TRƯỜNG ĐẠI HỌC KHOA HỌC TỰ NHIÊN
KHOA CÔNG NGHỆ THÔNG TIN
Đinh Bá Thắng - Đặng Bác Văn
HƯỚNG DẪN CÀI ĐẶT CHƯƠNG TRÌNH
QUẢN LÝ THƯ VIỆN
Tháng 07/2005
MỤC LỤC
Chương 1
1.1
Làm việc với MS SQL Server....................................................................8
Cài đặt MS SQL Server ..................................................................................8
1.1.1
Yêu cầu cấu hình........................................................................................8
1.1.2
Cài đặt ........................................................................................................8
1.2
Tạo kết nối đến SQL server: ........................................................................18
1.2.1
Sử dụng Enterprise Manager: ..................................................................18
1.3
Sử dụng Query Analyzer:.............................................................................20
1.4
Tạo Database: ................................................................................................21
1.4.1
Enterprise Manager:.................................................................................21
1.4.2
SQL Query Analyzer: ..............................................................................23
1.5
Tạo Table: ......................................................................................................23
1.5.1
Enterprise Manager:.................................................................................23
1.5.2
SQL Query Analyzer: ..............................................................................27
1.6
Tạo Diagram hay khoá ngoại:......................................................................28
1.6.1
Tạo Diagram trong Enterprise Manager: .................................................28
1.6.2
Tạo khoá ngoại (foreign key) trong Query Analyzer: .............................32
1.7
Import/Export data:......................................................................................33
Chương 2
Xây dựng lớp giao tiếp CSDL .................................................................36
2.1
Chức năng ......................................................................................................36
2.2
Mục đích.........................................................................................................36
2.3
Lớp Database .................................................................................................36
2.3.1
Hàm tạo ....................................................................................................36
2.3.2
Execute.....................................................................................................37
2.3.3
ExecuteNonQuery....................................................................................37
Chương 3
Xây dựng màn hình chính........................................................................38
Chương 4
Xây dựng các màn hình danh mục...........................................................50
2
4.1
Màn hình Bằng cấp .......................................................................................50
4.1.1
Lớp BangCap_Form.................................................................................50
4.1.2
Lớp BangCap ...........................................................................................53
4.2
Màn hình Bộ phận.........................................................................................55
4.2.1
Lớp BoPhan_Form...................................................................................56
4.2.2
Lớp BoPhan .............................................................................................58
4.3
Màn hình Chức vụ.........................................................................................60
4.3.1
Lớp ChucVu_Form ..................................................................................61
4.3.2
Lớp ChucVu.............................................................................................63
4.4
Màn hình Loại độc giả ..................................................................................65
4.4.1
Lớp LoaiDocGia_Form............................................................................66
4.4.2
Lớp LoaiDocGia ......................................................................................68
4.5
Màn hình thể loại sách ..................................................................................70
4.5.1
Lớp TheLoaiSach_Form ..........................................................................71
4.5.2
Lớp TheLoaiSach.....................................................................................73
4.6
Màn hình Lý do thanh lý ..............................................................................75
4.6.1
Lớp LyDoThanhLy_Form .......................................................................76
4.6.2
Lớp LyDoThanhLy ..................................................................................78
4.7
Màn hình Bảng tham số................................................................................80
4.7.1
Lớp ThamSo_Form..................................................................................82
4.7.2
Lớp LyDoThanhLy ..................................................................................83
Chương 5
Xây dựng các màn hình quản lý...............................................................85
5.1
Màn hình Tiếp nhận nhân viên....................................................................85
5.1.1
Lớp NhanVien_Form ...............................................................................86
5.1.2
Lớp NhanVien..........................................................................................91
5.1.3
New ..........................................................................................................92
5.1.4
LayDanhSachBangCap ............................................................................92
3
5.1.5
LayDanhSachBoPhan ..............................................................................92
5.1.6
LayDanhSachChucVu..............................................................................92
5.1.7
LayDanhSachNhanVien...........................................................................92
5.1.8
ThemNhanVien........................................................................................92
5.1.9
XoaNhanVien...........................................................................................93
5.1.10
CapNhatNhanVien ...................................................................................94
5.2
Màn hình lập thẻ độc giả ..............................................................................94
5.2.1
DocGia_Form...........................................................................................96
5.2.2
DocGia ...................................................................................................101
5.2.3
New ........................................................................................................102
5.2.4
LayDanhSachLoaiDocGia .....................................................................102
5.2.5
LayDanhSachNhanVien.........................................................................102
5.2.6
LayDanhSachDocGia.............................................................................102
5.2.7
DocThamSo ...........................................................................................102
5.2.8
ThemDocGia..........................................................................................102
5.2.9
XoaDocGia.............................................................................................103
5.2.10
CapNhatDocGia .....................................................................................104
5.3
Màn hình TIếp nhận sách mới ...................................................................104
5.3.1
Sach_Form .............................................................................................106
5.3.2
Sach ........................................................................................................111
5.3.3
LayDanhSachTheLoai ...........................................................................111
5.3.4
LayDanhSachNhanVien.........................................................................111
5.3.5
LayDanhSachSach .................................................................................111
5.3.6
DocThamSo ...........................................................................................112
5.3.7
ThemSach...............................................................................................112
5.3.8
XoaSach .................................................................................................113
5.3.9
CapNhatSach..........................................................................................113
4
5.4
Màn hình Cho mượn sách ..........................................................................114
5.4.1
PhieuMuonSach_Form...........................................................................115
5.4.2
PhieuMuonSach .....................................................................................119
5.4.3
New ........................................................................................................119
5.4.4
LayDanhSachDocGia.............................................................................120
5.4.5
LayDanhSachPhieuMuon ......................................................................120
5.4.6
LayDanhSachSach .................................................................................120
5.4.7
LayDanhSachSachMuon........................................................................120
5.4.8
DocThamSo ...........................................................................................120
5.4.9
TheHetHan .............................................................................................121
5.4.10
ThemPhieuMuon....................................................................................121
5.4.11
XoaPhieuMuon ......................................................................................121
5.4.12
CapNhatPhieuMuon...............................................................................122
5.4.13
DaMuonDuSach.....................................................................................122
5.4.14
ThemSachMuon .....................................................................................122
5.4.15
XoaSachMuon........................................................................................123
5.5
Màn hình chi tiết mượn sách......................................................................123
5.5.1
5.6
ChiTietPhieuMuon_Form ......................................................................125
Màn hình Nhận trả sách .............................................................................127
5.6.1
PhieuTraSach_Form...............................................................................129
5.6.2
PhieuTraSach .........................................................................................133
5.6.3
New ........................................................................................................133
5.6.4
LayDanhSachDocGia.............................................................................133
5.6.5
LayDanhSachPhieuTra ..........................................................................134
5.6.6
LayDanhSachSachMuon........................................................................134
5.6.7
LayDanhSachSachTra............................................................................134
5.6.8
ThemPhieuTra........................................................................................134
5
5.6.9
XoaPhieuTra ..........................................................................................135
5.6.10
CapNhatPhieuTra...................................................................................135
5.6.11
DocThamSo ...........................................................................................136
5.6.12
ThemSachTra .........................................................................................136
5.6.13
XoaSachTra............................................................................................136
5.7
Màn hình chi tiết trả sách...........................................................................136
5.7.1
5.8
ChiTietPhieuTra_Form ..........................................................................138
Màn hình Lập phiếu thu tiền phạt.............................................................141
5.8.1
PhieuThuTien_Form ..............................................................................143
5.8.2
PhieuThuTien.........................................................................................148
5.8.3
New ........................................................................................................148
5.8.4
LayDanhSachNhanVien.........................................................................148
5.8.5
LayDanhSachDocGia.............................................................................149
5.8.6
LayDanhSachPhieuThuTien ..................................................................149
5.8.7
LayTienNoCuaDocGia ..........................................................................149
5.8.8
ThemPhieuThuTien ...............................................................................149
5.8.9
XoaPhieuThuTien ..................................................................................150
5.8.10
CapNhatPhieuThuTien...........................................................................150
5.9
Màn hình Ghi nhận mất sách.....................................................................151
5.9.1
SachMat_Form.......................................................................................152
5.9.2
SachMat .................................................................................................157
5.9.3
New ........................................................................................................157
5.9.4
LayDanhSachNhanVien.........................................................................158
5.9.5
LayDanhSachDocGia.............................................................................158
5.9.6
LayDanhSachSach .................................................................................158
5.9.7
LayDanhSachSachMat...........................................................................158
5.9.8
TienPhatKhongNhoHonGiaTriSach ......................................................158
6
5.9.9
DocThamSo ...........................................................................................158
5.9.10
SachDaMat.............................................................................................159
5.9.11
ThemSachMat ........................................................................................159
5.9.12
XoaSachMat...........................................................................................159
5.9.13
CapNhatSachMat ...................................................................................160
5.10
Màn hình Thanh lý sách .............................................................................160
5.10.1
PhieuThanhLy_Form .............................................................................161
5.10.2
PhieuThanhLy........................................................................................165
5.10.3
New ........................................................................................................166
5.10.4
LayDanhSachNhanVien.........................................................................166
5.10.5
LayDanhSachPhieuThanhLy .................................................................166
5.10.6
LayDanhSachSach .................................................................................166
5.10.7
LayDanhSachSachThanhLy...................................................................167
5.10.8
LayDanhSachLyDoThanhLy .................................................................167
5.10.9
ThemPhieuThanhLy...............................................................................167
5.10.10 XoaPhieuThanhLy .................................................................................168
5.10.11 CapNhatPhieuThanhLy..........................................................................168
5.10.12 ThemSachThanhLy................................................................................168
5.10.13 XoaSachThanhLy...................................................................................169
5.11
Màn hình chi tiết thanh lý sách..................................................................169
5.11.1
ChiTietPhieuThanhLy_Form.................................................................170
Chương 6
Xây dựng các màn hình Báo cáo – Thống kê ........................................173
6.1.1
New ........................................................................................................173
6.1.2
TinhHinhMuonSach...............................................................................173
6.1.3
DocGiaNoTienPhat................................................................................174
6.2
Màn hình Thống kê tình hình mượn sách theo thể loại...........................174
6.3
Màn hình Thống kê độc giả nợ tiền phạt ..................................................176
7
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Chương 1
Làm việc với MS SQL Server
1.1 Cài đặt MS SQL Server
1.1.1 Yêu cầu cấu hình
Trong phạm vi của chương trình này, chúng ta chỉ đề cập tới phiên bản Microsoft SQL Server
Personal Edition.
Sau đây là yêu cầu về phần cứng:
Thành phần
Yêu cầu tối thiểu
Máy tính
Intel hoặc các dạng tương thích
Pentium 166 hoặc cấu hình cao hơn
Bộ nhớ
Personal Edition: tối thiểu là 64MB cho
Windows 2000, tối thiểu là 32MB cho các
windows khác
Yêu cầu không gian đĩa
Màn hình
Hệ điều hành
SQL Server database components: 95270MB, thông thường là 250MB
Analysis Services: tối thiểu là 50MB, chuẩn
là 130MB
English Query : 80MB
Chỉ cài phiên bản Desktop Engine: 44MB
VGA hoặc độ phân giải cao hơn
800x600 là độ phân giải tối thiểu cho các
công cụ chế độ đồ họa của SQL Server
Các phiên bản Windows từ Windows NT 4.0
và Windows 98 trở về sau hoặc các hệ điều
hành cấp cao khác.
1.1.2 Cài đặt
1. Đưa đĩa CD vào ổ CDROM, nếu ổ đĩa CDROM không cài đặt chế độ tự động chạy thì
chạy tập tin autorun.exe ngay trong thư mục gốc của ổ đĩa CD.
2. Nếu chúng ta đang sử dụng hệ điều hành Windows 95 thì chúng ta nhấn vào “SQL
Server 2000 Prequisites”
8
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Sau đó chúng ta chọn “Install Common Controls Library Update"
3. Sau khi cài đặt các yêu cầu cập nhật cho phiên bản Windows 95 (nếu có), chúng ta bắt
đầu cài đặt các thành phần của MS SQL Server
9
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Chúng ta chọn "Install Database Server" trên màn hình sẽ hiện ra
Chúng ta chọn Next
10
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Sau đó chọn Local Computer do chúng ta chỉ sử dụng trên máy đơn mà thôi.
Chúng ta chọn Create a new instance of SQL Server, or install Client Tools như trên
hình.
11
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Tiếp theo chúng ta sẽ điền một số thông tin cá nhân cho phần mềm. Sau đó nhấn Next
Nhấn Yes để đồng ý với các điều luật về bản quyền.
12
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Tiếp theo chúng ta sẽ điền mã số CDKey rồi nhấn Next.
Chú ý: chúng ta phải điền thật chính xác
Do chúng ta chỉ cài đặt trên một máy đơn nên chúng ta sẽ chọn cài đặt Server and Client
Tools rồi nhấn Next
13
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Chúng ta chọn chế độ cài đặt Default như mặc định của chương trình
Sau đó chúng ta chọn các thông tin về đường dẫn chứa chương trình, đường dẫn chứa cơ
sở dữ liệu mà sau này chúng ta sẽ thao tác, và chọn cài đặt chuẩn là Typical
14
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Sau đó chúng ta chọn Use the same account... và trong mục Service Settings thì chúng ta
chọn Use the Local System account như trong hình trên.
Chúng ta sẽ chọn chế độ Mixed Mode và điền thông tin về mật khẩu vào.
SQL sẽ hiện lên thông báo đã nhận đủ thông tin như sau và sau đó tiến hành cài đặt
15
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Để kết thúc quá trình cài đặt SQL Server sẽ có thông báo kết thúc sau khi cài xong
Sau khi cài đặt SQL Server xong rồi thì chạy chương trình Service Manager.
Nếu nút start sáng (có nghĩa là service chưa được khởi động) thì nhấn vào để khởi động
service (như trong hình thì service chưa được khởi động).
16
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
.
17
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
1.2 Tạo kết nối đến SQL server:
1.2.1 Sử dụng Enterprise Manager:
-
Click chuột phải vào SQL Server Group, chọn New SQL Server Registration để
tạo một kết nối đến SQL Server.
Chúng ta sẽ bỏ chọn Wizard và màn hình sẽ hiển thị như sau:
18
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
-
Có 2 cách kiểm tra thông tin đăng nhập:
i. Thông qua thông tin đăng nhập của hệ điều hành
ii. Thông qua thông tin đăng nhập do SQL server quản lý.
Trong hình, chúng ta sử dụng cách thứ 2. Chương trình sẽ yêu cầu nhập thông tin về
user và password.
-
kế tiếp chúng ta chọn group cho SQL server (nên để mặc định)
-
Click vào nút Finish.
-
Khi đó chúng ta có thể thao tác tạo database, table … trên SQL server bằng các
chức năng của Enterprise Manager.
19
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
1.3 Sử dụng Query Analyzer:
-
Vào File | Connect sẽ hiện ra hộp thoại đăng nhập
20
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
nhập vào thông tin về địa chỉ server. (có thể chọn bằng nút … ở bên cạnh)
sử dụng chế độ đăng nhập của SQL Server. Nếu chúng ta sử dụng chương trình đơn chạy trên
desktop thì chúng ta có thể điền vào dấu . hoặc là điền vào 127.0.0.1.
Login name: sa
Password: sa
(theo như chúng ta đã cài đặt)
Sau khi điền đầy đủ thông tin click vào nút OK để đăng nhập vào SQL Server.
1.4 Tạo Database:
1.4.1 Enterprise Manager:
Click chuột phải tại Databases, chọn New Database
21
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Đặt tên cho Database (như trong hình tên database là LibManagement)
22
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
1.4.2 SQL Query Analyzer:
Câu lệnh dùng để tạo database:
Create Database LibManagement
Để có thể tạo database với một số chọn lựa khác có thể xem trong phần SQL Server Books
Online (từ khoá CREATE DATABASE).
1.5 Tạo Table:
1.5.1 Enterprise Manager:
Chọn Database mà chúng ta muốn tạo Table (như trong hình Database đang sử dụng là
LibManagement). Click chuột phải tại Tables, chọn New Table.
23
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
Một cửa sổ hiện ra cho ta nhập cấu trúc của Table mà ta muốn tạo, gồm có các thông tin như:
Tên field (Column Name), loại dữ liệu (Data Type), độ dài (length), cho phép giá trị Null
(Allow Nulls). Ngoài ra ở bên khung dưới cho phép ta nhập thêm một số thông tin của field
(hay column) như: mô tả (description), giá trị mặc định (default value), Precision, Scale,
Identity, Identity Seed, Identity Increment, Is RowGuid, Formula, Collation.
Để biết thêm về các kiểu dữ liệu, có thể xem trong SQL Server Books Online với tiêu dề Data
Types.
Exact Numerics
Integers
bigint
là số nguyên (8 bytes) có giá trị từ -2^63 đến 2^63-1
int
là số nguyên (4 bytes) có giá trị từ -2^31 đến 2^31 - 1.
smallint
24
Chương 1 - Làm việc với MS SQL Server
là số nguyên (2 bytes) có giá trị từ 2^15 đến 2^15 - 1.
tinyint
là số nguyên (1 byte) có giá trị từ 0 đến 255.
bit
bit
là số nguyên chỉ nhận giá trị 0 hoặc 1.
decimal and numeric
decimal
số nguyên từ -10^38 +1 đến 10^38 –1.
numeric
Giống như decimal.
money and smallmoney
money
có giá trị từ -2^63 đến 2^63 - 1, với độ chính xác đến 2 chữ số sau dấu thập phân..
smallmoney
có giá trị từ -214,748.3648 đến +214,748.3647,với độ chính xác đến 2 chữ số sau dấu thập phân .
Approximate Numerics
float
số thực có giá trị từ -1.79E + 308 đến 1.79E + 308.
real
số thực có giá trị từ -3.40E + 38 đến 3.40E + 38.
datetime and smalldatetime
datetime
kiểu ngày giờ có giá trị từ 1-1- 1753 đến 31-12- 9999, với độ chính xác 3/100 giây hay 3.33
milliseconds.
smalldatetime
kiểu ngày giờ có giá trị từ 1-1- 1900 đến 6-6- 2079, với độ chính xác là 1 phút..
1.5.1.1.1 Character Strings
char
Kiểu dữ liệu có độ dài cố định (không theo Unicode) có độ dài tối đa là 8000 ký tự.
varchar
Kiểu dữ liệu có độ dài không cố định (không theo Unicode) có độ dài tối đa là 8000 ký tự.
text
Kiểu dữ liệu có độ dài không cố định (không theo Unicode) có độ dài tối đa là 2^31 – 1 ký tự..
Unicode Character Strings
nchar
Kiểu dữ liệu có độ dài cố định (Unicode) có độ dài tối đa là 4000 ký tự.
nvarchar
Kiểu dữ liệu có độ dài không cố định (Unicode) có độ dài tối đa là 4000 ký tự.
ntext
Kiểu dữ liệu có độ dài không cố định (Unicode) có độ dài tối đa là 2^30 – 1 ký tự..
Binary Strings
binary
Kiểu dữ liệu số có độ dài cố định (tối đa 8000 bytes).
varbinary
25