Đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006 2020

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
______________________

ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH NINH
BÌNH GIAI ĐOẠN 2006-2020

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ ĐẦU TƯ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. PHẠM VĂN HÙNG

HÀ NỘI – 2011


2

MỤC LỤC
Trang

Đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006- 2020
2


3

DANH MỤC BẢNG BIỂU
Trang

DANH MỤC BIỂU ĐỒ
Trang
Biểu đồ 3.1. Tổng hợp vốn đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng du lịch tỉnh Ninh Bình
giai đoạn 2006-2010

Biểu đồ 3.2: Vốn đầu tư phát triển kinh doanh du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn
2006-2010
Biểu đồ 3.3: Đầu tư phát triển nhân lực du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010
7
Biểu đồ 3.4: Đầu tư xúc tiến quảng bá du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010

Đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006- 2020
3


4

DANH MỤC CHỮ VIẾT TẮT
STT

Từ viết tắt

Chữ viết tắt

DL

Du lịch

ĐT

Đầu tư

ĐTPT

Đầu tư phát triển

FDI

Vốn đầu tư trực tiếp nước ngoài

ODA

Tài trợ thương mại chính thức

TSCĐ

Tài sản cố định

VĐT

Vốn đầu tư

UBND

Ủy ban nhân dân

Đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006- 2020
4


5

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
______________________

ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH NINH
BÌNH GIAI ĐOẠN 2006-2020

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ ĐẦU TƯ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. PHẠM VĂN HÙNG

HÀ NỘI – 2011

5


6

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
Trong chương 1, tác giả trình bày tổng quan về vấn đề nghiên cứu, như : tính
cấp thiết của đề tài, mục tiêu nghiên cứu, đối tượng và phạm vi nghiên cứu, phương
pháp nghiên cứu, ý nghĩa của đề tài, và tình hình tổng quan các công trình nghiên
cứu về đề tài đã có.

1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Ninh Bình là một địa phương có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch. Tỉnh
cũng đã xác định du lịch là một ngành kinh tế quan trọng trong chiến lược phát triển
kinh tế - xã hội của tỉnh và từ đó, đầu tư cho phát triển du lịch ngày càng được coi
trọng và gia tăng. Mặc dù vậy, hoạt động đầu tư phát triển du lịch vẫn còn gặp
nhiều khó khăn, bất cập. Xuất phát từ thực tế hoạt động đầu tư phát triển du lịch vẫn
còn những hạn chế, chưa khai thác hết tiềm năng du lịch và hiệu quả đầu tư nên tác
giả đã lựa chọn đề tài “Đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 20062020” để nghiên cứu nhằm tìm ra những hạn chế của hoạt động đầu tư phát triển du
lịch tỉnh và đưa ra một số giải pháp hoàn thiện. Giải quyết tốt đề tài có thể đưa ra
những gợi ý cho hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh, nâng cao tính cạnh tranh

và phát triển bền vững của du lịch tỉnh.

1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Đề tài hướng đến những mục tiêu làm rõ những nội dung của đầu tư phát
triển du lịch tại địa phương; hệ thống hóa các chỉ tiêu đánh giá kết quả và hiệu quả
của hoạt động đầu tư phát triển du lịch; Phân tích thực trạng của hoạt động đầu tư
phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình, đánh giá những kết quả và hạn chế, tìm ra những
nguyên nhân của những hạn chế còn tồn tại để từ đó đề xuất một số giải pháp đẩy
mạnh hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh.

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các hoạt động đầu tư phát triển du lịch của tỉnh
Ninh Bình, bao gồm những nội dung và những kết quả đạt được để từ đó đánh giá
tính hiệu quả của hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh. Phạm vi nghiên cứu của
đề tài giới hạn trong hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình từ 2006 đến
nay.
6


7

1.4. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài vận dụng khung lý thuyết chung về đầu tư phát triển và những lý thuyết cụ
thể về đầu tư phát triển du lịch. Trên cơ sở các số liệu thứ cấp thu thập được về đầu
tư phát triển du lịch Ninh Bình giai đoạn 2006-2010, tác giả sẽ phân tích đánh giá
để từ đó có được một cái nhìn tổng quan về thực trạng của hoạt động đầu tư phát
triển du lịch tỉnh.

1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
Đề tài đã hệ thống lại các vấn đề lý luận về đầu tư phát triển và đầu tư phát triển du

lịch phù hợp với nội dung nghiên cứu về đầu tư phát triển du lịch của địa phương;
đồng thời đã đi vào phân tích và đánh giá thực trạng hoạt động đầu tư phát triển du
lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, từ đó đưa ra một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động
đầu tư phát triển du lịch của tỉnh.

1.6. Tổng quan về tình hình nghiên cứu đề tài
Du lịch là một lĩnh vực được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm. Từ trước tới
nay có nhiều bài viết, công trình nghiên cứu đề cập đến vấn đề du lịch dưới các góc
độc và phạm vi rộng hẹp khác nhau. Tuy nhiên về đầu tư phát triển du lịch, đặc biệt
là du lịch địa phương tại địa bàn tỉnh thì chưa nhiều. Các công trình nghiên cứu về
đầu tư phát triển du lịch thường tập trung về vấn đề thu hút vốn đầu tư hoặc về một
khía cạnh của đầu tư cho du lịch chứ không đi vào phân tích tổng thể toàn bộ hoạt
động đầu tư phát triển du lịch, hoặc đi vào phân tích thực trạng chứ chưa hệ thống
hóa những lý thuyết, cũng như phân tích hiệu quả đầu tư còn khá sơ sài.

1.7. Nội dung đề tài
Kết cấu đề tài gồm 04 chương như sau:
-

Chương 1: Tổng quan về vấn đề nghiên cứu

-

Chương 2: Một số vấn đề lý luận về đầu tư phát triển du lịch địa phương trên
địa bàn tỉnh

-

Chương 3: Thực trạng đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn
2006- 2010

-

Chương 4: Một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động đầu tư phát triển du lịch
tỉnh Ninh Bình
7


8

8


9

CHƯƠNG 2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ ĐẦU TƯ PHÁT
TRIỂN DU LỊCH ĐỊA PHƯƠNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH
Trong chương 2, tác giả trình bày những vấn đề cơ bản về hoạt động du lịch
tại địa phương như: khái niệm du lịch, các loại hình, các lĩnh vực kinh doanh trong
du lịch, ý nghĩa của phát triển du lịch; trình bày tổng quan về đầu tư phát triển du
lịch địa phương trên địa bàn tỉnh: khái niệm, đặc điểm, những nội dung cơ bản,
nguồn vốn, các nhân tố ảnh hưởng của đầu tư phát triển du lịch địa phương trên địa
bàn tỉnh và hệ thống hóa những chỉ tiêu đánh giá kết quả và hiệu quả đầu tư phát
triển du lịch địa phương trên địa bàn tỉnh.

2.1. Một số vấn đề về du lịch địa phương trên địa bàn tỉnh
2.1.1. Khái niệm du lịch
Hiểu đầy đủ cả về góc độ kinh tế và kinh doanh của du lịch thì du lịch là một
ngành kinh doanh bao gồm các hoạt động tổ chức hướng dẫn du lịch, sản xuất, trao
đổi hàng hóa và dịch vụ của những doanh nghiệp, nhằm đáp ứng các nhu cầu về đi

lại lưu trú, ăn uống, tham quan, giải trí, tìm hiểu và các nhu cầu khác của khách du
lịch.

2.1.2. Phân loại các loại hình du lịch
Có nhiều tiêu chí để phân loại các loại hình du lịch, với mỗi tiêu chí khác
nhau ta có thể phân loại các loại hình du lịch khác nhau: Ví dụ, căn cứ vào phạm vi
lãnh thổ của chuyến đi, căn cứ vào nhu cầu làm nảy sinh hoạt động du lịch, căn cứ
vào hình thức tổ chức, căn cứ vào thời gian đi du lịch, căn cứ vào vị trí địa lý của
nơi đến… Và ngoài ra còn nhiều cách phân loại khác.

2.1.3. Các lĩnh vực kinh doanh trong du lịch
Bốn loại hình kinh doanh du lịch tiêu biểu:
-

Kinh doanh lữ hành

-

Kinh doanh cơ sở lưu trú du lịch

-

Kinh doanh vận chuyển khách du lịch

-

Kinh doanh các dịch vụ du lịch khác

9

10

2.1.4. Ý nghĩa của phát triển du lịch
Về kinh tế, phát triển du lịch tham gia tích cực vào quá trình tạo nên thu
nhập quốc dân; tăng thu ngoại tệ; góp phần vào quá trình phân phối lại thu nhập
quốc dân; tăng cường khuyến khích và thu hút vốn đầu tư nước ngoài; góp phần
củng cố và tăng cường các mối quan hệ kinh tế quốc tế. Về xã hội, du lịch góp phần
giải quyết công ăn việc làm cho người dân; là phương tiện tuyên truyền, quảng cáo
hiệu quả cho nước/địa phương chủ nhà; giúp đánh thức các ngành nghề thủ công
mỹ nghệ truyền thống của địa phương, giữ gìn bản sắc văn hóa dân tộc; làm tăng
thêm tầm hiểu biết chung xã hội của người dân…

2.2. Một số vấn đề về đầu tư phát triển du lịch địa phương trên địa bàn
tỉnh
2.2.1. Khái niệm và vai trò của đầu tư phát triển du lịch địa phương trên
địa bàn tỉnh
Đầu tư phát triển du lịch tại địa phương là việc đầu tư tài sản vật chất và sức
lao động để tiến hành các hoạt động nhằm tăng thêm hoặc tạo ra tài sản mới phục
vụ cho phát triển kinh tế du lịch nói riêng và đồng thời cho cả nền kinh tế nói
chung; là việc bỏ tiền ra để xây dựng, sửa chữa cơ sở hạ tầng du lịch và cơ sở vật
chất, mua sắm trang thiết bị và lắp đặt chúng trên nền bệ, thực hiện các chi phí
thường xuyên gắn liền với sự hoạt động của các tài sản này nhằm duy trì hoặc tăng
thêm tiềm lực hoạt động của các cơ sở đang tồn tại, bổ sung tài sản và tăng thêm
tiềm lực, bồi dưỡng đào tạo nguồn nhân lực, xúc tiến các hoạt động quảng bá phục
vụ cho hoạt động kinh tế du lịch của địa phương.
Đầu tư phát triển du lịch địa phương trên địa bàn tỉnh tạo ra những điều kiện
cơ sở vật chất để phát triển du lịch nói riêng và kinh tế địa phương nói chung, góp
phần tạo nên thu nhập quốc dân, mang về ngoại tệ cho nền kinh tế, tăng thu ngân
sách nhà nước... Đầu tư phát triển du lịch địa phương cũng góp phần tạo ra công ăn

việc làm cho người dân; góp phần vào gìn giữ và phát huy bản sắc văn hóa dân tộc,
tăng tầm hiểu biết chung xã hội của người dân.

10


11

2.2.2. Đặc điểm đầu tư phát triển du lịch địa phương trên địa bàn tỉnh
Đầu tư phát triển du lịch là một bộ phận của đầu tư phát triển nói chung, nó
mang đầy đủ những đặc điểm của đầu tư phát triển nói chung như : Hoạt động đầu
tư phát triển du lịch tại địa phương cũng đòi hỏi quy mô tiền vốn, vật tư, lao động
lớn; Thời kỳ đầu tư và thời gian vận hành các kết quả đầu tư kéo dài; Quá trình thực
hiện đầu tư cũng như thời kỳ vận hành các kết quả đầu tư thường chịu ảnh hưởng
lớn của các nhân tố về tư nhiên, kinh tế, xã hội vùng; Đầu tư phát triển có độ rủi ro
cao.
Bên cạnh đó, nó có những nét đặc thù riêng của hoạt động đầu tư phát triển
trong lĩnh vực du lịch : Hoạt động đầu tư phát triển du lịch tại địa phương chịu ảnh
hưởng của tính thời vụ trong hoạt động du lịch ; Hoạt động đầu tư phát triển du lịch
tại địa phương bao gồm tổng hợp rất nhiều các nội dung, đòi hỏi quy mô vốn lớn,
rủi ro cao tuy nhiên mang lại hiệu quả ổn định về lâu dài ; Hoạt động đầu tư phát
triển du lịch tại địa phương luôn cần chú trọng đến yếu tố về văn hóa và hài hòa về
sinh thái.

2.2.3. Những nội dung cơ bản của đầu tư phát triển du lịch địa phương
trên địa bàn tỉnh
Những nội dung cơ bản của đầu tư phát triển du lịch địa phương trên địa bàn
tỉnh bao gồm: đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế du lịch ; đầu tư phát triển kinh
doanh du lịch ; đầu tư phát triển nguồn nhân lực tại địa phương ; đầu tư cho hoạt
động xúc tiến quảng bá du lịch ; đầu tư vào các hoạt động văn hóa du lịch.

2.2.4. Nguồn vốn cho đầu tư phát triển du lịch địa phương trên địa bàn
tỉnh
Nguồn vốn trong nước : bao gồm nguồn vốn ngân sách nhà nước; nguồn vốn
ngân sách địa phương; từ các cá nhân, doanh nghiệp có tích lũy vốn có nhu cầu đầu
tư; từ các trung gian tài chính qua tài trợ dự án…
Nguồn vốn nước ngoài : bao gồm tài trợ phát triển chính thức (ODA), đầu tư
trực tiếp nước ngoài (FDI), nguồn vốn tín dụng từ các ngân hàng thương mại quốc
tế và nguồn vốn huy động qua thị trường vốn quốc tế.

11


12

2.2.5. Các nhân tố ảnh hưởng đến đầu tư phát triển du lịch địa phương
trên địa bàn tỉnh
Bao gồm nhân tố chủ quan và nhân tố khách quan. Nhân tố chủ quan: Tiềm
năng du lịch của địa phương (điều kiện tự nhiên); Điều kiện kinh tế xã hội của địa
phương (điều kiện kinh tế, chất lượng nguồn nhân lực, trình độ dân tris, bộ máy
quản lý, cơ chế chính sách…). Nhân tố khách quan: Tiềm năng và các điều kiện đầu
tư phát triển du lịch ở các địa phương lân cận; Tình hình kinh tế, chính trị chung của
quốc gia và thế giới

2.3. Các chỉ tiêu đánh giá kết quả và hiệu quả đầu tư phát triển du lịch
địa phương trên địa bàn tỉnh
2.3.1. Các chỉ tiêu đánh giá kết quả đầu tư phát triển du lịch địa phương
trên địa bàn tỉnh
Bao gồm: Khối lượng vốn đầu tư thực hiện; Tài sản cố định huy động ; Năng
lực sản xuất phục vụ tăng thêm là khả năng phục vụ tăng thêm trong các hoạt động

dịch vụ du lịch

2.3.2. Các chỉ tiêu đánh giá hiệu quả đầu tư phát triển du lịch địa phương
trên địa bàn tỉnh
Bao gồm đánh giá hiệu quả tổng quát và đánh giá hiệu quả của từng nội dung
đầu tư phát triển du lịch địa phương. Đánh giá hiệu quả tổng quát bao gồm đánh giá
hiệu quả kinh tế và hiệu quả xã hội. Đánh giá hiệu quả từng nội dung bao gồm:
đánh giá hiệu quả đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng kinh tế du lịch; đánh giá hiệu quả
đầu tư phát triển kinh doanh du lịch; đánh giá hiệu quả đầu tư phát triển nhân lực du
lịch; đánh giá hiệu quả đầu tư xúc tiến quảng bá du lịch.

2.4. Kinh nghiệm đầu tư phát triển du lịch của Đà Nẵng và từ đó rút ra
bài học kinh nghiệm
Đà Nẵng thành công trên nhiều phương diện, trong đó có phát triển và đầu tư
du lịch. Kinh nghiệm của Đà Nẵng các địa phương khác có thể học tập theo. Ở đầu
tư phát triển du lịch, ngoài công tác quy hoạch đi trước một bước, có thể thấy 3 bài
học khác: Thứ nhất là công tác đào tạo nguồn nhân lực luôn được quan tâm sát sao,
đội ngũ nhân lực được đào tạo bồi dưỡng sát với những nhu cầu thực tế. Thứ hai đó
12


13
là xây dựng một hình ảnh Đà Nẵng với nhiều ấn tượng đẹp; tích cực mở rộng các
hoạt động xúc tiến quảng bá địa phương. Thứ ba là xây dựng những sản phẩm du
lịch đặc biệt của riêng địa phương thu hút sự chú ý.

13


14

CHƯƠNG 3. THỰC TRẠNG ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN DU
LỊCH TỈNH NINH BÌNH GIAI ĐOẠN 2006-2010
3.1. Đặc điểm tự nhiên và kinh tế - xã hội ảnh hưởng đến đầu tư phát
triển du lịch tỉnh Ninh Bình
3.1.1. Đặc điểm tự nhiên
Ninh Bình có nhiều tài nguyên du lịch đặc sắc có khả năng khai thác để phát
triển những sản phẩm du lịch hấp dẫn, có khả năng cạnh tranh cao không chỉ trong
vùng mà còn ở tầm quốc gia và quốc tế. Trong phần này tác giả tập trung phân tích
những điều kiện tự nhiên của Ninh Bình có ảnh hưởng đến hoạt động đầu tư phát
triển du lịch tỉnh.

3.1.2. Tình hình kinh tế - xã hội
Trong phần này tác giả tập trung phân tích những điều kiện kinh tế - xã hội
của Ninh Bình có ảnh hưởng đến hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh. Về cơ bản
Ninh Bình có đầy đủ những điều kiện, nguồn lực cho việc phát triển kinh tế du lịch
tại địa phương, đẩy mạnh các hoạt đồng đầu tư phát triển vào lĩnh vực du lịch, thúc
đẩy hoạt động du lịch nói riêng cũng như kinh tế địa phương nói chung.

3.2. Thực trạng đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 20062010
3.2.1. Định hướng, mục tiêu cho đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình
giai đoạn 2006-2010
Phần này nêu lên những quan điểm định hướng và kế hoạch mục tiêu đặt ra
cho đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010 để so sánh với
những kết quá đạt được, từ đó rút ra những đánh giá về việc đặt ra mục tiêu kế
hoạch cũng như công tác thực hiện kế hoạch của đầu tư phát triển du lịch tỉnh.

3.2.2. Tổng quan về thực trạng đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình
giai đoạn 2006-2010
Trong phần này, tác giả nêu tổng quan về tình hình đầu tư phát triển du lịch

tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010 (số dự án, vốn đầu tư, cơ cấu vốn đầu tư theo

14


15
nguồn vốn và theo từng nội dung đầu tư) và những kết quả đạt được (vốn đầu tư
thực hiện, giá trị tài sản cố định huy động).

3.2.3. Đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng du lịch
Trong phần này tác giả đi vào xem xét thực trạng đầu tư phát triển cơ sở hạ
tầng du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010 (vốn đầu tư, vốn đầu tư thực hiện,
cơ cấu nguồn vốn) và những kết quả đạt được (vốn đầu tư thực hiện, tài sản cố định
huy động).

3.2.4. Đầu tư phát triển kinh doanh du lịch
Trong phần này tác giả đi vào xem xét thực trạng đầu tư phát triển kinh
doanh du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010 (vốn đầu tư, vốn đầu tư thực
hiện, cơ cấu nguồn vốn, tổng hợp các dự án đầu tư kinh doanh du lịch vào các khu
du lịch trên địa bàn tỉnh) và những kết quả đạt được của từng loại hình đầu tư kinh
doanh du lịch (đầu tư phát triển kinh doanh lưu trú, đầu tư phát triển kinh doanh vui
chơi giải trí và các dịch vụ khác).

3.2.5. Đầu tư phát triển nhân lực du lịch
Trong phần này tác giả đi vào xem xét thực trạng đầu tư phát triển nhân lực
du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010 (vốn đầu tư, các dự án, hoạt động đầu
tư) và những kết quả đạt được (số lượng và chất lượng nhân lực du lịch Ninh Bình
giai đoạn 2006-2010).

3.2.6. Đầu tư xúc tiến quảng bá du lịch

Trong phần này tác giả đi vào xem xét thực trạng đầu tư xúc tiến quảng bá
du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010 (vốn đầu tư, các dự án, hoạt động đầu
tư) và những kết quả đạt được (năng lực phục vụ tăng thêm, tài sản cố định huy
động).

3.2.7. Đầu tư gìn giữ và phát triển các giá trị văn hóa
Trong phần này tác giả chỉ có điều kiện mô tả về các hoạt động đầu tư phát
triển các giá trị văn hóa của du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010 (đầu tư gìn
giữ và phát triển các làng nghề truyền thống; đầu tư gìn giữ và phát triển văn hóa lễ
hội; đầu tư bảo tồn tôn tạo di tích) chứ không có điều kiện đi sâu phân tích tình hinh
như các nội dung trên.
15


16

3.3. Đánh giá thực trạng đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai
đoạn 2006-2010
3.3.1. Đánh giá hiệu quả đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn
2006-2010
Trong phần này, dựa trên hệ thống các chỉ tiêu đã được hệ thống hóa ở phần
lý luận, tác giả áp dụng để tính toán các chỉ tiêu hiệu quả (chỉ tiêu hiệu quả tổng
hợp và chỉ tiêu hiệu quả cho từng nội dung) để từ đó đánh giá hiệu quả của hoạt
động đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010.

3.3.2. Những tồn tại và hạn chế của đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh
Bình giai đoạn 2006-2010
Từ phân tích thực trạng đầu tư cũng như những đánh giá về kết quả và hiệu
quả đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006-2010, tác giả đã nêu ra
những hạn chế của hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh và phân tích những

nguyên nhân của những hạn chế trên để làm cơ sở cho việc đưa ra những giải pháp
ở chương sau.

16


17

CHƯƠNG 4. MỘT SỐ GIẢI PHÁP ĐẨY MẠNH HOẠT
ĐỘNG ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH NINH BÌNH
4.1. Định hướng đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình đến 2020
4.1.1. Định hướng đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 20112020
Phần này nêu ra những định hướng đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình
giai đoạn 2011-2020: Mục tiêu đầu tư, quan điểm đầu tư, các lĩnh vực cần ưu tiên
đầu tư, các khu vực và hạng mục cần ưu tiên đầu tư để làm căn cứ định hướng cho
các giải pháp đẩy mạnh hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh trong giai đoạn tới.

4.1.2. Phân tích SWOT đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình
Phần này tác giả đưa ra những phân tích về điểm mạnh, điểu yếu của hoạt
động đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình, đồng thời cũng chỉ ra những cơ hội
cũng như nguy cơ, thách thức trong thời gian tới để hướng các giải pháp tận dụng
thế mạnh và cơ hội, đồng thời khắc phục những điểm yếu và hạn chế nguy cơ để
đẩy mạnh hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh trong giai đoạn tới.

4.2. Một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh
Ninh Bình trong giai đoạn tới
4.2.1. Giải pháp trong công tác quy hoạch và dự báo
Một trong những hạn chế của đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai
đoạn 2006-2010 đó chính là xuất phát trừ công tác quy hoạch phát triển du lịch
chưa hoàn chỉnh và công tác dự báo phục vụ cho việc xây dựng phương hướng mục

tiêu phát triển du lịch còn nhiều hạn chế. Vì vậy tác giả đề xuất giải pháp để khắc
phục hạn chế.

4.2.2. Giải pháp về vốn
Qua xem xét cơ cấu vốn đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình thấy nguồn
vốn trong nước vẫn chiếm gần như tuyệt đối, vì vậy tác giả đề xuất một số giải pháp
đẩy mạnh thu hút vốn đầu tư nước ngoài vào du lịch tỉnh. Bên cạnh đó, tác giả có
kiến nghị tăng tỷ trọng vốn đầu tư cho nhân lực và xúc tiến quảng bá du lịch để đáp

17


18
ứng được nhu cầu và quảng bá hình ảnh Ninh Bình rộng rãi đến khách du lịch cũng
như nhà đầu tư.

4.2.3. Giải pháp đẩy mạnh hoạt động thi công trong đầu tư phát triển cơ sở
hạ tầng và kinh doanh du lịch
Phần này tác giả đưa ra một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động thi công trong
đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và kinh doanh du lịch. Để đẩy mạnh hoạt động thi
công trong đầu tư phát triển cơ sở hạ tầng và kinh doanh du lịch, cần tuyên truyền
rộng rãi cho các tầng lớp biết và hiểu rõ những lợi ích từ những hoạt động này ngay
từ khi xây dựng các quy hoạch, chương trình kế hoạch phát triển, các dự án; các
chính sách giải phóng mặt bằng cần rõ ràng, cụ thể, thể hiện quyền lợi chính đáng
của người dân; trong công tác giải phóng mặt bằng cần có sự tiếp xúc, đối thoại, lấy
ý kiến từ phía các nhóm lợi ích khác nhau…

4.2.4. Giải pháp đẩy mạnh đầu tư phát triển các cơ sở lưu trú và vui chơi
giải trí
Phần này tác giả đưa ra một số giải pháp đẩy mạnh đầu tư phát triển hệ thống

khách sạn và các công trình dịch vụ du lịch cũng như đầu tư phát triển hệ thống các
công trình vui chơi giải trí: quy hoạch về phát triển hệ thống cơ sở lưu trú, vui chơi
giải trí cần được tuyên truyền phổ biến đến các nhà đầu tư; công tác xây dựng cơ sở
hạ tầng cần đi trước một bước. Các giải pháp tạo thuận lợi cho hoạt động của doanh
nghiệp bao gồm: Tạo thuận lợi trong quy trình thủ tục thành lập doanh nghiệp thông
qua việc cung cấp thông tin, thời gian giải quyết; hỗ trợ doanh nghiệp về mặt thông
tin các cơ chế chính sách kịp thời; miễn, giảm, giãn tiền thuế, tiền thuê đất trong
những năm đầu hoạt động hoặc đối với những dự án thuộc diện ưu tiên; hỗ trợ và
hợp tác cùng doanh nghiệp đào tạo phát triển nguồn nhân lực; là cầu nối hỗ trợ các
doanh nghiệp, giữa các doanh nghiệp lớn với các doanh nghiệp vừa và nhỏ để các
doanh nghiệp có cơ hội hợp tác cùng phát triển.

4.2.5. Giải pháp đẩy mạnh đầu tư phát triển nguồn nhân lực
Phần này tác giả đưa ra một số giải pháp đẩy mạnh đầu tư phát triển nguồn
nhân lực như tiến hành điều tra, thống kê, phân tích lao động trong ngành du lịch để
xác định đúng nhu cầu đào tạo; thực hiện chương trình đào tạo và đào tạo lại lao

18


19
động; nội dung đào tạo cần hết sức chú trọng việc đào tạo ngoại ngữ; phối hợp với
các cơ sở đào tạo trên địa bàn tỉnh hiệu quả; nâng cao nhận thức và giáo dục cộng
đồng về phát triển du lịch.

4.2.6. Giải pháp đẩy mạnh đầu tư xúc tiến, quảng bá
Phần này tác giả đưa ra một số giải pháp đẩy mạnh đầu tư xúc tiến quảng bá
du lịch như: thực hiện chương trình xây dựng thương hiệu các sản phẩm du lịch
trọng điểm; xác định đúng các thị trường trọng điểm nước ngoài để quảng bá cho
phù hợp; mời các phóng viên về du lịch, các hãng hàng không, các chủ hãng du lịch

lớn trong nước và quốc tế tới khảo sát, tuyên truyền về các sản phẩm du lịch của
Ninh Bình một cách định kỳ thường xuyên; xây dựng hệ thống các trung tâm hướng
dẫn và cung cấp thông tin cho khách du lịch ở những đầu mối giao thông quan
trọng.

TRƯỜNG ĐẠI HỌC KINH TẾ QUỐC DÂN
______________________

ĐẦU TƯ PHÁT TRIỂN DU LỊCH TỈNH NINH
BÌNH GIAI ĐOẠN 2006-2020

CHUYÊN NGÀNH: KINH TẾ ĐẦU TƯ

NGƯỜI HƯỚNG DẪN KHOA HỌC: PGS.TS. PHẠM VĂN HÙNG

19


20

HÀ NỘI – 2011

20


21

CHƯƠNG 1. TỔNG QUAN VỀ VẤN ĐỀ NGHIÊN CỨU
1.1. Tính cấp thiết của đề tài
Ngày nay du lịch đã trở thành một hoạt động hết sức phổ biến. Đối với một

số quốc gia, du lịch là nguồn thu ngoại tệ quan trọng nhất trong ngoại thương. Tại
nhiều quốc gia khác, du lịch là một trong những ngành kinh tế hàng đầu. Việt Nam
đã xác định du lịch là một ngành kinh tế tổng hợp quan trọng, mang nội dung văn
hoá sâu sắc. Phát triển du lịch nhằm đáp ứng nhu cầu tham quan, giải trí, nghỉ
dưỡng của người dân và khách du lịch quốc tế, góp phần nâng cao dân trí, tạo việc
làm và phát triển kinh tế - xã hội của đất nước.
Ninh Bình là một địa phương có nhiều tiềm năng để phát triển du lịch: Ninh
Bình có vị trí địa lý thuận lợi, có tài nguyên du lịch thiên nhiên và nhân văn phong
phú, điều kiện vật chất và văn hoá tinh thần của người dân ngày càng được nâng
cao, kinh tế địa phương cũng ngày một phát triển… Tỉnh cũng đã xác định du lịch
là một ngành kinh tế quan trọng trong chiến lược phát triển kinh tế - xã hội của tỉnh
và từ đó, đầu tư cho phát triển du lịch ngày càng được coi trọng và gia tăng.
Mặc dù vậy, hoạt động đầu tư phát triển du lịch vẫn còn gặp nhiều khó khăn,
bất cập như công tác dự báo phục vụ xây dựng mục tiêu kế hoạch còn hạn chế, cơ
cấu vốn chưa được hợp lý, đầu tư phát triển cơ sở lưu trú còn chưa đáp ứng được
nhu cầu, đầu tư phát triển nhân lực và đầu tư xúc tiến quảng bá hiệu quả còn chưa
được như mong muốn… Vì vậy, để phát triển du lịch tương xứng với tiềm năng và
đạt được các mục tiêu đề ra đòi hỏi các hoạt động đầu tư phát triển du lịch được
quan tâm và đầu tư đúng hướng.
Xuất phát từ tầm quan trọng của kinh tế du lịch đối với sự phát triển chung
của kinh tế - xã hội tỉnh nhà cũng như từ thực tế hoạt động đầu tư phát triển du lịch
vẫn còn những hạn chế, chưa khai thác hết tiềm năng du lịch và hiệu quả đầu tư nên
đề tài “Đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn 2006- 2020” được lựa
chọn để nghiên cứu nhằm tìm ra những hạn chế của hoạt động đầu tư phát triển du
lịch tỉnh và đưa ra một số giải pháp hoàn thiện. Giải quyết tốt đề tài có thể đưa ra
những gợi ý cho hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh, nâng cao tính cạnh tranh
và phát triển bền vững của du lịch tỉnh.

21

22

1.2. Mục tiêu nghiên cứu
Trên cơ sở nghiên cứu một cách khoa học về đầu tư phát triển du lịch, đề tài
hướng đến những mục tiêu cụ thể sau:
-

-

-

Làm rõ những nội dung của đầu tư phát triển du lịch tại địa phương; hệ thống
hóa các chỉ tiêu đánh giá kết quả và hiệu quả của hoạt động đầu tư phát triển
du lịch.
Phân tích thực trạng của hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình
dựa vào những chỉ tiêu đánh giá kết quả và hiệu quả; từ đó đánh giá những
kết quả và hạn chế, tìm ra những nguyên nhân của những hạn chế còn tồn tại.
Đề xuất một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh.

1.3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
Đối tượng nghiên cứu của đề tài là các hoạt động đầu tư phát triển du lịch
của tỉnh Ninh Bình, bao gồm những nội dung và những kết quả đạt được để từ đó
đánh giá tính hiệu quả của hoạt động đầu tư phát triển du lịch tỉnh.
Phạm vi nghiên cứu của đề tài giới hạn trong hoạt động đầu tư phát triển du
lịch tỉnh Ninh Bình từ 2006 đến nay.
Bên cạnh đó, do những hạn chế trong việc thu thập và xử lý số liệu nên phần
đánh giá kết quả và hiệu quả của đầu tư gìn giữ và phát huy các giá trị văn hóa tại
Ninh Bình giai đoạn 2006-2010 chỉ giải quyết ở mức độ mang tính mô tả.

1.4. Phương pháp nghiên cứu
Đề tài vận dụng khung lý thuyết chung về đầu tư phát triển và những lý
thuyết cụ thể về đầu tư phát triển du lịch được trình bày trong “Giáo trình Kinh tế
đầu tư” (Nhà xuất bản Kinh tế Quốc dân) và “Giáo trình Kinh tế du lịch” (Nhà xuất
bản Lao động – Xã hội), hệ thống hóa các chỉ tiêu kết quả và hiệu quả của hoạt
động đầu tư phát triển du lịch địa phương trên địa bàn tỉnh. Trên cơ sở các số liệu
thứ cấp có sẵn thu thập từ Sở Kế hoạch – Đầu tư, Sở Văn hoá, Thể thao và Du lịch
Ninh Bình, Cục Thống kê Ninh Bình và các tài liệu có nguồn đáng tin cậy khác, tác
giả sẽ phân tích đánh giá dựa trên hệ thống chỉ tiêu đã nêu ở phần lý thuyết kết hợp
với các phân tích định tính để từ đó có được một cái nhìn về thực trạng của hoạt
động đầu tư phát triển du lịch tỉnh.

22


23

1.5. Ý nghĩa khoa học và thực tiễn của đề tài
-

-

Trên phương diện lý luận: Đề tài đã hệ thống lại các vấn đề lý luận về đầu tư
phát triển và đầu tư phát triển du lịch phù hợp với nội dung nghiên cứu về
đầu tư phát triển du lịch của địa phương.
Trên phương diện thực tiễn: Đề tài đã đi vào phân tích và đánh giá thực trạng
hoạt động đầu tư phát triển du lịch trên địa bàn tỉnh Ninh Bình, từ đó đưa ra
một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động đầu tư phát triển du lịch của tỉnh.

1.6. Tổng quan về tình hình nghiên cứu đề tài

Du lịch là một lĩnh vực được nhiều nhà nghiên cứu quan tâm. Từ trước tới
nay có nhiều bài viết, công trình nghiên cứu đề cập đến vấn đề du lịch dưới các góc
độc và phạm vi rộng hẹp khác nhau. Tuy nhiên về đầu tư phát triển du lịch, đặc biệt
là du lịch địa phương tại địa bàn tỉnh thì chưa nhiều. Các công trình nghiên cứu về
đầu tư phát triển du lịch thường tập trung về vấn đề thu hút vốn đầu tư hoặc về một
khía cạnh của đầu tư cho du lịch như:
-

-

-

-

Nguyễn Thị Bằng: "Những giải pháp huy động và sử dụng vốn đầu tư phát
triển ngành du lịch Việt Nam", luận án phó tiến sĩ khoa học kinh tế.
Nguyễn Thị Thống Nhất - Trường đại học kinh tế, Đại học Đà Nẵng: "Chiến
lược marketing địa phương nhằm thu hút khách du lịch đến thành phố Đà
Nẵng"
Vũ Mạnh Hùng: "Các giải pháp nâng cấp và phát triển cơ sở hạ tầng đường
sông cho phát triển du lịch", luận văn thạc sỹ.
TS. KTS. Lê Trọng Bình "Một số giải pháp huy giá trị di sản thiên nhiên thế
giới Hạ Long trong chiến lược phát triển du lịch Việt Nam", Viện nghiên cứu
phát triển du lịch.
Đề tài nghiên cứu khoa học "Đánh giá hiệu quả đầu tư, xây dựng I - O và áp
dụng TSA ngành du lịch tỉnh Bà Rịa - Vũng Tàu", chủ nhiệm đề tài: GS. TS
Hồ Đức Hùng thuộc viện nghiên cứu kinh tế phát triển - Đại học kinh tế
thành phố Hồ Chí Minh. Đề tài khoa học đã nghiên cứu về phương pháp
phân tích đánh giá về đầu tư du lịch được vận dụng cho tỉnh Bà Rịa - Vũng
Tàu; xây dựng TSA, TFP và đánh giá hiệu quả đầu tư phát triển du lịch tỉnh

Bà Rịa - Vũng Tàu.
Hoàng Văn Hoàn, "Xúc tiến đầu tư phát triển du lịch Hà Nội trong giai đoạn
hiện nay" - Luận án tiến sĩ kinh tế. Tác giả đi sâu nghiên cứu các biện pháp
xúc tiến đầu tư chứ không đi sâu nghiên cứu về các hoạt động đầu tư phát
triển du lịch.
23


24
-

GS. TS Nguyễn Văn Đính, "Phát triển nguồn nhân lực du lịch Việt Nam":
tác giả chỉ đề cập đến một khía cạnh trong nội dung đầu tư phát triển du lịch
đó là phát triển nguồn nhân lực du lịch.

Như vậy các đề tài thường chỉ đi vào một khía cạnh nào đó của đầu tư phát
triển du lịch tại một số địa phương chứ không đi vào phân tích tổng thể toàn bộ hoạt
động đầu tư phát triển du lịch.
Về đề tài "Đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình" hiện chỉ có nghiên cứu
của tác giả Vũ Thị Liên trong giai đoạn 2005-2006. Tuy nhiên tác giả chỉ đi vào
phân tích thực trạng chứ chưa hệ thống hóa những lý thuyết, cũng như phần phân
tích hiệu quả đầu tư còn khá sơ sài.

1.7. Nội dung đề tài
-

Kết cấu đề tài gồm 04 chương như sau:
Chương 1: Tổng quan về vấn đề nghiên cứu
Chương 2: Một số vấn đề lý luận về đầu tư phát triển du lịch địa phương trên
địa bàn tỉnh

Chương 3: Thực trạng đầu tư phát triển du lịch tỉnh Ninh Bình giai đoạn
2006- 2010
Chương 4: Một số giải pháp đẩy mạnh hoạt động đầu tư phát triển du lịch
tỉnh Ninh Bình

24


25

CHƯƠNG 2. MỘT SỐ VẤN ĐỀ LÝ LUẬN VỀ ĐẦU TƯ PHÁT
TRIỂN DU LỊCH ĐỊA PHƯƠNG TRÊN ĐỊA BÀN TỈNH
2.1. Một số vấn đề về du lịch địa phương trên địa bàn tỉnh
2.1.1. Khái niệm du lịch
Hoạt động du lịch đã xuất hiện từ lâu trong lịch sử phát triển của loài người.
Du lịch là ngành không khói, ít gây ô nhiễm môi trường, giúp khách du lịch vừa
được nghỉ ngơi, vừa biết thêm nhiều điều hay mới lạ. Hiện nay ngành du lịch đang
phát triển mạnh ở các nước thuộc thế giới thứ ba. Mặc dù xuất hiện từ lâu đời và
đang phát triển nhanh chóng hiện nay như vậy song khái niệm du lịch được hiểu
khác nhau ở mỗi quốc gia khác nhau và trên các khía cạnh khác nhau (ví dụ, trên
góc độ của người đi du lịch, trên góc độ của người kinh doanh du lịch, trên góc độ
của chính quyền địa phương, trên góc độ của cư dân sở tại…).
Theo Tổ chức Du lịch Thế giới (World Tourist Organization), một tổ chức
thuộc Liên Hiệp Quốc, du lịch bao gồm tất cả mọi hoạt động của những người du
hành, tạm trú, trong mục đích tham quan, khám phá và tìm hiểu, trải nghiệm hoặc
trong mục đích nghỉ ngơi, giải trí, thư giãn; cũng như mục đích hành nghề và những
mục đích khác nữa, trong thời gian liên tục nhưng không quá một năm, ở bên ngoài
môi trường sống định cư; nhưng loại trừ các du hành mà có mục đích chính là kiếm
tiền. Du lịch cũng là một dạng nghỉ ngơi năng động trong môi trường sống khác hẳn
nơi định cư.

Theo Luật du lịch năm 2005, “Du lịch là các hoạt động có liên quan đến
chuyến đi của con người ngoài nơi cư trú thường xuyên của mình nhằm đáp ứng
nhu cầu tham quan, tìm hiểu, giải trí, nghỉ dưỡng trong một khoảng thời gian nhất
định”.
Hiểu đầy đủ cả về góc độ kinh tế và kinh doanh của du lịch thì du lịch là một
ngành kinh doanh bao gồm các hoạt động tổ chức hướng dẫn du lịch, sản xuất, trao
đổi hàng hóa và dịch vụ của những doanh nghiệp, nhằm đáp ứng các nhu cầu về đi
lại lưu trú, ăn uống, tham quan, giải trí, tìm hiểu và các nhu cầu khác của khách du
lịch. Các hoạt động đó phải đem lại lợi ích kinh tế chính trị - xã hội thiết thực cho
nước làm du lịch và cho bản thân doanh nghiệp.

25