Lịch sử ngày tết Trung Thu

Lịch sử ngày tết Trung Thu rằm tháng tám
***
Chiên Sơn, ngày 15 tháng 8 Năm Canh Dần

Hàng năm Tết Trung Thu đến với chúng ta vào rằm tháng tám
âm lịch, thiếu nhi đón tết có những đèn xếp, đèn lồng, đèn ông sao
rực rỡ thắp sáng kéo nhau thành từng đoàn vui reo ca hát. Tối tối
cùng nhau vui chơi đi khắp thôn xóm, khi ngày rằm tới có những
đám múa lân rầm rộ với tiếng trống, tiếng thanh la kèm theo tiếng
hát, tiếng cời.
Vậy Tết Trung Thu là gì ? Trung thu là giữa mùa thu, tết
Trung thu nh tên gọi đến với chúng ta đúng giữa mùa thu, mùa mát
mẻ, đẹp đẽ nhất trong năm với trăng trong gió mát.
Theo sách cổ kim thì tết trung thu bắt đầu từ thời nhà Đờng,
thời vua Duệ Tôn, Niên hiệu Văn Minh.
Tục truyền rằng: Nguyên năm đó, vào đêm rằm tháng Tám
trời thật là đẹp, trăng thanh gió mát. Trớc cảnh đẹp của trời đất, nhà
vua ngự chơi ngoài thành tới mãi khuya, lúc đó có một ông già đầu
bác phơ trắng nh tuyết chống gậy tới bên nhà vua, trông ngời và
theo cử chỉ thì nhà vua đoán ngay là một vị tiên giáng thế.
Ông già kính cẩn chào nhà vua rồi hỏi.
- Bệ hạ có muốn lên thăm cung trăng không ?
Nhà vua liền trả lời: Có !
Ông tiên liền đa chiếc gậy lên trời hoá phép ra một chiếc cầu
vồng, một đầu giáp cung trăng, còn một đầu ăn xuống đất. Tiên
ông đa nhà vua trèo lên cầu vồng, chẳng bao lâu đã đến cung trăng.
Trên cung trăng phong cảnh nơi đây thật đẹp, một vẻ đẹp khác xa
nơi trần thế, nơi đó có những nàng tiên nữ nhan sắc tuyệt vời với
xiêm y cực kỳ lộng lẫy, xinh nh mộng đẹp, nh những bài thơ hay,
các cô nhảy múa theo những điệu vô cùng quyến rũ, đủ muôn hồng
ngàn tía.

Nhà vua đang say xa với những cảnh đẹp thì ông tiên lại đa
nhà vua trở lại cung điện. Về đến trần thế nhà vua còn luyến tiếc
cảnh trên cung trăng và những giờ phút đầy thơ mộng mà nhà vua
đã qua ở nơi đó. Để kỷ niệm ngày du nguyện điện, nhà vua đặt tên
là tết Trung Thu.
Tết Trung thu ngày xa là tết của ngời lớn, nhng sau dần dần
trở thành tết của thiếu nhi với những cuộc vui trong ngày tết nh: Rớc đèn, thi cỗ, thi đèn, múa s tử, cắm traị, dạ hội....
1

Photo by Than Van Tuat


Tết Trung thu không chỉ riêng ở nớc ta mà nó đồng thời diễn
ra ở một số nớc trong khu vực Đông Nam á, đặc biệt là nớc gần
chúng ta nhất - Trung quốc. Trong dịp này, không những trẻ em
trên cả nứơc mà cả những trẻ em côi cút tàn tật gặp nhiều khó khăn
cũng đợc các tổ chức từ thiện, các đoàn thể đến tận nơi phân phát
cho đồ chơi và quà bánh, đèn giấy và bánh trung thu. Để các em
không đợc may mắn này cũng có một tết Trung thu nh các em
khác. Đây cũng là những dịp để ngời lớn và các đoàn thể, các tổ
chức đặc biệt chăm sóc tới các em thiếu niên nhi đồng.
Sau cách mạng Tháng Tám, Bác Hồ gửi th cho học sinh nhân
ngày khai trờng tháng 9/1945 (ngày khai trờng đầu tiên của nớc
Việt Nam dân chủ cộng hoà, nay là nớc cộng hoà xã hội chủ nghĩa
Việt nam). Bức th đó đợc coi nh tuyên ngôn đầu tiên về công tác
thiếu niên nhi đồng của Bác Hồ. Và cũng từ năm đó, hàng năm,
Bác Hồ đều gửi th cho thiếu niên nhi đồng, đặc biệt là nhân dịp tết
Trung thu độc lập đầu tiên 1945, Bác Hồ đã gửi th và nói chuyện
với các em trong đêm trung thu đó.
Th này Bác gửi th chung

Bác hôn các cháu khắp vùng gần xa ....
Tình cảm của Bác với thiếu niên nhi đồng bao la mà gần gũi,
khác hẳn với vị thần tiên truyền thuyết. Bác đã mang lại cho dân
tộc ta quyền tự do độc lập, Bác đã cho thiếu niên nhi đồng cả nớc
quyền tự do, quyền sống, quyền đợc học hành vui chơi và hởng
trọn vẹn tình yêu thơng của Bác. 65 mùa thu đã đi qua kể từ ngày
độc lập, lớp lớp thiếu niên nhi đồng cả nớc từng bớc trởng thành,
xong tình cảm của Bác vẫn đọng lại trọn vẹn nh những ngày Bác
gửi th và nói chuyện trong đêm trung thu độc lập đầu tiên đó.
Dịp trung thu năm nay, trong khung cảnh đất nớc thanh bình,
từng giờ từng phút chuyển mình theo công cuộc đổi mới đi lên,
chúng ta hãy cùng vui chơi ca hát ngắm trăng, và trong ánh hào
quang lung linh của trăng rằm, chúng ta sẽ thấy Bác Hồ trong suy
nghĩ của mình.
Ung dung Bác vuốt tròm râu
Bác xoa đầu cháu Bác âu yếm cời
Và chúng ta cũng hãy học thật giỏi, thật trăm ngoan để xứng
đáng với lòng yêu thơng của Bác.

2

Photo by Than Van Tuat