Hiệu quả sử dụng vốn tại công ty cổ phần truyền thông tuấn việt

CH

NG I: C ăS ăLụăTHUY TăV V NăVÀăHI UăQU ăS ăD NGă
V NăKINHăDOANHăTRONGăDOANHăNGHI P

1.1ăNh ngăv năđ ăchungăv ăv năkinhădoanhătrongădoanhănghi p
1.1.1 Khái ni m v n kinh ếoanh
Ho t đ ng kinh doanh đòi h i c n ph i có v n nh t đ nh đ th c hi n đ u t
ban đ u cho vi c xây d ng nhà x ng, mua nguyên v t li u, tr công, mua s m thi t
b …. nh m đáp ng s t ng tr ng c a doanh nghi p. Ng i ta g i chung các lo i v n
này là v n s n xu t kinh doanh.
V n kinh doanh ph i có tr c khi di n ra các ho t đ ng kinh doanh. V n đ c
xem là s ti n ng tr c cho kinh doanh. Trong đi u ki n hi n nay, doanh nghi p có
th v n d ng nhi u hình th c khác nhau đ huy đ ng v n nh m đ đ t đ c m c sinh
l i cao nh ng ph i n m trong khuôn kh pháp lu t.
V n đ c bi u hi n là m t kho n ti n b ra nh m m c đích ki m l i. V n kinh
doanh c a doanh nghi p là bi u hi n c a toàn b tài s n doanh nghi p b ra cho ho t
đ ng kinh doanh nh m m c đích sinh l i.
V n kinh doanh đ c hình thành t nhi u ngu n khác nhau. Hai ngu n c b n
hình thành nên v n kinh doanh là: v n ch s h u và n ph i tr .[5, tr61]
1.1.2 Phân lo i v n kinh ếoanh
Nh khái ni m đã nêu, chúng ta th y v n có nhi u lo i và tu vào c n c đ
chúng ta phân lo i v n:
- C n c vào hình thái bi u hi n, v n đ
v n vô hình.

c chia thành hai lo i: V n h u hình và

- C n c vào th i h n luân chuy n, v n đ
v n dài h n.

c chia là hai lo i: V n ng n h n và

- C n c vào ngu n hình thành, v n đu c hình thành t hai ngu n c b n: V n
ch s h u và n ph i tr .
- C n c vào n i dung v t ch t, v n đ c chia làm hai lo i: V n th c (còn g i
là v n v t t hàng hoá) và v n tài chính (hay còn g i là v n ti n t ).
- C n c vào đ c đi m luân chuy n c a t ng lo i v n trong các giai đo n c a
chu k s n xu t kinh doanh, ng i ta chia v n s n xu t kinh doanh thành hai lo i: V n
c đ nh và v n l u đ ng. D i đây ta s nghiên c u hai lo i v n này.
1


1.1.2.1. V n l u đ ng
a. Khái ni m v n l u đ ng
V n l u đ ng là m t s v n ng tr c v đ i t ng lao đ ng và ti n l ng, t n
t i v i hình thái nguyên v t li u d tr , s n ph m đang ch t o, thành ph m, hàng hoá
và ti n t ho c m t s v n ng tr c trong s n xu t và trong l u thông b ng v n l u
đ ng nh m đ m b o cho quá trình tái s n xu t c a doanh nghi p đ c th c hi n
th ng xuyên, liên t c. V n l u đ ng luân chuy n giá tr toàn b ngay trong m t l n
và hoàn thành m t vòng tu n hoàn sau m t chu k s n xu t.
V n l u đ ng là đi u ki n v t ch t không th thi u đ c c a quá trình s n xu t
kinh doanh, nó phân b trên kh p các giai đo n luân chuy n và t n ta d i nhi u hình
th c khác nhau đ có đ c m c v n l u đ ng h p lý và đ ng b .
V n l u đ ng là công c ph n ánh và ki m tra quá trình v n đ ng v t t . V n
l u đ ng v n chuy n nhanh hay ch m còn ph n ánh s v t t s d ng ti t ki m hay
không, th i gian n m khâu s n xu t và l u thông có h p lý hay không. B i v y,
thông qua tình hình luân chuy n v n l u đ ng còn có th ki m tra vi c cung c p, s n
xu t và tiêu th hàng hoá c a doanh nghi p.[6,tr88]
b. Phân lo i v n l u đ ng
V n l u đ ng và tính ch t c a nó có quan h v i nh ng ch tiêu ho t đ ng c

b n c a doanh nghi p. N u doanh nghi p s d ng ti t ki m, qu n lý t t v n l u đ ng
thì đ t hi u qu kinh t .
qu n lý t t v n l u đ ng, ta s phân lo i v n l u đ ng: theo vai trò trong
quá trình s n xu t, theo hình thái bi u hi n hay theo ngu n hình thành.
- D a vào vai trò có th phân lo i v n l u đ ng thành 3 lo i:
+ V n l u đ ng trong quá trình d tr s n xu t.
+ V n l u đ ng trong quá trình tr c ti p s n xu t.
+ V n l u đ ng trong quá trình l u thông.
Theo cách này, có th th y đ c t tr ng v n l u đ ng n m trong l nh v c
tr c ti p s n xu t càng l n thì hi u qu kinh t trong vi c s d ng v n l u đ ng
càng cao.
- D a vào hình thái bi u hi n v n l u đ ng đ

c chia thành:

+ V n v t t hàng hoá: nguyên v t li u, v t li u ph , v n s n xu t đang ch t o,
v n thành ph m, v n hàng hoá mua ngoài….Các kho n v n này n m trong l nh v c
s n xu t, l nh v c l u thông và luân chuy n theo m t quy trình nh t đ nh. Có th c n
2

Thang Long University Library


c vào nhi m v s n xu t, m c tiêu hao, đi u ki n s n xu t…c a doanh nghi p đ xác
đ nh m c d tr h p lý là c s xác đ nh nhu c u v n l u đ ng cho s n xu t kinh
doanh.
+ V n ti n t : ti n m t t i qu , ti n g i ngân hàng, v n thanh toán. Các kho n
v n này n m trong l nh v c l u thông, luôn luân chuy n bi n đ ng không theo quy
lu t nh t đ nh, th i gian gi ti n không lâu, càng luân chuy n nhanh càng t t.
- Theo ngu n hình thành v n l u đ ng có hai lo i:

+ Ngu n v n ch s h u: Do ngân sách nhà n c c p, do xã viên đóng góp, c
đông đóng góp, ch doanh nghi p, v n t ng thêm t l i nhu n b sung, s v n góp t
liên doanh liên k t.
+ Ngu n v n đi vay: là y u t quan tr ng giúp doanh nghi p t ch c h p lý s
v n l u đ ng đáp ng đ y đ trên kh p các giai đo n tu n hoàn và luân chuy n v n.
[6, tr88]
1.1.2.2. V n c đ nh
a. Khái ni m v n c đ nh
M i doanh nghi p mu n ti n hành s n xu t kinh doanh ph i ng tr c m t s
v n nh t đ nh v t li u s n xu t. T li u s n xu t tham gia vào nhi u chu k s n xu t,
nên giá tr c a nó b hao mòn d n, còn hình thái v t ch t thì gi nguyên. B ph n d ch
chuy n c a t li u lao đ ng h p thành m t y u t chi phí s n xu t c a doanh nghi p
và bù đ p m i khi s n ph m đ c th c hi n. Vì có đ c đi m trong quá trình luân
chuy n, hình thái v t ch t c a t li u s n xu t c đ nh, còn giá tr thì luân chuy n d n
cho nên g i b ph n ng v n tr c là v n c đ nh.
V y, v n c đ nh là s v n ng tr c v nh ng t li u s n xu t ch y u mà đ c
đi m c a nó là luân chuy n d n t ng b ph n giá tr vào s n ph m m i cho đ n khi t
li u lao đ ng h t th i h n s d ng thì v n c đ nh m i hoàn thành m t vòng luân
chuy n.[6,tr62]
b. Phân lo i v n c đ nh
V n c đ nh bao g m toàn b tài s n c đ nh h u hình và tài s n c đ nh vô
hình. Nó là s v n ng tr c đ mua s m, xây d ng tài s n c đ nh… b i v y quy mô
v n c đ nh l n hay bé hoàn toàn ph thu c vào quy mô c a tài s n c đ nh. Hay nói
cách khác: v n c đ nh là s bi u hi n b ng ti n c a tài s n c đ nh. Nên th c ch t c a
vi c phân lo i và cách nh n bi t v n c đ nh là vi c phân lo i và cách nh n bi t tài s n
c đ nh.
3


Tài s n c đ nh đ c phân lo i khác nhau theo hình thái bi u hi n, công d ng

kinh t , tình hình s d ng v n ho c theo quy n s h u tu theo m c đích nghiên c u.
- Theo hình thái bi u hi n, tài s n c đ nh đ

c chia làm hai lo i:

+ Tài s n c đ nh h u hình: là nh ng tài s n bi u hi n b ng hình thái hi n v t
c th nh nhà x ng, máy móc thi t b , ph ng ti n v n t i, v t ki n trúc….
+ Tài s n c đ nh vô hình: là nh ng tài s n không bi u hi n b ng hình thái hi n
v t c th mà là nh ng kho n chi phí đ u t cho s n xu t kinh doanh bao g m: chi phí
thành l p công ty, chi phí phát tri n, quy n đ c nh ng, quy n khai thác, b ng sáng
ch phát minh, l i th th ng m i…
Ph ng pháp phân lo i này giúp ng i qu n lý th y rõ toàn b c c u đ u t
c a doanh nghi p đ có nh ng quy t đ nh đúng đ n cho phù h p v i tình hình.
- Theo công d ng kinh t , tài s n c đ nh đ

c phân thành hai lo i:

+ Tài s n c đ nh dùng trong s n xu t kinh doanh: là nh ng tài s n tr c ti p
tham gia vào quá trình s n xu t kinh doanh.
+ Tài s n c đ nh dùng ngoài s n xu t kinh doanh: là nh ng tài s n dùng trong
ho t đ ng s n xu t ph và dùng cho phúc l i công c ng.
Theo ph ng pháp phân lo i này s th y đ c k t c u c a tài s n c đ nh và
trình đ c gi i hoá c a doanh nghi p, t đó ki m tra đ c m c đ đ m b o nhi m v
s n xu t và có ph ng h ng c i ti n tình hình trang b k thu t, nâng cao hi u qu s
d ng tài s n c đ nh.
- Theo tình hình s d ng v n thì tài s n c đ nh phân ra thành: tài s n c đ nh
đang s d ng, tài s n c đ nh ch a s d ng và tài s n c đ nh không c n s d ng.
l

Ph ng pháp phân lo i này th y rõ tình hình s d ng tài s n c đ nh v s

ng và ch t l ng đ có ph ng h ng s d ng tài s n c đ nh h p lý h n.

- Theo quy n s h u thì tài s n c đ nh t có và tài s n c đ nh đi thuê. Phân
lo i này ph n ánh n ng l c th c t c a doanh nghi p mà khai thác, s d ng h p lý tài
s n c đ nh, nâng cao hi u qu s d ng đ ng v n.
1.1.3. Vai trò c a v n kinh ếoanh đ i v i ho t đ ng s n xu t c a ếoanh nghi p
V pháp lu t: m i doanh nghi p khi mu n thành l p thì đi u ki n đ u tiên
doanh nghi p đó ph i có m t l ng v n nh t đ nh( l ng v n t i thi u mà pháp lu t
quy đ nh cho t ng lo i doanh nghi p). V n có th đ c xem là m t c c quan tr ng
nh t đ đ m b o cho s t n t i t cách pháp lu t c a doanh nghi p tr c pháp lu t.

4

Thang Long University Library


V kinh t : b t k m t doanh nghi p nào mu n t ng tr ng và phát tri n c n có
v n. V n là y u t quan tr ng hàng đ u trong chi n l c phát tri n c a doanh nghi p,
quy t đ nh s t n t i và phát tri n c a t ng doanh nghi p. M t doanh nghi p mu n
đ ng v ng trên th tr ng thì doanh nghi p đó ph i có m t l ng v n nh t đ nh, l ng
v n đó không nh ng đ m b o cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p
di n ra liên t c mà còn ph i dùng đ cái ti n máy móc thi t b , hi n đ i hóa công
nghi p. M c đích cu i cùng c a doanh nghi p là tím ki m l i nhu n. L i nhu n là
kho n ti n chênh l ch gi a thu nh p và chi phí doanh nghi p b ra đ đ t đ c thu
nh p đó t ho t đ ng kinh doanh đó đ a l i. Trong n n kinh t th tr ng các doanh
nghi p không ch t n t i đ n thu n mà còn có s c nh tranh gay g t v i nhau. N u
thi u v n s d n đ n n ng su t lao đ ng th p, thu nh p th p, doanh nghi p s càng t t
lùi vì vòng quay c a v n càng ng n l i thì quy mô c a doanh nghi p càng co l i.
- Bên c nh đó, m i doanh nghi p có m t l ng v n t ng đ i thì doanh nghi p
s ch đ ng h n trong vi c l a ch n nh ng ph n s n xu t kinh doanh h p lý, hi u qu ,

đ m b o an toàn t ch c, hi u qu v n nâng cao, huy đ ng tài tr d dàng, kh n ng
thanh toán đ m b o, có đ ti m l c kh c ph c khó kh n và m t s r i ro trong kinh
doanh.
- V n y là y u t quy t đ nh doanh nghi p nên m r ng hay thu h p ph m vi
ho t đ ng c a mình.Th t v y, khi đ ng v n c a doanh nghi p càng sinh sôi n y n , thì
doanh nghi p s m nh d n m r ng ph m vi ho t đ ng vào các ti m n ng mà tr c đó
doanh nghi p ch a có đi u ki n thâm nh p và ng c l i khi đ ng v n b h n ch thì
doanh nghi p nên t p trung vào m t s ho t đ ng mà doanh nghi p có l i th trên th
tr ng.
i v i các doanh nghi p ti p nh n v n n c ngoài, ngoài vi c s d ng v n
này, h còn có th ti p thu đ c nh ng kinh nghi m qu n lý c ng nh k n ng, k s o
và công ngh hi n đ i, thông tin c p nh t h ng ngày. H n n a, h còn có th rút ng n
th i gian tích lu v n ban đ u và thu m t ph n l i nhu n c a các công ty n c ngoài.
Trong doanh nghi p, v n là c s đ mua s m các trang thi t b , máy móc, nhà
x ng, t o công n vi c làm cho ng i lao đ ng, t ng thu nh p cho ng i lao đ ng.
Ngoài ra, v n còn đ c s d ng trong quá trình tái s n xu t xã h i nh m duy trì ti m
l c s n có và t o ti m l c l n h n cho s n xu t kinh doanh, d ch v .
V n, v i đ c tr ng c a nó là ph i v n đ ng đ sinh l i, do v y, m t khi đã t n
t i đ c trên th tr ng thì doanh nghi p đó ph i ngày càng phát tri n, t c là đ ng v n
c a doanh nghi p ngày càng t ng theo th i gian s n xu t kinh doanh.

5


1.2.ăHi uăqu ăs ăd ngăv năkinhădoanh
1.2.1. Khái ni m hi u qu s ế ng v n kinh ếoanh
Hi u qu s d ng v n kinh doanh là nh ng ch tiêu kinh t ph n ánh m i quan
h so sánh gi a k t qu ho t đ ng kinh doanh v i các ch tiêu v n kinh doanh mà
doanh nghi p s d ng trong k kinh doanh.
Hi u qu s d ng v n kinh doanh trong doanh nghi p th

thông qua vi c đánh giá nh ng tiêu th c c th nh sau:

ng m i đ

c th hi n

- Là m t y u t quan tr ng c a ho t đ ng kinh doanh, hi u qu s d ng v n
kinh doanh ph i đ m b o cho vi c thúc đ y quá trình bán ra, t ng t c đ l u chuy n,
t ng doanh thu bán hàng vì doanh thu bán hàng là m t ch tiêu kinh t t ng h p quan
tr ng đánh giá k t qu kinh doanh c a doanh nghi p trong k .
- Hi u qu s d ng v n kinh doanh ph i góp ph n vào vi c th c hi n t t ch
tiêu k ho ch l i nhu n kinh doanh vì l i nhu n kinh doanh là ch tiêu kinh t đánh giá
k t qu tài chính đ t đ c t các ho t đ ng kinh doanh.
đ t đ c m c tiêu l i
nhu n, đòi h i doanh nghi p ph i ti t ki m, gi m chi phí dinh doanh trong đó có chi
phí v n kinh doanh.[3,tr205]
1.2.2. S c n thi t ph i nâng cao hi u qu s ế ng v n trong ếoanh nghi p
Vi c nâng cao hi u qu s d ng v n có ý ngh a quan tr ng đ i v i m i doanh
nghi p nói riêng và đ i v i n n kinh t nói chung, đ c bi t là trong c ch hi n nay.
Nâng cao hi u qu s d ng v n s đ m b o đ c tính an toàn v tài chính cho doanh
nghi p, nh h ng tr c ti p đ n s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p. Qua đó các
doanh nghi p s đ m b o vi c huy đ ng các ngu n tài tr và kh n ng thanh toán,
kh c ph c c mg nh gi m b t đ c nh ng r i ro trong kinh doanh.
Nâng cao hi u qu s d ng v n s làm t ng kh n ng c nh tranh c a doanh
nghi p.
đáp ng các yêu c u c i ti n công ngh , nâng cao ch t l ng s n ph m, đa
d ng hoá m u mã s n ph m…doanh nghi p ph i có v n, trong khi đó v n c a doanh
nghi p ch có h n vì v y nâng cao hi u qu s d ng v n là r t c n thi t.
Nâng cao hi u qu s d ng v n s giúp doanh nghi p đ t đ c m c tiêu t ng
giá tr tài s n c a ch s h u và các m c tiêu khác c a doanh nghi p nh nâng cao uy

tín s n ph m trên th tr ng, nâng cao m c s ng c a ng i lao đ ng … Vì khi ho t
đ ng kinh doanh mang l i l i nhu n thì doanh nghi p có th m r ng quy mô s n xu t,
t o thêm công n vi c làm cho ng i lao đ ng và m c s ng c a ng i lao đ ng c ng
ngày càng đ c c i thi n. i u đó giúp cho n ng su t lao đ ng c a doanh nghi p ngày
6

Thang Long University Library


càng nâng cao, t o s phát tri n cho doanh nghi p và các ngành liên quan.
nó c ng làm t ng các kho n đóng góp cho ngân sách Nhà n c.[6.tr134]

ng th i

1.3.ăCácăch ătiêu đánhăgiáăhi uăqu ăs ăd ngăv năkinhădoanhătrongădoanhănghi p
1.3.1. Các ch tiêu đánh giá kh n ng sinh l i
Kh n ng sinh l i c a doanh nghi p là ch tiêu ph n ánh m c l i nhu n mà
doanh nghi p thu đ c trên 1 đ n v chi phí hay y u t đ u vào hay trên 1 đ n v đ u
ra ph n ánh k t qu s n xu t. M c l i nhu n mà doanh nghi p thu đ c tính trên 1 đ n
v càng cao thì kh n ng sinh l i càng cao, d n đ n hi u qu kinh doanh càng cao và
ng c l i; m c l i nhu n thu đ c trên 1 đ n v càng nh , kh n ng sinh l i càng
th p, kéo theo hi u qu kinh doanh càng th p. Vì th , kh n ng sinh l i c a doanh
nghi p là bi u hi n cao nh t và t p trung nh t c a hi u qu kinh doanh c a doanh
nghi p. [6,tr133]
1.3.1.1. H s sinh l i c a doanh thu (ROS)
H s sinh l i c a doanh thu (ROS) th hi n kh n ng t o ra l i nhu n c a
doanh thu thu n. M t khác, ch tiêu này ph n ánh trình đ ki m soát chi phí c a các
nhà qu n tr nh m t ng s c nh tranh trên th tr ng.
H s sinh l i doanh thu (ROS) =

L i nhu n sau thu
Doanh thu thu n

Ch tiêu này cho bi t trong 1 k kinh doanh, DN thu đ c 1 đ ng doanh thu
thu n thì thu đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu thu nh p DN, ch tiêu này càng
cao ch ng t hi u qu s d ng chi phí càng t t. T s này mang giá tr d ng ngh a là
công ty kinh doanh có lãi và ng c l i, t s mang giá tr âm ngh a là công ty kinh
doanh thua l . ó là nhân t giúp nhà qu n tr m r ng th tr ng, t ng doanh thu.
1.3.1.2.H s sinh l i c a TS (ROA)
Trong quá trình ti n hành ho t đ ng kinh doanh, DN mong mu n m r ng quy
mô s n xu t, th tr ng tiêu th nh m t ng tr ng m nh. H s sinh l i c a TS (ROA)
giúp nhà qu n tr đánh giá hi u qu s d ng các TS đã đ u t .
L i nhu n sau thu

H s sinh l i c a TS (ROA) =

T ng tài s n

Ch tiêu này cho bi t trong 1 k kinh doanh DN b ra 1 đ ng TS đ u t thì thu
đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu . N u t s này l n h n 0, thì có ngh a doanh
nghi p làm n có lãi. T s càng cao cho th y DN s d ng TS càng t t, đó là nhân t
7


giúp nhà qu n tr đ u t theo chi u r ng nh xây d ng nhà x ng, mua thêm máy móc
thi t b ,... Còn n u t s nh h n 0, thì doanh nghi p làm n thua l .
T s l i nhu n ròng trên TS ph thu c vào mùa v kinh doanh và ngành ngh
kinh doanh. Do đó, khi xem xét hi u qu kinh doanh, DN ch s d ng t s này trong
so sánh doanh nghi p v i bình quân toàn ngành ho c v i doanh nghi p khác cùng
ngành và so sánh cùng m t th i k .

Phân tích h s sinh l i tài s n (ROA) b ng ph
Dupont nh sau:

ng pháp phân tích tài chính

Mô hình tài chính Dupont là m t trong các mô hình th ng đ c v n d ng đ
phân tích hi u qu s d ng TS c a DN trong m i quan h m t thi t gi a các y u t đ u
vào và k t qu đ u ra. Y u t đ u vào c a DN th hi n b ng các TS đ u t . K t qu
đ u ra c a DN là ch tiêu doanh thu thu n, l i nhu n. M c đích c a mô hình tài chính
Dupont là phân tích kh n ng sinh l i c a 1 đ ng TS mà DN s d ng d i s nh
h ng c th c a nh ng b ph n TS, chi phí, doanh thu nào. Thông qua phân tích, mô
hình Dupont giúp cho các nhà qu n tr đ a ra các quy t đ nh nh m đ t đ c kh n ng
l i nhu n mong mu n. Trong phân tích theo mô hình Dupont, c th nh sau:

*

ROA =

H s sinh l i
c a TS (ROA)

=

*

H s sinh l i

*

S vòng quay c a t ng TS

c a doanh thu(ROS)

Trong đó, s vòng quay c a t ng TS càng cao ch ng t s c s n xu t c a các TS
càng nhanh, đó là nhân t t ng s c sinh l i c a TS. Vòng quay c a t ng TS b nh
h ng b i các nhân t : t ng doanh thu thu n càng l n, s vòng quay càng nhi u; t ng
TS càng nh , s vòng quay càng nhi u. Song t ng doanh thu thu n và t ng TS có quan
h m t thi t v i nhau, trong th c t hai ch tiêu này th ng quan h cùng chi u, khi
t ng TS t ng thì doanh thu thu n t ng. Trên c s đó, n u DN mu n t ng vòng quay
t ng TS thì c n phân tích các nhân t có liên quan, phát hi n m t tích c c, tiêu c c c a
t ng nhân t đ có bi n pháp nâng cao s vòng quay t ng TS, góp ph n nâng cao hi u
qu kinh doanh.
Khi nghiên c u kh n ng sinh l i c a TS ph i quan tâm đ n m c t ng c a
VCSH b i s vòng quay c a t ng TS và s c sinh l i c a doanh thu thu n là 2 nhân t
không ph i lúc nào c ng t ng n đ nh. M t khác, đ t ng l i nhu n trong t ng lai,
8

Thang Long University Library


DN ph i đ u t thêm. Vi c t ng VCSH ph thu c vào l i nhu n thu n và chính sách
phân ph i l i nhu n c a công ty. Do v y, c n t ng VCSH và t ng nh ng ngu n tài tr
t bên ngoài.
Tóm l i, phân tích hi u qu s d ng TS c a DN d a vào mô hình tài chính
Dupont đã đánh giá đ y đ hi u qu trên m i ph ng di n. ng th i phát hi n ra các
nhân t nh h ng đ n hi u qu s d ng TS đ t đó có bi n pháp nâng cao l i nhu n
cho DN.
1.3.1.3. H s sinh l i VCSH (ROE)
H s sinh l i VCSH (ROE) cho bi t kh n ng t o ra l i nhu n c a VCSH mà
DN s d ng cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh.

L i nhu n sau thu
H s sinh l i VCSH (ROE) =
VCSH
H s này cho bi t 1 đ ng VCSH c a DN t o ra bao nhi u đ ng l i nhu n sau
thu . N u t s này mang giá tr d ng, là công ty làm n có lãi; n u mang giá tr âm
là công ty làm n thua l . N u ch tiêu này càng cao ch ng t hi u qu s d ng VCSH
c a DN là t t, góp ph n nâng cao kh n ng đ u t c a ch DN. ó là nhân t giúp nhà
qu n tr t ng VCSH đ ph c v cho ho t đ ng kinh doanh.
C ng nh t s l i nhu n trên TS, t s này ph thu c vào th i v kinh doanh.
Ngoài ra, nó còn ph thu c vào quy mô và m c đ r i ro c a DN.
so sánh chính
xác, c n so sánh t s này c a m t DN v i t s bình quân c a toàn ngành, ho c v i t
s c a DN t ng đ ng trong cùng ngành.
Phân tích h s sinh l i VCSH (ROE) b ng ph
Dupont nh sau:

ng pháp phân tích tài chính

phân tích các nhân t nh h ng đ n t su t sinh l i c a VCSH ta có th bi n
đ i ch tiêu ROE theo mô hình tài chính Dupont.

*

ROE =

H s sinh l i
VCSH (ROE)

H s sinh l i
=

c a doanh thu (ROS)

9

*
*

S vòng quay
c a t ng TS

*

H s TS
so v i VCSH


Nhìn vào quan h trên ta th y mu n nâng cao kh n ng sinh l i c a VCSH có
th tác đ ng vào 3 nhân t : h s TS so v i VCSH, s vòng quay c a t ng TS và h s
sinh l i c a doanh thu (ROS).
Ch tiêu ROE ph n ánh kh n ng sinh l i c a v n ch s h u và đ
đ u t đ c bi t quan tâm.

c các nhà

1.3.1.4. T su t l i nhu n trên v n kinh doanh
Ph n ánh 1 đ ng v n kinh doanh t o ra bao nhiêu đ ng l i nhu n.
T su t sinh l i
c a m t đ ng v n

L i nhu n thu n
=
V n kinh doanh bình quân

C hai ch tiêu trên tùy theo ch tiêu l i nhu n tr
có ch s t su t l i nhu n tr c thu (hay sau thu ).

* 100%
c thu (hay sau thu ) mà ta

1.3.1.5. H s doanh thu trên v n kinh doanh
Ch tiêu này cho bi t doanh nghi p b ra m t đ ng v n đem l i bao nhiêu đ ng
doanh thu.
Doanh thu thu n
= V n kinh doanh bình quân * 100%

H.s doanh thu
v n kinh doanh

1.3.2. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng v n c đ nh
1.3.2.1. Hi u su t s d ng v n c đ nh
Hi u su t s d ng v n c đ nh ph n ánh m t đ ng v n c đ nh trong k tham
gia t o đ c bao nhiêu đ ng doanh thu thu n.
S c s n xu t c a m t
đ ng v n c đ nh

=

Doanh thu thu n
V n c đ nh bình quân

* 100%

Ch tiêu này càng l n bi u hi n hi u qu s d ng v n c đ nh càng cao.
1.3.2.2. M c l i nhu n thu đ
M c l i nhu n thu
đ c trên m t đ ng
giá tr tài s n c đ nh

c trên m t đ ng tài s n c đ nh
L i nhu n tr c thu
= Giá tr tài s n c đ nh bình quân
10

Thang Long University Library


Là giá tr tài s n c n thi t cho m t đ ng l i nhu n.
S l i nhu n thu đ
c đ nh càng cao.

c trên m t đ ng v n càng l n thì hi u qu s d ng tài s n

1.3.2.3.T su t đ u t
T su t đ u t là t l gi a tài s n c đ nh (giá tr còn l i) v i t ng s tài s n
c a doanh nghi p.
T su t đ u t

Tài s n c đ nh và đ u t dài h n
=

T ng tài s n

*

100%

Ch tiêu này ph n ánh tình hình đ u t chi u sâu, tình hình trang thi t b , xây d ng c
s v t ch t k thu t, th hi n n ng l c s n xu t và xu h ng phát tri n lâu dài c a
doanh nghi p.
1.3.3. Các ch tiêu đánh giá hi u qu s ế ng v n l u đ ng
1.3.3.1. T c đ luân chuy n v n l u đ ng
Là vòng quay c a v n l u đ ng trong k ho t đ ng s n xu t kinh doanh, ho c
th i gian c a m t vòng quay v n l u đ ng.
đánh giá t c đ luân chuy n v n l u
đ ng ta dùng hai ch tiêu sau:
+ Vòng quay v n l u đ ng:
Ph n ánh hi u su t s d ng v n l u đ ng c a doanh nghi p (trong k v n l u
đ ng quay đ c m y vòng).
Vòng quay v n l u đ ng

=

Doanh thu thu n
V n l u đ ng bình quân

+ S ngày c a m t vòng quay v n:
Ch tiêu này ph n ánh ngày trung bình c a m t vòng quay v n.
360
S ngày c a m t vòng quay

=
v n l u đ ng
S vòng quay v n l u đ ng

1.3.3.2. Vòng quay các kho n ph i thu
Vòng quay các kho n ph i thu

=

Doanh thu thu n
S d bình quân các kho n ph i thu
11


Ph n ánh t c đ chuy n đ i các kho n ph i thu thành ti n.
1.3.3.3. M c sinh l i c a v n l u đ ng
Ch tiêu này ph n ánh m t đ ng v n l u đ ng làm ra bao nhiêu l i nhu n trong
m t k kinh doanh.
L i nhu n thu n
M c sinh l i c a v n l u đ ng =
V n l u đ ng bình quân * 100%
1.3.4. Các h s v kh n ng thanh toán
Các ch tiêu này cho bi t kh n ng thanh toán k p th i các món n t i h n c a
doanh nghi p.
1.3.4.1. H s kh n ng thanh toán t ng quát
Là m i quan h gi a t ng tài s n mà hi n nay doanh nghi p đang qu n lý, s
d ng v i t ng s n ph i tr (n dài h n, n ng n h n).
H s thanh toán t ng quát

=

T ng tài s n
N ph i tr

H s này d n t i 0 là báo hi u s phá s n c a doanh nghi p, khi đó ngu n v n
ch s h u b m t h u nh toàn b , t ng s tài s n hi n có (tài s n l u đ ng, tài s n c
đ nh) h u nh không đ tr s n mà doanh nghi p ph i thanh toán.
1.3.4.2. H s kh n ng thanh toán hi n th i (n ng n h n)
Là m i quan h gi a tài s n ng n h n và các kho n n ng n h n. H s này th
hi n m c đ đ m b o c a tài s n l u đ ng v i n ng n h n. Ch tiêu này đánh giá t t
nh t kh n ng thanh toán ng n h n.
H s kh n ng thanh toán hi n th i

=

Tài s n l u đ ng + u t ng n h n
T ng n ng n h n

H s này ph n nh toàn b ti n và các lo i tài s n l u đ ng có th chuy n
thành ti n đ thanh toán các kho n n ng n h n trong vòng m t n m, ho c m t chu k
kinh doanh. H s này x p x b ng 1 thì doanh nghi p có đ kh n ng thanh toán các
kho n n ng n h n và tình hình tài chính c a doanh nghi p đ c đánh giá là t t.
1.3.4.3. H s thanh toán v n l u đ ng
H s thanh toán v n l u đ ng

=

T ng s v n b ng ti n
T ng tài s n l u đ ng

12

Thang Long University Library


ánh giá m c đ chuy n đ i thành ti n c a tài s n l u đ ng.
1.3.4.4. H s kh n ng thanh toán nhanh (t c th i)
H s này th hi n kh n ng v ti n m t và các lo i tài s n có th chuy n ngay
thành ti n đ thanh toán n ng n h n.
H s thanh
toán nhanh =

T ng v n b ng ti n+

u t ng n h n+Các kho n ph i thu
T ng n ng n h n

H s này càng g n 1 càng t t, càng nh xa 1 th hi n doanh nghi p đang g p
nhi u khó kh n đ thanh toán các kho n n đ n h n ph i tr . N u h s này quá l n l i
gây tình tr ng m t cân đ i c a v n l u đ ng.
1.3.4.5. H s thanh toán b ng ti n
Ph n ánh kh n ng thanh toán các kho n n ng n h n b ng ti n.`
H s thanh toán b ng ti n

T ng s v n b ng ti n
T ng n ng n h n

=

H s này l n h n 0,5 là t t, n u quá cao ch ng t doanh nghi p đang gi v n

quá nhi u d n đ n hi u qu s d ng v n th p. N u quá nh doanh nghi p g p khó
kh n trong vi c thanh toán các kho n công n , có th ph i bán đi hàng hoá đ tr n .
1.3.4.6. H s thanh toán n dài h n
Ch tiêu so sánh gi a giá tr còn l i c a tài s n c đ nh đ
ngu n v n vay v i s d n dài h n.
H s thanh toán n
dài h n

c hình thành t

Giá tr còn l i c a tài s n c đ nh hình thành
t ngu n v n vay ho c n dài h n
=

T ng n dài h n

1.3.4.7. T l các kho n ph i thu so v i các kho n ph i tr
B t k m t doanh nghi p nào c ng có m t s v n b khách hàng chi m d ng và
l i ph i chi m d ng c a ng i khác. So sánh ph n b chi m d ng và ph n chi m d ng
s cho bi t thêm tình hình công n c a doanh nghi p.

13


H s n ph i thu, ph i tr

=

T ng s n ph i thu
T ng s n ph i tr

T l này l n h n 1 ch ng t doanh nghi p đang b chi m d ng v n nhi u h n
là mình đi chi m d ng c a ng i ta, và t l này càng l n ch ng t đ n v b chi m
d ng v n nhi u và ng c l i.
1.4.ăNhơnăt ă nhăh

ngăđ năhi uăqu ăs ăd ngăv năkinhădoanhăc aădoanhănghi p

1.4.1. Nhân t ch quan
Các y u t thu c v doanh nghi p có tác đ ng tr c ti p t i tình hình tài chính
c a doanh nghi p mình.
- Quy mô, c c u t ch c c a doanh nghi p.
Doanh nghi p có quy mô càng l n thì vi c qu n lý ho t đ ng c a doanh nghi p
càng ph c t p. Do l ng v n s d ng nhi u nên c c u t ch c c a doanh nghi p càng
ch t ch thì s n xu t càng hi u qu . Khi qu n lý s n xu t đ c qu n lý quy c thì s
ti t ki m đ c chi phí và thu l i nhu n cao. Mà công c ch y u đ theo dõi qu n lý
ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p là h th ng k toán tài chính. Công tác k toán
th c hi n t t s đ a ra các s li u chính xác giúp cho lãnh đ o n m đ c tình tình tài
chính c a doanh nghi p, trên c s đó d a ra các quy t đ nh đúng đ n.
- Trình đ k thu t s n xu t: đ i v i doanh nghi p có trình đ s n xu t cao,
công ngh hi n đ i s ti t ki m đ c nhi u chi phí s n xu t, t đó h giá thành s n
ph m, t ng s c c nh tranh trên th tr ng. Nh ng ng c l i trình đ k thu t th p,
máy móc l c h u s làm gi m doanh thu, nh h ng đ n tài chính c a doanh nghi p.
- Trình đ đ i ng cán b lao đ ng s n xu t:
+ Trình đ t ch c qu n lý c a lãnh đ o: vai trò c a ng i lãnh đ o trong t
ch c s n xu t kinh doanh là r t quan tr ng. S đi u hành qu n lý ph i k t h p đ c t i
u các y u t s n xu t, gi m chi phí không c n thi t, đ ng th i n m b t đ c c h i
kinh doanh, đem l i s phát tri n cho doanh nghi p.
+ Trình đ tay ngh c a ng i lao đ ng: n u công nhân s n xu t có trình đ tay
ngh cao phù h p v i trình đ dây chuy n s n xu t thì vi c s d ng máy móc s t t

h n, khai thác đ c t i đa công su t thi t b làm t ng n ng su t lao đ ng, t o ra ch t
l ng s n ph m cao. i u này ch c ch n s làm tình hình tài chính c a doanh nghi p
n đ nh.
- Chi n l c phát tri n, đ u t c a doanh nghi p: b t c m t doanh nghi p nào
khi kinh doanh đ u đ t ra cho mình k ho ch đ phát tri n thông qua các chi n l c.
tình hình tài chính c a doanh nghi p đ c phát tri n n đ nh thì các chi n l c
14

Thang Long University Library


kinh doanh ph i đúng h ng, ph i cân nh c thi t h n vì các chi n l
bi n đ ng l n l ng v n c a doanh nghi p.

c này có th làm

- C ch qu n lý tài s n l u đ ng trong doanh nghi p
Tài s n l u đ ng là nh ng tài s n ng n h n và th ng xuyên luân chuy n trong
quá trình kinh doanh. D a vào vi c nghiên c u chu kì v n đ ng c a ti n m t, có th
chia tài s n l u đ ng thành ti n m t, các ch ng khoán thanh kho n cao, ph i thu và d
tr t n kho...Vi c qu n lý tài s n l u đ ng có nh h ng r t quan tr ng đ i v i hi u
qu s d ng v n c a doanh nghi p.
- Qu n lý d tr t n kho
Trong quá trình luân chuy n v n l u đ ng ph c v cho s n xu t kinh doanh thì
vi c t n t i v t t hàng hóa d tr t n kho là nh ng b c đ m c n thi t cho quá trình
ho t đ ng bình th ng c a doanh nghi p. Thông th ng trong qu n lý, v n đ ch y u
đ c đ c p là b ph n d tr nguyên v t li u ph c v s n xu t kinh doanh đ i v i các
doanh nghi p s n xu t; còn đ i v i doanh nghi p th ng m i thì d tr nguyên v t
li u c ng là d tr hàng hóa đ bán.
Trong quá trình qu n lý nguyên v t li u, ng i ta tính toán sao cho chi phí qu n

lý là th p nh t nh ng v n đ m b o đ c hi u qu s n xu t.
Qu n lý theo ph

ng pháp cung c p đúng lúc hay d tr b ng không.

Các doanh nghi p trong m t s ngành có liên quan ch t ch v i nhau hình
thành nên nh ng m i quan h , khi có m t đ n đ t hàng nào đó s ti n hành s d ng
nh ng lo i hàng hóa và s n ph m d dang c a các đ n v khác mà h không ph i d
tr . Ph ng pháp này gi m m c th p nh t chi phí cho d tr .
- Qu n lý ti n m t và các ch ng khoán thanh kho n cao
Ti n m t là ti n t n qu , ti n trên tài kho n thanh toán c a doanh nghi p ngân
hàng. Ti n m t là tài s n không sinh lãi. Vì v y, c n ph i qu n lý sao chô t i thi u hóa
l ng ti n m t ph i gi . Tuy nhiên vi c gi ti n m t trong kinh doanh c ng là v n đ
c n thi t đ đ m b o giao d ch kinh doanh hàng ngày, đ bù đ p cho ngân hàng v vi c
ngân hàng cung c p nh ng d ch v cho doanh nghi p, đ đáp ng nhu c u d phòng
trong tr ng h p bi n đ ng. Tuy nhiên n u s ti n m t l n s gây khó kh n cho doanh
nghi p. Vì v y đ qu n lý thì c n d tr các ch ng khoán có kh n ng thanh kho n cao
đ h ng lãi su t. Khi c n thi t có th chuy n thành ti n m t m t cách d dàng và ít
t n kém chi phí.
có đ

Nh v y c n ph i qu n lý ti n m t có hi u qu trên c s k t h p nh ng l i ích
c và nh ng chi phí mình b ra khi gi ti n m t.
15


- Qu n lý các kho n ph i thu
Trong n n kinh t th tr ng, tín d ng th ng m i có th làm cho doanh nghi p
đ ng v ng trên th tr ng nh ng có th đem đ n nh ng r i ro cho ho t đ ng kinh
doanh c a doanh nghi p c th : tín d ng th ng m i làm cho doanh thu c a doanh

nghi p t ng lên, làm gi m chi phí t n kho c a hàng hóa, làm t ng chi phí ho t đ ng
kinh doanh c a doanh nghi p. T đó, làm gi m thu . N u khách hàng không tr ti n
làm cho l i nhu n b gi m, n u th i h n c p tín d ng càng dài thì r i ro càng l n.
- C ch qu n lý tài s n c đ nh và qu kh u hao tài s n c đ nh
qu n lý t t tài s n c đ nh, thông th ng chúng đ c phân thành các lo i
sau: tài s n c đ nh ph c v cho m c đích kinh doanh, g m có tài s n c đ nh vô hình
và tài s n c đ nh h u hình. Tài s n c đ nh dùng cho m c đích phúc l i, s nghi p an
ninh qu c phòng.
- Qu n lý qu kh u hao
Trong quá trình s d ng tài s n c đ nh b hao mòn d n, đó là s gi m đàn v
giá tr c a tài s n. Do tài s n c đ nh b hao mòn nên trong m i chu kì s n xu t ng i
ta tính chuy n m t l ng t ng đ ng v i ph n hao mòn vào giá thành s n ph m. Khi
s n ph m đ c tiêu th , b ph n ti n này đ c trích l i thành m t qu nh m đ tái s n
xu t tài s n c đ nh. Công vi c này g i là kh u hao tài s n c đ nh. Nh v y đ i v i
nhà qu n lý c n xem xét tính toán m c kh u hao sao cho phù h p v i th c tr ng kinh
doanh c a doanh nghi p.
qu n lý hi u qu kh u hao tài s n c đ nh c n ph i l a
ch n các cách tính kh u hao phù h p và ph i có ph ng pháp qu n lý s kh u hao l y
k c a tài s n c đ nh.
- Qu n lý cho thuê, th ch p, nh

ng bán thanh lý tài s n

+ Cho thuê th ch p tài s n: doanh nghi p đ c quy n cho các t ch c, cá nhân
trong n c thuê ho t đ ngcác tài s n thu c quy n qu n lý và s d ng c a mình.
i
v i tài s n cho thuê ho t đ ng, doanh nghi p ph i tính kh u hao theo ch đ quy đ nh.
Doanh nghi p đ c đem tài s n thu c quy n qu n lý và s d ng c a mình đ c m c ,
th ch p vay v n ho c b o lãnh t i các t ch c tín d ng theo đúng trình t , th t c quy
đ nh c a pháp lu t.

+ Nh

ng bán thanh lý tài s n

Nh ng bán: doanh nghi p đ c nh ng bán các tài s nkhông dùng n ado l c
h u v k thu t, đ thu h i v n cho m c đích kinh doanh có hi u qu h n Thanh lý:
doanh nghi p đ c quy n thanh lý nh ng tài s n kém ph m ch t h h ng, không có

16

Thang Long University Library


kh n ng ph c h i, tài s n l c h u kí thu t, không có nhu c u s d ng, ho c s d ng
không có hi u qu , không th nh ng bán nguyên d ng đ c.
- X lý t n th t tài s n
Tài s n t n th t do nguyên nhân ch quan c a t p th cá nhân thì ng i gây t n
th t ph i b i th ng theo quy đ nh c a pháp lu t; m c đ b i th ng do doanh nghi p
quy đ nh. Tài s n đã mua b o hi m n u t n th t thì các t ch c b o hi m b i th ng
theo h p đ ng b o hi m...
1.4.2. Nhân t khách quan
- Th tr

ng:

Th tr ng là nhân t quan tr ng quy t đ nh t i ho t đ ng kinh doanh c a
doanh nghi p. Trong đó th tr ng v n quy t đ nh t i vi c huy đ ng v n c a doanh
nghi p còn th tr ng hàng hóa quy t đ nh t i vi c s d ng v n. Th tr ng tiêu th
s n ph m có tác đ ng l n đ n doanh thu và l i nhu n c a doanh nghi p. N u các th
tr ng này phát tri n n đ nh s là nhân t tích c c thúc đ y doanh nghi p tái s n xu t

m r ng và t ng th ph n.
Do đó có th nói y u t th tr
doanh nghi p.

ng có nh h

ng l n đ n tình hình tài chính c a

- Y u t khách hàng:
Ngày nay, nhu c u s d ng s n ph m c a khách hàng ngày càng cao đòi h i
nhà cung c p ph i t o ra đ c nh ng s n ph m đ c đáo, h p d n ng i mua. Vì v y
doanh nghi p c n ph i làm sao t o ra đ c nh ng s n ph m đó v i giá thành h p lý đ
có l i nhu n cao. Doanh nghi p s ph i b ra chi phí h p lý đ nghiên c u th tr ng
tìm hi u các m t hàng đang đ c a chu ng, tìm hi u m u mã, bao bì đóng gói...đ t
đó có quy t đ nh s n xu t cho hi u qu . Nhu c u đòi h i c a khách hàng càng cao thì
doanh nghi p càng ph i tích c c h n trong công tác t ch c th c hi n làm cho hi u
qu ho t đ ng t t h n c ng có ngh a tình hình tài chính đ c c i thi n.
- Tr ng thái n n kinh t :
Tr ng thái n n kinh t có nh h ng gián ti p t i tình hình tài chính c a doanh
nghi p. Khi n n kinh t phát tri n v ng m nh và n đ nh s t o cho doanh nghi p có
nhi u c h i trong kinh doanh nh : huy đ ng v n, đ u t vào các d án l n, có c h i
l a ch n b n hàng...
Khi n n kinh t phát tri n cùng v i s ti n b c a khoa h c k thu t thì hi u
qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p c ng đ c t ng theo. B i l khi
khoa h c công ngh phát tri n m nh thì nó s đ t doanh nghi p vào môi tr ng c nh
17


tranh gay g t. N u nh doanh nghi p không thích ng đ c môi tr ng này ch c ch n
s không t n t i đ c. Vì v y, các doanh nghi p luôn chú tr ng vi c đ u t vào công

ngh . V i nh ng máy móc hi n đ i không nh ng ti t ki m đ c s c lao đ ng c a con
ng i mà còn t o ra đ c kh i l ng s n ph m cao v i giá thành th p tho mãn nhu
c u c a khách hàng. Do đó nó s làm t ng doanh thu c a doanh nghi p, l i nhu n c a
doanh nghi p t ng lên càng khuy n khích doanh nghi p tích c c s n xu t, tình hình tài
chính c a doanh nghi p đ c c i thi n ngày càng t t h n. Ng c l i, n u tr ng thái
n n kinh t đang m c suy thoái thì vi c doanh nghi p mu n c i thi n tình hình tài
chính là r t khó kh n.
- V c ch chính sách kinh t :
Vai trò đi u ti t c a Nhà n c trong n n kinh t th tr ng là đi u không th
thi u. i u này đ c quy đ nh trong các Ngh quy t TW ng. Các c ch , chính sách
này có tác đ ng không nh t i tình hình tài chính c a doanh nghi p. Ví d nh t c
ch giao v n, đánh giá l i tài s n, s thay đ i các chính sách thu ( thu GTGT, thu
thu nh p doanh nghi p, thu xu t nh p kh u...), chính sách cho vay, b o h và khuy n
khích nh p kh u công ngh ...đ u nh h ng t i quá trình s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p t đó nh h ng t i tình hình tài chính.
- Nhà cung c p:
Mu n s n xu t kinh doanh thì doanh nghi p ph i có các y u t đ u vào nh :
nguyên v t li u, máy móc, thi t b , công ngh ...thì doanh nghi p ph i mua các
doanh nghi p khác. Vi c thanh toán các kho n này s tác đ ng tr c ti p đên tài chính
c a doanh nghi p. Ví d nh nhà cung c p đòi h i doanh nghi p ph i thanh toán ti n
ngay khi giao hàng thì s d n đ n l ng ti n m t ho c ti n g i ngân hàng c a doanh
nghi p gi m xu ng, doanh nghi p s khó kh n trong vi c huy đ ng v n. Ho c doanh
nghi p ph i v n chuy n nguyên v t li u v kho s làm t ng chi phí s n xu t làm gi m
l i nhu n c a doanh nghi p ...

18

Thang Long University Library

K TăLU NăCH

NGă1

Phân tích hi u qu s d ng v n đóng vai trò quan tr ng trong phân tích ho t
đ ng kinh doanh nh m đánh giá trình đ s d ng v n c a doanh nghi p đ đ t đ c
k t qu cao nh t v i chi phí th p nh t. Thông tin đ c cung c p t k t qu phân tích
hi u qu s d ng v n mang tính ch t h u ích không ch giúp cho các nhà qu n lý đánh
giá th c tr ng và tri n v ng phát tri n v n c a doanh nghi p, mà đ t đó đ ra các
chính sách, bi n pháp đúng đ n, k p th i và hi u qu , m t khác nó còn là c s cho các
nhà đ u t , các t ch c tín d ng, các nhà cung c p… nh n bi t đ c hi u qu s d ng
tài s n, ngu n v n và kh n ng sinh l i c a doanh nghi p, qua đó đ a ra các quy t
đ nh đ u t có hi u qu . Vì th , phân tích hi u qu s d ng v n càng tr nên c n thi t
và có ý ngh a b i nó đáp ng đ c yêu c u c a các đ i t ng quan tâm đ n tình hình
tài chính công ty.
T t c các đ tài tham kh o đ u s d ng ph ng pháp so sánh và ph ng pháp
t l đ phân tích v i m c tiêu chung là phân tích tình hình s d ng v n c a doanh
nghi p đ đánh giá k t qu s n xu t kinh doanh, đánh giá m i quan h gi a tài s n và
ngu n v n c u thành, kh n ng thu nh p v i chi phí, vi c phân ph i ngu n v n có h p
lí hay không, hi u qu s d ng v n nh th nào…T đó có th nh n di n t ng quát
đ c tình hình s d ng v n c a doanh nghi p và có th th y đ c m t h n ch y u
kém và đ a ra nh ng bi n pháp kh c ph c, s d ng khai thác ti m n ng đang có đ
doanh nghi p ho t đ ng m t cách hi u qu h n.
Trên c s ch ng 1 ,em ti n hành thu th p s li u phân tích, d a trên ph ng
pháp lu n c a ch ngh a duy v t bi n ch ng và các ph ng pháp s đ c s d ng
trong quá trình vi t ch ng 2: ph ng pháp th ng kê, phân tích, t ng h p, so sánh s
li u phân tích.

19

CH

NG II:ăKHÁIăQUÁTăV ăCỌNGăTYăC ăPH N
TRUY N THÔNG TU N VI T

2.1. Gi iăthi uăchung v ăcôngătyăc ph năTruy năThôngăTu năVi t
2.1.1. Gi i thi u v công ty c ph n Truy n Thông Tu n Vi t
* CôngătyăC ăph năTruy năThôngăTu năVi t đ
do s k ho ch và đ u t thành ph Hà N i c p.

c thành l p ngày 15/10/2007

Mã s thu : 0105488539
V n phòng giao d ch: T ng 2, 335 Tr

ng Chinh, Thanh Xuân, Hà N i

Công ty C ph n Truy n Thông Tu n Vi t có v n đi u l là: 2.300.000.000đ ng.
* NgƠnh,ăngh ăkinhădoanhăch ăy uălƠ: T ch c gi i thi u và xúc ti n Th ng
M i, Qu ng cáo, In n, i u hành tua du l ch, i lý du l ch, Bán buôn thi t b và linh
ki n đi n t , vi n thông, Xu t b n ph n m m, V n t i hàng hóa b ng đ ng b ,
Nghiên c u th tr ng và th m dò d lu n, Sao chép b ng ghi các lo i.
*ăC ăc uăt ăch că
B máy t ch c, qu n lý ho t đ ng c a Công ty C ph n Truy n Thông Tu n
Vi t bao g m:
S ăđ ă2.1:ăC ăc uăt ăch căc aăcôngătyăc ăph năTruy năThôngăTu năVi t

(Ngu n: Công ty c ph n truy n thông Tu n Vi t)
20

Thang Long University Library


* Ch căn ngăc aăb ămáyăt ăch căvƠăqu nălýăho tăđ ngăc aăCôngăty:
Ban giám đ c: Trong đó, ban giám đ c do h i đ ng thành viên b nhi m, mi n
nhi m, khen th ng, k lu t theo đ ngh c a h i đ ng thành viên. Giám đ c là đ i
di n pháp nhân c a công ty và ch u trách nhi m cá nhân tr c h i đ ng thành viên và
tr c pháp lu t v ho t đ ng đi u hành c a công ty. Giám đ c là ng i đi u hành cao
nh t trong n i b công ty, có quy n tri u t p và ch trì các cu c h p th ng xuyên
ho c đ t xu t c ng nh có quy n thông qua nh ng ch tr ng, ph ng h ng c a
công ty.
Phòng kinh doanh: g m có 15 ng i trong đó có m t tr ng phòng. Nhi m v
chính là giúp lãnh đ o công ty trong ho t đ ng kinh doanh hàng hóa, thi t b …nh l p
k ho ch mua, l p k ho ch tiêu th , t ch c th c hi n k ho ch mua, t ch c th c
hi n k ho ch bán c ng nh ki m tra.
Phòng k toán: g m có 6 ng i nhi m v chính là h ch toán ho t đ ng s n
xu t kinh doanh c a công ty trên c s các quy ch đã đ ra có nhi m v thanh toán
mua và bán v i khách hàng. Giám sát ch t ch tình hình s n xu t kinh doanh c a công
ty t khâu đ u đ n khâu cu i. H ch toán hi u qu s n xu t kinh doanh. Ch đ ng t
ch c toàn b ho t đ ng tài chính c a công ty m r ng h th ng s sách k toán theo
đúng pháp l nh và đi u l k toán ban hành t s chi ti t đ n s t ng h p. Xác đ nh k t
qu kinh doanh theo t ng quý và n m. L p và n p các báo cáo tài chính đúng th i h n
và ch đ k toán hi n hành đ m b o tính trung th c và chính xác. Làm công tác tham
m u cho giám đ c v l nh v c tài chính, giúp giám đ c qu n lý v n và chi tiêu đúng
ch đ c a qu n lý tài chính c a Nhà N c quy đ nh. Cung c p các s li u, tài li u cho
vi c đi u hành s n xu t kinh doanh ki m tra và phân tích các ho t đ ng kinh t ph c
v cho vi c l p và theo dõi vi c th c hi n k ho ch, th c hi n ngh a v đ i v i công ty
và ngân sách Nhà N c.
2.1.2. Tình hình v lao đ ng trong công ty

Trong b t k l nh v c kinh doanh nào dù là s n xu t hay d ch v thì lao đ ng
c ng là m t y u t không th thi u đ ti n hành các ho t đ ng c a đ n v mình. Lao
đ ng là y u t chính đ t o ra c a c i v t ch t nh m th a mãn nhu c u c n thi t c a
con ng i, đ m b o cho ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ c di n ra m t cách liên t c.
Do v y mu n đ t đ c hi u qu cao trong ho t đ ng s n xu t kinh doanh thì đòi h i
doanh nghi p ph i bi t k t h p và s d ng ngu n l c m t cách h p lý và có hi u qu .
Tình hình lao đ ng c a công ty trong 3 n m nghiên đ c th hi n rõ qua b ng trang
bên:

21


Lao đ ng trong công ty có th phân theo r t nhi u tiêu th c khác nhau nh
phân theo gi i tính, theo trình đ . Qua b ng 2.1 ta th y lao đ ng trong Công ty thay
đ i r t ít qua 3 n m. C th , n m 2012 t ng s lao đ ng trong công ty là 40 ng i
ng i đ n n m 2013 s l ng này t ng lên là 46 ng i t ng 6 ng i so v i n m 2012,
đ n n m 2014 t ng s lao đ ng trong công ty so v i n m 2013 t ng lên 4 ng i, t c
t ng là 50 ng i. Nh v y công ty chú tâm đ n chính sách quan tâm đ n ng i lao
đ ng, đ nh m n đ nh nhân s .
Khi phân công lao đ ng c a công ty theo gi i tính ta th y s lao đ ng nam
trong công ty qua 3 n m nghiên c u đ u chi m t l cao h n s lao đ ng n . Trong
n m 2012 s lao đ ng nam trong công ty là 24 ng i chi m 60 % và s lao đ ng n là
16 ng i chi m 40 %. n n m 2014 s lao đ ng nam t ng lên là 27 ng i chi m 54%
và s lao đ ng n là 23 ng i chi m 46%.
B ngă2.1. Tìnhăhìnhălaoăđ ngătrongăCôngătyă(N mă2012-2014)
N mă2012

N mă2013

N mă2014

ng
i)

C ăc u
(%)

S ă
l ng
(ng i)

C ăc u
(%)

S ă
l ng
(ng i)

T ng s lao đ ng

40

100

46

100

50

100

I. Theo gi i tính

40

100

46

100

50

100

1. Lao đ ng Nam

24

60

27

58,70

27

54

2. Lao đ ng N

16

40

19

41,30

23

46

II.Theo trình đ

40

100

46

100

50

100

1.

26

65

28

60,86

33

66

2. Cao đ ng

6

15

6

13,04

6

12

3. Trung c p

4

10

4

8,70

4

8

4. L ph thông

4

10

8

17,0

7

14

Ch ătiêu

ih c

S ăl
(ng

C ăc u
(%)

(Ngu n: Phòng k toán Công ty)
Trình đ lao đ ng là ch tiêu vô cùng quan tr ng khi phân công lao đ ng trong
công ty. Công ty C ph n Truy n Thông Tu n Vi t là m t công ty có quy mô nh , do
v y đòi h i lao đ ng có trình đ đ ho t đ ng kinh doanh có hi u qu . Ph n l n lao
đ ng trong công ty là lao đ ng có trình đ t trung c p tr lên, lao đ ng ph thông
chi m ph n nh , không quá 16% t ng s lao đ ng c a công ty.
22

Thang Long University Library


Bi uăđ 2.1: C ăc uălaoăđ ng theo gi i tính c a công ty c ph n
truy n thông Tu n Vi t

2.2. Tìnhăhìnhăkinhădoanhăt iăcôngătyăC ăPh năTruy năThôngăTu năVi t
B ngă2.2. Báoăcáoăk tăqu ăkinhădoanhăc aăcôngătyăquaă3ăn mă2012ăậ 2014
n v tính: Tri u đ ng
Chênh
l chă
2014/2013

Chênh
l chă
2014/2013

- 2.019

-1.471

-1.471

1.347

842

-68

-68

1.111

644

-31

-31

Ch ătiêu

N mă
2012

N mă
2013

N mă

2014

Doanh thu thu n

58.561

56.542

55.071

573

1.415

498

1.142

LN tr

căthu

LN sauăthu

Giáătr
2013/2012

( Ngu n: Phòng k toán c a công ty)
Qua b ng báo cáo k t qu kinh doanh, nh n th y doanh thu qua các n m có s
bi n đ ng gi m. C th n m 2013 so v i n m 2012 gi m 2.019 tri u đ ng. N m 2014

so v i n m 2013 gi m 1.471 tri u đ ng. Nh ng bên c nh đ y l i nhu n sau thu t ng
v t, n m 2013 t ng so v i n m 2012 lên 644 tri u đ ng. i u này ch ng t công ty có
chính sách gi m chi phí t t. B i v y doanh thu gi m qua các n m nh ng l i nhu n v n
t ng.
23


2.2.1. ánh giá khái quát tình hình bi n đ ng v tài s n, ngu n v n
Sau 5 n m ho t đ ng, Công ty C ph n Truy n Thông Tu n Vi t đã xây d ng
và t ng b c hoàn thi n h th ng phân c p qu n lý n ng đ ng và hi u qu , đ i ng
cán b công nhân viên trong công ty c n cù, h ng hái, nhi t tình v i công vi c.
ng
th i, trong m i th i đi m nh t đ nh công ty c ng có nh ng k ho ch chi ti t c th .
Bên c nh đ u t v nhân s thì công ty đã có nhi u s đ u t cho trang thi t b k
thu t và c s h t ng. i u này giúp cho ch t l ng các s n ph m hàng hoá và d ch
v t ng lên, đáp ng đ c yêu c u c a khách hàng.
C th nh sau:
Tài s n và ngu n v n cu công ty luôn bi n đ ng qua các n m, đánh giá khái
quát bi n đ ng tài s n và ngu n v n cho ta th y nh ng nguyên nhân ban đ u nh
h ng đ n nh ng bi n đ ng đó.
T ng tài s n n m 2013 c a công ty là 41.082 tri u đ ng t ng lên so v i n m
2012 là 19.881 tri u đ ng. T ng tài s n t ng lên là do trong n m công ty đã m r ng
thêm quy mô s n xu t kinh doanh. Trong n m, tài s n c đ nh và đ u t dài h n c a
công ty t ng 24,71% t ng ng 2.890 tri u đ ng nguyên nhân là công ty đã mua s m
xây d ng thêm tài s n c đ nh và t ng l ng v n góp liên doanh lên.
c bi t n m
2013, tài s n l u đ ng t ng đ t bi n 16.991 tri u đ ng t ng h n n m 2012 là 178,78%.
V t ng ngu n v n c a công ty n m 2013 t ng lên so v n n m 2012 là 93,77%,
nguyên nhân d n đ n tình tr ng gia t ng ngu n v n là do kho n n ph i tr t ng đáng
k 18.890 tri u đ ng v s tuy t đ i hay 241,78% v s t ng đ i, bên c nh đó ngu n

v n ch s h u c ng t ng 991 tri u đ ng t ng ng 7,40% so v i n m tr c. Vi c gia
t ng ngu n v n kinh doanh cho th y công ty c g ng phát huy kh n ng huy đ ng v n
đ m r ng s n xu t kinh doanh.
N m 2014, tài s n l u đ ng c a công ty gi m xu ng m c dù tài s n c đ nh và
đ u t dài h n c a công ty có t ng lên nh ng không bù đ p đ c do đó làm cho t ng
tài s n n m này gi m xu ng còn 39.351 tri u đ ng, gi m 1.731 tri u đ ng so v i n m
2013. T ng ngu n v n n m 2014 gi m 4,21%, cho th y quy mô kinh doanh có chi u
h ng thu h p l i. Nguyên nhân là do công ty đã b t nh ng kho n vay nên n ph i tr
đã gi m xu ng. C th n ph i tr gi m 3.263 tri u đ ng t ng ng 12,22%; ngu n
v n ch s h u t ng 1.532 tri u đ ng, t ng 10,65%.

24

Thang Long University Library


B ngă2.3. B ngăc ăc uătƠiăs năậ ngu năv năcôngătyăquaă3ăn mă2012 ậ 2014
VT:Tri u đ ng

Ch ătiêu

N m

N m

N m

2012

2013

2014

So sánh

So sánh

2013/2012

2014/2013

Giáătr

%

Giáătr

%

TSL và TNH

9.504

26.495

24.092

16.991

178,78

-2.403

-9,07

TSC và TDH

11.697

14.587

15.259

2.890

24,71

672

4,61

T ng tài s n

21.201

41.082

39.351

19.881

93,77

-1.731

-4,21

7.813

26.703

23.440

18.890

241,78

-3.263

-12,22

Ngu n v n CSH

13.388

14.379

15.911

991

7,40

1.532

10,65

T ng ngu n v n

21.201

41.082

39.351

19.881

93,77

-1.731

-4,21

N ph i tr

(Ngu n: Phòng k toán)
Tuy nhiên, ch d a vào s phân tích trên thì ch a th đánh giá sâu s c vào toàn di n
tình hình tài chính c a doanh nghi p. B i v y, c n ph i phân tích sâu vào t ng v n đ
c a doanh nghi p.
2.2.2. Phân tích tình hình s ế ng v n c a toàn công ty

Phân tích tình hình qu n lý và s d ng v n c a công ty là xem vi c phân b v n
c a toàn công ty cho t ng kho n m c v n c đ nh và v n l u đ ng nh th nào.
- T ng s tài s n c a doanh nghi p n m 2013 t ng so v i n m 2012 t ng lên
19.881 tri u đ ng đi u này cho th y quy mô s n xu t kinh doanh c a công ty đ c m
r ng, quy mô v v n t ng. Trong đó:
- V n l u đ ng t ng 16.991 tri u đ ng,t ng ng 178,78%. Nguyên nhân d n
đ n tình tr ng này là do: các kho n ph i thu, hàng t n kho t ng lên đ t bi n; m c dù
v n b ng ti n và tài s n l u đ ng khác gi m. C th :
+ Các kho n ph i thu: t ng 10.661 tri u đ ng, t ng ng 22,03%. Các kho n
ph i thu còn t n r t nhi u, nh v y tình hình thu h i n công n c a công ty ch a t t,
v n b đ ng.

25