CH
NGă1.
LệăLU N CHUNG V CỌNGăTÁCă ÀOăT OăVÀăPHÁTăTRI N
NGU NăNHỂNăL C TRONG DOANH NGHI P.
1.1. T ng quan v đƠoăt oăvƠăphátătri n ngu nănhơnăl c trong doanh nghi p.
1.1.1. Các khái ni m c b n.
1.1.1.1. Khái ni m ngu n nhân l c.
Cóăkháănhi uăđ nhăngh aăv ngu nănhânăl c.
TheoăBegg,ăFishcherăvàăDornbusch:ăngu nănhânăl călàătoànăb trìnhăđ chuyênă
mônămàăconăng iătíchăl yăđ c,ănóăđ căđánhăgiáăcaoăvìăti măn ngăđemăl i thu nh p
caoă trongă t ngălai.ă Tuyă v y,ă cáchă hi uă nàyă ch gi i h nă trongă trìnhă đ chuyênă mônă
c aăconăng iăvàăch aăđ t ra gi i h n v m t ph măviăkhôngăgianăc a ngu n nhânăl c.
Theoăgiáoătrìnhă“Qu n tr ngu nănhânăl c”ăc a PGS.TS Tr n Kim Dung xu t b n
n mă2011:ă“Ngu nănhânăl c c a m t t ch căđ căhìnhăthànhătrênăc ăs c a nh ngăcáă
nhânăcóăvaiătròăkhácănhauăvàăđ căliênăk t v i nhau theo nh ng m cătiêuănh tăđ nh”.
Theoăgiáoăs ,ăvi năs ăPh m Minh H c cho r ng,ăxétătrênăbìnhădi n qu c gia hay
đ aăph ngăngu nănhânăl căđ căxácăđ nhălà:ă“T ng th cácăti măn ngălaoăđ ng c a
m tă n c hay m tă đ aă ph ng,ă t că làă ngu nă laoă đ ngă đ c chu n b
cácă m că đ
khácă nhauă s nă sàngă tham gia m tă côngă vi că laoă đ ngă nàoă đó,ă ng
n ngă(hayăkh n ngănóiăchung)ăb ngăconăđ
ngăđápă ngăđ
c uălaoăđ ng, chuy năđ iăc ăc u kinh t theoăh
Theo TS. Nguy n H uăD ng,ăVi nătr
iă laoă đ ngă cóă k ă
c nhu c u chuy năđ iăc ă
ngăcôngănghi păhóa,ăhi năđ iăhóa”ă.
ng Vi n khoa h călaoăđ ngăvàăcácăv năđ
xưăh i, ngu nănhânăl c đ c hi uălàă“T ngăhòaătrongăth th ng nh t h uăc ăn ngăl c
c aă conă ng i (th l c,ă tríă l c,ă nhână cách)ă vàă tínhă n ngă đ ngă xưă h i c aă conă ng i.
Tínhăth ng nh tăđóăđ c th hi n quáătrìnhăbi n ngu n l căconăng iăthànhăv n con
ng
i”.
Theoănh ăbàiăgi ng b mônăQu n tr Ngu nănhânăl c c aăThS.ăV ngăTh Thanh
TrìăvàăThS.ăLêăTh H nhă(Tr ngă i h căTh ngăLong)ăthìăngu nănhânăl c c a doanh
nghi pălàăt t c cácăthànhăviênătrongăt ch c s d ng ki n th c, k n ng,ătrìnhăđ , kinh
nghi m,ăhànhăviăđ oăđ cầăđ thànhăl p,ăphátătri năvàăduyătrìădoanhănghi p.
Nh v y, t ng h p l i ngu n nhân l c c a m t t ch c bao g m nh ng ng
i lao
đ ng làm vi c trong t ch c đó có th ch t, trình đ , kinh nghi m... khác nhau t o
thành m t s c m nh nh m hoàn thành t t m c tiêu c a t ch c không phân bi t v trí,
tu i tác, gi i tính.
1
1.1.1.2. Khái ni m v đào t o và phát tri n ngu n nhân l c.
M că tiêuă t ngă quátă c a ch că n ngă đàoă t o hu n luy nă đ
c ph nă ánhă quaă baă
thànhăt sau:ăđàoăt o,ăgiáoăd căvàăphátătri n.
ào t o bao g măcácăho tăđ ng nh m m căđíchănângăcaoătayăngh hayăk ăn ngă
c a m tăcáănhânăđ i v iăcôngăvi c hi năhành.
Giáo d c bao g măcácăho tăđ ng nh m c i ti n,ănângăcaoăs thu n th c, khéoăléoă
c a m tăcáănhânăm tăcáchătoànădi n theo m tăh ng nh tăđ nhănàoăđóăv tăraăngoàiă
côngăvi c hi năhành.ăCácăkhóaăh i th o nh măphátătri năk ăn ngălưnhăđ o n m trong
l nhăv căgiáoăd cănày.
Phát tri n bao g mă cácă ho tă đ ng nh m chu n b choă côngă nhână viênă theoă k p
v iăc ăc u t ch c khiănóăthayăđ iăvàăphátătri n.
Baă kháiă ni mă trênă đ ng th iă làă quáă trìnhă choă phépă conă ng i ti pă thuă cácă ki n
th c, h căcácăk ăn ngă m iăvàă thayăđ iăcácăquanăđi măhànhăviăvàănângăcaoă kh n ngă
th c hi năcôngăvi c c aăcácăcáănhân.ă i uăđóăc ngăcóăăngh aălàăgiáoăd c,ăđàoăt oăvàă
phátă tri nă đ că ápă d ngă đ làmă thayă đ i vi că nhână viênă bi tă gì,ă làmă nh ă th nàoă vàă
quană đi m c a h v iă côngă vi c ho c m i quan h c a h v i c pă trênă vàă cácă đ ng
nghi p.
1.1.1.3. S c n thi t c a công tác đào t o và phát tri n ngu n nhân l c trong doanh
nghi p.
M că tiêuă chungă c aă côngă tácă đàoă t oă vàă phátă tri n ngu nă nhână l că làă nh m s
d ng t iă đaă ngu nă nhână l c hi nă cóă vàă nângă caoă tínhă hi u qu c a t ch c. Do v y
côngătácăđàoăt oăvàăphátătri n c năđ căquanătâmăđúngăm căđ :
ápă ng nhu c u t n t i vàă phátă tri n c a doanh nghi p. V i s c nh tranh
kh c li tă trênă th tr ng hi nă nayă đòiă h i doanh nghi p c n ph i cóă m tă đ i
ng ă nhână l c ch tă l ng cao s nă sàng đ ngă đ u v i nh ng th tháchă trong
t ngălaiăvàăđ ng v ngăđ cătrênăth tr ngăđ y bi năđ ng.
ápă ng nhu c u h c t p c aăng
iălaoăđ ng. Hi n nay, n n kinh t tri th c
phátătri năđòiăh iăng iălaoăđ ngăluônăph i h c t p, c p nh t nh ng ki n th c
m iăđápă ng nhu c u c a ho tăđ ng s n xu t kinh doanh do v y côngătác đàoă
t oă vàă phátă tri n đápă ng nhu c uă hoànă thi n b nă thână c a ng iă laoă đ ng
trong doanh nghi p.
T o ra l i th c nh tranh cho doanh nghi p.
i v i m t doanh nghi p s sángă
t o c a con ng i đóngăvaiătròăquy tăđ nh đ t o ra s khácăbi t cho cácăs n
ph m.ă Côngă tácă đàoă t oă vàă phátă tri n ngu nă nhână l c trong doanh nghi p
chínhălàăb c n n t ngăđ ng iălaoăđ ng đ c b iăd ng ki n th căvàăphátă
2
Thang Long University Library
huy kh n ngăsángăt o c aămìnhănh măgiúpădoanhănghi p t o ra l i th c nh
tranhătrênăth tr
ng.
1.1.1.4. S gi ng và khác nhau gi a đào t o và phát tri n ngu n nhân l c.
Theoăgiáoătrìnhă“Qu n tr ngu nănhânăl c”ăc a PGS.TS Tr n Kim Dung xu t b n
n mă 2011,ă thì:ă “ i mă t ngă đ ng gi aă đàoă t oă vàă phátă tri nă làă chúngă đ uă cóă cácă
ph ngăphápăt ngăt ,ăđ c s d ng nh mătácăđ ng lênăquáătrìnhăh c t păđ nâng cao
ki n th c, k n ngă th că hành.ă Tuyă nhiên,ă đàoă t oă cóă đ nhă h ngă vàoă hi n t i,ă chúă
tr ngăvàoăcôngăvi c hi n th i c aăcáănhân,ăgiúpăcácăcáănhânăcóăngayăcácăk ăn ngăc n
thi tăđ th c hi n t tăcôngăvi c hi n t i.ăCònăphátătri nănhân viênănh măchúătr ngălênă
cácăcôngăvi căt ngălaiătrongăt ch c, doanh nghi p”.
B ng 1.1. B ng so sánh gi a đào t o và phát tri n ngu n nhân l c
Ơoăt o
Phátătri n
Côngăvi c hi n t i
Côngăvi c hi n t iăvàăt
Ápăd ng
Nhânăviênăy u v k ăn ng
Cáănhân,ănhómăvàăt ch c
Th i gian
Ngay l p t c
Dàiăh n
B t bu c
T nguy n
H
ngăđ n
Yêuăc u
ngălai
(Ngu n: PGS.TS Tr n Kim Dung (2011), Qu n tr ngu n nhân l c, NXB Kinh t
TP.HCM, tr.190-191)
Vi căphânăbi t s gi ng vàăkhácănhauăgi aăđàoăt oăvàăphátătri n nh măgiúpănhàă
qu n tr cóă nh ngă đi u ch nhă thíchă h p trong k ho chă đàoă t oă vàă phátă tri n ngu n
nhână l c.ă Víă d trong ng n h n c nă chúă tr ngă đ nă côngă tácă đàoă t o ngu nă nhână l c
nh mănângăcaoăn ngăsu tălaoăđ ng c a doanh nghi p,ăcònătrongădàiăh n doanh nghi p
c nă uătiênăchoăk ho chăphátătri n ngu nănhânăl căđ nh m t o ra l i th c nh tranh
so v iăcácăđ i th trênăth tr
ng.
1.1.2. Nguyên t c đào t o và phát tri n ngu n nhân l c.
Nh mă đ tă đ
c k t qu t t nh t,ă côngă tácă đàoă t oă vàă phátă tri n c nă tuână th
nh ngănguyênăt c nh tăđ nhătrongăquáătrìnhăđàoăt o bao g m: coi tr ng kh n ngăphátă
tri n c aăconăng i, coi tr ngăgiáătr riêngăc a m iăconăng i,ănguyênăt c k t h p l i
íchăc aăng iălaoăđ ng v i l iăíchăc a t ch c, chúătr ngăcôngătácăđàoăt oăvàăphátătri n
trong t ch c.
Nguyênă t c 1: Coi tr ng kh n ngă phátă tri n c aă conă ng i. M iă conă ng i
đ uăcóăkh n ngăhoànă thi n,ăsángăt oă vàăphátătri n kh n ngăc aă mìnhătrongă
đi u ki n thu n l i. Do v y, doanh nghi pănênăcoiătr ngănguyênăt cănàyăvàăt o
3
đi u ki n thu n l i nh tăđ choăng
iălaoăđ ngăđ
c t doăsángăt o,ăđi uănàyă
cóăth gópăph năhoànăthi n h th ng s n xu t.
Nguyênăt c 2: Coi tr ngăgiáătr riêngăc a m iăconăng i. B i m iăng iălàăm t
th c th ph c t p,ăđ c l p v i nhau. B năthână m iăng iăcóă nh ngăýăt ng,
sángă ki n c aă riêngă mìnhă vàă h đ uă cóă th đóngă gópă nh ngă sángă ki nă riêngă
c aămìnhăđ gópăph năhoànăthi n doanh nghi păvìăl iăíchăchung.
Nguyênă t c 3: K t h p l iă íchă c aă ng
iă laoă đ ng v i l iă íchă c a doanh
nghi p.ăHoànătoànăcóăth đ tăđ c m cătiêuăc a doanh nghi păvàăl iăíchăc a
ng iălaoăđ ng. S phátătri n c a m t doanh nghi p ph thu căvàoăngu n l c
c a doanh nghi păđó.ăKhiănhuăc u c aăng iălaoăđ ngăđ c th a nh năvàăđ m
b oăthìăh s ph năđ u. Do v y,ăphátătri n ngu nănhânăl c bao g m:
ngăviên,ăkhuy năkhíchăng
nghi p.
iălaoăđ ng c ng hi năvàăđóngăgópăchoădoanhă
Thuăhútăvàăs d ng t t nh ngăng
iăcóăđ n ngăl căvàătrìnhăđ .
tăđ c nh ngăgiáătr l n nh t,ăthôngăquaăs n ph m c a nh ngăng i lao
đ ngălàmăraăđ bùăl i nh ngăchiăphíăb raăchoăđàoăt oăvàăphátătri n h .
Bênăc nhăđó,ăng iălaoăđ ngăc ngăcóănh ng mong m iăthôngăqua côngătác đàoă
t oăvàăphátătri năđóălàă năđ nhăđ phátătri n,ăcóănh ngăc ăh i ti n b ,ăth ngăti n trong
côngăvi c,ăcóăđ c nh ng v tríălàm vi c thu n l iămàă đóăcóăth đóngăgópăc ng hi n
đ c nhi u nh t,ăđ c cung c p nh ngăthôngătinăv đàoăt oăcóăliênăquanăđ n h . Khi
nhu c uăc ăb n c aăng iălaoăđ ng trong doanh nghi păđ c ch p nh n s đ m b o h
c ng hi n h tămìnhăchoădoanhănghi p.
Nguyênăt că4:ă àoăt o ngu nănhânăl călàăm t ngu năđ uăt ăsinhăl iăđángăk .
Vìăngu nănhânăl căđóngăvaiătròăch ch tătrongăcôngăty,ădoăv yăđàoăt o ngu n
nhânăl călàăcáchăduyănh tăđ đ tăđ c s phátătri n c a doanh nghi p m tăcáchă
hi u qu nh t nh măt ngăl i th c nhătranhătr c nh ngăcôngătyăđ i th .
K t lu n: Trong t t c cácă ho tă đ ng c aă cácă l nhă v că khácă nóiă chungă vàă ho t
đ ng c a doanh nghi pănóiăriêng,ăđi u c tălõiăđ điăđ n m cătiêuănh ăđưăđ raăbanăđ u
m tă cáchă hi u qu nh tă chínhă làă ph iă đ t ra cho mìnhă m t quy chu n,ă nguyênă t c
chungăđ t đóăxácăđ nh nh ngăgìămìnhăđưăđ tăđ căvàăch aăđ tăđ c. Vi căápăd ng 4
quy t cătrênăc a doanh nghi p trong v năđ đàoăt oăvàăphátătri n ngu nănhânăl căcóăth
coiănh ăb khungăđ xâyăd ngăcácăch ngătrình,ăph ngăphápăđàoăt oăchoăphùăh p v i
tínhăch t c a t ngănguyênăt c. T đóăm cătiêu đàoăt o c a doanh nghi păđưăđ ra s điă
đúngăh
ngăvàăs măđ tăđ
c k t qu .
4
Thang Long University Library
1.1.3. Vai trò c a đào t o và phát tri n ngu n nhân l c trong doanh nghi p.
Ngàyănayăđàoăt oăđ
căcoiănh ăm t kho năđ uăt ăvàoăngu n v nănhânăl c c a t
ch c.ăCácănghiênăc u cho th y hi u qu c a nh ngănhânăviênăm iăđ căđàoăt o ngang
b ng v i nh ngănhânăviênăcóăkinhănghi m.ă ng th i vi căđàoăt oăvàăphátătri n ngu n
nhânăl c trong hi n t iăvàăt ngălaiăg n li n v i kh n ngăsinhăl iălâuădàiăvàăb n v ng
c a t ch c.
àoă t oă vàă phátă tri n ngu nă nhână l că đ
că coiă nh ă m tă v ă khíă chi nă l
doanh nghi p nh mănângăcaoăkh n ngăc nhătranhătr
cc a
căcácăđ i th .
i v i doanh nghi păđàoăt oăvàăphátătri n ngu nănhânăl căgiúp:
Nângăcaoăn ngăsu tălaoăđ ng, hi u qu th c hi năcôngăvi c. N uăng i lao
đ ngăđ c h c t păđàoăt oăbàiăb năđi uănàyăs giúpăh th c hi năcôngăvi c
nhanhăchóngăcùngăv iăđóăh cóăth đ xu t nhi uăsángăki năh n,ănh ăv y
đ ngăngh aăv i vi căn ngăsu tălaoăđ ng s t ngăvàăhi u qu s n xu t kinh
doanh c a doanh nghi p s ngàyăcàngăđ
cănângăcao.
Nângăcaoăch tăl ng th c hi năcôngăvi c s gópăph nălàmăgi m b t s giámă
sátă c a doanh nghi pă đ ng th iă c ngă làmă gi m b tă ápă l c v iă ng i lao
đ ng. C ng iălaoăđ ng vàădoanhănghi păđ uăcóăl i,ăng iălaoăđ ngăđ c
t ch h nătrongăcôngăvi căcònădoanhănghi păcóăđi u ki năđ gi m b tănhânăă
s
b máyăgiámăsát.ăNh ngăgiámăsátăviênănàyăs đ căluânăchuy năđ n
nh ng b ph năkhácăđ th c hi n nh ngăcôngăvi căđangăđòiăh i nhi uănhână
l căh n.
Nângăcaoătínhă năđ nhăvàăn ngăl c c nh tranh c a doanh nghi p.ă àoăt oăvàă
phátătri năgiúpăchoădoanhănghi păcóăc ăh iănângăcaoătínhă năđ nhăvàăn ngă
l c c nh tranh c aămình.ăS năđ nh c a doanh nghi păđ c quy tăđ nh b i
nhi uănhânăt , trongăđóăngu nănhânăl călàănhânăt cóă nhăh ng r t l n t i
s năđ nh c aătoànăb doanh nghi p.ăVìăngu nănhânăl călàănhânăt giúpăcácă
nhânăt khácăcóăth ho tăđ ng m tăcáchănh pănhàng,ăthôngăquaăđóălàmăchoă
ho tă đ ng c a doanh nghi pă khôngă g p c n tr đ ng th i t oă nênă tínhă n
đ nh trong doanh nghi p.
Duyătrìăvàănângăcaoăch tăl ng ngu nănhânăl c. Trong b i c nh n n kinh t
ngàyăcàngăphátătri năkhôngăng ng nh nh ngăđ i m i khoa h c,ăcôngăngh .
i uănàyăđòiăh i ch tăl ng ngu nănhânăl căc ngăph iăđ cănângăcao. V y
ch cóăđàoăt oăvàăphátătri n m iăgiúpăchoăngu nănhânăl căduyătrìăvàănângă
cao ch tăl ngăgiúpăchoădoanhănghi păđápă ngăđ c ch tăl ng ngu nănhână
l c theo k p v i s thayăđ i c a n n kinh t nh ăhi n nay.
5
T oăđi u ki năchoăápăd ng ti n b khoa h căk ăthu tăvàăqu nălý vàoădoanhă
nghi p. Vi căápăd ng khoa h căcôngăngh vàoătrongăs n xu tăkinhădoanhălàă
đòiă h i t t y u v iă cácă doanhă nghi p hi nă nayă vàă vi că ápă d ng khoa h c
côngăngh vàoăs n xu t kinh doanh ch cóăth đ c th c hi năkhiăcóăđ iăng ă
nhânăl căđ trìnhăđ th c hi n. Mu n th c hi năđ căđi uănàyăngu nănhână
l c c aăcôngătyăph iăthôngăquaăquáătrìnhăđàoăt oăvàăphátătri n.
T o ra l i th c nh tranh trong doanh nghi p.ă àoăt oăvàăphátătri nălàăm t
trong nh ng gi iăphápăchi năl c nh mănângăcaoăkh n ngăc nh tranh c a
doanh nghi p trong n n kinh t th tr ng.ă âyălàăđi u t t y u n uănh ăm t
doanh nghi p mu nănângăcaoăkh n ngăc nhătranhăvàăv th c aămìnhătrênă
th tr ng.
i v iăng iălaoăđ ng,ăvaiătròăc aăđàoăt oăvàăphátătri n ngu nănhânăl căđ
th hi n cácăm t sau:
c
T o ra s g năbóăgi aăng iălaoăđ ngă vàădoanhănghi p nh cóăho tăđ ng
đàoăt oămàăm căđ hàiălòngăc aăng iălaoăđ ng v iăcôngăvi căc ngăt ng.
Khi ch tă l ngă laoă đ ngă đ c c i thi nă kéoă theoă doanhă thuă c a doanh
nghi păc ngăt ngătheoădoăv y m căl ngăc aăng iălaoăđ ngăc ngăs đ c
c i thi n.
T o ra s thíchă ng c aă ng
iă laoă đ ng v iă côngă vi c hi n t iă c ngă nh ă
trongăt ngălai.ăChínhăs đàoăt oăvàăphátătri nănhânăl c m tăcáchăbàiăb năđưă
cung c pă choă ng iă laoă đ ng nh ng ki n th că chuyênă môn giúpă h thíchă
ngăđ c v iăcôngăvi c hi n t iăvàănh ngăđòiăh iătrongăt ngălai.
T oă nênă tínhă chuyênă nghi pă choă ng
iă laoă đ ng trong t ch c. Nh ng
nguy n v ngăvàănhuăc u c aăng iălaoăđ ng s đ căđápă ng t tăh n.ă i u
nàyăgiúpăng iălaoăđ ngăcóăch đ ng vàăv th trênăth tr ngălaoăđ ngăvàă
đ
căh
Giúpăng
ng nh ng ch đ đưiăng phùăh p v i kh n ngăc a h .
iălaoăđ ngăcóăm tăcáiănhìnăm i,ăcáchăt ăduyăm iătrongăcôngăvi c
c a h ,ălàăc ăs đ phátăhuyătínhăsángăt o c a h .
V yă cóă th th y r ng vi că đàoă t o vàă phátă tri n ngu nă nhână l c trong doanh
nghi pălàănhuăc u t t y u c a c doanh nghi păvàăng iălaoăđ ng, do v y vi căđàoăt o
vàă phátă tri n ngu nă nhână l c trong doanh nghi p c nă đ
m t.
că chúă tr ngă đ uă t ă v m i
6
Thang Long University Library
1.2. Cácăph
ngăphápăđƠoăt oăvƠăphátătri n ngu n nhơnăl c trong doanh nghi p.
Trênă th gi i hi nă nayă cóă r t nhi uă ph
ngă phápă đàoă t oă vàă phátă tri n.ă Cácă
ph ngăphápăđàoăt o r tăđaăd ngăvàăphùăh p v i t ngăđ iăt
côngănhânăs n xu t tr c ti păđ năcácăc p qu n tr .
B ng 1.2. Các ph
ng pháp đào t o và phát tri n
Ápăd ng cho
Ph
ngăpháp
ng t sinhăviênăth c t p,
Th c hi n t i
C p qu n tr vƠă
chuyênăviên
Côngă
nhơn
C
hai
T iăn iă
lƠmăvi c
NgoƠiăn iă
lƠmăvi c
1.D yăkèm
-
-
X
X
O
2.Tròăch iăkinhădoanh
X
O
O
O
X
3. i n c u qu n tr
X
O
O
O
X
4.H i ngh / th o lu n
X
O
O
O
X
5.Môăhìnhă ng x
X
O
O
O
X
6.Hu n luy n t iăbànă
gi y
X
O
O
O
X
7.Th c t p sinh
X
O
O
X
O
8. óngăk ch
X
O
O
O
X
9.Luânăphiênăcôngăvi c
-
-
X
X
O
10.Gi ng d y theo th
t t ngăch ngătrình
-
-
X
O
X
11.Gi ng d y nh máyă
viătínhăh tr - CAI
-
-
X
O
X
12.Bàiăthuy tătrìnhă
trong l p
-
-
X
O
X
13. àoăt o t i ch
O
X
O
X
O
14. àoăt o h c ngh
O
X
O
X
O
15.D ng c môăph ng
O
X
O
O
X
16. àoăt oăxaăn iălàmă
vi c
O
X
O
O
X
(Ngu n:ăR.ăWayneăMondyăandăRobertăM.ăNoeă(2005),ă“Human Resources
Management”,ăPearson/PrenticeăHall,ăp.ă280)
Ghiăchú:
- :ăÁpăd ng cho c hai c p qu n tr vàăcôngănhân
7
Oă:ăKhôngăápăd ng
Xă:ăÁpăd ng
Cácăph ngăphápătrên đ căchiaăthànhăhaiănhóm:ăđàoăt oătrongăcôngăvi căvàăđàoă
t oăngoàiăcôngăvi c. N iădungăd iăđâyăs ch trìnhăbàyăm t s ph ngăphápăch y u
thu c haiănhómăph ngăphápănày.
1.2.1. Ph
ng pháp đào t o và phát tri n trong công vi c.
âyălàăhìnhăth căđàoăt o h căviênăcáchăth c th c hi năcôngăvi căngayătrongăquáă
trìnhălàmăvi c. T t c m iănhân viênătrongădoanhănghi p, cácăch c v khácănhau,ăt
th p nh tăđ n cao nh t,ătrongăquáătrìnhălàmăvi căđ uărútăraăđ c nh ng kinh nghi m
làmă vi că choă mìnhă đ th c hi nă côngă vi c t tă h n.ă Vi că đàoă t oă th ngă đ că phână
côngătheoăk ho chăđàoăt o gi aăng i h ng d n ho căcácănhânăviênălànhăngh ,ăcóăk ă
n ngăcaoăv i nh ngănhânăviênăcóătrìnhăđ lànhăngh th p.
1.2.1.1. Ph
ng pháp kèm c p h
ng d n t i ch .
âyălàăph ngăphápăđ căápăd ngăđ đàoăt oăcôngănhânăk ăthu t,ănhânăviênăv nă
phòngă l nă cácă qu n tr giaă trênă c ă s m tă ng iă đangă làmă vi c t iă côngă tyă kèmă choă
nh ngănhânăviênăm i tuy năvào.ăCáănhânăđ c g iălàăh căviênăv aălàăng iătheoăsátă
c pătrênăc aămình.ăNgoàiăc ăh iăquanăsátăcáchăth căvàăph ngăphápăgi i quy tăcôngă
vi c c a c pătrên,ăbênăc nhăđóăđ đ c k t qu caoănh ămongămu n,ăng iăh ng d n
ph iăcóăki n th cătoànădi n v nh ngăcôngăvi căcóăm iăliênăh tr c ti p t iăcácăm c
tiêuăc aăc ăquan.
uăđi m:ăđ năgi n,ăítăt năkém,ăd t ch c,ă cóăth đàoăt o nhi uăng
iăcùngă
m tălúc.ă Trongă quáătrìnhăđàoăt o h că viênăđ ng th i t o ra s n ph m, doanh
nghi păkhôngăc năcácăph ngăti năchuyênăbi tănh ăphòngăh c,ăđ iăng ăcánăb
gi ng d yăriêng.
Nh
căđi m: kh n ngăc aăng
iăđ
c ch đ nhăđàoăt oăcònăh n ch d năđ n
vi c truy năđ t nh ngăk ăn ngăvàăki n th căđ n h căviênăkhông th c s hi u
qu ,ăch aăcóăs t ngătácăt t gi aăcácăc p qu n tr v iăcácănhânăviênăm i.
1.2.1.2. Ph
ng pháp th c t p sinh.
âyă th c ch tă làă ch ngă trìnhă th că hànhă c aă cácă sinhă viên.ă Hi n nay, ph ngă
phápănàyăđ căápăd ngăkháăph bi nătrongăcácădoanhănghi p.ăTrongăph ngăphápănàyă
sinhăviênăv aăcóăth v aăđiăh c, v aăcóăth th c t p t i m t doanh nghi pănàoăđóăđ
h c h iăthêmătínhăth c t th ngătr ng.ăBênăc nh đó thôngăquaăph ngăphápănàyănhàă
qu n tr cóăth quan sátăvàătìmăraăđ c nh ng ngăviênăti măn ngăchoăm tăcôngăvi c
c th nàoăđó.ăT đó,ăh s đ aăraăquy tăđ nh tuy n ch n nh ngăsinhăviênăcóăti măn ngă
nàyăsauăkhiăch ngătrìnhăth c t p k tăthúc.
8
Thang Long University Library
uăđi m:
i v iăsinhăviênăth c t p: h s đ
călàmăquenăv iăcôngăvi c th c t ,ăbênă
c nhăđóăcóăh cóăth ki m nghi m l i nh ngălýăthuy tăđưăđ c h c tr ng
vàăh c h iăđ c nh ng kinh nghi m th c t trongăcáchăgi i quy tăcôngăvi c.
i v iănhàăqu n tr : h cóăth ki mătraăđ
cătrìnhăđ th c t c a cácăsinhă
viênăthôngăquaăcácăcôngăvi căđ c giao t đóăcóăthêmănh ngăthôngătinăc
th v ngăviên,ăđi uănàyălàăm t l i th so v i vi c ph ng v n tuy n d ng
thôngăth ng.
Nh
căđi m:
Vi c tuy nă thêmă cácă nhână viênă th c t pă cóă th gâyă m tă chiă phí,ă th i gian
trong th iăgianăđ u do ph iăh
ng d năcôngăvi căchoăcácăsinhăviênăm i th c
t p.
Gâyă nhăh
1.2.1.3. Ph
ngăđ n h th ngănhânăs hi n t i.
ng pháp luân phiên công vi c.
âyă làă ph
ngă phápă luână chuy nă nhână viênă ho c c p qu n tr t côngă tácă nàyă
sangăcôngătácăkhácănh m m căđíchăgiúpănhânăviênăcóăthêmăki n th căvàăkinhănghi m
t iăcácăv tríăkhácănhau.ăNh ng ki n th c, kinh nghi măthuăđ cătrongăgiaiăđo năluână
chuy năcôngăvi c r t c n thi t,ăgiúpăh cóăth đ m nh năcácăcôngăvi căkhác
h n.
c p cao
uăđi m:
Giúpăh căviênăđ
căđàoăt oăđaăk ăn ng,ătránhăđ
cătìnhătr ngătrìătr , d dàngă
thíchănghiăv iăcácăcôngăvi căkhácănhauătrongădoanhănghi p.
Giúpăchoăh căviênăki mătra,ăphátăhi năcácăđi m m nh,ăđi m y u c aămìnhă
t đóăcóăk ho chăđ uăt ăphátătri năchoăcôngăvi căsauănàyăc a mình.
T ngătíchăl yăkinhănghi măvàăgi m s nhàmăchánăđ i v iăcôngăvi c.
Nh
căđi m:
Trongăgiaiăđo năđ u m iăluânăchuy năcôngătác,ănhânăviênăkhôngăcóăk ăn ngă
t i v tríăm iăđi uănàyăcóăth nhăh ngăđ n ti năđ c ngănh ăhi u qu c a
côngăvi c.
Th i gian
l i m tăcôngăvi c hay m t v tríăquáăng năcóăth làmăchoăh c
viênăkhôngăhi uăđ yăđ v côngăvi c.
D t oăápăl c do ph iăth
ngăxuyênăluânăchuy năcôngăvi c.
9
1.2.2. Ph
ng pháp đào t o và phát tri n ngoài n i làm vi c.
àoăt oăngoàiăn iălàmăvi călàăph
giaăcácăch
t o.
ngăphápăt ch căchoăcánăb nhânăviênăthamă
ngătrìnhăđàoăt oăbênăngoàiăt iăcácătr
1.2.2.1. Ph
ngăđ i h c,ăcácătrungătâmăt ăv năđàoă
ng pháp h i ngh / th o lu n.
âyă làă ph ngă phápă hu n luy nă màă trongă đóă cácă h că viênă cóă chungă m t m c
đíchăth o lu năvàăc g ng gi i quy t v năđ .ăPh ngăphápănàyăs di năraăd i s đi u
khi n c a m t c p qu n tr .ăNg iănàyăcóănhi m v t ch căvàăduyătrìăcu c th o lu n
đ c di n ra m tăcáchătrôiăch yăvàătránhănh ngăýăki năđiăquáăxaăv năđ c n th o lu n.
Trongăquáătrìnhăth o lu n, nhàăqu n tr l ngăngheăvàăchoăphépăcácăthànhăviênăphátăbi u
gi i quy t v năđ . Khi h khôngăgi i quy tăđ
nh ăm tăng iăđi u khi n sinh ho t h c t p.
c v năđ ,ănhàăqu n tr s đóngăvaiătròă
uă đi m:ă Cácă thànhă viênă thamă giaă khôngă nh n th yă mìnhă đangă đ c hu n
luy n,ăđàoăt oămàăh s cóăc măgiácănh ămìnhăđangăthamăgiaăgi i quy tăcácă
v năđ khóăkh nătrongăcôngăvi căhàngăngàyăc aămình.
Nh căđi m:ănhàăqu n tr c a cu c th o lu n ph iălàăng iăcóăki n th căvàăk ă
n ngătoànădi năđ cóăđ c nh ngăđánhăgiáăchínhăxácănh t.
1.2.2.2. Ph
Ph
ng pháp đào t o theo mô hình ng x .
ngăphápănàyăđ
c ti năhànhăb ngăcáchăs d ng m tăb ngăvideoăđ
c so n
th oă đ minh h aă choă cácă h că viênă v cácă tìnhă hu ng di nă raă thôngă quaă đóă cácă h c
viênăs th yăcácănhàăqu n tr đưăv n d ng nh ng ki n th c,ăk ăn ngăgiaoăti păđ x lýă
tìnhăhu ngăđóănh ăth nào.ăCácătìnhăhu ngătrênăth ngăđ căxâyăd ng d aătrênănh ng
khóăkh năth c t màădoanhănghi păth ng g p ph i,ăthôngăquaăph ngăphápăđàoăt o
nàyăcóăth giúpăcácăh căviênăh c h i nh ngăk ăn ng,ăki n th c thôngăquaăvideoăt đóă
liênăh th c t đ x lýătìnhăhu ng khi g p ph i.
uăđi m: Giúpăh căviênăcóăđ c kinh nghi m,ăk ăn ngăđ x lýătìnhăhu ng khi
g p ph i t iăchínhădoanhănghi p c aămình
Nh
căđi m: Chiăphíăchoăvi cădànăd ngăvideo:ămáyămóc,ădi năviên,ăýăt
ng
k ch b nầ
1.2.2.3.
ào t o nh máy vi tính h tr .
âyă làăph ngăphápăph bi n cácăn căphátătri n. H căviênăs đ căđàoăt o
thôngăquaăh th ngă máyă tínhăđưăđ c l pătrìnhăs năch ngătrìnhăh c.ăMáyă s tr l i
m i th c m c c aăng i h c,ăđ ng th iăh ng d n ng i h c s d ng nh ngătàiăli u
s năcóăđ b sung ki n th c.
uăđi m: H căviênăcóăth ch đ ng th i gian h c c aămình.
10
Thang Long University Library
Nh
căđi m: T năkémăchiăphíăvàăth iăgianăvìăvi căxâyăd ng m tăch
ngătrìnhă
đàoăt oătrênămáyăph i m t 200 gi so năgiáoătrìnhăđ ph c v cho m t gi h c
c a h căviên.
1.2.2.4. Bài thuy t trình.
âyă làă ph ngă phápă kháă ph bi n hi nă nay,ă thôngă quaă ng i thuy tă trìnhă cácă
ki n th căvàăthôngătinăm i s đ c truy năđ tăđ năcácăh căviên.ăKhiăg p ph i m t v n
đ khóăm iăng
iăcùngăth o lu n và đ aăraăýăki n đóngăgóp.
uăđi m: H căviênăđ
trình.
c trang b ki n th căthôngăquaăn i dung c aăbàiăthuy t
Nh că đi m:ă Chiă phíă choă cácă thi t b ngheă nhìn:ă máyă chi u,ă loa,ă đi u khi n
slideầ
1.2.2.5. Ph
ng pháp đào t o xa n i làm vi c.
Ph ngăphápănàyăg n gi ngănh ăph ngăphápăs d ng d ng c môăph ng.ă i m
khácănhauă đâyălàăcácăd ng c g nănh ăgi ng h tămáyămócăt iăn iăs n xu t.ăMáyămócă
thi t b th
ngăđ
căđ t
hànhălangăhayăm tăphòngăriêngăbi tăcáchăxaăn iălàmăvi c.
uăđi m: so v iăph ngăphápăđàoăt o t i ch ,ăng i h căkhôngălàmăgiánăđo n
hayătrìătr dâyăchuy n s n xu t. H căviênăđ c ti p c n v iămáyămócăth tăcóă
thêmăkinhănghi mălàmăvi c th c t .
Nh
căđi m: T năkémăchiăphíăchoămáyămóc,ăthi t b vàăth iăgianăđàoăđ o.
Ngoàiă cácă ph ngă phápă nêuă trên,ă côngă tyă cóă th khuy nă khíchă cácă cánă b h c
thêmăcácăkhóaăđ c bi t m t iăcácătr ngăđ i h căd i nhi uăhìnhăth c: h c t i ch c,
h căngoàiăgi làm,ăh căhàmăth ầ
Nh n xét: Hi nănay,ăcóăr t nhi uăcácăph
ngăphápăđàoă t oăvàăphátătri n ngu n
nhânăl c, m iăph ngăphápăl iăcóănh ngă uăkhuy tăđi măriêng.ăDoăv yăđ đ tăđ c
m cătiêuă trongă đàoăt oăvàăphátătri n ngu nă nhânăl c,ăcácă doanhă nghi p c nătìmăhi u
th tăk ăcácăph ngăphápătrênăt đóăch năraăph ngăphápăthíchăh p v iătìnhăhìnhănhână
l c, lo iăhìnhăngànhăngh kinhădoanhăc ngănh ătìnhăhìnhătàiăchínhăc aămình.
1.3. Quiătrìnhăxơyăd ngăch
ti năhànhăch
ngătrìnhăđƠoăt oăvƠăphátătri n ngu nănhơnăl c.
ngătrìnhăđàoăt oăvàăphátătri n c nătuânătheoăm tăquyătrìnhănh t
đ nh nh măđ m b oătínhăđ ng b vàăhi u qu . M tăquyătrìnhăđàoăt o h pălíăc n ph i cóă
cácă b c ki mă soátă vàă đánhă giáă l i t ngă khâuă nh mă đ m b oă tínhă chínhă xácă tránhă
nh ngăsaiăsótătrongăquáătrìnhăv năhành.
11
S đ 1.1. Quy trình xây d ng ch
ng trình đào t o và phát tri n ngu n nhân l c
Xác đ nhănhuăc uăđàoăt o
Xácăđ nhăm cătiêuăđàoăt o
Cácăquyă
trìnhă
đánhăgiáă
đ c
xácăđ nh
ph n
nàoăb i
s cóă
th đoă
l ng
đ c
cácăm c
ánhă
L aăch năđ iăt
ngăđàoăt o
giáă
l i
n u
Xácăđ nhăch
l aăch năph
ngătrìnhăđàoăt oăvàă
c n
ngăphápăđàoăt o
thi t
L aăch năvàăđàoăt oăgiáoăviên
D ătínhăchiăphíăđàoăt o
tiêu
Thi tăl păquyătrìnhăđánhăgiá
(Ngu n: PGS.TS Tr n Kim Dung (2011), Qu n tr ngu n nhân l c, NXB Kinh t
TP. HCM)
1.3.1. Xác đ nh nhu c u đào t o và phát tri n.
Xácăđ nh nhu c u đàoăt oăcóăth nóiălàăb c r t quan tr ng trong vi c hi n th c
hóaăm cătiêuăc a doanh nghi p. Hi u m tăcáchăđ năgi n nh t,ăxácăđ nh nhu c uăđàoă
t oălàăquáătrìnhăthuăth păvàăphânătíchăthôngătinănh mălàmărõănhuăc u c n c i thi n k t
qu th c hi năcôngăvi c vàăxácăđ nhăđàoăt o hi năcóăph iălàăgi iăphápănângăcaoăhi u
qu làmăvi c, kh n ngăphátătri n v i t ngăcánăb nhânăviênăc th .
Xácăđ nh nhu c uăđàoăt oăvàăphátătri n bao g măcácăquáătrình:ăphânătíchănhuăc u
đàoăt o,ăxácăđ nh nhu c uăđàoăt oăvàăphátătri n, xácăđ nh nhu c u tuy năsinhăđàoăt o.
1.3.1.1. Phân tích nhu c u đào t o.
Phânătíchănhuăc uăđàoăt oălàăquáătrìnhămangătínhăh th ng nh măxácăđ nhăvàăs p
x păcácăm cătiêu,ăphânătíchăvàăđ nhăl
choăcácăquy tăđ nhăđàoăt o.
ngăcácănhuăc u s quy tăđ nh m căđ
12
Thang Long University Library
uătiênăă
Nhu c uăđàoăt oăth
ngăđ
đ th c hi nă côngă vi c.ă
căđ tăraăkhiănhânăviênăkhôngăđ cácăk ăn ngăc n thi t
xácă đ nhă chínhă xácă nhuă c uă đàoă t o, c n th c hi nă cácă
nghiênăc u sau:
Doanh nghi p th c hi năcácăm cătiêuă m căđ nh ăth nàoă(phânătíchădoanhă
nghi p)?
iă ng ă laoă đ ng c nă cóă nh ngă k ă n ngă nàoă đ th c hi n t tă cácă côngă vi c
(Phânătíchătácănghi p)?
i m m nhăvàăđi m y u c aăđ iăng ălaoăđ ng trong doanh nghi pălàăgìă(Phână
tíchănhânăviên)?
Phânătíchădoanhănghi p.
Phânătíchădoanhănghi p bao g m vi c phânătíchăcácătiêuăth c t ch cănh ăn ngă
su t, ch tăl ng th c hi năcôngăvi c,ăchiăphíălaoăđ ng, v ng m t, t l thuyênăchuy n,
k lu tălaoăđ ngầăs giúpăchoănhàăqu n tr xácăđ nh nh ng v năđ c ăb n c a doanh
nghi păvàăs c n thi tăápăd ngăcácăhìnhăth căđàoăt o.
Trong k ho ch chu n b đ iăng ăcánăb k c n, doanh nghi p c năxácăđ nhăđ c
nh ng ch c v s tr ng. N u s d ng bi năphápăđ b t n i b , doanh nghi p c năcóăd
ki năcácăch ngătrìnhăđàoăt oăđ giúpănhânăviênăcóăđ căcácăk n ngătheoăyêuăc u c a
côngăvi c. N u doanh nghi păcóăchínhăsáchătuy n ch năbênăngoài,ădoanhănghi p c n
nghiênăc u k l ng th tr ngălaoăđ ngăvàăcácăbi năphápăđ cóăth tuy n ch năđ c
nhânăviênăv iăcácăph m ch tămongăđ i.
Trongăphânătíchămôiătr
ng t ch c c năđánhăgiáăđ yăđ quanăđi m,ătìnhăc măvàă
ni m tin c a nhân viênăđ i v i t ch c vàătácăđ ng c a v năđ đàoăt oăkhôngăđ yăđ
đ n nh ngăđi măkhôngăt tătrongămôiătr ng t ch c.
Phânătíchătácănghi p.
Xácă đ nh lo i k n ngă vàă cácă hànhă viă c n thi tă choă nhână viênă đ th c hi n t t
côngăvi c.ăTheoăCherrington:ăPhânătíchătácănghi păh iăgi ng v iăphânătíchăcôngăvi c,
tuyănhiênăphânătíchătácănghi pălàăđ nhăh ngănhânăviênăkhôngăph iălàăđ nhăh ngăcôngă
vi c.ăPhânătíchătácănghi p s chúătr ngăxácăđ nhăxemănhânăviênăc nălàmăgìăđ th c hi n
côngăvi c t t.
Phânătíchănhânăviên.
Phână tíchă nhână viênă đòiă h i ph iă đánhă giáă đúngă kh n ngă cáă nhână vàă k n ngă
ngh nghi p c aănhânăviên.ăLo iăphânătíchănàyăchúătr ngălênăcácăn ngăl căvàăcácăđ c
tínhăcáănhânăc aănhânăviên,ăđ c s d ngăđ xácăđ nhăaiălàăng i c n thi tăđ căđàoă
t oăvàănh ngăk ăn ng,ăquanăđi mănàoăc n thi tăđ căl nhăh iăhayăchúătr ngătrongăquáă
trìnhăđàoăt o,ăphátătri n.
13
1.3.1.2. Xác đ nh nhu c u đào t o và phát tri n.
Vi căxácăđ nh nhu c uăđàoăt oăđ
căc năc vàoăb ngăphânătíchăcôngăvi c,ătìnhă
hìnhă th c hi nă côngă vi c c a doanh nghi p. Nhu c uă đàoă t oă vàă phátă tri n c a m i
nhână viênă làă khácă nhauă doă ki n th c,ă trìnhă đ vàă v tríă màă h đ m nhi mă làă khôngă
gi ng nhau. Do v y c năxâyăd ng m tăch ngătrìnhăđàoăt oăchoăphùăh p v i t ngăcáă
nhân,ătuyănhiênăkhôngăcóăm tăquiătrìnhăđàoăt oănàoăđápă ngăđ c m iăyêuăc u c th .
Doanh nghi p s xâyă d ngă ch ngă trìnhă đàoă t o d aă trênă c ă s s dungă hòaă mongă
mu n c aăcáănhânăv i m cătiêuăc a doanh nghi p.ăC ăs đ xácăđ nh nhu c uăđàoăt o
vàăphátătri n:ăphânătíchăm cătiêu,ăk ho ch, chi năl c, ch s hi u qu v m t t ch c
c a doanh nghi p.
1.3.1.3. Xác đ nh nhu c u tuy n sinh đào t o.
Sauăkhiăphânătíchănhuă c uăđàoăt o doanh nghi p s xácăđ nh tr c ti p s l
nhânăviênăthamăgiaăđàoăt o.
đ
ng
Ph ngă phápă nàyă t ngă đ i ph c t p,ă lâuă nh ngă chínhă xác.ă Sauă khiă xácă đ nh
c nhu c uănhânăviênăc năcóă k tri n v ng, c năxácăđ nh nhu c u b sungănhână
viênăbaoăg m:
Nhu c uăt ngăđ phátătri n s n xu t b ng nhu c u c năcóătr điăs đưăcó.
Nhu c u thay th cho nh ngă ng
i m t s că laoă đ ng, ngh h u,ă thuyênă
chuy n...
Nhu c u thay th .
Nhu c u b sungăchínhălàănhuăc uăđàoăt o.
Nhu c u tuy năsinhăđàoăt o bao gi c ngăl năh nă(ho c t i thi uălàăb ng)
nhu c uăđàoăt o do ph i tr b tăđiăl ngăr iăr tătrongăđàoăt o.
Tuyănhiênăvi că xácăđ nh nhu c uăđàoăt o v n c năcóăs ch th vàă đ ngătìnhăt
phíaăbanăgiámă đ cădoă Banăgiámăđ că làănh ngăng i hi uărõă m cătiêuăh ng t i c a
côngăty.
1.3.2. Xác đ nh m c tiêu đào t o và phát tri n.
Sauăkhiăđưăxácăđ nhăđ c nhu c uăđàoăt o,ăb c ti p theo doanh nghi p c n làmă
đóăchínhălàăxácăđ nh m cătiêuăđàoăt o. M cătiêuăđàoăđ oăchínhălàăk t qu đ tăđ c c a
ho tăđ ngăđàoăt o. M cătiêuăđàoăt oăth
ngăh
ngăđ n ba m cătiêuăchính:
Nh ng k n ngăc th c năđ căđàoăt oăvàătrìnhăđ k n ngăcóăđ căsauăđàoă
t o (k ăn ngăm m, ti p nh n s chuy năgiaoăcôngăngh c aăcácăthi t b ).
S l ngăvàăc ăc u h căviênăph iăphùăh p v iătìnhăhìnhăho tăđ ng c aăcôngăty,ă
tránhăđàoăt oătrànălan,ădànătr iăgâyălưngăphíăth iăgianăvàăti n c a.
14
Thang Long University Library
Th iă giană đàoă t oă đ
h căthôngăth
că xácă đ nh ph thu că vàoă t ng n i dung c aă cácă khóaă
ng v i nh ngăkhóaăh c ng n s m t t 2 – 4 tu n, nh ngăkhóaă
h cădàiăs m t kho ng t 3 – 6ătháng.
Vi căxácăđ nh m cătiêuăđàoăđ o s gópăph nănângăcaoăhi u qu c aăcôngătácăđàoă
t oăvàăphátătri n ngu nănhânăl c.ăCácăm cătiêuăđ căđ t ra c n ph i c th ,ărõăràng,ăđoă
l ngă đ c,ă cóă tínhă kh thi (ápă d ngă ph ngă phápă thi t l p m că tiêuă thôngă minhă
SMART) m iăcóăth đ m b oăcôngătácăđánhăgiáăđ
1.3.3. L a ch n đ i t
căchínhăxác.
ng đào t o và phát tri n.
Sauăkhiăđ raăcácăm cătiêuăc th c a mình,ădoanhănghi p s ti năhànhăl a ch n
ngu nănhânăl căcóăđ n ngăl c, ph m ch tăđ đàoăt o. Vi c l a ch năđ iăt
ngăđàoăt o
d aătrênăcácăy u t :
Nhu c uăvàăđ ngăc ăđàoăt o c aăng iălaoăđ ng: y u t nàyăd aătrênănh ng
mong mu năng iălaoăđ ng v nh ng yêuăc uătrongăcôngăvi cănh ăvi c trau
d i ki n th c,ănângăcaoătrìnhăđ chuyênămônătrongăcôngăvi c
Tácă d ng c a vi că đàoă t oă đ i v iă ng iă laoă đ ng:ă đ i v i nh ngă laoă đ ng
mu nănângăcaoăthànhătíchătrongăcôngăvi căc ngălàăđ iăt ngăđ c nh măđ n
c aăch
ngătrìnhăđàoăt o,ăphátătri n.
Tri n v ng ngh nghi p c a t ngă ng
n m b tăđ
c nh ng kh n ngăch aăđ
i: d aă trênă y u t nàyă doanhă nghi p
căkhaiăthácăc aăng
iălaoăđ ng t đóă
cóăk ho chăđàoăt o, phátătri nătheoăđúngăkh n ngăv năcóăc aăng
1.3.4. Xác đ nh ch
Ch
ng trình đào t o và ph
iălaoăđ ng.
ng pháp đào t o và phát tri n.
ngătrìnhăđàoăđ oăchínhălàăh th ngăcácămônăh c,ăk ăn ngăc n thi tăđ
căxâyă
d ng d aă trênă yêuă c uă côngă vi c.ă Thôngă quaă m tă ch ngă trìnhă đàoă t o cóă th th y
đ c nh ng ki n th c,ăk ăn ngănàoăc n đ c d yăvàăm iăk ăn ngăđ căđàoăt o trong
kho ng th iăgianăbaoălâu.
Ch ngătrìnhăđàoăt o s ph iăđ căxâyăd ng c th v s mônăh c s đ c cung
c pătrongăch ngătrình,ăs ti t, s gi ,ăgiáoătrình,ătàiăli u, h căphíăchoăt ngămôn.
Sauă khiă xâyă d ngă đ
c ch
ngătrìnhă đàoă t o, doanh nghi p s c nă c vàoă tìnhă
hìnhă tàiă chính,ă c ă s v t ch tă đ l a ch nă ph ngă phápă đàoă t oă thíchă h p. Doanh
nghi păcóăth ch n m tăph ngăphápăho c k t h p nhi uăph ngăpháp.ăTuyănhiên, cácă
ph ngăphápănày ph iăsátăv iăch
hi u qu cao nh t.
ngătrìnhăđàoăt o, chiăphíăph i th p nh tăvàămangăl i
1.3.5. L a ch n và đào t o giáo viên.
Doanh nghi păcóăth l a ch năhaiăph
ngăán:
15
L a ch n nh ngă côngă nhână lànhă ngh , nh ngă ng
doanh nghi p tham gia gi ng d y.ă Ph
iă cóă kinhă nghi m trong
ngă ánă nàyă v a ti t ki mă chiă phíă v a
cung c p cho h căviênănh ng k n ngăth c hi năcôngăvi căcóătínhăsátăv i th c
t c a doanh nghi p.ăTuyănhiênăph ngăánănàyăc ngăcòn nh ng h n ch nh :ă
khóăc p nh t nh ngăthôngătin,ăki n th c m iăđ ng th iăcóăth
côngăvi cămàăng iăđ c l a ch nălàmăgiáoăviênăđ m nhi m.
nhăh
ngăđ n
L a ch năgiáoăviên t c ăs đàoăt oăbênăngoàiă(gi ngăviênăc aăcácătr
ngăđ i
h c,ăcôngătyăđàoăt o,ătrungătâmăđàoăt oầ).ăKhiăs d ngăph ngăánănàyăcóăth
đ m b oăthôngătin,ăki n th căđ c cung c păđ c c p nh t theo k p s ti n b
c aăngànhăngh .ăTuyănhiênăph ngăánănàyăc ngăcóănh ngănh căđi mălàăchiă
phíă thuêă ngoàiă cao,ă khôngă sátă v i th c t c a doanh nghi p, kh n ngă th c
hi n th p.
Dùăl a ch n th c hi năph
ngăánănàoăthìăgiáoăviênăc ngăc n ph iăđ
đ n m v ng m cătiêuăvàăc ăc u c aăch
c t p hu n
ngătrìnhăđàoăt o nóiăchung.
1.3.6. Chi phí d tính cho vi c đào t o và phát tri n.
Chiăphíăđàoăt o quy tăđ nh vi c l a ch năcácăph ngăánăđàoăt o.ăChiăphíăđàoăt o
bao g măcácăchiăphíăchoăh căviên,ăchiăphíăchoăvi căđàoăt o,ăchiăphíăchoăgiáoăviên.
Chiăphíăchoăh căviênălàănh ngăchiăphíăph i tr trongăquáătrìnhăh căviênăh c vi c,
chiăphíănàyăbaoăg m: nh ng kho n ti n cho h căviênătrongăth i gian h c vi c,ăchiăphíă
nguyênă v t li uă dùngă choă h c t p,ă giáă tr hàngă hóaă bánă doă gia côngă khôngă đúngă khiă
th c t p,ă giáă tr s nă l
viênăh c ngh ầ
ng b gi m xu ng do hi u qu làmă vi c th p c a nh ng h c
Nh ngă chiă phíă v đàoă t o bao g m: ti nă l ngă c a nh ngă ng i qu nă lýă trongă
th i gian h qu nălýăb ph n h c vi c, ti năthùălaoăchoăgiáoăviênăhayănh ngănhânăviênă
đàoă t oă vàă b ph nă giúpă vi c c a h , nh ng d ng c gi ng d yă nh :ă máyă chi u,ă tàiă
li u,ăsáchăbáo,ăbàiăki mătra,ăch
ngătrìnhăh c t pầ
1.3.7. Thi t l p quy trình đánh giá.
đ
Sau khi k tăthúcăkhóaăh c, c năđánhăgiáăk t qu màăch ngătrìnhăđàoăt oăđưăđ t
c v c m t s l ngăvàăch tăl ng.ăCácăgiaiăđo năđánhăgiá:
Giaiăđo nă1:ăXácăđ nh m cătiêuăđ tăraăcóăđ tăhayăkhông?ă(cóă2ăph
ngăpháp).
Ph
ngăphápă1:ăki m tra ki n th c, kinh nghi m c a h căviênăsauăkhóaăh c.
Ph
ngăphápă2:ădùngăphi uăđánhăgiá
Giaiăđo n 2: ti năhànhăthuăth păthôngătinăv k t qu h c t p c aăcácăh căviênă
sauăđàoăt o.
16
Thang Long University Library
ánhăgiáăhi u qu c aăch
ngătrìnhăđàoăt oălàăvi c ki mătraăxemăsauăkhiăđàoăt o
cácăh căviênăđưăápăd ngăcácăki n th căđưăh căđ
căvàoătrongăth c t đ th c hi năcông
vi cănh ăth nào?ăHo căcóăth th ngăkêăn ngăsu tălaoăđ ng, s thuyênăchuy n trong
côngăvi cầ
Ph
ngăphápăđánhăgiáăbaoăg m:
Phânătíchăth c nghi m: ch năhaiănhómăth c hi n, ghi l i k t qu th c hi n
côngăvi c c a m iănhómălúcătr căkhiăápăd ngăch ngătrình đàoăt o. Ch n
m tănhómăthamăgiaăvàoăquáătrìnhăđàoăt o,ănhómăcònăl i v n th c hi năcôngă
vi căbìnhăth ng. Sau th iăgianăđàoăt o ghi l i k t qu th c hi năcôngăvi c
c v s l
ng l n ch tăl
ng gi aăhaiănhóm.ă
Phână tích,ă soă sánhă k t qu th c hi nă côngă vi c gi aă haiă nhómă v iă chiă phíă
đàoăt o s choăphépăxácăđ nh m căđ hi u qu c aăch
ngătrìnhăđàoăt o.
ánhăgiáăhi u qu theo 4 v năđ c ăb n:
Ph n ng: c nă đánhă giáă ph n ng c a h că viênă đ i v iă ch ngă trìnhă đàoă
t o. H cóă c m th yă hàiă lòngă v iă ch ngă trìnhă đào t oă không?ă N i dung
ch ngătrìnhăđàoăt oăcóăphùăh p v i n iădungăcôngăvi c th c t hayăkhông?
Hànhăvi:ăhànhăviăc aăng
iăđ
căđàoăt oăcóăthayăđ iăgìăsoăv i k t qu tham
d khóaăh căhayăkhông?
H c thu c: ki mătraăxemăcácăh căviênăđưăn m v ng nh ngănguyênăt c, k
n ng,ăcácăv năđ theoăyêuăc u c aăkhóaăđàoăt oăch a?
M cătiêu:ăđâyălàăv năđ c ăb n quan tr ng nh t. K t qu cu iăcùngăc a h c
viênăcóăđ tăđ
c m cătiêuăđàoăt oăhayăkhông?
ánh giá hi u qu c a ph
1.3.8.
ánhăgiáăhi u qu c aăph
ng pháp đào t o.
ngăphápăđàoăt oăthôngăquaăch tăl
ngălaoăđ ngăđ
c
đàoă t o. Vi că đánhă giáă nàyă thôngă quaă cácă ch tiêuă nh :ă s th c hi nă côngă vi c, s
chênhăl chăn ngăsu tătr căvàăsauăđàoăt o, ch tăl ng s n ph m, m căđ hoànăthànhă
nhi m v đ căgiaoầăc aăng iălaoăđ ng sau khi đ căđàoăt o so v iătr căkhiăđ c
đàoăt o.
ánhăgiáăthôngăquaăýăki n c a gi ngăviên,ăng i h c,ăcácăbênăliênăquanăv ki n
th c,ăcáchăt ch căđàoăt oăđ c s d ngătrongăch ngătrìnhăđàoăt o.
Tóm l i:ă xâyăd ngănênăm tăch ngătrìnhăđàoăt oăvàăphátătri n ngu nănhânăl c
cóăth ng d ngăvàăđemăl i hi u qu t t c n ph iălàmăt t t t c cácăb c t vi căxácă
đ nh nhu c uă đ n thi t l pă quyă trìnhă đánhă giáă quáă trìnhă đàoă t oă vàă phátă tri n. Tuy
nhiên,ătrongăquáătrìnhăxâyăd ngăch ngătrìnhăc n ph iăcóăs liênăk t, ki m tra gi aăcácă
quyă trìnhă c ngă nh ă đánh giáă l iă cácă b că trongă quáă trìnhă xâyă d ng n u c n thi tă đ
17
đ m b oăch
ngătrìnhăđápă ngăđúngăm cătiêuăđưăđ tăraăvàăk t qu đ tăđ
căsauăkhiăđàoă
t oăvàăphátătri n.
1.4. Cácănhơnăt
nhăh
ngăđ năcôngătácăđƠoăt oăvƠăphátătri n ngu nănhơnăl c
trong doanh nghi p.
1.4.1. Các nhân t bên ngoài doanh nghi p.
1.4.1.1. S phát tri n c a khoa h c – công ngh .
Ngàyă nay,ă cùngă v i s ti n b c aă xưă h i,ă ngàyă càngă nhi u nh ngă phátă minhă
khoa h că đ că nghiênă c uă vàă ng d ngă vàoă cu c s ngă vàă ho tă đ ng s n xu t kinh
doanh.ă i uănàyăđòiăh iăng iălaoăđ ng ph iăđ c trang b nh ng ki n th căvàăk ăn ngă
m i.ăVìăv y, doanh nghi păluônăph i trang b , c p nh t nh ng ki n th c m i nh t cho
đ iăng ălaoăđ ng c aămìnhănh măgiúpăh thíchă ng v i nh ngăthayăđ i c a khoa h c
côngăngh .ă i v iăcácădoanhănghi p s n xu t hi nănay,ămáyămócăđangăd n thay th
conăng iătrongăcácăcôngăđo n s n xu tănh ngăl iăđòiăh i v ch tăl ngăc ngănh ăki n
th c k n ngăđ v năhànhăcácămáyămóc.
1.4.1.2. S hình thành các t ch c h c t p (learning organization).
H c t pălàăchìaăkhóaăđ conăng i tr nênăkhácăbi t,ăcóăb n s căvàăm r ng kh
n ngăsángăt oăvàăc ng hi n.ă óăc ngălàăchìaăkhóaăđ m t doanh nghi păkhôngăng ng
l n m nh v n ngăl c,ăđóngăgópăvàoăs phátătri n chung c a t ch c. Trong n n kinh
t tri th c, ngu nănhânăl c ch tăl ngăcaoăvàătàiăs n tri th călàăngu n l c quan tr ng
b c nh t t oănênăs c c nh tranh c aăcáănhânăvàăt ch c.
T o d ng m t t ch c h c t păchínhălàă m tă b căđiăchi năl c trong vi căthúcă
đ yăluônăluônăm r ngăđ ngăbiênătriăth căvàăn ngăl c c a t ch căh ngăđ năcácăt m
nhìnăc a t ch c.ăH năn a, vi căh ng doanh nghi p thànhă“t ch c h c t p”ăs giúpă
doanh nghi p khôngăng ngăgiaăt ngătàiăs n tri th c,ăđóngăgópăvàoăs đ i m iăvàăsángă
t oăv t b c m tăcáchăb n v ng.
1.4.1.3. S c nh tranh trên th tr
ng.
Mu năđ ng v ngăđ cătrênăth tr ng c nh tranh kh c li tănh ăhi nănayăđòiăh i
doanh nghi p c n ph i t oăraăđ c l i th c nhătranh.ăChínhăconăng iălàă y u t t o
nênăl i th c nh tranh cho doanh nghi p do v y doanh nghi p c năchúătr ng vàoăvi c
đàoăt oăvà phátătri n ngu nănhânăl căđ t o ra l i th c nh tranh so v iăcácăđ i th .
1.4.2. Các nhân t bên trong doanh nghi p.
1.4.2.1. Chi n l
c phát tri n c a doanh nghi p.
M cătiêuăphátătri n chi năl c kinh doanh c a doanh nghi pătácăđ ng m nh m
đ nă côngă tácă phátă tri n ngu nă nhână l c. Doanh nghi pă khôngă ph iă lúcă nàoă c ngă m
r ngăquyămô,ăhayăcóănh ng chi năl
căphátătri năkinhădoanhăđ l i hi u qu . Do v y
18
Thang Long University Library
cácăm cătiêu,ăchi năl
cácăchi năl
căphátătri n c a doanh nghi păđưăđ tăraăđ
cănhânăs phùăh p v i chi năl
c c th hóaăb ng
căphátătri n c aăcôngăty.ăThôngăquaăcácă
chi năl căphátătri n c a doanh nghi păcácăhìnhăth căđàoăt o, ph ngăth căđàoăt o, s
l ngăđàoăt o nhi u hayăít,ăb ph nănàoăs cóăng iăđ c c điăđàoăt o, kinhăphíăđàoă
t oầăs đ cătínhătoánăk ăl ngăsaoăchoăphùăh p v i chi năl căđưăđ ra c a doanh
nghi p.
1.4.2.2. V n hóa c a doanh nghi p.
Nhi u doanh nghi p Vi t Nam hi nănay,ăđ c bi tălàănh ng doanh nghi p v a vàă
nh ch aăth t s chúătr ng t iănhânăt g n k t,ăphátătri năconăng i,ăchínhălàă y u t
v năhóaădoanhănghi p.ăVìăv y s phátătri n c a h ch d ng l i m t m cănàoăđó,ăvàă
ítă t oă đ
c d u nă riêngă choă mình. Mu nă phátă tri n b n v ng trong n n kinh t th
tr ngăvàăxuăh ngătoànăc uăhóaăhi nănay,ăđòiăh iăcácădoanhănghi p ph iăxâyăd ng
đ c n năv năhóaăđ cătr ngăchoămình.ăCh khiăđó,ăh m iăphátăhuyă đ c ti măn ngă
c a m iăcáănhân,ăgópăph n th c hi n m cătiêuăchungăc a doanh nghi p.
1.4.2.3.
c thù s n ph m d ch v c a doanh nghi p.
i v iăcácădoanhănghi p s n xu t,ăkinhădoanhăcácămáyămócăthi t b vi c trau d i
ki n th c v nh ngăđ i m i c i ti n c aă máyămócălàăvi c r t quan tr ngăvìăđi uănàyă
nhăh ng tr c ti păđ n l i nhu n c aăcôngăty.ăChínhăvìăv y,ăđ n m b tăđ c nh ng
c i ti n thi t b ,ămáyămócădoanhănghi p c n t ch c nh ngăkhóaăđàoăt o ng n h n cho
đ iăng ălaoăđ ng.
1.5. BƠiăh c kinh nghi m t s thƠnhăcôngăc aăcácădoanhănghi p trong vi căđƠoă
t oăvƠăphátătri n ngu nănhơnăl c.
Trênăth gi iăđưăcóăr t nhi uăcôngătyăthànhăcôngăv iămôăhìnhăđàoăt o,ăphátătri n
nhână viênă chuyênă nghi pă nh ă chu i c aă hàngă đ nă nhanhă Mcdonald,ă t pă đoànă
Motorla,ăcôngătyăTireăPlus...ăT i Vi t Nam trong nh ngăn măg năđâyăc ngăb tăđ u ng
d ng nh ngămôăhìnhăđàoăt o,ăphátătri nănhânăl căchuyênănghi pănh ătrênăth gi iăcóă
th k đ nă nh ă t pă đoànă FPTă v i h th ngă tr ngă đ i h că FPTă chuyênă đàoă t oă cácă
chuyênăviên,ăl pătrìnhăviên,ăk ăthu tăviênăchoăcôngăty,ăt păđoànăTaeăKwangăVinaầ
1.5.1. Bài h c t chu i c a hàng đ
n nhanh McDonald.
T i McDonald – chu i c aăhàngăbánăth că nănhanhătrênătoànăth gi i v i 31.000
c aăhàngătrênă119ăqu c gia, t t c nhânăviênăđ u ph iăđ căđàoăt o trong th i gian t
3- 6ătháng.ăSauăkhiăđ c c p ch ng ch ,ănhânăviênăđ đi u ki nălàmăvi c trong b t k
c aăhàngănàoăc a McDonald.
19
Ray Kroc- ng
iăđ ngăsángă l păth
ngăhi u th că nănhanhă- McDonald’săt ng
nóiă“N uăchúngătaămu năđiăb t c n iănào,ăchúngătaăph iăcóătàiăn ngăvàătôiăs đ uăt ă
vàoătàiăn ng”.ăÔngăđưăl pătr
ngă HăHamburgerăđ hi n th căhóaăđi uănày.
N mă1961,ăch 6ăn măsauăkhiăthànhăl păth ngăhi uăMcDonald’s,ăFredăTurnerăc u Ch t ch c p cao c aă McDonald’să vàă Rayă Krocă đưă thànhă l pă tr ngă Hă
Hamburger trong t ng h m c a m tă nhàă hàngă McDonald’să
Illinois.
Elk Grove Village,
Ngay th iăđi măđó,ătr ngă i h cănàyăđưăxácăđ nh nhi m v c a h làătr thànhă
chuyênăgiaătrongăvi căphátătri nătàiăn ngăvìăđâyălàăđi m m u ch t quan tr ng trong vi c
xâyă d ngăvàă phátătri n ngu nănhânăl c b t k doanh nghi p hay t ch cănào.ă c
bi tă trongă l nhă v c d ch v - m tă ngànhă côngă nghi pă khôngă khóiă ph c t p,ă tàiă n ngă
lưnhăđ oăcàngăđ căchúătr ng.ă HăHamburgerăđàoăt oăđ iăng ălưnhăđ oăchoătoànăb h
th ngăMcDonald’săc a h trênătoànăc uăvàăcácăsinhăviênăb n x hay du h căsinhăđ n
đâyăkhôngăph iăđ h c ch bi n th că năđ năthu nămàălàăh căcáchătr thànhănh ngănhàă
lưnhăđ oăvàăph ngăth căkinhădoanhăl nhăv c d ch v ,ănhàăhàng.
T l p h căđ uătiênăch cóă15ăsinhăviênăt t nghi păvàoăthángă02/1961,ăđ n nay
m iăn m,ă HăHamburgerăcóăh nă5.000ăsinhăviênătheoăh căvàăđưăcóă90.000ănhàăqu nălýă
nhàă hàng,ă ch c aă hàngă nh ng quy n,ầ“b c”ă raă t “lò”ă đàoă t oă vàă phátă tri nă tàiă
n ngăkinhădoanhănày.
M t trong nh ngăch
ngătrìnhăđàoăt oăđ
căápăd ng
HăHamburgerălàăk t h p
nh ngăbàiăt p g n li n v i nh ng chi căhamburgerăkéoă dàiăc tu n,ăđàoăt oăcácăsinhă
viênă v i nhi u n i dung ch y u d aă trênă ph ngăphápă th că hành,ă hi uă đ că giáă tr
mónă n,ăcáchăch bi năđúngăki uăMcDonald’s,ăcáchăph c v đ cătr ngălàăth nàoăvàă
làmăsaoăđ tr thànhăm tănhàălưnhăđ oătàiăn ngătrongăl nhăv c d ch v ,ănhàăhàng.
Nh ngă gìă sinhă viênă n iă đâyă h că vàă th că hànhă đ uă làă nh ngă tìnhă hu ngă cóă th t
di n ra trong th c t v i r t nhi u ki uă muaă hàng,ă nhi uă đ iă t ngă kháchă hàngă tr c
ti p,ăquaăđi n tho i ho c nh ngătìnhăhu ng r iăroănh ăb căcháyătrongănhàăb p,ănhână
viênă làmă saiă quyă trình,ầă Ng i qu n lýă ph iă nhanhă chóngă x lýă vàă đôiă khiă ph i s
d ng c măgiácăc aămìnhă- m tăbàiăh c r tăkhóăhìnhădungăvàăph iăcóătr i nghi m. R t
nhi uăsinhăviênăhàoăh ng v i vi căđ căđàoăt o m tăcáchătr căquanăsinhăđ ngăliênăt c
nh ăth vàăch kéoădàiătrongăm t th i gian v aăđ tr căkhiăng i h cănhàmăchán.
Trongătìnhăhìnhăkinhăt khóăkh n,ăcóăv vi căđ uăt ăchoăngu nănhânăl călàăđi u
xa x đ i v iăcácădoanhănghi p,ăh năn aăđâyăcònălàăm t s đ tăc cămàăk t qu c aănóă
khôngăth nh n bi t ngay l p t cănh ăvi c kinh doanh m tămónăhàng.ăTuyănhiên,ăthayă
vìătrôngăch vàoăv n m nh, m tănhàălưnhăđ oătàiăn ngăvàăb năl nhăs d dàngăth y r ng
đâyălàăcu căđ tăc cămàăb năcóăth ki măsoátăđ c k t qu ,ămangăđ năthànhăcôngăb n
20
Thang Long University Library
v ng. Nh s m nh n th căđ
d n “đ tăc
căđi uănàyăngayăt nh ngăngàyăđ uăthànhăl păvàăm nh
c”,ămàăgi đây,ăMcDonald’săđangăs h u nh ngănhânătàiăg năbóăđưă20,ă30ă
n mă- thâmăniênăhi m th y
b t k t păđoànănàoăkhác.ă
B năthânăm iăcáănhânăđôiăkhiăc ngăc năđ tăc căvàoătàiăn ngăc aămìnhăđ xâyă
d ng s nghi p. Brett Turner,ăCharlieăBell,ăJimăSkinner,ầăt t c đưăb călênăđ nh cao
r c r c a s thànhăcôngătrongăkinhădoanh,ătr thànhănh ngănhàălưnhăđ o,ăgiámăđ c
đi uăhànhăt c năb p c aăcácăc a ti măMcDonald’s.ăChínhăn iăđâyăđưăd y cho h r t
nhi uăđi u b íchăv cáchălàm vi căvàăđi uăhànhănhómăcùngăv i nh ngăđ nhăh ngărõă
ràngăchoăt ngălai,ăs quy tătâm,ăn l c,ăgiúpăh t ngăb căđ tăđ c nh ngăthànhăt u
trong s nghi p.
T t c nh ngăconăng
iăđángăh c h iăđó,ăthànhăcôngăli uăcóăđ n v i h d dàngă
vàă t nhiên?ă Ch c ch nă không!ă Vìă chínhă h đưă m nh d nă đ tă c că vàoă tàiă n ngă c a
mình.ă HăHambugerăhi năđ t tr s
kh păn iătrênăth gi i t M , Brazil, Anh, Th y
S ,ăÚc,ăNh t, g năđâyănh tălàăTh
ng H iăvàăV t Nam.
1.5.2. Bài h c t Motorola.
Côngă tyă Motorolaă c a M đưă t ng ph iă đ i m t v i m tă tìnhă th h t s că khóă
kh n.ăN mă1982,ădoanhăs bánăhàngăc a Motorola ngang b ng v i Texas Instruments,
nhàăs n xu t ch tăbánăd n l n nh t th gi i.ăNh ngăch 5ăn măsau,ădoanhăs bánăch t
bánăd n c aăTexasăInstrumentsăđưăt t xu ngăhàngăth 4 vàăcácăs n ph măđi n t khácă
c aă côngă tyă đưă b baoă vâyă vàă c nh tranh quy t li t v iă cácă đ i th c nhă tranhă n c
ngoài.ă Khácă v iă cácă côngă tyă khácă th ngă tìmă cáchă saă th iă nhână viênă hàngă lo t hay
đóngă c a m t s nhàă máyă đ c ă c u l i ho tă đ ng s n xu t kinh doanh,
Robert.W.Galvin cho r ngăcácănhânăviênăc a h v năcóăth đ m b oăđ c m tăchútăl i
th c nh tranh c n thi t.ăVàoăn mă1984,ăGalvinăđưăyêuăc u ph iădànhăítănh t 1,5% ti n
l ngă c a m iă nhàă qu n tr cho vi că đàoă t o.ă N mă 1992,ă Motorolaă đưă chiă 120ă tri u
USDăt ngăđ ngăv i 3,6% qu l ngăđàoăt o,ăđ m b oăbìnhăquânăm iăn măm tănhână
viênă cóă đ c 36 gi đàoă t o.ă N mă 1993,ă t pă chíă Fortuneă đưă g iă Motorolaă làă “tiêuă
chu năvàng”ătrongăvi căđàoăt oăvàăphátătri nănhânăviên côngăty.
Cácăcôngănhână nhàămáyăMotorolaăđ
c h c thi t k trênămáyătính,ărobotăvàăs n
xu tătheoă yêuăc u c aă kháchăhàngăkhôngăch t s tayăhayăbàiăgi ng,ămàăcònăquaăc
vi căsángăt oăvàăch ra nh ng chi ti t nh aătrangătrí.ăKhôngăch nhânăviênămàăc nhàă
cung ngă c ngă đ că đàoă đ o.ă Cácă gi ngă viênă khôngă ph iă làă nh ngă giáoă s ă màă làă
nh ngă k ă s ,ă cácă nhàă khoaă h că vàă nh ng qu n tr giaă giàuă kinhă nghi mă đ c tuy n
ch nănghiêmăng tăvàăđ căđàoăt oăcáchăd y d aăvàoăth căhành,ăchúătr ngăvàoăvi călàmă
th nàoăđ choăcácăh căviênăh c qua vi călàm.ăMotorolaătính toánăr ngă1$ăchiăchoăđàoă
t o s đemăl iă30$ănângăcaoăn ngăsu tătrongă3ăn m.ăT n mă1987ăđ nă1993,ăcôngătyăđưă
21
c t gi măchiăphíăđ
c 3,3 tri uăUSDădoăcôngănhânăđ
quyătrìnhăs n xu tăvàăc i ti n ch tăl
căđàoăt oăđ đ năgi năhóaăcácă
ng nh m gi m b t ph ph m. Doanh s bánăhàngă
trênăm iănhânăviênăđưăt ngăg păđôiăvàăl i nhu năt ngălênă47%.
N mă1995,ăMotorolaăđưăcóădoanhăs bánăhàngălàă22,2ăt USD,ăđưăchiă150ătri u
USDă đ đ m b o t i thi u 40 gi đàoă t o cho m iă nhână viênă trongă s 132.000ă nhână
viênăc aămìnhăvàădànhă4%ăqu l ngăchoăđàoăt o. Con trai c a Galvin hi nălàăch t ch
Motorola,ă Christopheră c ngă camă k tă đàoă t oă vàă phátă tri nă nhână viên.ă Vàoă cu i th p
niênă90,ăm iăcôngănhânăcóăt 80ăđ n 100 gi đàoăt o m iăn m,ăngânăsáchăđàoăt o h ng
n măt ngăđ n 300 tri u USD.ăCácănhânăviênăvàăcácănhàăqu nălýăđ uăcóăth l a ch n
trong s 600ăgiáoătrìnhăđ c gi ng d y t iăđ i h c Motorola Schaumburg,ăIllinoisăvàă
13ă đ aă đi mă khácă trênă th gi i.ă Rõă ràngă làă cácă nhàă qu n tr Motorola tin r ngă tínhă
sángă t oă vàă kh n ngă thíchă nghiă làă h t s c quan tr ngă đ thànhă côngă trênă th tr ng
toànăc u c nh tranh m nh m vàăh cho r ngăđàoăt oăcóăth góp ph n quan tr ngăvàoă
s thànhăcôngăđó.
Tómăt tăch
ngă1: N iădungăch
ngă1ăt pătrungălàmărõăcácăv năđ c ăb n g m
kháiăni m v ngu nănhânăl c,ăđàoăt oăvàăphátătri n ngu nănhânăl c,ăcácăph ngăphápă
đàoăt oăvàăphátătri n ngu nănhânăl c. Nh ngălýăthuy tăđ cănêuăraătrongăch ngă1ăs
làăti năđ đ phânătíchărõăh năv th c tr ngăđàoăt oăvàăphátătri n ngu nănhânăl c t i
côngătyăC ph nămáyăcôngătrìnhăTh ngăLongătrongăch ngă2. T đóăch ngă3ăs đ
xu t nh ng gi iăphápăgi i quy t nh ng t n t iătrongăđàoăt o,ăphátătri n c aăcôngătyăC
ph nămáyăcôngătrìnhăTh ngăLong.
22
Thang Long University Library
CH
NGă2.
PHỂNăTệCHă ÁNHăGIÁăTH C TR NGă ÀOăT OăVÀăPHÁTăTRI N
NGU NăNHỂNăL C T IăCỌNGăTYăC PH NăMÁYăCỌNGăTRỊNH
TH NGăLONG.
2.1. Gi i thi u chung v côngătyăC ph nămáyăcôngătrìnhăTh ngăLong.
2.1.1. Quá trình hình thành và phát tri n c a công ty C ph n máy công trình
Th ng Long.
Thông tin chung.
Tênăcôngăty:ăCÔNGăTYăC PH NăMÁYăCÔNGăTRÌNHăTH NGăLONG.
a ch : c măcôngănghi p Kh c Ni m,ăph
ng Kh c Ni m,ăthànhăph B c Ninh,
t nh B c Ninh.
a ch v năphòng:ă108ăNgôăGiaăT ,ăp.ă
căGiang,ăq.ăLongăBiên,ăHàăN i.
Tênăgiaoăd ch:ăTH NGăLONGăCOMAăJSC.
Gi yăphépăkinhădoanh:ă0101394992ă– ngàyăc p: 25/08/2003.
Lo iăhình côngăty:ăcôngătyăc ph n.
V năđi u l : 20 t đ ng.
Ngànhăngh kinhădoanh:ăchoăthuê,ăs n xu t, kinh doanh l părápăcácălo iăôătô,ămáyă
côngătrìnhăxâyăd ng.
Giámăđ c: H Th Thu Qu nh.
i n tho i: 02413717222, fax: 02413717167.
Quá trình hình thành và phát tri n.
CôngătyăC ph nămáyăcôngătrìnhăTh ngăLongăđ căthànhăl păvàăđiăvàăho tăđ ng
t n mă1993,ătr iăquaăquáătrìnhăphátătri n v i nhi u l năthayăđ iăvàăđi u ch nhăcácăđi u
l côngătyăđưăcóănh ngăthayăđ i l n cu iăvàoăthángă08/2003.ăTínhăđ n th iăđi mănàyă
công ty ho tăđ ng d aătrênăgi yăphépăkinhădoanhăđ c c păvàoă25/08/2003.ăCôngătyă
C ph nămáyăcôngătrìnhăTh ngăLongălàăm t trong nh ng doanh nghi păuyătínăhàngăđ u
Vi tăNamătrongăl nhăv căkinhădoanh,ăchoăthuêăvàăs n xu t ph tùngăcácălo iăôătô,ăthi t
b máyăcôngătrình,ăđ c bi tălàăcácălo i c n c u,ămáyăxúc,ăxeălu,ăxeă iăvàănhi u lo i thi t
b khácă c aă cácă hưngă l nă nh :ă KOMATSU,ă HITACHI,ă KOBELCO,ă TADANO,ă
KATO,ăSUMIMOTO,ăCATERPILAR,ăDAEWOO,ăHUYNDAI,ăSAMSUNGầăT t c
cácălo iămáyămócătrênăđ c nh p kh u tr c ti p t Nh t B n,ăHànăQu c,ăM ăvàăm t s
n
căChâuăÂu.
Trongăc ăch th tr ng c nh tranh kh c li t, trong nh ngăn măđ uăđiăvàoăho t
đ ngăcôngătyăđưăg păkhôngăítăkhóăkh n.ăTuyănhiên,ăsauăh nă20ăn măho tăđ ngătrênăth
23
tr
ng, v i n l căkhôngăng ng c aăbanălưnhăđ oăcôngăty,ăđ iăng ăk ăs ,ăcánăb côngă
nhână viên,ă côngă tyă đưă t oă đ
că uyă tínă l n v iă cácă nhàă đ uă t ,ă kháchă hàngă trongă vàă
ngoàiăn c.ăHàngăhóa,ăs n ph m c aăcôngătyăđưăvàăđangăcóăm tătrênăh u h tăcácăcôngă
trìnhătr ngăđi m c trongăvàăngoàiăn c.
N mă 2004, do nhu c uă phátă tri n c a th tr
ng, b ng nh ng kinh nghi mă vàă
ngu n l că đ tă đ c,ă côngă tyă đưă xâyă d ngă nhàă máyă s n xu t ch t o t i KCN Kh c
Ni m,ă thànhă ph B c Ninh, t nh B că Ninh.ă Nhàă máyă đ c ho tă đ ng d aă trênă dâyă
chuy n, thi t b côngă ngh cao c p c a Nh t B năvàăHànăQu căchuyênăs n xu t, l p
rápăph tùngămáyăcôngătrìnhăph c v nhu c uătrongăn căc ngănh ăxu t kh u.
Trongă t
ngălai,ă côngă tyă c ph nă máyă côngă trìnhă Th ngă Longă s ti nă hànhă m
r ng ph m vi ho tăđ ng c aămìnhătrênăc n
c,ătr
c h tălàăm thêmăv năphòngăđ i
di n t iăthànhăph H ChíăMinhăvàăm tănhàămáyăs n xu t t i t nhăBìnhăD
ng.
M t s ngành ngh kinh doanh ch y u.
Côngătyăc ph nămáyăcôngătrìnhăTh ngăLongăhi năđangăho tăđ ngătrongăl nhăv c
kinh doanh, s n xu tălápărápăôătô,ăchoăthuêămáyămóc,ăthi t b côngătrìnhăxâyăd ng.
Côngătyăc ngăthamăgiaăvàoăcácăd ánăxâyăd ng
B ng 2.1. M t s ngành ngh kinh doanh c a công ty
TênăngƠnh
STT
MƣăngƠnh
1.
Bánăbuônăôătôăvàăxeăcóăđ ngăc ăkhác
4511
2.
B od
45200
3.
Bánăph tùng,ăcácăb ph n ph tr c aăôătô
4530
4.
Bánăbuônămáyămóc,ăthi t b vàăph tùngămáyăkhác
4659
5.
Choăthuêăxeăcóăđ ngăc
7710
6.
S n xu tăph
30990
7.
S n xu tăplasticăvà cao su t ng h p d ngănguyênăsinh
2013
8.
Xâyăd ngăcôngătrìnhăk ăthu tădânăd ng
42900
9.
Xâyăd ngăcôngătrìnhăcôngăích
42200
10.
Xâyăd ngăcôngătrìnhăđ
11.
S n xu t linh ki năđi n t
26100
12.
S n xu t thi t b truy năthông
26300
13.
S n xu t s n ph măđi nădânăd ng
26400
14.
S n xu t thi t b đoă l
khi n
ng s a ch aăôătôăvàăxeăcóăđ ngăc ăkhác
ngăti n, thi t b v n t iăkhác
ng s tăvàăđ
ng b
ng,ă đi uă tra,ă đ nhă h
4210
ng,ă đi u
24
Thang Long University Library
26510
TênăngƠnh
MƣăngƠnh
15.
S n xu tă môă t ,ă máyă phát,ă bi n th đi n, thi t b phână
ph iăvàăđi u khi năđi n
2710
16.
S n xu tădâyăcáp,ăs iăcápăquangăh c
27310
17.
S n xu tăđ đi nădânăd ng
27500
18.
S n xu t ph tùng,ăb ph n ph tr choăxeăcóăđ ngăc ă
vàăđ ngăc ăxe
29300
19.
L păđ tămáyămócăvàăthi t b côngănghi p
33200
20.
Choăthuêămáyămóc,ăthi t b vàăđ dùngăh uăhìnhăkhác
7730
STT
(Ngu n: Phòng hành chính-t ng h p)
Trongă đóă ngànhă ngh choă thuêă máyă móc,ă thi t b vàă đ dùngă h uă hìnhă (mưă
ngành:ă7730),ăbánăph tùngăcácăb ph n ph tr ôătôă(mưăngành:ă4530)ăvàăngànhăs n
xu t ph tùng,ăb ph n ph tr choăxeăcóăđ ngăc ă(mưăngành:ă29300)ăchi m t tr ng
cao trong t ng doanh thu c aăcôngăty.
2.1.2. Tình hình ho t đ ng c a công ty C ph n máy công trình Th ng Long trong
giai đo n 2011-2013.
Tìnhăhìnhăho tăđ ng kinh doanh c aăcôngătyăđangăcóăchi uăh
ngă điăxu ngă vàă
khôngă năđ nh trong nh ngăn măg năđây.
B ng 2.2. Tình hình ho t đ ng c a công ty giai đo n 2011-2013
(
2011
2012
năv : VN )
2013
Doanh thu
36.877.730.273
18.108.001.614
22.305.759.949
Chiăphí
37.122.453.851
17.964.870.863
23.687.548.799
(244.723.578)
143.130.751
(1.381.788.850)
L i nhu n
(Ngu n: Phòng Hành chính-t ng h p)
Tình hình doanh thu
25