Phân tích tình hình tài chính chi nhánh công ty cổ phần thương mại KCS việt nam

CH

NGă1: T NG QUAN V PHÂN TÍCH TÀI CHÍNH TRONG
DOANH NGHI P

1.1. Nh ng v năđ c ăb n v phân tích tài chính doanh nghi p
1.1.1. Khái ni m phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tài chính doanh nghi p Vi t Nam m i ch th c s b t đ u k t khi
chuy n sang kinh t th tr ng và có s xu t hi n ngày càng nhi u các lo i hình doanh
nghi p đ c bi t là Công ty c ph n.
Phân tích tài chính doanh nghi p là quá trình xem xét, ki m tra, đ i chi u và so
sánh s li u v tình hình tài chính đã qua và hi n nay, giúp cho nhà qu n lý đ a ra
đ c quy t đ nh qu n lý chu n xác và đánh giá đ c doanh nghi p, t đó giúp nh ng
đ i t ng quan tâm đi t i d đoán chính xác v m t tài chính c a doanh nghi p, qua
đó có các quy t đ nh phù h p v i l i ích c a chính h . [T.S Nguy n Minh Ki u, Phân
tích tài chính, NXB thành ph H Chí Minh , n m (2005)].
1.1.2. Ý ngh a c a phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tài chính doanh nghi p có ý ngh a vô cùng quan tr ng. Trong ho t
đ ng kinh doanh theo c ch th tr ng có s qu n lý c a Nhà n c, các doanh nghi p
thu c các lo i hình s h u khác nhau đ u bình đ ng tr c pháp lu t trong vi c l a
ch n ngành ngh , l nh v c kinh doanh. Do v y s có nhi u đ i t ng quan tâm đ n
tình hình tài chính c a doanh nghi p nh : ch doanh nghi p, nhà tài tr , nhà cung c p,
khách hàng, k c các c quan Nhà n c và ng i làm công, m i đ i t ng quan tâm
đ n tình hình tài chính c a doanh nghi p trên các góc đ khác nhau.
iăv iănhƠăqu nătr ădoanhănghi p
S quan tâm hàng đ u c a các nhà qu n tr doanh nghi p là l i nhu n và s phát
tri n v ng m nh c a doanh nghi p. Vì v y h c n có đ thông tin đ nh n bi t, đánh
giá ti m l c c a doanh nghi p, tình hình ho t đ ng s n xu t kinh doanh có hi u qu
không, c c u v n, kh n ng thanh toán… thông qua vi c phân tích tài chính. ây là
c s đ các nhà qu n lý đ a ra các quy t đ nh phù h p nh t.


iăv iănhƠăđ uăt
Các nhà đ u t là nh ng ng i giao v n c a mình cho doanh nghi p qu n lý và
s d ng và nh v y có th g p ph i các r i ro. H quan tâm tr c ti p đ n an toàn trong
đ u t và m c sinh l i k v ng đ c ph n ánh thông qua đi u ki n tài chính và ho t
đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Thông qua phân tích tài chính doanh
nghi p, nhà đ u t có th nh n bi t kh n ng sinh l i, kh n ng t ng tr ng, phát tri n
c a doanh nghi p hay nh ng r i ro mà doanh nghi p s g p ph i. Qua đó s đ a ra
quy t đ nh đ u t hi u qu nh t.


1


iăv iăng iăchoăvay
ây là nh ng ng i cho doanh nghi p vay v n đ ti n hành ho t đ ng s n xu t
kinh doanh, và khi cho vay h ph i bi t đ c kh n ng tr n c a doanh nghi p. Phân
tích tài chính doanh nghi p s giúp h xác đ nh kh n ng hoàn tr n qua kh n ng
thanh toán hay kh n ng sinh l i.


 Ng i h ngăl ngătrongădoanhănghi p
ây là nh ng ng i có ngu n thu nh p duy nh t là ti n l ng đ c tr . Nh ng
kho n thu nh p này l i ph thu c vào k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a
doanh nghi p. Do v y phân tích tài chính giúp h đ nh h ng vi c làm n đ nh c a
mình trên c s đó yên tâm d c h t s c mình vào công vi c mà h đ m nh n trong quá
trình s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
 C ăquanăqu nălỦăNhà N căv ăkinh t
C quan qu n lý nhà n c v kinh t bao g m: c c thu , các b ch qu n, thanh
tra, c nh sát kinh t … H phân tích tài chính đ đánh giá, ki m tra, ki m soát ho t

đ ng s n xu t kinh doanh, ho t đ ng tài chính ti n t c a doanh nghi p có đúng chính
sách, ch đ pháp lu t không, tình hình th c hi n ngh a v đ i v i Nhà n c.
1.1.3.Ch c n ng c a phân tích tài chính doanh nghi p
Phân tích tài chính doanh nghi p v i v trí là công c c a nh n th c các v n đ
liên quan đ n tài chính doanh nghi p trong quá trình ti n hành phân tích, th c hi n
ch c n ng đánh giá, d đoán và đi u ch nh tài chính doanh nghi p.
Ch c n ng đánh giá: Tài chính doanh nghi p là h th ng lu ng chuy n d ch giá
tr , lu ng v n đ ng c a các ngu n l c tài chính trong quá trình t o l p, phân ph i và s
d ng các qu ti n t ho c v n ho t đ ng c a doanh nghi p nh m đ t đ c m c tiêu
kinh doanh trong khuôn kh c a pháp lu t. Các lu ng chuy n d ch giá tr , s v n đ ng
c a các ngu n l c tài chính n y sinh và di n ra th nào, nó tác đ ng ra sao t i quá trình
kinh doanh, ch u nh h ng c a nhi u y u t khác nhau, có y u t môi tr ng, có y u
t bên trong, có y u t bên ngoài nh ng c th là y u t nào tác đ ng đ n s v n đ ng
và chuy n d ch ra sao, g n v i m c tiêu hay ngày càng xa m c tiêu kinh doanh c a
doanh nghi p, có phù h p v i c ch chính sách và pháp lu t hay không là v n đ mà
phân tích tài chính doanh nghi p ph i đ a ra câu tr l i. Th c hi n tr l i và làm rõ
v n đ nêu trên là th c hi n ch c n ng đánh giá c a tài chính doanh nghi p.
Ch c n ng d đoán: M i quy t đ nh c a con ng i đ u h ng vào th c hi n
nh ng m c tiêu nh t đ nh. Nh ng m c tiêu này có th ng n h n có th là dài h n.
Nh ng n u liên quan t i đ i s ng th c t c a doanh nghi p thì c n nh n th y ti m l c
tài chính, di n bi n lu ng chuy n d ch giá tr , s v n đ ng c a v n ho t đ ng trong
t ng lai c a doanh nghi p. Nh ng quy t đ nh và hành đ ng trong t ng lai ph thu c
2

Thang Long University Library


vào di n bi n kinh t xã h i và ho t đ ng c a doanh nghi p s di n ra trong t ng lai.
B n thân doanh nghi p cho dù đang giai đo n nào trong chu k phát tri n thì ho t
đ ng c ng đ u h ng t i m c tiêu nh t đ nh. Nh ng m c tiêu này đ c hình thành t

nh n th c và đi u ki n, n ng l c c a b n thân c ng nh nh ng di n bi n c a tình hình
kinh t xã h i trong n c và th gi i, ngành ngh và các doanh nghi p khác cùng
ngành s tác đ ng c a các y u t kinh t xã h i trong t ng lai. Vì v y, đ có nh ng
quy t đ nh phù h p và t ch c th c hi n h p lý, đáp ng đ c m c tiêu mong mu n
c a các đ i t ng quan tâm c n th y tình hình c a doanh nghi p trong t ng lai. ó
chính là ch c n ng d đoán c a tài chính doanh nghi p.
Ch c n ng đi u ch nh: Tài chính doanh nghi p là h th ng các quan h kinh t tài
chính d i hình thái giá tr phát sinh trong quá trình ti n hành các ho t đ ng. H th ng
đó bao g m r t nhi u lo i khác nhau, r t đa d ng, phong phú và ph c t p, ch u nh
h ng c a nhi u nguyên nhân và các nhân t c bên trong l n bên ngoài doanh nghi p.
H th ng các quan h kinh t đó s là bình th ng n u t t c các m i quan h đó k t
h p hài hòa. Tuy nhiên, trong quá trình ho t đ ng không th tránh kh i nh ng b t hòa,
mâu thu n. Chính vì v y, vi c phân tích tài chính doanh nghi p đ k t h p hài hòa các
m i quan h , doanh nghi p, các đ i t ng có liên quan ph i đi u ch nh các m i quan
h và nghi p v kinh t phát sinh.
1.1.4.Thông tin s d ng trong phân tích tài chính doanh nghi p
1.1.4.1.Thông tin bên trong doanh nghi p
Nh ng thông tin bên trong bao g m h th ng các báo cáo tài chính, chi n l c
phát tri n và tình hình qu n lý c a doanh nghi p. Trong đó, đ đánh giá m t cách c
b n tình hình tài chính c a doanh nghi p, có th s d ng thông tin k toán trong n i b
doanh nghi p nh là m t ngu n thông tin quan tr ng b c nh t.
 B ngăcơnăđ iăk ătoán
B ng cân đ i k
t ng quát toàn b tài
ngu n hình thành tài s
toán g m hai ph n: ph

toán là b ng báo cáo tài chính t ng h p ph n ánh m t cách
s n hi n có c a doanh nghi p theo hai góc đ là tài s n và
n t i th i đi m l p báo cáo. Do đó, k t c u c a b ng cân đ i k

n tài s n và ph n ngu n v n.

Ph n tài s n: ph n ánh giá tr tài s n hi n có c a doanh nghi p. V m t kinh t ,
đây là ph n ph n ánh quy mô và k t c u c a các lo i tài s n d i hình thái v t ch t
(ti n m t, hàng t n kho, kho n ph i thu, tài s n c đ nh). V m t pháp lý, s li u
ph n này ph n ánh s tài s n thu c quy n s h u c a doanh nghi p.
Ph n ngu n v n: ph n ánh các ngu n hình thành nên các lo i tài s n c a
doanh nghi p. Xét v m t kinh t , các ch tiêu ph n này ph n ánh quy mô và k t
3


c u c a các ngu n v n đã đ c doanh nghi p đ u t và huy đ ng vào s n xu t kinh
doanh (n ng n h n, n dài h n, v n ch s h u). Còn v m t pháp lý, các ch tiêu
này ph n ánh trách nhi m pháp lý v m t v t ch t c a doanh nghi p đ i v i các đ i
t ng c p v n cho doanh nghi p.
B ng cân đ i k toán tuân th nguyên t c cân đ i (t ng tài s n b ng t ng ngu n
v n) và trình t s p x p các kho n m c là gi m d n theo kh n ng thanh kho n bên tài
s n và gi m d n c a k h n thanh toán (tính c p thi t) bên ngu n v n.
 Báo cáoăk tăqu ăho tăđ ngăkinhădoanh
Báo cáo k t qu kinh doanh là b ng báo cáo tài chính t ng h p ph n ánh tóm
l c tình hình doanh thu, chi phí và k t qu ho t đ ng kinh doanh theo t ng lo i
ho t đ ng c a doanh nghi p trong m t k .
B ng báo cáo k t qu kinh doanh cho bi t ph ng th c kinh doanh và kh
n ng c a doanh nghi p trong vi c s d ng các ti m n ng v n, k thu t, lao đ ng
vào s n xu t kinh doanh đ t o ra l i nhu n, cho bi t doanh nghi p có t o ra l i
nhu n hay b l v n.
ti n hành phân tích các kho n m c trong báo cáo k t qu ho t đ ng kinh
doanh c a doanh nghi p, ta ph i nghiên c u t ng kho n m c đ theo dõi s bi n đ ng
c a nó.
 Báo cáo l uăchuy n ti n t

Báo cáo l u chuy n ti n t là báo cáo tài chính ph n ánh các kho n thu và chi
ti n trong k c a doanh nghi p theo các ho t đ ng kinh doanh, ho t đ ng đ u t và
ho t đ ng tài chính. D a vào báo cáo l u chuy n ti n t thanh toán có th đánh giá kh
n ng t o ra ti n, s bi n đ ng tài s n thu n, kh n ng thanh toán và d đoán đ c b ng
ti n trong k ti p theo c a doanh nghi p. Báo cáo l u chuy n ti n t th hi n các dòng
l u chuy n ti n c a doanh nghi p d i d ng:
- L u chuy n ti n t t ho t đ ng kinh doanh: ph n ánh toàn b đ ng ti n thu vào và
chi ra liên quan tr c ti p đ n ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
- L u chuy n ti n t t ho t đ ng đ u t : ph n ánh toàn b đ ng ti n thu vào và chi ra
liên quan tr c ti p đ n ho t đ ng đ u t nh : bán tài s n, bán ch ng khoán đ u t …
- L u chuy n ti n t t ho t đ ng tài chính: ph n ánh toàn b đ ng ti n thu chi liên
quan tr c ti p đ n ho t đ ng tài chính nh : vay v n, nh n góp v n, phát hành trái phi u.
 Thuy tăminhăbáoăcáoătƠiăchính
Thuy t minh báo cáo tài chính là m t b ph n l p thành h th ng báo cáo tài
chính c a doanh nghi p đ c l p đ gi i thích b sung thông tin v tình hình ho t
4

Thang Long University Library


đ ng c a doanh nghi p trong k báo cáo tài chính không th trình bày rõ ràng và chi
ti t.
Thuy t minh báo cáo tài chính trình bày khái quát đ a đi m ho t đ ng s n xu t
kinh doanh, n i dung m t s ch đ k toán đ c doanh nghi p l a ch n đ áp d ng
tình hình và lý do bi n đ ng c a m t s đ i t ng s n xu t và ngu n quan tr ng, phân
tích m t s ch tiêu tài s n ch y u và các ki n ngh c a doanh nghi p.
1.1.4.2.Thông tin bên ngoài doanh nghi p
Nh ng thông tin bên ngoài có th đ c hi u là tình hình chung v kinh t t i
m t th i đi m cho tr c. S suy thoái ho c t ng tr ng c a n n kinh t có tác đ ng
m nh m đ n c h i kinh doanh, đ n s bi n đ ng c a giá c , các y u t đ u vào và

th tr ng tiêu th s n ph m đ u ra, t đó tác đ ng đ n hi u qu kinh doanh c a doanh
nghi p. Khi c h i thu n l i, các ho t đ ng c a doanh nghi p đ c m r ng, l i nhu n
c a Công ty, giá tr c a Công ty c ng t ng lên, và ng c l i. Khi phân tích tài chính
doanh nghi p, đi u quan tr ng ph i nh n th y s xu t hi n mang tính chu k : qua th i
k t ng tr ng thì s đ n th i k suy thoái và ng c l i.
ng th i thu th p thông tin
v chính sách thu , lãi su t, các thông tin v ngành kinh doanh nh thông tin liên quan
đ n v trí c a ngành trong n n kinh t , c c u ngành, và các s n ph m c a ngành, tình
tr ng công ngh , th ph n...và các thông tin v pháp lý, kinh t đ i v i doanh nghi p:
các thông tin mà các doanh nghi p ph i báo cáo cho các c quan qu n lý nh : tình
hình qu n lý, ki m toán, k ho ch s d ng k t qu kinh doanh c a doanh nghi p...
1.1.5.Ph
1.1.5.1.Ph

ng pháp phân tích tài chính doanh nghi p
ng pháp so sánh

So sánh là m t ph ng pháp nh m nghiên c u s bi n đ ng c a ch tiêu phân
tích. Các s li u tài chính s cung c p nhi u thông tin h n khi chúng đ c so sánh v i
các ch tiêu liên quan. Các nhà phân tích th ng s d ng các cách so sánh sau:
- So sánh v i ch tiêu trung bình c a ngành;
- So sánh v i các đ n v khác cùng ngành;
- So sánh v i s li u quá kh , s li u k ho ch c a b n thân đ n v …
áp d ng ph

ng pháp so sánh ta c n chú ý các v n đ sau đây

Th nh t: i u ki n so sánh
- Ph i t n t i ít nh t hai đ i l

ng (2 ch tiêu).

- Các đ i l ng ph i đ m b o tính ch t so sánh đ c: ó là s th ng nh t v n i
dung kinh t , th ng nh t v ph ng pháp tính toán, v th i gian và đ n v đo l ng
c a ch tiêu so sánh. Ngoài ra, trong tr ng h p so sánh hai DN v i nhau, ngoài các
5


đi u ki n nêu trên thì c n đ m b o các đi u ki n khác nh cùng quy mô, lo i hình ho t
đ ng, có đi u ki n kinh doanh t ng t nhau.
Th hai: Xác đ nh g c đ so sánh
G c so sánh đ

c l a ch n tùy thu c vào m c đích c a phân tích.

- G c so sánh là k k ho ch khi đánh giá tình hình th c hi n m c tiêu, nhi m v
đ t ra.
- G c so sánh là giá tr c a ch tiêu phân tích k tr c (n m tr c) ho c hàng
lo t k tr c n u m c đích c a phân tích là nh m xác đ nh xu h ng bi n đ ng và t c
đ phát tri n c a ch tiêu phân tích qua th i gian.
- G c so sánh có th là s li u c a m t DN khác ho c có th là s li u trung bình
c a ngành. B ng s so sánh này ta s th y đ c v th c a DN trên th tr ng, s c
m nh tài chính c a DN so v i các đ i th c nh tranh và gi i thích đ c s thành công
hay th t b i c a DN.
Th ba: K thu t so sánh
Ta có th s d ng 2 k thu t so sánh là:
- So sánh v s tuy t đ i: Là vi c xác đ nh m c đ t ng gi m c a ch tiêu k
phân tích so v i k g c. K t qu so sánh cho th y xu h ng bi n đ ng c a ch tiêu hay
hi n t ng kinh t đang nghiên c u.
- So sánh v s t ng đ i: Là xác đ nh t l t ng (gi m c a ch tiêu k th c t so

v i k g c t đó bi t đ c t c đ bi n đ i c a ch tiêu đang phân tích.
1.1.5.2.Ph

ng pháp t l

Thi t l p t s là công c phân tích tài chính ph thông nh t, m t t s là m i
quan h gi a hai dòng ho c hai nhóm dòng c a b ng cân đ i tài s n. Ph ng pháp t
l d a trên ý ngh a chu n m c các t l c a đ i l ng tài chính trong m i quan h tài
chính. S bi n đ i các t s là s bi n đ i các đ i l ng tài chính. V nguyên t c,
ph ng pháp t l yêu c u ph i xác đ nh các ng ng, các đ nh m c đ nh n xét, đánh
giá tình hình tài chính doanh nghi p trên c s so sánh các t l c a doanh nghi p v i
t l tham chi u.
Trong phân tích tài chính doanh nghi p, các t l tài chính đ c phân chia thành
các nhóm t l đ c tr ng, ph n ánh nh ng n i dung c b n theo các m c tiêu ho t
đ ng c a doanh nghi p. M i nhóm t l l i bao g m nhi u t l ph n ánh riêng l ,
t ng b ph n c a ho t đ ng tài chính trong m i tr ng h p khác nhau, tùy theo giác
đ phân tích, ng i phân tích l a ch n các nhóm ch tiêu khác nhau đ ph c v m c
tiêu phân tích c a mình. Nhìn chung có 4 nhóm sau:
Kh n ng sinh l i: đo l ng n ng l c có lãi và m c sinh l i c a Công ty
6

Thang Long University Library


Kh n ng thanh toán: đo l ng kh n ng thanh toán c a m t Công ty trong vi c
thanh toán n ng n h n khi t i h n.
Hi u qu ho t đ ng: o l ng hi u qu trong vi c s d ng các ngu n l c c a
Công ty.
C c u v n: o l ng ph m vi theo đó vi c trang tr i kh n ng tài chính cho các
kho n vay n c a Công ty đ c th c hi n b ng cách vay n ho c bán c ph n thêm.

Ch n đúng các t s và ti n hành phân tích chúng ch c ch n s phát hi n đ c tình
hình tài chính. Phân tích ch s cho phép phân tích đ y đ khuynh h ng vì m t s d u
hi u có th k t lu n thông qua quan sát s l n các hi n t ng nghiên c u riêng r .
1.1.5.3.Ph

ng pháp cân đ i

Trong quá trình ho t đ ng kinh doanh c a doanh nghi p hình thành nhi u m i
liên h cân đ i nh : cân đ i gi a tài s n và ngu n v n, cân đ i gi a doanh thu, chi phí
và k t qu , cân đ i gi a dòng ti n vào và dòng ti n ra, cân đ i gi a t ng và gi m...C th
là các cân đ i c b n:
T ng tài s n

=

TSNH + TSDH

T ng tài s n

=

T ng ngu n v n

L i nhu n

=

Doanh thu - Chi phí

Dòng ti n thu n =

Dòng ti n vào - Dòng ti n ra

D a vào nh ng cân đ i c b n trên, trong phân tích tài chính th ng v n d ng
ph ng pháp cân đ i liên h đ xem xét nh h ng c a t ng nhân t đ n bi n đ ng
c a ch tiêu phân tích. Ch ng h n, v i bi n đ ng c a t ng tài s n gi a hai th i đi m,
ph ng pháp này s cho th y lo i tài s n nào (hàng t n kho, n ph i thu, TSC ...
bi n đ ng nh h ng đ n bi n đ ng t ng tài s n c a doanh nghi p. Nh v y, d a vào
bi n đ ng c a t ng b ph n mà ch tiêu phân tích s đ c đánh giá đ y đ h n.
1.2. N i dung phân tích tài chính doanh nghi p
1.2.1. Phân tích tình hình bi n đ ng v tài s n và ngu n v n
Trong quá trình ho t đ ng, tài s n và ngu n v n c a doanh nghi p luôn v n đ ng
và bi n đ i đ t o ra s n ph m và thu nh p cho doanh nghi p đó. V y đ xem xét s
v n đ ng, bi n đ i đó ta có th phân tích qua nh ng thay đ i trong b ng cân đ i k
toán:
B ng cân đ i k toán: là m t báo cáo tài chính t ng h p, ph n ánh t ng quát toàn
b tài s n hi n có và ngu n hình thành tài s n đó c a doanh nghi p t i m t th i đi m
nh t đ nh.
7


ây là báo cáo có ý ngh a quan tr ng đ i v i m i đ i t ng có quan h s h u,
quan h kinh doanh và quan h qu n lý v i doanh nghi p. Thông qua b ng cân đ i k
toán có th nh n xét và đánh giá khái quát tình hình tài chính c a doanh nghi p thông
qua phân tích c c u tài s n và ngu n v n, tình hình s d ng v n…
N i dung c a b ng cân đ i k toán th hi n qua h th ng các ch tiêu ph n ánh
tình hình tài s n và ngu n hình thành tài s n. Các ch tiêu đ c phân lo i s p x p
thành t ng lo i, m c và ch tiêu c th .
K t c u b ng cân đ i k toán đ c chia làm hai ph n theo nguyên t c cân đ i:
T NG TÀI S N = T NG NGU N V N

Vi c ti n hành phân tích b ng cân đ i k toán đ c th c hi n nh sau:
 Xemăxétăc ăc u và s bi năđ ng c a tài s n
Là vi c xem xét thông qua vi c tính toán t tr ng t ng lo i tài s n và so sánh
gi a s đ u k và cu i k v c s tuy t đ i l n s t ng đ i. Qua đó th y đ c s
bi n đ ng v quy mô tài s n và n ng l c kinh doanh c a doanh nghi p. M t khác t p
trung vào m t s lo i tài s n c th :
- S bi n đ ng tài s n ti n và đ u t ng n h n nh h
v i các kho n n đ n h n.
- S bi n đ ng c a hàng t n kho ch u nh h
doanh t khâu d tr s n xu t t i khâu bán hàng.

ng t i kh n ng ng phó đ i

ng l n t i quá trình s n xu t kinh

- S bi n đ ng c a kho n ph i thu ch u nh h ng c a công vi c thanh toán và
chính sách tín d ng c a doanh nghi p đ i v i khách hàng. i u đó nh h ng đ n vi c
qu n lý s d ng v n.
- S bi n đ ng c a tài s n c đ nh cho th y quy mô và n ng l c s n xu t hi n có
c a doanh nghi p.
 Xemăxétăc ăc u và s bi năđ ng ngu n v n
Là vi c tính toán t tr ng t ng lo i ngu n v n chi m trong t ng s ngu n v n, so
sánh s tuy t đ i và s t ng đ i gi a đ u k và cu i k . T đó phân tích c c u v n
đã h p lý hay ch a, s bi n đ ng có phù h p v i xu h ng phát tri n c a doanh
nghi p hay không, hay có gây h u qu gì, ti m n gì không t t đ i v i tình hình tài
chính c a doanh nghi p hay không? N u ngu n v n ch s h u chi m t tr ng cao
trong t ng ngu n v n thì doanh nghi p có đ kh n ng t b o đ m v m t tài chính và
m c đ đ c l p c a doanh nghi p đ i v i các ch n là cao. Ng c l i, n u công n
ph i tr chi m ch y u trong t ng s ngu n v n thì kh n ng đ m b o v m t tài chính
c a doanh nghi p s th p.

Khi phân tích ph n này c n k t h p v i ph n tài s n đ th y đ c m i quan h
v i các ch tiêu, kho n m c nh m phân tích đ c sát h n.
8

Thang Long University Library


 Xem xét m i quan h cơnăđ i gi a tài s
M i quan h cân đ i gi a tài s n và ngu n v
s n và c c u ngu n v n c a DN trong ho t đ
gi a ngu n v n mà DN huy đ ng và vi c s d
tr , s d ng tài s n có hi u qu hay không.

n và ngu n v n
n th hi n s t ng quan v c c u tài
ng kinh doanh, th hi n đ c s h p lý
ng chúng vào vi c đ u t , mua s m, d

1.2.2. Phân tích tình hình doanh thu, chi phí, l i nhu n
Báo cáo k t qu kinh doanh ph n ánh m t cách t ng quát tình hình và k t qu
kinh doanh trong m t niên đ k toán. S li u trong báo cáo này cung c p nh ng thông
tin t ng h p nh t v ph ng th c kinh doanh c a doanh nghi p trong k và ch ra
r ng, các ho t đ ng kinh doanh đem l i l i nhu n hay không, đ ng th i nó ph n ánh
tình hình s d ng các ti m n ng v v n, lao đ ng, k thu t và kinh nghi m qu n lý c a
doanh nghi p. Phân tích b ng báo cáo k t qu kinh doanh g m:
Phân tích doanh thu: ây là ch tiêu quan tr ng nh h
đ ng kinh doanh. Thông th ng doanh thu t i t các kho n:

ng đ n k t qu ho t

- Doanh thu bán hàng: Là toàn b giá tr s n ph m hàng hóa, d ch v mà doanh
nghi p bán trong k .
- Doanh thu thu n là doanh thu bán hàng sau khi đã tr các kho n gi m tr doanh thu.
- Doanh thu ho t đ ng tài chính: Là các kho n thu bao g m ti n lãi t ho t đ ng
cho vay, g i ti n, cho thuê tài s n, c t c, l i nhu n đ c chia…
Phân tích chi phí: Chi phí là nh ng kho n ti n b ra đ ph c v ho t đ ng s n
xu t kinh doanh, chi phí có nh h ng tr c ti p đ n giá thành, giá bán và l i nhu n.
Do đó phân tích chi phí đ bi t xu h ng bi n đ ng c a ch tiêu này theo th i gian có
h ng tích c c hay không và vi c qu n lý chi phí đã hi u qu ch a. Các chi phí trong
báo cáo k t qu ho t đ ng kinh doanh bao g m:
- Giá v n hàng bán: Giá v n hàng bán là toàn b chi phí đ t o ra m t thành ph m.
i v i m t Công ty th ng m i thì giá v n hàng bán là t ng chi phí c n thi t đ hàng
có m t trong kho. i v i Công ty s n xu t, thì giá v n c ng t ng t nh ng ph c t p
h n do đ u vào c a nó là nguyên li u ch không ph i thành ph m.
- Chi phí bán hàng: Là các chi phí phát sinh trong quá trình bán hàng c a doanh
nghi p, g m các kho n nh chi phí nhân viên bán hàng, chi phí bao bì s n ph m hay
các chi phí nh m qu ng cáo, ti p th s n ph m…
- Chi phí qu n lý doanh nghi p: Là nh ng kho n chi phí có liên quan chung đ n
toàn b ho t đ ng c a c doanh nghi p mà không tách riêng đ c cho b t k ho t
đ ng nào. Chi phí qu n lý doanh nghi p bao g m: chi phí nhân viên qu n lý, chi phí

9


v t li u, công c d ng c , chi phí kh u hao tài s n c đinh, chi phí d ch v mua ngoài
và các chi phí b ng ti n khác.
- Chi phí ho t đ ng tài chính: Bao g m các kho n l liên quan đ n ho t đ ng tài
chính, chi phí đi vay, chi phí liên quan đ n v n kinh doanh, chuy n nh ng ch ng
khoán hay l t giá h i đoái…
Phân tích l i nhu n: L i nhu n là ch tiêu t ng h p bi u hi n k t qu c a quá

trình s n xu t kinh doanh. L i nhu n cao cho th y doanh nghi p ho t đ ng t t, ít r i
ro và ng c l i. Thông qua phân tích m i quan h gi a t ng doanh thu, t ng chi phí
và l i nhu n đ t đ c c a doanh nghi p, s đánh giá đ c chính xác hi u qu kinh
doanh và kh n ng sinh l i cho ch s h u.
K t h p nh ng nh n xét và đánh giá rút ra t ba ph n doanh thu, chi phí và l i
nhu n đ làm r xu h ng bi n đ ng c a k t qu s n xu t kinh doanh và đ a ra các
quy t đ nh qu n lý, quy t đ nh tài chính phù h p nh t.
1.2.3. Phân tích báo cáo l u chuy n ti n t
Báo cáo l u chuy n ti n t cho bi t kh n ng t o ti n, tình hình qu n lí các tài
s n và trách nhi m pháp lí ngoài v n hi n th i, chi ti t các kho n đ u t vào tài s n
s n xu t và các kho n đ u t tài chính c a doanh nghi p. Nó cho phép c các nhà qu n
lí c ng nh các nhà nghiên c u tr l i đ c nh ng v n đ quan tr ng liên quan đ n
ti n nh :
- Li u doanh nghi p có đ ti n đ chi tr cho các kho n n ng n h n cho nhà cung
c p và nh ng ch n khác mà không ph i đi vay không?
- Doanh nghi p có th qu n lí đ c các tài kho n ph i thu, b ng ki m kê.
- Doanh nghi p có nh ng kho n đ u t hi u qu cao không?
- Doanh nghi p có th t t o ra đ c dòng ti n t đ tài tr cho các kho n đ u t
c n thi t mà không ph thu c vào v n t bên ngoài không?
- Doanh nghi p có đang thay đ i c c u n không?
Báo cáo l u chuy n ti n t cung c p thông tin liên quan ba ho t đ ng chính t o ra
và s d ng ti n là: ho t đ ng s n xu t, kinh doanh, ho t đ ng tài chính, ho t đ ng đ u
t . B ng l u chuy n ti n t có liên quan m t thi t v i b ng cân đ i k toán và báo cáo
k t qu kinh doanh c a doanh nghi p. Nó c n các d li u t :
- B ng cân đ i k toán dùng đ thu th p dòng ti n t t t c các ho t đ ng.
quá
trình này đ c d dàng nên tính toán thay đ i t th i đi m đ u kì đ n th i đi m cu i kì
c a m i kho n.
- M t báo cáo k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh s d ng ban đ u đ thu th p
các dòng ti n t ho t đ ng s n xu t kinh doanh .

10

Thang Long University Library


1.2.4. ánh giá tình hình tài chính thông qua các nhóm ch tiêu tài chính
1.2.4.1.Nhóm ch tiêu v kh n ng thanh toán
Nhi u doanh nghi p b r i vào tình tr ng phá s n vì thi u v n, vì v y c n ph i
ki m tra kh n ng c a doanh nghi p có th tr đ c các kho n n th ng m i và hoàn
tr v n hay không là m t trong nh ng c s đánh giá s n đ nh, v ng vàng v tài
chính c a doanh nghi p, thông qua các ch tiêu:
 Kh n ngăthanhătoánăng n h n
Ph n ánh m i quan h gi a tài s n ng n h n và các kho n n ng n h n. H s
thanh toán ng n h n th hi n m c đ đ m b o c a tài s n ng n h n v i n ng n h n.
N ng n h n là các kho n n ph i thanh toán trong k , do đó doanh nghi p ph i dùng
tài s n c a mình đ thanh toán b ng cách chuy n đ i m t b ph n tài s n thành ti n.
Tài s n ng n h n
Kh n ng thanh toán ng n h n =
N ng n h n
Tùy vào ngành ngh kinh doanh mà h s này có giá tr khác nhau. Ngành ngh
nào mà tài s n l u đ ng chi m t tr ng l n trong t ng s tài s n thì h s này l n và
ng c l i.
H s này có giá tr càng cao thì kh n ng thanh toán n ng n h n c a doanh
nghi p càng t t và ng c l i. N u kh n ng thanh toán hi n hành nh h n 1 thì doanh
nghi p không đ kh n ng thanh toán n ng n h n. Tuy nhiên khi h s này có giá tr
quá cao thì có ngh a doanh nghi p đ u t quá nhi u vào tài s n l u đ ng hay đ n gi n
là vi c qu n tr tài s n l u đ ng c a doanh nghi p không hi u qu vì có nhi u ti n m t
nhàn r i hay có quá nhi u n ph i thu…do đó làm gi m l i nhu n c a doanh nghi p.
 Kh n ngăthanhătoánănhanh
Các tài s n ng n h n khi mang đi thanh toán cho ch n đ u ph i chuy n đ i

thành ti n. Trong tài s n hi n có thì v t t hàng hóa t n kho ch a th chuy n đ i ngay
thành ti n, do đó có kh n ng thanh toán kém nh t. Vì v y, kh n ng thanh toán nhanh
là th c đo kh n ng tr n ngân hàng c a doanh nghi p trong k không d a vào vi c
bán các lo i v t t , hàng hóa. Tùy theo m c đ c a vi c thanh toán n , h s kh n ng
thanh toán nhanh có th đ c xác đ nh theo công th c:
Kh n ng thanh toán nhanh

=

Tài s n ng n h n – Hàng t n kho

N ng n h n
Nhìn chung h s này b ng m t là lý t ng nh t. N u h s này nh h n m t,
ch ng t doanh nghi p không đ kh n ng thanh toán mà không dùng t i hàng t n
kho. Tuy nhiên đ l n c a h s này ph thu c vào ngành ngh kinh doanh và k h n
thanh toán các món n trong k .
11


 Kh n ngăthanhătoánăt c th i.
Kh n ng thanh toán t c th i

=

Ti n+ các kho n t

ng đ

ng ti n

N ng n h n
Ti n và các kho n t ng đ ng ti n là các tài s n mang tính thanh kho n cao
nh t c a doanh nghi p. H s thanh toán t c th i th hi n m i quan h ti n (ti n m t
và các kho n t ng đ ng ti n nh ch ng khoán ng n h n d chuy n đ i... và kho n
n đ n h n ph i tr . H s thanh toán t c th i quá cao t c doanh nghi p d tr quá
nhi u ti n m t thì doanh nghi p b l c h i sinh l i. Các ch n đánh giá m c trung
bình h p lý cho t l này là 0,5. Khi h s này l n h n 0,5 thì kh n ng thanh toán t c
th i c a doanh nghi p là kh quan và ng c l i, n u h s này nh h n 0,5 thì doanh
nghi p s g p khó kh n trong vi c thanh toán n .
1.2.4.2.Nhóm ch s v kh n ng ho t đ ng
Các ch s này dùng đ đánh giá m t cách khái quát hi u qu s d ng v n, tài
s n c a doanh nghi p b ng cách so sánh doanh thu v i vi c b v n vào kinh doanh
d i các lo i tài s n khác nhau.
 Vòng quay hàng t n kho
Vòng quay hàng t n kho là quan h t l gi a giá v n hàng bán v i tr giá hàng
t n kho bình quân trong k . S vòng quay hàng t n kho là s l n mà hàng hóa t n kho
bình quân l u chuy n trong k . S vòng quay hàng t n kho đ c xác đ nh theo công
th c:
Giá v n hàng bán
Vòng quay hàng t n kho
=
Tr giá hàng t n kho bình quân
Ch tiêu vòng quay hàng t n kho ph n ánh s l n hàng t n kho đ c bán ra trong
k k toán và có nh h ng tr c ti p đ n nhu c u v n luân chuy n. Giá tr vòng quay
hàng t n kho càng l n cho bi t doanh nghi p s d ng v n l u đ ng càng hi u qu , góp
ph n nâng cao tính n ng đ ng trong s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p. Vòng quay
th p là do doanh nghi p l u gi quá nhi u hàng t n kho, dòng ti n s gi m đi do v n kém
ho t đ ng và gánh n ng tr lãi t ng lên, t n kém chi phí l u gi và r i ro khó tiêu th do
không phù h p v i nhu c u tiêu dùng ho c th tr ng kém đi. Vòng quay hàng t n kho
c a các doanh nghi p có quy mô l n có xu h ng cao h n các doanh nghi p có quy mô

nh . Riêng các doanh nghi p thu c l nh v c th ng m i d ch v thì vòng quay hàng t n
kho có xu h ng càng l n khi doanh nghi p có quy mô ho t đông càng nh .
T vi c xác đ nh s vòng quay hàng t n kho ta tính đ c s ngày trung bình c a
m t vòng quay hàng t n kho (k luân chuy n hàng t n kho).
360
K luân chuy n hàng t n kho =
Vòng quay hàng t n kho
12

Thang Long University Library


Cho bi t s ngày bình quân m t vòng quay hàng t n kho, con s này càng nh thì
ch ng t th i gian t n kho càng ít, doanh nghi p đ o v n nhanh.
 Vòng quay kho n ph i thu
Vòng quay kho n ph i thu ph n ánh t c đ chuy n đ i các kho n ph i thu thành
ti n m t c a doanh nghi p nhanh hay ch m đ c xác đ nh nh sau:
Doanh thu thu n
Vòng quay kho n ph i thu
=
Kho n ph i thu bình quân
S vòng quay kho n ph i thu l n ch ng t t c đ thu h i các kho n ph i thu
nhanh, đó là d u hi u t t vì doanh nghi p không ph i đ u t nhi u vào các kho n ph i thu.
 K thu ti n bình quân
K thu ti n bình quân ph n ánh s ngày c n thi t đ thu d i đ c kho n ph i thu.
Vòng quay kho n ph i thu càng l n thì k thu ti n bình quân càng nh và ng c l i.
360
K thu ti n bình quân
=
Vòng quay kho n ph i thu

Vòng quay các kho n ph i thu nói lên kh n ng thu h i v n nhanh hay ch m trong
quá trình thanh toán. H s này trên nguyên t c càng th p càng t t. Tuy nhiên, còn
ph i xem xét l i các m c tiêu và chính sách c a doanh nghi p nh m c tiêu m r ng
th tr ng, chính sách tín d ng.
Trong phân tích tài chính, k thu ti n bình quân đ c s d ng đ đánh giá kh
n ng thu ti n trong thanh toán trên c s các kho n ph i thu và doanh thu bình quân
m t ngày. T s này cho bi t doanh nghi p m t bình quân là bao nhiêu ngày đ thu h i
các kho n ph i thu c a mình. Vòng quay các kho n ph i thu càng cao thì k thu ti n
càng th p và ng c l i. D a vào k thu ti n bình quân, có th nh n ra chính sách bán
tr ch m c a doanh nghi p, ch t l ng công tác theo d i thu h i n c a doanh nghi p.
Các kho n ph i thu l n hay nh ph thu c vào nhi u y u t :
- Tính ch t c a vi c doanh nghi p ch p nh n bán hàng ch u: M t s doanh
nghi p có chính sách m r ng bán ch u và ch p nh n kéo dài th i h n thanh toán h n
các đ i th c nh tranh đ phát tri n th tr ng.
- Tình tr ng c a n n kinh t : Khi tình hình thu n l i các doanh nghi p có khuynh
h ng d dàng ch p nh n bán ch u và ng c l i. N u ch p nh n t ng th i gian bán
ch u cho khách hàng mà không t ng đ c m c tiêu th thì đó là d u hi u x u v tình
hình kinh doanh. Doanh nghi p c n ph i thay đ i chính sách tiêu th đ gi khách
hàng ho c nâng cao kh n ng c nh tranh c a s n ph m. Nh ng tình tr ng đó c ng có
th là do khách hàng g p khó kh n trong chi tr nh t là vào th i k kinh t suy thoái.
Tình hu ng đó gây khó kh n dây chuy n cho các doanh nghi p bán ch u.
13


- Chính sách tín d ng và chi phí bán hàng ch u: khi lãi su t tín d ng c p cho các
doanh nghi p đ tài tr cho kinh doanh t ng, các doanh nghi p có xu h ng gi m th i
gian bán ch u vì n u ti p t c kéo dài th i h n s r t t n kém v chi phí tài chính.
- Ngoài ra đ l n c a các kho n ph i thu còn ph thu c vào các kho n tr tr
c a doanh nghi p.

c

 Th iăgianăquayăv ngăti nă
Th i gian quay
=
vòng c a ti n

Th i gian quay
vòng hàng t n +
kho

Th i gian thu n
trung bình

-

Th i gian
tr ch m
trung bình

Trong đó:
Th i gian tr
ch m trung
bình

Ph i tr ng
=

360

i bán bình quân

x
Giá v n hàng bán

Ch tiêu th i gian quay vòng ti n là s k t h p c a ba ch tiêu đánh giá công tác
qu n lý hàng l u kho, kho n ph i thu, kho n ph i tr . Th i gian quay vòng ti n ng n,
ch ng t doanh nghi p s m thu h i đ c ti n m t trong ho t đ ng s n xu t kinh
doanh, qu n lý hi u qu khi gi đ c th i gian quay vòng hàng t n kho và các kho n
ph i thu m c th p, chi m d ng đ c th i gian dài đ i v i các kho n n . Tuy nhiên,
c ng tùy vào đ c đi m c a ngành ngh kinh doanh mà doanh nghi p ho t đ ng, đ i
v i doanh nghi p ho t đ ng trong l nh v c th ng m i d ch v thì th i gian quay vòng
ti n s ng n h n nhi u so v i doanh nghi p ho t đ ng trong l nh v c s n xu t.
 Hi u su t s d ng tài s n ng n h n
Doanh thu thu n
Hi u su t s d ng tài s n ng n h n

=
Tài s n ng n h n bình quân

Ch tiêu hi u su t s d ng tài s n ng n h n cho bi t m i đ ng tài s n ng n h n
c a doanh nghi p t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh thu. Tài s n ng n h n đây bao
g m ti n và các kho n t ng đ ng ti n, các kho n đ u t ch ng khoán ng n h n, tr
tr c ng n h n và hàng t n kho.
 Hi u su t s d ng tài s n dài h n
Hi u su t s d ng tài s n dài h n

Doanh thu thu n
=
Tài s n dài h n bình quân

Ch tiêu này cho bi t m t đ ng tài s n c đ nh t o ra đ c bao nhiêu đ ng doanh
thu trong k . Tài s n c đ nh đây ch y u là máy móc, thi t b , nhà x ng, đ c xác
14

Thang Long University Library


đ nh là giá tr còn l i t i th i đi m l p báo cáo t c là b ng nguyên giá tài s n c đ nh
tr đi hao mòn lu k . T s này đ c xác đ nh riêng bi t nh m đánh giá hi u qu ho t
đ ng c a riêng tài s n c đ nh.
 Hi u su t s d ng t ng tài s n
Hi u su t s d ng t ng tài s n

=

Doanh thu thu n

T ng tài s n bình quân
Ch tiêu hi u su t s d ng t ng tài s n đo l ng hi u qu s d ng tài s n nói
chung c a doanh nghi p, không phân bi t tài s n dài h n hay tài s n ng n h n, nh m
giúp ch doanh nghi p th y đ c hi u qu đ u t và hi u qu s d ng tài s n cho ho t
đ ng s n xu t kinh doanh. Ch tiêu này cho bi t m t đ ng tài s n t o ra bao nhiêu
đ ng doanh thu, ph n ánh v n c a doanh nghi p trong k quay đ c bao nhiêu vòng.
Qua ch tiêu này có th đánh giá kh n ng s d ng tài s n c a doanh nghi p th hi n
qua doanh thu thu n đ c sinh ra t tài s n mà doanh nghi p đã đ u t . Vi c t ng
nhanh vòng quay toàn b v n c a doanh nghi p góp ph n không nh vào vi c t ng l i
nhu n, t ng kh n ng c nh tranh và uy tín cho doanh nghi p.
H s này ch u nh h ng c a đ c đi m ngành ngh kinh doanh, chi n l c kinh
doanh và trình đ qu n lý s d ng v n c a doanh nghi p. Tuy nhiên, n u xem xét v i

trung bình ngành mà h s này quá cao thì có th v n kinh doanh đã đ c khai thác
g n h t công su t, mu n m r ng quy mô thì vi c đ u t thêm v n kinh doanh là đi u
t t y u… Do v y khi phân tích c n d a vào nh ng đ c tr ng này đ đánh giá kh n ng
phát huy tri t đ n ng l c s n xu t c a doanh nghi p c ng nh tìm ph ng án b sung
v n k p th i khi c n thi t.
1.2.4.3.Nhóm ch tiêu v kh n ng qu n lý n
Các doanh nghi p luôn thay đ i t tr ng các lo i v n theo xu h ng h p lý (k t
c u v n t i u . Nh ng k t c u này luôn b phá v do tình hình đ u t . Vì v y, nghiên
c u c c u v n, c c u tài s n, t su t t tài tr s cung c p cho các nhà qu n tr tài
chính m t cái nhìn t ng quát v s phát tri n lâu dài c a doanh nghi p.
 H s n
Ch tiêu này ph n ánh trong m t đ ng v n hi n nay c a doanh nghi p đang s
d ng có bao nhiêu đ ng v n đi vay. H s n th hi n m c đ đ c l p, t ch v tài
chính c a doanh nghi p, m c đ ch p nh n r i ro m o hi m c a lãnh đ o c ng nh
m c đ khó kh n v tài chính. Ngoài ra nó còn th hi n tr c ti p m c đ s d ng đòn
b y tài chính và r i ro tài chính c a doanh nghi p.
H s n

=

15

N ph i tr
T ng ngu n v n


Các ch n th ng thích h s này th p vì nó đ m b o kh n ng các kho n vay
c a h s thu h i đ c. Còn ch doanh nghi p thì thích h s này cao b i vì khi đó h
ch c n b m t l ng v n ch ít h n mà l i đ c s d ng m t l ng tài s n l n vào
kinh doanh. Khi t su t l i nhu n trên v n kinh doanh (ROAE) l n h n chi phí s d ng

v n vay(i), n u DN vay càng nhi u thì ph n l i nhu n dành cho ch s h u càng cao
(ROE càng cao). H s n cao đ ng ngh a v i r i ro m t kh n ng thanh toán l n.
 H ăs ăv năch
H s v n ch

V n ch s h u

=

T ng ngu n v n
H s này ph n ánh t tr ng ngu n v n ch s h u trên t ng tài s n c a doanh
nghi p.
xác đ nh m c đ phù h p v t l v n ch s h u trong ngu n v n c a
doanh nghi p s ph thu c r t l n vào ho t đ ng và chính sách c a t ng doanh nghi p
c ng nh t ng ngành.
- T s này cao ch ng t kh n ng t ch tài chính c a doanh nghi p, nh ng c ng cho
th y doanh nghi p ch a t n d ng đòn b y tài chính nhi u.
 H ăs ăn ătrênăv năch ăs ăh u
T ng n
H s n so v i v n ch s h u

=
V n ch s h u

H s này đo l ng m
v i m c đ s d ng v n ch
- M i quan h gi a m
c a doanh nghi p.
- M i quan h t ng
nghi p.

c đ s d ng n c a doanh nghi p trong m i t ng quan
s h u. V m t ý ngh a h s này cho bi t:
c đ s d ng n so v i m c đ s d ng v n ch s h u
ng gi a các kho n n và v n ch s h u trong doanh

 H s kh n ngăthanhătoánălƣiăvay
Lãi vay ph i tr là m t kho n chi phí c đ nh, ngu n đ tr lãi vay là l i nhu n
g p sau khi tr đi chi phí qu n lý doanh nghi p, chi phí bán hàng. So sánh ngu n đ
tr lãi vay và lãi vay ph i tr s cho chúng ta th y doanh nghi p đã s n sàng tr ti n đi
vay đ n m c đ nào…
H s này đ c xác đ nh nh sau:
EBIT
Kh n ng thanh toán lãi vay
=
Lãi vay trong k
T s này đánh giá kh n ng tr lãi vay c a doanh nghi p. H s này cho bi t s
v n mà doanh nghi p đi vay đ c s d ng nh th nào, đem l i m t kho n l i nhu n
bao nhiêu và có đ bù đ p ti n lãi vay hay không.
16

Thang Long University Library


1.2.4.4. Nhóm ch s ph n ánh kh

n ng sinh l i

Các ch tiêu sinh l i r t đ c các nhà qu n tr tài chính quan tâm b i vì chúng là
c s quan tr ng đ đánh giá k t qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh trong m t k nh t

đ nh, đây là đáp s sau cùng c a hi u qu kinh doanh mà còn là m t lu n c quan
tr ng đ các nhà ho ch đ nh đ a ra quy t đ nh tài chính t ng lai.
 T su t l i nhu n ròng trên doanh thu (ROS)
L i nhu n sau thu
ROS
=
Doanh thu thu n
Ch tiêu này ph n ánh c m t đ ng DTT t o đ c trong k thì Công ty thu đ c
bao nhiêu đ ng LNST. T s này mang giá tr d ng ngh a là Công ty kinh doanh có
lãi, t s càng l n ngh a là lãi càng l n. T s mang giá tr âm ngh a là Công ty kinh
doanh thua l .
 T su t l i nhu n trên tài s n (ROA)
ROA

=

L i nhu n sau thu

T ng tài s n bình quân
Ch s này ph n ánh s d ng bình quân m t đ ng tài s n t o ra đ c bao nhiêu
đ ng l i nhu n sau thu . S c sinh l i c a tài s n càng l n thì hi u qu s d ng tài s n
càng cao và ng c l i.
N u t s này l n h n 0, thì có ngh a doanh nghi p làm n có lãi. T s càng cao
cho th y doanh nghi p làm n càng hi u qu . Còn n u t s nh h n 0, thì doanh
nghi p làm n thua l . M c lãi hay l đ c đo b ng ph n tr m c a giá tr bình quân
t ng tài s n c a doanh nghi p. T s cho bi t hi u qu qu n lý và s d ng tài s n đ
t o ra thu nh p c a doanh nghi p.
T s l i nhu n ròng trên tài s n ph thu c vào mùa v kinh doanh và ngành
ngh kinh doanh. Do đó, ng i phân tích tài chính doanh nghi p ch s d ng t s này
trong so sánh doanh nghi p v i bình quân toàn ngành ho c v i doanh nghi p khác

cùng ngành và so sánh cùng m t th i k
 T su t l i nhu n trên v n ch (ROE)
ROE

=

L i nhu n sau thu

V n ch s h u bình quân
Ch s này cho bi t bao nhiêu đ ng l i nhu n sau thu đ c t o ra t m t đ ng
v n ch s h u. Thông th ng đ đánh giá thì ng i ta th ng so sánh v i ch s này
c a n m tr c đó. Ch s này ph thu c vào t ng ngành c th .
Các ch tiêu t su t l i nhu n trên là nh ng ch tiêu đánh giá t ng quát v tình
hình tài chính và hi u qu ho t đ ng s n xu t kinh doanh c a doanh nghi p.
17


Các t su t này càng l n thì doanh nghi p s n xu t kinh doanh càng có hi u qu
và ng c l i cho th y doanh nghi p đang g p khó kh n trong ho t đ ng s n xu t kinh
doanh, c nh báo ti m n r i ro, đòi h i doanh nghi p ph i có bi n pháp kh c ph c.
1.2.4.5.

ng th c Dupont

B n ch t c a ph ng pháp DUPONT là tách m t t s t ng h p ph n ánh s c
sinh l i c a doanh nghi p nh thu nh p trên tài s n ROA, thu nh p sau thu trên v n
ch s h u ROE thành tích s c a chu i các t s có m i quan h nhân qu v i nhau.
i u đó cho phép phân tích nh h ng c a các t s đó đ i v i t s t ng h p.
Ph ng pháp phân tích DUPONT là phân tích t ng h p tình hình tài chính c a
doanh nghi p. Thông qua quan h c a m t s ch tiêu ch y u đ ph n ánh thành tích

tài chính c a doanh nghi p m t cách tr c quan, rõ ràng. Thông qua vi c s d ng
ph ng pháp phân tích DUPONT đ phân tích t trên xu ng không nh ng có th tìm
hi u đ c tình tr ng chung c a tài chính doanh nghi p, cùng các quan h c c u gi a
các ch tiêu đánh giá tài chính, làm r các nhân t nh h ng làm bi n đ ng t ng gi m
c a các ch tiêu tài chính ch y u, cùng các v n đ còn t n t i mà còn có th giúp các
nhà qu n lý doanh nghi p làm u hoá c c u kinh doanh và c c u ho t đ ng tài
chính, t o c s cho vi c nâng cao hi u qu tài chính doanh nghi p.
ng th c Dupont th nh t:
LNST
LNST
Doanh thu
ROA =
=
x
T ng tài s n
Doanh thu
T ng tài s n
Ph ng trình này cho th y ROS ph thu c vào 2 nhân t :
Thu nh p c a doanh nghi p trên m t đ ng doanh thu là bao nhiêu, m t đ ng tài
s n thì t o ra bao nhiêu đ ng doanh thu.
Sau khi phân tích, ta s xác đ nh chính xác ngu n g c làm gi m l i nhu n c a
doanh nghi p ho c s l ng hàng hóa bán ra không đ l n đ t o l i nhu n ho c l i
nhu n thu n trên m y đ ng doanh thu quá th p.
Có 2 h ng đ t ng ROA: t ng ROS ho c t ng hi u su t s d ng t ng tài s n.
Mu n t ng ROS: c n ph n đ u t ng lãi ròng b ng cách ti t ki m chi phí và t ng
giá bán.
Mu n t ng hi u su t s d ng t ng tài s n c n ph n đ u t ng doanh thu b ng cách
gi m giá bán và t ng c ng các ho t đ ng xúc ti n bán hàng.
ng th c Dupont th 2:
LNST

ROE =
=
V n ch s h u
= ROA x T su t đòn b y

LNST
T ng tài s n

x

18

Thang Long University Library

T ng tài s n
V n ch s h u


S phân tích thành ph n t o nên ROE cho th y r ng khi t s n t ng lên thì
ROE c ng cao h n, t l n cao s khu ch tr ng m t h qu l i nhu n là: N u doanh
nghi p có l i thì l i nhu n s r t cao và ng c l i.
Có 2 h ng đ t ng ROE: t ng ROA ho c t ng t ng tài s n/V n ch s h u.
Mu n t ng ROA ta làm theo đ ng th c 1
Mu n t ng t ng tài s n/V n ch s h u c n ph n đ u gi m v n ch s h u và
t ng n .
ng th c này cho th y t s n càng cao thì l i nhu n c a ch s h u càng cao.
Tuy nhiên, khi t s n t ng thì r i ro t ng.
ng th c Dupont t ng h p.
LNST
Doanh thu

T ng tài s n
ROE =
x
x
Doanh thu
T ng tài s n
V n ch s h u
ROE ph thu c vào 3 y u t ROS, ROA, và t s t ng TS / VCSH.
Các nhân t này có th nh h ng trái chi u nhau đ i v i ROE. Phân tích đ ng
th c Dupont là xác đ nh nh h ng c a 3 nhân t đ n ROE c a doanh nghi p đ tìm
hi u nguyên nhân làm t ng gi m t s này.
1.2.5.Các nhân t

nh h

ng đ n phân tích tài chính doanh nghi p

1.2.5.1.Các nhân t ch quan
 Ch tăl ngăthôngătinăs ăd ng: ây là y u t quan tr ng hàng đ u quy t đ nh
ch t l ng phân tích tài chính, b i m t khi thông tin s d ng không chính xác, không
phù h p thì k t qu mà phân tích tài chính đem l i ch là hình th c, không có ý ngh a
gì. Vì v y, có th nói thông tin s d ng trong phân tích tài chính là n n t ng c a phân
tích tài chính.
T nh ng thông tin bên trong tr c ti p ph n ánh tài chính doanh nghi p đ n
nh ng thông tin bên ngoài liên quan đ n môi tr ng ho t đ ng c a doanh nghi p,
ng i phân tích có th th y đ c tình hình tài chính doanh nghi p trong quá kh , hi n
t i và d đoán xu h ng phát tri n trong t ng lai.
- Tình hình n n kinh t trong và ngoài n c không ng ng bi n đ ng, tác đ ng
hàng ngày đ n đi u ki n kinh doanh c a doanh nghi p. H n n a, ti n l i có giá tr theo
th i gian, m t đ ng ti n hôm nay có giá tr khác m t đ ng ti n trong t ng lai. Do đó,

tính k p th i, giá tr d đoán là đ c đi m c n thi t làm nên s phù h p c a thông tin.
Thi u đi s phù h p và chính xác, thông tin không còn đ tin c y và đi u này t t y u
nh h ng đ n ch t l ng phân tích tài chính doanh nghi p.
 Trìnhăđ ăcánăb ăphơnătích: Có đ c thông tin phù h p và chính xác nh ng t p
h p và x lý thông tin đó nh th nào đ đ a l i k t qu phân tích tài chính có ch t
l ng cao l i là đi u không đ n gi n. Nó ph thu c r t nhi u vào trình đ c a cán b
19


th c hi n phân tích. T các thông tin thu th p đ c, các cán b phân tích ph i tính
toán các ch tiêu, thi t l p các b ng bi u. Tuy nhiên, đó ch là nh ng con s và n u
chúng đ ng riêng l thì t chúng s không nói lên đi u gì. Nhi m v c a ng i phân
tích là ph i g n k t, t o l p m i liên h gi a các ch tiêu, k t h p v i các thông tin v
đi u ki n, hoàn c nh c th c a doanh nghi p đ lý gi i tình hình tài chính c a doanh
nghi p, xác đ nh th m nh, đi m y u c ng nh nguyên nhân d n đ n đi m y u trên.
Hay nói cách khác, cán b phân tích là ng i làm cho các con s “bi t nói”. Chính t m
quan tr ng và s ph c t p c a phân tích tài chính đòi h i cán b phân tích ph i có trình
đ chuyên môn cao.
 Công ngh vƠăph ngăphápăphơnătích: là các công c đ cán b phân tích th c
hi n công vi c c a mình. N u ng d ng các công ngh và ph ng pháp t t thì quá
trình phân tích tài chính s đem l i k t qu chính xác, khoa h c, ti t ki m th i gian,
công s c. Tùy vào các đ c tr ng riêng c a t ng doanh nghi p mà s d ng các công
ngh và ph ng pháp khác nhau ho c k t h p nhi u ph ng pháp. Ch ng h n, ph ng
pháp so sánh ngang giúp đánh giá s t ng gi m c a các ch tiêu gi a các giai đo n
khác nhau, t đó cho th y xu h ng bi n đ ng trong m t th i k , ph ng pháp này r t
hi u qu khi phân tích đ i v i các doanh nghi p có th i gian ho t đ ng dài, tr i qua
nhi u th i k nh ng đ i v i m t doanh nghi p m i thành l p thì l i không có nhi u ý
ngh a. Th nên, vi c l a ch n công ngh và ph ng pháp phân tích t ng ch ng r t
đ n gi n và theo m t khuôn m u chung, nh ng th c t thì công vi c này đòi h i s
linh ho t và kinh nghi m c a ng i phân tích.

 T n su t phân tích
Tình hình kinh t có s thay đ i t ng ngày, tình hình tài chính c a doanh nghi p
có th là t t trong th i kì này nh ng l i suy thoái trong th i kì khác.
k t qu ph n
ánh đúng th c tr ng tài chính thì công tác phân tích ph i đ c th c hi n th ng xuyên,
liên t c, t n su t phân tích càng l n thì các k t lu n phân tích có đ tin c y càng cao.
Ch ng h n, Công ty ti n hành công tác phân tích theo quý, n u th y tình hình tài chính
quý này không t t, ban lãnh đ o có th tìm hi u nguyên nhân và tìm gi i pháp kh c
ph c ngay trong quý sau, nh ng n u cu i n m Công ty m i th c hi n phân tích thì
nh ng gi i pháp đ a ra s không k p th i và gi m hi u qu .
1.2.5.2.Các nhân t khách quan
 H th ng chính sách pháp lu t c aănhƠăn c: Doanh nghi p là đ i t ng ch u
s qu n lý c a nhà n c do đó ph i tuân th chính sách, pháp lu t và th c hi n đ các
ngh a v , nh v y m i t o đ c môi tr ng c nh tranh bình đ ng, công b ng. Môi
tr ng pháp lý càng rõ ràng, ch t ch bao nhiêu thì doanh nghi p càng thu n l i trong
vi c đ nh h ng và th c hi n. Ch ng h n, ch đ k toán chung đ c nhà n c quy
20

Thang Long University Library


đ nh nh ng có th có nh ng s a đ i, b sung trong t ng giai đo n đ phù h p h n v i
m c tiêu qu n lý tài chính, đi u này s làm thay đ i trong công tác l p báo cáo tài
chính c a doanh nghi p, t đó đòi h i các cán b phân tích c n bám sát quy đ nh,
chu n m c chung đ đ m b o tính phù h p, sát th c c a công tác phân tích v i pháp
lu t c a Nhà N c.
 H ăth ngăcácăch ătiêuătrungăbìnhăngƠnh: Phân tích tài chính s tr nên đ y đ
và có ý ngh a h n n u có s t n t i c a h th ng ch tiêu trung bình ngành. ây là c
s tham chi u quan tr ng khi ti n hành phân tích. Ng i ta ch có th nói các t l tài
chính c a m t doanh nghi p là cao hay th p, t t hay x u khi đem so sánh v i các t l

t ng ng c a doanh nghi p khác có đ c đi m và đi u ki n s n xu t kinh doanh t ng
t mà đ i di n đây là ch tiêu trung bình ngành. Thông qua đ i chi u v i h th ng
ch tiêu trung bình ngành, nhà qu n lý tài chính bi t đ c v th c a doanh nghi p
mình t đó đánh giá đ c th c tr ng tài chính doanh nghi p c ng nh hi u qu s n
xu t kinh doanh c a doanh nghi p mình.

21


K T LU NăCH

NGă1

Ch ng 1 đã trình bày khái quát nh ng lí thuy t c b n v phân tích tình hình tài
chính doanh nghi p, đ a ra m t s ph ng pháp và n i dung phân tích tài chính doanh
nghi p, c ng nh các y u t tác đ ng đ n k t qu phân tích tài chính doanh nghi p.
D a trên c s nh ng lý lu n đã nêu ra ch ng 1, ta s áp d ng vào đánh giá
th c tr ng tình hình tài chính c a Công ty c ph n th ng m i KCS Vi t Nam trong
ch ng 2. Trên th c t , th c tr ng tình hình tài chính Công ty ra sao, tình hình tài s n
– ngu n v n, doanh thu – l i nhu n c ng nh các ch tiêu tài chính nh th nào
Ch ng 2 s có nhi m v phân tích th c tr ng tình hình tài chính c a Công ty c ph n
th ng m i KCS Vi t Nam đ làm sáng t nh ng v n đ đã nêu ra trên.

22

Thang Long University Library


CH

NGă2:ăPHỂNăTệCHăTỊNHăHỊNHăTÀIăCHệNHăT I CÔNG TY
C PH NăTH
NGăM I KCS VI T NAM

2.1.Khái quát v Công ty c ph năth

ngăm i KCS Vi t Nam

2.1.1.Gi i thi u chung v Công ty c ph n th

ng m i KCS Vi t Nam

Tên Công ty: Công ty c ph n th ng m i KCS Vi t Nam
Tên giao d ch n c ngoài: KCS VIET NAM TRADING JOINT STOCK
COMPANY
c ch : Ph Quan Nhân, Ph



ng Nhân Chính, Qu n Thanh Xuân, Hà N i.

 Mã s thu : 0105936692


i n tho i: 0974838589

 Email:
 T ng s v n đi u l : 20.000.000.000 ( hai m i t Vi t Nam đ ng).
Ngành ngh kinh doanh theo gi y phép: S n xu t và bán các lo i s n ph m lót,
đ m s d ng cho h th ng đ ng ng Công nghi p, các thi t b và máy móc Công

nghi p và m c đích Công nghi p khác. Và s n ph m chính t i Công ty là các lo i vòng
kín r t ph bi n: Spiral Wound Graphite (s/w graphite . Vòng đ m SWG đ c dùng
nh m t l p làm kín t nh gi a hai ph n t nh c a m t t ch c c khí và đ duy trì ph n
làm kín đó d i các đi u ki n v n hành mà có th thay đ i ph thu c vào nhi t đ và
áp su t. Vi t Nam không có nhi u doanh nghi p s n xu t trong l nh v c này và s n
ph m này g n nh đ c tiêu th
n c ngoài nên doanh nghi p c ng không g p
nhi u s c nh tranh.
2.1.2.C c u b máy t ch c Công ty
2.1.2.1.C c u b máy t ch c
S đ 2.1 : S đ b máy Công ty c ph n th

ng m i KCS Vi t Nam

H i đ ng qu n tr
Ban giám đ c

B ph n s n xu t

Phòng
mua bán

Phòng
qu n lý
s n xu t

B ph n k thu t

Phòng k
thu t

Phòng qu n
lý ch t l ng

Hành chính - k toán

Phòng k
toán

Phòng hành
chính nhân s

(Ngu n: Phòng hành chính nhân s )
23


2.1.2.2.Ch c n ng, nhi m v c a t ng b ph n
 H iăđ ng qu n tr :
-

Quy t đ nh c c u t ch c c a Công ty.

Quy t đ nh chi n l
c a Công ty.

c, k ho ch phát tri n và k ho ch kinh doanh hàng n m

Quy t đ nh chào bán c ph n m i trong ph m vi s c ph n đ c quy n chào
bán c a t ng lo i; Quy t đ nh huy đ ng v n theo hình th c khác, đ xu t các lo i c
phi u có th phát hành và t ng s c phi u phát hành theo t ng lo i.

B nhi m, mi n nhi m, cách ch c, giám sát ho t đ ng c a Ban T ng Giám đ c
và các cán b qu n lý trong đi u hành công vi c kinh doanh hàng ngày c a Công ty.
xu t m c c t c hàng n m và xác đ nh m c c t c t m th i; quy t đ nh th i
h n và th t c tr c t c; x lý l phát sinh trong quá trình kinh doanh.
-

Ki n ngh vi c t ch c l i, gi i th ho c yêu c u phá s n Công ty.

-

Các quy n khác đ

c quy đ nh t i i u l .

 Ban giámăđ c
Ban giám đ c do H i đ ng qu n tr b nhi m và bãi nhi m. Ban giám đ c có
nhi m v :
- T ch c tri n khai th c hi n các quy t đ nh c a H i đ ng qu n tr , k ho ch
kinh doanh.
- Ki n ngh ph ng án b trí c c u t ch c và quy ch qu n lý n i b Công ty
theo đúng đi u l , ngh quy t c a h i đ ng qu n tr .
óng vai trò h tr qu n lý, bao quát toàn b các công vi c di n ra trong nhà
máy.
ng th i là ng i ti p nh n và truy n đ t thông tin h i đ ng qu n tr t i các
tr ng b ph n.
-

 B ph n s n xu t:

- Phòng mua bán: Có trách nhi m th c hi n nhi m v l p k ho ch và làm các th

t c th c hi n xu t nh p các hàng hóa, ho c phát sinh khi nh n đ ngh mua bán t t c
các m t hàng t các b ph n khác.
- Phòng qu n lý s n xu t: Ph trách nh n các đ n đ t hàng, l p k ho ch s n xu t,
làm s n ph m m u g i t i các khách hàng. Ngoài ra phòng này còn đ m nh n tính giá
tr hàng xu t kho, giá thành s n ph m.
 B ph n k thu t:
- Phòng k thu t: Gi vai trò quan tr ng trong vi c x lý các s c k thu t trong
nhà máy v máy móc, thi t b , an toàn trong nhà máy.
24

Thang Long University Library


- Phòng qu n lý ch t l ng: Th c hi n nhi m v xác minh l i ch t l ng c a
nguyên li u đ u vào c ng nh ch t l ng s n ph m đ u ra, h n ch sai sót đ s n
ph m đ t tiêu chu n đ n tay khách hàng, góp ph n c ng c uy tín v i các đ i tác.
 B ph n hành chính - k toán:
- Phòng k toán: Ph trách th c hi n các công vi c v tài chính k toán c a Công
ty. Là m t trong nh ng phòng có v trí quan tr ng trong đi u hành qu n lý kinh t ,
phòng k toán có nhi m v t ch c s p x p h p lý đ hoàn thành công vi c trong
phòng và giúp qu n lý giám sát tình hình v n đ ng toàn b tài s n, doanh thu, ti n
l ng, thu trong nhà máy.
- Phòng hành chính nhân s : Có ch c n ng giúp th c hi n công tác qu n lý v
nhân s nh tuy n d ng, đào t o, k lu t, các ho t đ ng khác đ m b o quy n và ngh a
v c a ng i lao đ ng.
Nh n xét chung: Các b ph n gi vai trò riêng nh ng luôn có m i liên h kh ng
khít giúp đ , b sung t ng tr nhau đ hoàn thành t t nhi m v c a t ng b ph n
c ng nh c a toàn Công ty.
2.2.Phân tích tình tài chính c a Công ty c ph n KCS Vi t Nam
2.2.1.Phân tích b ng cân đ i k toán c a Công ty c ph n KCS Vi t Nam

Trong giai đo n 2012-2014 doanh thu c a Công ty liên t c t ng, ch ng t nh ng
n l c c a Công ty trong công tác s n xu t, bán hàng.
đáp ng cho s gia t ng c a
doanh thu, tài s n c a Công ty ph i t ng lên theo đó. V y tình hình tài s n c a Công ty
gia t ng nh th nào? Ta cùng xem xét:
2.2.1.1.Tình hình tài s n c a Công ty c ph n th

ng m i KCS Vi t Nam

S đ 2.2: C c u tài s n c a Công ty c ph n KCS Vi t Nam giai đo n
2012-2014

21.70
%

78.30
%

N m 2014

20.00
%

17.6
0%

82.4
0%

80.00

%

N m 2013

Tài s n ng n h n
Tài s n dài h n

N m 2012

(Ngu n: Tính toán theo BCTC Công ty)

25