Tải bản đầy đủ (.doc) (41 trang)

Một số giải pháp nhằm tăng lợi nhuận tại Công ty CP Thương mại và tổng hợp I Hà Tây

Bạn đang xem bản rút gọn của tài liệu. Xem và tải ngay bản đầy đủ của tài liệu tại đây (327.71 KB, 41 trang )

Website: Email : Tel : 0918.775.368
MỤC LỤC
MỤC LỤC........................................................................................................1
LỜI MỞ ĐẦU..................................................................................................4
CHƯƠNG I:
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LỢI NHUẬN CỦA DOANH NGHIỆP
TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG......................................................6
I/ LỢI NHUẬN VÀ VAI TRÒ CỦA LỢI NHUẬN ĐỐI VỚI DOANH
NGHIỆP TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG.................................6
1.1.Hoạt động của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường..................6
1.1.1.Doanh nghiệp:............................................................................6
1.1.2.Hoạt động của doanh nghiệp:.....................................................6
1.2.Lợi nhuận và vai trò của lợi nhuận đối với doanh nghiệp trong nền
kinh tế thị trường.......................................................................................8
1.2.1.Khái niệm và nguồn gốc lợi nhuận.............................................8
1.2.2. Vai trò của lợi nhuận...............................................................11
1.2.3.Phân loại lợi nhuận:.................................................................15
II/ PHƯƠNG PHÁP XÁC ĐỊNH LỢI NHUẬN DOANH NGHIỆP....21
2.1.Phương pháp xác định lợi nhuận:......................................................21
2.2.Các chỉ tiêu đánh giá lợi nhuận.........................................................21
2.2.1.Tỷ suất lợi nhuận doanh thu......................................................21
2.2.2.Tỷ suất lợi nhuận vốn chủ sở hữu (ROE)..................................22
2.2.3.Tỷ suất lợi nhuận trên giá vốn hàng bán...................................22
III/ CÁC YẾU TỐ ẢNH HƯỞNG ĐẾN LỢI NHUẬN VÀ MỘT SỐ
BIỆN PHÁP NHẰM TĂNG LỢI NHUẬN.............................................23
3.1.Các nhân tố ảnh hưởng tới lợi nhuận................................................23
3.1.1.Các nhân tố khách quan:..........................................................23
3.1.2.Các nhân tố chủ quan:..............................................................25
3.2.Một số biện pháp nhằm tăng lợi nhuận:............................................26
1
Website: Email : Tel : 0918.775.368


CHƯƠNG II:
THỰC TRẠNG LỢI NHUẬN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG
MẠI VÀ TỔNG HỢP I HÀ TÂY................................................................28
I/ KHÁI QUÁT CHUNG VỀ CÔNG TY CỔ PHẦN THƯƠNG MẠI
VÀ TỔNG HỢP I HÀ TÂY......................................................................28
1.1.Quá trình hình thành và phát triển.....................................................28
1.2.Tố chức hoạt động kinh doanh của Công ty CP thương mại và tổng
hợp I Hà Tây...........................................................................................29
1.2.1.Tổ chức bộ máy quản lý............................................................29
1.2.1.1.Sơ đồ tổ chức bộ máy quản lý của doanh nghiệp:............29
1.2.1.2.Chức năng của từng bộ phận............................................29
1.2.2..Phân tích mối quan hệ giữa các bộ phận trong hệ thống
quản lý công ty.............................................................................33
1.3.Đặc điểm hoạt động kinh doanh:......................................................33
II/ THỰC TRẠNG LỢI NHUẬN CỦA CÔNG TY CỔ PHẦN
THƯƠNG MẠI VÀ TỔNG HỢP I HÀ TÂY.........................................35
2.1.Phân tích lợi nhuận của Công ty.......................................................35
2.1.1.Tình hình tài sản và nguồn vốn:................................................35
2.1.2. Đánh giá thực trạng lợi nhuận của Công ty từ năm 2006-2009
...........................................................................................................41
2.2.Đánh giá thực trạng lợi nhuận của Công ty cổ phần thương mại và
tổng hợp I Hà Tây...................................................................................50
2.2.1.Kết quả đạt được:.....................................................................50
2.2.2.Hạn chế và nguyên nhân:..........................................................55
CHƯƠNG III:
MỘT SỐ GIẢI PHÁP NHẰM TĂNG LỢI NHUẬN TẠI CÔNG TY CP
THƯƠNG MẠI VÀ TỔNG HỢP I HÀ TÂY.............................................57
I/ ĐỊNH HƯỚNG PHÁT TRIỂN CÔNG TY TRONG GIAI ĐOẠN
TỚI..............................................................................................................57
2

Website: Email : Tel : 0918.775.368
1,Mục tiêu của công ty:...........................................................................57
2,Phương hướng:.....................................................................................57
II/ MỘT SỐ GIẢI PHÁP TĂNG LỢI NHUẬN TẠI CÔNG TY CỔ
PHẦN THƯƠNG MẠI VÀ TỔNG HỢP I HÀ TÂY.............................58
1, Các giải pháp để tăng doanh thu.........................................................58
2, Giảm chi phí........................................................................................61
3,Một số biện pháp tài chính:..................................................................62
4, Một số kiến nghị:................................................................................65
KẾT LUẬN....................................................................................................67
TÀI LIỆU THAM KHẢO............................................................................68
3
Website: Email : Tel : 0918.775.368
LỜI MỞ ĐẦU
Năng suất - chất lượng - hiệu quả là mục tiêu phấn dấu của mọi nền sản
xuất, là thước đo trình độ phát triển về mọi mặt của toàn bộ nền kinh tế quốc
dân cũng như từng đơn vị cơ sở. Doanh nghiệp là tế bào của nền kinh tế quốc
dân, là nơi trực tiếp tạo ra của cải vật chất đáp ứng nhu cầu tiêu dùng của xã
hội.
Trước đây, trong cơ chế kế hoạch hóa tập trung các doanh nghiệp không
chủ động khai thác hết khả năng sẵn có của mình để đẩy mạnh sản xuất kinh
doanh có hiệu quả mà có thái độ ỷ lại, trông chờ vào nhà nước. Hiện nay nền
kinh tế thị trường đã mở ra một cơ hội lớn cho các doanh nghiệp hội nhập và
phát triển nhưng để thực hiện điều đó thì mỗi doanh nghiệp phải quan tâm
đến chất lượng sản phẩm sản xuất ra, phải hoạt động kinh doanh có hiệu quả
mà biểu hiện cụ thể là phải tạo ra lợi nhuận ngày càng tăng.
Lợi nhuận là đòn bẩy kinh tế phản ánh tổng hợp hiệu quả hoạt động kinh
doanh của doanh nghiệp, là chỉ tiêu phản ánh trình độ quản lý sử dụng vật tư,
lao động, tiền vốn, trình độ tổ chức sản xuất kinh doanh. Lợi nhuận đã trở
thành mục đích kinh doanh đảm bảo cho sự phát triển và tồn tại của mỗi

doanh nghiệp.Có lợi nhuận, doanh nghiệp mới có thể mở rộng quy mô sản
xuất kinh doanh, tăng nguồn vốn chủ sở hữu, nâng cao thu nhập cho cán bộ
công nhân viên và khuyến khích tăng năng xuất lao động, đồng thời lợi nhuận
lớn sẽ tăng phần đóng góp vào ngân sách nhà nước.Lợi nhuận không những
thể hiện hiệu quả sản xuất kinh doanh mà còn là nguồn tài chính quan trọng
để tái sản xuất mở rộng và nâng cao đời sống cho người lao động.Lợi nhuận
là mục tiêu hàng đầu và là cái đích cuối cùng mà tất cả các doanh nghiệp đều
vươn tới. Vì vậy việc xác định đúng đắn và có biện pháp để nâng cao lợi
nhuận, từ đó phân phối lợi nhuận hợp lý là một trong những vấn đề thường
trực của các doanh nghiệp hiện nay.
4
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Nhận thức được tầm quan trọng của lợi nhuận và phân phối lợi nhuận đối
với sự phát triển của doanh nghiệp, trong thời gian thực tập tại Công ty Cổ
phần thương mại và tổng hợp I Hà Tây cùng với những kiến thức được trang
bị trong nhà trường và sự chỉ bảo hướng dẫn tận tình của thầy giáo PGS.HỒ
PHƯƠNG và các anh chị trong phòng kế toán của Công ty, em quyết định
chọn đề tài “ Một số giải pháp nhằm tăng lợi nhuận tại Công ty CP Thương
mại và tổng hợp I Hà Tây ” để làm chuyên đề tốt nghiệp. Với mục đích của
đề tài là làm sáng tỏ bản chất và nguồn gốc của lợi nhuận trong nền kinh tế thị
trường, đánh giá khái quát tình hình hoạt động kinh doanh của Công ty, từ đó
nêu ra một số biện pháp nhằm nâng cao lợi nhuận cho Công ty. Kết cấu của
chuyên đề, ngoài phần mở đầu và kết luận em xin được trình bày thành ba
chương như sau:
Chương I: Những vấn đề cơ bản về lợi nhuận của doanh nghiệp trong
nền kinh tế thị trường
Chương II: Thực trạng lợi nhuận của Công ty Cổ phần thương mại và
tổng hợp I Hà Tây.
Chương III: Một số giải pháp nhằm tăng lợi nhuận tại Công ty Cổ phần
thương mại và tổng hợp I Hà Tây.

5
Website: Email : Tel : 0918.775.368
CHƯƠNG I:
NHỮNG VẤN ĐỀ CƠ BẢN VỀ LỢI NHUẬN CỦA DOANH
NGHIỆP TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
I/ LỢI NHUẬN VÀ VAI TRÒ CỦA LỢI NHUẬN ĐỐI VỚI DOANH
NGHIỆP TRONG NỀN KINH TẾ THỊ TRƯỜNG
1.1.Hoạt động của doanh nghiệp trong nền kinh tế thị trường
1.1.1.Doanh nghiệp:
Nền kinh tế thị trường là động lực thúc đẩy sự tiến bộ và phát triển của xã
hội.Đồng thời, nó cũng khuyến khích thu hút mọi thành phần kinh tế, mọi
tầng lớp xã hội tham gia vào hoạt động sản xuất kinh doanh nhằm tạo ra của
cải và lợi ích xã hội.Và là một trong những thành phần đóng vai trò quan
trọng bậc nhất trong nền kinh tế thị trường, đó là doanh nghiệp.
Theo cách hiểu chung nhất,doanh nghiệp là chủ thể kinh tế độc lập,có tư
cách pháp nhân, thực hiện các hoạt động kinh doanh trên thị trường nhằm
mục đích tăng giá trị tài sản chủ sở hữu.
Trong nền kinh tế thị trường tồn tại rất nhiều loại hình doanh nghiệp như
DN nhà nước,DN tư nhân, Công ty TNHH, Công ty cổ phần, Công ty liên
doanh,…và hoạt động trong mọi lĩnh vực của nền kinh tế quốc dân, từ hoạt
động sản xuất cho tới hoạt động kinh doanh thương mại.
1.1.2.Hoạt động của doanh nghiệp:
Trong nền kinh tế thị trường, hoạt động chủ yếu của doanh nghiệp là sản
xuất và kinh doanh hàng hóa, dịch vụ mà khách hàng có nhu cầu, trong giới
hạn cho phép của nguồn nhân lực hiện có nhằm thu được nhiều lợi nhuận
nhất, nâng cao thu nhập của người lao động góp phần nâng cao thu nhập quốc
dân, nâng cao tích lũy nhằm đẩy mạnh quá trình tái sản xuất mở rộng doanh
nghiệp,góp phần thúc đẩy sự phát triển của nền kinh tế quốc dân.Doanh
6
Website: Email : Tel : 0918.775.368

nghiệp sản xuất ra hàng hóa, dịch vụ từ các yếu tố sản xuất được xã hội cung
cấp, người tiêu dùng mua hàng hóa,dịch vụ này.Như vậy, doanh nghiệp đã
góp phần vào sự phát triển kinh tế đo lường bằng chỉ tiêu tổng sản phẩm kinh
tế quốc dân (GDP).Đồng thời, để sản xuất ra hàng hóa, dịch vụ, doanh nghiệp
phải có các yếu tố đầu vào như: nguyên vật liệu, máy móc thiết bị hay các bán
thành phẩm từ các nhà sản xuất khác.Có thể nói,doanh nghiệp cùng tồn tại và
có mối quan hệ tương hỗ đối với các thành viên trong nền kinh tế.
Để có thể tồn tại và phát triển, mỗi doanh nghiệp đều phải giải quyết được
ba vấn đề cơ bản, đó là: sản xuất cái gì, sản xuất như thế nào và sản xuất cho
ai?
Quyết định sản xuất cái gì?
Nhu cầu thị trường về hàng hóa, dịch vụ rất phong phú, đa dạng và ngày
một tăng cả về số lượng lẫn chất lượng. Nhưng trên thực tế, nhu cầu có khả
năng thanh toán lại thấp hơn, cho nên muốn thỏa mãn nhu cầu lớn trong khi
khả năng thanh toán có hạn, xã hội nói chung và mỗi người tiêu dùng nói
riêng đều phải lựa chọn từng loại nhu cầu có lợi nhất cho mình.Tổng các nhu
cầu có khả năng thanh toán của xã hội, của người tiêu dùng cho ta biết được
nhu cầu có khả năng thanh toán của thị trường.Nhu cầu này là căn cứ, là xuất
phát điểm để định hướng cho các chính phủ và các doanh nghiệp tính toán
khả năng sản xuẩt của nền kinh tế, của các doanh nghiệp và các chi phí sản
xuất của nền kinh tế, của doanh nghiệp, các chi phí sản xuất tương ứng để lựa
chọn quyết định sản xuất cái mà thị trường cần để có thể đạt được thu nhập
quốc dân và lợi nhuận tối đa.
Sản xuất như thế nào?
Có quyết định sản xuất cái gì, doanh nghiệp phải lựa chọn phương thức
sản xuất sao cho có hiệu quả nhất.Cụ thể hơn là phải lựa chọn và quyết định
sản xuất hàng hóa đó bằng nguyên vật liệu gì, thiết bị công cụ dụng cụ như
7
Website: Email : Tel : 0918.775.368
thế nào, công nghệ sản xuất ra sao nhằm đem lại sản phẩm có hàm lượng

công nghệ cao, chất lượng tốt nhất với giá cả thấp nhất có thể.
Quyết định sản xuất cái gì là sự lựa chọn và kết hợp tối ưu các yếu tố đầu
vào của sản xuất.
Để đứng vững trên thị trường doanh nghiệp luôn phải đổi mới kỹ thuật và
công nghệ, nâng cao trình độ tay nghề công nhân, tăng cường chất lượng quản
lý.Quyết định sản xuất như thế nào có ý nghĩa sống còn với doanh
nghiệp.Trong điều kiện nền kinh tế phát triển sôi động như ngày nay quyết
định này cần thiết phải được quan tâm.
Sản xuất cho ai?
Doanh nghiệp luôn có mối quan hệ mật thiết với nền kinh tế.Mọi quyết
định sản xuất của doanh nghiệp cuối cùng đều nhằm mục đích thỏa mãn nhu
cầu thị trường, hay nói cách khác là nhằm thỏa mãn nhu cầu của khách
hàng.Một doanh nghiệp không thể đáp ứng được nhu cầu của tất cả khách
hàng do nhu cầu thì đa dạng, phong phú, luôn biến đổi còn khả năng của
doanh nghiệp chỉ có giới hạn.Do vậy, mỗi doanh nghiệp phải thực hiện phân
đoạn thị trường, tìm cho mình một nhóm khách hàng mục tiêu để sản xuất
phục vụ yêu cầu của nhóm khách hàng đó.
Quyết định sản xuất cho ai ảnh hưởng lớn đến kết cấu mặt hàng sản xuẩt
và tiêu thụ, quyết định khối lượng mặt hàng sản phẩm tiêu thụ từ đó tác động
đến lợi nhuận của doanh nghiệp.
1.2.Lợi nhuận và vai trò của lợi nhuận đối với doanh nghiệp trong nền
kinh tế thị trường.
1.2.1.Khái niệm và nguồn gốc lợi nhuận
Ở đâu người ta cũng nhắc đến lợi nhuận, đặc biệt đối với các doanh gia thì
đó là vấn đề được quan tâm hàng đầu. Lợi nhuận là vấn đề băn khoăn, trăn trở
8
Website: Email : Tel : 0918.775.368
của các nhà lý luận và thực tiễn.Vì vậy, nghiên cứu lợi nhuận là rẩt có ý
nghĩa.
Trước hết để nghiên cứu được lợi nhuận chúng ta cần hiểu rõ nguồn gốc

và bản chất của lợi nhuận.Rất nhiều câu hỏi được đặt ra: Lợi nhuận có từ đâu?
tại sao người ta thu được lợi nhuận?Lợi nhuận có phải là kết quả của quá trình
“mua rẻ, bán đắt”?
Theo từng quan điểm và góc độ xem xét, các nhà kinh tế đưa ra nhiều
quan điểm khác nhau:
Các nhà kinh tế học cổ điển trước Marx cho rằng “ cái phần trội lên trong
giá bán so với chi phí sản xuất là lợi nhuận”.
Còn các nhà kinh tế học hiện đại như P.A Samuelson lại quan niệm “ lợi
nhuận là một khoản thu nhập dôi ra, bằng tổng số thu về trừ đi tổng số chi”
hay cụ thể hơn “lợi nhuận được định nghĩa là khoản chênh lệch giữa tổng thu
nhập và tổng chi phí của một doanh nghiệp”.Theo David Begg, Stanley Fisher
và Rudigev Dover Busch thì “lợi nhuận là lượng dôi ra của doanh thu so với
chi phí”.
Các nhà kinh tế học thuộc nhiều trường phái khác nhau đã đưa ra rất nhiều
ý kiến khác nhau về nguồn gốc của lợi nhuận.
+Phái trọng thương cho rằng:”Lợi nhuận được tạo ra trong lĩnh vực lưu
thông”
+Phái trọng nông quan niệm :” Giá trị thặng dư hay sản phẩm thuần túy là
tặng phẩm vật chất của thiên nhiên và nông nghiệp là ngành duy nhất tạo ra
sản phẩm thuần túy”.
+Phái cổ điển cụ thể là Adam Smith tuyên bố:”Lao động là nguồn gốc
sinh ra giá trị thặng dư”.Đồng thời, ông còn cho rằng:” Giá trị hàng hóa bao
gồm tiền công ,lợi nhuận và địa tô”. Còn David Ricardo thì cho rằng “giá trị
lao động của công nhân sáng tạo ra là nguồn gốc sinh ra tiền lương cũng như
9
Website: Email : Tel : 0918.775.368
lợi nhuận và địa tô”.Như vậy, cả Adam Smith và Ricardo đều nhầm lẫn giữa
lợi nhuận và giá trị thặng dư.
Kế thừa những gì tinh tế nhất do các nhà kinh tế học tư sản cổ điển để lại,
kết hợp với việc nghiên cứu sâu sắc nền kinh tế tư bản chủ nghĩa, đặc biệt nhờ

có lý luận vô giá về giá trị hàng hóa sức lao động, Mác đã đi đến một cách
chính xác “ Giá trị thặng dư được quan niệm là con đẻ của toàn bộ tư bản ứng
ra, mang hình thái biến tướng là lợi nhuận”.Mác đã đưa ra công thức biểu thị
giá trị thặng dư của hàng hóa sản xuất ra như sau:
Gt = C + V + m
Trong đó: Gt là giá trị hàng hóa
C là chi phí sản xuất bỏ ra mua tư liệu sản xuất
V là chi phí thuê nhân công
m là giá trị thặng dư
Giá trị thặng dư, một phần của toàn bộ giá trị hàng hóa là lao động không
được trả công của công nhân nhập vào, là biểu thị của lợi nhuận.Nếu hàng
hóa bán ra theo giá trị của nó thì doanh nghiệp thu được lợi nhuận bằng phần
giá trị thừa so với chi phí sản xuất ra loại hàng hóa đó.
Ở nước ta theo điều 3 luật doanh nghiệp ghi nhận “ Doanh nghiệp là tổ
chức kinh doanh có tên riêng, tài sản, trụ sở giao dịch ổn định, được đăng kí
kinh doanh theo quy định của pháp luật nhằm mục đích thực hiện các hoạt
động kinh doanh”. Mà kinh doanh là việc thực hiện một, một số hoặc tất cả
các công đoạn của quá trình đầu tư sản xuất, tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng
hàng hóa, dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi.Điều đó chứng tỏ lợi
nhuận đã được pháp luật thừa nhận như là mục tiêu chủ yếu và là động cơ sản
xuất kinh doanh của doanh nghiệp.
Tuy nhiên, từ góc độ doanh nghiệp, theo cách hiểu chung nhất thì “lợi
nhuận của doanh nghiệp là khoản chênh lệch giữa thu nhập và chi phí mà
10
Website: Email : Tel : 0918.775.368
doanh nghiệp phải bỏ ra để đạt được thu nhập đó từ các hoạt động của doanh
nghiệp”.Lợi nhuận được tính cụ thể theo đơn vị thời gian thường kà một năm.
Tuy nhiên, nhà sản xuất vẫn thu được lợi nhuận khi bán hàng hóa dưới
điều kiện giá bán đó cao hơn tổng chi phí đã bỏ ra để sản xuất hàng hóa dịch
vụ đó.Đồng thời, để co được lợi nhuận doanh nghiệp phải luôn tìm tòi, sáng

tạo, đổi mới, phải nhìn thấy cơ hội mà người khác bỏ qua, phát hiện ra sản
phẩm mới, tìm ra phương pháp sản xuất tốt hơn để có được chi phí sản xuất
thấp.Nói một cách khác, doanh nghiệp cần mạo hiểm đầu tư vào lĩnh vực đôi
khi là hoàn toàn mới mẻ, rủi ro cao.
Cũng có thể lợi nhuận doanh nghiệp thu được là do những lợi thế đặc biệt
mà những doanh nghiệp khác không có-lợi nhuận độc quyền.
Như vậy, có thể khẳng định được rằng lợi nhuận của doanh nghiệp có
nguồn gốc từ ba nguồn chính: Lợi nhuận thực thu được do hoạt động sản xuất
kinh doanh, phần thưởng từ sự mạo hiểm chấp nhận rủi ro và lợi nhuận do
độc quyền.
1.2.2. Vai trò của lợi nhuận
Lợi nhuận là kết quả cuối cùng của doanh nghiệp, đặc biệt trong nền kinh
tế thị trường khi mà các doanh nghiệp thực hiện chế độ hạch toán, chế độ kinh
tế kinh doanh, thì lợi nhuận là yếu tố sống còn đối với mỗi doanh nghiệp.Lợi
nhuận có ý nghĩa vô cùng quan trọng không chỉ riêng đối với mỗi doanh
nghiệp mà còn có ý nghĩa đối với toàn xã hội. Trên góc độ nghiên cứu chỉ đề
cập tới ý nghĩa của lợi nhuận đối với doanh nghiệp.Lợi nhuận của doanh
nghiệp là biểu hiện bằng tiền của bộ phận sản phẩm thặng dư do kết quả của
người lao động mang lại.
Lợi nhuận là chỉ tiêu tổng hợp nhất thể hiện kết quả của toàn bộ quá trình
hoạt động sản xuất của doanh nghiệp, là yếu tố quyết định sự tồn tại và phát
triển của doanh nghiệp.Nó thể hiện kết quả của hàng loạt các công đoạn của
quá trình sản xuất kinh doanh, từ khi bắt đầu tìm kiếm thị trường, tiến hành
11
Website: Email : Tel : 0918.775.368
sản xuất kinh doanh cho tới khi tổ chức bán hàng.Nó phản ánh cả về mặt
lượng và mặt chất của quá trình kinh doanh, phản ánh chất lượng quá trình
công tác của doanh nghiệp.
Doanh nghiệp là một thực thể thực hiện hoạt động sản xuất kinh doanh.Để
tiến hành hoạt động sản xuất kinh doanh, doanh nghiệp phải bỏ ra một chi phí

nhất định.Sau một khoảng thời gian nhất định, doanh nghiệp thu được một
khoản lợi nhuận, để nuôi sống bộ máy hoạt động và tiếp tục quá trình tái sản
xuất.Lợi nhuận là nguồn nuôi dưỡng doanh nghiệp thể hiện sức mạnh của
doanh nghiệp trên thương trường.Lợi nhuận là yếu tố quyết định đến sự tồn
tại và phát triển của doanh nghiệp.
Lợi nhuận có ảnh hưởng lớn tới nguồn thu nhập của cán bộ công nhân
viên trong mỗi doanh nghiệp.Nhân viên trong doanh nghiệp có thu nhập cao
đủ đảm bảo đời sống vật chất và góp phần nâng cao đời sống tinh thần là rất
có ý nghĩa đối với toàn xã hội.Nhưng bên cạnh đó, nó còn là động lực để tăng
năng suất lao động- một trong những nhân tố quan trọng nhằm nâng cao lợi
nhuận của doanh nghiệp.
Có lợi nhuận doanh nghiệp mới có điều kiện trích lập các quỹ như: quỹ
đầu tư phát triển, quỹ khen thưởng, quỹ phúc lợi, quỹ dự phòng tài chính, quỹ
dự phòng trợ cấp mất việc làm.
Tình hình trích lập các quỹ trên là rất quan trọng, bởi lẽ, mỗi quỹ đều có
mục đích riêng nhưng cuối cùng vẫn là tăng lợi nhuận cho doanh nghiệp.
+ Quỹ đầu tư phát triển để mở rộng quy mô sản xuất kinh doanh và đổi
mới công nghệ, trang thiết bị, đồng thời dùng để góp vốn liên doanh,liên
kết,mua cổ phiếu, trái phiếu, góp vốn cổ phần.
+ Quỹ dự phòng tài chính nhằm mục đích bù đắp phần còn lại của những
tổn thất, thiệt hại về tài sản xảy ra trong quá trình sản xuất kinh doanh sau khi
đã bồi thường của các tổ chức cá nhân gây ra thiệt hại.Quỹ dự phòng tài chính
12
Website: Email : Tel : 0918.775.368
có đủ mạnh thì mới có thể giúp cho doanh nghiệp bù đắp được những rủi ro
bất thường xảy ra trong quá trình hoạt động kinh doanh để ổn định lại sản
xuất.
+ Quỹ dự phòng trợ cấp mất việc làm nhằm tạo điều kiện trợ giúp những
khó khăn tạm thời đối với người lao động đã làm việc từ một năm trở lên bị
mất việc làm tạm thời, chi đào tạo lại chuyên môn, kỹ thuật do thay đổi công

nghệ hoặc chuyển sang công nghệ mới đặc biệt là đào tạo nghề dự phòng cho
cán bộ nữ của doanh nghiệp, tất cả đều nhằm mục đích giúp đỡ người lao
động nâng cao trình độ, tạo sự yên tâm, khích lệ người lao động làm việc để
tăng năng suất và hiệu quả lao động.
+ Quỹ khen thưởng dùng để thưởng cho công nhân viên, cán bộ quản lý
có sáng kiến cải tiến kỹ thuật, thưởng hoàn thành tốt nhiệm vụ được giao
nhằm động viên khích lệ tinh thần làm việc.Đồng thời quỹ này còn được dùng
với mục đích thưởng cho những cá nhân và đơn vị bên ngoài doanh nghiệp có
quan hệ kinh tế đã hoàn thành tốt những điều kiện của hợp đồng, đóng góp có
hiệu quả vào hoạt động kinh doanh của doanh nghiệp.
+ Quỹ phúc lợi nhằm mục đích để đầu tư xây dựng hoặc sửa chữa, bổ
sung vốn xây dựng các công trình phúc lợi công cộng trong và ngoài doanh
nghiệp.Đồng thời còn dùng vào mục đích chi cho các hoạt động thể thao văn
hóa, phúc lợi tập thể nhằm nâng cao năng lực lao động cũng như trình độ văn
hóa chung của toàn doanh nghiệp.
Ngoài ra có thể chi trợ cấp khó khăn cho người lao động của doanh
nghiệp khi đã nghỉ hưu, mất sức lao động, lâm vào hoàn cảnh khó khăn,
không nơi nương tựa, xây nhà tình nghĩa từ thiện nhằm mục đích tạo mối
quan hệ tốt đẹp giữa doanh nghiệp với đội ngũ cán bộ công nhân viên, tạo sự
tin tưởng an toàn tuyệt đối cho người lao động trung thành với doanh nghiệp,
coi kết quả hoạt động chung của doanh nghiệp cũng là kết quả hoạt động của
chính bản thân họ.
13
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Lợi nhuận là một đòn bẩy kinh tế quan trọng có tác dụng khuyến khích
người lao động và các đơn vị ra sức phát triển sản xuất nhằm nâng cao hiệu
quả sản xuất kinh doanh của doanh nghiệp trên cơ sở phân phối đúng đắn.
Trong nền kinh tế, doanh nghiệp có lợi nhuận không chỉ tác động tích cực
đến bản thân doanh nghiệp mà còn ảnh hưởng đến toàn bộ nền kinh tế xã hội.
Đứng trên quan điểm kinh tế học, khi doanh nghiệp làm cho mình lớn mạnh

cũng là lúc doanh nghiệp góp phần làm cho toàn bộ nền kinh tế vững
mạnh.Như vậy, khi doanh nghiệp phấn đấu tạo ra và tạo ra càng nhiều lợi
nhuận cho mình cũng là lúc doanh nghiệp góp phần phát triển nền kinh tế
quốc dân, hoạt động đó được thể hiện rõ ở những điểm sau:
Thứ nhất, để đạt được mục tiêu gia tăng lợi nhuận, doanh nghiệp phấn đấu
tăng mức sản lượng tiêu thụ, tức là tăng của cải vật chất cho xã hội, doanh
nghiệp cần phấn đấu hạ giá thành sản phẩm cá biệt, tức là đã tiết kiệm hao phí
lao động để sản xuất ra một sản phẩm.Đây là những đóng góp không nhỏ của
doanh nghiệp đối với nền kinh tế quốc dân.
Thứ hai, để đáp ứng nhu cầu gia tăng lợi nhuận một cách nhanh chóng,
doanh nghiệp thực hiện việc tái sản xuất mở rộng.Điều này tạo ra thu hút
thêm lực lượng lao động vào quá trình sản xuất của doanh nghiệp, tạo ra một
cơ hội làm việc cho một lực lượng lao động không nhỏ để đáp ứng các yếu tố
vật chất đầu vào của quá trình sản xuất của doanh nghiệp.Như vậy,doanh
nghiệp đã góp phần không nhỏ vào việc giảm thất nghiệp cho xã hội.Bên cạnh
đó, việc nâng cao đời sống cán bộ công nhân viên là việc thường xuyên, liên
tục của doanh nghiệp, qua đó doanh nghiệp đã góp phần nâng cao mức sống
cho xã hội.
Thứ ba,lợi nhuận đạt được ngày càng nhiều thì góp phần đóng góp của
doanh nghiệp từ lợi nhuận đối với nhà nước ngày càng lớn ( thông qua thuế
thu nhập doanh nghiệp).Đây là khoản thu không nhỏ của ngân sách nhà nước,
14
Website: Email : Tel : 0918.775.368
tạo ra nguồn tích lũy để tái sản xuất mở rộng trong phạm vi toàn bộ nền kinh
tế quốc dân.
Như vậy, có thể nói lợi nhuận giữ một vai trò quan trọng trong sản xuất
kinh doanh của doanh nghiệp cũng như đối với toàn bộ nền kinh tế quốc
dân.Việc các doanh nghiệp phấn đấu để hoạt động sản xuất kinh doanh của
doanh nghiệp mình ngày càng có hiệu quả, tạo ra lợi nhuận ngày càng nhiều
là điều kiện mà không chỉ doanh nghiệp mong muốn mà cả nền kinh tế quốc

dân cũng mong muốn như vậy.Lợi nhuận không chỉ có ý nghĩa vô cùng quan
trọng không chỉ riêng đối với bản thân doanh nghiệp mà cả nền kinh tế.Vì
vậy, có thể nói lợi nhuận là mục tiêu cao nhất của doanh nghiệp trong nền
kinh tế thị trường.
1.2.3.Phân loại lợi nhuận:
Lợi nhuận có ý nghĩa vô cùng quan trọng, đối tượng được các nhà lý luận
cũng như các nhà thực tiễn quan tâm.Do đặc điểm hoạt động sản xuất kinh
doanh của doanh nghiệp rất phong phú và đa dạng nên lợi nhuận được hình
thành từ nhiều bộ phận.Hiểu rõ nội dung, đặc điểm của từng bộ phận là cơ sở
để thực hiện tốt công tác phân tích lợi nhuận.Xét theo nguồn hình thành lợi
nhuận của doanh nghiệp chia thành ba bộ phận chính như sau:
+ Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh
+ Lợi nhuận từ hoạt động tài chính
+ Lợi nhuận từ hoạt động bất thường
Lợi nhuận của doanh nghiệp là tổng đại số của ba đại lượng trên.
Tùy từng doanh nghiệp cụ thể mà tỉ trọng mỗi loại khác nhau nhưng nói
chung lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh luôn chiếm tỉ trọng lớn.Tuy
nhiên, đối với các doanh nghiệp kinh doanh trên lĩnh vực tài chính, tiền tệ,
ngân hàng thì lợi nhuận hoạt động tài chính lại chiếm tỉ trọng lớn hơn.Nói
chung, tỷ trọng từng bộ phận phụ thuộc vào từng loại hình doanh nghiệp.
15
Website: Email : Tel : 0918.775.368
Bên cạnh đặc điểm của nền kinh tế thị trường cũng ảnh hưởng không nhỏ
tới cơ cấu bộ phận này.Tại những nền kinh tế thị trường phát triển ở trình độ
cao, các hoạt động tài chính năng động, hiệu quả thì mảng tài chính doanh
nghiệp sẽ phát triển với các hoạt động đa dạng về tài chính.Do vậy, tỷ trọng
lợi nhuận hoạt động tài chính cao hơn và ngược lại với nền kinh tế phát triển
ở trình độ thấp, bộ phận này chiếm tỷ trọng nhỏ.
Về nguyên tắc khi phân tích lợi nhuận của doanh nghiệp người ta phân
tích tất cả các bộ phận cấu thành.Tuy nhiên, trong điều kiện nền kinh tế thị

trường ở nước ta hiện nay với các doanh nghiệp không hoạt động trong lĩnh
vực tài chính tiền tệ, lợi nhuận hoạt động sản xuất kinh doanh chiếm tỉ trọng
chủ yếu.
a,Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh:
Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh là lợi nhuân thụ được do tiêu
thụ sản phẩm hàng hóa, dịch vụ của hoạt động sản xuất kinh doanh của doanh
nghiệp.Đây là bộ phận lợi nhuận chiếm tỉ trọng lớn trong toàn bộ lợi nhuận.
Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất và kinh doanh là khoản chênh lệch giữa
doanh thu hoạt động kinh doanh trừ đi chi phí hoạt động kinh doanh bao gồm
giá thành toàn bộ sản phẩm hàng hóa, dịch vụ đã tiêu thụ và thuế phải nộp
theo quy định (trừ thuế TNDN). Đây là bộ phận lợi nhuận chủ yếu của doanh
nghiệp, được xác định như sau:
Lợi nhuận từ HĐSXKD = Doanh thu thuần – Tổng chi phí
P
HĐSXKD
= DT thuần – (GVHB + CPQL + CPBH)
Hoặc có thể xác định :
P
HĐSXKD
= DT thuần - Z
TBSP
Trong đó:
-P
HĐSXKD
: Lợi nhuận từ hoạt động sản xuất kinh doanh
16

×