Xin kính chào các vị đại biểu, các thầy cô
về dự hội thi giáo viên giỏi
Khối THPT thành phố hải phòng
Sở giáo dục & Đào tạo hải phòng
Trờng trung học phổ thông Thái Phiên
Giáo án điện tử
Bài tập
Tính diện tích hình phẳng
Ngườiưthựcưhiện:
Phạm Thu Hà
giáoưviênưưTRườngưTHPTưTháiưPhiêN
Nªu c¸c c«ng thøc tÝnh
diÖn tÝch h×nh ph¼ng ?
Gäi S lµ diÖn tÝch cña mét h×nh ph¼ng (H)
NÕu hµm sè f1 (x) liªn tôc trªn [a;b], f2(x) liªn tôc trªn [a;b] ta cã
y
y = f1 ( x )
b
2)( H ) : y = f 2 ( x) ⇒ S = ∫ f1 ( x) − f 2 ( x) dx
a
x = a; x = b
o
y = f1 ( x )
b
1)( H ) : x = a; x = b ⇒ S = ∫ f1 ( x ) dx
a
y = 0
a
b
x
y
y=f1(x)
y=f2(x)
o
x
Nªu c¸c bíc ®Ó tÝnh
diÖn tÝch h×nh ph¼ng
Các bớc tính diện tích hình phẳng:
*Tìm hoành độ giao điểm của các đờng
*Vẽ hình (nếu cần)
*áp dụng công thức
Nh÷ng ®IÒu cÇn chó ý khi
tÝnh diÖn tÝch
H×nh ph¼ng
§Ó tÝnh diÖn tÝch theo c«ng thøc 2 ta lµm nh sau:
• T×m nghiÖm cña ph¬ng tr×nh f1(x) - f2(x) = 0 (*)
+)NÕu ph¬ng tr×nh (*) kh«ng cã nghiÖm thuéc ®o¹n [a;b] th×
S = ∫ f1 ( x) − f 2 ( x) dx =
a
b
∫ ( f ( x) − f
1
2
( x) ) dx
a
+)NÕu ph¬ng tr×nh cã nghiÖm thuéc ®o¹n [a;b] gi¶ sö ®ã lµ
vµ a ≤ α < β ≤ b
b
S = ∫ f1 ( x) − f 2 ( x) dx =
a
α, β
b
. Khi ®ã
β
α
b
∫ ( f ( x) − f ( x)) dx + α∫ ( f ( x) − f ( x)) dx + ∫β ( f ( x) − f ( x)) dx
1
2
1
2
1
2
a
(NÕu ph¬ng tr×nh cã mét hay nhiÒu h¬n hai nghiÖm th× lµm t¬ng tù
nh trªn)
Bài 1: Cho hai hàm số : y= f1(x) = x2 -1 (C1)
y= f2(x) = - x2 +1 (C2)
1) Tính diện tích hình phẳng D1 giới hạn bởi (C1); (C2) và
2
các đờng x = 0 ; x =
3
Lời giải: *Hoành độ giao điểm của (C1); (C2) là nghiệm phơng trình
x = 1 2
x = 1 0; 3
x2 -1= -x2 +1
* Gọi S1 là diện tích của hình D1
2
3
S1=
0
2
3
2
2 3
92
2
2
2
( x 1) ( x + 1) dx = (2 x 2)dx = ( x 2 x ) 3 = (đvdt)
3
0
o 81
Bµi 1: Cho hai hµm sè y = f1(x) = x2 -1 (C1)
y = f2(x) = -x2 +1 (C2)
1)TÝnh diÖn tÝch h×nh ph¼ng D1 giíi h¹n bëi 2(C1); (C2)
vµ c¸c ®êng x = 0 ; x = 3
2)TÝnh diÖn tÝch h×nh ph¼ng D2 giíi h¹n bëi (C1); (C2)
vµ ®êng x= 2
Lêi gi¶i : Hoµnh ®é giao ®iÓm cña (C1) vµ (C2) lµ x1= -1; x2 =1
cã –1<1<2 nªn
2
∫
S2=
2
( 2 x − 2 ) dx =
−1
∫ (2x
∫
2
( 2 x − 2 ) dx +
−1
1
=
1
2
− 2 ) dx +
−1
8 8 16
= + =
3 3 3
1
(®vdt)
∫
2
( 2 x − 2 ) dx
1
2
∫ (2x
2
2
− 2 ) dx =
1
2
2 3
2 3
( x − 2 x) + ( x − 2 x)
3
3
−1
1
Bµi 1: Cho hai hµm sè : y= f1(x) = x2 -1 (C1)
y= f2(x) = -x2 +1 (C2)
1) TÝnh diÖn tÝch h×nh ph¼ng D1 giíi h¹n bëi : (C1); (C2)
2
vµ c¸c ®êng x=0 ; x = 3
2)TÝnh diÖn tÝch h×nh ph¼ng D2 giíi h¹n bëi : (C1); (C2)
vµ ®êng x= 2
3) TÝnh diÖn tÝch h×nh ph¼ng D3 giíi h¹n bëi : (C1); (C2)
8
KÕt qu¶: S3 =
(®vdt)
3
y
(C1)
1
-1
0
2
3
1
-1
(C2)
y
(C1)
1
-1
0
1
-1
x
x
(C2)
y
(C1)
1
-1
0
1
-1
(C2)
2
x
ai có cách làm đúng ?
Bài toán : Tính diện tích của hình phẳng giới hạn bởi 2 đồ thị
của hàm số y = x2, y = x+2 và 2 đờng thẳng x=-2, x=2
Bạn A :
Vì đờng thẳng y=x+2
cắt Parabol y=x2 tại
hai điểm M(-1;1)
N(2;4)
nên diện tích cần tính
là
x
1
Dựa vào hình bên ta thấy hình
phẳng gồm có 2 phần diện tích
đợc tính nh sau:
s1 =
1
[x
2
]
( x + 2) dx
2
[( x + 2) x ]dx
2
2
S=
Bạn B:
2
( x + 2) dx
s2 =
2
1
Do đó: s=s1+s2
Bạn C:
Không cần vẽ
hình.áp dụng
công thức có
ngay
2
S=
2
x 2 ( x + 2) dx
B¹nAlµmsai
B¹nBvµB¹ncLµm®óng
Bài 2: Tính diện tích hình phẳng (D) giới hạn bởi các đờng sau:
2
x
8
y = f1 ( x) = x ; y = f 2 ( x) = ; y = f 3 ( x) =
8
x
2
Nhận xét gì về hình phẳng
(D) với các hình phẳng ở
bài 1
Nêu cách giải ?
Lời giải:
* Hoành độ2 giao điểm của 2 đờng f1(x) và f2(x) là nghiêm phơng trình
x
.Tơng tự hoành độ giao điểm của
x2
=0 x=0
8
f1(x) và f3(x) là: x=2 ; của f2(x) và f3(x) là: x= y4
y=x2
x2
Gọi S là diện tích
y=
8
hình phẳng cần tính :
2
2
4
2
x
8 x
S = ( x )dx + ( )dx
8
x 8
0
2
2
x3 4
x3 x3
= + 8 ln x
= 8ln2 (đvdt)
24
3
24
2
0
2
4
y=
2
0
2
4
8
x
x
BàIư3: Tính diện tích miền D đợc giới hạn bởi 2 đờng
y2 + x 5 = 0
x + y 3 = 0
* Toạ độ giao điểm C, D của 2 đờng là nghiệm của hệ phơng trình:
x = 1; y = 2
y2 + x 5 = 0
=> C(1;2) , D(4;-1)
Giải ra ta đợc:
x = 4; y = 1
x + y 5 = 0
Hình vẽ
* Gọi S là diện tích miền giới hạn bởi 2 đờng , ta có :
2
S=
2
1
[(5 y ) ( 3 y ) ]dy = ( y
2
=
( 5 y ) ( 3 y ) dy
2
2
1
2
2
)
+ y + 2 dy
1
1 3 1 2
= 8 + 6 1 + 1 2 = 9
= y + y + 2y
3
3 2
2
3
2
-1
Vậy diện tích S =
9
(đvdt)
2
Bµi 1: Cho hai hµm sè : y= f1(x) = x2 -1 (C1)
y= f2(x) = -x2 +1 (C2)
1) TÝnh diÖn tÝch h×nh ph¼ng D1 giíi h¹n bëi : (C1); (C2)
2
vµ c¸c ®êng x=0 ; x =
3
2)TÝnh diÖn tÝch h×nh ph¼ng D2 giíi h¹n bëi : (C1); (C2)
vµ ®êng x= 2
3) TÝnh diÖn tÝch h×nh ph¼ng D3 giíi h¹n bëi : (C1); (C2)
Bµi 2: TÝnh diÖn tÝch h×nh ph¼ng giíi h¹n bëi c¸c ®êng sau:
2
x
8
y = f1 ( x) = x ; y = f 2 ( x) = ; y = f 3 ( x) =
8
x
2
BµI 3: TÝnh diÖn tÝch miÒn D ®îc giíi h¹n bëi 2 ®êng
y2 + x –5 = 0
x + y –3 = 0
Qua các bài tập trên chúng ta thấy rõ hơn về đ
ờng lối giải quyết bài toán tính diện tích hình
phẳng
* Các bớc tính diện tích hình phẳng
* Dựa vào đặc điểm của từng bài để đa ra cách
giải
Bài tập về nhà:
Tính diện tích hình phẳng gới hạn bởi các
đờng: y= -x3 +3x+1; y=x2 +x+2; x=-2; x=2
Giờ học của chúng ta đến đây kết thúc.
Xin cảm ơn
các thầy cô giáo cùng các em học sinh.