Bài giảng các PHƯƠNG TIỆN THANH TOÁN

Bài giảng CÁC PHƯƠNG TIỆN THANH TOÁN
Séc (KN, loại, PP giaodịch)
Lệnh (bằng chữ viềt) của chủ TK yêu cầu NH chi trả
một tiền nhất định từ TK, cho người thụ hưởng là
một bên thứ ba hoặc chính mình.
Quan hệ séc :
1. Chủ TK : người phát lệnh (có nhu cầu chi trả )
2. Ngân hàng: người thụ lệnh (thực hiện lệnh chi trả)
3. Người được ngân hàng trả tiền : người thụ hưởng
1


Các qui định về hình thức séc
Các yếu tố bắt buộc

Các yếu tố nhiệm ý

• Danh từ séc
• Tên, địa chỉ và tài khoản
người phát hành séc
• Giá trị séc bằng tiền, chữ và
loại tiền (vô điều kiện)
• Tên, địa chỉ người thụ lệnh
(NH trả tiền)
• Nơi và ngày PH séc
• Chữ ký người PH

•
•
•
•

Người thụ hưởng
Điều khoản chuyển nhượng
Điều khoản bảo lãnh
Ghi chú khác

2


Các loại séc
Căn cứ quy chế chuyển
nhượng

Căn cứ phương thức
thanh toán

• Séc vô danh
• Séc ký danh
• Séc định danh

•
•
•
•

Séc bảo chi
Séc hoành tuyến
Séc ngân hàng
Séc du lịch

3


1. M ở TKtkgd

Ch ủ TK
(Drawer)

NH
(Drawee)

2. sec

3. Yc ầu chi tr ả sec

Ng ười th ụ
h ưởng
(Benificiary)

4


Séc bảo chi
1.. B ảo chi sec
(Phong t ỏa
s ố ti ền =
MG sec treân
TKGD)

Ch ủ TK

(Drawe)

NH
(Drawe)
3. Yc ầu chi tr ả sec
(tm ặt or ch.kh ỏan)

2. sec b ảo chi

Ng ười th ụ h ưởng
(Benificiary)

5


Séc hoành tuyến
 Không bảo chi séc trước khi phát hành
 Người thụ hưởng chỉ được chi trả séc bằng ghi có
vào TK
 Séc có hai gạch chéo song song, để phân biệt

6


Séc ngân hàng
NH

.

(Drawer)

1.Yêu c ầu trích
ti ền t ừ TK or
n ộp TM )

Con nợ

(chủ TK or KH bất kì)
có nc chi trả bằng séc
(Do NH PH)cho chủ nợ

2.Phát hành séc

Ng ười th ụ h ưởng
(Benificiary)
7


Séc du lịch
.

NH

(Drawee)
1. Yêu cầu trích tiền
từ TK để được NH
PH séc du lòch

2b.Thông tin về séc

Chi nhánh

(NH đại điện)
2a.Phát hành séc

3.Yêu chi trả séc

Khách du lòch

(có NC đi du lòch)

8


GIAO DỊCH SÉC

3. Ghi nợ TK
Người phát lệnh

Ch ủ TK
(Drawer)

NH
(Drawee)
2. Yêu cầu chi trả séc

1. PH séc

Ng ười th ụ h ưởng
(Benificiary)

9


Nguời ký phát séc
• Sử dụng séc theo mẫu thống nhất do NH quản lý
• Có tiền bảo chứng séc
• Dùng tờ séc để chi trả (thanh toán) cho bên thứ ba or
để lấy tiền từ TK của mình.

10


•

Tiền bảo chứng séc là tiền trên TK của người PH séc (dưới hình th ức
tiền gởi or HMTD), nhằm đảm bảo thanh toán các tờ séc đã phát hành.
• Tiền bảo chứng séc phải thoả mãn nguyên tắc:
 Có sẵn
 Đầy đủ
 Các hình thức chế tài vi phạm nguyên tắc tiền bảo chứng séc:
 Phạt tài chính (xung công quỹ) do PH séc khống
Số tiền phạt = Giá trị séc khống * %
 Phạt chậm trả (bù đắp thiệt hại cho người hưởng séc)
Số tiền phạt = MG séc * % * Thời gian chậm trả
 Phạt hành chính :
Cấm dùng séc có thời hạn or vĩnh viễn
 Truy tố trách nhiệm hình sự nếu vi phạm đuợc coi là nghiêm trọng
Bỏ tù từ 1 đến 5 năm

11

Phương pháp giao dịc séc
Người thụ hưởng séc
• Quyền lựa chọn và kiểm tra truớc khi chấp nhận tờ
séc.
• Chuyển nhượng séc
• Xuất trình séc vào NH yêu cầu thanh toán

12


Lựa chọn séc ntn?
• Hợp lệ về chứng từ
• Nguời phát hành đáng tin cậy
• Séc còn thời hạn thanh toán

13


Thời hạn thanh toán séc ?
Thời hạn hiệu lực

Thời hạn xuất trình

Ngày PH

Ngày
xuất trình

Ngày hi ệu l ực
cuối cùng

14


Thời hạn xuất trình séc
• Được tính kể từ ngày Séc được phát hành đến ngày Séc được
xuất trình NH yêu cầu thanh toán.
• Trong phạm vi thời hạn XT người PH séc bị chế tài nếu vi
phạm nguyên tắc tiền bảo chứng séc.
•




Theo thông lệ quốc tế:
8 ngày làm việc (phạm vị quốc gia)
20 ngày làm việc (cùng châu lục)
70 ngày làm việc (khác châu lục)

15


Thời hạn hiệu lực của séc ?
• Thời gian kể từ khi séc hết thời hạn XT, kéo dài tối đa
đến 1 năm ( tuỳ sự lựa chọn của mỗi quốc gia)
• Trong phạm vi thời hạn HL séc vẫn được NH chấp
nhận thanh toán
• Nguời phát hành séc không bị chế tài nếu vi phạm

nguyên tắc tiền bảo chứng

16


Ý nghĩa 2 loại thời hạn của séc ?
•
•

1.
2.
3.

Thời hạn xuất trình cho phép séc trở thành một PTTT “near
money”
Thời hạn hiệu lực cho phép séc trở thành một PTTT linh
hoạt.
Nguời hưởng thụ séc sẽ gặp rắc rối gì nếu séc chỉ có thời
hạn xuất trình ?
Tuy nhiên nếu séc có thêm thời hạn hiệu lực rủi ro gì có thể
xảy ra nếu qui chế quản lý séc không chặt chẽ ?
Liên hệ với cách qui định thời hạn séc tại VN và cho ý kiến ?

17


Người thụ hưởng séc sử dụng séc ntn ?

1.
2.

Có thể lựa chọn 1 trong 2 cách
Chuyển nhượng tờ séc
Yêu cầu ngân hàng thanh toán tờ séc

18


Chuyển nhượng séc ntn ?

Chủ TK
1.séc

Ngân hàng
Người thụ hưởng
2.CN séc
3. y.cầu chi trả séc

Bên nhận chuyển nhượng

19


Chuyển nhượng séc
• Hành vi di nhượng quyền sở hữu tờ séc cho bên nhận chuyển
nhượng
• Bằng cách :
 Trao tay (séc vô danh)
 Ký hậu (séc ký danh)
 Tiến hành một thủ tục chuyển nhượng dân sự (séc định danh)

• Các bên tham gia chuyển nhượng phải chịu trách nhiệm liên
đới về sự chi trả tờ séc nếu không có qui ước “miễn trừ đảm
bảo”
• Người chuyển nhượng có thể “cấm người thụ hưởng ký hậu
lại”
20


Xuất trình séc vào NH yêu cầu thanh toán
• Nếu tờ séc còn thời hạn thanh toán
• Quyền được hưởng sự bù đắp thiệt hại nếu yêu cầu thanh
toán séc trong phạm vi thời hạn xuất trình nhưng TK bên thanh
toán không có or không đủ tiền.
• Có quyền yêu cầu xác nhận lý do nếu bị ngân hàng từ chối
thanh toán không hợp lệ

21


PP giao dịch séc
Người thụ lệnh
• Là NH đang nắm giữ tài khoản giao dịch của người phát hành
séc (NH đại diện)
• Kiểm tra tính đúng đắn của séc trước khi thanh toán





Hình thức tờ séc
Chữ ký người phát hành
Thời hạn thanh toán séc
Danh sách séc bị ngăn chặn

• Có trách nhiệm thanh toán ngay các tờ séc đúng đắn cho người
thụ hưởng
Bồi thường thiệt hại cho KH nếu NH vi phạm nguyên tắc khả dụng
của tiền bảo chứng

• Những tờ séc bị từ chối thanh toán phải được nói rõ lý do
bằng văn bản giao cho người thụ hưởng
22


Phân biệt séc với thương phiếu ?
• Chức năng
• Cơ sở để phát hành

23


THẺ NGÂN HÀNG
•
•
•
•
•

Khái niệm

Các loại
PP giao dịch
Các tiện ích
Rủi ro

24


Sự ra đời và phát triển của thẻ
Năm

Loại thẻ

Tổ chức phát hành

Nơi phát
hành
New York

1949

Diner club

Doanh nhân FranMc
Namara

1958

Travel&Entaiment
Cards

Tập đòan kinh doanh New York

1960

Visa Card

Bank of America

Mỹ

1961

JCB Card

Sanwa Bank

Nhật

1966

Master Card

Inter bank card
Association

Mỹ

1990
1995

- Cung cấp dịch vụ thẻ
QTế
- Phát hành thẻ nội địa

Vietcombank

VN

25