Hiệu quả sử dụng vốn tại công ty cổ phần đầu tư ABLE

CH
1.1.

NGă1:ăC ăS

LÝ LU N V V N VÀ HI U QU S
TRONG DOANH NGHI P

D NG V N

T ng quan v v n trong doanh nghi p

1.1.1. Khái ni m
Trong n n kinh t th tr ng, v n là đi u ki n không th thi u đ thành l p m t
doanh nghi p và ti n hành các ho t đ ng s n xu t kinh doanh. V n có vai trò h t s c
quan tr ng đ n s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p nói riêng và n n kinh t nói
chung. Trong m i lo i hình doanh nghi p, v n đ u ph n ánh giá tr ngu n tài chính
đ c đ u t vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh. Tuy nhiên vi c s d ng ngu n v n
nh m đem l i l i nhu n cao nh t l i là m t bài toán khó mà b t k doanh nghi p nào
c ng ph i đ i m t. Theo s phát tri n c a n n kinh t th tr ng, các quan đi m v v n
xu t hi n ngày m t đa d ng và hoàn thi n h n. Do v y, t tr

c đ n nay có r t nhi u

quan ni m v v n, m i m t hoàn c nh kinh t khác nhau thì có nh ng quan ni m
khác nhau v v n.
Các nhà kinh t h c c đi n ti p c n v n v i góc đ hi n v t. H cho r ng, v n
là m t trong nh ng y u t đ u vào trong quá trình s n xu t kinh doanh. giai đo n
này, kinh t h c m i xu t hi n và b t đ u phát tri n, trình đ qu n lý còn s khai vì
v y mà cách hi u này khá phù h p.
Theo m t s nhà tài chính thì v n là t ng s ti n do nh ng ng i có c ph n

trong công ty đóng góp và h nh n đ c ph n thu nh p chia cho các ch ng khoán c a
công ty. Nh v y, các nhà tài chính đư chú ý đ n m t tài chính c a v n, làm rõ đ
ngu n v n c b n c a doanh nghi p đ ng th i cho các nhà đ u t th y đ

c

c l i ích c a

vi c đ u t , khuy n khích h t ng c ng đ u t vào m r ng và phát tri n s n xu t.
V n là m t lo i hàng hoá nh ng đ c s d ng ti p t c vào quá trình s n xu t
kinh doanh ti p theo. Có hai lo i v n là v n hi n v t và v n tài chính. V n hi n v t là
d tr các lo i hàng hoá đư s n xu t ra các hàng hoá và d ch v khác. V n tài chính là
ti n m t, ti n g i ngân hàng... t đai không đ c coi là v n.
M t s quan ni m v v n trên ti p c n d i nh ng góc đ nghiên c u khác
nhau, trong nh ng đi u ki n l ch s khác nhau. Vì vây, đ đáp ng đ y đ yêu c u v
h ch toán và qu n lý v n trong c ch th tr ng hi n nay, trong khóa lu n này có th
đ a ra khái ni m khái quát v v n nh sau: “Khi ti n hành ho t đ ng s n xu t kinh
doanh, tr c tiên ph i có m t s l ng v n ti n t đ th c hi n các kho n đ u t ban
đ u, nh xây d ng nhà x ng, mua nguyên nhiên v t liêu, tr ti n công, n p thu ,
trang b máy móc thi t b ...g i chung các lo i v n ti n t này là v n s n xu t kinh
doanh. Tùy theo t ng hình th c doanh nghi p mà s l ng v n kinh doanh c n thi t
c ng khác nhau”[1,tr.69]

1


Qua các khái ni m trên ta có th th y, dù doanh nghi p ho t đ ng trong b t c
l nh v c nào c ng c n có m t l ng v n nh t đ nh. L ng v n này đ c dùng đ th c
hi n các kho n đ u t c n thi t nh : thành l p doanh nghi p, chí phí mua s m tài s n
c đ nh, nguyên v t li u... V n đ a vào s n xu t kinh doanh có th t n t i d i nhi u

hình th c khác nhau đ t đó t o ra s n ph m, d ch v ph c v nhu c u th tr ng. S
ti n mà doanh nghi p thu v sau khi tiêu th s n ph m ho c d ch v ph i bù đ p đ c
các chi phí b ra và đ ng th i ph i có lãi. Quá trình này di n ra liên t c đ m b o cho
s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p.
c đi m c b n c a v n
V n là đ i di n cho m t l ng giá tr tài s n, có ngh a v n đ c bi u hi n b ng
giá tr c a các tài s n h u hình và vô hình nh : nhà x ng, đ t đai, máy móc, thi t b ,
ch t xám, thông tin,ầ
1.1.2.

V n luôn v n đ ng đ sinh l i, đ t đ c m c tiêu trong kinh doanh. Ngu n v n
ban đ u đ c bi u hi n b ng ti n, đ bi n ti n thành v n thì l ng ti n b ra ban đ u
ph i đ c đ a vào ho t đ ng kinh doanh nh m m c đích sinh l i.
Trong quá trình v n đ ng, m i đ ng v n luôn ph i g n v i m t ch s h u nh t
đ nh. Trong m i ho t đ ng c a doanh nghi p, c n ph i xác đ nh rõ ch s h u c a
ngu n v n thì đ ng v n đó m i đ c s d ng h p lý và có hi u qu cao. N u đ ng
v n không rõ ràng v ch s h u s xu t hi n các kho n chi phí lãng phí, không hi u
qu . Vì v y vi c qu n lý ngu n v n và s d ng ngu n v n đó sao cho hi u qu nh t là
vô cùng quan tr ng đ i v i m i doanh nghi p,
V n có giá tr v m t th i gian, đi u này có ngh a là ph i xem xét đ n th i gian
khi đ ng v n đ c đ a vào s d ng. Trong đi u ki n kinh t th tr ng, các y u t nh
h ng đ n đ ng v n luôn luôn bi n đ ng theo th i gian, ph i xem xét y u t th i gian
s nh h ng nh th nào đ n s bi n đ ng c a giá c , l m phát, lãi su t.... Vì v y giá
tr c a đ ng ti n m i th i k s là khác nhau.
V n ph i đ c tích t đ n m t l ng nh t đ nh m i có th phát huy đ

c tác

d ng. Khi b t đ u thành l p doanh nghi p và ti n hành các ho t đ ng s n xu t kinh
doanh thì doanh nghi p ph i có đ c m t l ng v n nh t đ nh đ ph c v cho các ho t

đ ng c a mình. Ngoài vi c khai thác ti m n ng v v n s n có c a mình, các doanh
nghi p còn có th thu hút ngu n v n t bên ngoài nh : liên doanh liên k t v i các
doanh nghi p khác, phát hành c phi u. Vi c huy đ ng đ c m t ngu n v n l n giúp
doanh nghi p d dàng th c hi n các ho t đ ng s n xu t kinh doanh và đ u t vào các
l nh v c đem l i l i nhu n cho doanh nghi p.
V n có th đ c coi là th hàng hoá đ c bi t vì nó có kh n ng đ c mua bán
quy n s h u trên th tr ng v n, trên th tr ng tài chính.. Nh ng ng i có v n có th
cho vay và nh ng ng

i c n v n s đi vay. Khi đó ng

i vay v n ph i tr m t t l lãi

2

Thang Long University Library


su t nh t đ nh, hay nói cách khác thì đây chính là giá c a quy n s d ng v n. V n khi
cho vay s không m t quy n s h u mà ch m t quy n s d ng trong m t th i gian
nh t đ nh.
V n không nh ng đ

c bi u bi n b ng ti n c a nh ng tài s n h u hình mà nó

còn đ c bi u hi n b ng giá tr c a nh ng tài s n vô hình nh : nhãn hi u, b n quy n,
bí quy t công ngh , phát minh sáng ch , v trí đ a lý kinh doanhầ Ngày nay, v i s
phát tri n c a n n kinh t th tr ng và s ti n b nhanh chóng c a khoa h c công
ngh thì nh ng tài s n vô hình c a m i doanh nghi p ngày càng phong phú và đa d ng
h n, gi vai trò quan tr ng trong vi c t o ra kh n ng sinh l i c a doanh nghi p. Do

v y, t t c các tài s n này c n ph i đ c l ng hoá đ quy v giá tr .
Nh ng đ c tr ng trên cho th y r ng v n kinh doanh đ c s d ng cho s n xu t
kinh doanh t c là m c đích tích lu ch không ph i là m c đích tiêu dùng nh m t s
qu ti n t khác trong doanh nghi p. V n kinh doanh đ c ng ra tr c khi ho t đ ng
s n xu t kinh doanh đ c b t đ u. Và sau m t chu k ho t đ ng v n kinh doanh ph i
đ c thu v đ s d ng cho các chu k ho t đ ng ti p theo.
1.1.3. Vai trò c a v n
Trong m i ho t đ ng s n xu t kinh doanh dù

b t k quy mô nào c ng c n m t

l ng v n nh t đ nh, nó là ti n đ cho s ra đ i và phát tri n c a các doanh nghi p. Vì
v y b t k doanh nghi p nào khi thành l p c ng ph i nh n th c rõ vai trò c a v n kinh
doanh thì doanh nghi p có th huy đ ng v n và s d ng sao cho đ ng v n có hi u qu ,
luôn tìm cách nâng cao hi u qu s d ng v n

m i th i đi m trong s n xu t kinh

doanh. Do đó trên các góc đ khác nhau vai trò c a v n c ng đ

c th hi n khác nhau.

V m t pháp lý: khi mu n thành l p doanh nghi p đi u ki n đ u tiên là
doanh nghi p c n m t l ng v n nh t đ nh, l ng v n đó t i thi u ph i b ng l ng
v n pháp đ nh. Khi đó đ a v pháp lý c a doanh nghi p m i đ c t o l p.
Trong quá trình tham gia vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh, n u v n c a
doanh nghi p không đ t nh ng đi u ki n theo quy đ nh c a pháp lu t thì doanh nghi p
có th b tuyên b phá s n, gi i th , sát nh p...Nh v y, có th kh ng đ nh r ng đ đ m
b o s t n t i t cách pháp nhân c a m t doanh nghi p tr c pháp lu t thì doanh
nghi p đó ph i đáp ng đ y đ các yêu c u v v n theo pháp lu t quy đ nh.

V m t kinh t
V n là đi u ki n ti n đ c a quá trình s n xu t kinh doanh. Khi thành l p,
doanh nghi p bu c ph i chu n b r t nhi u y u t nh : y u t v v n, đ i ng lao
đ ng, c s v t ch t k thu t..., trong đó y u t v v n là quan tr ng nh t. Trong ho t
đ ng s n xu t kinh doanh, v n đ m b o kh n ng mua s m máy móc thi t b , dây
chuy n công ngh ph c v cho quá trình s n xu t kinh doanh đ c di n ra th ng
xuyên và liên t c.
3


V n là y u t quan tr ng quy t đ nh n ng l c s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p. i u này đ c th hi n r t rõ trong c ch th tr ng hi n nay, khi mà các
doanh nghi p ngày càng c nh tranh gay g t, vì v y m i m t doanh nghi p tham gia
vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh ph i không ng ng c i ti n máy móc thi t b , đ u t
hi n đ i hoá công ngh s n xu t, nâng cao trình đ lao đ ng.
t đó doanh nghi p có
đ c s n ph m d ch v m i, phong phú và đa d ng, ch t l ng t t, giá thành h , t o
đ s c hút riêng trên th tr ng.....
đ t đ c t t c nh ng đi u này thì doanh
nghi p ph i có m t l ng v n đ l n đ ph c v cho m c đích c a mình.
V n c ng là m t y u t quy t đ nh đ n vi c m r ng quy mô s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p. V n v i đ c tr ng c a nó là ph i v n đ ng đ sinh l i, do
v y, m t khi đư t n t i đ c trên th tr ng thì doanh nghi p đó ph i ngày càng phát
tri n, t c là đ ng v n c a doanh nghi p ngày càng t ng theo th i gian s n xu t kinh
doanh.
có th ti n hành tái s n xu t m r ng thì sau m i chu k kinh doanh v n c a
doanh nghi p ph i đ c sinh l i, t c là ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p ph i
có lưi đ m b o đ ng v n kinh doanh đ c b o toàn và phát tri n. ó là c s đ doanh
nghi p đ u t m r ng ph m vi s n xu t, thâm nh p th tr
c a doanh nghi p.

ng, nâng cao uy tín v th

1.1.4. Phân lo i v n
Trong quá trình s n xu t kinh doanh, v n th ng đ c phân lo i m t cách rõ
ràng theo nhi u tiêu th c khác nhau. Vi c phân lo i v n giúp doanh nghi p d dàng
qu n lý và s d ng ngu n v n đó m t cách có hi u qu nh t, t đó giúp doanh nghi p
có nh ng chính sách qu n lý t t nh t. Tùy thu c vào m c đích và lo i hình c a t ng
doanh nghi p mà v n đ c phân lo i theo nh ng tiêu th c khác nhau. D
m t vài tiêu th c phân lo i v n th ng đ c s d ng.
1.1.4.1. Phân lo i theo ngu n hình thành v n

i đây là

V n ch s h u: là toàn b giá tr v n c a các ch s h u, các nhà đ u t đóng
góp. S v n này không ph i là m t kho n n và doanh nghi p không ph i cam k t
thanh toán. V n ch s h u bao g m: v n đi u l , các kho n chênh l ch do đánh giá
l i tài s n, qu đ u t phát tri n, các lo i qu c a doanh nghi p, l i nhu n ch a phân
chia và các lo i v n khác theo quy đ nh c a pháp lu t.
N ph i tr : là s v n thu c quy n s h u c a các ch th khác nh ng doanh
nghi p đ c quy n s d ng vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a mình trong kho ng
th i gian nh t đ nh. N ph i tr bao g m: các kho n v n vay ng n h n, vay dài h n
d i m i hình th c c a các t ch c kinh t , cá nhân trong và ngoài n c; các kho n n
ngân sách Nhà n c (n u là doanh nghi p nhà n c); các kho n n ph i tr cho khách
hàng; các kho n n ph i tr cho công nhân viên, ph i tr n i b ; các kho n chi phí ph i
tr ; ký qu .
4

Thang Long University Library

1.1.4.2. Phân lo i theo th i gian huy đ ng v n
V n ng n h n: là các kho n v n có th i gian chi m d ng ng n (nh h n 1 n m)
bao g m: v n vay ng n h n t các t ch c tín d ng; n ph i tr nhà cung c p, cán b
công nhân viên và các kho n thu ph i n p. V n ng n h n có th s d ng đ đáp ng
nhu c u có tính ch t t m th i, b t th ng phát sinh trong ho t đ ng s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p
V n dài h n: là các kho n v n có th i gia chi m d ng dài (l n h n 1 n m) bao
g m: VCSH, v n vay dài h n t các t ch c tín d ng. V n dài h n là ngu n v n có
tính ch t n đ nh và dài h n mà doanh nghi p có th s d ng đ đ u t vào tài s n c
đ nh và m t b ph n tài s n l u đ ng t i thi u th ng xuyên c n thi t cho ho t đ ng
c a doanh nghi p.
1.1.4.3. Phân lo i theo đ c đi m luân chuy n c a v n
Trong m i giai đo n c a chu k s n xu t kinh doanh, v n đ c luân chuy n
và tu n hoàn không ng ng. C n c vào đ c đi m luân chuy n c a t ng lo i v n trong
các giai đo n c a chu k s n xu t kinh doanh có th phân chia v n thành 2 lo i là v n
c đ nh và v n l u đ ng.
V n c đ nh: là m t b ph n c a v n đ

cđ ut

ng tr

c đ hình thành

TSC c a doanh nghi p. V n c đ nh tham gia vào nhi u chu k s n xu t, luân
chuy n d n t ng ph n vào giá tr s n ph m và hoàn thành m t vòng luân chuy n khi
TSC h t th i gian s d ng. V n c đ nh th ng đ c s d ng đ đ u t cho vi c xây
d ng và mua s m các TSC , vì v y quy mô c a v n c đ nh s quy t đ nh đ n quy mô
c a TSC

trong doanh nghi p. V n c đ nh th

ng chi m m t t tr ng l n trong c

c u v n c a doanh nghi p.
V n l u đ ng: là s ti n ng tr c tài tr cho tài s n l u đ ng s n xu t và tài
s n l u đ ng l u thông nh m đ m b o cho quá trình s n xu t kinh doanh c a doanh
nghi p đ c ti n hành th ng xuyên và liên t c. V n l u đ ng tu n hoàn liên t c và
ch tham gia vào m t chu k s n xu t, vì v y giá tr c a nó đ c chuy n d ch toàn b
trong m t l n vào giá tr s n ph m. Sau m i chu k tái s n xu t, v n l u đ ng hoàn
thành m t vòng luân chuy n. Ngu n v n này bao g m: ti n m t và các kho n t ng
đ ng ti n, các kho n tín d ng th ng m i, hàng t n kho và tài s n l u đ ng khác.
Hai lo i v n nêu trên r t quan tr ng, giúp doanh nghi p th c hi n m c đích
s n xu t, trao đ i hàng hóa và d ch v v i các t ch c kinh t khác nh m t i đa hóa l i
nhu n.
1.2.

Hi u qu s d ng v n

1.2.1. Khái ni m
M c tiêu chính c a m t doanh nghi p khi ti n hành ho t đ ng s n xu t kinh
doanh là t i đa hoá l i nhu n hay nói cách khác là t i đa hoá giá tr doanh nghi p .
5


đ t đ c m c tiêu này đòi h i doanh nghi p th c hi n các bi n pháp nh m khai thác và
s d ng m t cách tri t đ nh ng ngu n l c bên trong và ngoài doanh nghi p. Chính vì
v y v n đ nâng cao hi u qu s d ng v n là vi c r t quan tr ng và ph i đ
nghi p đ t lên hàng đ u.

c doanh

“Hi u qu s d ng v n là m t ph m trù kinh t ph n ánh trình đ khai thác, s
d ng và qu n lý ngu n v n, làm cho đ ng v n đ c sinh l i m t cách t i đa, nh m
m c tiêu cu i cùng là t i đa hóa giá tr tài s n c a ch s h u.” [1,tr.76]
Hi u qu s d ng v n đ c đánh giá thông qua vi c phân tích h các ch tiêu
khác nhau, nh h th ng các ch tiêu v kh n ng sinh l i, hi u qu s d ng v n c
đ nh và v n l u đ ng, t c đ luân chuy n v n b ng ti n, kh n ng thanh toán...Qua đó
ph n ánh m i quan h gi a đ u ra và đ u vào c a quá trình s n xu t kinh doanh thông
qua vi c thu chi c a doanh nghi p. Hay nói cách khác, hi u qu s d ng v n ph n ánh
m i liên h t ng quan gi a k t qu thu đ c v i chi phí b ra đ th c hi n s n xu t
kinh doanh. N u k t qu thu đ c càng cao so v i chi phí b ra thì hi u qu s d ng
v n càng l n. Qua vi c đánh giá hi u qu s d ng v n ta ph n nào xác đ nh đ c hi u
qu c a ho t đ ng s n xu t kinh doanh nói chung và trình đ qu n lý s d ng v n nói
riêng đ i v i m t doanh nghi p c th . Do đó nâng cao hi u qu s d ng v n là đi u
ki n quan tr ng đ doanh nghi p phát tri n v ng m nh.
1.2.2. T m quan tr ng c a vi c nâng cao hi u qu s d ng v n trong doanh nghi p
Hi u qu s d ng v n là m t trong nh ng y u t nh h ng tr c ti p đ n l i
nhu n c ng nh ph n ánh đ

c hi u qu s n xu t kinh doanh c a m i doanh nghi p.

Nâng cao hi u qu s d ng v n đ ng ngh a v i vi c giúp doanh nghi p có kh n ng
nâng cao l i nhu n, đây là m t m c tiêu mà h u h t m i doanh ngh p đ u h ng đ n.
Nh ng đây không ph i là vi c d dàng mà b t k doanh nghi p nào c ng có th th c
hi n đ c. Nh v y có th th y nâng cao hi u qu s d ng v n là m t vi c c n thi t
b t k doanh nghi p nào, h đ u h ng t i m t m c tiêu chung là ki m đ c ph n l i
nhu n nhi u h n trên m t đ ng v n b ra. Vì v y, vi c nâng cao hi u qur s d ng v n
là m t đi u vô cùng quan tr ng đ i v i các doanh nghi p.

Nâng cao hi u qu s d ng v n giúp doanh nghi p đ m b o an toàn cho ngu n
tài chính c a mình. Ho t đ ng trong c ch th tr ng đòi h i m i doanh nghi p ph i
luôn đ cao tính an toàn, đ c bi t là an toàn tài chính.

ây là v n đ

nh h

ng tr c

ti p đ n s t n t i và phát tri n c a doanh nghi p. Vi c t ch c s d ng v n có hi u
qu , ti t ki m là đi u ki n s ng còn đ i v i m i doanh nghi p, giúp doanh nghi p nâng
cao uy tín và kh n ng huy đ ng đ c các ngu n v n tài tr m t cách d dàng h n.
M t khi kh n ng thanh toán đ c đ m b o giúp doanh nghi p có đ ti m l c đ kh c
ph c nh ng khó kh n và r i ro h n trong kinh doanh, vì v y kh n ng đ doanh nghi p
m r ng và phát tri n c ng cao h n.
6

Thang Long University Library


Nâng cao hi u qu s d ng v n s giúp doanh nghi p nâng cao s c c nh tranh
trên th tr ng. Doanh nghi p mu n t n t i và phát tri n đ c thì đi u ki n tiên quy t
không th thi u đ c là ph i xem xét v n đ v nhu c u c i ti n công ngh , nâng cao
ch t l ng s n ph m, đa d ng hoá m u mã s n và ph i quan tâm đ n hi u qu s n xu t
kinh doanh.
làm đ c t t c nh ng đi u này đòi h i doanh nghi p ph i có v n,
trong khi đó ngu n v n c a m i doanh nghi p có h n vì v y nâng cao hi u qu s
d ng v n là r t c n thi t, v n đ này quy t đ nh l n đ n kh n ng c nh tranh c a doanh
nghi p.

Nâng cao hi u qu s d ng v n s giúp doanh nghi p đ t đ

c m c tiêu t ng

giá tr tài s n c a ch s h u và các m c tiêu khác c a doanh nghi p nh : nâng cao uy
tín s n ph m trên th tr ng, nâng cao m c s ng c a ng i lao đ ng...Vì th ho t đ ng
kinh doanh b t bu c ph i mang l i l i nhu n thì doanh nghi p có th m r ng quy mô
s n xu t, t o thêm công n vi c làm cho ng i lao đ ng và t ng thêm thu nh p cho
ng i lao đ ng. i u đó giúp cho n ng su t lao đ ng c a doanh nghi p ngày càng
nâng cao t o s phát tri n cho doanh nghi p và các ngành liên quan đ ng th i làm t ng
các kho n đóng góp cho nhà n c.
Nh v y vi c nâng cao hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p không nh ng
mang l i hi u qu thi t th c cho doanh nghi p và ng i lao đ ng mà còn nh h ng
đ n s phát tri n c a c n n kinh t và toàn b xã h i. Do đó các doanh nghi p luôn
ph i tìm ra các bi n pháp phù h p đ nâng cao hi u qu s d ng v n c a doanh
nghi p.
1.2.3. Nh ng nhân t tác đ ng đ n hi u q a s d ng v n
Trong qúa trình ho t đ ng s n xu t kinh doanh, ngu n v n c a doanh nghi p
luôn ph i ch u s tác đ ng t nhi u y u t khác nhau. Nh ng nhân t tác đ ng đ n
hi u qu s d ng v n đ c chia thành 2 nhóm: nhân t khách quan và nhân t ch
quan.
1.2.3.1. Nhân t khách quan
Môi tr ng kinh t : khi doanh nghi p tham gia vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh
thì luôn ph i g n li n v i các ho t đ ng c a n n kinh t . S n đ nh c a n n kinh t
nh h ng gián ti p t i tình hình tài chính c a doanh nghi p. Khi n n kinh t phát tri n
v ng m nh và n đ nh s t o cho doanh nghi p có nhi u c h i trong kinh doanh nh :
huy đ ng v n, đ u t vào các d án l n, có c h i l a ch n b n hàng..., khi đó cùng
v i s ti n b c a khoa h c k thu t thì hi u qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p c ng đ c t ng theo. Ng c l i, n u tr ng thái n n kinh t đang m c
suy thoái thì vi c doanh nghi p mu n c i thi n tình hình tài chính là r t khó kh n.

Ngoài ra, các y u t v mô (nh t c đ t ng tr ng c a đ t n c, t l l m phát, lãi
su t ngân hàng, m c đ th t nghi p ...) c ng s tác đ ng đ n hi u qu s d ng v n c a
7


doanh nghi p. N u nh doanh nghi p không thích ng đ
t ch c ch n s không t n t i đ c.

c s bi n đ ng c a n n kinh

Môi tr ng pháp lý:
Chính sách pháp lý: Các doanh nghi p ph i tuân theo các quy đ nh c a pháp
lu t v thu , v lao đ ng, b o v môi tr ng, an toàn lao đ ngầ Các quy đ nh s tác
đ ng m t cách tr c ti p (ho c gián ti p) đ n hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p.
N u doanh nghi p ho t đ ng theo nh ng l nh v c đ c Nhà n c khuy n khích thì h
s có nhi u đi u ki n thu n l i đ phát tri n và m r ng ho t đ ng s n xu t kinh
doanh. Ng c l i, doanh nghi p s g p khó kh n khi kinh doanh theo l nh v c b Nhà
n c h n ch . Vì v y, n u môi tr ng pháp lý thu n l i s mang l i l i ích kinh t cho
các doanh nghi p.
C ch qu n lý c a Nhà n

c: vai trò đi u ti t c a Nhà n

c trong n n kinh t

th tr ng là đi u t t y u nh ng các chính sách v mô c a Nhà n c tác đ ng m t ph n
không nh t i hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p. C th h n t c ch giao v n,
đánh giá tài s n c đ nh, s thay đ i các chính sách thu , chính sách cho vay, b o h và
khuy n khích nh p m t s lo i công ngh nh t đ nh đ u tác đ ng đ n tình hình tài
chính c a doanh nghi p. Bên c nh đó các quy đ nh c a Nhà n c v ph ng h ng,

đ nh h ng phát tri n c a các ngành kinh t đ u nh h ng t i hi u qu s d ng v n
c a doanh nghi p. Tu t ng doanh nghi p và tùy t ng th i k khác nhau mà m c đ
nh h ng, tác đ ng c a các y u t này có khác nhau. Vì v y, n u Nhà n c t o ra c
ch ch t ch , đ ng b và n đ nh s góp ph n nâng cao hi u qu ho t đ ng c a doanh
nghi p.
Môi tr ng công ngh k thu t: Khi n n kinh t phát tri n cùng v i s ti n b c a
khoa h c k thu t thì hi u qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p c ng
đ c t ng theo. S phát tri n ngày càng m nh m c a khoa h c công ngh đư đ t các
doanh nghi p vào môi tr ng c nh tranh gay g t. Ngày nay, các doanh nghi p luôn
chú tr ng vi c đ u t vào công ngh cùng v i nh ng máy móc hi n đ i không nh ng
ti t ki m đ c s c lao đ ng c a con ng i mà còn t o ra đ c l ng s n ph m cao v i
giá thành th p. i u này giúp doanh nghi p t o đ c l i th c nh tranh trên th tr ng,
thu hút đ c m t l ng khách hàng nh t đ nh. Do đó nó s làm t ng doanh thu c a
doanh nghi p, l i nhu n c a doanh nghi p t ng lên càng khuy n khích doanh nghi p
tích c c s n xu t, tình hình tài chính c a doanh nghi p đ
h n.

c c i thi n ngày càng t t

Th tr ng: nhân t này th ng đ c xem xét trên các ph ng di n giá c , cung ậ
c u và s c nh tranh. ây là nhân t quan tr ng quy t đ nh t i ho t đ ng kinh doanh
c a doanh nghi p.

8

Thang Long University Library


Giá c : đ c hi n hai khía c nh: Th nh t là giá c c a các y u t đ u vào
c a doanh nghi p bi n đ ng s làm thay đ i chi phí s n xu t; th hai giá c s n ph m

hàng hoá đ u ra c a doanh nghi p, n u bi n đ ng s làm thay đ i l ng s n ph m bán
ra, thay đ i doanh thu. C hai s thay đ i này đ u tác đ ng tr c ti p t i k t qu l i
nhu n c a doanh nghi p, t đó d n t i hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p c ng s
thay đ i.
Cung – c u: doanh nghi p c n ph i xem xét m c cung ậ c u trên th tr ng đ
có th đ a ra ph ng án t i u nh t trong vi c s d ng v n, tránh hi n t ng s d ng
v n không đ t đ c hi u q a.
1.2.3.2. Nhân t ch quan
Nhân t con ng

i: con ng

doanh. Do v y nhân t con ng

i là ch th ti n hành các ho t đ ng s n xu t kinh
iđ

c th hi n qua vai trò nhà qu n lý và ng

i lao

đ ng. Trình đ c a ng i lao đ ng cao s làm t ng hi u su t s d ng tài s n, k t qu
kinh doanh cao h n, do đó v n đ c s d ng hi u qu h n. Trình đ c a cán b đi u
hành cao th hi n s k t h p m t cách t i u các y u t s n xu t, gi m chi phí không
c n thi t đ ng th i n m b t các c h i kinh doanh, đem l i cho doanh nghi p s t ng
tr ng và phát tri nầdo đó hi u qu s d ng v n đ c nâng cao.
+ Vai trò c a ng i lưnh đ o trong t ch c s n xu t kinh doanh là r t quan
tr ng. S đi u hành qu n lý ph i k t h p đ c t i u các y u t s n xu t, gi m chi
phí không c n thi t, đ ng th i n m b t đ c c h i kinh doanh, đem l i s phát
tri n cho doanh nghi p.

+ Vai trò c a ng

i lao đ ng đ

c th hi n

trình đ kinh t cao, ý th c trách

nhi m và lòng nhi t tình công vi c. N u đáp ng đ y đ các y u t này, ng i lao
đ ng s thúc đ y quá trình s n xu t kinh doanh, h n ch hao phí nguyên v t li u
gi gìn và b o qu n t t tài s n, nâng cao ch t l ng s n ph m, giúp doanh nghi p
ti t ki m chi phí t i đa. ó chính là y u t quan tr ng nâng cao hi u qu s d ng
v n c a doanh nghi p.
Quy mô, c c u t ch c: quy mô ho t đ ng c a doanh nghi p càng l n thì vi c
qu n lý ho t đ ng c a doanh nghi p càng tr nên khó kh n và ph c t p h n. Do ph i
b ra m t l ng v n nhi u nên c c u t ch c c a doanh nghi p càng ch t ch thì hi u
qu s n xu t càng cao. Khi qu n lý s n xu t đ c qu n lý quy c thì s ti t ki m đ c
chi phí và thu l i nhu n cao.
Công tác qu n lý, t ch c quá trình s n xu t kinh doanh: quá trình s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p g m 4 giai đo n chính là: mua s m, d tr các y u t đ u vào,
quá trình s n xu t và quá trình tiêu th . Công ty th c hi n t t các công tác qu n lý
c ng nh t ch c trong quá trình này s giúp cho các ho t đ ng c a mình di n ra thông
su t, gi m chi phí, t ng hi u qu ho t đ ng.
9


Trình đ trang b k thu t: trình đ trang b máy móc thi t b hi n đ i s giúp cho
doanh nghi p ti t ki m đ c nhi u chi phí s n xu t, t o ra nh ng s n ph m có giá
thành s n xu t th p, ch t l ng cao, t ng s c c nh tranh trên th tr ng. ... Nh ng
ng c l i trình đ k thu t th p, máy móc l c h u s làm gi m doanh thu, nh h ng

đ n tài chính c a doanh nghi p. N u doanh nghi p đ u t tràn lan, thi u đ nh h ng
thì vi c đ u t này s không mang l i hi u qu nh mong mu n. Vì v y, doanh nghi p
ph i nghiên c u k v th tr ng, tính toán k các chi phí , ngu n tài tr ... đ có quy t
đ nh đ u t vào máy móc thi t b m i m t cách đúng đ n.
Chi n l c phát tri n, đ u t c a doanh nghi p: b t c m t doanh nghi p nào tham
gia vào ho t đ ng s n xu t kinh doanh đ u đ t ra cho mình nh ng chi n l c c th .
tình hình tài chính c a doanh nghi p đ c phát tri n n đ nh thì các chi n l c
kinh doanh ph i đ c đ nh h ng đúng đ n vì các chi n l c này có th làm bi n đ ng
l n đ n l ng v n c ng nh liên quan đ n hi u qu s d ng v n c a doanh nghi p.
1.3.

Các ch tiêuăđánhăgiáăhi u qu s d ng v n

1.3.1. Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng v n nói chung
T su t sinh l i trên t ng tài s n (Return on assets - ROA): đây là ch s đo
l ng kh n ng t o l i nhu n t đ u t tài s n, ph n ánh m t đ ng đ u t vào tài s n s
t o ra đ

c bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu cho doanh nghi p.

Tài s n c a m t công ty đ
ngu n v n này đ

c hình thành t v n vay và v n ch s h u. C hai

c s d ng đ tài tr cho các ho t đ ng c a công ty. Hi u qu c a

vi c chuy n v n đ u t thành l i nhu n đ c th hi n qua ROA. Ch s này càng cao
thì càng t t vì công ty đang ki m đ c nhi u ti n h n trên l ng đ u t ít h n. ROA
cung c p cho nhà đ u t thông tin v các kho n lưi đ c t o ra t l ng v n đ u t

(hay l ng tài s n). ROA đ i v i các công ty c ph n có s khác bi t r t l n và ph
thu c nhi u vào ngành ngh kinh doanh. ó là lý do t i sao khi s d ng ch tiêu này
t t h n h t là nên so sánh ROA c a m i công ty qua các n m và so gi a các công ty
t ng đ ng nhau đ có đ c s đánh giá chính xác nh t.
T su t sinh l i trên VCSH (Return on equity - ROE): ch s này ph n ánh
r ng m t đ ng v n mà doanh nghi p b ra và tích l y s đem l i đ c bao nhiêu đ ng
l i nhu n sau thu . T l ROE càng cao càng ch ng t công ty s d ng hi u qu đ ng
v n c a c đông, có ngh a là công ty đư cân đ i m t cách hài hòa gi a v n c đông v i
v n đi vay đ khai thác l i th c nh tranh c a mình trong quá trình huy đ ng v n, m
r ng quy mô. Cho nên h s ROE càng cao s giúp doanh nghi p t o ra đ c s c h p
d n các nhà đ u t l n.

10

Thang Long University Library


T su t sinh l i trên doanh thu (Return on sale - ROS): ch s này ph n ánh
r ng l i nhu n chi m bao nhiêu ph n tr m trong doanh thu. Khi ROS mang giá tr
d ng ngh a là công ty kinh doanh có lưi, ng
công ty kinh doanh thua l .

c l i n u ch s mang giá tr âm ngh a là

Hi u su t s d ng t ng tài s n: cho bi t hi u qu s d ng toàn b các lo i tài
s n c a doanh nghi p, ho c th hi n m t đ ng v n đ u t vào doanh nghi p đem l i
bao nhiêu đ ng doanh thu. Ch tiêu này có giá tr càng cao càng t t. Giá tr c a ch tiêu
càng cao, ch ng tài s n đ c s d ng có hi u qu mang l i nhi u doanh thu cho doanh
nghi p, n u ng

c l i thì ch ng t các tài s n c a doanh nghi p ch a đ

c s d ng có

hi u qu .

H s vòng quay v n: đây là ch tiêu ph n ánh t c đ luân chuy n v n kinh
doanh c a doanh nghi p trong k . Nó cho bi t trong k v n kinh doanh đư quay đ c
bao nhiêu vòng, s vòng quay càng l n ch ng t t c đ luân chuy n v n kinh doanh
càng nhanh, doanh nghi p s d ng v n có hi u qu .

T l doanh l i trên t ng v n: đây là ch tiêu dùng đ ph n ánh m c sinh l i
c a đ ng v n đ c b ra. Ch tiêu này cho bi t bình quân m t đ ng v n đ c s d ng
trong k s n xu t kinh doanh t o ra đ c bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu . Ch tiêu
này càng cao cho th y doanh nghi p s d ng đ ng v n có hi u qu và ho t đ ng t t.

Trong đó: S v n s d ng trong k = T ng ngu n v n ậ N ng n h n
1.3.2. Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng v n c đ nh
Hi u su t s d ng v n c đ nh: đây là ch tiêu ph n ánh m t đ ng v n c đ nh
đ c đ u t t o ra bao nhiêu đ ng doanh thu thu n trong k . Ch s này càng l n
ch ng t hi u qu s d ng v n c đ nh c a doanh nghi p cao.

11


H s đ m nhi m v n c đ nh: ch tiêu này ph n ánh đ có đ c 1 đ ng doanh
thu c n đ u t bao nhiêu đ ng v n c đ nh. Ch tiêu này càng nh ch ng t hi u qu s
d ng v n c đ nh c a doanh nghi p càng cao.

T su t l i nhu n v n c đ nh: ch tiêu này ph n ánh kh n ng sinh l i c a v n

c đ nh. T su t l i nhu n v n c đ nh cho bi t m i đ n v v n c đ nh đ u t vào s n
xu t kinh doanh đem l i bao nhiêu đ n v l i nhu n sau thu . Ch tiêu này càng l n
ch ng t hi u qu s d ng v n c đ nh c a doanh nghi p càng t t.

1.3.3. Ch tiêu đánh giá hi u qu s d ng v n l u đ ng
Vòng quay v n l u đ ng: là ch tiêu ph n ánh s vòng mà v n l u đ ng quay
đ c trong m t th i k nh t đ nh, th ng là m t n m. Qua đó cho bi t m t đ ng v n
l u đ ng b vào s n xu t kinh doanh đem l i bao nhiêu đ ng doanh thu.

H s đ m nhi m v n l u đ ng: ch tiêu này cho bi t đ t o ra m t đ ng doanh
thu c n ph o có bao nhiêu đ ng v n l u đ ng. H s này càng th p ch ng t hi u qu
s d ng v n c đ nh càng cao.

đ

T su t l i nhu n v n l u đ ng: ch tiêu này ph n ánh m t đ ng v n l u đ ng
c b vào đ u t có th t o ra bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu . T su t l i nhu n

v n l u đ ng càng cao thì ch ng t hi u qu s d ng v n l u đ ng càng t t.

Vòng quay các kho n ph i thu: ch s này cho bi t trong m t n m kho n ph i
thu quay đ c bao nhiêu vòng. H s vòng quay các kho n ph i thu càng l n cho th y
công tác thu h i n c a doanh nghi p càng hi u qu , kh n ng chuy n đ i các kho n
ph i thu sang ti n m t t t. i u này giúp cho doanh nghi p gi m đ c các r i ro trong
công tác thu n , l ng ti n m t l n giúp doanh nghi p ch đ ng h n trong s n xu t
kinh doanh.
Khi xem xét đ n vòng quay các kho n ph i thu, ta s nh n bi t đ c chính sách
tín d ng th ng m i c a doanh nghi p. Trong phân tích tài chính, ch s này th ng
12

Thang Long University Library


đ c so sánh v i 1. N u ch s này nh h n 1 t c là doanh nghi p đang áp d ng chính
sách tín d ng n i l ng, và ng c l i n u ch s này l n h n 1 t c là doanh nghi p đang
ap d ng chính sách tín d ng th t ch t.

Vòng quay hàng t n kho: là s l n mà hàng hóa t n kho bình quân luân chuy n
trong k . H s vòng quay hàng t n kho th ng đ c so sánh qua các n m đ đánh giá
n ng l c qu n tr hàng t n kho là t t hay x u qua t ng n m. H s này l n cho th y t c
đ quay vòng c a hàng hóa trong kho là nhanh và ng c l i, n u h s này nh thì t c
đ quay vòng hàng t n kho th p. C n l u ý, hàng t n kho mang đ m tính ch t ngành
ngh kinh doanh nên không ph i c m c t n kho th p là t t, m c t n kho cao là x u.

1.3.4. Ch tiêu đánh giá kh n ng thanh toán
Kh n ng thanh toán ng n h n: cho th y s đ m b o các kho n n ng n h n
b ng các tài s n ng n h n c a doanh nghi p. N u ch s này l n h n 1 t c là kh kh
n ng thanh toán n ng n h n c a doanh nghi p đang m c t t.

Kh n ng thanh toán nhanh: ch s này cho bi t khi các kho n n ng n h n
đ n h n, doanh nghi p có th s d ng bao nhiêu đ ng tài s n ng n h n đ chi tr mà
không c n bán hàng t n kho.

H s này l n h n ho c b ng 1 là lý t

ng nh t. N u nh h n 1 ngh a là tình

hình tài chính c a doanh nghi p đang trong tình tr ng suy y u, không đ s c thanh
toán ngay các kho n n ng n h n.
Kh n ng thanh toán t c th i: th hi n kh n ng bù đ p n ng n h n b ng s

ti n đang có c a doanh nghi p. Do ti n có t m quan tr ng đ c bi t quy t đ nh tính
thanh toán nên ch tiêu này đ c s d ng nh m đánh giá kh t khe kh n ng thanh toán
ng n h n c a doanh nghi p. H s này th

ng xuyên bi n đ ng t 0,5 đ n 1. Tuy trong

quá trình đánh giá kh n ng thanh toán c n xem xét đ n đi u ki n kinh doanh và th c
t tình hình c a doanh nghi p song n u h s này nh h n 0,5 thì doanh nghi p s g p
khó kh n trong vi c thanh toán n .

13


Ph

1.4.

ngăpháp phân tích hi u qu s d ng v n trong doanh nghi p

1.4.1. Ph ng pháp so sánh
ây là ph ng pháp đ c s d ng ph bi n trong phân tích. Ng
ph ng pháp này c n n m ch c các v n đ sau:

i s d ng

Th nh t: l a ch n tiêu chu n so sánh. Tiêu chu n so sánh là ch tiêu đ c ch n
làm c n c đ so sánh, hay còn đ c g i là các g c so sánh. G c so sánh đ c ch n là
g c v th i gian ho c không gian, tùy theo m c đích phân tích mà g c so sánh đ c
l a ch n cho phù h p.
Th hai: đi u ki n so sánh.

i u ki n đ đ m b o phép so sánh có ý ngh a là

các ch tiêu đem so sánh ph i đ m b o tính đ ng nh t, t c là ph i đ m b o ph n ánh
cùng m t n i dung kinh t , cùng m t ph ng pháp tính toán, s d ng cùng m t đ n v
đo l ng, ngoài ra các doanh nghi p c n có quy mô và đi u ki n kinh doanh t ng t
nhau.
Th ba: k thu t so sánh. Các k thu t đ c s d ng đ so sánh bao g m: so
sánh tuy t đ i, so sánh t ng đ i và so sánh v i s bình quân.
N i dung so sánh bao g m:
So sánh gi a s th c hi n k này v i s th c hi n k tr c đ th y rõ xu h ng
thay đ i v tài chính doanh nghi p. đánh giá s t ng tr ng hay th t lùi trong ho t
đ ng kinh doanh đ có bi n pháp kh c ph c trong k t i.
So sánh gi a s th c hi n v i s k ho ch đ th y rõ m c đ ph n đ u c a doanh
nghi p.
So sánh gi a s li u c a doanh nghi p v i s li u trung bình c a ngành; c a các
doanh nghi p khác đ đánh giá tình hình tài chính c a doanh nghi p mình t t hay x u
đ

c hay ch a đ

c.

So sánh theo chi u d c đ xem xét t tr ng c a t ng ch tiêu so v i t ng th , so
sánh theo chi u ngang c a nhi u k đ th y đ c s bi n đ i c v s t ng đ i và s
tuy t đ i c a m t ch tiêu nào đó qua các niên đ k toán liên ti p.
1.4.2. Ph ng pháp phân tích t l
Ph ng pháp phân tích t l s d ng s t

ng đ i đ nghiên c u các ch tiêu

trong m i quan h v i các ch tiêu khác. B n ch t c a ph ng pháp này là thông qua
quan h t l đ đánh giá.
ph n ánh chính xác tình hình tài chính và hi u qu ho t
đ ng c a doanh nghi p, n u ch so sánh các thông tin có s n trong các báo cáo tài
chính c a doanh nghi p thì ch a đ , mà c n thông tin qua phân tích các ch s tài
chính.
Trong phân tích tài chính doanh nghi p, các t l tài chính đ c phân thành các
nhóm t l đ c tr ng, ph n ánh nh ng n i dung c b n theo m c tiêu ho t đ ng c a
doanh nghi p. ó là các nhóm t l v kh n ng thanh toán, nhóm t l v c c u v n
14

Thang Long University Library


và ngu n v n, nhóm t l v n ng l c ho t đ ng kinh doanh, nhóm t l v kh n ng
sinh l i. Các t l này cho th y các m i quan h gi a các kho n m c khác nhau trong
các báo cáo tài chính. Ph ng pháp này th ng đ c s d ng k t h p v i ph ng
pháp so sánh nh m ph n ánh s bi n đ ng c a các t s tài chính qua nhi u giai đo n
và so sánh v i doanh nghi p khác trong cùng ngành.
1.4.3. Ph ng pháp Dupont
ây là ph ng pháp phân tích trên c s m i quan h t

ng h gi a các t s

tài chính nh m xác đ nh các y u t tác đ ng đ n các t s tài chính c a doanh nghi p.
B n ch t c a ph ng pháp này là tách m t t s t ng h p ph n ánh m c sinh l i c a
doanh nghi p nh t su t sinh l i trên t ng tài s n (ROA), t su t sinh l i trên VCSH
(ROE) thành tích c a chu i các t s có m i quan h nhân qu v i nhau. i u đó cho
phép phân tích nh h ng c a các t s đó v i t s t ng h p.

Mô hình Dupont đ c thi t l p t ROE, th hi n các m i quan h c a các t s
tài chính. Do v n ch s h u là m t ph n c a t ng ngu n v n hình thành nên tài s n,
nên ROE s ph thu c vào h s l i nhu n trên t ng tài s n. M i quan h này đ c th
hi n b ng mô hình Dupont nh sau:

Vì v y mô hình Dupont có th ti p t c đ

c tri n khai thành:

gia t ng ROE, doanh nghi p có th áp d ng các gi i pháp ba c b n nh sau:
Th nh t: t ng ROS b ng cách ti t ki m chi phí. Doanh nghi p c n có nh ng
bi n pháp c th đ có th gia t ng kh n ng c nh tranh nh m nâng cao doanh thu và
đ ng th i ti t gi m chi phí nh m gia t ng l i nhu n.
Th hai: t ng hi u su t s d ng t ng tài s n. Doanh nghi p có th nâng cao hi u
qu kinh doanh b ng cách t ng hi u qu s d ng các tài s n s n có c a mình nh m
nâng cao vòng quay tài s n. Nói cách khác là t nh ng tài s n s n có doanh nghi p c n
t o ra nhi u doanh thu h n so v i hi n t i.
Th ba: t ng h s đòn b y tài chính. Doanh nghi p có th nâng cao hi u qu
kinh doanh b ng cách nâng cao đòn b y tài chính hay nói cách khác là vay n thêm
v n đ đ u t . Vi c đi vay n s nh h ng đ n kh n ng thanh toán c a doanh
nghi p, nh ng t ng bao nhiêu là t t còn ph i tùy thu c vào tình hình tài chính c a
t ng doanh nghi p. Vì v y doanh nghi p c n có k ho ch tài chính phù h p đ vi c
t ng t s này đ t đ c hi u qu .

15


Tóm l i, phân tích báo cáo tài chính b ng mô hình Dupont có ý ngh a l n đ i
v i qu n tr doanh nghi p, khi s d ng Dupont trong phân tích doanh nghi p có th
đánh giá đ y đ và khách quan các nhân t tác đ ng đ n hi u qu s n xu t kinh doanh

t đó có th đ a ra đ c các bi n pháp nh m c i thi n các nhân t còn y u kém t n t i
trong doanh nghi p.

16

Thang Long University Library


CH
2.1.

NGă2:ăTH C TR NG S

D NG V N T I CÔNG TY C
UăT ăABLE

T ng quan v Công ty C ph nă

PH N

uăt ăABLE

2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a Công ty
Công ty C Ph n
u T ABLE ti n thân là Công ty TNHH Th ng m i Trí
Phát đ c thành l p ngày 03/04/2007, chuy n đ i lo i hình ho t đ ng sang Công ty C
ph n u t ABLE t ngày 10/07/2013. Hi n nay đ a ch c a Công ty t i s 4, t 13,
c m X4, ph ng L nh Nam, qu n Hoàng Mai, Hà N i. Công ty chuyên xây d ng các
công trình đ ng s t, đ ng b , công trình dân d ng, công ích, phá d , l p đ t h
th ng đi n, l p đ t h th ng c p thoát n c, lò s i, bán buôn bán l các máy móc,

thi t b , máy vi tính... V i 7 n m ho t đ ng trong l nh v c xây d ng Công ty đư kh ng
đ nh đ

c v th c a mình trong gi i xây d ng c th Công ty đư và đang thi công m t

s công trình nh : Tr s b o hi m xã h i huy n Nam ông t nh th a thiên Hu , công
trình tr ng trung h c c s V n Phú - Hà ông, công trình tr i giam Xuân Nguyên
H i Phòng, công trình t i Cà Mau... và m t s công trình nhà t i các khu đô th c a
Hà ông, Hà N i.
V n đi u l t i th i đi m đ ng ký thành l p Công ty: 18.000.000.000 VND
(Gi y ch ng nh n đ ng ký Công ty). T ngu n v n kinh doanh c a mình, doanh
nghi p luôn n l c phát tri n m i ho t đ ng đ kinh doanh có hi u qu đ m b o đ i
s ng CBNV, đ m b o th c hi n t t m i ngh a v v i Nhà N c.
H n 7 n m xây d ng và phát tri n Công ty C ph n

u t ABLE ngày càng

l n m nh v m i m t, quy mô ho t đ ng ngày càng l n, công tác qu n lý đi vào n n
n p, đ i ng CBNV đ c đào t o bài b n và có trình đ chuyên môn, trang thi t b
đ c đ u t l n, hi n đ i. V i xu h ng toàn c u hoá hi n nay đ có th đ ng v ng và
c nh tranh v i các Công ty trong và ngoài n c, t p th cán b công nhân viên toàn
Công ty luôn n l c ph n đ u v n lên đ t phát tri n mình và góp ph n phát tri n đ t
n c. So v i th i k đ u Công ty v a m i thành l p, t c đ phát tri n đ u t hi n nay
c a Công ty đư t ng g p nhi u l n.
V i s n l c c a mình, Công ty C ph n u t ABLE đư và đang t ng b c
phát tri n, không ch v đ i ng CBNV, mà còn ti p t c c g ng nâng cao n ng su t
lao đ ng đ đem l i l i nhu n cho Công ty và góp ph n cho s phát tri n c a n n kinh
t n

c nhà.

2.1.2. C c u t ch c c a Công ty
H i đ ng qu n tr : là t ch c qu n lý cao nh t c a Công ty g m 1 Ch t ch H i
đ ng qu n tr và 4 thành viên. H i đ ng qu n tr nhân danh Công ty quy t đ nh m i
v n đ liên quan đ n m c đích và quy n l i c a Công ty, có trách nhi m giám sát ho t
đ ng c a Giám đ c và nh ng cán b qu n lý khác trong Công ty.
17


Ban ki m soát: có nhi m v ki m tra tính h p lý, h p pháp, tính trung th c và
m c đ c n tr ng trong qu n lý, đi u hành ho t đ ng kinh doanh, trong t ch c công
tác k toán, th ng kê và l p Báo cáo tài. Ban ki m soát ho t đ ng đ c l p v i H i đ ng
qu n tr và Ban Giám đ c. Ch u trách nhi m giám sát Giám đ c đi u hành và các cán
b qu n lý khác. Quy t đ nh k ho ch phát tri n s n xu t kinh doanh và ngân sách
hàng n m. Xác đ nh các m c tiêu ho t đ ng trên c s các m c tiêu chi n l c đ c
i h i đ ng c đông thông qua.
Ban Giám đ c: bao g m 1 Giám đ c và 2 Phó Giám đ c. Giám đ c đi u hành,
quy t đ nh các v n đ liên quan đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty, ch u
trách nhi m tr c H i đ ng qu n tr v vi c th c hi n các quy n và ngh a v đ c
giao. Các Phó Giám đ c giúp vi c Giám đ c trong t ng l nh v c c th và ch u trách
nhi m tr c Giám đ c v các n i dung công vi c đ c phân công, ch đ ng gi i quy t
nh ng công vi c đ c Giám đ c y quy n theo quy đ nh c a Pháp lu t và i u l
Công ty.
Phòng Hành chính t ng h p: m nh n và ch u trách nhi m tr c Công ty v
vi c xây d ng k ho ch s n xu t kinh doanh hàng tháng, quý, n m. T ng h p báo cáo
tình hình th c hi n k ho ch s n xu t kinh doanh và các báo cáo th ng kê theo quy
đ nh và yêu c u qu n tr c a Công ty. L p k ho ch đào t o và tuy n d ng lao đ ng,
xây d ng đ nh m c lao đ ng và đ n giá ti n l ng hàng n m. Tham m u cho Ban
giám đ c xây d ng quy ch tr l ng, th ng. Th c hi n các ch đ chính sách cho
ng

i lao đ ng theo lu t đ nh và quy ch c a Công ty.
Phòng Tài chính – K toán:

m nh n và ch u trách nhi m tr

c Công ty v

l nh v c tài chính k toán. Phòng có ch c n ng xây d ng và t ch c th c hi n k
ho ch tài chính hàng n m, t ch c công tác h ch toán k toán, l p báo cáo tài chính
theo quy đ nh và các báo cáo qu n tr theo yêu c u c a Công ty, th c hi n thu ti n bán
hàng, qu n lý kho qu . Ch u trách nhi m h ng d n, ki m tra vi c l p hóa đ n
ch ng t ban đ u cho công tác h ch toán k toán, h ng d n, t ng h p báo cáo...
Phòng kinh doanh: Ch u trách nhi m thu th p thông tin, đánh giá tình tình th
tr ng, xây d ng k ho ch tiêu th s n ph m. Ch u trách nhi m c tính các chi phí
khi tham gia d th u các công trình xây d ng. Tham m u cho Giám đ c v giá bán s n
ph m, chính sách qu ng cáo, ph

ng th c bán hàng, h tr khách hàng, l p các h p

đ ng. K t h p v i phòng K toán Tài chính qu n lý công n các đ i lý và khách hàng
tiêu th s n ph m; Qu n lý hóa đ n và vi t hóa đ n, thu ti n bán hàng.
Phòng k thu t ch t l ng: Ch u trách nhi m ki m tra, theo dõi, đôn đ c và
tham m u giúp Giám đ c v l nh v c qu n lý, s d ng ph ng ti n, máy móc, thi t b ,
v t t trong toàn Công ty. L p k ho ch xây d ng chi ti t cho t ng công trình. Xây
d ng, áp d ng h th ng qu n lý ch t l

ng theo tiêu chu n phù h p mà Công ty ch n.
18

Thang Long University Library


Duy trì h th ng qu n lý ch t l ng có hi u qu . T ch c đánh giá n i b h th ng
qu n lý ch t l ng nh m duy trì và c i ti n h th ng.
Các đ i thi công: M i đ i thi công đ u có m t t tr ng ph trách. Có nhi m
v nh n xây d ng và hoàn thi n các công trình. Tìm ki m công nhân ph c v cho t ng
công trình c th .
S ăđ 2.1:ăC ăc u t ch c c a Công ty C ph nă

uăt ăABLE

H i đ ng qu n tr
Ban ki m soát
Ban Giám đ c

Phòng Hành
chính t ng
h p

Phòng Tài
chính - K toán

Phòng Kinh
doanh

Các đ i thi
công công
trình

Phòng K thu t
- ch t l

ng

(Ngu n: Phòng Hành chính t ng h p)
2.2.

Phân tích khái quát tình hình k t qu ho tăđ ng s n xu t kinh doanh c a

Côngătyăn mă2012ăậ 2014
2.2.1. K t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a Công ty giai đo n 2012 – 2014
Tình hình doanh thu: nhìn chung trong 2 n m g n đây, doanh thu c a Công ty
có ph n s t gi m đáng k so v i n m 2012.
Bi uăđ 2.1:Tình hình doanh thu c aăCôngătyăgiaiăđo n 2012 ậ 2014

71,715.23

N m 2012

43,786.42

N m 2013

45,963.45

N m 2014

tri uăđ ng

0

20,000

40,000

60,000

80,000

(Ngu n: BCTC c a Công ty và s tính toán c a tác gi )
19


Doanh thu thu n c a Công ty n m 2014 là 45.963,45 tri u đ ng, t ng 2.177,03
tri u đ ng, t ng ng t ng 4,97% so v i n m 2013. Trong n m 2013, ch s này c a
Công ty là 43.786,42 tri u đ ng, v i m c gi m tuy t đ i là 27.928,81 tri u đ ng,
t ng ng gi m 38,94% so v i n m 2012. n n m 2014, tuy doanh thu có t ng nh
so v i n m 2013 nh ng v n th p h n khá nhi u so v i n m 2012. Doanh thu thu n
đ c t o nên t doanh thu bán hàng và cung c p d ch v và các kho n gi m tr doanh
thu. Do đ c thù c a Công ty là xây d ng c b n nên các kho n gi m tr doanh thu c a
c 2 n m đ u b ng 0 là do các m t hàng mà Công ty cung c p đ u đ t ch t lu ng t t
nên không phát sinh các kho n gi m giá hàng bán và hàng bán b tr l i. Bên c nh đó
Công ty c ng không có nh ng kho n chi t kh u th ng m i dành cho khách hàng.
Nguyên nhân khi n cho doanh thu c a Công ty gi m trong 2 n m g n đây s đ c
phân tích c th trong m c 2.3.2.1 khi phân tích h s quay vòng v n c a Công ty.
Tình hình chi phí: đ đánh giá khái quát v tình hình chi phí c a Công ty, ta có
th theo dõi t tr ng các kho n chi phí qua b ng sau:
B ng 2.1: T tr ng chi phí c aăCôngătyăgiaiăđo n 2012 ậ 2014
n v tính: %

N mă2014

Ch tiêu
GVHB

N mă2013

N mă2012

90,91

91,49

91,68

Chi phí tài chính

0,12

0,10

0,08

Chi phí qu n lý doanh nghi p

8,98

8,41

8,24

100

100

100

T ng chi phí

(Ngu n: BCTC c a Công ty và s tính toán c a tác gi )
Quan sát b ng trên ta có th th y tong 3 n m g n đây, ph n chi phí mà Công ty
ph i b ra là t ng đ i l n, riêng GVHB c a Công ty đư chi m t tr ng r t l n trong
t ng chi phí (chi m t i h n 90% chi phí). Do đ c thù c a Công ty là ho t đ ng trong
l nh v c xây d ng, vì v y mà chi phí cho nguyên v t li u là r t l n. H n n a Công ty
luôn ph i giám sát ch t ch v ch t l ng c a m i công trình và đ m b o an toàn tuy t
đ i trong ho t đ ng thi công nên GVHB chi m t tr ng l n c ng là đi u d hi u. Bên
c nh đó có th th y r ng t tr ng chi phí tài chính và chi phí qu n lý doanh nghi p c a
Công ty chi m ch a t i 10% trong t ng chi phí. M c dù đây v n là m t kho n chi phí
nh nh ng c ng cho th y đ

c tình hình kh quan trong chính sách ti t ki m chi phí

giúp t ng l i nhu n c a Công ty. i u này th hi n Công ty hi n v n đang làm ch
đ c các kho n chi phí c a mình khá t t.
Tình hình l i nhu n:
Quan sát bi u đ trên có th th y l i nhu n c a Công ty trong n m 2013 và
2014 gi m rõ r t so v i n m 2012. L i nhu n sau thu c a n m 2013 là 1.670,15 tri u
đ ng, gi m 1.199,89 tri u đ ng, t

ng ng t l 41,81% so v i n m 2012. Trong n m

20

Thang Long University Library


2014 l i nhu n mà Công ty đ t đ c là 1.594,84 tri u đ ng, gi m 75,30 tri u đ ng,
t ng ng gi m 4,51% so v i n m 2013, vì v y Công ty v n ph i n l c trong ho t
đ ng s n xu t kinh doanh đ t ng l i nhu n c a mình trong nh ng n m ti p theo.
Bi uăđ 2.2: L i nhu n sau thu c aăCôngătyăgiaiăđo n 2012 - 2014
tri uăđ ng
3,000

2,870.04

1,670.15

2,000

1,594.84

1,000

0

N m 2012

N m 2013

N m 2014

(Ngu n: BCTC c a Công ty và s tính toán c a tác gi )
Nhìn chung, ta có th th y tình hình kinh doanh c a Công ty v n có nh ng b c
đi đúng đ n, di n ra theo chi u h ng l c quan. Tuy l i nhu n k toán sau thu trong 2
n m g n đây gi m so v i n m 2012 nh ng v n đ c đánh giá m c t t. Nh ng đ
thúc đ y ho t đ ng kinh doanh phát tri n m nh h n, mang l i l i nhu n cao h n thì
Công ty c n ph i có nh ng chi n l c kinh doanh, qu n lý phù h p trong ph m vi kinh
doanh ch y u c a mình và phù h p v i t ng giai đo n c th .
2.2.2. Phân tích bi n đ ng tình hình Tài s n - Ngu n v n c a Công ty
2.2.2.1. Phân tích bi n đ ng tài s n c a Công ty
Bi uăđ 2.3: Tình hình tài s n c aăCôngătyăgiaiăđo n 2012 ậ 2014
tri uăđ ng
30,000

26,979.52

26,831.49

26,269.87

25,000
20,000

TSNH
15,000

TSDH

10,000
5,000
-

1,631.05

1,961.83
N m 2012

N m 2013

1,345.28

N m 2014

(Ngu n: BCTC c a Công ty và s tính toán c a tác gi )
21


T ng tài s n n m 2014 là 28.176,77 tri u đ ng, t ng 275,84 tri u đ ng, t ng
ng t ng 0,99% so v i n m 2013. Trong n m 2013 t ng tài s n c a Công ty là
27.900,92 tri u đ ng, gi m 995,43 tri u đ ng, t ng ng gi m 3,44% so v i n m
2012. S d có s bi n đ ng trong t ng tài s n t ng nh v y là do c tài s n ng n h n
và tài s n dài h n c a Công ty đ u có s thay đ i trong 2 n m g n đây.
Tài s n ng n h n: Do các kho n m c trong tài s n ng n h n đ u có s bi n
đ ng nên d n đ n tài s n ng n h n c a Công ty trong 2 n m g n đây có s thay đ i rõ
r t so v i n m 2012. N m 2014, ch s này là 26.831,49 tri u đ ng, t ng 561,62 tri u
đ ng, t ng ng t ng 2,14% so v i n m 2013. Trong n m 2013 tài s n ng n h n gi m
709,65 tri u đ ng, t ng ng gi m 2,63% so v i n m 2012.
Tài s n ếài h n: n m 2014, kho n m c này là 1.345,28 tri u đ ng, gi m
285,77 tri u đ ng, t ng ng gi m 17,52% so v i n m 2013. Trong n m 2013 TSDH
là 1.631,05 tri u đ ng, gi m 285,77 tri u đ ng, t ng ng gi m v i t l 14,91% so v i
n m 2012. Nguyên nhân khi n cho tài s n dài h n gi m là do trong n m 2013 và n m

2014 nguyên giá c a TSC không t ng thêm. i u này cho th y Công ty không đ u t
thêm vào TSC . Trong khi đó, kh u hao l y k c a tài s n c đ nh trong n m 2014 là
1.448,04 tri u đ ng, t ng 285,77 tri u đ ng, t ng ng t ng 24,59% so v i n m 2013.
Trong n m 2013, kh u hao l y k c a Công ty là 1.162,26 tri u đ ng, t ng 285,77
tri u đ ng, t ng ng v i t l 32,60% so v i n m 2012. Do kh u hao c a TSC là
m t kho n chi phí kinh doanh h p l t o nên lá ch n thu cho Công ty, vì v y kh u
hao t ng giúp cho Công ty ti t ki m đ c m t kho n thu ph i n p cho Nhà n c.
2.2.2.2. Phân tích bi n đ ng ngu n v n c a Công ty
Cùng v i s thay đ i c a tài s n thì ngu n v n c a Công trong giai đo n 2012 ậ
2014 c ng có s thay đ i đáng k . C th nh sau:
Bi uăđ 2.4: Tình hình ngu n v n c aăCôngătyăgiaiăđo n 2012 ậ 2014
tri uăđ ng
30,000

25,407.14

27,513.30

27,077.29

25,000
20,000
N ph i tr

15,000

VCSH
10,000
3,489.21
5,000

-

N m 2012

823.63

663.47

N m 2013

N m 2014

(Ngu n: BCTC c a Công ty và s tính toán c a tác gi )
22

Thang Long University Library


N ph i tr : n m 2014 kho n m c này là 663,47 tri u đ ng, gi m 160,16 tri u
đ ng, t ng ng gi m 19,45% so v i n m 2013. Trong n m 2013 s n ph i tr là
823,63 tri u đ ng, v i m c gi m tuy t đ i là 2.665,57 tri u đ ng, t ng ng gi m
76,39% so v i n m 2012. Nguyên nhân làm cho n ph i tr gi m là do ph i tr ng i
bán trong 2 n m g n đây đ u gi m so v i n m 2012. Nguyên nhân khi n cho kho n
ph i tr ng i bán gi m là do n m 2013 và n m 2014 Công ty đư thanh toán đa s các
kho n n ph i tr nhà cung c p, đ ng th i Công ty c ng th c hi n chính sách nh n
hàng và thanh toán ngay cho nhà cung c p nh m t ng uy tín v kh n ng thanh toán
c a Công ty c ng nh t o s tin t ng đ i v i nhà cung c p.
V n ch s h u: kho n m c này n m 2014 là 27.513,30 tri u đ ng, t ng
436,01 tri u đ ng, t ng ng v i t l t ng là 1,61% so v i n m 2013. Trong n m
2013 VCSH là 27.077,29 tri u đ ng, t ng 1.670,15 tri u đ ng, t

ng ng t ng v i t l

6.57% so v i n m 2012. Nguyên nhân làm cho v n ch s h u t ng là do v n đ u t
c a ch s h u không thay đ i nh ng l i nhu n sau thu ch a phân ph i l i t ng. B i
vì trong 2 n m tr l i đây tình hình ho t đ ng kinh doanh c a Công ty không đ t hi u
qu cao, vì v y Công ty quy t đ nh gi m t l chia c t c cho các c đông nh m m c
đích làm t ng ph n l i nhu n gi l i đ đ u t cho các chi n l c kinh doanh trong
n m t i.
2.3. Th c tr ng qu n lý và s d ng v n t i Công ty
2.3.1. C c u tài s n – ngu n v n c a Công ty
B ng 2.2 :ăC ăc u tài s n ậ ngu n v n c a Công ty
n v tính : tri u đ ng
N mă2014
Ch tiêu

Giá tr

N mă2013

T tr ng

Giá tr

(%)

N mă2012

T tr ng

Giá tr

(%)

1. TSNH

26.831,49

95,23 26.269,87

2. TSDH

1.002,68

4,77

1.046,69

3. N ph i tr

1.002,68

2,35

4.VCSH

7.575,72

97,65

T tr ng
(%)

94,15 26.979,52

93,37

5,85

1.294,55

6,79

1.046,69

2,95

1.294,55

12,07

7.288,43

97,05

7.105,31

87,93

(Ngu n : BCTC c a Công ty và s tính toán c a tác gi )

C ăc u tài s n :
Nhìn chung s thay đ i v c c u tài s n c a Công ty giai đo n 2012 ậ 2014 là
không nhi u. T tr ng TSNH l n h n r t nhi u so v i t tr ng TSDH.

23


Bi uăđ 2.5 :ăC ăc u tài s n c a Công ty

100%

4.77

5.85

6.79

95.23

94.15

93.37

N m 2014

N m 2013

N m 2012

80%

60%

TSDH
TSNH

40%
20%
0%

(Ngu n: BCTC c a Công ty và s tính toán c a tác gi )
T tr ng Tài s n ng n h n: cho bi t trung bình 100 đ ng v n đ u t cho tài
s n thì có bao nhiêu đ ng đ u t cho tài s n ng n h n.
Trong 3 n m g n đây t tr ng TSNH đ u m c r t cao (trên 90%), chi m t
tr ng r t l n trong t ng tài s n c a Công ty. i u này cho th y Công ty r t chú tr ng
vào nh ng chi n l c trong ng n h n. N m 2014 t tr ng TSNH c a Công ty là
95,23%, t ng 1,07% so v i n m 2013. Trong n m 2013 t tr ng TSNH là 94,15%,
t ng 0,79% so v i n m 2012. Nguyên nhân làm cho t tr ng TSNH t ng liên t c nh
v y là do s t ng lên c a các kho n ph i thu ng n h n. S ti n ph i thu khách hàng
t ng lên do Công ty đang áp d ng chính sách n i l ng tín d ng đ i v i khách hàng,
cho khách hàng n nhi u h n nh m m c đích thúc đ y doanh thu t ng.
T tr ng Tài s n dài h n: Trung bình 100 đ ng v n đ u t cho tài s n thì có
bao nhiêu đ ng dành cho tài s n dài h n.
N m 2013, t tr ng TSDH gi m 0,79%, t 6,63% n m 2012 xu ng còn 5,85%.
n n m 2014 t tr ng TSDH c a Công ty là 4,77%, gi m 1,07% so v i n m 2013. Có
th th y t tr ng TSDH trong 3 n m tr l i đây đ u m c th p, đi u này cho th y
Công ty ch a th c s có nh ng chi n l c kinh doanh trong dài h n.
C ăc u ngu n v n :
Khác v i c c u tài s n, c c u ngu n v n c a Công ty trong giai đo n 2012 ậ
2014 có s thay đ i rõ r t. T tr ng n trong 2 n m g n đây th p h n kho ng 9% so
v i n m 2012, nh ng nhìn chung thì t tr ng VCSH v n

ngu n v n c a Công ty.

m c khá cao trong t tr ng

24

Thang Long University Library


Bi uăđ 2.6 :ăC ăc u ngu n v n c a Công ty

N m
2012

87.93

N m
2013

97.05

N m
2014

97.65

VCSH
N

0%

20%

40%

60%

80%

100%

(Ngu n: BCTC c a Công ty và s tính toán c a tác gi )
T tr ng n : Trung bình 100 đ ng v n đ u t cho tài s n thì có bao nhiêu đ ng
là n .
Trong n m 2013, t tr ng n là 2,95%, đi u này th hi n r ng trong m t tr m
đ ng v n c a Công ty thì ch có 2,95 đ ng n . M c đ s d ng n c a Công ty n m
2013 gi m t i 9,12% so v i n m 2012. n n m 2014, t tr ng n c a Công ty ti p t c
gi m khi ch đ t 2,35%, gi m 0,6% so v i n m 2013. Nguyên nhân ch y u khi n t
tr ng n gi m là do kho n m c ph i tr ng i bán gi m. Ta th y đây là ch s mà các
nhà đ u t th ng quan tâm. Ch s này c a Công ty trong 3 n m g n đây đ u m c
khá th p trong t tr ng ngu n v n, đi u này cho th y Công ty không ph i ph thu c
nhi u vào các ch n . H n n a, t tr ng n th p cho th y r ng Công ty không ph i
mang gánh n ng tr các kho n n , nh v y s yên tâm trong vi c phát tri n kinh doanh
và không g p ph i nh ng khó kh n trong kh n ng thanh toán.
T tr ng v n ch s h u: cho bi t 100 đ ng ngu n v n c a Công ty đ
thành t bao nhiêu đ ng v n ch s h u.

c hình

Ch tiêu này t ng t m c 87,93% trong n m 2012 lên 97,05% trong n m 2013,

t ng ng t ng 9,12%. n n m 2014 t tr ng VCSH v n ti p t c t ng và đ t m c
97,65%, t ng 0,6% so v i n m 2013. T tr ng VCSH t ng ch y u là do VCSH c a
Công ty liên t c t ng qua các n m. Ch tiêu này ph n ánh t tr ng v n ch s h u trong
t ng v n, cho bi t kh n ng t ch v m t tài chính c a Công ty đư đ c nâng lên
trong nh ng n m g n đây. T tr ng v n ch s h u t ng lên th hi n n ng l c tài chính
c a Công ty không b suy gi m, kh n ng t ch v tài chính c ng càng ngày càng
v ng ch c.

25