kế toán xác định và phân tích kết quả kinh doanh tại công ty cổ phần đầu tư thúy sơn

TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH

LƯU MỸ TRANG

KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH VÀ PHÂN TÍCH
KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THÚY SƠN

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành kế toán tổng hợp
Mã số ngành: 52340301

Tháng 11 - 2013


TRƯỜNG ĐẠI HỌC CẦN THƠ
KHOA KINH TẾ - QUẢN TRỊ KINH DOANH

LƯU MỸ TRANG

MSSV: LT11261

KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH VÀ PHÂN TÍCH
KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY
CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THÚY SƠN

LUẬN VĂN TỐT NGHIỆP ĐẠI HỌC
Ngành kế toán tổng hợp
Mã số ngành: 52340301

CÁN BỘ HƯỚNG DẪN
NGUYỄN HỒNG THOA

Tháng 11 - 2013


LỜI CẢM TẠ

Trong suốt thời gian thực hiện luận văn và qua ba tháng thực tập tại
Công ty Cổ phần đầu tư Thúy Sơn tôi đã học được rất nhiều kiến thức từ thực
tiễn cũng như những kỹ năng nghiên cứu một đề tài khoa học. Tuy nhiên trong
quá trình thực hiện đề tài tôi đã gặp không ít khó khăn và để hoàn thành luận
văn tốt nghiệp thì ngoài sự cố gắng của bản thân, tôi đã được sự giúp đỡ tận
tình từ phía nhà trường và đơn vị thực tập. Nay, tôi xin chân thành cảm ơn:
Các quý thầy cô trường Đại học Cần Thơ, các thầy cô Khoa Kinh tế Quản trị kinh doanh và đặc biệt là cô Nguyễn Hồng Thoa đã hướng dẫn tôi
thực hiện luận văn này!
Các cô chú, anh chị trong các phòng ban của Công ty Cổ phần đầu tư
Thúy Sơn, đặc biệt là anh Chung Phú Tài và các anh chị phòng kế toán đã
hướng dẫn nhiệt tình và cung cấp số liệu để tôi hoàn thành luận văn này!
Tuy nhiên do một số nguyên nhân khách quan và kiến thức còn hạn chế
nên bài luận văn không tránh khỏi sai sót. Mong nhận được sự thông cảm và
đóng góp ý kiến của quý thầy cô và cơ quan thực tập để giúp cho bài luận văn
được hoàn thiện hơn!
Sau cùng tôi xin kính chúc các thầy cô Khoa Kinh tế - Quản trị kinh
doanh, các cô chú, anh chị Công ty Cổ phần đầu tư Thúy Sơn dồi dào sức
khỏe, hạnh phúc và luôn thành công trong công việc!

Cần Thơ, ngày......tháng.......năm 2013

Người thực hiện

LƯU MỸ TRANG

i


TRANG CAM KẾT

Tôi xin cam kết luận văn này được hoàn thành dựa trên các kết quả
nghiên cứu của tôi và các kết quả nghiên cứu này chưa được dùng cho bất cứ
luận văn cùng cấp nào khác.

Cần Thơ, ngày……tháng……năm 2013
Người thực hiện

LƯU MỸ TRANG

ii


NHẬN XÉT CỦA CƠ QUAN THỰC TẬP

.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................

.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
Cần Thơ, ngày……tháng……năm 2013
Thủ trưởng đơn vị

iii


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN HƯỚNG DẪN

.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................

.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
.............................................................................................................
Cần Thơ, ngày……tháng……năm 2013
Giáo viên hướng dẫn

NGUYỄN HỒNG THOA

iv


NHẬN XÉT CỦA GIÁO VIÊN PHẢN BIỆN

..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................

..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
..............................................................................................................
Cần Thơ, ngày……tháng……năm 2013
Giáo viên phản biện

v


MỤC LỤC
CHƯƠNG 1 GIỚI THIỆU ............................................................................. 1
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU ................................................................ 1
1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU ....................................................................... 2
1.2.1 Mục tiêu chung............................................................................... 2
1.2.2 Mục tiêu cụ thể............................................................................... 2
1.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU .......................................................................... 2
1.4 PHẠM VI NGHIÊN CỨU.......................................................................... 2
1.4.1 Phạm vi không gian........................................................................ 2
1.4.2 Phạm vi thời gian ........................................................................... 2
1.4.3 Đối tượng nghiên cứu..................................................................... 3
1.5 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU ........................................................................... 3
CHƯƠNG 2 ................................................................................................... 4
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .................... 4

2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN ........................................................................... 4
2.1.1 Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh.......................................... 4
2.1.2 Kế toán xác định kết quả hoạt động kinh doanh.............................. 8
2.2 PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU .............................................................18
2.2.1 Phương pháp thu thập số liệu.........................................................18
2.2.2 Phương pháp phân tích số liệu .......................................................18
CHƯƠNG 3 GIỚI THIỆU KHÁI QUÁT VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ
THÚY SƠN ..................................................................................................22
3.1 QUÁ TRÌNH HÌNH THÀNH VÀ PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY CỔ
PHẦN ĐẦU TƯ THÚY SƠN .........................................................................22
3.1.1 Sơ lược về lịch sử hình thành Công ty ...........................................22
3.1.2 Ngành, nghề kinh doanh của Công ty ............................................23
3.2 CHỨC NĂNG, NHIỆM VỤ VÀ MỤC TIÊU HỌAT ĐỘNG CỦA
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THÚY SƠN ...............................................25
3.2.1 Chức năng .....................................................................................25
3.2.2 Nhiệm vụ.......................................................................................25
vi


3.2.3 Mục tiêu hoạt động........................................................................25
3.3 CƠ CẤU TỔ CHỨC CỦA CÔNG TY CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN
ĐẦU TƯ THÚY SƠN......................................................................................26
3.4 CƠ CẤU TỔ CHỨC BỘ MÁY KẾ TOÁN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN
ĐẦU TƯ THÚY SƠN......................................................................................28
3.4.1 Cơ cấu tổ chức bộ máy kế toán......................................................28
3.4.2 Chức năng và nhiệm vụ của từng bộ phận .....................................28
3.4.3 Hình thức kế toán áp dụng tại công ty cổ phần đầu tư Thuý Sơn....29
3.4.4 Chính sách kế toán áp dụng tại công ty cổ phần đầu tư Thuý Sơn..31
3.5 NHỮNG THUẬN LỢI VÀ KHÓ KHĂN TRONG QUÁ TRÌNH HOẠT
ĐỘNG ...............................................................................................................31

3.5.1 Thuận lợi.......................................................................................31
3.5.2 Khó khăn.......................................................................................32
3.6 ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CỦA CÔNG TY TRONG TƯƠNG LAI
....................................................................................................................33

CHƯƠNG 4 KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH VÀ PHÂN TÍCH KẾT QUẢ HOẠT
ĐỘNG KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THÚY SƠN..34
4.1 PHÂN TÍCH KẾT QUẢ HOẠT ĐỘNG KINH DOANH TẠI CÔNG
TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THÚY SƠN ............................................................34
4.1.1 Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty cổ phần đầu tư
Thúy Sơn qua 3 năm (2010 – 2012) và 6 tháng đầu năm 2013................34
4.1.2 Phân tích các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận của Công ty cổ phần
đầu tư Thúy Sơn qua 3 năm (2010 – 2012) và 6 tháng đầu năm 2013.....50
4.1.3 Phân tích các tỷ số tài chính...........................................................57
4.2 KẾ TOÁN XÁC ĐỊNH KẾT QUẢ KINH DOANH TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN ĐẦU TƯ THÚY SƠN .........................................................................62
4.2.1 Các nghiệp vụ kinh tế phát sinh .....................................................62
4.2.2 Đánh giá công tác kế toán xác định kết quả kinh doanh tại công ty75
CHƯƠNG 5 MỘT SỐ GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH
CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU TƯ THÚY SƠN...............................................76
5.1 GIẢI PHÁP VỀ CÔNG TÁC KẾ TOÁN.................................................76
5.2 GIẢI PHÁP NÂNG CAO HIỆU QUẢ KINH DOANH .........................76
vii


5.2.1 Giải pháp về doanh thu..................................................................76
5.2.2 Giải pháp về chi phí.......................................................................77
CHƯƠNG 6: KẾT LUẬN VÀ KIẾN NGHỊ .................................................79
6.1. KẾT LUẬN ...............................................................................................79
6.2. KIẾN NGHỊ...............................................................................................79

TÀI LIỆU THAM KHẢO .............................................................................82
PHỤ LỤC .....................................................................................................83

viii


DANH MỤC BẢNG

Bảng 3.1: Ngành, nghề kinh doanh của Công ty ............................................24
Bảng 4.1: Doanh thu giai đoạn 2010 – 2012 tại Công ty Cổ phần đầu tư Thúy
Sơn................................................................................................................35
Bảng 4.2: Doanh thu 6 tháng đầu năm 2012 và 6 tháng đầu năm 2013 tại Công
ty Cổ phần đầu tư Thúy Sơn ..........................................................................35
Bảng 4.3: Doanh thu theo cơ cấu mặt hàng giai đoạn 2010 – 2012 ................37
Bảng 4.4: Doanh thu theo cơ cấu mặt hàng 6 tháng đầu năm 2012 và 6 tháng
đầu năm 2013................................................................................................38
Bảng 4.6: Doanh thu theo thị trường 6 tháng đầu năm 2012 và 6 tháng đầu
năm 2013 ......................................................................................................42
Bảng 4.7: Chi phí giai đoạn 2010 – 2012 tại Công ty cổ phần đầu tư Thúy Sơn
......................................................................................................................45
Bảng 4.8: Chi phí 6 tháng đầu năm 2012 và 6 tháng đầu năm 2013 tại Công ty
cổ phần đầu tư Thúy Sơn...............................................................................46
Bảng 4.9: Tình hình lợi nhuận qua 3 năm 2010 – 2012 tại Công ty cổ phần đầu
tư Thúy Sơn ..................................................................................................48
Bảng 4.10: Tình hình lợi nhuận 6 tháng đầu năm 2012 và tháng đầu năm 2013
tại Công ty cổ phần đầu tư Thúy Sơn.............................................................49
Bảng 4.11: Sự biến động lợi nhuận hoạt động sản xuất kinh doanh giai đoạn
2010 – 2012 ..................................................................................................51
Bảng 4.12: Sự biến động lợi nhuận hoạt động sản xuất kinh doanh 6 tháng đầu
năm 2012 và 6 tháng đầu năm 2013 ..............................................................52

Bảng 4.17: Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận hoạt động sản xuất
kinh doanh qua 3 năm 2010-2012, 6 tháng đầu năm 2012 và 6 tháng đầu năm
2013 ..............................................................................................................52
Bảng 4.13: Sự biến động lợi nhuận khác giai đoạn 2010 – 2012....................54
Bảng 4.14: Sự biến động lợi nhuận khác 6 tháng đầu năm 2012 và 6 tháng đầu
năm 2013 ......................................................................................................54
Bảng 4.18: Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận khác qua 3 năm
2010-2012, 6 tháng đầu năm 2012 và 6 tháng đầu năm 2013.........................55

ix


Bảng 4.15: Sự biến động lợi nhuận hoạt động tài chính giai đoạn 2010 – 2012
......................................................................................................................56
Bảng 4.16: Sự biến động lợi nhuận hoạt động tài chính 6 tháng đầu năm 2012
và 6 tháng đầu năm 2013...............................................................................56
Bảng 4.19: Tổng hợp các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận hoạt động tài chính
qua 3 năm 2010-2012, 6 tháng đầu năm 2012 và 6 tháng đầu năm 2013........57
Bảng 4.20: Một số tỷ số tài chính của công ty qua 3 năm 2010 – 2012 ..........58
Bảng 4.21: Một số tỷ số tài chính của công ty 6 tháng đầu năm 2012 và 6
tháng đầu năm 2013 ......................................................................................59
Bảng 4.22: Bảng tổng hợp chi phí năm 2012 .................................................71

x


DANH MỤC HÌNH

HÌNH 3.1: SƠ ĐỒ BỘ MÁY TỔ CHỨC CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN ĐẦU
TƯ THUÝ SƠN ............................................................................................26

HÌNH 3.2: SƠ ĐỒ TỔ CHỨC CÔNG TÁC KẾ TOÁN TẠI CÔNG TY.......28
HÌNH 3.3: SƠ ĐỒ TRÌNH TỰ GHI SỔ KẾ TOÁN THEO HÌNH THỨC KẾ
TOÁN TRÊN MÁY VI TÍNH.......................................................................31

xi


DANH SÁCH CÁC TỪ VIẾT TẮT

DT: Doanh thu
CP: Chi phí
LN: Lợi nhuận
DTHĐTC: doanh thu hoạt động tài chính
CPTC: chi phí tài chính
TT: Thông tư
QĐ: Quyết định
BTC: Bộ tài chính
TSCĐ: Tài sản cố định
CCDV: Cung cấp dịch vụ
GVHB: giá vốn hàng bán
QLDN: Quản lý doanh nghiệp
TNDN: Thu nhập doanh nghiệp
TNCN: thu nhâp cá nhân
GTGT: Giá trị gia tăng
HĐTC: Hoạt động tài chính
HĐSXKD: Hoạt động sản xuất kinh doanh
CKTM: Chiết khấu thương mại
HBBTL: hàng bán bị trả lại
GGHB: giảm giá hàng bán
CKTT: chiết khấu thanh toán

xii


TÓM TẮT
Luận văn tốt nghiệp với đề tài: “Kế toán xác định và phân tích kết quả
kinh doanh tại Công ty cổ phần đầu tư Thúy Sơn” bao gồm những nội
dung nghiên cứu sau:
Chương 1: Giới thiệu
Chương 2: Phương pháp luận và phương pháp nghiên cứu
Chương 3: Giới thiệu khái quát về Công ty cổ phần đầu tư Thúy Sơn
Chương 4: Kế toán xác định và phân tích kết quả hoạt động kinh doanh tại
Công ty cổ phần đầu tư Thúy Sơn
Chương 5: Một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh Công ty cổ phần
đầu tư Thúy Sơn
Chương 6: Kết luận và kiến nghị

xiii


CHƯƠNG 1
GIỚI THIỆU
1.1 ĐẶT VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Thực tế hiện nay cho thấy nền kinh tế xã hội của nước ta đang càng phát
triển, các hoạt động kinh doanh đa dạng và phong phú hơn khiến cho các
doanh nghiệp đứng trước những cơ hội và thách thức mới. Và sự cạnh tranh
luôn luôn tồn tại, diễn ra giữa các doanh nghiệp, đặc biệt là giữa các doanh
nghiệp cùng ngành. Vì vậy, doanh nghiệp nào cũng muốn tồn tại bền vững và
không ngừng phát triển và mục đích cuối cùng của các doanh nghiệp là lợi
nhuận. Để đạt được điều đó, đòi hỏi các doanh nghiệp phải luôn đặt ra cho

mình những chiến lược kinh doanh tinh tế và phương thức hoạt động phù hợp
với quy luật cung cầu của thị truờng. Đồng thời, các doanh nghiệp phải không
ngừng cập nhật thông tin để có thể uyển chuyển một cách linh hoạt trước
những biến động của nền kinh tế.
Trong thực tế, giá cả và chất lượng sản phẩm luôn là yếu tố quan tâm
hàng đầu của nhà tiêu dùng, bên cạnh đó lợi nhuận - hiệu quả kinh doanh lại
luôn luôn là quyết định sống còn của doanh nghiệp. Nên việc xác định các yếu
tố đầu vào sao cho hợp lý, nhằm tối thiểu hoá chi phí đồng thời phải làm sao
để đạt được hiệu quả kinh doanh cao nhất là một vấn đề hết sức khó khăn. Đòi
hỏi chủ doanh nghiệp phải hết sức cẩn trọng trong việc đầu tư kinh doanh,
vạch ra chiến lược kinh doanh hiệu quả và linh hoạt trước những biến động
của nền kinh tế. Vì vậy, các công ty và doanh nghiệp phải tiến hành xác định
kết quả kinh doanh trong kỳ để biết được kết quả kinh doanh của mình như thế
nào. Song song với việc xác định kết quả kinh doanh thì đòi hỏi các doanh
nghiệp phải tiến hành phân tích và xác định được các nhân tố ảnh hưởng đến
sự biến động của kết quả kinh doanh để khắc phục kịp thời cũng như đề ra
biện pháp kinh doanh hiệu quả hơn. Vì vậy, việc xác định kết quả kinh doanh
trong kỳ là một tất yếu luôn luôn phải diễn ra và đòi hỏi mỗi công ty hay
doanh nghiệp phải xác định chính xác, phân tích kịp thời để nắm bắt được
những biến động trong kinh doanh. Đó là những minh chứng bắt buộc các
doanh nghiệp phải đưa ra các biện pháp khắc phục kịp thời và vạch ra chiến
lược kinh doanh hiệu quả hơn để đảm bảo tính cạnh tranh và tồn tại lâu dài.
Nhận thức được tầm quan trọng đó, tôi đã chọn đề tài: “ Kế toán xác định và
phân tích kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần đầu tư Thúy Sơn” làm đề
tài nghiên cứu.

1


1.2 MỤC TIÊU NGHIÊN CỨU

1.2.1 Mục tiêu chung
Phân tích kết quả kinh doanh và đánh giá công tác kế toán xác định kết
quả kinh doanh tại Công ty cổ phần đầu tư Thuý Sơn thông qua số liệu thực tế
3 năm 2010, 2011, 2012 kết hợp 6 tháng đầu năm 2013. Căn cứ vào kết quả
phân tích và tình hình công tác kế toán xác định kết quả kinh doanh tại công
ty. Từ đó, đề ra một số giải pháp nâng cao hiệu quả kinh doanh cho công ty
trong thời gian tới.
1.2.2 Mục tiêu cụ thể
 Mục tiêu 1: Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty qua 3
năm 2010, 2011, 2012 và 6 tháng đầu năm 2013.
 Mục tiêu 2: Đánh giá công tác kế toán xác định kết quả kinh doanh tại
Công ty cổ phần đầu tư Thúy Sơn.
 Mục tiêu 3: Đưa ra các biện pháp góp phần nâng cao hiệu quả kinh
doanh và hoàn thiện công tác kế toán cho công ty trong thời gian tới.
1.3 CÂU HỎI NGHIÊN CỨU
 Kết quả hoạt động kinh doanh của Công ty cổ phần đầu tư Thuý Sơn
qua 3 năm 2010, 2011, 2012 và 6 tháng đầu năm 2013 như thế nào?
 Thực trạng công tác kế toán xác định kết quả hoạt động kinh doanh tại
Công ty cổ phần đầu tư Thuý Sơn như thế nào?
 Những giải pháp nào góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh cho
Công ty?
1.4 PHẠM VI NGHIÊN CỨU
1.4.1 Phạm vi không gian
Đề tài được thực hiện tại Công ty cổ phần đầu tư Thuý Sơn, trụ sở chính
tại Khu vực Phú Thắng - Phường Tân Phú - Quận Cái Răng - Thành Phố Cần
Thơ.
1.4.2 Phạm vi thời gian
 Số liệu sử dụng làm đề tài được lấy tại Công ty cổ phần đầu tư Thúy
Sơn từ năm 2010 đến 6 tháng đầu năm 2013.
 Thời gian thực hiện đề tài từ ngày 12/08/2013 đến ngày 18/11/2013.

2


1.4.3 Đối tượng nghiên cứu
Đề tài tập trung vào các vấn đề nghiên cứu sau:
 Kết quả kinh doanh của công ty giai đoạn từ năm 2010 đến 6 tháng đầu
năm 2013.
 Công tác kế toán xác định kết quả kinh doanh tại Công ty cổ phần đầu
tư Thúy Sơn.
 Các giải pháp góp phần nâng cao hiệu quả kinh doanh cho Công ty cổ
phần đầu tư Thúy Sơn.
1.5 LƯỢC KHẢO TÀI LIỆU
Luận văn tốt nghiệp của sinh viên Chung Phú Tài (năm 2008), “Phân
tích các nhân tố ảnh hưởng đến lợi nhuận công ty cổ phần vật tư Hậu Giang”,
Trường Đại học Cần Thơ. Kết quả nghiên cứu: phân tích tình hình doanh thu,
chi phí, lợi nhuận và các nhân tố ảnh hưởng trong giai đoạn từ năm 2005 đến
năm 2007 và đề ra các giải pháp nâng cao lợi nhuận Công ty. Đề tài sử dụng
phương pháp so sánh, phương pháp thay thế liên hoàn, phương pháp phân tích
số chênh lệch và phương pháp Dupont để phân tích. Đồng thời, phân tích các
tỷ số tài chính liên quan đến lợi nhuận.
Luận văn tốt nghiệp của sinh viên Lê Trần Phước Huy (năm 2011),
“Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh tại công ty cổ phần sách và dịch vụ
văn hóa Tây Đô”. Kết quả nghiên cứu: phân tích tình hình doanh thu, chi phí,
lợi nhuận và các nhân tố ảnh hưởng đến kết quả hoạt động kinh doanh trong
giai đoạn từ năm 2008 đến năm 2010 và đề ra một số giải pháp nâng cao hiệu
quả kinh doanh cho công ty. Đề tài sử dụng phương pháp so sánh và phương
pháp thay thế liên hoàn, đồng thời kết hợp phân tích các chỉ tiêu cơ bản có liên
quan đến việc phân tích kết quả hoạt động kinh doanh của công ty.
■ Điểm mới của đề tài so với các đề tài trước:

Với đề tài “Kế toán xác định và phân tích kết quả kinh doanh tại Công ty
cổ phần đầu tư Thúy Sơn” đó là một đề tài hoàn toàn mới. Vì ngoài việc phân
tích kết quả hoạt động kinh doanh của công ty thì tôi còn làm rõ được quy
trình hạch toán và đánh giá được công tác kế toán xác định kết quả kinh doanh
tại công ty. Đó là điểm khác biệt so với các đề tài trước. Tuy nhiên trên thực tế
vẫn chưa có tác giả nào nghiên cứu cụ thể công trình này tại công ty cổ phần
đầu tư Thúy Sơn. Từ những lý do đó, tôi tiến hành nghiên cứu đề tài này.

3


CHƯƠNG 2
PHƯƠNG PHÁP LUẬN VÀ PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU
2.1 PHƯƠNG PHÁP LUẬN
2.1.1 Phân tích kết quả hoạt động kinh doanh
2.1.1.1 Khái niệm, ý nghĩa phân tích hoạt động kinh doanh
a) Khái niệm
“Phân tích, hiểu theo nghĩa chung nhất là sự chia nhỏ sự vật và hiện
tượng trong mối quan hệ hữu cơ giữa các bộ phận cấu thành sự vật, hiện tượng
đó” (Giáo trình Phân tích hoạt động kinh doanh, Trịnh Văn Sơn - Đào Nguyên
Phi (2006))
“Phân tích hoạt động kinh doanh (PTKD) là quá trình nghiên cứu để
đánh giá toàn bộ quá trình và kết quả của hoạt động kinh doanh; các nguồn
tiềm năng cần khai thác ở doanh nghiệp (DN), trên cơ sở đó đề ra các phương
án và giải pháp để nâng cao hiệu quả hoạt động sản xuất kinh doanh của DN”.
Trước đây, trong điều kiện sản xuất kinh doanh đơn giản và với quy mô
nhỏ, yêu cầu thông tin cho nhà quản trị chưa nhiều và chưa phức tạp, công
việc phân tích thường được tiến hành giản đơn, có thể thấy ngay trong công
tác hạch toán. Khi sản xuất kinh doanh càng phát triển thì nhu cầu thông tin
cho nhà quản trị càng nhiều, đa dạng và phức tạp. PTKD hình thành và phát

triển như một môn khoa học độc lập, để đáp ứng nhu cầu thông tin cho các
nhà quản trị.
Phân tích như là một hoạt động thực tiễn, vì nó luôn đi trước quyết định
và là cơ sở cho việc ra quyết định. PTKD như là một ngành khoa học, nó
nghiên cứu một cách có hệ thống toàn bộ hoạt động sản xuất, kinh doanh để từ
đó đề xuất những giải pháp hữu hiệu cho mỗi DN.
Như vậy, PTKD là quá trình nhận biết bản chất và sự tác động của các
mặt của hoạt động kinh doanh, là quá trình nhận thức và cải tạo hoạt động
kinh doanh một cách tự giác và có ý thức, phù hợp với điều kiện cụ thể của
từng DN và phù hợp với yêu cầu của các quy luật kinh tế khách quan nhằm
mang lại hiệu quả kinh doanh cao.
b) Ý nghĩa
- Phân tích hoạt động kinh doanh là công cụ quan trọng để phát hiện khả
năng tiềm tàng trong hoạt động kinh doanh.

4


- Thông qua phân tích hoạt động DN chúng ta mới thấy rõ được các
nguyên nhân, nhân tố cũng như nguồn gốc phát sinh của các nguyên nhân và
nhân tố ảnh hưởng, từ đó để có các giải pháp cụ thể và kịp thời trong công tác
tổ chức và quản lý sản xuất. Do đó nó là công cụ cải tiến cơ chế quản lý trong
kinh doanh.
- PTKD giúp DN nhìn nhận đúng đắn về khả năng, sức mạnh cũng như
những hạn chế trong DN của mình. Chính trên cơ sở này các DN sẽ xác định
đúng đắn mục tiêu và chiến lược kinh doanh có hiệu quả.
- PTKD là công cụ quan trọng trong chức năng quản trị, là cơ sở để đề ra
các quyết định đúng đắn trong chức năng quản lý, nhất là trong các chức năng
kiểm tra, đánh giá và điều hành hoạt động SXKD trong DN.
- Phân tích hoạt động kinh doanh là biện pháp quan trọng để phòng ngừa

và ngăn chặn những rủi ro có thể xảy ra.
- Tài liệu PTKD còn rất cần thiết cho các đối tượng bên ngoài, khi họ có
các mối quan hệ về kinh doanh, nguồn lợi với DN, vì thông qua phân tích họ
mới có thể có quyết định đúng đắn trong việc hợp tác, đầu tư, cho vay...đối với
DN nữa hay không?
2.1.1.2 Khái niệm doanh thu, chi phí, lợi nhuận
a) Khái niệm doanh thu
- Doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ là tổng doanh thu bán hàng
hóa, thành phẩm, bất động sản đầu tư và cung cấp dịch vụ.
- Các khoản giảm trừ doanh thu phản ánh tổng hợp các khoản được ghi
giảm trừ vào doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ, gồm chiết khấu thương
mại, giảm giá hàng hóa, hàng bán bị trả lại và thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất
khẩu, thuế giá trị gia tăng của doanh nghiệp nộp thuế giá trị gia tăng theo
phương pháp trực tiếp.
+ Chiết khấu thương mại là khoản giảm giá do khách hàng mua với số
lượng lớn hàng hóa hoặc do có quan hệ kinh doanh lâu dài với nhau.
+ Giảm giá hàng hóa là khoản giảm giá bán do hàng bán không đạt
đúng yêu cầu của khách hàng, nên doanh nghiệp buộc phải giảm giá để tiêu
thụ được hàng hóa.
+ Hàng bán bị trả lại là giá trị của số hàng đã bán cho khách hàng nhưng
không đạt yêu cầu nên bị trả lại.
- Doanh thu thuần về bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ là phần còn lại
của doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ sau khi trừ đi các khoản giảm trừ

5


doanh thu.
- Doanh thu hoạt động tài chính phản ánh doanh thu hoạt động tài chính
thuần phát sinh trong kỳ báo cáo của doanh nghiệp.

- Thu nhập khác phản ánh các khoản thu nhập khác phát sinh trong kỳ
báo cáo.
b) Khái niệm chi phí
- Giá vốn hàng bán phản ánh tổng giá vốn của hàng hóa, bất động sản
đầu tư, giá thành sản xuất và thành phẩm đã bán, chi phí trực tiếp của khối
lượng dịch vụ hoàn thành đã cung cấp, chi phí khác được tính vào giá vốn.
- Chi phí bán hàng là toàn bộ chi phí phát sinh ở khâu tiêu thụ hàng hóa.
- Chi phí quản lý doanh nghiệp là toàn bộ chi phí phát sinh ở các bộ phận
văn phòng doanh nghiệp.
- Chi phí tài chính gồm tiền lãi vay phải trả, chi phí bản quyền, chi phí
hoạt động liên doanh… phát sinh trong kỳ báo cáo.
- Chi phí khác phản ánh các khoản chi phí khác phát sinh trong kỳ báo
cáo.
- Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hiện hành phản ánh chi phí thuế
thu nhập doanh nghiệp hiện hành phát sinh trong năm báo cáo.
- Chi phí thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại phản ánh chi phí thuế thu
nhập doanh nghiệp hoãn lại hoặc thuế thu nhập doanh nghiệp hoãn lại trong
năm báo cáo.
c) Khái niệm lợi nhuận
- Lợi nhuận gộp về bán hàng hóa và cung cấp dịch vụ là chênh lệch giữa
doanh thu thuần với giá vốn hàng bán.
Lợi nhuận gộp = Doanh thu thuần – Giá vốn hàng bán
- Lợi nhuận thuần từ hoạt động kinh doanh phản ánh kết quả hoạt động
kinh doanh của doanh nghiệp trong kỳ báo cáo, bằng lợi nhuận gộp về bán
hàng và cung cấp dịch vụ (+) doanh thu hoạt động tài chính (-) chi phí tài
chính, chi phí bán hàng và chi phí quản lý doanh nghiệp phát sinh trong kỳ
báo cáo.
- Lợi nhuận khác phản ánh chênh lệch giữa thu nhập khác với các khoản
chi phí khác phát sinh trong kỳ báo cáo.

6


- Tổng lợi nhuận kế toán trước thuế phản ánh tổng số lợi nhuận kế toán
thực hiện trong năm của doanh nghiệp trước khi trừ chi phí thuế thu nhập
doanh nghiệp phát sinh trong kỳ.
- Lợi nhuận sau thuế thu nhập doanh nghiệp phản ánh tổng số lợi nhuận
thuần (hoặc lỗ) sau thuế từ các hoạt động của doanh nghiệp (sau khi trừ chi
phí thuế thu nhập doanh nghiệp) phát sinh trong năm báo cáo.
Lợi nhuận sau thuế = Lợi nhuận trước thuế - Chi phí thuế TNDN
2.1.1.3 Một số tỷ số tài chính được dùng trong việc phân tích kết quả
hoạt động kinh doanh
Một số tỷ số tài chính được dùng trong việc phân tích kết quả hoạt động
kinh doanh cụ thể đó là các chỉ số phản ánh khả năng sinh lợi
Khả năng sinh lợi là điều kiện duy trì tồn tại và phát triển của doanh
nghiệp, chu kỳ sống của doanh nghiệp phụ thuộc rất lớn vào khả năng sinh lợi.
a) Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu (ROS)
Lợi nhuận sau thuế
Tỷ suất lợi nhuận trên doanh thu

=

Doanh thu
Chỉ tiêu này phản ánh mức độ sinh lời của một đồng doanh thu thì mang
lại bao nhiêu phần trăm lợi nhuận. Có thể sử dụng tỷ số này để so sánh với các
tỷ số của các năm trước hay so sánh với các doanh nghiệp khác trong cùng
ngành. Chỉ tiêu cho thấy sự hoàn hảo của doanh nghiệp về khả năng tạo nguồn
vốn bằng tiền và nếu chỉ tiêu giảm thì có nghĩa khả năng sinh lời thấp, ngược
lại chỉ tiêu càng tăng càng biểu hiện xu hướng tích cực.

Sự thay đổi trong mức sinh lời phản ánh những thay đổi về hiệu quả,
đường lối sản phẩm hoặc loại khách hàng mà doanh nghiệp phục vụ.
b) Tỷ suất lợi nhuận trên tài sản (ROA)
Chỉ tiêu này phản ánh kết quả hoạt động sản xuất kinh doanh, phản ánh
hiệu quả của các tài sản được đầu tư.
Lợi nhuận sau thuế
Tỷ suất lợi nhuận trên tài sản =
Tổng tài sản
Chỉ tiêu này thể hiện một đồng tài sản trong một thời gian nhất định tạo
ra được bao nhiêu lợi nhuận sau thuế. Chỉ tiêu này càng cao thể hiện sự sắp
xếp, phân bổ và quản lý tài sản hợp lý, hiệu quả.

7


c) Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu (ROE)
Chỉ tiêu này phản ánh hiệu quả của vốn tự có, hay chính xác hơn là đo
lường mức sinh lời đầu tư của vốn chủ sở hữu. Những nhà đầu tư thường quan
tâm đến chỉ tiêu này bởi vì họ quan tâm đến khả năng thu nhận được từ lợi
nhuận so với vốn họ bỏ ra để đầu tư.

Chỉ tiêu được xác định bằng quan hệ so sánh giữa lợi nhuận sau thuế và
vốn chủ sở hữu.
Lợi nhuận sau thuế
Tỷ suất lợi nhuận trên vốn chủ sở hữu

=

Vốn chủ sở hữu
Tỷ số này cho thấy cứ 100 đồng vốn chủ sở hữu bỏ vào đầu tư thì mang

lại bao nhiêu đồng lợi nhuận. Tỷ lệ này càng lớn biểu hiện xu hướng tích cực,
nếu nhỏ và dưới mức tỷ lệ thị trường thì doanh nghiệp sẽ gặp nhiều khó khăn
trong việc thu hút vốn.

2.1.2 Kế toán xác định kết quả hoạt động kinh doanh (trang 127 – 142,
Bài giảng Kế toán tài chính, TH. S. Trần Quốc Dũng)
2.1.2.1 Kế toán doanh thu
a) Kế toán doanh thu bán hàng và cung cấp dịch vụ
 Tài khoản sử dụng: Tài khoản 511
 Kết cấu tài khoản

 Bên nợ:
- Số thuế tiêu thụ đặc biệt, thuế xuất khẩu (nếu có) phải nộp cho Nhà
nước.
- Kết chuyển trị giá hàng bán bị trả lại từ TK 531 vào.
- Kết chuyển số chiết khấu thương mại từ TK 521 vào.
- Kết chuyển số giảm giá hàng bán từ TK 532 vào.
- Kết chuyển doanh thu thuần sang TK 911.
 Bên có:
- Doanh thu bán hàng phát sinh.
Tài khoản 511 không có số dư cuối kỳ.

8


 Hạch toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu
(1) Trường hợp bán hàng trực tiếp cho khách hàng:
Phản ánh doanh thu:
Nợ TK 111, 112, 131 - Tổng giá thanh toán
Có TK 511 - Giá bán chưa thuế

Có TK 3331 - Thuế GTGT đầu ra phải nộp
(2) Trường hợp xuất khẩu trực tiếp cho khách hàng:
Phản ánh doanh thu hàng xuất khẩu:
Nợ TK 131 – Phải thu của khách hàng (Tỷ giá giao dịch)
Có TK 511 – Doanh thu bán hàng (Tỷ giá giao dịch)
b) Kế toán các khoản giảm trừ doanh thu
Các khoản làm giảm doanh thu tiêu thụ như: thuế TTĐB của hàng
hóa thuộc diện chịu thuế TTĐB, thuế XK đối với hàng hóa xuất khẩu, các
khoản chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán, hàng bán bị trả lại.
 Tài khoản sử dụng: TK 521 (chiết khấu thương mại), TK 531
(hàng bán bị trả lại), TK 532 (giảm giá hàng bán).
 Kết cấu tài khoản
 Bên nợ:
- Số tiền CKTM đã chấp thuận cho khách hàng được hưởng.
- Trị giá của khoản HBBTL, đã trả lại tiền cho khách hàng hoặc trừ vào
số tiền khách hàng còn thiếu.
- Các khoản GGHB đã chấp thuận cho người mua được hưởng
 Bên có:
- Kết chuyển số CKTM phát sinh trong kỳ vào tài khoản 511 để xác
định doanh thu thuần trong kỳ.
- Kết chuyển trị giá của HBBTL phát sinh trong kỳ vào tài khoản 511
để xác định doanh thu thuần trong kỳ.
- Kết chuyển số tiền GGHB phát sinh trong kỳ vào tài khoản 511 để xác
định doanh thu thuần trong kỳ.
 Hạch toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu
(1) Phản ánh thuế xuất khẩu phải nộp:

9

Nợ TK 511 – Số thuế xuất khẩu phải nộp
Có TK 333(3) – Số thuế xuất khẩu phải nộp
(2) Phản ánh nghiệp vụ chiếu khấu thương mại, giảm giá hàng bán thực
tế phát sinh trong kì:
Nợ TK 521, 532 - Chiết khấu thương mại, giảm giá hàng bán
Có TK 111, 112, 131 – Số tiền trả cho khách hàng
(3) Phản ánh nghiệp vụ hàng bán bị trả lại thực tế phát sinh trong kỳ:
Nợ TK 531 – Hàng bán bị trả lại
Nợ TK 3331 – Thuế GTGT được khấu trừ
Có TK 111,112,131 – Tổng số tiền trả cho khách hàng
(4) Kết chuyển các khoản làm giảm doanh thu bán hàng:
Nợ TK 511 – Doanh thu bán hàng
Có TK 521 – Chiết khấu thương mại
Có TK 531 – Hàng bán bị trả lại
Có TK 532 – Giảm giá hàng bán
c) Kế toán doanh thu hoạt động tài chính
 Tài khoản sử dụng: Tài khoản 515
 Kết cấu tài khoản
 Bên Nợ:
- Số thuế GTGT phải nộp tính theo phương pháp trực tiếp (nếu có);
- Kết chuyển doanh thu hoạt động tài chính.
 Bên Có:
- Doanh thu hoạt động tài chính khác phát sinh trong kỳ.
Tài khoản 515 không có số dư cuối kỳ
 Hạch toán các nghiệp vụ kinh tế chủ yếu
Các khoản lãi được chia từ hoạt động đầu tư, cổ tức, lãi định kỳ của
trái phiếu, lãi tiền cho vay, các khoản chiết khấu thanh toán được hưởng, lãi
bán hàng trả chậm, khoản chênh lệch khi bán ngoại tệ, kế toán ghi:
Nợ TK 111, 112, 131,152, 153, 156 - Lợi nhuận nhận được
Có TK 515 – Doanh thu hoạt động tài chính

10