CH
NGă1.
C ăS LụăLU N V K TOỄNăBỄNăHÀNGăVÀăXỄCă
QU BỄNăHÀNGăTRONGăCỄCăDOANHăNGHI PăTH
1.1.
NH K T
NGăM I.
M t s v nă đ chung v bánă hƠngă vƠă xácă đ nh k t qu bánă hƠngă trongă
doanh nghi păth ngăm i
1.1.1.
c đi m kinh doanh th ng m i
Ho t đ ng kinh doanh th ng m i có nh ng đ c đi m sau:
- c đi m v hƠng hoá: HƠng hoá trong kinh doanh th ng m i g m các lo i
v t t , s n ph m có hình thái v t ch t hay vô hình mƠ doanh nghi p mua v v i m c
đích đ bán.
- c đi m v ho t đ ng: Ho t đ ng kinh t c b n c a kinh doanh th
ng m i
lƠ l u chuy n hƠng hoá, l u chuy n hƠng hoá lƠ s t ng h p các ho t đ ng thu c các
quá trình mua bán, trao đ i vƠ d tr hƠng hoá. Ho t đ ng th ng m i g m hai nghi p
v c b n lƠ mua vƠ bán.
L u chuy n hƠng hoá trong kinh doanh th ng m i g m hai ph ng th c lƠ bán
buôn vƠ bán l . Bán buôn lƠ bán cho nhƠ kinh doanh trung gian tr c khi đ n v i tay
ng i tiêu dùng. Bán l hƠng hoá lƠ vi c bán th ng hƠng hoá đ n v i tay ng
dùng.
i tiêu
- c đi m v t ch c kinh doanh: T ch c kinh doanh th ng m i có th theo
nhi u mô hình khác nhau: t ch c công ty bán buôn, bán l , công ty môi gi i, xúc ti n
th ng m i, công ty kinh doanh t ng h p,...
- c đi m v s v n đ ng c a hƠng hoá: Tu thu c vƠo ngu n hƠng vƠ ngƠnh
hƠng mƠ s v n đ ng c a hƠng hoá trong kinh doanh th ng m i không gi ng nhau.
Do v y, chi phí mua hƠng vƠ th i gian l u chuy n hƠng hoá c ng r t khác nhau gi a
các lo i hƠng hoá.
1.1.2. M t s các khái ni m c b n v bán hàng và xác đ nh k t qu bán hàng
- Bán hƠng:
Bán hƠng lƠ vi c chuy n quy n s h u s n ph m, hƠng hóa g n v i ph n l n l i
ích ho c r i ro cho khách hƠng đ ng th i đ c khách hƠng thanh toán ho c ch p nh n
thanh toán.
Bán hƠng lƠ giai đo n cu i cùng c a quá trình s n xu t ậ kinh doanh, đơy lƠ quá
trình chuy n hóa v n t hình thái v n s n ph m, hƠng hóa sang hình thái v n ti n t
ho c v n trong thanh toán.
Doanh thu bán hƠng đ c ghi nh n ch khi đ m b o lƠ doanh nghi p nh n đ c
l i ích kinh t t giao d ch đó. Nh v y, bán hƠng lƠ th c hi n m c đích c a s n xu t
vƠ tiêu dùng, đ a hƠng hóa t n i s n xu t đ n n i tiêu dùng. Bán hƠng lƠ khơu l u
1
thông hƠng hóa, lƠ c u n i trung gian gi a m t bên s n xu t phơn ph i vƠ m t bên lƠ
tiêu dùng.
- Xácăđ nh k t qu bánăhƠng
K t qu ho t đ ng bán hƠng lƠ k t qu cu i cùng v bán hƠng hóa c a ho t
đ ng kinh doanh c a doanh nghi p vƠ đ
c th hi n qua ch tiêu l ho c lƣi. K t qu
bán hƠng lƠ ph n ch nh l ch gi a doanh thu bán hƠng thu n v i giá v n hƠng bán vƠ
chi phí bán hƠng vƠ qu n lỦ doanh nghi p. K t qu ho t đ ng bán hƠng đ
nh sau :
Doanhăthuăthu n =
L iănhu năg p
K tăqu ătiêuăth
Trong đó:
=
=
DoanhăthuăbánăhƠng
c xác đ nh
ậ Cácăkho năgi mătr ădoanhăthu
Doanhăthuăthu n
ậ Giáăv năhƠngăbán
L iănhu năg păậ ChiăphíăbánăhƠngăậ ChiăphíăQLDN
Doanh thu bán hàng: LƠ t ng các l i ích kinh t doanh nghi p thu đ c trong
kì h ch toán. Nó lƠ toƠn b s ti n bán hƠng, ti n cung ng d ch v (ch a có VAT) bao
g m c ph thu vƠ phí thu thêm ngoƠi giá bán (n u có) mƠ c s kinh doanh đ c
h
ng.
Các kho n gi m tr
ếoanh thu: Theo chu n m c k toán Vi t Nam s 14
“Doanh thu vƠ thu nh p khác”, ban hƠnh theo Quy t đ nh s 149/2001/Q ngƠy
3/12/2001 c a B tr ng B TƠi chính, các kho n gi m tr doanh thu bao g m các
lo i sau:
+ Chi t kh u th ng m i: LƠ kho n ti n chênh l ch giá bán nh h n giá niêm
y t, doanh nghi p gi m tr cho ng i mua hƠng do vi c ng i mua hƠng đƣ mua s n
ph m, hƠng hóa, d ch v v i kh i l ng l n theo th a thu n v chi t kh u th
đƣ ghi trên h p đ ng kinh t mua bán ho c các cam k t mua, tiêu th .
+ Hàng bán b tr l i: LƠ s s n ph m, hƠng hóa c a doanh nghi p đƣ đ
ng m i
c xác
đ nh lƠ tiêu th , đƣ ghi nh n doanh thu nh ng b khách hƠng tr l i do vi ph m các
đi u ki n đƣ cam k t trong h p đ ng kinh t ho c theo chính sách b o hƠnh nh : hƠng
kém ph m ch t, sai quy cách, ch ng lo i,ầ
+ Gi m giá hàng bán: LƠ kho n ti n doanh nghi p (bên bán) gi m tr cho
khách hƠng mua hƠng trong tr ng h p đ c bi t vì lỦ do hƠng bán sai quy cách, kém
ph m ch t,... đƣ đ c kí k t trên h p đ ng kinh t .
+ Thu GTGT (n p theo ph ng pháp tr c ti p): Thu GTGT lƠ m t lo i thu
gián thu, đ c tính trên kho n giá tr t ng thêm c a hƠng hóa, d ch v phát sinh trong
quá trình s n xu t, l u thông đ n tiêu dùng. N u công ty n p thu GTGT theo ph ng
pháp tr c ti p thì đơy c ng s lƠ m t kho n gi m tr doanh thu.
+ Thu tiêu th đ c bi t: Thu nƠy đ c đánh vƠo doanh thu c a các doanh
nghi p s n xu t m t s m t hƠng đ c bi t mƠ nhƠ n c không khuy n khích s n xu t,
2
Thang Long University Library
c n h n ch m c tiêu th nh : r
u, bia, thu c lá, bƠi lá,ầ
it
ng n p thu tiêu
th đ c bi t lƠ t t c các t ch c, cá nhơn s n xu t, nh p kh u hƠng hóa vƠ kinh doanh
d ch v thu c đ i t ng ch u thu tiêu th đ c bi t.
+ Thu xu t kh u: LƠ lo i thu đánh vƠo các m t hƠng ch u thu xu t kh u khi
xu t kh u ra n c ngoƠi. i t ng n p thu xu t kh u lƠ t t c các đ n v kinh t tr c
ti p xu t kh u ho c y thác xu t kh u.
- Doanh thu thu n:
c xác đ nh b ng t ng doanh thu sau khi tr đi các kho n
-
gi m tr doanh thu (6 kho n đƣ nêu trên).
Giá v n hàng bán:Ph n ánh giá tr g c c a hƠng hóa đƣ th c s bán trong k .
Khi hƠng hóa đƣ đ
c bán vƠ đ
c phép xác đ nh doanh thu thì đ ng th i giá tr
hƠng xu t kho c ng đ c ph n ánh theo giá v n hƠng bán đ xác đ nh k t qu .
Do v y xác đ nh đúng giá v n hƠng bán có Ủ ngh a quan tr ng vì t đó doanh
nghi p xác đ nh đúng đ c k t qu kinh doanh.
- L i nhu n g p: LƠ s chênh l ch gi a doanh thu thu n vƠ giá v n hƠng bán.
- Chi phí bán hàng: Chi phí bán hƠng lƠ chi phí l u thông vƠ chi phí ti p th phát
sinh trong quá trình bán s n ph m hƠng hoá d ch v . Chi phí bao g m các
kho n:
Chi phí nhơn viên bán hƠng
Chi phí v t li u
Chi phí kh u hao TSC
Chi phí b o hƠnh s n ph m hƠng hóa.
Chi phí d ch v mua ngoƠi ầ
-
Chi phí qu n lý ếoanh nghi p: Chi phí qu n lỦ doanh nghi p lƠ nh ng chi phí
cho vi c qu n lỦ kinh doanh, qu n lỦ hƠnh chính vƠ ph c v chung khác liên
quan đ n ho t đ ng c a c doanh nghi p bao g m:
Chi phí nhơn viên qu n lỦ doanh nghi p
Chi phí v t li u
Chi phí CCDC
Chi phí d phòng
Thu , phí, l phí nh thu môn bƠi, thu nhƠ đ tầ
Chi phí d ch v mua ngoƠiầ..
1.1.3. Yêu c u qu n lý và nhi m v c a k toán bán hàng và xác đ nh k t qu bán
hàng
Xác đ nh đ c k t qu bán hƠng lƠ m c tiêu c a m i doanh nghi p. K t qu bán
hƠng ph thu c vƠo quá trình ho t đ ng c a đ n v . Ho t đ ng kinh doanh c a đ n v
l i ph thu c vƠo ch t l
ng vƠ m u mƣ ch ng lo i hƠng hóa mƠ doanh nghi p kinh
3
doanh, có uy tín trên th tr
ng hay không. K t qu kinh doanh t t s t o đi u ki n cho
ho t đ ng kinh doanh c a đ n v ti n hƠnh trôi ch y, t đó có v n đ m r ng quy mô
kinh doanh, đa d ng hóa các lo i hƠng hóa v m t ch t l ng vƠ s l ng, ng c l i
k t qu kinh doanh x u s lƠm cho ho t đ ng kinh doanh b đình tr , đ ng v n
không có đi u ki n đ m r ng quy mô kinh doanh.
Trong m i quan h đó thì bán hƠng lƠ khơu cu i cùng c a quá trình kinh doanh,
lƠm t t công tác bán hƠng s đem l i hi u qu t t cho ho t đ ng kinh doanh c a đ n
v , k t qu bán hƠng lƠ y u t chính hình thƠnh nên k t qu kinh doanh. Do đó bán
hƠng vƠ xác đ nh k t qu bán hƠng có m i quan h ch t ch v i nhau. HƠng hóa lƠ c
s xác đ nh s thƠnh công hay th t b i c a vi c bán hƠng, bán hƠng lƠ c s đ xác
đ nh k t qu bán hƠng. Ta có th kh ng đ nh r ng k t qu bán hƠng lƠ m c tiêu cu i
cùng c a m i đ n v , còn hƠng hóa vƠ tiêu th hƠng hóa lƠ ph ng ti n đ th c hi n
m c tiêu đó.
- Nhi m v c a k toán bán hƠng:
Ph n ánh, ki m tra vƠ giám sát tình hình ho t đ ng vƠ th c hi n k ho ch
bán hƠng v s l ng, ch t l ng, giá c vƠ th i gian thanh toán.
Tính toán đúng đ n giá v n c a hƠng bán, t ng h p, phơn b đ y đ chính
xác k p th i các kho n chi phí qu n lỦ kinh doanh cho t ng lo i hƠng bán
nh m xác đ nh đúng k t qu bán hƠng đ ng th i ki m tra tình hình th c hi n
các d toán chi phí c a doanh nghi p.
Ki m tra, giám sát ti n đ th c hi n k ho ch bán hƠng, k ho ch l i nhu n,
phơn ph i l i nhu n, k lu t thanh toán, lƠm ngh a v v i NhƠ n c.
Cung c p thông tin chính xác, trung th c, đ y đ v tình hình bán hƠng, xác
đ nh k t qu vƠ phơn ph i k t qu ph c v cho vi c l p báo cáo tƠi chính vƠ
qu n lỦ doanh nghi p.
1.1.4. Các ph ng th c bán hàng và ph
1.1.4.1. Bán buôn
ng th c thanh toán
Bán buôn lƠ hình th c bán m t kh i l ng l n hƠng hóa v i m t m c giá g c
ho c giá đƣ có chi t kh u m c cao nh m tiêu th đ c nhanh, nhi u hay có b o đ m
cho kh i l ng hƠng hóa đó.
Bán buôn th ng áp d ng, ho c nh m vƠo các trung gian th ng m i nh đ i
lỦ, t ng đ i lỦ các c p. Nh ng khách hƠng mua v i s l ng l n nh khách mua cho
các d án c ng có th đ c áp d ng.
Vi c bán buôn th ng lƠm xu t hi n m t m c giá đ c bi t g i lƠ giá bán buôn.
Giá bán buôn có th quy đ nh ki u b c thang theo các m c kh i l ng hƠng bán ra
nh m khuy n khích t ng đ i lỦ, đ i lỦ mua nhi u mƠ v n đ m b o s cơn b ng vƠ công
4
Thang Long University Library
b ng v giá trong h th ng th
ng m i. Tùy t ng tr
ng h p mƠ giá bán buôn khác
nhau, v i s l ng đ n hƠng cƠng l n thì giá bán buôn cƠng r .
M t s hình th c bán buôn ch y u có th k đ n nh :
Bán buôn qua kho
Bán buôn qua kho lƠ bán buôn hƠng hóa mƠ s hƠng hóa đó đ
b o qu n c a doanh nghi p
-
c xu t ra t kho
Bán buôn qua kho theo hình th c giao hƠng tr c ti p: Theo hình th c nƠy bên
mua c đ i di n đ n kho c a doanh nghi p th ng m i đ nh n hƠng, doanh nghi p
th
ng m i xu t kho hƠng hóa, giao tr c ti p cho đ i di n bên mua. Sau khi bên mua
kỦ nh n đ hƠng, bên mua đƣ thanh toán ti n ho c ch p nh n thanh toán thì hƠng m i
đ c xác nh n lƠ tiêu th .
Bán buôn qua kho theo hình th c g i bán: Theo hình th c nƠy c n c vƠo h p
đ ng kinh t đƣ kỦ k t v i bên mua, doanh nghi p th ng m i xu t kho hƠng giao cho
bên mua m t đ a đi m th a thu n tr c gi a hai bên. HƠng hóa g i bán v n thu c s
h u c a Doanh nghi p th ng m i. S hƠng nƠy đ c xác nh n lƠ tiêu th khi doanh
nghi p th
ng m i đƣ nh n đ
c ti n c a bên mua ho c bên mua ch p nh n thanh
toán.
-
Bán buôn v n chuy n th ng
Bán buôn v n chuy n th ng lƠ ki u bán buôn mƠ doanh nghi p th
ng m i sau
khi mua hƠng, nh n hƠng không nh p v kho mƠ chuy n th ng cho khách hƠng.
Bán buôn v n chuy n th ng có tham gia thanh toán: Theo hình th c nƠy
doanh nghi p th ng m i v a phát sinh nghi p v tiêu th , v a phát sinh nghi p v
mua hƠng. Doanh nghi p th ng m i có th chuy n th ng hƠng đ n kho c a ng i
mua ho c giao hƠng tay ba t i kho c a ng
i bán.
Bán buôn v n chuy n th ng không tham gia thanh toán: Theo hình th c nƠy
doanh nghi p th ng m i ch đóng vai trò trung gian môi gi i trong quan h mua bán
gi a ng i mua vƠ ng i bán. Doanh nghi p th ng m i y quy n cho ng i mua tr c
ti p đ n nh n hƠng vƠ thanh toán ti n hƠng cho bên bán theo đúng h p đ ng đƣ kỦ k t
v i bên bán. Tùy vƠo h p đ ng kinh t đƣ kỦ k t mƠ doanh nghi p th ng m i đ c
h ng m t kho n ti n hoa h ng do bên mua ho c bên bán tr .
-
G i bán qua đ i lý
Theo ph ng th c nƠy doanh nghi p th
ng m i giao hƠng cho c s nh n đ i
lỦ, bên nh n đ i lỦ s tr c ti p tiêu th vƠ thanh toán ti n hƠng cho doanh nghi p
th ng m i. S hƠng g i bán v n thu c quy n s h u c a doanh nghi p cho đ n khi
đ i lỦ thông báo v s hƠng đƣ tiêu th đ c vƠ bên giao đ i lỦ l p hóa đ n cho s
hƠng đƣ tiêu th . Cùng v i đó doanh nghi p th ng m i ậ bên giao đ i lỦ ph i tr cho
5
bên nh n đ i lỦ m t kho n hoa h ng cho vi c bán h hƠng hóa.
i v i bên giao đ i lỦ
thì đơy s lƠ m t ph n c a chi phí bán hƠng.
1.1.4.2.
Bán l
Bán l lƠ tiêu th hƠng hóa tr c ti p cho ng
i tiêu dùng đ s d ng vƠo m c
đích tiêu dùng. Giá bán l th ng cao h n so v i giá bán buôn. Bán l hƠng hóa có các
ph ng th c sau: Bán l thu ti n t p trung, bán l thu ti n tr c ti p vƠ tiêu th tr góp.
- Bán l thu ti n t p trung: LƠ ph ng th c tiêu th tách r i vi c thu ti n vƠ
giao hƠng cho khách nh m chuyên môn hóa quá trình tiêu th . T i m t khu riêng có
qu y thu ngơn, m i qu y có m t nhơn viên thu ngơn, chuyên thu ti n, xu t hóa đ n, kê
mua hƠng cho khách hƠng đ khách đ n nh n hƠng do nhơn viên tiêu th giao. Cu i ca,
cu i ngƠy tiêu th ki m kê hƠng t n kho đ xác đ nh s l ng bán ra trong ngƠy vƠ l p
báo cáo tiêu th . Nhơn viên thu ngơn ki m ti n, n p ti n hƠng cho th qu vƠ lƠm gi y
n p ti n.
- Bán l thu ti n tr c ti p: Theo ph ng th c nƠy, ng i bán tr c ti p tiêu th
vƠ thu ti n c a khách. Cu i ca, cu i ngƠy ng i tiêu th ki m tra hƠng t n đ xác đ nh
l
ng hƠng tiêu th , l p báo cáo tiêu th đ ng th i n p l i ti n cho k toán bán l vƠ
lƠm gi y n p ti n đ ghi s .
- Bán hàng tr góp: Tiêu th tr góp lƠ ph ng th c mƠ khi giao hƠng cho bên
mua thì hƠng hóa đ c coi lƠ tiêu th . Ng i mua tr ti n mua hƠng lƠm nhi u l n.
NgoƠi s ti n tiêu th , doanh nghi p th ng m i còn đ c h ng thêm t ng i mua
m t kho n lƣi do tr ch m. Giá tr m i ph n, th i gian thanh toán vƠ lƣi su t theo th a
thu n gi a hai bên.
1.1.4.3.
Các ph
ng th c thanh toán
Quá trình thanh toán đóng vai trò quan tr ng trong ho t đ ng bán hƠng, ch khi
doanh nghi p qu n lỦ t t các nghi p v thanh toán thì doanh nghi p m i tránh kh i
nh ng t n th t n ng n v ti n hƠng, giúp doanh nghi p t ng kh n ng quay vòng v n,
gi m thi u kh n ng b chi m d ng v n vƠ t ng uy tín v i khách hƠng. Các ph
th c thanh toán thông th
-
ng mƠ doanh nghi p th
Thanh toán b ng ti n m t: doanh nghi p th
ng i mua lƠ khách hƠng nh , mua v i s l
hƠng.
ng
ng hay áp d ng g m có:
ng áp d ng ph
ng th c nƠy đ i v i
ng ít vƠ ch a m tƠi kho n t i ngơn
Thanh toán qua ngơn hƠng: thanh toán theo ph ng th c nƠy đ c coi lƠ ph ng
th c thanh toán gián ti p thông qua trung gian thanh toán ngơn hƠng. Ph ng th c nƠy
đ c doanh nghi p áp d ng ph bi n đ i v i nh ng khách hƠng l n vƠ đƣ m tƠi
kho n t i ngơn hƠng.
6
Thang Long University Library
1.1.5. Tính giá v n hàng bán
Vi c xác đ nh giá v n hƠng bán lƠ h t s c quan tr ng. Nó nh h ng tr c ti p
đ n k t qu kinh doanh.
c bi t, v i doanh nghi p th ng m i, giá nh p hƠng hóa
th ng xuyên bi n đ ng nên vi c l a ch n ph ng th c xác đ nh giá v n c n thích
h p, sao cho có l i nh t mƠ v n ph n ánh đúng giá v n c a hƠng bán trong k đ ng
th i phù h p v i quy đ nh c a pháp lu t.
Côngăth c t ngăquát:
GVHB
trongăkì
=
GiáămuaăhƠngăhóaăth c t
+
bánăraătrongăkì
Chiăphíăthuămuaăphơnăb choăhƠngă
bánăraătrongăkì
Trong đó: Chi phí thu mua phơn b :
Chiăphíă
thu mua
phơnăb
=
Chiăphíăthuă
mua c aăhƠngă
t năđ uăkì
+
Tr giáăhƠngă
t năđ uăkì
+
i v i giá mua hƠng hóa thì đ
Chiăphíăthuămuaă
phátăsinhătrongăkì
Tr giáăhƠngămuaă
trongăkì
Tr giáăhƠngăhóaă
x
th c t bánăraă
trongăkì
c l a ch n m t trong s các ph
ng pháp sau:
- Ph ng pháp nh p tr c xu t tr c (FIFO): Ph ng pháp nƠy áp d ng d a
trên gi đ nh lƠ hƠng đ c mua tr c ho c s n xu t tr c thì đ c xu t tr c vƠ giá tr
hƠng xu t kho đ c tính theo giá c a lô hƠng nh p tr c ho c s n xu t tr c vƠ th c
hi n tu n t cho đ n khi chúng đ c xu t ra h t.
u đi m: Ph ng pháp nƠy giúp cho chúng ta có th tính đ c ngay tr giá v n
hƠng xu t kho t ng l n xu t hƠng, do v y đ m b o cung c p s li u k p th i cho k
toán ghi chép các khơu ti p theo c ng nh cho qu n lỦ. Tr giá v n c a hƠng t n kho
s t ng đ i sát v i giá th tr ng c a m t hƠng đó. Vì v y ch tiêu hƠng t n kho trên
báo cáo k toán có Ủ ngh a th c t h n.
Nh c đi m: ph ng pháp nƠy lƠm cho doanh thu hi n t i không phù h p v i
nh ng kho n chi phí hi n t i. Theo ph ng pháp nƠy, doanh thu hi n t i đ c t o ra
b i giá tr s n ph m, v t t , hƠng hoá đƣ có đ c t cách đó r t lơu.
ng th i n u s
l ng ch ng lo i m t hƠng nhi u, phát sinh nh p xu t liên t c d n đ n nh ng chi phí
cho vi c h ch toán c ng nh kh i l ng công vi c s t ng lên r t nhi u
Ph ng pháp nh p sau xu t tr c (LIFO): Ph ng pháp nƠy ng c l i v i
ph ng pháp FIFO. T c lƠ ph ng pháp nƠy áp d ng d a trên gi đ nh lƠ hƠng đ c
mua sau ho c s n xu t sau thì đ c xu t tr c vƠ giá tr hƠng xu t kho đ c tính theo
giá c a lô hƠng nh p tr c ho c s n xu t tr c vƠ th c hi n tu n t cho đ n khi chúng
-
đ
c xu t ra h t.
7
u đi m: ph
ng pháp nƠy s đ m b o đ
c yêu c u c a nguyên t c phù h p
trong k toán.
Nh c đi m: Ph ng pháp nƠy lƠm cho tr giá v n c a hƠng t n kho cu i k có
th không sát v i giá th tr ng c a hƠng thay th
-
Ph
ng pháp bình quân gia quy n: Giá tr c a t ng lo i hƠng t n kho đ
c
tính theo giá tr trung bình c a t ng lo i hƠng t n kho t ng t đ u k vƠ giá tr
t ng lo i hƠng t n kho đ c mua ho c s n xu t trong k . Giá tr trung bình có
th đ c tính theo th i k ho c vƠo m i khi nh p m t lô hƠng v , ph thu c vƠo
tình hình c a doanh nghi p. C th ph
ng pháp nƠy g m bình quơn c kì d
tr vƠ bình quơn sau m i l n nh p.
Ph ng pháp bình quân c kì d tr : Theo ph ng pháp nƠy, đ n cu i k m i
tính tr giá v n c a hƠng xu t kho trong k . Tu theo k d tr c a doanh nghi p áp
d ng mƠ k toán hƠng t n kho c n c vƠo giá nh p, l
nh p trong k đ tính giá đ n v bình quơn:
năgiáăxu t kho
bìnhăquơnătrongăkìă =
c a 1 lo iăhƠngăhóa
Giáătr hƠngăt năđ uăkì
S l
ngăhƠngăt năđ uăkì
+
ng hƠng t n kho đ u k vƠ
Giáătr hƠngănh pătrongăkì
+ S l
ngăhƠngănh pătrongăkì
uăđi m:
n gi n, d lƠm, ch c n tính toán m t l n vƠo cu i k .
Nh căđi m:
chính xác không cao, h n n a, công vi c tính toán d n vƠo
cu i tháng gơy nh h ng đ n ti n đ c a các ph n hƠnh khác. NgoƠi ra, ph ng pháp
nƠy ch a đáp ng yêu c u k p th i c a thông tin k toán ngay t i th i đi m phát sinh
nghi p v .
Ph
ng pháp bình quân sau m i l n nh p: Sau m i l n nh p s n ph m, v t t ,
hƠng hoá, k toán ph i xác đ nh l i giá tr th c c a hƠng t n kho vƠ giá đ n v bình
quơn. Giá đ n v bình quơn đ c tính theo công th c sau:
Giá tr c a hƠng hóa th c t xu t kho đ
năgiáăbìnhăquơnăsauă
m i l n nh p
=
c tính b ng công th c sau:
T ngăgiáăth c t hƠngăhóaăsauăm i l n nh p
T ng s l
ng th c t hƠngăhóaăsauăm i l n nh p
Ph ng pháp nƠy có u đi m lƠ kh c ph c đ c nh ng h n ch c a ph ng
pháp trên nh ng vi c tính toán ph c t p, nhi u l n, t n nhi u công s c. Do đ c đi m
trên mƠ ph ng pháp nƠy đ c áp d ng các doanh nghi p có ít ch ng lo i hƠng t n
kho, có l u l ng nh p xu t ít.
-
Ph ng pháp th c t đích ếanh: Theo ph ng pháp nƠy hƠng hoá xu t kho thu c
lô hƠng nh p nƠo thì l y chính đ n giá nh p kho c a lô hƠng đó đ tính giá xu t.
8
Thang Long University Library
ơy lƠ ph
ng án t t nh t, nó tuơn th nguyên t c phù h p c a k toán, chi phí
th c t phù h p v i doanh thu th c t . Giá tr c a hƠng xu t kho đem bán phù h p v i
doanh thu mƠ nó t o ra. H n n a, giá tr hƠng t n kho đ c ph n ánh đúng theo giá tr
th c t c a nó.
Tuy nhiên, vi c áp d ng ph
ng pháp nƠy đòi h i nh ng đi u ki n kh t khe, ch
nh ng doanh nghi p kinh doanh có ít lo i m t hƠng, hƠng t n kho có giá tr l n, m t
hƠng n đ nh vƠ lo i hƠng t n kho nh n di n đ c thì m i có th áp d ng đ c
ph ng pháp nƠy. Còn đ i v i nh ng doanh nghi p có nhi u lo i hƠng thì không th
áp d ng đ c ph ng pháp nƠy.
1.2. N i dung k toánăbánăhƠngătrongădoanhănghi păth
1.2.1. K toán bán hàng
1.2.1.1. Ch ng t s d ng
ngăm i
- Hóa đ n GTGT (M u 01 ậ GTKT ậ 3LL)
- Hóa đ n tiêu th thông th
ng (M u 02 ậ GTTT - 3LL)
- B ng thanh toán hƠng đ i lỦ, kỦ g i (M u 01 ậ BH)
- Th qu y hƠng (M u 02 ậ BH)
- Các ch ng t thanh toán (Phi u thu, phi u chi, séc chuy n kho n, séc thanh
toán, y nhi m thu, gi y báo có Ngơn hƠng, b ng sao kê c a Ngơn hƠng,ầ)
- Phi u nh p kho, phi u xu t kho, phi u xu t kho kiêm v n chuy n n i b ,ầ
1.2.1.2.
Tài kho n s d ng
Tài kho n Hàng hóa – TK 156
Dùng đ ph n ánh tr giá th c t hƠng hóa t i kho, t i qu y, chi ti t theo t ng
kho, t ng qu y, lo i, nhóm hƠng hóa.
9
TK 156 ậ HƠng
- Tr giá mua c a hƠng hóa nh p kho (TK - Tr giá th c t c a hƠng hóa xu t kho
1561)
- Chi phí thu mua hƠng hóa (TK 1562)
trong k
- Tr giá hƠng hóa tr l i cho ng i bán,
CKTM, gi m giá hƠng mua đ c h ng
- K t chuy n tr giá hƠng hóa t n kho cu i - Phơn b chi phí thu mua cho hƠng tiêu
k (KK K)
th
- K t chuy n tr giá hƠng t n đ u k
(KK K)
SDCK: Tr giá hƠng hóa th c t t n kho A
cu i k vƠ chi phí thu mua ch a phơn b
cu i k
Tài kho n Hàng g i bán – TK 157
Ph n ánh tr giá mua c a hƠng g i bán, kỦ g i, đ i lỦ ch a ch p nh n. TƠi
kho n nƠy đ c chi ti t theo t ng m t hƠng, t ng l n g i đi, t khi g i đi đ n khi đ c
ch p nh n thanh toán.
TK 157- HƠngăg i bán
- Giá v n hƠng hóa, giá thƠnh thƠnh ph m - Giá v n hƠng hóa, giá thƠnh thƠnh ph m
g i cho khách hƠng ho c đ i lỦ
đ c khách hƠng ch p nh n ho c đ i lỦ
thông báo đƣ bán đ c
- K t chuy n tr giá hƠng hóa, thƠnh ph m - Tr giá v n hƠng hóa, thƠnh ph m b
g i bán ch a xác đ nh lƠ hƠng bán cu i k
(KK K)
khách hƠng ho c đ i lỦ tr l i
- K t chuy n tr giá hƠng hóa g i bán
ch a xác đ nh lƠ hƠng bán đ u k
(KK K)
SDCK: Tr giá hƠng hóa g i bán ch a A
đ
c ch p nh n cu i k .
Tài kho n Giá v n hàng bán – TK 632
TƠi kho n nƠy dùng đ ph n ánh tr giá v n c a s n ph m, hƠng hoá, d ch v ,
b t đ ng s n đ u t ; giá thƠnh s n xu t c a s n ph m xơy l p (đ i v i doanh nghi p
xơy l p) bán trong k .
10
Thang Long University Library
TK 632 ậ Giáăv năhƠngăbán
- Giá v n hƠng hóa, thƠnh ph m đƣ bán ra - Giá v n hƠng hóa, thƠnh ph m đƣ bán b
trong kì
khách hƠng tr l i
- Các kho n hao h t, m t mát c a hƠng - HoƠn nh p s chênh l ch d phòng gi m
t n kho sau khi tr đi ph n b i th
trách nhi m cá nhơn gơy ra
ng do giá hƠng t n kho cu i n m tr
m c c n l p cu i n m nay
cl nh n
- Chênh l ch gi a m c d phòng gi m giá - K t chuy n giá v n hƠng bán TK 911 ậ
hƠng t n kho ph i l p cu i n m nay l n Xác đ nh k t qu kinh doanh
h n kho n đƣ l p d
tr c
phòng cu i n m
A
Tài kho n Doanh thu tiêu th và cung c p d ch v - TK 511
TƠi kho n nƠy dùng đ ph n ánh doanh thu bán hƠng vƠ cung c p d ch v c a
doanh nghi p trong m t k k toán c a ho t đ ng SXKD t các giao d ch vƠ các
nghi p v tiêu th , cung c p d ch v .
TK nƠy cu i k không có s d vƠ đ c chia thƠnh 6 TK c p 2 bao g m:
TK 5111 “Doanh thu bán hƠng ” dùng đ ph n ánh doanh thu vƠ doanh thu
thu n v tiêu th hóa trong k k toán c a DN.
TK 5112 “ Doanh thu bán thƠnh ph m” dùng đ ph n ánh doanh thu vƠ doanh
thu thu n v kh i l ng thƠnh ph m bán đ c trong k k toán c th c a DN.
TK 5113 “ Doanh thu cung c p d ch v ” dùng đ ph n ánh doanh thu vƠ doanh
thu thu n v d ch v mƠ DN th c t cung c p đ c trong k k toán.
TK 5114 “ Doanh thu tr c p, tr giá” dùng đ ph n ánh ph n doanh thu nh n
đ
c t vi c tr c p, tr giá c a NhƠ n
c cho DN trong k k toán.
TK 5117 “ Doanh thu kinh doanh b t đ ng s n đ u t ” ph n ánh ph n doanh
thu vƠ doanh thu thu n v ho t đ ng kinh doanh b t đ ng s n đ u t c a DN trong k
k toán.
TK 5118 “ Doanh thu khác” ph n ánh ph n doanh thu vƠ doanh thu thu n các
l nh v c khác ch a đ
c ph n ánh
trên c a DN trong k k toán.
11
TK 511 ậ Doanhăthuătiêuăth vƠăCCDV
- Thu TT B, thu xu t kh u vƠ thu
- Doanh thu tiêu th vƠ CCDV th c hi n
GTGT (tính theo ph ng pháp tr c ti p)
trong kì k toán
- K t chuy n các kho n gi m tr doanh
thu khác (CKTM, gi m giá, hƠng bán b
tr l i
- K t chuy n doanh thu thu n vƠo tƠi
kho n 911 ậ Xác đ nh k t qu kinh doanh
A
Tài kho n Chi t kh u th
ng m i – TK 521
TK 521 ậ Chi t kh uăth
ngăm i
S chi t kh u th ng m i đƣ ch p nh n K t chuy n sang tƠi kho n 511 ậ Doanh
thanh toán cho khách hang
thu tiêu th vƠ CCDV
A
Tài kho n Hàng bán b tr l i – TK 531
TK 531 ậ HƠngăbánăb tr l i
Doanh thu c a hƠng đƣ bán b tr l i đƣ tr
K t chuy n sang tƠi kho n 511 ậ Doanh
ti n ho c ch a tr cho khách hƠng
thu tiêu th vƠ CCDV
A
Tài kho n Gi m giá hàng bán – TK 532
TK 532 ậ GiámăgiáăhƠngăbán
Các kho n gi m giá hƠng bán đƣ ch p K t chuy n sang tƠi kho n 511 ậ Doanh
nh n cho khách hang
thu tiêu th vƠ CCDV
A
Tài kho n Mua hàng – TK 6112
TK 611 ậ MuaăhƠng
K t chuy n giá g c hƠng hóa t n kho đ u K t chuy n giá g c hƠng hóa t n kho cu i
kì (Theo k t qu ki m tra)
kì (Theo k t qu ki m tra)
Giá g c hƠng hóa mua vƠo trong kì, hƠng Giá g c hƠng hóa xu t bán
hóa đƣ bán b tr l i
Giá g c hƠng hóa mua vƠo tr l i cho
ng i bán ho c đ c gi m giá, CKTM
A
12
Thang Long University Library
1.2.1.3.
Ph
ng pháp k toán
K toán tiêu th trong các doanh nghi p k toán theo ph
thu GTGT theo ph ng pháp kh u tr
ng pháp KKTX, tính
K toán nghi p v bán buôn tr c ti p qua kho
S ăđ 1.1:ăS ăđ h chătoánănghi p v bánăbuônătr c ti p qua kho
TK 156
TK 632
Xu t kho bán
tr c ti p
TK 911
TK 511
K t chuy n
doanh thu thu n
K t chuy n
GVHB
TK 111,112,131
Doanh thu
ch a thu
TK 521,531,532
K t chuy n các
kho n gi m tr
doanh thu
Giá v n hƠng bán
b tr l i
TK 3331
Thu GTGT
đ u ra
Thu GTGT
đ u ra
CKTM, gi m giá hƠng bán
13
-
K toán nghi p v bán buôn qua kho thỀo hình th c g i bán
S ăđ 1.2:ăS ăđ h chătoánănghi p v bánăbuônăquaăkhoăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăăă
theoăhìnhăth c g iăbán
TK 632
TK 156
TK 911
TK 111,112,131
Doanh thu
ch a thu
K t chuy n
doanh thu thu n
K t chuy n
GVHB
Xu t kho
g i bán
TK 511
TK 521,532
K t chuy n các
kho n gi m tr
doanh thu
TK 157
TK 3331
GVHB
Thu GTGT
đ u ra
Thu GTGT
đ u ra
CKTM, gi m giá hƠng bán, hƠng b tr l i
-
K toán nghi p v bán buôn v n chuy n th ng có tham gia thanh toán
S ăđ 1.3:ăS ăđ h chătoánăbánăbuôn v n chuy n th ng
cóăthamăgiaăthanhătoán
TK 111,112,331
TK 632
GVHB
K t chuy n
GVHB
TK 157
G i
bán
TK 911
TK 511
K t chuy n
doanh thu thu n
TK 111,112,131
Doanh thu
ch a thu
TK 521,531,532
GVHB
K t chuy n các
kho n gi m tr
doanh thu
TK 133
TK 3331
Thu GTGT
đ u vƠo
Thu GTGT
đ u ra
Thu GTGT
đ u ra
CKTM, gi m giá hƠng bán, hƠng b tr l i
14
Thang Long University Library
-
K toán nghi p v bán buôn v n chuy n th ng không tham gia thanh toán
S ăđ 1.4: S ăđ h chătoánănghi p v bánăbuônăv n chuy n th ng
khôngăthamăgiaăthanhătoán
TK 641
TK 111,112,331
TK 111,112,131
TK 511
TK 911
Chi phí
môi gi i
K t chuy n
CPBH
K t chuy n
doanh thu thu n
TK 3331
TK 133
Thu GTGT
đ u ra
Thu GTGT
đ u vƠo
-
Doanh thu
hoa h ng
K toán nghi p v tiêu th đ i lý:
S ăđ 1.5:ăS ăđ h chătoánănghi p v tiêuăth đ iălýăt iăbênăgiaoăđ iălý
TK 632
TK 911
TK 511
TK 641
TK 131
TK 157
K t chuy n K t chuy n
Doanh
Hoa h ng
GVHB
doanh thu thu n thu
đ i lỦ
Ph n
G i ánh
TK 133
TK 3331
bán GVHB
TK 156
Thu GTGT
đ u ra
15
Thu GTGT
đ u vƠo
S ăđ 1.6:ăS ăđ h chătoánănghi p v tiêuăth đ iălýăt iăbênănh năđ iălýă
TK 331
TK 511
TK 911
K t chuy n
doanh thu thu n
TK 3331
S ti n tiêu th
thu đ c ph i tr
cho bên giao
hƠng
Thu GTGT
đ u ra
Hoa h ng đ i lỦ đ
ch
TK 111, 112, 131
ng
TK 111, 112
Tr ti n cho
bên giao đ i lỦ
TK 003 ậ HƠngăhóaănh năbánăh , nh năkíăg i,ăkíăc
-
Nh n hƠng
-
c
HƠng tiêu th
Tr l i hƠng
K toán nghi p v bán l hàng hóa
S ăđ 1.7:ăS ăđ h chătoánănghi p v bánăl hƠngăhóa
TK 156
TK 632
Ph n ánh
GVHB
TK 911
TK 511
K t chuy n
doanh thu thu n
K t chuy n
GVHB
TK 111
Doanh thu
ch a thu
TK 3331
Thu GTGT
đ u ra
16
Thang Long University Library
- K toán tiêu th tr góp:
S ăđ 1.8:ăS ăđ h chătoánănghi p v tiêuăth tr góp
TK 156
Ph n ánh
GVHB
TK 632
TK 511
TK 911
K t chuy n
GVHB
TK 131
K t chuy n Doanh thu ch a thu
doanh thu theo giá bán tr ti n ngay
thu n
TK 3331
K t chuy n doanh thu tƠi chính
Thu GTGT
đ u ra
TK 515
TK 111, 112
S ti n
đƣ thu
TK 3387
nh kì phơn b ti n lƣi
tr ch m, tr góp
Lƣi tr
ch m, tr
góp
K toán tiêu th trong các ếoanh nghi p tính thu GTGT thỀo ph ng pháp
tr c ti p
i v i các doanh nghi p tính thu GTGT theo ph ng pháp tr c ti p thì ph ng
pháp h ch toán nghi p v bán hƠng t ng t nh doanh nghi p tính thu GTGT theo
ph ng pháp kh u tr . Ch khác lƠ, doanh thu bán hƠng lƠ doanh thu bao g m c thu
GTGT đ u ra ph i n p. Cu i k , khi xác đ nh s thu GTGT đ u ra ph i n p, k toán
ghi:
N TK 511: Doanh thu tiêu th
Có TK 3331: Thu GTGT ph i n p
K toán tiêu th thỀo ph
ng pháp ki m kê đ nh kì
Trình t vƠ ph ng pháp h ch toán tiêu th hƠng hóa đ i v i các nghi p v ghi nh n
doanh thu, các tr ng h p gi m tr doanh thu, chi t kh u thanh toán... c a ph ng
pháp KK K t ng t nh h ch toán tiêu th
các DN th ng m i h ch toán theo
ph ng pháp KKTX. Hai ph ng pháp nƠy ch khác nhau bút toán xác đ nh giá v n
cho hƠng bán ra trong kì trên tk 611, còn tk 156 ch ph n ánh hƠng t n đ u kì vƠ cu i
kì.
17
S ăđ 1.9.ăTrìnhăt h chătoánăk toánăbánăhƠngătheoăph
ngăphápăKK K
K t chuy n HTK cu i k
TK 156,157
TK 611
TK 632
K/c HTK đ u k
TK 911
K/c
GVHB
TK 511
K/c
DT thu n Giá bán ch a
Xác đ nh
TK 111,112,331
Mua hƠng trong k
TK 111, 112, 131
bao g m thu GTGT
GVHB
trong k
TK 3331
TK 133
TK 521,531,532
K/c các
Thu
GTGT đ u vƠo
kho n
gi m tr DT
Thu GTGT
đ u ra
ph i n p
1.2.2. K toán xác đ nh k t qu bán hàng
1.2.2.1. K toán qu n lý bán hàng và qu n lý doanh nghi p
- Ch ng t s d ng
B ng phơn b ti n l
B ng phơn b kh u hao.
ng, B ng phơn b nguyên v t li u, công c d ng c , vƠ
- TƠiăkho n s d ng
Tài kho n Chi phí bán hàng – TK 641
TƠi kho n nƠy s d ng đ t p h p vƠ k t chuy n chi phí bán hƠng th c t phát
sinh trong k đ xác đ nh k t qu kinh doanh. TƠi kho n nƠy cu i k không có s d
vƠ có 7 TK c p 2 bao g m:
TK 6411 “ Chi phí nhơn viên”
TK 6412 “ Chi phí v t li u, bao bì”
TK 6413 “ Chi phí d ng c , đ dùng”
TK 6414 “ Chi phí kh u hao TSC ”
TK 6415 “ Chi phí b o hƠnh”
TK 6417 “ Chi phí d ch v mua ngoƠi”
TK 6418 “ Chi phí b ng ti n m t khác”.
18
Thang Long University Library
TK 641 ậ ChiăphíăbánăhƠngă
-T p h p chi phí bán hƠng th c t phát -Các kho n gi m chi phí bán hƠng
sinh trong k
-K t chuy n v TK 911 ậ Xác đ nh k t
qu kinh doanh
A
Tài kho n Chi phí Qu n lý doanh nghi p – TK 642
TƠi kho n nƠy đ
c s d ng đ t p h p vƠ k t chuy n các chi phí c a b ph n
qu n lỦ vƠ chi phí liên quan đ n ho t đ ng chung c a toƠn doanh nghi p. TK 642
không có s d vƠ có 8 TK c p 2 bao g m:
TK 6421 “ Chi phí nhơn viên qu n lỦ”
TK 6422 “ Chi phí v t li u qu n lỦ”
TK 6423 “ Chi phí đ dùng v n phòng”
TK 6424 “ Chi phí kh u hao TSC ”
TK 6425 “ Thu , phí vƠ l phí”
TK 6426 “ Chi phí d phòng”
TK 6427 “ Chi phí d ch v mua ngoƠi”
TK 6428 “ Chi phí b ng ti n khác
TK 642 ậ Chiăphíăqu nălý doanh nghi p
-T p h p chi phí qu n lỦ doanh nghi p -Các kho n ghi gi m chi phí qu n lỦ
th c t phát sinh trong k
doanh nghi p
-Trích l p vƠ trích l p thêm kho n d
phòng ph i thu khó đòi, d phòng ph i tr
-HoƠn nh p s chênh l ch c a kho n d
phòng l n h n s ph i trích cho k ti p
theo
-K t chuy n v TK 911 ậ Xác đ nh k t
qu kinh doanh
A
19
Ph
ngăphápăh chătoánă
S ăđ 1.10:ăS ăđ h chătoánăchiăphíăbánăhƠng
TK 641
TK 334, 338
Ti n l ng, các kho n ph c p
vƠ các kho n trích theo l ng
c a nhơn viên BPBH
TK 352
HoƠn nh p d phòng
TK 152
111, 112, 138
Chi phí NVL ph c v BPBH
Các kho n gi m tr CPBH
TK 153, 142, 242
Chi phí CCDC ph c v BPBH
TK 911
TK 214
K t chuy n CPBH phát sinh
trong kì
Chi phí kh u hao TSC ph c
v BPBH
TK 335
Trích tr c chi phí s a ch a l n
TSC thu c BPBH
TK 111, 112, 331
Chi phí d ch v mua ngoƠi vƠ
b ng ti n khác ph c v BPBH
TK 133
Thu GTGT đ u vƠo
TK 336
S ti n ph i chi tr n i b cho
c p d i v b o hƠnh s n
ph m, hƠng hóa
TK 352
Trích l p d phòng b o
hƠnh s n ph m
20
Thang Long University Library
S ăđ 1.11:ăS ăđ h chătoánăchiăphíăqu nălý doanh nghi p
TK 334, 338
TK 642
Ti n l ng, các kho n ph c p
vƠ các kho n trích theo l ng
c a nhơn viên BPQLDN
TK 111, 112, 138, 139
Các kho n gi m tr chi phí
QLDN
TK 152
Chi phí NVL ph c v BPQLDN
TK 153, 142, 242
Chi phí CCDC ph c v BPQLDN
TK 911
TK 214
Chi phí kh u hao TSC ph c
v BPQLDN
K t chuy n chi phí QLDN
phát sinh trong k
TK 335
Trích tr c chi phí s a ch a l n
TSC thu c BPQLDN
TK 111, 112, 331
Chi phí d ch v mua ngoƠi vƠ
b ng ti n khác ph c v BPQLDN
TK 133
Thu GTGT
đ u vƠo
TK 139
Trích l p d phòng n ph i thu
khó đòi
21
K toán xác đ nh k t qu bán hàng
1.2.2.2.
- TƠiăkho n s d ng:
Tài kho n Xác đ nh k t qu kinh doanh – TK 911
TƠi kho n nƠy dùng đ xác đ nh k t qu ho t đ ng kinh doanh trong các doanh
nghi p theo t ng kì k toán.
N
TK 911 ậ Xácăđ nh k t qu kinh doanh
Có
-Tr giá v n hƠng hóa, thƠnh ph m đƣ bán -Doanh thu thu n v bán hƠng vƠ CCDV
ra trong k
trong k
-Chi phí bán hƠng, chi phí qu n lỦ doanh -Doanh thu ho t đ ng tƠi chính
nghi p
-Chi phí tƠi chính
-Thu nh p khác
-Chi phí khác
-Chi phí thu TNDN hi n hƠnh
-K t chuy n lƣi t ho t đ ng kinh doanh
-K t chuy n l t ho t đ ng kinh doanh
A
Ph
ngăphápăk toán
S ăđ 1.12:ăS ăđ h chătoánănghi p v xácăđ nh k t qu tiêuăth
TK 632
TK 511, 512
TK 911
K t chuy n GVHB
K t chuy n doanh thu thu n
TK 641
TK 521,531,532
K t chuy n chi phí bán hƠng
K t chuy n các kho n
gi m tr doanh thu
TK 642
K t chuy n chi phí QLDN
22
Thang Long University Library
1.3.
Hìnhăth c s k toánăbánăhƠngăvƠăxácăđ nh k t qu bánăhƠngătrongădoanhă
nghi păth ngăm i
có th ghi chép các nghi p v kinh t phát sinh trong doanh nghi p m t cách
thu n l i, doanh nghi p c n xơy d ng vƠ t ch c h th ng s sách k toán phù h p v i
tình hình doanh nghi p mình. Các hình th c s k toán mƠ doanh nghi p có th l a
ch n: Nh t kí s cái, Nh t kí chung, Ch ng t ghi s , Nh t kí ch ng t vƠ K toán trên
máy vi tính.
Trong các hình th c s k toán trên em xin lƠm rõ n i dung c a hai hình th c
Nh t kỦ chung vƠ K toán máy vi tính lƠm c s nghiên c u ch ng 2.
- Hình th c s Nh t ký chung:
c tr ng c b n c a hình th c Nh t kỦ chung lƠ t t c các nghi p v kinh t
tƠi chính phát sinh đ u ph i đ c ghi vƠo s Nh t kỦ, mƠ tr ng tơm lƠ s Nh t kỦ
chung, theo trình t th i gian phát sinh vƠ n i dung kinh t c a nghi p v đó. Sau đó
l y s li u trên s Nh t kỦ đ ghi S cái theo t ng nghi p v phát sinh.
- Hình th c k toán Nh t kỦ chung bao g m các lo i s ch y u sau:
+ S Nh t kỦ chung (S Nh t kỦ đ c bi t)
+ S cái.
+ Các s , th k toán chi ti t.
- u đi m: D ghi chép, d đ i chi u, có th phơn công lao đ ng k toán
- Nh c đi m: Ghi trùng l p
- i u ki n áp d ng:
- Lao đ ng th công: Lo i hình doanh nghi p đ n gi n, quy mô kinh doanh v a
vƠ nh , trình đ qu n lỦ th p vƠ trình đ k toán th p, s l ng lao đ ng k toán ít.
- N u áp d ng k toán máy vi tính: phù h p v i m i lo i hình kinh doanh vƠ
quy mô ho t đ ng.
23
S ăđ 1.13:ăTrìnhăt ghi s k toánătheoăhìnhăth c Nh tăkýăchung
S chi ti t các
TK
632,156,157,
511,521,
642,911
Ch ng t k toán
S qu
Nh t kí đ c bi t
Nh t kí chung
S cái TK632,156,157,
511,521, 642,911
B ng t ng h p
chi ti t
B ng cơn đ i
s phát sinh
Báo cáo tƠi chính
Chúăthích:
Ghi hƠng ngƠy
Ghi cu i kì
i chi u, ki m tra
- Hình th c K toán trên máy vi tính
c tr ng c a hình th c nƠy lƠ công vi c k toán đ
ch
c th c hi n theo m t
ng trình ph n m m k toán trên máy vi tính. Ph n m m k toán đ
c thi t k theo
nguyên t c c a m t trong b n hình th c k toán nói trên ho c k t h p các hình th c
trên. Ph n m m k toán không hi n th đ y đ quy trình, nh ng ph i in đ y đ s k
toán vƠ báo cáo tƠi chính theo quy đ nh.
Các s c a hình th c nƠy tùy thu c vƠo ph n m m k toán đ c thi t k theo
hình th c k toán nƠo, vƠ m u s không b t bu c gi ng k toán th công.
u đi m: H u h t các ph n m m k toán hi n nay đ u có giao di n d s d ng,
s sách ch ng t c p nh t vƠ bám sát ch đ k toán hi n hƠnh, t c đ x lỦ thông tin
nhanh.
c bi t, cho phép k t xu t báo cáo ra Excel, PDF v i m u bi u đ p.
Nh c đi m: Th ng xuyên ph i bƠo trì, b o d ng vƠ m t s ph n m m ch a
có tính b o m t cao, th ng xuyên x y ra l i trong quá trình s d ng.
24
Thang Long University Library
S ăđ 1.14.ăTrìnhăt ghi s k toánătheoăhìnhăth c k toánămáyăviătính
S K TOÁN
Ch ng t k toán
PH N M M
K TOÁN
Máy vi tính
S t ng h p vƠ
S
chi ti t
(TK156,157,51
1, 521,531,532
632,641,642,
911)
Báo cáo tƠi chính
Báo cáo k toán qu n tr
B ng t ng h p ch ng t
k toán cùng lo i
Ghi chú:
Ghi hƠng ngƠy.
Ghi cu i tháng ho c cu i k .
Quan h đ i chi u, ki m tra.
25