Tải bản đầy đủ (.doc) (13 trang)

Giáo án tích hợp NGỮ VĂN 12 tiết 55 đv VỢ CHỒNG A PHỦ TIẾT 1

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (229.59 KB, 13 trang )

Giáo án tích hợp - tiết 55 - Vợ chồng A Phủ
Ngày soạn:
Tiết 55: ĐV: VỢ CHỒNG A PHỦ (tiết 1)
Tô Hoài

A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1.Về kiến thức: Giúp HS: Nắm được giá trị hình tượng nhân vật Mị, nghệ thuật
miêu tả sinh hoạt, phong tục và tâm lí nhân vật trong đoạn trích.
2.Về kĩ năng: Giúp HS: Đọc - hiểu tác phẩm truyện ngắn
3.Về thái độ: Giúp HS: Hiểu được giá trị nhân đạo của thiên truyện, thể hiện sự lê
và khẳng định sức sống ngoan cường vẫn tiềm tàng ở người lao động.
B. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN
- GV: SGK, TLTK, TKBG, CKT
- HS: SGK, Vở ghi, Vở soạn
C. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1.Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số
Ngày dạy Lớp
Sĩ số HS Vắng

2.Kiểm tra bài cũ: Kiểm tra sách vở của HS
3.Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV VÀ
HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
* Hoạt động 1: Hướng dẫn I- Tìm hiểu chung:
HS tìm hiểu chung.
1. Tác giả:
- Thao tác 1: Hướng dẫn HS - Tô Hoài tên khai sinh là Nguyễn
tìm hiểu tác giả
Sen, sinh năm 1920.
+ GV: Nêu những nét chính về - Quê nội ở Thanh Oai, Hà Đông


tác giả?
(nay là Hà Tây) nhưng sinh ra và lớn
+ HS: đọc tiểu dẫn và nêu lên ở quê ngoại: làng Nghĩa Đô, huyện
những nét chính về tác giả
Từ Liêm, phủ Hoài Đức, tỉnh Hà Đông
(nay là phường Nghĩa Đô, quận Cầu
Giấy Hà Nội).
- Viết văn từ trước cách mạng, nổi
tiếng với truyện đồng thoại Dế mèn


phiêu lưu kí.
- Là nhà văn lớn, sáng tác nhiều thể
loại. Số lượng tác phẩm đạt kỉ lục
trong nền văn học Việt Nam hiện đại.
- Sáng tác thiên về diễn tả những sự
thật đời thường: “Viết văn là một quá
trình đấu tranh để nói ra sự thật. Đã là
sự thật thì không tầm thường, cho dù
phải đập vỡ những thần tượng trong
lòng người đọc”.
- Có vốn hiểu biết sâu sắc, phong
phú về phong tục, tập quán của nhiều
vùng khác nhau.
- Lối trần thuật rất hóm hỉnh, sinh
động nhờ vốn từ vựng giàu có, phần
lớn là bình dân và thông tục nhưng
nhờ sử dụng đắc địa nên đầy ma lực và
mang sức mạnh lay chuyển tâm tư.
- Năm 1996, được nhà nước tặng giải

thưởng Hồ Chí Minh về văn học nghệ
- Thao tác 2: Hướng dẫn HS thuật.
tìm hiểu tác phẩm
- Một số tác phẩm tiêu biểu:
+ GV: Nêu xuất xứ tác phẩm?
+ Dế mèn phiêu lưu kí (1941),
+ O chuột (1942),
+ Nhà nghèo (1944),
+ Truyện Tây Bắc (1953),
+ Miền Tây (1967),…
2. Văn bản:
+ GV: Hướng dẫn học sinh tìm A. Xuất xứ và hòan cảnh sáng tác:
hiểu cốt truyện
- In trong tập Truyện Tây Bắc – được
tặng giải nhất giải thưởng Hội văn
nghệ Việt Nam 1954-1955
- Hoàn cảnh sáng tác: Trong chuyến đi
thực tế cùng bộ đội vào giải phóng Tây
Bắc năm 1952.
B. Tóm tắt:


* Hoạt động 2: Hướng dẫn
HS đọc hiểu văn bản.
- Thao tác 1: Hướng dẫn HS
tìm hiểu nhân vật Mị.
+ GV: Đọc đoạn văn giới
thiệu sự xuất hiện của nhân vật
Mị?
+ GV: Qua sự xuất hiện của

Mị, em cảm nhận ban đầu như
thế nào về Mị?

+ GV: Nhận xét về cách giới
thiệu nhân vật của Tô Hoài?

- Mị, một cô gái xinh đẹp, yêu đời,
có khát vọng tự do, hạnh phúc bị bắt
về làm con dâu gạt nợ cho nhà Thống
lí Pá Tra.
- Lúc đầu Mị phản kháng nhưng dần
dần trở nên tê liệt, chỉ "lùi lũi như con
rùa nuôi trong xó cửa".
- Đêm tình mùa xuân đến, Mị muốn
đi chơi nhưng bị A Sử (chồng Mị) trói
đứng vào cột nhà.
- A Phủ đánh A Sử nên nên đã bị bắt,
bị phạt vạ và trở thành kẻ ở trừ nợ cho
nhà Thống lí.
- Không may hổ vồ mất 1 con bò, A
Phủ đã bị đánh, bị trói đứng vào cọc
đến gần chết.
- Mị đã cắt dây trói cho A Phủ, 2
người chạy trốn đến Phiềng Sa.
- Mị và A Phủ được giác ngộ, trở
thành du kích
II. Đọc - hiểu văn bản:
1. Nhân vật Mị:
A. Sự xuất hiện của Mị:
- Hình ảnh: Một cô con gái “ngồi quay


+ GV: Trước khi làm dâu cho
nhà thống lí Pá Tra, Mị là cô
gái có gì đặc biệt?
+ HS: Tìm chi tiết Mị rất đẹp, sợi gai bên tảng đá trước cửa, cạnh tàu
ngựa”.
rất tài hoa, rất tự trọng.
 Một cô gái lẻ loi, âm thầm như lẫn
vào các vật vô tri vô giác: cái quay sợi,
tàu ngựa, tảng đá
- “Lúc nào cũng vậy, dù quay sợi,
+ GV: Vì sao Mị về làm dâu thái cỏ ngựa, dệt vải, chẻ củi hay đi
cõng nước dưới khe suối, cô ấy cũng
nhà thống lí Pá Tra?
+ GV: Vì sao bố Mị đã qua đời cúi mặt, mặt buồn rười rượi”
mà Mị không ăn lá ngón tự tử?  Lúc nào cũng cúi đầu nhẫn nhục và
+ GV: Ban đầu, Mị có những luôn u buồn
=> Cách giới thiệu nhân vật ấn tượng
phản kháng gì?
để dẫn dắt vào trình tìm hiểu số phận


GV phân tích để thấy được
thủ đoạn cho vay nặng lãi của
bọn nhà giàu khiến người
dân nghèo đời này sang đời
khác không trả hết nợ. Đã
nghèo, họ lại bị thần quyền
khống chế, tục trình ma, cúng
ma chính là một thủ đoạn

thâm hiểm không kém để
biến người tự do thành nô lệ
cho chúng. Cũng chính vì bị
hủ tục ấy làm cho mê muội,
lú lẫn nên Mị cũng không
thiết trốn, con ma nhà thống
lí đã nhận mặt Mị rồi.

nhân vật.
B. Cuộc đời cực nhục, khổ đau của
Mị:
* Trước khi làm dâu gạt nợ nhà
thống lí Pá Tra:
- Là cô gái trẻ đẹp, có tài thổi sáo:
“Trai đến đứng nhẵn cả chân vách đầu buông
Mị”, “Mị thổi sáo giỏi, Mị uốn chiếc lá trên
môi,thổi lá cũng hay như thổi sáo. Có biết bao
nhiêu người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo
Mị”

- Là người con hiếu thảo, tự
trọng: “Con nay đã biết cuốc nương làm
ngô, con phải làm nương ngô giả nợ thay cho
bố. Bố đừng bán con cho nhà giàu”

*Khi về làm dâu nhà thống lí:
- Nguyên nhân: + Vì món nợ truyền
kiếp bố mẹ vay gia đình nhà thống lí
Pá Tra nên Mị bị bắt về làm dâu gạt nợ
+ Vì Mị bị bắt về trình ma nhà nó rồi

+ GV: Đọc đoạn văn thể hiện  Mị là con nợ đồng thời cũng là con
nổi cực khổ của Mị?
dâu nên số phận đã trói buộc Mị đến
lúc tàn đời.
- Lúc đầu: Mị phản kháng quyết liệt.
+ GV: Đọc đoạn văn thể hiện + “Có đến hàng mấy tháng, đêm nào Mị
cũng khóc”…
nỗi đau về tinh thần của Mị?
+ Mị tính chuyện ăn lá ngón để tìm sự
+ GV: Thái độ của Mị lúc này giải thoát.
+ Vì lòng hiếu thảo nên phải nén nỗi
như thế nào?
đau riêng, quay trở lại nhà thống lí.
- Những ngày làm dâu:
+ Bị vắt kiệt sức lao động:
“Tết xong thì lên núi hái thuốc phiện,
giữa màu thì giặt đay, xe đay, đến mùa
thi đi nương bẻ bắp, và dù lúc đi hái
củi, lúc bung ngô, lúc nào cũng gài
một bó đay trong cánh tay để tước
thành sợi”


+ GV: Đọc đoạn văn miêu tả
cảnh mùa xuân?

+ GV: Cảnh thiên nhiên vào
xuân có ảnh hưởng gì đến nhân
vật Mị?


+ GV: Tâm trạng Mị lúc uống
rượu trong đêm mùa xuân như
thế nào? Nhận xét về điều đó?

+ GV: Tâm trạng Mị lúc nghe
tiếng sáo gọi bạn đêm tình mùa
xuân? Bình luận?

+ GV: Lúc đó, Mị có ý nghĩ
gì?

“Con ngựa con trâu làm còn có lúc,
đêm nó còn đứng gãi chân, đứng nhai
cỏ, đàn bà con gái nhà này thì vùi vào
việc làm cả đêm cả ngày”
 Bị biến thành một thứ công cụ lao
động là nỗi cực nhục mà Mị phải chịu
đựng.
+ Chịu nỗi đau khổ về tinh thần:
Bị giam cầm trong căn phòng “kín
mít, có một chiếc cửa sổ một lỗ vuông
bằng bàn tay. Lúc nào trông ra cũng
chỉ thấy trăng trắng, không biết là
sương hay là nắng”
 Sống với trạng thái gần như đã chết.
- Thái độ của Mị:
+ “Ở lâu trong cái khổ, Mị cũng quen
rồi.”
+ “Bây giờ Mị tưởng mình cũng là
con trâu, cũng là con ngựa (…) ngựa

chỉ biết ăn cỏ, biết đi làm mà thôi”
+ “Mỗi ngày Mị không nói, lùi lũi như
con rùa nuôi trong xó cửa.”
=> Sống tăm tối, nhẫn nhục, đau khổ,
tê liệt về tinh thần, buông xuôi theo số
phận.
C. Sức sống tiềm tàng của Mị:
* Cảnh mùa xuân:
- “Hồng Ngài năm ấy ăn tết giữa lúc
gió thổi vào cỏ gianh vàng ửng, gió và
rét tất dữ dội. Nhưng trong các làng
Mèo Đỏ, những chiếc váy hoa đã đem
ra phơi trên mỏm đá xòe như những
con bướm sặc sỡ”
- “Đám trẻ đợi tết, chơi quay cười ầm
trên sân chơi trước nhà..”
- Mị nghe tiếng sáo gọi bạn “vọng lại


+ GV: Tiếng sáo có ý nghĩa gì?
+ GV: Những sục sôi trong tâm
hồn đã thôi thúc Mị có những
hành động gì?

+ GV: Em suy nghĩ như thế
nào trước sự việc Mị bị A Sử
trói?
+ GV: Tâm trạng Mị khi bị A
Sử trói đứng trong đêm mùa
xuân diễ biến như thế nào?

Bình luận?
Trong tác phẩm tác giả đã
nhiều lần nói đến tội ác của
nhà thống lí, chúng không chỉ
bóc lột sức lao động mà còn
hành hạ thể xác Mị. A Sử có
quyền đi chơi, đi bắt con gái
về làm vợ nhưng Mị thì
không, ý định đi chơi vừa lóe
lên, ngay lập tức Mị bị A Sử
trói đứng vào cột trong bóng
tối. Người đàn bà ngày trước
ở nhà này cũng bị trói trong 3
ngày rồi chết. Ngày nay
những hành động tàn bạo ấy
chúng ta gọi là bạo hành gia

thiết tha, bổi hổi”. Mị ngồi nhẩm bài
hát của người đang thổi:
“Mày có con trai con gái rồi
Mày đi làm nương
Ta không có con trai con gái
Ta đi tìm người yêu”
* Tâm trạng của Mị trong đêm tình
mùa xuân:
- Lúc uống rượu đón xuân:
- “Mị lén lấy hũ rượu, cứ uống ực từng
bát”
 Mị đang uống cái đắng cay của
phần đời đã qua, uống cái khao khát

của phần đời chưa tới. Rượu làm cơ
thể và đầu óc Mị say nhưng tâm hồn đã
tỉnh lại sau bao ngày câm nín, mụ mị
vì bị đày đọa.
- Khi nghe tiếng sáo gọi bạn:
+ Nhớ lại những kỉ niệm ngọt ngào của
quá khứ: thổi sáo, thổi lá giỏi, “có biết
bao người mê, ngày đêm đã thổi sáo đi theo
Mị”
+ “… Mị thấy phơi phới trở lại, trong lòng
đột nhiên vui sướng như những đêm Tết ngày
trước… Mị muốn đi chơi…”

+ Mị có ý nghĩ lạ lùng mà rất chân
thực:
“Nếu có nắm lá ngón trong tay lúc
này, Mị sẽ ăn cho chết ngay chứ không
buồn nhớ lại nữa. Nhớ lại chỉ thấy
nước mắt ứa ra”
 Mị đã ý thức được tình cảnh đau xót
của mình.
+ Trong đầu Mị vẫn đang rập rờn
tiếng sáo:
“Anh ném Pao, em không bắt
Em không yêu quả Pao rơi rồi”.


đình. Qua câu chuyện của Mị
và những người đàn bà ở
Hồng Ngài, Tô Hoài đã dựng

nên một bức tranh chân thực
về xã hội miền núi trước cách
mạng, đó cũng là sự khắc
khoải của chúng ta - những
con người hiện đại truwocs
thực trạng này.

 Tiếng sáo biểu tượng cho khát vọng
tình yêu tự do đã thổi bùng lên ngọn
lửa tâm hồn Mị
+ Những sục sôi trong tâm hồn đã thôi
thúc Mị có những hành động:
• “lấy ống mỡ sắn một miếng bỏ thêm
vào đĩa dầu”

 Mị muốn thắp sáng lên căn phòng
vốn bấy lâu chỉ là bóng tối, thắp ánh
sáng cho cuộc đời tăm tối của mình.
+ GV: Đọc đoạn văn thể hiện • “quấn lại tóc, với tay lấy cái
váy hoa vắt ở phía trong vách”
tâm trạng Mị lúc thấy A Phủ
trói đứng trong đêm? Bình  Mị muốn được đi chơi xuân, quên
hẳn sự có mặt của A Sử.
luận?
- Khi bị A Sử trói đứng:
+ “Trong bóng tối, Mị đứng im lặng, như
+ GV: Nguyên nhân nào đã không biết mình đang bị trói. Hơi rượi còn
khiến Mị có hành động cắt dây nồng nàn, Mị vẫn nghe tiếng sáo đưa Mị đi
theo những cuộc chơi, những đám chơi...”


trói cho A Phủ?

+ GV: Vì sao Mị nghĩ mình sẽ
chết thay cho A Phủ?
GV phân tích giúp HS hiểu rõ
căn nguyên của những suy
nghĩ đó: Thứ nhất là vì tình
thương người cùng cảnh ngộ.
Thứ hai vì những lệ tục cổ hủ
đã ngấm vào máu thịt Mị:
- Ta là thân đàn bà (tư tưởng
trọng nam khinh nữ, người
phụ nữ không có vai trò, vị
trí trong gia đình và xã hội,
họ bị coi rẻ như những công
cụ, đặc biệt là đàn bà làm dâu
nhà giàu)
- Nó đã bắt ta về trình ma nhà
nó rồi thì chỉ còn biết đợi ngày rũ

 Quên hẳn mình đang bị trói, vẫn thả
hồn theo những cuộc chơi, những tiếng
sáo gọi bạn tình tha thiết bên tai.
+ “Mị vùng bước đi. Nhưng tay chân
đau không cựa được...”
 Khát vọng đi chơi xuân đã bị chặn
đứng.
+ “Mị nín khóc, Mị lại bồi hồi (…).
Lúc lại nồng nàn tha thiết nhớ (…). Mị
lúc mê lúc tỉnh…”

 Tô Hoài đặt sự hồi sinh của Mị vào
tình huống bi kịch: khát vọng mãnh liệt
– hiện thực phũ phàng, khiến cho sức
sống của Mị càng thêm mãnh liệt.
=> Tư tưởng của nhà văn:
Sức sống của con người cho dù bị
giẫm đạp, trói buộc nhưng vẫn luôn âm
ỉ và có cơ hội là bùng lên.


xương ở đây thôi (thần quyền * Tâm trạng và hành động của Mị

khống chế, trói buộc cả tâm
hồn Mị)
Lời nói của Mị có sức tố cáo
sâu sắc đối với giai cấp thống
trị miền núi cùng những hủ
tục khắc nghiệt. Xã hội ngày
nay đã tiến bộ hơn, con người
mà đặc biệt là người phụ nữ
được cởi trói khỏi những tư
tưởng lạc hậu từng giam giữ
cuộc đời họ. Nhưng ở đâu đó
trên đất nước ta, ở một số gia
đình, những tư tưởng ấy vẫn
đang tồn tại. Người phụ nữ
ngày nay cần thoát ra khỏi
cái vỏ bọc tự ti để chứng tỏ vị
trí và giá trị của mình trong
cuộc sống, nam giới cũng nên

có cách nhìn, cách nghĩ khác
về phụ nữ, tôn trọng quyền tự
do, tự chủ của họ. Đặc biệt
phải xóa bỏ ngay những dấu
tích của tục trình ma, cúng
ma vẫn còn ở một số vùng
dân tộc thiểu số.
+ GV: Vì sao Mị chạy cùng A
Phủ?

+ GV: Giá trị nhân đạo được

khi thấy A Phủ bị trói đứng:
- Lúc đầu, khi chứng kiến cảnh thấy A
Phủ bị trói mấy ngày đêm: “Nhưng Mị
vẫn thản nhiên thổi lửa hơ tay”

 Dấu ấn của sự tê liệt tinh thần.
- Khi nhìn thấy “một dòng nước mắt lấp
lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen
lại…” của A Phủ: Mị thức tỉnh dần.

+ “Mị chợt nhớ lại đêm năm trước A
Sử trói Mị”, “Nhiều lần khóc, nước
mắt chảy xuống miệng, xuống cổ,
không biết lau đi được”
 Nhớ lại mình, nhận ra mình và xót
xa cho mình.
+ Nhớ tới cảnh: Người đàn bà đời
trước cũng bi trói đến chết

 Thương người, thương mình.
+ Nhận thức được tội ác của nhà thống
lí: “Trời ơi nó bắt trói đứng người ta đến
chết. Chúng nó thật độc ác…”

+ Thương cảm cho A Phủ: “Cơ chừng
chỉ đêm mai là người kia chết, chết đau, chết
đói, chết rét”


thể hiện nhân vật Mị mà Tô
Hoài muốn nêu lên là gì?

Ngày soạn:
Tiết 56: ĐV: VỢ CHỒNG A PHỦ (tiết 2)
Tô Hoài

A. MỤC TIÊU BÀI HỌC
1.Về kiến thức: Giúp HS: Nắm được hình tượng nhân vật A
Phủ, nghệ thuật xây dựng tình huống truyện, miêu tả sinh
hoạt, phong tục và tâm lí nhân vật trong đoạn trích.
2.Về kĩ năng: Giúp HS: Đọc - hiểu tác phẩm truyện ngắn
3.Về thái độ: Giúp HS: Hiểu được giá trị nhân đạo của thiên
truyện, thể hiện sự lên án tội ác của bọn thống trị và khẳng
định sức sống ngoan cường vẫn tiềm tàng ở người lao động.
B. PHƯƠNG TIỆN THỰC HIỆN
- GV: SGK, TLTK, TKBG, CKT
- HS: SGK, Vở ghi, Vở soạn
C. TIẾN TRÌNH BÀI HỌC
1.Ổn định tổ chức: Kiểm tra sĩ số

Ngày
dạy
Lớp Sĩ số HS Vắng

2.Kiểm tra bài cũ: ? Tóm tắt truyện ngắn Vợ chồng A Phủ
? Phân tích diễn biến tâm lí của Mị khi cởi
trói cho A Phủ
3.Bài mới:
HOẠT ĐỘNG CỦA GV
VÀ HS
NỘI DUNG BÀI HỌC
* Hoạt động 2: Hướng dẫn II. Đọc - hiểu văn bản (tiếp)


HS đọc hiểu văn bản (tiếp) 2. Nhân vật A Phủ:
A. Số phận đặc biệt của A Phủ:
- Thao tác 2: Hướng dẫn - Từ nhỏ mồ côi cha mẹ, không người
tìm hiểu nhân vật A Phủ. thân thích, sống sót qua nạn dịch
+ GV: Vì sao nói A Phủ là - Làm thuê, làm mướn, nghèo đến nỗi
nhân vật có số phận đặc không thể lấy được vợ vì tục lệ cưới xin
biệt?
- 10 tuổi bị bắt đem bán đổi lấy thóc của
người Thái, sau đó trốn thoát và lưu lạc
đến Hồng Ngài.
GV giảng thêm:
- Trở thành chàng trai khỏe mạnh, tháo
Số phận đặc biệt của A vát, thông minh:
Phủ một phần do những “Chạy nhanh như ngựa”, “biết đúc lưỡi
tục lệ khắc nghiệt của xã cày, biết đục cuốc, lại cày giỏi và đi săn
hội tạo ra. A Phủ chỉ vì bò tót rất bạo”

nghèo mà không lấy được - Nhiều cô gái mơ ước được lấy A Phủ
vợ, cũng không ai dám lấy làm chồng:
A Phủ.
“Đứa nào được A Phủ cúng bằng được
con trâu tốt trong nhà, chẳng mấy lúc
+ GV: Em nhận xét như thế mà giàu”
nào về cảnh xử phạt A Phủ? - Nhưng A phủ vẫn rất nghèo, không lấy
Cảnh xử phạt kì lạ, tàn nổi vợ vì phép làng và tục lệ cưới xin
nhẫn, độc ác không khác ngặt nghèo.
thời trung cổ. Không - Là nạn nhân của cường quyền và thần
những thế còn chứa đầy quyền
bất công. Xã hội miền núi * Cảnh xử phạt A Phủ
dưới sự thống trị của bọn + Thủ tục xử kiện là: đánh, chửi, hút
phong kiến mông muội + Người bị xử không được nói
trong thuốc phiện, trong + A Phủ phải vay tiền phạt vạ, Pá Tra
những hủ tục mê tín dị đốt hương, khấn gọi ma về nhận mặt
đoan, đẩy người lương người vay nợ
thiện vào cảnh đường
Cảnh xử phạt bất công, dã man,
cùng, sống cuộc đời nô lệ biến người tự do thành nô lệ truyền kiếp
tăm tối. Lời nói của Pá * Cảnh A Phủ bị trói đứng
Tra là minh chứng cho
Sự chịu đựng của A Phủ đã đến giới
điều đó: Bao giờ có tiền giả hạn tột cùng. Lúc đầu A Phủ còn mở mắt
tao thì tao cho mày về, chưa có trừng trừng, sau đó một dòng nước mắt lấp
tiền giả thì tao bắt mày ở làm lánh bò xuống hai hõm má đã xám đen
con trâu, con ngựa cho nhà tao.


Đời mày, đời con, đời cháu mày lại

hình ảnh dòng nước mắt tố cáo tội
tao cũng bắt thế, bao giờ hết nợ ác của giai cấp thống trị không coi trọng
tao mới thôi.

tính mạng con người (A Phủ không bằng
con bò nhà thống lí)

+ GV: Nhân vật A Phủ có
những tính cách đặc biệt
nào? Đọc đoạn văn miêu tả
cảnh A Phủ đánh A Sử?

B. Tính cách đặc biệt của A Phủ :
- Gan góc từ bé: “A Phủ mới mười tuổi,
nhưng A Phủ gan bướng, không chịu ở dưới
cánh đồng thấp, A Phủ trốn lên núi lạc đến
Hồng Ngài”

- Lớn lên: dám đánh con quan, sẵn sàng
trừng trị kẻ ác: “Một người to lớn chạy vụt ra
vung tay ném con quay rất to vào mặt A Sử (…).
Nó vừa kịp bưng tay lên. A Phủ đã xộc tới, nắm
cái vòng cổ, kéo dập đầu xuống, xé vai áo, đánh
tới tấp”

+ GV: Khi trở thành người
làm công gạt nợ, tính cách
của A Phủ như thế nào? Có
thay đổi so với trước kia hay
không?

+ GV: Tính cách của A Phủ
còn được bộc lộ ở những chi
tiết nào?

+ GV: Nhận xét về nghệ
thuật thể hiện nhân vật A
Phủ của Tô Hoài?
- Thao tác 3: Tìm hiểu

 Hàng loạt các động từ cho thấy sức
mạnh và tính cách của A Phủ, không
quan tâm đến hậu quả sẽ xảy ra.
- Khi trở thành người làm công gạt nợ:
+ A Phủ vẫn là con người tự do: “bôn ba
rong ruổi ngoài gò ngoài rừng”, làm tất cả
mọi thứ như trước đây.
+ Không sợ cường quyền, kẻ ác:
• Để mất bò, điềm nhiên vác nửa
con bò hổ ăn dở về và nói chuyện
đi bắt hổ một cách thản nhiên,
điềm nhiên cãi lại thống lí Pá Tra.
• Lẳng lặng đi lấy cọc và dây mây
để người ta trói đứng mình.
 Không sợ cái uy của bất cứ ai, không
sợ cả cái chết.
- Bị trói vào cột, A Phủ nhai đứt hai
vòng dây mây định trốn thoát
 Tinh thần phản kháng là cơ sở cho
việc giác ngộ Cách mạng nhanh chóng
sau này.

NX: Khác với Mị, A Phủ: được nhìn từ


nghệ thuật của tác phẩm
+ GV: Nêu những nét đặc
sắc về nghệ thuật của tác
phẩm ?
+ HS: Thảo luận theo nhóm
bàn trong 5 phút và cử đại
diện trả lời.
+ GV: Ghi nhận các ý kiến
và chốt lại theo đáp án.

* Hoạt động 3: Hướng
dẫn học sinh tổng kết.
- Thao tác 1: Tổng kết nội
dung.
+ GV: Nêu giá trị nội dung
tác phẩm?
+ HS: Dựa vào mục Ghi
nhớ vàtrả lời
- Thao tác 2: Tổng kết
nghệ thuật.
+ GV: Nêu giá trị nghệ
thuật nổi bật của tác phẩm?
+ HS: Dựa vào mục Ghi
nhớ và trả lời

bên ngoài, tính cách được bộc lộ ở hành
động, vẻ đẹp hiện lên qua sự gan góc,

táo bạo, mạnh mẽ.
3. Nghệ thuật:
- Khắc họa nhân vật: sống động và
chân thực.
- Miêu tả tâm lí nhân vật: sinh động,
đặc sắc (diễn biến tâm trạng của Mị
trong đêm tình mùa xuân và
đêm đông Mị cắt dây trói cho A Phủ).
- Quan sát, tìm tòi: Có những phát hiện
mới lạ trong phong tục, tập quán (tục
cưới vợ, trình ma, đánh nhau, xử kiện,
đêm tình mùa xuân, cảnh uống rượu
ngày tết…).
- Nghệ thuật kể chuyện: uyển chuyển,
linh hoạt, mang phong cách truyền thống
nhưng đầy sáng tạo (kể theo trình tự thời
gian nhưng có đan xen hồi ức, vận dụng
kĩ thuật đồng hiện của điện ảnh ….).
- Ngôn ngữ: giản dị, phong phú, đầy
sáng tạo, mang bản sắc riêng.
- Giọng điệu: trữ tình, lôi cuốn người
đọc.
III. Tổng kết:
1. Nội dung:
+ Giá trị hiện thực : miêu tả chân thực số
phận cực khổ của người dân nghèo, phơi
bày bản chất tàn bạo của giai cấp thống
trị ở miền núi.
+ Giá trị nhân đạo : thể hiện tình yêu
thương, sự đồng cảm sâu sắc với thân

phận đau khổ của người dân lao động
miền núi trước Cách mạng ; tố cáo, lên
án, phơi bày bản chất xấu xa, tàn bạo của
giai cấp thống trị ; trân trọng và ngợi ca
vẻ đẹp tâm hồn, sức sống mãnh liệt và


khả năng cách mạng của nhân dân Tây
Bắc ;...
2. Nghệ thuật:
+ Nghệ thuật xây dựng nhân vật có nhiều
điểm đặc sắc (A Phủ được miêu tả qua
hành động, Mị chủ yếu khắc hoạ tâm
tư,...).
+ Trần thuật uyển chuyển, linh hoạt ;
cách giới thiệu nhân vật đầy bất ngờ, tự
nhiên mà ấn tượng ; kể chuyện ngắn gọn,
dẫn dắt tình tiết khéo léo.
+ Biệt tài miêu tả thiên nhiên và phong
tục, tập quán của người dân miền núi.
+ Ngôn ngữ sinh động, chọn lọc và sáng
tạo, câu văn giàu tính tạo hình và thấm
đẫm chất thơ,...
4. Củng cố bài học:
- Nắm được hình tượng nhân vật A Phủ
- Nắm được giá trị nội dung và nghệ thuật của tác phẩm
- Suy nghĩ của em về bức tranh hiện thực với những tệ nạn tác
giả phản ánh trong tác phẩm (mê tín dị đoan, trọng nam khinh
nữ, bóc lột sức lao động, bạo hành gia đình...) Liên hệ xã hội
hiện đại

5. Hướng dẫn về nhà
- Học bài
- Chuẩn bị bài mới tiết 57



×