Biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở trường PTDT nội trú Huyện EaKar

Mục Lục

A. PHẦN MỞ ĐẦU:
1. Lý do chon đề tài:
- Nghị quyết lần thứ II của ban chấp hành trung ương Đảng khóa VIII khẳng
định “Giáo dục và đào tạo phải được xem là quốc sách hàng đầu”. “Giáo dục và

1


đào tạo hiện nay phải có một bước chuyển nhanh chóng về chất lượng và hiệu quả
đào tạo, về số lượng, quy mô đào tạo và chất lượng dạy và học trong các nhà
trường nhằm nhanh chóng đưa giáo dục đáp ứng yêu cầu đổi mới của đất nước”.
- Bước sang thế kỷ XXI cùng với sự đổi mới của đất nước vị trí, vai trò của giáo
dục hiện nay được khẳng định lên một tầm cao mới: “…Đổi mới căn bản, toàn
diện nền giáo dục Việt Nam theo định hướng chuẩn hoá, hiện đại hoá, xã hội hoá,
dân chủ hoá và hoà nhập quốc tế, Trong đó đổi mới cơ chế quản lý giáo dục, phát
triển đội ngũ giáo viên và cán bộ quản lý là khâu then chốt …”(Văn kiện đại hội
Đảng Cộng Sản Việt Nam lần thứ XI).
Giáo dục và đào tạo có vị trí chiến lược xây dựng con người mới, xã hội chủ
nghĩa. Nhằm mục tiêu đó phải thông qua con đường giáo dục và đào tạo để tạo ra
nguồn lực, nhằm nâng cao dân trí và tiềm lực khoa học công nghệ trong thời kỳ
hiện nay.
Nâng cao chất lượng dạy học là nhiệm vụ cơ bản của nhà trường, đây chính là
điều kiện để nhà trường tồn tại và phát triển. Thực chất công tác quản lý nhà trường
là quản lý dạy học. Chất lượng giáo dục đào tạo nói chung và chất lượng dạy học
nói riêng còn nhiều bất cập về quy mô, nhất là chất lượng. Đội ngũ giáo
viên tương đối đủ và có tâm huyết với nghề nghiệp song vẫn còn thiếu về số lượng
cũng như chất lượng.
Bước sang năm học 2011 - 2012 với tinh thần chỉ đạo của ngành giáo dục đó
là “ Tiếp tục đổi mới quản lý giáo dục và nâng cao chất lượng giáo dục”

Trường PTDT nội trú Huyện EaKar chúng tôi luôn xác định nhà trường là cái
nôi đào tạo nguồn cán bộ dân tộc lâu dài cho địa phương và đất nước. Đáp ứng mục
tiêu “Nâng cao dân trí, đào tạo nhân lực và bồi dưỡng nhân tài”. Tiêu chí trên đã
và đang thách thức lớn đối với sự nghiệp giáo dục và đào tạo của địa phương và
nhà trường. Trong những năm qua với sự lỗ lực của đội ngũ cán bộ quản lý và giáo
viên trường PTDT nội trú Huyện EaKar đã có nhiều biện pháp chỉ đạo thích hợp và
có hiệu quả. Song vẫn chưa đáp ứng được với tình hình giáo dục giai đoạn hiện
nay. Vấn đề chất lượng đại trà xét một cách thực chất vẫn chưa cao. Để khắc phục
nhược điểm đó, cần phải có nhiều biện pháp đồng bộ, trong đó tăng cường công tác
quản lý và đổi mới phương pháp dạy học là một giải pháp quan trọng và cần thiết.
Từ những vấn đề nêu trên với kinh nghiệm giảng dạy và quản lý tại trường
PTDT nội trú Huyện EaKar kết hợp với quá trình tiếp thu trong khóa học tôi đề

2


xuất trình bày tiểu luận: Biện pháp quản lý nâng cao chất lượng dạy học ở trường
PTDT nội trú.
2. Mục đích nghiên cứu:
Đề xuất biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở trường PTDT
nội trú - Huyện EaKar.
3. Đối tượng nghiên cứu:
Nghiên cứu về thực trạng từ đó đưa ra biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất
lượng dạy học ở trường PTDT nội trú .
4. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Xác định cơ sở lý luận và thực tiễn việc quản lý dạy học ở nhà trường.
Phân tích, điều tra, khảo sát.
5.Phương pháp nghiên cứu:
+ Nhóm phương pháp lý luận.
- Nghiên cứu các văn kiện, nghị quyết các cấp của Đảng, các văn bản chỉ thị của Bộ

giáo dục và đào tạo, sở giáo dục và đào tạo tỉnh Đăk Lắk về qua trình dạy học ở
trường PTDT Nội Trú cơ sở.
- Nghiên cứu các tài liệu sư phạm có liên quan đến dạy học ở trường PTDT nội trú.
+ Nhóm nghiên cứu phương pháp thực tiễn.
- Phương pháp phân tích.
- Phương pháp quan sát.
- Phương pháp nghiên cứu sản phẩm hoạt động.
- Phương pháp tổng kết kinh nghiệm.
- Bảng biểu thống kê, sơ đồ.
6. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu.
Do điều kiện, năng lực và thời gian có hạn nên tôi chỉ tập trung nghiên cứu
về Biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở trường PTDT nội trú
EaKar.

B. PHẦN NỘI DUNG
CHƯƠNG I:
CƠ SỞ LÝ LUẬN CỦA VIỆC QUẢN LÝ DẠY HỌC

3


Ở TRƯỜNG PTDT NỘI TRÚ
1. Một số khái niệm.
Quản lý quá trình dạy học là những biện pháp của nhà quản lý, được tổ chức
có kế hoạch, có mục đích để tác động vào quá trình dạy học nhằm đạt tới mục tiêu
quản lý.
Quá trình dạy học là Quá trình tương tác giữa hai hoạt động thống nhất: Hoạt
động dạy của người dạy và hoạt động học của người học.Trong đó, người dạy đóng
vai trò hướng dẫn, người học chủ động tìm đến tri thức để thực hiện mục tiêu giáo
dục.

Hoạt động dạy học: Là sự tổ chức điều khiển tối ưu quá trình lĩnh hội kiến
thức của học sinh hình thành và phát triển nhân cách của học sinh. Vai trò chủ đạo
của hoạt động dạy là người thầy tổ chức và điều khiển việc học của học sinh, giúp
các em nắm được kiến thức, hình thành kỹ năng.Hoạt động dạy học còn có chức
năng truyền đạt và điều khiển nội dung dạy học theo trương trình của bộ giáo dục
và đào tạo.Hình thành các tri thức, hiểu biết tri thức cơ bản về tự nhiên, xã hội, con
người. Hình thành thái độ tích cực với xã hội, hành động tích cực đối với thế giới
tự nhiên, xã hội; giữa con người với con người và chính bản thân mình.
Hoạt động học: Là quá trình tự điều khiển tối ưu sự chiếm lĩnh khái niệm
khoa học từ đó hình thành cấu trúc tâm lý mới, phát triển nhân cách toàn diện với
các mục đích:
+ Nắm được tri thức khoa học cơ bản.
+ Phát triển tư duy và năng lực sáng tạo.
+ Giáo dục hành vi thái độ, thói quen.
Hoạt động dạy và học là hoạt động giao tiếp giữa thầy và trò trong đó năng lực
của người dạy có vai trò cực kì quan trọng vì vậy để nâng cao chất lượng quá trình
dạy học nhất thiết phải nâng cao trình độ của đội ngũ giáo viên. Đồng thời vận
dụng mọi nguồn lực để tăng cường cơ sở vật chất, thiết bị dạy học nhất là ứng dụng
công nghệ thông tin để nâng cao chất lượng dạy học.
Vị trí, chức năng vai trò của thầy và trò trong hoạt động dạy học được mô tả
qua sơ đồ:

4


THIẾT KẾ BÀI HỌC

HỌC SINH
Chủ động
Tích cực – tự giác

GIÁO VIÊN
Chỉ đạo – tổ chức
Điều khiển
Công tác giúp đỡ
Phản ánh kết quả từng bước

KẾT QUẢ HỌC TẬP

Vị trí chức năng của quản lý quá trình dạy học trong nhà trường:
Vị trí quản lý quá trình dạy học:
Quản lý quá trình dạy học là một bộ phận cấu thành chủ yếu của toàn bộ hệ
thống quản lý giáo dục và đào tạo trong nhà trường. Nó có sự liên thông với các bộ
phận khác, có sự phối hợp ngoài, phối hợp trong tạo ra sản phẩm là con người phát
triển toàn diện.
Chức năng của quản lý quá trình dạy học:
Trong điều kiện hiện nay trình độ dân trí ngày càng cao, có sự bùng nổ về
khoa học, công nghệ thông tin, do đó học sinh có thể tiếp nhận nhiều nguồn tri thức
ngoài chương trình học tập. Vì vậy việc phối hợp giữa gia đình nhà trường và xã
hội, các trung tâm văn hoá, các cơ sở giáo dục sẻ tạo điều kiện tối ưu hoá quá trình
dạy học.
Quá trình quản lý dạy học thông qua việc chỉ đạo, thực hiện tổng hợp phát
triển nhân cách, nâng cao dân trí, đào tạo nguồn nhân lực và bồi dưỡng nhân tài cho

5


đất nước. Nó đặt nền tảng cho sự phát triển phẩm chất nhân cách, các giá trị đạo
đức thẩm mỹ, các giá trị văn hoá tinh thần cho học sinh.
2.Đặc điểm của quá trình quản lý dạy học:

⃰ Mang tính chất quản lý hành chính, sư phạm:
Tính hành chính: Quản lý theo pháp luật và những nội quy, quy chế, quy định
có tính chất bắt buộc trong hoạt động dạy học.
Tính sư phạm: Chịu sự quy định của các quy luật của quá trình dạy học, giáo
dục diễn ra trong môi trường sư phạm lấy hoạt đông và quan hệ dạy - học của thầy
và trò làm đối tượng quản lý.
⃰ Mang tính đặc trưng của khoa học quản lý:
Nó vận dụng một cách có hiệu quả các chức năng của chu trình quản lý trong
việc điều khiển quá trình dạy học đó là:
LẬP KẾ
HOẠCH

TỔ
CHỨC

CHỈ ĐẠO

KIỂM TRA

Có khả năng sử dụng sáng tạo các nguyên tác và phương pháp quản lý quá trình
dạy học.
⃰ Có tính xã hội cao:
Chịu sự chi phối trực tiếp của các điều kiện kinh tế xã hội
Có mối quan hệ tương tác thường xuyên với đời sống xã hội
⃰ Hiệu quả của quá trình dạy học được tích hợp trong quá trình dạy học, nó được
thể hiện qua các chỉ số:
Số lượng học sinh đạt được mục đích học tập
Chất lượng dạy học
Hiệu quả dạy học
3. Những yêu cầu của quản lý quá trình dạy học:

Đảm bảo tính pháp lý
Đảm bảo tính khoa học
Đảm bảo tính thực tiễn
Góp phần nâng cao chất lượng và hiệu quả dạy học
4. Những nội dung cơ bản của quản lý quá trình dạy học đó là:
a. Quản lý việc thực hiện nội dung chương trình:

6


Để quản lý tốt việc thực hiện nội dung chương trình người cán bộ quản lý nhà
trường cần quán triệt mục tiêu nội dung giáo dục phổ thông, giúp học sinh phát
triển toàn diện về đạo đức, trí tuệ, thể chất, thẩm mỹ và các kỷ năng cơ bản, phát
triển năng lực cá nhân, tính năng động sáng tạo, hình thành nhân cách con người
Việt Nam xã hội chủ nghĩa, xây dựng tư cách và trách nhiệm công dân, chuẩn bị
cho các em tiếp học lên hoặc đi vào cuộc sống lao động, tham gia xây dựng và bảo
vệ tổ quốc.
Người cán bộ quản lý cần tập trung chỉ đạo tốt việc thực hiện mục tiêu giáo
dục phổ thông, tạo điều kiện giúp học sinh trong việc định hướng nghề nghiệp phù
hợp với năng lực và tiếp tục học tập ở trình độ cao hơn, đáp ứng yêu cầu chất lượng
nguồn nhân lực.
b. Quản lý nề nếp dạy học:
Xây dựng nhà trường có độ ổn định cao về mặt tổ chức hoạt động sư phạm
cũng như về tinh thần đời sống, có sự đoàn kết, gắn bó, cộng đồng hợp tác với nhau
trong công việc một cách nhịp nhàng, đồng bộ, giúp đỡ nhau cùng tiến, tập thể có
trạng thái tinh thần lành mạnh, dân chủ, nhân đạo , sư phạm và thẩm mỹ. xây dựng
cảnh quan nhà trương xanh - sạch - đẹp.
Xây dựng và quản lý nề nếp dạy học phải coi là nền tảng và gắn liền với nâng
cao chất lượng dạy học.
c. Quản lý về đổi mới phương pháp dạy học:

Đổi mới phương pháp dạy học phải đảm bảo mục tiêu chung đó là: Phương
pháp giáo dục phổ thông phải phát huy tính tích cực, tự giác, chủ động sáng tạo của
học sinh phù hợp với đặc điểm của từng lớp học, môn học, bồi dưỡng phương pháp
tự học, rèn luyện kỷ năng, vận dụng kiến thức vào thực tiễn, tác động đến tình cảm,
đem lại niềm vui hứng thú học tập của học sinh.
Đổi mới giáo dục nói chung, đổi mới phương pháp nói riêng là quy luật pháp
triển tất yếu của thời đại và mỗi một quốc gia trên bước đường phát triển của xã
hội, của giáo dục, của chính bản thân của người làm công tác giáo dục, của giáo
viên và học sinh trong điều kiện mới. Đổi mới không phải là thay cái cũ bằng cái
mới. Nó là sự kế thừa, sử dụng một cách có chọn lọc và sáng tạo hệ thống phương
pháp dạy học thuyền thống hiện còn có giá trị tích cực trong việc hình thành tri
thức, rèn luyện kỷ năng, kinh nghiệm và phát triển thái độ tích cực đối với đời sống
chiếm lĩnh các giá trị xã hội.Đổi mới phương pháp đòi hỏi phải kiên quyết loại bỏ

7


các phương pháp dạy học lạc hậu truyền thụ một chiều biến học sinh thành người
thụ động trong học tập mất dần khả năng sáng tạo của người học. Đồng thời khắc
phục những chướng ngại về tâm lý, những thói quen về cả người dạy và người học.
Phải cương quyết chiếm lĩnh những thành tựu mới của khoa học, kỷ thuật, công
nghệ, tin học có khả năng ứng dụng trong quá trình dạy học nhằm góp phần nâng
cao chất lượng dạy học.Đổi mới phương pháp phải được tổ chức một cách có hệ
thống, có khoa học đồng bộ, có điều kiện khả thi, phải mạnh dạn vừa làm vừa rút
kinh nghiêm.
Đổi mới phương pháp phải thực sự góp phần nâng cao chất lượng dạy học

8

CHƯƠNG II
THỰC TRẠNG CỦA CÔNG TÁC QUẢN LÝ DẠY HỌC Ở TRƯỜNG
PTDT NỘI TRÚ HUYỆN EAKAR TỈNH ĐĂK LẮK
1. Đặc điểm tình hình:
Trường Phổ Thông Dân Tộc nội trú Huyện EaKar thành lập từ ngày
01tháng 01 năm 2003 nằm ở phía đông của huyện, cách trung tâm huyện lỵ
5km. Toàn huyện có 15 xã, 1 thị trấn với tổng số dân là 13.846 người, có 18 dân
tộc sinh sống, chủ yếu là dân tộc Êđê. Cơ sở vật chất đầu tư cho trường còn hạn
chế thiếu đồng bộ. Sau thời gian đi vào hoạt động, được sự quan tâm của Huyện
ủy, ủy ban nhân dân Huyện EaKar, trường từng bước lớn mạnh. Năm học 2003
trường có 84 học sinh với 4 lớp, đến nay có 139 học sinh quy mô số lớp được
mô tả như sau:
a.Quy mô số lớp:
Năm học
Tổng số
Số lớp
Nữ
Dân tộc
2009 - 2010
136
04
82
136
2010 - 2011
137
04
88
137
2011 - 2012
139

04
87
139
- 100 % là học sinh dân tộc, dân tộc tại chỗ có 80/139 em chiếm 57,6%
b.Tình hình đội ngũ:
Tổng số cán bộ giáo viên, nhân viên hiện nay có 20 người trong đó Ban
giám hiệu 3đ/c. Giáo viên trực tiếp giảng dạy 9 người, nhân viên 8 người. Giáo
viên trên chuẩn 3 người còn lại chuẩn 6 người. Có 4 giáo viên là dân tộc tại chỗ
chiếm tỷ lệ 44,4%, còn lại là người kinh.
Năm học
2009 - 2010
2010 - 2011
2011 - 2012

Tổng số
CBGV- NV
17
18
20

Ban giám
hiệu
1
2
2

nữ

Dân tộc

11
12
14

3
4
4

c. Cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học:
Cơ sở vật chất và trang thiết bị dạy học của nhà trường từng bước được hoàn
thiện tương đối đảm bảo cho việc ăn ở sinh hoạt tại chỗ của các em.

Năm học

Phòng

Phòng

Thư viện
9

Phòng tin

Phòng thí


học
04
04
04

2009 - 2010
2010 - 2011
2011 - 2012

làm việc
06
06
06

học
01
01
01

01
01
01

nghiệm
0
0
0

d/ Kết quả thi đua cán bộ giáo viên, nhân viên:
Tổng
số

Năm học

2008 - 2009
2009 - 2010
2010 - 2011

Tốt

17
18
20

Khá

Chiến sĩ thi
đua
Cấp Cấp
CS
tĩnh
01
0
01
0
02
0

Đạt

TS

%

TS

%

TS

%

8
9
12

47,1
50,0
60,0

6
7
8

35,3
38,9
40,0

1
1
0

5,9
5,6

0,0

e/ Kết quả xếp loại hai mặt giáo dục của học sinh :
Học lực:
Năm học
2008 - 2009
2009 - 2010
2010 - 2011

Tổng
số
136
137
139

Giỏi
TS
1
5
5

Khá

%
1,3
3,6
3,6

TS
21

56
60

%
15,4
40,9
43,2

Trung
TS
96
73
71

Yếu

%
70,3
52,3
51,1

TS
18
3
3

%
13
2.2
2,2

Tốt
nghiệp
100%
100%
100%

Hạnh kiểm:
Năm học
2008 - 2009
2009 - 2010
2010 - 2011

Tổng
số
134
136
139

Tốt
TS
79
82
92

Khá
%
58,9
60,3
66,2

2. Những thuận lợi và khó khăn
a. Thuận lợi:

10

TS
40
41
36

%
29,9
30,1
25,9

Trung bình
TS
%
15
11,2
13
9,6
11
7,9


Trong công tác chỉ đạo dạy học của nhà trường luôn được sự quan tâm của
các cấp ủy Đảng, chính quyền, sự chỉ đạo sát sao của sở giáo dục và đào tạo tỉnh
Đăk Lắk.

Cơ sở vật chất từng bước được bổ sung và cải thiện. Ý thức phấn đấu của đội
ngũ cán bộ giáo viên, công nhân ngày càng được nâng cao.
Nội bộ đoàn kết nhất trí dưới sự lãnh đạo của chi bộ nhà trường. Chi bộ 3
năm liền đạt chi bộ trong sạch vững mạnh.
Các tổ chức đoàn thể của trường như công đoàn, đoàn thanh niên, hội cha mẹ
học sinh hoạt động liên tục và có hiệu quả. Phát huy sức mạnh tích cực đến công
tác quản lý chỉ đạo dạy học của nhà trường.
Đại đa số giáo viên nhiệt tình, tâm huyết 100% giáo viên có trình độ đạt
chuẩn và trên chuẩn, chủ yếu là giáo viên trẻ ham học hỏi chịu khó áp dụng
công nghệ thông tin vào quá trình giảng dạy.
Bên cạnh những thuận lợi thì trường chúng tôi cũng gặp không ít khó khăn
b. Khó khăn:
Trường có đặc thù riêng trong công tác giảng dạy và chăm nuôi, 100% học
sinh ăn ở tại chỗ. Địa bàn rộng, đa số các xã ở xa bán kính so với trường trung
bình 25 Km, trình độ dân trí còn thấp, còn nặng về tập tục, điều đó ảnh hưởng
không nhỏ đến việc chăm sóc con em tới trường.
Đội ngũ giáo viên đa số trẻ, số lượng quá ít kinh nghiệm giảng dạy chưa
nhiều vì thế gặp khó khăn trong các hoạt động chuyên môn.
Chất lượng đầu vào thấp vì hàng năm cử tuyển từ các xã lên theo phân bổ chỉ
tiêu và kết hợp với thi tuyển .
Giáo viên dân tộc tại chỗ năng lực yếu khó khăn cho việc đổi mới phương
pháp nâng cao chất lượng.
Giáo viên theo biên chế thì thừa nhưng lại thiếu giáo viên môn âm nhạc, mỹ
thuật, giáo dục công dân, công nghệ.
Chất lượng đại trà còn thấp so với mặt bằng chung của tỉnh..
3. Thực trạng dạy học ở trường Phổ Thông dân tộc Nội Trú Eakar – tỉnh
Đăk Lắk
a.Về chất lượng dạy học:
Chất lượng đại trà thấp chưa đạt so với mặt bằng chung của tỉnh.
* Nguyên nhân:

Chất lượng đầu vào rất thấp được phản ánh thông qua kiểm tra chất lượng
đầu năm của ba năm học gần đây:
BẢNG TỔNG HỢP CHẤT LƯỢNG ĐẦU NĂM HỌC SINH LỚP 6
11


Năm học
2009 - 2010
2010 - 2011
2011 - 2012

Môn
T.Việt
Toán
T.Viết
Toán
T.Việt
Toán

TS
30
30
35
35
35
35

Khá
SL TL%
3

10
4
13.3
5
14.3
6
17.1
5
14.3
7
20

SL
9
10
11
13
15
17

TB
TL%
30
33.3
31.4
37,1
42.9
48.6

Yếu

Kém
SL TL% SL TL%
8
26.7 10 33.3
10 33.3 6
20
12 34.3 7
20
12 34,3 4 11,4
12 34.3 3
8,6
7
20
4 11,4

Công tác tuyển sinh: Cử tuyển 70 %, thi tuyển 30%.
Về học sinh: Phần đa các em ngoan ngoãn, lễ phép, có sức khoẻ tốt đảm
bảo cho học tập song có một bộ phận không nhỏ học sinh chưa chăm học còn ỉ
lại, lười suy nghĩ, thường tự ti mặc cảm, ý thức tự học yếu, ít học bài và làm bài
tập ở nhà, phần lớn các em bị hổng kiến thức từ lớp dưới nhận thức chậm, ngôn
ngữ bất đông đặc biệt là học sinh đồng bào dân tộc tại chổ chiếm 57,6%, chưa
bắt kịp với phương pháp dạy học mới.
b: Về chất lượng đội ngũ:
Trình độ đào tạo của đội ngũ giáo viên đều đạt chuẩn và trên chuẩn, nhưng
năng lực còn nhiều hạn chế đặc biệt là giáo viên dân tộc tại chổ (dân tộc êđê),
chiếm tỷ lệ 44,4%. Đa số mỗi môn học chỉ có một giáo viên, đối với các môn
âm nhạc, mỹ thuật, công nghệ, giáo dục công dân giáo viên phải dạy chéo ban
rất khó khăn trong việc học tập trao đổi kinh nghiệm và đổi mới phương pháp.
Sinh hoạt tổ chuyên môn còn mang tính hành chính, sự vụ. (giáo viên quá ít).
Một bộ phận giáo viên có tư tưởng an phận trong công tác.

c: Về cơ sở vật chất - Thiết bị dạy học.
Cơ sở vật chất phục vụ cho nhà trường tương đối đầy đủ khang trang, có
đủ phòng đọc, phòng chức năng. Môi trường, cảnh quan nhà trường đảm bảo,
công trình vệ sinh khép kín, hệ thống chiếu sáng đảm bảo cho học cả ngày lẫn
đêm, song thiết bị dạy học của nhà trường còn thiếu, chưa đồng bộ nên chưa đáp
ứng với yêu cầu dạy học, nhà trường chưa có phòng thí nghiệm, thực hành nên
hạn chế trong việc dạy các bài thí nghiệm thực hành cho học sinh.
việc sử dụng đồ dùng dạy học của giáo viên chưa thường xuyên.Công tác thư
viện và thiết bị chưa có người phụ trách rất khó khăn trong việc mượn đồ dùng
dạy học.
4: Thực trạng quản lý dạy học ở trường Phổ Thông dân tộc Nội Trú
EaKar – tỉnh Đăk Lắk
12


Trong những năm qua với sự nổ lực cố gắng của tất cả các thành viên,
dưới sự quản lý có hiệu quả của ban giám hiệu và các tổ chức đoàn thể, đã xây
dựng được hội đồng giáo dục đoàn kết, gắn bó, tự giác, tích cực tham gia các
hoạt động chung của nhà trương. Các tổ chức đoàn thể luôn có sự gắn kết, phối
hợp hỗ trợ lẫn nhau để hoàn thành mục tiêu giáo dục của nhà trương vì thế đã
đạt được một số thành tích nhất định:
Số lượng học sinh yếu giảm so với kết quả khảo sát chất lượng đầu năm.
chất lượng đại trà được nâng lên rỏ rệt.
Số lượng học sinh giỏi tăng lên năm sau cao hơn năm trước.
Chất lượng đội ngũ được cũng cố và ổn định trong xu thế phát triển.
Nề nếp, kỷ cương trật tự trên các lĩnh vực của nhà trương tương đối tốt.
Công tác xã hội hóa giáo dục được mở rộng đạt hiệu quả cao hơn.
Nhận thức của giáo viên, học sinh, phụ huynh cũng đã được khẳng định.
Từ năm học 2008 - 2009, 2009 - 2010 trường đạt danh hiệu tập thể lao
động tiên tiến. Đến năm học 2010 - 2011 trường được công nhận tập thể lao

đông xuất sắc và cơ quan văn hoá xuất sắc cấp tỉnh.
Bên cạnh những thành tích đã đạt được thì trong công tác quản lý chỉ đạo
dạy học còn không ít tồn tại như:
Trong quản lý chỉ đạo đôi lúc còn nể nang, có nhắc nhở, đôn đốc nhưng
chưa kiên quyết. nề nếp dạy học duy trì tốt nhưng chưa đều khắp ở tất cả giáo
viên vẫn còn một số giáo viên ngại khó, làm chưa thực chất còn mang tính đối
phó.
Việc đổi mới phương pháp dạy học được thực hiện tương đối nhưng chưa
đồng đều ở các tổ, sinh hoạt tổ chuyên môn chưa phong phú và đa dạng.
Qua nhận thức về thực trạng công tác dạy học và quản lý dạy học của
trường Phổ Thông Dân Tộc nội trú huyện EaKar tôi xin đề xuất một số biện
pháp quản lý nâng cao chất lượng dạy học như sau:
1. Nâng cao nhận thức tư tưởng về tầm quan trọng của việc dạy học và quản lý
dạy học trong trường phổ thông dân tộc nội trú.
2. Chỉ đạo xây dựng kế hoạch quản lý dạy học, đẩy mạnh phong trào thi đua
“Hai tốt” trong nhà trường
3. Chỉ đạo đầu tư và sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, thiết bị dạy học:
4. Chỉ đạo đổi mới phương pháp day học.
5. Tăng cương đổi mới công tác quản lý và nâng cao hiệu quả các giờ tự học
của học sinh.
6. Đẩy mạnh công tác xã hội hoá giáo dục:
13


CHƯƠNG III
BIỆN PHÁP QUẢN LÝ NÂNG CAO CHẤT LƯỢNG DẠY HỌC Ở
TRƯỜNG PHỔ THÔNG DÂN TỘC NỘI TRÚ

14

1. Nâng cao nhận thức tư tưởng về tầm quan trọng của việc dạy học và
quản lý dạy học trong trường phổ thông dân tộc nội trú.
Để nâng cao nhận thức tư tưởng về tầm quan trọng của việc dạy học và quản
lý dạy học thì người cán bộ quản lý cần trang bị cho đội ngũ giáo viên, cán
bộ công nhân viên và học sinh, phụ huynh thấu suốt tư tưởng, quan điểm
đường lối chính sách của Đảng và Nhà nước. Sống và làm việc theo pháp
luật. Tăng cường pháp chế trong nhà trường.Công tác chăm nuôi trong nhà
trương cần được xác định. Mỗi Thầy giáo, Cô giáo là người mẹ thứ hai của
các em. Từ đó giáo dục nhân cách cho các em và ngăn chặn kịp thời các biểu
hiện tiêu cực trong nhà trường. Xây dựng mối đoàn kết các dân tộc thông qua
các buổi hoạt động tập thể, thông qua các bài giảng hàng ngày và các buổi
nói chuyện ngoại khóa, giao lưu với các trường bạn.Tổ chức cho các em xâm
nhập thực tế về với buôn làng để học sinh thấy được ý nghĩa của việc học tập
và rèn luyện xứng đáng là người chủ tương lai sau này.
2. Chỉ đạo xây dựng kế hoạch quản lý dạy học, đẩy mạnh phong trào thi
đua “Hai tốt” trong nhà trường
* Chỉ đạo xây dựng kế hoạch quản lý dạy học
Chỉ đạo xây dựng kế hoạch tuyển sinh phù hợp với từng năm.
Chỉ đạo xây dựng và thực hiện quy chế chuyên môn, xây dựng nội quy của
nhà trường, thực hiện có nề nếp và hiệu quả.
Chỉ đạo xây dựng kế hoạch năm học của trường, tổ, cá nhân, các đoàn thể
một cách khoa học, chi tiết sát với thực tế của trường
Ban giám hiệu phân công trách nhiệm cụ thể theo dõi đôn đốc, kiểm tra
điều hành việc thực hiện nội quy, quy chế chuyên môn.
Tăng cường chỉ đạo thực hiện nề nếp chuyên môn: Phân công giảng dạy
hợp lý, phù hợp với năng lực sở trường của từng giáo viên. Có kế hoạch cụ thể
xây dựng đội ngũ giáo viên giỏi làm nòng cốt, tạo điều kiện cho giáo viên tự học
trên nhiều lĩnh vực. Áp dụng công nghệ thông tin vào giảng dạy.
Sinh hoạt tổ chuyên môn đều đặn, kết hợp với trường bạn tổ chức cho giáo

viên dự giờ, thao giảng (hàng quý).
Chỉ đạo kiểm tra đánh giá nề nếp dạy và học : Kiểm tra định kỳ, kiểm tra
toàn diện có đánh giá xếp loại thi đua hàng tháng.
Chỉ đạo kiểm tra đánh giá nề nếp học tập của học sinh, tổng hợp đánh giá
công tác thi đua hàng tuần, tháng, học kỳ, năm.
* Chỉ đạo đẩy mạnh phong trào thi đua “Hai tốt” trong nhà trường.

15


Phong trào thi đua “Hai tốt” là hình thức hoạt động tổng hợp tạo ra động
lực để nâng cao chất lượng dạy học. Nó phản ánh nét đặc trưng của lao động sư
phạm vừa mang yếu tố tâm lý xã hội, văn hóa tinh thần của nhà trường. Nó có
khả năng thu hút lực lượng xã hội xây dựng trường học đặc biệt và việc dạy và
học của thầy và trò.
* Với các hình thức cụ thể như: Hội giảng cấp trường, cấp huyện, cấp tỉnh.
Phát động phong trào giờ dạy tốt theo từng đợt thi đua của năm học.
Tổ chức thi học sinh giỏi các khối lớp, thi năng khiếu. tổ chức chu đáo hội
khỏe phù đổng các cấp.
Phát hiện sớm các biểu hiện tiêu cực, xử lý kịp thời tận gốc.
Làm tốt công tác khen thưởng: Kịp thời, chính xác, thường xuyên và đột
suất.
3. Chỉ đạo đầu tư và sử dụng hiệu quả cơ sở vật chất, thiết bị dạy học:
Cơ sở vật chất, thiết bị trường học là điều kiện để thực hiện quá trình dạy
học, nó có tác dụng tích cực trong quá trình thay đổi phương pháp giảng dạy.
Bởi vậy việc tự làm và sử dụng đồ dùng dạy học có hiệu quả rất là thiết thực.
Phát động phong trào tự làm đồ dùng dạy học, giáo cụ trực quan, hay các bộ sưu
tập phục vụ cho bài giảng phong phú hơn. Giúp học sinh tiếp thu bài chủ động
hơn, khắc sâu những kiến thức cơ bản và hình thành phát triển nhân cách tốt
hơn.

Tổ chức hội đồng khoa học nghiệm thu sáng kiến kinh nghiệm, đề tài khoa
học, đồ dùng dạy học có giá trị sử dụng hàng năm. Có hình thức khen thưởng
kịp thời.
Tổ chức và bảo quản các thiết bị dạy học: mở các chuyên đề thường xuyên
tập huấn cho giáo viên sử dụng thành thạo các thiết bị trước khi lên lớp. Các
thiết bị được mượn, trả đúng theo quy định của thư viện. Thường xuyên kiểm tra
độ chính xác của các thiết bị có kế hoạch bổ sung và tu sửa .
Có kế hoạch đầu tư kinh phí mua sắm thêm hằng năm nhằm đảm bảo thiết
bị luôn đồng bộ và đầy đủ. Trang bị thêm các thiết bị mới phù hợp với công
nghệ hiện đại.
4. Chỉ đạo đổi mới phương pháp day học.
Chỉ đạo đổi mới phương pháp dạy học là một vấn đề khó khăn phức tạp
nhưng lại là vấn đề cốt lõi trong quá trình quản lý dạy học. Nó là đòn bẩy trực
tiếp để nâng cao chất lượng dạy học vì thế cần được chỉ đạo một cách khoa học
theo quy trình chặt chẽ đó là:
Bước 1: Bước chuẩn bị
16


Trước hết người cán bộ quản lý cần phải tác động nhận thức tạo tâm thế
cho giáo viên sẵn sàng đổi mới phương pháp dạy học.Căn cứ vào thực trạng về
năng lực chuyên môn nghiệp vụ và điều kiện bản thân của giáo viên để giao
nhiệm vụ.Đặc biệt là học sinh dân tộc nội trú có rất nhiều hạn chế về nhận thức,
về năng lực, tính sáng tạo cũng như tư duy trong học tập đòi hỏi người quản lý
phải có một chương trình kế hoạch chỉ đạo thật cụ thể, sau đó tổ chức hội thảo
toạ đàm trao đổi chương trình kế hoạch trong tập thể sư phạm để thống nhất
chương trình kế hoạch, ý chí và hành động.
Bước 2: Chỉ đạo điểm
Hiệu trưởng tổ chức họp phổ biến cho giáo viên về chuẩn đánh giá các tiết
dạy theo tinh thần đổi mới và cách soạn giáo án, sau đó chọn môn học, bài học

và người dạy.Tổ chức dạy thí điểm từ diện hẹp đến diện mở rộng.
Chỉ đạo tổ chức dự giờ, kiểm tra đánh giá, xác nhận kết quả. Tổ chức sơ
kết, rút ra bài học kinh nghiệm bước đầu để mở rộng đại trà.
Bước 3: Chỉ đạo đại trà
Động viên giáo viên để phát huy hết nội lực gây khí thế thi đua sôi nổi hào
hứng trong tập thể giáo viên và học sinh.Sau đó chỉ đạo thực hiện theo tinh thần
đổi mới ở tất cả các môn học ở tất cả giáo viên.
Hiệu trưởng thường xuyên theo dõi quan sát thu thập sử lý tốt các thông tin,
điều hành phối hợp, hành động các tổ chức và cá nhân. Kiểm tra đánh giá từng
công đoạn, động viên khích lệ, điều chỉnh sai lệch thúc đẩy hoạt động hướng
đích.
Bước 4: Tổng kết đánh giá
Để thực hiện có hiệu quả trong việc đổi mới phương pháp cần phải đánh giá
tổng kết hàng năm, động viên khen thưởng kịp thời, tổ chức viết sáng kiến kinh
nghiệm, trao đổi với trường bạn.Tổng kết rút kinh nghiệm triển khai trong
những năm tiếp theo.
* Việc chỉ đạo đổi mới phương pháp của Thầy trong những năm qua chúng ta đã
cải cách giáo dục và nói nhiều đến phương pháp giảng dạy mới, quả thực
phương pháp mới có vai trò quan trọng nâng cao chất lượng dạy học Thầy chủ
đạo, trò chủ động. Nhưng thực chất ở trường chúng tôi hiện nay giáo viên thực
hiện đổi mới phương pháp giảng dạy hiệu quả chưa cao, một số giáo viên dạy
phương pháp cũ vẫn hằn sâu trong các tiết dạy, việc đổi mới không bao nhiêu,
hiện tượng đọc chép vẫn còn, học sinh tiếp thu bài thụ động, để làm tốt điều này
người quản lý cần:

17


Không ngừng nâng cao nhận thức, tầm quan trọng của việc đổi mới phương
pháp.

Khắc phục tư tưởng ỷ lại và phương pháp dạy học đọc - chép .
Chỉ đạo tổ chuyên môn thường xuyên dự giờ thăm lớp, tới từng trường hợp
cụ thể .
Tổ chức thường xuyên các chuyên đề về đổi mới phương pháp và sử dụng
đồ dùng dạy học.
Tổ chức có hiệu quả các buổi đánh giá trao đổi kinh nghiệm và tổ chức sinh
hoạt chuyên môn kết hợp với trương bạn. Động viên biểu dương các thành viên
có thành tích.
* Đối với học sinh:
Chỉ đạo giúp học sinh xác định đúng mục tiêu cụ thể của học tập (học cho
ai, học để làm gì). Từ đó chỉ ra các hình thức học như: Tự học, đọc, thảo luận
nhóm, tự nghiên cứu… Vì lứa tuổi này nghe sẽ quên chỉ có làm và nhìn sẽ nhớ
lâu. Bởi vậy lúc này người thầy đóng vai trò quan trọng việc hướng dẫn các em
khám phá kiến thức mới.
* Đối với người kiểm tra, đánh giá học sinh:
Kiểm tra việc soạn giảng theo kế hoạch, thời khóa biểu. Giáo viên thực hiện
đầy đủ chế độ cho điểm theo quy chế..
Chấm trả bài đúng quy định, đảm bảo khách quan vô tư. Trong quá trình
chấm bài phải sửa lỗi tỉ mỹ, lời phê ngắn gọn đủ ý giúp học sinh nhận ra ưu
nhược của bài làm.
Đề kiểm tra phải đảm bảo kiểm định được kiến thức cơ bản, kỹ năng vận
dụng và phương pháp tư duy. Đặc biệt đề phải phân loại được các đối tượng học
sinh trong lớp.
Tổ chức kiểm tra chất lượng đầu kỳ nhằm phân loại học sinh có kế hoạch
cụ thể cho từng khối lớp, tường bộ môn.
Kiểm tra việc thực hiện nội quy ký túc xá nề nếp tự học giao cho đội tự
quản thực hiện.
Đặc biệt ở trường nội trú công tác kiểm tra hoạt động ngoài giờ lên lớp
cũng rất quan trọng như: (thời gian vui chơi, thời gian học, thời gian ngủ, thời
gian thể dục thể thao..).

Đổi mới phương pháp là một xu thế tất yếu theo yêu cầu của xã hội và là sự
đòi hỏi mạnh mẽ của nền giáo dục hiện nay, nhằm đáp ứng với Nghị quyết trung
ương 2 khóa VIII “Đổi mới mạnh mẽ phương pháp giáo dục – đào tạo, khắc
phục lối truyền thống một chiều, rèn luyện lối tư duy sáng tạo của người học”.
18


5. Tăng cương đổi mới công tác quản lý và nâng cao hiệu quả các giờ tự học
của học sinh
Tăng cường nề nếp, kỷ cương tinh thần trách nhiệm trong quản lý. Đẩy
mạnh ứng dụng công nghệ thông tin trong công tác quản lý nhân sự, quản lý
chuyên môn ( thời khoá biểu, quản lý điểm) trong công tác quản lý công tác thi,
tiếp tục đổi mới các hình thức kiểm tra đánh giá và đẩy mạnh công tác kiểm tra
đánh giá.Tập trung chỉ đạo cương quyết, mạnh mẽ có hiệu quả trong việc đổi
mới phương pháp dạy học nhằm nâng cao chất lượng dạy học.
Để góp phần nâng cao chất lượng dạy học cần chỉ đạo thực hiện có hiệu
quả các giờ tự học của học sinh đặc biệt đối với học sinh trường Dân Tộc Nội
Trú các em ăn ở tại trường đây là một thuận lợi lớn trong quá trình dạy
học.Thông thường ở các trường buổi sáng các em học chính khoá, buổi chiều
học phụ đạo, ôn học sinh giỏi, buổi tối các em tự học. Thời gian tự học là rất
quan trọng vì đây là khoảng thời gian các em học bài và chuẩn bị bài cho buổi
học hôm sau.Muốn làm tốt công tác quản lý giờ tự học ban giám hiệu cần thực
hiện một số biện pháp sau:
Quy định rỏ thời gian tự học: Từ thứ 2 đến thứ 6 và buổi chiều chủ nhật.
Thời gian từ 19h đến 22h và 14h đến 16h (chủ nhật)
Trong các buổi học ban giám hiệu phải phân công giáo viên, nhân viên theo
dõi, quản lý giờ tự học cho đạt hiệu quả cao nhất.Tránh hình thức các em chỉ
ngồi im lặng trong lớp mà không học tí nào vào đầu.
Nâng cao nhận thức của giáo viên, nhân viên, học sinh về vai trò quan trọng
của giờ tự học.

Gắn việc thực hiện tốt các giờ tự học vào đánh giá thi đua của các khối lớp.
6. Đẩy mạnh công tác xã hội hoá giáo dục:
Làm tốt công tác xã hội hoá giáo dục thì sẻ huy động được mọi nguồn lực,
cần phải phối kết hợp tốt với ban đại diện cha mẹ học sinh và các cơ quan, các
tổ chức kinh tế xã hội đóng trên địa bàn huy động các nguồn lực tạo điều kiện
thúc đẩy cho quá trình hoạt động dạy học.
Tổ chức thực hiện nghiêm túc “3 công khai”.Sử dụng nguồn tài chính ngân
sách có hiệu quả. Đảm bảo tính công bằng, dân chủ trong việc đánh giá phân
loại giáo viên và xếp loại hai mặt giáo dục của học sinh.
Động viên khen thưởng kịp thời cá nhân, tập thể có thành tích cao trong
công tác và học tập.
Xây dựng không khí lao động tập thể, đoàn kết nhất trí gắn bó, xây dựng
môi trường giáo dục lành mạnh.
19


Trong những năm học qua ban giám hiệu trường Phổ Thông Dân Tộc Nội
trú Eakar chúng tôi đã thống nhất chỉ đạo quản lý quá trình dạy học đã thu được
những thành công, và rút ra được bài học kinh nghiệm sau:
Việc chỉ đạo quá trình dạy học phải được tiến hành thường xuyên, liên tục
và lâu dài.
Phải xây dựng tổ chuyên môn vững vàng về tư tưởng, chuyên môn nghiệp
vụ. Hoạt động theo kế hoạch được phê duyệt.
Thường xuyên tự học, tự bồi dưỡng không ngừng nâng cao trình độ chuyên
môn nghiệp vụ.
Cải tiến phương pháp giảng dạy, phát huy tích cực vai trò của học sinh.
Xây dựng tập thể thực sự đoàn kết thân ái giúp đỡ lẫn nhau. Nêu cao tinh
thần làm chủ tập thể. Khơi dậy tiềm năng, kinh nghiệm tốt của các thành viên
trong hội đồng sư phạm.

C. PHẦN KẾT LUẬN

20


1. Một số kết luận:
Với những một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học ở
trường chúng tôi thực hành còn khiêm tốn, song chúng tôi thấy nhiệm vụ nâng
cao chất lượng dạy học là công việc hết sức quan trọng nó quyết định đến hiệu
quả giáo dục của nhà trường mà sản phẩm đặc trưng đó là con người.
Trong công cuộc đổi mới sự nghiệp giáo dục - đào tạo hiện nay việc nâng
cao chất lượng dạy học là quan trọng nhằm giáo dục con người hoàn thiện đáp
ứng mục tiêu “Nâng cao dân trí, bồi dưỡng nhân lực, đào tạo nhân tài”. Phải
chăng đó là trách nhiệm của người quản lý, và sự nỗ lực của tập thể giáo viên.
Để góp phần vào công cuộc đổi mới sự nghiệp giáo dục đào tạo của cả
nước. Trường Phổ Thông Dân Tộc Nội trú EaKar - Tỉnh Đăk Lắk trong cải tiến
tìm tòi và áp dụng phương pháp dạy học một cách linh hoạt với điều kiện, hoàn
cảnh của nhà trường đã thu được kết quả đáng kể trong hoạt động giáo dục
trường học.
Với kết quả giáo dục trường tôi đạt được đã khơi dạy lòng ham mê học tập
của học sinh. Tạo được niềm tin cho đồng bào các dân tộc trên địa bàn huyên.
Phụ huynh tin tưởng trao con em của họ tới môi trường nuôi dưỡng và đào tạo.
Những thành tựu đạt được của trường chúng tôi trong những năm qua là do
các cấp Đảng, chính quyền địa phương huyên EaKar - Tỉnh Đăk Lắk, và sở Giáo
Dục và Đào Tạo Đăk Lắk đã nhận thức đúng về vị trí và vai trò trách nhiệm,
tính chất của trường nội trú trong công tác đào tạo cán bộ nguồn cho các đồng
bào dân tộc ít người.
Với thực tế công tác quản lý tại trường Phổ Thông Dân Tộc Nội Trú
EaKar,Tỉnh Đăk Lắk cùng với những trang bị kiến thức tiếp thu được về nghiệp
vụ quản lý trong khóa học bồi dưỡng cán bộ quản lý giáo dục lần này. Tôi hy

vọng và tin tưởng rằng việc chỉ đạo quản lý quá trình dạy học của chúng tôi sẽ
bài bản hơn, khoa học hơn, kết quả cao hơn.
Trải qua quá trình học tập, nghiên cứu và thực tế bước đầu chúng tôi đã rút
ra được một số biện pháp quản lý nhằm nâng cao chất lượng dạy học và nhiệm
vụ cơ bản, trọng tâm, xuyên suốt trong quá trình hoạt động giáo dục, là trách
nhiệm của thầy, cô giáo, của các cán bộ quản lý trong nhà trường.
2. Một số kiến nghị:
* Đối với bộ giáo dục và đào tạo:
Nâng cao hơn nữa chất lượng đào tạo đội ngũ giáo viên công tác tai miền
núi.
* Đối với sở giáo dục và đào tạo:
21


Tăng số lượng học sinh lên 8 lớp
Tạo điều kiện cho cán bộ quản lý đi học hỏi trường bạn ở các vùng miền
khác nhau.
Tổ chức hội nghị chuyên đề trao đổi học tập kinh nghiệm giảng dạy giữa
các trường Phổ Thông Dân Tộc Nội Trú trong tỉnh.
* Đối với phòng giáo dục Eakar:
Ra văn bản chỉ đạo với các trường trung học cơ sở tạo điều kiện cho trường
Phổ Thông Dân Tộc Nội Trú được sinh hoạt chuyên môn với các đơn vị có địa
bàn gần nhất.

TÀI LIỆU THAM KHẢO

22


1. Văn kiện Đại hội Đại biểu toàn quốc của Đảng cộng sản Việt Nam lần thứ

VIII, XI.
2. Hiến pháp nước Cộng hòa xã hội chủ nghĩa Việt Nam 1992 (Nhà xuất bản
khoa học xã hội).
3. Chiến lược phát triển Giáo dục và Đào tạo 2010-2015.
4. Nghị quyết Tỉnh Đảng bộ Đăk Lắk khóa XVII về chiến lược phát triển
Giáo dục và Đào tạo.
5. Nghị quyết của Huyện Đảng bộ huyên Eakar khóa XI. Về Giáo dục và
Đào tạo.
6. Luật giáo dục 2005
7. Chỉ thị 40CT/TW của Ban Bí thư trung ương Đảng về xây dựng nâng cao
chất lượng đội ngũ nhà giáo và cán bộ quản lý giáo dục
8. Điều lệ trường PTDT Nội Trú.
9. Giáo trình dùng cho cán bộ quản lý trương Phổ thông dân tộc nội trú.
10. Hướng dẫn thực hiện nhiệm vụ năm học 2011 -2012 của sở giáo dục đào
tạo tỉnh Đăk Lắk

23