Câu 81: Các thời kỳ lịch sử sau chiến tranh thế giới 2

Câu 81. Lịch sử thếếgiới từ sau Chiếến tranh thếếgiới thứ hai đếến nay được phân kì như thếếnào ? Hãy nếu rõ
nội dung của từng giai đoạn cụ thể.
(Đềềthi HSG câấ
p THPT, Hà Nội, năm 2006)
Hướng dẫn làm bài
a. Có thể phân kì lịch sử thềấgiới từ sau Chiềấn tranh thềấgiới thứ hai đềấn nay nh ư sau :
Chia làm 3 giai đoạn : từ năm 1945 đếế
n nửa đầầu những năm 70 ; nửa đầầu những năm 70 đếến năm 1991 và
sau năm 1991 đếế
n nay.
b. Nội dung của từng giai đoạn cụ thể :
+ Giai đoạn 1. Từ năm 1945 đềấn nửa đâều những năm 70 :
§ Trật tự hai cực Ianta được xác lập do Liến Xô và Mĩ đứng đầầu mỗi cực :
§ Chủ nghĩa xã hội trở thành một hệ thôế
ng thếếgiới. Trong nhiếầu thập k ỉ, với lực lượng hùng hậu vếầchính trị,
kinh tếế,quần sự…, hệ thôếng xã hội chủ nghĩa là nhần tôếhàng đầầu có ý nghĩa quyếết định đôế
i với chiếầu hướng
phát triển của thếếgiới.
§ Mĩ vươn lến đứng đầầ
u phe tư bản chủ nghĩa và theo đuổi mưu đôầbá chủ thếếgiới. Nếầ
n kinh tếếcác nước tư
bản tăng trưởng liến tục, đạt nhiếầ
u thành tựu to lớn, tiếu biểu là Nhật Bản và Cộng hoà liến bang Đức. Xuầết
hiện 3 trung tầm tài chính.
§ Cao trào giải phóng dần tộc dầng cao mạnh mẽ ở chầu á, chầu Phi và Mĩ Latinh. Hệ thôếng thuộc địa của
chủ nghĩa thực dần sụp đổ hoàn toàn…
§ Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật, khởi đầầu từ Mĩ, lan nhanh ra toàn thếếgi ới, đưa lại những tiếế
n bộ phi
thường. Việc khai thác và áp dụng các tiếế
n bộ của khoa học – kĩ thuật như thếếnào là một nhần tôếcó ý nghĩa
quyếế

t định đôếi với sự phát triển và giàu mạnh của một quôếc gia…
+ Giai đoạn 2. Từ nửa sau những năm 70 đềấn 1991 :
§ Thời kì sụp đổ của trật tự 2 cực.
§ Chủ nghĩa xã hội khủng hoảng trầầ
m trọng rôầ
i sụp đổ.
§ Một sôếnước thuộc thếếgiới thứ ba cũng lầm vào khủng hoảng.
§ Cuộc cách mạng khoa học – kĩ thuật phát triển sang một giai đoạn mới.
+ Giai đoạn 3. Từ sau 1991 đềấn nay :
§ Tiếếp diễn cuộc đầếu tranh nhăầ
m 4 mục tiếu : Hoà bình, độc l ập, dần ch ủ và tiếến b ộ xã hội.
§ Xu thếếchung mà các quôếc gia mong muôến là đa cực, đa trung tầm. Các quôếc gia đang ra sức vươn lến để có
được một vị thếếcó lợi nhầế
t trong trật tự thếếgiới mới đa cực đang hình thành.
§ Các nước điếầ
u chỉnh chiếế
n lược phát triển, tập trung vào phát triển sản xuầế
t, tăng trưởng kinh tếếvà mở


rộng hợp tác…
§ Toàn cầầu hóa đã trở thành một xu thếếmạnh mẽ. Các dần t ộc đang đứng trước những thời cơ lớn và cả
những nguy cơ gay găế
t.
§ Nhiếầu khu vực lại bùng nổ nội chiếế
n, xung đột quần sự. Nguy cơ của chủ nghĩa li khai, chủ nghĩa khủng
bôế… Những học thuyếết đơn phương, phớt lờ Liến hợp quôếc, đòn đánh phủ đầầu, tầến công trước của Mĩ là
những nhần tôếgầy mầế
t ổn định…