Hoàn thiện kế toán bán hàng và xác định kết quả bán hàng tại công ty TNHH máy đồng lợi

CH
XỄCă

NGă1.ăC ăS

LÝ LU N CHUNG V K TOÁN BÁN HÀNG VÀ

NH K T QU BÁN HÀNG TRONG DOANH NGHI PăTH

NGăM I

1.1. Khái quát chung v k toán bán hàng và xácă đ nh k t qu bán hàng trong
doanh nghi păth
1.1.1.ă

ngăm i

căđi m c a ho tăđ ngăkinhădoanhăth

1.1.1.1. Khái ni m ho tăđ ngăkinhădoanhăth

ngăm i
ngăm i

Kinh doanh th ng m i là ho t đ ng mua bán, trao đ i hàng hóa, d ch v ầ
trên th tr ng c a các cá nhân, t ch c, doanh nghi p nh m m c đích thu v l i nhu n
cho các ch th kinh doanh.
Doanh nghi p th ng m i có th là các cá nhân, t ch c, doanh nghi pầ có
đ y đ n ng l c hành vi nhân s , t cách pháp nhân đ thành l p nên công ty th ng
m i theo quy đ nh c a pháp lu t.
Ho t đ ng kinh doanh th

ng m i là khâu trung gian n i li n gi a s n xu t và

tiêu dùng.
1.1.1.2.ă

căđi m ho tăđ ngăkinhădoanhăth

ngăm i

V ho t đ ng: Ho t đ ng kinh t c b n là l u chuy n hàng hóa.
V hàng hóa: Hàng hóa kinh doanh th ng m i g m các lo i v t t , hàng hóa
v t ch t, hàng hóa phi v t ch t mà doanh nghi p mua v v i m c đích đ bán.
V ph

ng th c l u chuy n hàng hóa: Có 2 hình th c chính là bán buôn và bán

l .
V s v n đ ng c a hàng hóa: S v n đ ng c a hàng hóa không gi ng nhau,
tùy thu c vào ngu n hàng và ngành hàng. Do đó chi phí thu mua và th i gian l u
chuy n gi a hàng hóa c ng khác nhau gi a các lo i.
1.1.2. M t s khái ni mătrongăbánăhƠngăvƠăxácăđ nh k t qu bán hàng trong
doanh nghi păth

ngăm i

1.1.2.1. Khái ni măbánăhƠngăvƠăxácăđ nh k t qu bán hàng
Bán hàng là giai đo n cu i cùng c a quá trình l u thông hàng hóa, đ ng th i th c
hi n quan h trao đ i, giao d ch, thanh toán gi a ng i mua và ng i bán. M t khác,
đây còn là quá trình chuy n giao quy n s h u hàng hóa t doanh nghi p và ng

mua. Hàng hóa t hình thái v t ch t chuy n sang hình thái ti n t .
Quá trình bán hàng
ng

i

các doanh nghi p có nh ng đ c đi m chính sau:

Có s trao đ i th a thu n gi a ng
i mua đ ng ý mua.

i bán và ng

1

i mua, ng

i bán đ ng ý bán,


Có s thay đ i quy n s h u hàng hóa: Ng
có quy n s h u hàng hóa đư mua c a ng

i bán m t quy n s h u, ng

i mua

i bán.

1.1.2.2.ăXácăđ nh k t qu bán hàng

K t qu bán hàng là ph n chênh l ch gi a chi phí kinh doanh đư b ra và doanh
thu đư thu v trong k . N u doanh thu l n h n chi phí thì k t qu bán hàng là lãi,
ng c l i n u nh h n thì là l .
Vi c xác đ nh k t qu bán hàng đ

c ti n hành vào cu i k kinh doanh, th

ng

là cu i tháng, cu i quý, cu i n m. Tùy thu c vào đ c đi m và yêu c u qu n lý c a
t ng doanh nghi p.
1.1.3. Vai trò, nhi m v c a k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđ nh k t qu bán hàng trong
doanh nghi păth ngăm i
1.1.3.1. Vai trò c a k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđ nh k t qu bán hàng trong doanh
nghi păth ngăm i
K toán bán hàng và xác đ nh k t qu bán hàng có vai trò vô cùng quan tr ng
không ch đ i v i doanh nghi p mà còn đ i v i toàn b n n kinh t . Trong doanh
nghi p th ng m i, k toán bán hàng qu n lý hàng hóa, bán hàng và xác đ nh k t qu
bán hàng t đó cung c p thông tin v tình hình bán hàng, k t qu kinh doanh đ các
nhà qu n lý n m đ c tình hình hàng hóa, tình hình th c hi n k ho ch bán hàng,
chính sách giá c h p lý đ đánh giá đúng đ n n ng l c kinh doanh c a doanh nghi p,
qua đó đ nh h ng v qu n lý và tiêu th hàng hóa hi u qu h n.
Xác đ nh k t qu kinh doanh đ ho ch đ nh k ho ch kinh doanh cho n m ti p
theo đ c t t h n và đó c ng là c s xác đ nh chính xác hi u qu ho t đ ng c a
doanh nghi p, t đó th c hi n ngh a v n p thu , phí, l phí vào ngân sách nhà n

c.

1.1.3.2. Nhi m v c a k toánă bánă hƠngă vƠă xácă đ nh k t qu bán hàng trong
doanh nghi păth ngăm i

Ghi chép và ph n ánh k p th i, chi ti t kh i l
bán ra, t n kho c v s l

ng, ch t l

ng hàng hóa, d ch v mua vào,

ng và giá tr .

Ki m tra, giám sát tình hình th c hi n ch tiêu k ho ch bán hàng, doanh thu
bán hàng c a đ n v , tình hình thanh toán ti n hàng.
Tính toán và ph n ánh chính xác t ng giá c a hàng bán ra bao g m c doanh
thu bán hàng, thu GTGT đ u ra c a t ng nhóm hàng, t ng hoá đ n khách hàng, t ng
đ n v tr c thu c (theo các c a hàng, qu y hàngầ).
T p h p đ y đ , chính xác, k p th i các kho n chi phí bán hàng, th c t phát
sinh và k t chuy n (hay phân b ).
2

Thang Long University Library


Ph n ánh k p th i doanh thu bán hàng đ xác đ nh k t qu bán hàng.

ôn đ c,

ki m tra, đ m b o thu đ và k p th i ti n bán hàng, tránh b chi m d ng v n b t h p
lý.
Cung c p thông tin chính xác, trung th c, l p quy t toán đ y đ , k p th i đ
đánh giá đúng hi u qu kinh doanh c ng nh tình hình th c hi n ngh a v v i Nhà
n c.

1.2. N i dung k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđ nh k t qu bán hàng trong doanh nghi p
th ngăm i
1.2.1.ăCácăph

ngăth c bán hàng

Bán hàng là quá trình luân chuy n v n kinh doanh t hình thái hàng hóa sang
hình thái ti n t . ây là giai đo n cu i cùng và c ng là khâu quan tr ng nh t trong
toàn b quá trình kinh doanh c a doanh nghi p th ng m i.
Có 2 ph

ng th c bán hàng sau:

1.2.1.1. Bán buôn
Bán buôn là hình th c bán hàng cho các đ n v trung gian nh t ng đ i lý ho c
đ i lý v i s l

ng l n đ ti p t c quá trình l u chuy n hàng hóa. V i m t m c giá

g c ho c giá đư có chi t kh u

m c cao nh m tiêu th hàng hóa và thu h i v n đ

c

nhanh h n.
Có các hình th c bán buôn ch y u sau:
Bán buôn qua kho: Là ph

ng th c bán hàng mà trong đó hàng bán đ

tr c ti p t kho hàng hóa c a doanh nghi p.

c xu t

c th hi n qua 2 hình th c:

Bán buôn qua kho theo hình th c giao hàng tr c ti p: C n c vào h p đ ng đư
ký k t, bên mua đ n nh n hàng ngay t i kho c a ng i bán. Khi nh n hàng
xong, ng i mua thanh toán ho c ch p nh n thanh toán thì hàng đó đ c xác
nh n là tiêu th .
Bán buôn qua kho theo hình th c chuy n hàng: Theo hình th c này, doanh
nghi p xu t kho hàng hóa, dùng ph ng ti n v n t i chuy n đ n kho c a bên
mua ho c đ a đi m quy đ nh trên h p đ ng. Hàng hóa chuy n bán nh ng v n
thu c quy n s h u c a doanh nghi p nên hàng v n ch a đ c xác nh n là
tiêu th và ch a ghi nh n doanh thu. Chi phí v n chuy n do hai bên th a
thu n, n u doanh nghi p ch u thì ghi vào chi phí bán hàng.

3


Bán buôn v n chuy n th ng: Sau khi doanh nghi p mua hàng, hàng mua không
đ a v nh p kho mà chuy n bán th ng cho bên mua. Ph
qua 2 hình th c sau:

ng th c này đ

c th hi n

Bán buôn v n chuy n th ng có tham gia thanh toán (còn g i là hình th c giao

tay ba). Doanh nghi p sau khi mua hàng s giao tr c ti p cho bên mua t i kho
ng i bán. Sau khi giao, nh n, bên mua ký nh n đ hàng và ch p nh n n
ho c thanh toán ngay thì hàng đ

c xác nh n là đư tiêu th .

Bán buôn v n chuy n th ng không tham gia thanh toán: Doanh nghi p lúc này
ch là bên trung gian gi a bên mua và bên bán, không phát sinh nghi p v mua
bán hàng hóa mà ch h

ng hoa h ng t ng

i mua ho c ng

i bán.

1.2.1.2.Bán l
Bán l là hình th c bán hàng tr c ti p cho ng

i tiêu dùng.

Hình th c bán l thu ti n t p trung: Nhân viên thu ngân và nhân viên bán hàng
làm vi c riêng bi t. Cu i ngày nhân viên bán hàng kiêm kê hàng hóa t n đ xác đ nh
s l ng hàng đư bán ra trong ngày. Nhân viên thu ngân tính t ng ti n và vi t phi u
n p ti n.
Bán l thu ti n tr c ti p: Nhân viên bán hàng thu ti n tr c ti p t khách. H t
ngày, nhân viên bán hàng vi t phi u n p ti n và n p ti n cho th qu . Sau đó nhân
viên bán hàng ki m kê hàng t n đ xác đ nh s l
báo cáo bán hàng.

ng hàng đư bán trong ngày và l p

u đi m: Doanh nghi p có đi u ki n ti p xúc tr c ti p v i khách hàng, do v y
có th n m b t nhanh nh y v i s thay đ i c a nhu c u, s thay đ i th hi u
tiêu dùng, t đó có nh ng ph ng án bán hàng thích h p.
Nh

c đi m: Thu h i v n ch m.

Bán hàng tr góp
Khi khách hàng mua hàng hóa thì đ c coi là tiêu th . Ng i mua ph i thanh
toán m t ph n ti n ngay t i th i đi m mua hàng, s ti n còn lo i đ c tr theo tháng
và ph i ch u m t lãi su t nh t đ nh.
Hàng g i đ i lý bán, ký g i
Hàng giao cho đ n v đ i lý v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p và ch a
xác đ nh là đư bán
Doanh nghi p h ch toán vào doanh thu khi nh n đ c ti n thanh toán c a bên
nh n đ i lý ho c đư đ c ch p nh n thanh toán. Kho n hoa h ng doanh nghi p
đư tr là ph n chi phí bán hàng và đ c h ch toán vào tài kho n 641.
4

Thang Long University Library


1.2.2.ăCácăph

ngăphápăthanhătoán

Trong doanh nghi p th
ti n hành theo 2 ph

ng m i vi c thanh toán v i ng

i mua (ng

i bán) đ

c

ng th c ch y u sau:

Thanh toán b ng ti n m t: Doanh nghi p bán hàng và khách hàng thanh toán
tr c ti p b ng ti n m t.
Thanh toán qua ngân hàng: Bán hàng và thanh toán b ng cách chuy n ti n t
tài kho n c a ng
1.2.3.ăPh
1.2.3.1ăPh

i mua sang tài kho n c a ng

i bán.

ngăphápătínhăgiáăv n hàng bán và th iăđi m ghi nh n doanh thu
ngăphápătínhăgiáăv n hàng bán

Giá v n hàng bán là m t trong nh ng kho n chi phí chi m t tr ng l n trong quá
trình bán hàng.Vi c xác đ nh tr giá v n c a hàng bán là m t công vi c quan tr ng nh
h ng l n đ n vi c xác đ nh k t qu bán hàng.Tùy thu c vào đ c đi m kinh doanh mà
doanh nghi p l a ch n ph ng pháp tính giá v n khác nhau.
Trong doanh nghi p th

Giá v n hàng
bán

=

ng m i giá v n hàng bán đ

c tính nh sau:

Giá mua hàng
hóaăxácăđ nh là

+

tiêu th

hàng tiêu th

i v i giá mua hàng bán thì áp d ng m t trong nh ngăph
Ph
Ph

Chi phí thu mua
phân b cho
ngăphápăsau:

ng pháp bình quân gia quy n
ng pháp giá th c t c k d tr

Theo ph ng pháp c n c vào s t n đ u k và s nh p trong k k toán đ tính

giá bình quân c a hàng hóa theo công th c:

Giá mua c a
hàng hóa bán
trong k

=

S l ng hàng
hóa xu t kho
trong k

Giá th c t hàng
năgiáăbìnhă
quân gia
quy n

t n kho
=

S l

ng hàng

hóa t năđ u k

5

x

+

+

năgiáăbìnhă
quân trong k

Giá th c t hàng
nh p trong k
S l ng hàng
hóa nh p trong
k


u đi m: Ph
t n kho, kh i l

ng pháp này phù h p v i doanh nghi p có ít ch ng lo i hàng
ng nh p xu t ít và đ n gi n, d th c hi n.

Nh c đi m: Cu i k k toán m i tính đ c đ n giá làm ch m công vi c và
không đ m b o đ c tính chính xác khi xác đ nh giá đ n v c a hàng hóa xu t
bán do không cung c p k p th i thông tin cho m i nghi p v .
Ph

ng pháp bình quân sau m i l n nh p
Giá th c t t n kho sau m i l n nh p

năgiáăbìnhăquơnă
sau m i l n nh p

u đi m: Ph

L

=

ng pháp này kh c ph c đ

trên, v a chính xác v a c p nh t đ
Nh
Ph

ng th c t t năđ u kho sau m i
l n nh p

c th

c nh

c đi m c a ph

ng pháp

ng xuyên, liên t c.

c đi m: T n nhi u công s c, tính toán nhi u l n.
ng pháp tính giá th c t đích danh

Theo ph

ng pháp này, hàng hóa xu t kho thu c lô hàng nào thì l y đ n giá

nh p kho c a lô hàng đó đ tính.
u đi m:

ây là ph

ng pháp t t nh t, tuân th nguyên t c phù h p c a k

toán, chi phí th c t phù h p v i doanh thu th c t . Giá tr hàng t n kho đ
ph n ánh theo đúng giá tr th c c a hàng hóa.
Nh

c đi m: Vi c áp d ng ph

c

ng pháp này đòi h i đi u ki n kh t khe, ch

nh ng doanh nghi p kinh doanh có ít lo i m t hàng, hàng t n kho có giá tr
l n, m t hàng n đ nh thì m i có th áp d ng đ c. Không áp d ng v i doanh
nghi p có nhi u lo i hàng.
Ph

ng pháp nh p tr

Hàng hóa nào nh p tr

c, xu t tr
c thì xu t tr

c (FIFO)
c, xu t h t s hàng nh p tr

cr im iđ n

s hàng nh p sau theo giá th c t t ng l n nh p. Do v y hàng hóa t n kho cu i k s là
giá th c t c a s v t li u mua vào cu i k ho c g n cu i k . Ph ng pháp này thích
h p trong tr

ng h p giá c

n đ nh ho c có xu h

ng gi m.

u đi m: Có th tính ngay tr giá v n hàng xu t kho t ng l n xu t hàng, đ m
b o cung c p s li u k p th i cho k toán ghi chép các khâu ti p theo c ng nh
cho qu n lý. Tr giá v n c a hàng t n kho t ng đ i sát v i giá th tr ng c a
m t hàng đó. D n đ n ch tiêu hàng t n kho trên báo cáo tài chính có ý ngh a
th c t h n.
Nh c đi m: Doanh thu hi n t i không phù h p v i chi phí hi n t i. T n nhi u
công s c vì ph i tính giá theo t ng ch ng lo i m t hàng.
6

Thang Long University Library


Ph
ph

ng pháp nh p sau, xu t tr

c (LIFO)

Hàng hóa nào mua vào sau cùng s đ
ng pháp trên.

c xu t tr

c. Ph

ng pháp này ng

cv i

u đi m: Chi phí c a l n mua g n nh t t ng đ i sát v i tr giá v n c a hàng
thay th . m b o đ c yêu c u c a nguyên t c phù h p trong k toán.
Nh
tr

c đi m: Tr giá v n hàng t n kho cu i k có th không sát v i giá th
ng c a hàng thay th .

1.2.3.3. Th iăđi m ghi nh n doanh thu
Doanh thu bán hàng đ c ghi nh n khi đ ng th i th a mưn t t c n m 5 đi u ki n sau:
Doanh nghi p đư chuy n giao ph n l n r i ro và l i ích g n li n v i quy n s
h u s n ph m ho c hàng hóa cho ng i mua
Doanh nghi p không còn n m gi quy n qu n lý hàng hóa nh ng
hàng hóa ho c quy n ki m soát hàng hóa

Doanh thu đ

c xác đ nh t

Doanh nghi p đư thu đ

ng đ i ch c ch n
c ho c s thu đ

c l i ích kinh t t giao d ch bán

hàng
Xác đ nh đ

is h u

c chi phí liên quan đ n giao d ch bán hàng.

1.2.4. K toán bán hàng
1.2.4.1. Ch ng t s d ng
Phi u thu, phi u chi
Hóa đ n giá tr gia t ng
Gi y báo có c a ngân hàng
B ng kê hàng hóa bán ra
Ch ng t , b ng kê tính thu

7


1.2.4.2.Tài kho n s d ng

Tài kho nă156ăắHƠngăhóa”: Tài kho n này dùng đ ph n ánh giá tr hi n có và
tình hình bi n đ ng t ng, gi m các lo i hàng hóa c a doanh nghi p.
K t c u và n i dung tài kho n:
TK 156 - Hàng hóa
Tr giá mua hàng nh p kho trong k

Tr giá xu t kho hàng trong k và hàng tr
l i ng

Chi phí thu mua

i bán
Tr giá hàng thi u h t

Tr giá hàng hóa thuê ngoài gia
công
Tr giá hàng hóa đư bán b tr l i
Tr
(Ph

giá hàng t n kho cu i k

ng pháp ki m kê đ nh k )

Chi phí thu mua phân b cho hàng hóa đư
bán trong k
Chi t kh u th
h

ng m i hàng mua đ

ng
Tr giá hàng t n kho cu i k

(Ph

pháp ki m kê đ nh k )
DCK: Tr giá v n hàng t n cu i k
Tài kho n 156 đ

c chi ti t thành 2 tài kho n:

TK 1561: Giá mua hàng hóa
TK 1562: Chi phi mua hàng
Tài kho nă632ă ắGiáă v năhƠngă bán”: Tài kho n này dùng đ ph n ánh tr giá
v n hàng hóa bán trong k .
K t c u và n i dung tài kho n:
TK 632 - Giá v n hàng bán
Tr giá v n c a hàng đư bán trong
k

Hoàn nh p d

phòng gi m giá

hàng t n kho

Chi phí thu mua phân b cho hàng
tiêu th trong k

c

Tr giá hàng bán b tr l i nh p kho

K t chuy n giá v n c a hàng hóa
Trích l p d phòng gi m giá hàng đư bán ra trong k sang TK 911
t n kho

8

Thang Long University Library

ng


Tài kho nă157ăắHƠngăg iăbán”: Tài kho n này dùng đ phán ánh tr giá hàng
hóa g i bán đ i lý
K t c u và n i dungtài kho n:
TK 157 - Hàng g i bán
Tr giá hàng hóa, thành ph m đư

-

-

Tr giá hàng hóa, thành ph m g i

g i đ i lý, ký g i, g i cho các đ n v c p đi bán đ c xác đ nh đư tiêu th .
d i h ch toán ph thu c.
- Tr giá hàng hóa, thành ph m,đư

- Tr giá d ch v đư cung c p cho g i đi b khách hàng tr l i.
khách hàng nh ng ch a đ c ch p nh n
tiêu th .
D

CK: Tr giá hàng hóa g i bán

cu i k
Tài kho nă 511ă ắDoanhă thuă bánă hƠng và cung c p d ch v ”: Tài kho n này
dùng đ ph n ánh t ng doanh thu bán hàng th c k c a doanh nghi p trong k h ch
toán.
K t c u và n i dung tài kho n:
TK 511 - Doanh thu bán hàng và cung c p d ch v
Các kho n gi m tr doanh thu

Doanh thu bán hàng theo giá ghi
Gi m giá hàng bán, chi t kh u trên hóa đ n
th ng m i
Doanh thu hàng bán b tr l i
Thu tiêu th

đ c bi t, thu xu t

kh u ph i n p (n u có), thu GTGT
theo ph ng pháp tr c ti p
K t chuy n doanh thu thu n

Tài kho n 511 không có s d cu i k và có 6 tài kho n c p 2:
TK 5111: Doanh thu bán hàng hóa
TK 5112: Doanh thu bán các thành ph m

TK 5113: Doanh thu cung c p d ch v
TK 5114: Doanh thu tr c p, tr giá
TK 5117: Doanh thu kinh doanh b t đ ng s n đ u t
TK 5118: Doanh thu khác
9


Tài kho nă 521ă ắChi t kh uă th
kho n chi t kh u th
ng

i mua hàng do ng

ngă m i”: Tài kho n này dùng đ ph n nh

ng m i mà doanh nghi p đư gi m tr ho c đư thanh toán cho
i mua hàng đư mua m t l

ng hàng hóa v i kh i l

ng l n.

K t c u và n i dung tài kho n:
TK 521 ậ Chi t kh uăth
Các kho n chi t kh u th
phát sinh trong k

ng m i th c t

ngăm i

Cu i k k t chuy n sang tài kho n 511 đ
xác đ nh doanh thu thu n

Tài kho n 521 không có s d cu i k
Tài kho nă531ăắHàng bán b tr l i”: Tài kho n này dùng đ theo dõi doanh
thu c a s hàng hóa đư tiêu th nh ng b khách hàng tr l i.
K t c u và n i dung tài kho n:
TK 531 - Hàng bán b tr l i
Doanh thu c a hàng bán b tr l i

Cu i k k t chuy n sang tài kho n 511 đ
xác đ nh doanh thu thu n

Tài kho n 531 không có s d cu i k
Tài kho nă532ăắGi măgiáăhƠngăbán”: Tài kho n này dùng đ ph n ánh kho n
gi m giá hàng bán th c t phát sinh. Gi m tr cho ng i mua do s n ph m, hàng hóa
kém, m t ph m ch t hay quy cách không đúng theo quy đ nh trong h p đ ng kinh t .
K t c u và n i dung tài kho n:
TK 532 - Gi m giá hàng bán
Các kho n gi m giá hàng bán đư ch p K t chuy n toàn b s ti n gi m giá hàng
thu n cho ng i mua hàng
bán sang TK 511 đ xác đ nh doanh thu
thu n

TK 532 không có s d cu i k .
10

Thang Long University Library

1.2.4.3.ăPh
Ph
ph

ngăphápăk toán

ng pháp k toán bán hàng trong doanh nghi p h ch toán hàng t n kho theo

ng pháp kê khai th

ng xuyên.

Thu GTGT theo ph

ng pháp kh u tr

S ăđ 1.1. K toán bán buôn qua kho theo hình th c bán hàng tr c ti p
TK 1561

TK 632

GVHB

TK 911

TK 511

TK 111,112, 131

K/c GVHB

DT hàng bán b tr l i
K/c doanh thu

gi m giá, CKTM

Thu n
TK 3331
TK 1562

Thu GTGT
đ u ra

Phân b
CP thu mua

TK 521,531,532

DT bán hàng
ch a thu
K/c các kho n gi m tr DT

11


S ăđ 1.2. K bán buôn qua kho theo hình th c chuy n hàng
TK 156

TK 632

TK 521, 532
K/c GVHB
TK157
Xu t kho GVHB

TK 111,112,131

TK 511

TK 911

TK 3331

K/c các kho n

Thu GTGT

gi m tr DT

đ u ra

K/c doanh thu thu n

Doanh thu bán
hàng ch a có
thu GTGT

g i bán

Hàng bán b tr l i

S ăđ 1.3. Bán buôn qua v n chuy n th ng không tham gia thanh toán
TK 111,112,131

TK 511

TK 133

TK 3331
Thu GTGT
in p
ph i n p
Hoa h ng môi gi i đ

TK 641

ch

Thu GTGT
ph i n p

ng

Chi phí môi gi i

12

Thang Long University Library

S ăđ 1.4. Bán buôn v n chuy n th ng có tham gia thanh toántheo hình th c
g i bán
TK 111,112, 331

TK 632

TK 911
TK 521, 532

TK 133
Thu
GTGT
đ u vào
Giao hàng và

TK 511

TK 111,112,131

TK 3331

K/c các kho n

Thu

gi m tr DT

GTGT

K/c
đ u ra

GVHB
K/c DT thu n

ghi nh n GVHB

DT bán hàng
ch a có thu
GTGT

Tk 157
Chuy n Ghi nh n
Hàng

Giá v n

Hàng bán b tr l i

13


S ăđ 1.5. K toánăbánăhƠngăph
TK 632

TK 156

ngăth c bán hàng tr góp
TK 111,112

TK 511

TK911

DT tính theo
K/c DT thu n

Tr giá v n

bán tr
ngay

Ng

TK 3331
K/c GVHB

S ti n
i mua

tr l n đ u

Thu GTGT

hàng bán

đ u ra
TK 515

TK 3387

K/c DT Lưi tr ch m Lưi tr
ho t
đ ng TC

phân b
t ng k

ch m

14

Thang Long University Library

TK 131
S ti n còn
ph i thu


1.2.5. K toánăxácăđ nh k t qu bán hàng
1.2.5.1. K toán chi phí bán hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p.
Ch ng t s d ng
B ng phân b l

ng và các kho n tính theo l

ng

Hóa đ n, phi u chi

B ng phân b kh u hao TSC
ầ
Tài kho n s d ng
Tài kho nă641ăắChiăphíăbánăhƠng”:ăTài kho n này dùng đ ph n ánh các chi
phí th c t phát sinh trong quá trình bán hàng.
K t c u và n i dung tài kho n:
TK 641 - Chi phí bán hàng
Các chi phí liên quan đ n quá trình bán K t chuy n chi phí bán hàng sang TK 911
hàng hóa
đ tính k t qu kinh doanh trong k

Tài kho n 641 không có s d cu i k và có 7 tài kho n c p 2:
TK 6411: Chi phí nhân viên
TK 6412: Chi phí v t li u, bao bì
TK 6413: Chi phí d ng c , đ dùng
TK 6414: Chi phí kh u hao TSC
TK 6415: Chi phí b o hành
TK 6417: Chi phí d ch v mua ngoài
TK 6418: Chi phí b ng ti n khác

15


Tài kho nă642ăắChiăphíăqu n lý doanh nghi p”: Tài kho n này dùng đ ph n
ánh các chi phí qu n lý chung c a doanh nghi p.
K t c u và n i dung tài kho n:
TK 642 - Chi phí qu n lý doanh nghi p
Các chi phí qu n lý doanh nghi p
Hoàn nh p d phòng ph i thu khó
th c t phát sinh trong k

đòi, d phòng ph i tr
S d phòng ph i thu khó đòi, d
phòng ph i tr

K t chuy n chi phí qu n lý doanh
nghi p sang TK 911

D phòng tr c p m t vi c làm

Tài kho n 642 không có s d cu i k và có 8 tài kho n c p 2:
TK 6421: Chi phí nhân viên qu n lý
TK 6422: Chi phí v t li u qu n lý
TK 6423: Chi phí đ dùng v n phòng
TK 6424: Chi phí kh u hao TSC
TK 6425: Thu , phí và l phí
TK 6426: Chi phí d phòng
TK 6427: Chi phí d ch v mua ngoài
TK 6428: Chi phí b ng ti n khác

16

Thang Long University Library


S ăđ 1.6. K toán chi phí bán hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p
TK 334
TK 641,642
TK111,112ầ
L ng ph i tr cho NVBH và
NVQLDN

TK 338

Các kho n trích theo l

TK 152,153

Các kho n ghi gi m CP bán
hàng và chi phí qu n lý

ng

doanh nghi p

CP v t li u, d ng c ph c v cho
b ph n bán hàng và QLDN

TK 352

TK 214

Hoàn nh p d phòng

CP kh u hao TSC

ph i tr (b o hành SP)

dùngcho BH và QLDN
TK 335
Trích tr

c CP theo k

ho ch
TK 911

TK 142,242
Phân b d n CP tr tr

c
K/c chi phí bán hàng

TK 111,112,331

chi phí qu n lý doanh

CP mua ngoài

nghi p

TK 133
Thu GTGT
TK 351,352

đ u vào

Trích l p qu d phòng m t vi c làm
trích d phòng b o hành SP
TK 139

Trích l p d phòng

n ph i thu khó đòi
Hoàn nh p d phòng
n ph i thu khó đòi

17


1.2.5.2. K toánăxácăđ nh k t qu bán hàng
Xác đ nh k t qu bán hàng là vi c so sánh ph n chênh l ch gi a doanh thu bán
hàng thu n t vi c bán hàng v i các chi phí b ra ph c v cho quá trình bán hàng.
Trong đó, chi phí b ra phuc v cho quá trình bán hàng bao g m: Giá v n hàng bán,
chi phí bán hàng và chi phí qu n lý doanh nghi p.
Tài kho n s d ng
Tài kho nă 911ă ắXácă đ nh k t qu kinhă doanh”: Tài kho n này dùng đ xác
đ nh và ph n ánh k t qu ho t đ ng kinh doanh, các ho t đ ng khác c a doanh nghi p
trong m t k k toán n m.
K t c u và n i dung tài kho n:
TK 911 - Xácăđ nh k t qu kinh doanh
Tr giá v n c a hàng hóa đư bán ra

Doanh thu thu n v hàng hóa đư
Chi phí bán hàng và chi phí qu n bán ra trong k
lý doanh nghi p
Doanh thu ho t đ ng tài chính, các
Chi phí ho t đ ng tài chính, chi phí kho n thu nh p khác
thu thu nh p doanh nghi p
K t chuy n l c a t t c các ho t
đ ng s n xu t kinh doanh trong k

Chi phí thu TNDN

K t chuy n lãi c a t t c các ho t
đ ng s n xu t kinh doanh trong k
TK 911 không có s d cu i k .
Ph

ngăphápăxácăđ nh k t qu bán hàng

K t qu bán hàng trong k kinh doanh c a doanh nghi p th
đ nh nh sau:
K t qu
bán
hàng

Doanh
=

thu bán
hàng

DTăthu năt ăho tă
đ ngăbánăhƠng

gi m tr
doanh thu

=

c xác

Chi phí

Các kho n
-

ng m i đ

-

Giá v n
hàng bán

Doanh thu bán
hàng

-

-

Chi phí
bán hàng

-

qu n lý
doanh
nghi p

Cácăkho năgi mătr ă
doanh thu

Trong đó, các kho n gi m tr doanh thu bao g m: Chi t kh u th ng m i, gi m
giá hàng bán, hàng bán b tr l i, thu GTGT (tính theo ph ng pháp tr c ti p), thu
xu t kh u, thu tiêu th đ c bi t.
18

Thang Long University Library


S ăđ 1.7. K toánăxácăđ nh k t qu bán hàng
TK632

TK911
K/c giá v n hàng bán

TK511
K/c doanh thu bán hàng thu n
TK521, 531, 532

TK641

K/c các kho n

K/c chi phí bán hàng

gi m tr DT
TK642
K/c chi phí qu n lý doanh
nghi p

19

1.3. Hình th c s k toán
Hi n nay có 5 hình th c s k toán theo quy t đ nh 15/ BTC ngày 20/03/2006:
Hình th c k toánNh t ký chung
Hình th c k toán Nh t ký - s cái
Hình th c k toán Ch ng t ghi s
Hình th c k toán Trên máy vi tính
Hình th c k toán Nh t ký - ch ng t
Trong ph m vi nghiên c u c a bài khóa lu n này, em xin làm rõ 2 hình th c làm c
s nghiên c u ch

ng 2:

Hình th c k toán Nh t ký chung
Hình th c k toán Trên máy vi tính
1.3.1. Hình th c k toánNh t ký chung
c tr ng c b n c a hình th c ghi s k toán Nh t ký chung là: T t c các
nghi p v kinh t phát sinh đ u đ c ghi vào s Nh t ký chung theo đúng quy cách,
trình t th i gian pháp sinh và theo n i dung kinh t c a các nghi p v .
Hình th c ghi s nh t ký chúng áp d ng cho lo i hình doanh nghi p đ n gi n,
quy mô v a và nh . Trình đ qu n lý và k toán th p.
S ăđ 1.8. Quy trình t ch c s theo hình th c Nh t ký chung
Ch ng t k toán

S nh t ký đ c bi t

S nh t ký chung

S cái các TK

111, 112, 156, 131, 511,
3331, 521, 642, 911

S th tài kho n chi ti t TK
111, 112, 156, 131, 511, 3331,
521, 642, 911 ầ

B ng t ng h p chi ti t tài
kho n

B ng cân đ i tài
kho n
Báo cáo tài chính
20

Thang Long University Library


Ghi chú:
Ghi hàng ngày
Ghi cu i tháng ho c đ nh k
i chi u, ki m tra
u đi m: M u s đ n gi n, d th c hi n, ki m tra, đ i chi u, thu n ti n cho
vi c ng d ng tin h c và s d ng máy tính trong công tác k toán
Nh

c đi m:D ghi trùng l p.

1.3.2. Hình th c k toán trên máy vi tính
c tr ng c b n: Công vi c k toán đ c th c hi n theo m t ch ng trình

ph n m m k toán trên máy vi tính. Ph n m m k toán đ c thi t k theo nguyên t c
c a m t trong b n hình th c k toán ho c k t h p các hình th c k toán quy đ nh trên
đây.
Các lo i s và trình t ghi s : Ph n m m k toán đ c thi t k theo hình th c
k toán nào s có các lo i s c a hình th c k toán đó nh ng không hoàn toàn gi ng
m u s k toán ghi b ng tay.
S ăđ 1.9. Quy trình t ch c k toán trên máy tính

S k toán
Ch ng t k toán

Ph n m m k toán

S t ng h p
S chi ti t

B ng t ng h p
ch ng t k toán
cùng lo i

Máy vi tính
Báo cáo tài chính

Ghi chú:
Nh p s li u hàng ngày
In s , báo cáo cu i k k toán
i chi u, ki m tra

21

u đi m: K toán trên máy tính có thi t k liên k t t đ ng h th ng luân
chuy n ch ng t và các s theo hình th c k toán m t cách nhanh chóng,đ n gi n.
Thông tin ch c n cung c p m t l n s cho ra các báo báo, s sách có liên quan m t
cách đ y đ và chính xác. Gi m t i kh i l
Nh

ng công vi c k toán.

c đi m: Không hi n th đ y đ quy trình ghi s k toán.

22

Thang Long University Library


Ch

ngă2.ăTh c tr ng k toán bán hàng vƠăxácăđ nh k t qu bán hàng t i

Công ty TNHH Máyă

ng L i

2.1 T ng quan v Công ty TNHH Máyă

ng L i

2.1.1 L ch s hình thành và phát tri n c a công ty
Công ty TNHH Máy

ng L i là m t công ty kinh doanh trong l nh v c d ch v
k thu t, th ng m i, xu t nh p kh u. Công ty h ch toán kinh doanh đ c l p, có t
cách pháp nhân, ch u trách nhi m v m i ho t đ ng kinh doanh c a mình tr c pháp
lu t.
Công ty TNHH Máy
ng L i (ti n thân là chi nhánh công ty CP Thi t b &
D ch v
ng L i) đ c thành l p t ngày 31 tháng 5 n m 2002 v i s tham gia góp
v n c a hai thành viên sáng l p.
Tên giao d ch: Công ty TNHH Máy

ng L i

Tên ti ng anh: Dong Loi Machinery Company Limited.
Tên vi t t t: Dong Loi MC, Co LTD
Tr s chính:158T u Li t, xã Tam Hi p, huy n Thanh Trì, TP.Hà N i.
Mã s thu : 0105918848
V n đi u l : 10.000.000.000 VN (10 t đ ng)
Gi y ch ng nh n KKD c a công ty do phòng đ ng ký kinh doanh s 3 - S k
ho ch và đ u t Hà N i c p.
Ngoài ra công ty còn có 2 v n phòng giao d ch t i Qu ng Ninh và Viêng Ch n
(Lào).
T khi đ

c phép ho t đ ng kinh doanh cho t i nay công ty TNHH Máy

ng

L i đư tr i qua nhi u n m cùng v i s phát tri n chung c a n n kinh t , ch u nh
h ng tr c ti p c a c ch th tr ng. M i n m công ty đ u g pph i khó kh n nh t

đ nh, nh ng nhìn chung v n có xu h ng phát tri n đi lên.
T n m 2002 đ n n m 2006: Công ty chuyên kinh doanh s n ph m xây d ng,
máy móc
N m 2007: Công ty m r ng m ng l i kinh doanh m các v n phòng đ i di n
t i Qu ng Ninh, và t i th đô Viêng Ch n ậ Lào

23


N m 2007 đ n nay: Do tác đ ng c a cu c kh ng ho ng kinh t th gi i và cu c
kh ng ho ng n công t i Châu Âu nên công ty c ng g p ph i khó kh n nh t đ nh
nh ng công ty v n luôn c g ng duy trì ho t đ ng kinh doanh cùng v i s phát tri n
chung c a đ t n
2.1.2ă

c và đ n nay đư đi vào n đ nh và phát tri n h n.

căđi m ngành ngh kinh doanh

Mua bán máy móc xe c gi i, ph tùng thay th , thi t b đi n, đi n t ph c v
công nghi p, nông nghi p, xây d ng y t nh :
Máy khoan đá, khoan h m, búa phá đá th y l c và ph ki n
Xe xúc đào, xe i, xe nâng hàng đa n ng
Máy phát đi n, máy nén khí công ngi p
B m bê tông, máy phun v y bê tông
Máy hàn nh a, thi t b nhi t công nghi p
Ph tùng, d ng c khoan đá, khoan h m
D ch v s a ch a, l p đ t máy móc
Cho thuê máy móc thi t b xây d ng và công nghi p
2.1.3ăC ăc u t ch c c a công ty

Mô hình b máy t ch c qu n lý c a công ty TNHH Máy

ng L i

S ăđ 2.1. T ch c b máy c a công ty
Giám đ c

Phó giám đ c

Phòng tài
chính k toán

Phòng xu t
nh p kh u

Phòng kinh
doanh

Phòng d ch
v sau bán
hàng

24

Thang Long University Library

Phòng hành
chính nhân s

Ch c n ng c a t ng phòng ban:
Giámăđ c công ty
Giám đ c là ng i đi u hành, qu n lý t t c các ho t đ ng c a công ty, có nhi m
v t ch c, ki m tra, giám sát các ho t đ ng kinh doanh c a công ty và ch u trách
nhi m, đ m b o công ty ho t đ ng có hi u qu .
T ch c th c hi n k ho ch kinh doanh và ph

ng án đ u t c a công ty

Có quy n thay đ i c c u t ch c quy ch qu n lý, n i b công ty
B nhi m, mi n nhi m, cách ch c các ch c danh qu n lý trong công ty
Quy t đ nh l

ng và ph c p đ i v i ng

i lao đ ng trong công ty

Các quy n, nhi m v khác theo quy đ nh c a pháp lu t, đi u l công ty
Phóăgiámăđ c:

i u hành tr c ti p công vi c kinh doanh và đ i ngo i c a công

ty. Ch u trách nhi m tr

c giám đ c công ty v công vi c kinh doanh c a công ty.

Phòng tài chính - k toán
Phòng tài chính- k toán qu n lý s d ng ngu n tài chính c a công ty. Có ch c
n ng khai thác, l p k ho ch t o ngu n v n và phân b cho các ho t đ ng c a công ty,
đi u hành và giám sát các ho t đ ng tài chính trong công ty, th c hi n công tác h ch

toán, th ng kê s sách k toán, xác đ nh l , lưi,l p báo cáo tài chính c a công ty và
th c hi n các ngh a v v tài chính đ i v i nhà n

c.

Phòng hành chính - nhân s
Phòng hành chính - nhân s là b ph n qu n lý ngu n nhân l c c a công ty.
Phòng kinh doanh
Giám sát ki m tra ho t đ ng kinh doanh, ti p th c a công ty đ m b o ho t
đ ng kinh doanh có hi u qu theo đ ng l i, chi n l c chung c a c công ty
T ch c nghiên c u và cung c p thông tin v th tr
ty có nhu c u.

ng, s n ph m khi các công

Tham gia kinh doanh tr c ti p, marketing s n ph m, kí k t h p đ ng nh m đem
l i doanh thu cho công ty.
Phòng nh p kh u
Th c hi n các công vi c liên quan đ n ho t đ ng nh p kh u.
Phòng d ch v sau bán hàng
Phòng d ch v sau bán hàng đ
các công ngh nh p t n
khách hàng trong n c.

c xây d ng nh m l a ch n, ti p thu và h c h i

c ngoài, t đó có th bàn giao máy móc công ngh cho
25