh
sáng hợp lý trong sinh hoạt và học tập.
Tuyên truyền cho các gia đình nên lắp đặt bình nước nóng sử dụng năng lượng
mặt trời. Tắt các thiết bị dùng điện không cần thiết khi ra khỏi nhà… đó sẽ là
những giải pháp tiết kiệm điện hữu ích giảm chi phí cho mỗi gia đình và góp
phần giữ gìn nguồn tài nguyên tự nhiên của đất nước. Tiết kiệm điện là thể hiện
sự quý trọng kết quả lao động của bản thân mình và của người khác
Nếu sử dụng điện lãng phí thì không những thiếu điện cho hoạt động sản xuất,
ảnh hưởng đến sự phát triển kinh tế mà còn gây nên mất cân bằng sinh thái,
biến đổi khí hậu, ô nhiễm môi trường. Vì vậy chúng ta hãy bảo vệ môi trường
bằng cách tiết kiệm điện để giữ cho môi trường trong lành, sạch đẹp bảo đảm
cân bằng sinh thái, cải thiện môi trường, ngăn chặn và khắc phục hậu quả xấu
do con người và thiên nhiên gây ra; khai thác, sử dụng hợp lý, tiết kiệm nguồn
tài nguyên thiên nhiên...Bảo vệ tốt môi trường thì con người mới có thể tạo ra
một cuộc sống tốt đẹp, bền vững, lâu dài.

8


5. THUYẾT MINH TIẾN TRÌNH GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
Qua việc vận dụng kiến thức các môn học Vật lý, Hóa học, Lịch sử, Địa
Lý, Công nghệ, Giáo dục công dân…chúng em biết được năng lượng điện mà
chúng ta thường sử dụng có từ nhà máy phát điện được truyền đến mọi nơi
bằng đường dây dẫn điện. Tuy nhiên có những cách tạo ra điện năng sẽ gây tác
hại đến môi trường sống của chúng ta và chúng ta phải tiết kiệm điện vì:
Điện năng không phải là vô tận mà nó có hạn, nếu sử dụng quá mức điện
năng sẽ làm cho các nhà máy điện không đủ khả năng cung cấp dẫn đến tình
trạng mất điện sẽ gây ảnh hưởng không nhỏ đối với đời sống con người. Vì vậy

hãy nhận thức rằng khi tất cả chúng ta sử dụng tiết kiệm điện thì lợi ích mang
lại cho mình, cho cơ quan đơn vị, cho xã hội, cho môi trường sống của loài
người là to lớn và thiết thực như thế nào. Do vậy, phải vận động, tuyên truyền,
nâng cao tính tự giác tự nguyện của mọi người trong việc sử dụng tiết kiệm
điện. Thực hiện các biện pháp sao cho mọi người đều phải có trách nhiệm trong
việc sử dụng tiết kiệm điện. Phải xem việc sử dụng tiết kiệm điện là một nét
đẹp của văn hóa như: Chỉ bật đèn tại những vị trí sinh hoạt, cần chiếu sáng và
bật vừa đủ, dùng xong thì tắt ngay hay với máy điều hòa không khí chỉ nên cài
nhiệt độ từ 240C đến 260C khi sử dụng, nên sử dụng các loại đèn tiết kiệm như
đèn huỳnh quang, đèn compac có điện năng tiêu thụ thấp hơn loại đèn dây tóc .
Sử dụng quạt điện: Nên cho quạt chạy ở tốc độ thích hợp để tiết kiệm điện vì
quạt càng chạy nhanh càng tốn điện. Không nên nấu cơm quá sớm, chỉ nên nấu
cơm trước khi ăn khoảng 30 đến 45 phút để hạn chế thời gian hâm nóng (sẽ ít
tốn điện). Chiếc máy giặt sẽ tiết kiệm điện hơn khi bạn chọn đúng mực nước và
số lượng quần áo hợp lý cho mỗi lần giặt. Sử dụng máy tính: xong công việc
phải cắt điện…
6. Ý NGHĨA CỦA VIỆC GIẢI QUYẾT TÌNH HUỐNG
Cuộc thi này đã giúp chúng em hiểu và biết được lịch sử ra đời của dòng
điện, biết được cách sử dụng điện đạt hiệu quả cao thì các thành viên trong
gia đình đều phải thực hiện tiết kiệm điện và lợi ích vô cùng to lớn khi cả cộng
9


đồng cùng tham gia thực hiện các giải pháp tiết kiệm điện; tuyên truyền vận
động mọi người sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả góp phần thực hiện thành
công. Chương trình mục tiêu Quốc gia về sử dụng năng lượng tiết kiệm và hiệu
quả của Chính phủ đã ban hành. Sử dụng điện tiết kiệm và hiệu quả chính là
tiết kiệm cho ngân quỹ gia đình cho doanh nghiệp, bảo vệ được môi trường
sống của chính chúng ta. Tuy nhiên vẫn còn có những bạn, gia đình, cơ quan,
doanh nghiệp hay trường học chưa sử dụng tiết kiệm điện. Vì vậy chúng em

muốn truyền đạt những kiến thức mà mình học được, tìm hiểu được cho mọi
người biết để từ đó mọi người biết sử dụng tiết kiệm điện và sử dụng điện đạt
hiệu qủa cao trong công việc.
Là học sinh đang ngồi trên ghế nhà trường, chúng ta cần phải có ý thức chú
trọng học tập tất cả các môn học, không nên phân biệt môn chính, môn phụ để
chúng ta có thể phát triển một cách toàn diện, xứng đáng là những chủ nhân
tương lai của đất nước.

10