Tổ chức hạch toán tài sản cố định với vấn đề quản lý và nâng cao hiệu quả sử dụng tài sản cố định tại Công ty thực phẩm miền Bắc

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

L IM
Tài s n c

U

nh là y u t cơ b n t o nên cơ s v t ch t k thu t c a toàn

b n n kinh t qu c dân.

i v i m i doanh nghi p tài s n c

nh (TSC ) là b

ph n cơ b n c a v n kinh doanh, là hình thái bi u hi n c a v n c
hi n trình
kinh doanh,

nh, nó th

công ngh , năng l c và th m nh c a doanh nghi p trong s n xu t
ng th i là i u ki n c n thi t

cao năng su t lao

gi m b t s c lao

ng và nâng

ng. TSC g n li n v i doanh nghi p trong m i th i kỳ phát

tri n c a n n kinh t ,

c bi t trong i u ki n hi n nay khi mà khoa h c k thu t

tr thành l c lư ng s n xu t tr c ti p thì vai trò c a TSC l i càng quan tr ng.
Trongn n kinh t th trư ng các doanh nghi p khơng ch

ơn thu n

vi c

có và s d ng TSC mà i u quan tr ng là ph i b o tồn, phát tri n và s d ng
có hi u qu các tài s n c

nh hi n có. Vì v y các doanh nghi p ph i có ch

qu n lý thích áng, tồn di n
lư ng và giá tr
d ng h p lý,

t tình hình tăng gi m c v s

n tình hình s d ng, hao mòn và s a ch a TSC , ph i s
y

, phát huy h t công su t c a TSC

thành s n ph m, thu h i v n
cơng ngh , t

i v i TSC

u tư nhanh

ó góp ph n thúc

s ng cho ngư i lao
Xu t phát t

t o i u ki n h giá

tái s n xu t trang b và

im i

y s n xu t phát tri n, t ng bư c c i thi n

i

ng.
c i m riêng c a TSC

là có giá tr l n và th i gian s

d ng lâu dài, cũng như v trí quan tr ng c a TSC trong q trình s n xu t kinh
doanh, ịi h i cơng tác k tốn TSC

ngày càng ư c chú tr ng và nâng cao,

t o i u ki n c ng c và hồn thi n cơng tác qu n lý TSC
chung và c a m i doanh nghi p nói riêng,

c a nhà nư c nói

ng th i phát huy ư c kh năng m

r ng quy mô s n xu t c a doanh nghi p thông qua trang b TSC .
Công ty th c ph m mi n B c là m t doanh nghi p cùng ho t

ng kinh

doanh t ch v i hàng ngàn doanh nghi p khác trong n n kinh t th trư ng có
s qu n lý c a Nhà nư c, ang

ng trư c m t v n

c p bách là: ph i qu n lý

và s d ng có hi u qu năng l c s n xu t c a TSC hi n có.

1


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Sau m t th i gian th c t p t i Công ty th c ph m mi n B c trên cơ s
nh ng ki n th c ã ư c h c, v i s hư ng d n giúp
ch n

c a th y cô giáo em xin

tài
"T ch c h ch toán tài s n c

qu s d ng tài s n c

nh v i v n

qu n lý và nâng cao hi u

nh t i Công ty th c ph m mi n B c".

Thơng qua ó, b n thân em có i u ki n v n d ng nh ng ki n th c ã h c
vào th c ti n trong m t cơ s nh t

nh

khi ra trư ng có th phát huy ư c

năng l c th c hành ngh nghi p chuyên môn trư c yêu c u ngày càng cao c a
xã h i.
K t c u c a b n chuyên

g m 3 ph n chính :

Ph n I: Cơ s lý lu n chung v t ch c h ch toán TSC

và các bi n

pháp nâng cao hi u qu s d ng TSC trong doanh nghi p.

Ph n II: T ch c h ch toán TSC

và qu n lý TSC

t i Công ty th c

ph m mi n B c.
Ph n III: Phương hư ng hồn thi n cơng tác k toán và qu n lý TSC
nh m nâng cao hi u qu s d ng TSC

2

t i Công ty Th c ph m mi n B c.


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
PH N I
CƠ S

LÝ LU N CHUNG V T

CH C H CH TOÁN TSC VÀ CÁC

BI N PHÁP NÂNG CAO HI U QU S

D NG TSC

TRONG DOANH NGHI P
I. V TRÍ VÀ VAI TRỊ TÀI S N C
1. Khái ni m tài s n c

NH

nh

Trong b t kỳ giai o n nào c a l ch s , lao
b n c a loài ngư i

TSC

ng và

ng cơ

t o ra s n ph m làm cơ s cho xã h i t n t i và phát tri n.

S n xu t là s tác
lao

ng s n xu t là ho t

ng qua l i c a 3 y u t cơ b n: s c lao

i tư ng lao

ng. Trong các y u t

ng, tư li u

h p thành tư li u lao

là m t b ph n bao g m toàn b nh ng tư li u lao

ng thì

ng có giá tr l n và

có th i gian s d ng lâu dài, tham gia vào nhi u chu kỳ s n xu t kinh doanh.
Hình thái v t ch t ban
xu t cho

u c a TSC

ư c gi nguyên trong su t quá trình s n

n lúc chúng b h ng, ch có giá tr c a chúng b hao mòn d n và ư c

d ch chuy n t ng ph n vào chi phí s n xu t. Tiêu chu n giá tr và th i gian s
d ng quy

nh cho TSC

có s thay

h i và tuỳ thu c vào quy

i theo s phát tri n c a n n s n xu t xã

nh c a m i qu c gia.

nh TSC là nh ng tư li u lao

nư c ta hi n nay ang quy

ng có giá tr t 5.000.000 tr lên và th i gian

s d ng trên m t năm. Ngoài nh ng tiêu chu n nêu trên trong th c t có m t s
tư li u lao

ng riêng bi t có th khơng

nh ng tiêu chu n v giá tr và th i

gian s d ng như trên nhưng khi s d ng chúng òi h i ph i ư c t p h p
thành t h p s d ng
s nc

ng b và t h p này tho mãn c hai tiêu chu n c a tài

nh. Ví d : nh ng thi t b
Tiêu th c

phân bi t

dây chuy n máy móc...
i tư ng lao

ng v i TSC

không ch

ơn

thu n d a vào thu c tính v t ch t c a chúng mà ph i ch y u d a vào tính ch t
tham gia và tác d ng c a nó trong s n xu t kinh doanh.

i u này ư c kh ng

nh trên th c t cùng m t tài s n trong trư ng h p này nó ư c coi là TSC ,
trong trư ng h p khác nó ư c coi là
trong nơng nghi p n u

i tư ng lao

ng. Ch ng h n súc v t

l y s a, kéo cày, sinh s n thì chúng là TSC . Còn n u
3


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
ni béo

l y th t thì chúng là

i tư ng lao

ng. Trong cơng nghi p, xây

d ng thì nh ng máy móc, thi t b , cơng trình chưa bàn giao... khơng ph i là

TSC

n u chúng n m trong kho tàng ch tiêu th , ch th t c bàn giao thanh

toán hay chúng là

i tư ng

Do tài s n c

nghiên c u, thí nghi m.

nh có giá tr l n và th i gian s d ng lâu dài nên c n có

ngu n v n nói riêng, ngu n v n
xây d ng cơ b n và qu
2.

là ngu n v n

u tư phát tri n.

c i m c a tài s n c

Tài s n c

xây d ng và mua s m TSC
nh

nh tham gia m t cách tr c ti p ho c gián ti p vào nhi u chu

kỳ s n xu t kinh doanh. Trong qúa trình ó, m c dù tài s n c

nh b hao mòn

v m t giá tr , song chúng v n gi nguyên ư c hình thái v t ch t ban

u, ch

khi ã b hư h ng ho c hao mòn hồn tồn thì chúng m i c n ư c thay th

i

m i.
Trong quá trình s d ng ph n giá tr c a TSC
chi phí giá thành c a s n ph m làm ra và

ư c chuy n d ch d n vào

ư c g i là trích kh u hao TSC

khi thành ph m ư c tiêu th thì ph n hao mịn TSC

và

ư c chuy n thành v n

ti n t . V n này hàng tháng ư c tích lu l i thành ngu n v n kh u hao

tái

s n xu t TSC khi c n thi t.
TSC

là s n ph m lao

ng nó v a có giá tr và giá tr s d ng n u nó là

hàng hố như m i hàng hố thơng thư ng khác. Thơng qua mua bán trao
TSC

có th

i,

ư c chuy n quy n s d ng và quy n s h u t ch th này sang

ch th khác trên th trư ng tư li u s n xu t.
Xu t phát t

c i m mà tài s n c

nó có m t vai trị r t quan tr ng nh hư ng

nh nên trong s n xu t kinh doanh
n k t qu kinh doanh c a doanh

nghi p.
3. Vai trò c a TSC
qu n lý tài s n c

Tài s n c

trong s n xu t kinh doanh và yêu c u c a vi c

nh
nh g n li n v i doanh nghi p trong su t quá trình t n t i và

phát tri n, doanh nghi p có th nh , tài s n có th ít, giá tr có th khơng l n
nhưng vai trị c a TSC

thì khơng nh . Vi c tăng cư ng
4

i m i TSC , nâng


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
cao ch t lư ng, xây d ng, l p
theo ch t

tăng năng xu t lao

h do ó m i có

t TSC

là m t trong nh ng bi n pháp có tính

ng, t o ra s n ph m ch t lư ng cao, giá thành

s c c nh tranh trên th trư ng, t o i u ki n cho doanh

nghi p phát tri n, th c hi n t t nghĩa v

i v i Nhà nư c, góp ph n c i thi n

i s ng v t ch t, tinh th n cho ngư i lao
Xu t phát t nh ng
s nc

nh mà d n

ng.

c i m cơ b n và vai trị vơ cùng quan tr ng c a tài

n u c u vi c qu n lý TSC ph i có phương pháp riêng,

ư c xây d ng m t cách khoa h c, h p lý

có th qu n lý ch t ch , khai thác

có hi u qu nh t. Vi c t ch c công tác h ch tốn
n m b t tình hình tăng gi m tài s n c
d ng và hao mòn tài s n c
lý và s d ng
thu h i v n

y

nh và s lư ng và giá tr , tình hình s

nh có ý nghĩa r t quan tr ng

h p lý công su t c a TSC

u tư nhanh

thư ng xun theo dõi,
i v i cơng tác qu n

góp ph n phát tri n s n xu t,

tái s n xu t, trang b thêm và không ng ng

im i

TSC .
H ch toán tài s n c

nh trong các doanh nghi p ph i

m b o các nhi m

v ch y u sau:
- Ghi chép, ph n ánh t ng h p chính xác k p th i s lư ng, giá tr tài s n
cóo
c

nh hi n có, tình hình tăng gi m, c ng như t i t ng b ph n s d ng tài s n

nh, t o i u ki n cung c p thông tin

vi c gi gìn, b o qu n, b o dư ng tài s n c
s nc

ki m tra, giám sát thư ng xuyên
nh và k ho ch

u tư

i m i tài

nh trong t ng ơn v .
- Tính tốn và phân b chính xác m c kh u hao tài s n c

phí s n xu t - kinh doanh theo m c

hao mòn c a tài s n và ch

nh vào chi
quy

nh.

- Tham gia l p k ho ch s a ch a và d tốn chi phí s a ch a TSC ,
giám sát vi c ch a ch a TSC v chi phí và k t qu c a công vi c s a ch a.
- Tính tốn ph n ánh k p th i, chính xác tình hình xây d ng trang thi t b
i m i, nâng c p ho c tháo d b t làm tăng gi m nguyên tài s n c
như tình hình thanh lý, như ng bán tài s n c

5

nh.

nh cũng


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
- Hư ng d n, ki m tra các ơn v , các b ph n ph thu c trong các doanh
nghi p th c hi n

y

ch

ghi chép ban

th k toán c n thi t và h ch toán tài s n c

u v tài s n c
nh úng ch

- Tham gia ki m tra ánh giá l i tài s n c

nh, m các s ,

quy

nh theo quy

nh.
nh c a Nhà

nư c và yêu c u b o qu n v n, ti n hành phân tích tình hình trang b , huy
b o qu n, s d ng tài s n c

nh t i ơn v .

II. PHÂN LO I VÀ ÁNH GIÁ TÀI S N C
1. Phân lo i tài s n c
Tài s n c

nh. Tài s n c

c i m và yêu c u qu n lý r t khác nhau.

cơng tác qu n lý và h ch tốn tài s n c
c trưng nh t

nh có nhi u
thu n ti n cho

nh, c n thi t ph i phân lo i tài s n c

nh. Phân lo i TSC là s p x p l i tài s n c
theo nh ng

NH

nh

nh là m t bi u hi n c a v n c

lo i, nhi u th có

ng

nh thành t ng lo i, t ng nhóm

nh phù h p v i các yêu c u khác nhau c a qu n lý.

Tài li u phân lo i ư c dùng

l p k ho ch s n xu t, mua s m, s a ch a, hi n

i hoá tài s n. Phân lo i chính xác s t o i u ki n phát huy tác d ng c a tài
s nc

nh trong qúa trình s d ng,

tốn tài s n c
thu t s ra

nh

ng th i ph c v t t công tác th ng kê k

các doanh nghi p. Cùng v i s phát tri n c a khoa h c k

i nhi u lo i tài s n m i, cùng s phát tri n m nh m c a n n kinh

t mà nhi u tiêu th c phân lo i tài s n c

nh m i ư c ưa ra, song trong th c

t có các cách phân lo i sau.
1.1. Phân lo i tài s n c

nh theo hình thái bi u hi n k t h p v i

c

trưng k thu t và k t c u TSC .
Trong th c t , ngồi các tài s n mang hình thái v t ch t c th , cịn có
các tài s n tuy khơng mang hình thái v t ch t nhưng v n óng góp vai trị quan
tr ng vào qúa trình s n xu t và mang l i l i nhu n cho các doanh nghi p.
Theo cách phân lo i này toàn b TSC c a doanh nghi p ư c chia thành
2 lo i.
Lo i 1: TSC h u hình.
TSC h u hình là nh ng tư li u lao

ng có hình thái v t ch t c th m có

tiêu chu n giá tr và th i gian s d ng theo ch
6

quy

nh hi n nay là giá tr

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
t 5.000.000

tr lên, th i gian s d ng trên 1 năm. Thu c lo i TSC h u hình

bao g m:
- Nhà c a v t ki n trúc: bao g m các công trình xây d ng cơ b n như nhà
c a, v t ki n trúc hàng

u , b tháp nư c, các cơng trình cơ s h t ng như

ư ng xá, c u c ng... ph c v h ch tốn kinh doanh.
- Máy móc thi t b : bao g m các lo i máy móc thi t b dùng trong ho t
ng s n xu t kinh doanh như máy móc chuyên dùng, thi t b văn phịng, dây
truy n cơng ngh ...
- Thi t b phương ti n v n t i truy n d n: là các phương ti n dùng
chuy n như các lo i

v n

u máy, ư ng ng và phương ti n khác (ơ tơ, máy kéo, xe

gng, xe t i...)
- Thi t b , d ng c dùng cho qu n lý: g m các thi t b d ng c ph c v
cho qu n lý như d ng c

o lư ng, máy tính, máy i u hồ.

- Cây lâu năm, súc v t làm vi c và cho s n ph m: g m các lo i cây lâu

năm (chè, cà phê, cao su...) súc v t làm vi c (v i, bò, ng a cày kéo...) và súc v t
l y s n ph m (bò s a, súc v t sinh s n...)

nuôi

- Tài s n c
quy

nh h u hình khác: bao g m nh ng TSC

mà chưa ư c

nh, ph n ánh vào các lo i tên tác ph m ngh thu , sách chuyên môn k

thu t....
Lo i 2: Tài s n c
Là các tài s n c

nh vơ hình:
nh khơng có hình thái v t ch t, th hi n m t lư ng giá

tr kinh t l n liên quan tr c ti p
d ng

t, chi phí thành l p chu n b s n xu t, b ng phát minh sáng ch ...
- Quy n s d ng

quan

n nhi u chu kỳ kinh doanh như: quy n s

t: Bao g m toàn b chi phí mà doanh nghi p b ra liên

n vi c giành quy n s d ng

gian nh t

t ai, m t nư c... trong m t kho ng th i

nh.

- Chi phí thành l p, chu n b s n xu t: bao g m các chi phí liên quan

n

vi c thành l p, chu n b s n xu t, chi phí khai hoang như chi cho cơng tác
nghiên c u thăm dị, l p d án

u tư, chi phí v huy

i l i, h i h p, qu ng cáo khai trương...
7

ng v n ban

u, chi phí


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
- B ng phát minh sáng ch : là các chi phí mà doanh nghi p ph i b ra

mua l i các b n quy n tác gi , b ng sáng ch ho c tr cho các cơng trình nghiên
c u, s n xu t th

ư c nhà nư c c p b ng phát minh sáng ch .

- Chi phí nghiên c u phát tri n: là các chi phí cho vi c nghiên c u, phát
tri n doanh nghi p do ơn v tư th c hi n ho c thuê ngoài.
- L i th thương m i: là các kho n chi phí v l i th thương m i do doanh
nghi p ph i tr thêm ngoài giá tr th c t c a các TSC

h u hình b i s thu n

l i c a v trí thương m i, s tín nhi m c a khách hàng ho c danh ti ng c a
doanh nghi p.
- TSC
nh ph n ánh

vơ hình khác, bao g m nh ng lo i TSC
trên như: quy n

quy n s d ng h p

ng

vơ hình khác chưa quy

c như ng, quy n thuê nhà, b n quy n tác gi ,

c quy n nhãn hi u và tên hi u...

1.2 Phân lo i tài s n c

nh theo quy n s h u.

Theo cách này toàn b TSC

c a doanh nghi p ư c phân thành TSC

t có và TSC th ngồi.
* Tài s n c

nh t có: là nh ng TSC xây d ng, mua s m ho c ch t o

b ng ngu n v n c a doanh nghi p do ngân sách c p, do i vay c a ngân hàng,
b ng ngu n v n t b sung, ngu n v n liên doanh...
* Tài s n c

nh i thuê: là t t c các TSC mà doanh nghi p thuê ngoài

ph c v cho yêu c u s n xu t kinh doanh TSC
- TSC
khác

thuê ho t

ng: là nh ng TSC

s d ng trong m t th i gian nh t
- TSC

i thuê l i ư c phân thành.
ơn v

nh theo h p

i thuê c a các ơn v
ng ký k t.

i thuê dài h n: th c ch t ang là s thuê v n, là nh ng TSC

mà doanh nghi p có quy n s d ng, còn quy n s h u s thu c v doanh nghi p
n u tr h t n .
1.3. Tài s n c

nh phân theo ngu n hình thành.

Theo cách phân lo i này TSC

ư c phân thành:

- TSC mua s m, xây d ng b ng v n ư c c p (ngân sách ho c c p trên).
- TSC

mua s m, xây d ng b ng ngu n v n t b sung c a ơn v (qu

phát tri n s n xu t, qu phúc l i...).
8


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN

- TSC nh n góp v n liên doanh b ng hi n v t
Phân lo i TSC

theo ngu n hình thành doanh nghi p có th s d ng và

phân ph i ngu n v n kh u hao chính xác
n p ngân sách hay

tr ti n vay, tr v n góp liên doanh,

l i doanh nghi p.

1.4. Phân lo i tài s n theo cơng d ng và tình hình s d ng.
Theo cách phân lo i này TSC
- TSC

ư c phân thành các lo i sau:

dùng trong s n xu t kinh doanh: là nh ng tài s n c

th c t s d ng trong các ho t

nh ang

ng s n xu t kinh doanh c a ơn v . Nh ng

TSC này b t bu c ph i trích kh u hao và tính vào chi phí s n xu t kinh doanh.
- TSC

hành chính s nghi p: là TSC

c a các ơn v hành chính s

nghi p (như ồn th qu n chúng, t ch c y t , văn hoá, th thao...)
- TSC

phúc l i: là nh ng TSC

c a ơn v dùng cho nhu c u phúc l i

cơng c ng như nhà văn hố, nhà tr , câu l c b , xe ca phúc l i...
- TSC ch x lý: bao g m nh ng TSC khơng c n dùng, chưa c n dùng
vì th a so v i nhu c u s d ng ho c vì khơng thích h p v i s
cơng ngh , b hư h ng ch thanh lý. TSC
TSC

này c n x lý nhanh chóng

i m i quy trình

tranh ch p ch gi i quy t. Nh ng

thu h i v n s d ng cho vi c

u tư

i

m i TSC .
T t c TSC c a ơn v ph i ư c t ch c qu n lý và h ch toán theo t ng

i tư ng riêng bi t g i là
tài s n có k t c u

i tư ng ghi TSC .

i tư ng ghi TSC

c l p và th c hi n m t ch c năng nh t

là nh ng

nh ho c có th là

m t t h p liên k t nhi u b ph n ph i h p v i b ph n chính thành m t chính
th

th c hi n m t ch c năng không th tách r i.
thu n ti n cho cơng tác h ch tốn và qu n lý m i

i tư ng ghi TSC

ph i ánh s ký hi u riêng bi t g i là s hi u TSC .
2. ánh giá tài s n c
ánh giá TSC
t c nh t
tài s n c
c

nh

là bi u hi n giá tr TSC

nh. Nói m t cách khác ánh giá TSC
nh.

ây là i u ki n c n thi t

b ng ti n theo nh ng nguyên
là vi c xác

nh giá tr ghi s

k ho ch hố và h ch tốn tài s n

nh, tính và phân b chính xác kh u hao và phân tích hi u qu s d ng v n
9


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
c

nh trong ơn v . Theo quy

nh hi n hành, tài s n c

theo nguyên giá. Vi c tính tài s n c

nh ư c h ch tốn

nh theo ngun giá là m t hình th c o

lư ng c a h ch toán b ng ti n, v a có tác d ng t ng h p toàn b tài s n c

nh

c a ơn v và ánh giá năng l c s n xu t, v a là cơ s cho tính tốn v chi phí,
v v n ...trong ơn v .
Ngồi ra t ngun giá ta có th tính ư c giá tr còn l i b ng cách l y
nguyên giá tr

i hao mịn. Gía tr cịn l i c a tài s n c

tình tr ng c a TSC

nh m t m t ph n ánh

m t khác ph n ánh ư c quy mô ngu n v n hi n t i c a

ơn v .
2.1. Nguyên giá TSC : bao g m tồn b các chi phí liên quan
xây d ng, mua s m TSC
dùng và ư c quy

k c chi phí v n chuy n l p

n vi c

t ch y th trư c khi

nh theo t ng trư ng h p c th như sau:

2.1.1. Xác

nh nguyên giá tài s n c

- Tài s n c

nh h u hình:

nh mua s m m i (ho c ã qua s d ng);

Nguyên giá g m giá mua theo hoá ơn c a ngư i bán tr

i các kho n

gi m giá, chi t kh u mua hàng (n u có) và các kho n phí t n khác như: chi phí
v n chuy n, l p

t, ch y th ...

- Tài s n c

nh do xây d ng cơ b n bàn giao: Nguyên giá bao g m giá

tr th c t (giá tr quy t toán) c a TSC t xây d ng và chi phí l p

t, ch y th

(n u có).
- Tài s n c

nh ư c c p, ư c i u chuy n

cịn l i trên s k tốn
giá th c t c a h i

ơn v c p, ơn v

n: Nguyên giá g m giá tr

i u chuy n... ho c gía tr theo ánh

ng giao nh n, các chi phí tân trang, chi phí s a ch a, chi

phí v n chuy n, b c d , l p

t, ch y th , l phí trư c b (n u có) mà bên nh n

tài s n ph i chi ra trư c khi ưa tài s n c
Riêng nguyên giá tài s n c

nh vào s d ng.

nh i u chuy n gi a các ơn v thành viên

h ch toán ph thu c trong doanh nghi p là nguyên giá ph n ánh
chuy n phù h p v i b h sơ c a tài s n c
giao nh n tài s n c
khác có liên quan).

nh, h p

10

i u

nh ó (b h sơ g m: biên b n

ng, hoá ơn mua tài s n c

ơn v nh n tài s n c

ơn v

nh và các gi y t

nh căn c vào nguyên giá, s kh u


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
hao lu k , giá tr cịn l i trên s k tốn

xác

mịn và giá tr cịn l i. Các chi phí liên quan

nh các ch tiêu nguyên giá, hao

n vi c i u chuy n tài s n c

nh

gi a các ơn v thành viên h ch tốn ph thu c khơng h ch toán tăng nguyên
giá tài s n c

nh mà h ch tốn vào chi phí kinh doanh trong kỳ.

- Tài s n c

nh ư c cho, ư c bi u t ng, nh n góp v n liên doanh:

Nguyên giá TSC

g m giá tr theo ánh giá th c t c a h i

nh n ho c giá th c t c a TSC

ng giao

trên th trư ng công thêm v i các chi phí tâm

trang, s a ch a, v n chuy n, b c d ... mà bên c nh ph i chi ra trư c khi tài s n
có th ph c v .
2.1.2. Xác

nh nguyên giá tài s n c

Ngun giá TSC

nh vơ hình.

vơ hình là t ng s ti n chi tr ho c chi phí th c t

chi ra có liên quan tr c ti p t i

t s d ng, thăm dò, xây d ng các k ho ch

ã
u

tư dài h n.... nh m em l i l i ích dài cho doanh nghi p, b ng phát minh sáng
ch , b n quy n tác gi , mua b n quy n tác gi , nh n chuy n giao công ngh , l i
th kinh doanh...
Nguyên giá TSC h u hình ch thay

i khi:

- ánh giá l i TSC .
- Xây l p trang b thêm TSC .
- C i t o, nâng c p làm tăng năng l c và kéo dài th i gian s d ng c a
TSC .
- Tháo d 1 hay m t b ph n c a TSC .
Nguyên giá TSC

là cơ s

tính kh u hao và l p b ng cân

i tài s n.

Tuy nhiên h n ch c a nó là khơng ph n ánh ư c giá tr còn l i, tr ng thái k
thu t c a TSC .
2.2. Giá tr hao mòn c a TSC
Giá tr hao mòn c a TSC

ph n ánh ph n v n

thông qua viêc chuy n d ch ph n giá tr TSC

u tư ã thu h i ư c

vào chi phí giá thành s n ph m

trong quá trình tài s n này tham gia vào s n xu t kinh doanh.
2.3. Giá tr còn l i c a TSC :

11


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Th hi n ph n giá tr ch a ư c chuy n d ch vào chi phí giá thành s n
ph m c a doanh nghi p. Ch tiêu này ư c xác
tr

nh b ng cách l y nguyên giá

i giá tr hao mòn c a TSC .
Giá tr còn l i ph n ánh úng s v n còn ph i ti p t c thu h i trong quá

trình s d ng tài s n c

nh

mb ov n

u tư cho vi c mua s m, xây

d ng tài s n. Nhưng giá tr cịn l i c a TSC cũng có như c i m

ch khôlng

ph n ánh ư c ph n v n mà ta thu h i ư c.
M i liên h giưa 3 ch tiêu nêu trên:
Giá tr còn l i = Nguyên giá tài s n c

nh - Giá tr hao mịn.

TSC
M i lo i giá có tác d ng ph n ánh m t ch tiêu nh t
nó cịn có nh ng h n ch . Trong k toán TSC

nh, xong kèm theo

ph i ph n ánh ư c 3 ch tiêu

nói trên.
Thơng qua ch tiêu, t l gi a giá tr còn l i v i nguyên giá TSC
phương di n k thu t có th ph n ánh m t cách tương
c a tài s n hi n có. Tuy nhiên trên th c t do t c

v

i tình tr ng ch t lư ng

trích kh u hao cơ b n có b

chi ph i b i m t s y u t ch quan c a con ngư i (như kh u hao nhanh
chóng thu h i ho c kh u hao ch m

gi m giá thành s n xu t) t

óm c

hao mịn không ph n ánh úng th c ch t v tình tr ng. TSC .
Qua phân tích trên ta th y vi c h ch toán tài s n c
giá tr ban

u, giá tr hao mòn lu k , giá tr cịn l i khơng ch là c n thi t mà

là yêu c u b t bu c
tài s n c
s n c

nh theo c 3 lo i giá:

ph c v cho công tác qu n lý TSC .

nh s là bư c kh i

ánh giá chính xác

u quan tr ng cho tồn b cơng tác h ch tốn tài

nh c a doanh nghi p.
III. H CH TOÁN TĂNG GI M TÀI S N C

NH

Trong quá trình s n xu t kinh doanh, tài s n c

nh c a doanh nghi p

thư ng xuyên bi n

ng, do ó

dõi ch t ch , ph n ánh m i bi n

qu n lý t t TSC
ng c a TSC .

1. H ch tốn tăng gi m TSC h u hình

12

k tốn c n thi t ph i theo


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
1.1. Tài kho n s d ng: Theo ch

hi n hành vi c h ch toán tài s n c

nh ư c theo dõi trên các tài kho n ch y u sau ây:
nh h u hình". Tài kho n này dùng

* Tài kho n 211 "Tài kho n c
ph n ánh giá tr hi n có và bi n

ng tưang gi m c a toàn b TSC

h u hinhf

c a doanh nghi p theo nguyên giá.
K t c u n i dung ph n ánh c a tài kho n 211.
Bên n : Ph n ánh nguyên giá c a TSC h u hình tăng do ư c c p, mua
s m, XDCB hoàn thành bàn giao, do các ơn v tham gia liên doanh góp v n,
do ư c bi u t ng, vi n tr ...
+ i u ch nh tăng nguyên giá c a TSC do xây l p, trang b thêm, do c i
t o nâng c p...
+ i u ch nh tăng nguyên giá TSC do ánh giá l i
Bên có: Ph n ánh nguyên giá c a TSC

gi m do i u chuy n cho ơn v

khác, như ng bán, thanh lý ho c em góp liên doanh.
+ Nguyên giá gi m do tháo d b t m t s b ph n ho c do ánh giá l i.
S dư bên n : Nguyên giá TSC h u hình hi n có

ơn v .

Tài kho n 211 có 6 tài kho n c p II sau:
+ TK 2112 -

Nhà c a v t ki n trúc

+ TK 2113 -

Máy móc thi t b

+ TK 2114 -

Phương ti n v n t i truy n d n.

+ TK 2115 -

Thi t b d ng c qu n lý

+ TK 2116 -

Cây lâu năm, súc v t làm vi c và cho s n ph m

+ TK 2118 -

TSC h u hình khác

* Tài kho n 411 "Ngu n v n kinh doanh": Tài kho n này dùng

ph n

ánh s ngu n v n kinh doanh hi n có và tình hình tăng, gi m ngu n v n kinh
doanh c a doanh nghi p.
Bên n : Ngu n v n kinh doanh gi m do tr v n cho ngân sách nhà nư c,
tr v n cho các bên tham gia liên doanh, các c

13

ông...


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Bên có: Ngu n v n kinh doanh hi n có c a doanh nghi p tài kho n 411
ư c chi ti t theo t ng ngu n hình thành v n. Trong ó c n theo dõi chi ti t cho
t ng t ch c, t ng cá nhân tham gia góp v n.
1.2. H ch tốn tăng TSC h u hình.
TSC

h u hình c a doanh nghi p tăng do r t nhi u nguyên nhân như

ư c c p v n, mua s m, xây d ng, ư c vi n tr , bi u t ng...
* TSC

h u hình ư c c p (c p v n b ng TSC ) ư c i u chuy n t

ơn v khác ho c t ng bi u...
N TK 211
Có TK 411
* TSC

h u hình tăng do mua s m, căn c vào các ch ng t liên quan

n vi c mua tài s n (hoá ơn, phi u chi...) k toán xác

nh nguyên giá c a

TSC , l p h sơ k toán, l p biên b n giao nh n TSC và ti n hành ghi s :
N TK 211
N TK 133
Có TK 111
Có TK 112
Có TK 331
Có TK 341
* N u tài s n c

nh h u hình ư c mua s m b ng ngu n v n xây d ng

cơ b n ho c các qu c a doanh nghi p thì

ng th i v i vi c ghi tăng TSC k

toán ph i ghi tăng ngu n v n kinh doanh và ghi gi m các ngu n v n tương ng.
N TK 414
N TK 441
Có TK 411
N u TSC

mua s m b ng ngu n v n kinh doanh, b ng v n kh u hao

TSC , b ng v n vay, khi hoàn thành ưa vào s d ng cho ho t
kinh doanh thì ch ghi tăng giá tr TSC

(n TK 211/có TK 111, 112, 331...)

không ghi tăng ngu n v n kinh doanh (có TK 411)

14

ng s n xu t


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
* Khi mua s m TSC

b ng ngu n v n

u tư XDCB, b ng ngu n kinh

phí s nghi p, b ng ngu n v n kinh phí s nghi p, b ng ngu n v n kinh phí d
án, dùng vào ho t

ng s nghi p ho c ho t

ng d án, ghi:

N TK 211
Có TK 111, 112, 331...
ng th i ghi:
+ N u TSC

mua s m b ng ngu n kinh phí s nghi p, kinh phí d án

ghi:
N TK 161
Có TK 466
+ Khi mua s m TSC b ng qu phúc l i ph c v

văn hoá phúc l i ghi:

N TK 211
Có TK 111, 112, 131
ng th i ghi:
N TK 4312
Có TK 4313
*

i v i cơng trình xây d ng cơ b n ã hoàn thành, nghi m thu và bàn

giao ưa vào s d ng.
+ Căn c giá tr quy t tốn c a cơng trình ã ư c duy t y ghi
N TK 211
Có TK 241
+ Tuỳ thu c vào ngu n s d ng
kinh doanh, ghi gi m ngu n v n

u tư, k toán ghi tăng ngu n v n

u tư XDCB và qu doanh nghi p.

* Nh n v n tham gia liên doanh c a các ơn v khác b ng TSC
hình: căn c giá tr TSC

h u

ư c các bên tham gia liên doanh ánh giá và các chi

phí khác (n u có) k tốn tính tốn ngun giá c a TSC và ghi s .
N TK 211
Có TK 411

15


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
* Nh n l i TSC

h u hình trư c ây ã góp v n liên doanh v i ơn v

khác, căn c vào giá tr TSC do hai bên liên doanh ánh giá khi trao

i

ghi

tăng TSC h u hình và ghi gi m giá tr góp v n liên doanh.
N TK 211
Có TK 222
* Trư ng h p TSC

phát hi n th a ph i xác

nh nguyên nhân

gi i

quy t.
- Trư ng h p TSC
căn c h sơ TSC
+ N u TSC

th a do

ngoài s sách (chưa ghi s ) k toán ph i

ghi tăng, c th :
th a ang s d ng thì ngồi nghi p v ghi tăng TSC

hình ph i căn c vào nguyên giá và t l kh u hao

xác

h u

nh giá tr hao mịn

làm căn c tính, trích b xung kh u hao TSC và chi phí kinh doanh ghi:
N TK 642
Có TK 214
+ N u TSC

phát hi n th a ư c xác

nh là TSC

c a ơn v khác thì

ph i báo ngay cho ơn v ch tài s n ó bi t. N u chưa xác

nh

ư c ơn v

ch tài s n, trong th i gian ch x lý, k toán ph i căn c vào tài li u ki m kê,
t m th i ph n ánh vào TK ngồi b ng cân
* Khi có quy t

i k toán

theo dõi gi h .

nh c a Nhà nư c ho c c a cơ quan có th m quy n v

ánh giá l i tài s n và ph n ánh s chênh l ch do ánh giá l i vào s k toán
ghi:
- Ph n nguyên giá i u ch nh tăng:
N TK 211
Có TK 412

16

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
Sơ

h ch tốn tăng TSC h u hình

TK 411
Nh n góp v n, ư c t ng, c p b ng TSC
TK 111, 112, 331, 341
Mua s m TSC

TK 222, 228
Nh n l i TSC góp v n liên doanh
cho th tài chính
TK 241
Xây d ng cơ b n hoàn thành, bàn giao
TK 412
ánh giá tăng TSC

17

TK 211


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
1.3. H ch tốn gi m tài s n c
TSC

nh h u hình

c a doanh nghi p gi m do nhi u nguyên nhân khác nhau như:

như ng bán, thanh lý, em góp v n liên doanh, i u chuy n cho ơn v khác,
tháo d b ph n...
Trong m i trư ng h p gi m TSC , k toán ph i làm

y

th t c, xác

nh úng nh ng kho n thi t h i và thu nh p (n u có) căn c vào các ch ng t
liên quan, k toán ghi s theo t ng trư ng h p c th sau:
a. Thanh lý, như ng bán tài s n c

nh.

* Như ng bán TSC : TSC như ng bán là nh ng TSC không c n dùng
ho c xét th y s d ng không hi u qu . Khi như ng bán TSC
th t c (quy t

nh, biên b n, h p

ph i làm

y

ng...)

- Căn c ch ng t như ng bán ho c ch ng t thu ti n như ng bán TSC ,
s ti n ã thu ho c ph i thu c a ngư i mua ghi:
N TK 111

N TK 112
N TK 131
Có TK 721
Có TK 333.1
- Căn c vào biên b n giao nh n TSC , ph n ánh ph n giá tr còn l i vào
chi phí b t thư ng, ghi gi m nguyên giá và giá tr hao mòn, ghi:
N TK 214
N TK 821
Có TK 211
- Các chi phí liên quan

n vi c như ng bán TSC

(n u có) cũng ư c

t p h p vào bên n Tk 821 - chi phí b t thư ng.
- N u TSC

em như ng bán ư c hình thành t v n vay ngân hàng, thì

s ti n thu ư c do như ng bán TSC

trư c h t ph i tr n

v n vay và lãi

vay ngân hàng, s còn l i ơn v m i ư c s d ng cho nh ng m c ích thích
h p.
Khi tr n v n vay ngân hàng.
18

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
N TK 315
N TK 341
Có TK 111 ho c 112
- Khi như ng bán TSC dùng vào ho t

ng s nghi p, d án:

N TK 466 - Ngu n kinh phí ã hình thành TSC (giá tr cịn l i)
N TK 214
Có TK 211
- Như ng bán TSC

u tư, mua s m b ng qu phúc l i, dùng vào ho t

ng phúc l i, ghi:
N TK 4313 - Qu phúc l i ã hình thành TSC (giá tr cịn l i)
N TK 214
Có TK 211
* Thanh lý TSC :
TSC thanh lý là nh ng TSC hư h ng không th ti p t c s d ng ư c,
nh ng TSC

l c h u v m t k thu t ho c không phù h p v i yêu c u s n xu t

kinh doanh mà không th như ng bán ư c. Khi có TSC
ra quy t

nh thanh lý, thành l p ban thanh lý TSC

thanh lý ơn v ph i

và l p biên b n thanh lý

TSC . Ban thanh lý TSC nhi m v th c hi n vi c thanh lý TSC và l p "biên
b n thanh lý TSC " theo m u quy

nh. Biên b n ư c thành l p 2 b n, 1 b n

chuy n cho phịng k tốn theo dõi và gh s , 1 b n giao cho ơn v

ã qu n lý,

s d ng TSC . Văn c vào biên b n thanh lý và các ch ng t có liên quan k
tốn ph n ánh tình hình v thanh lý TSC như sau:
- Trư ng h p TSC

thanh lý dùng vào ho t

ng s n xu t kinh doanh

ghi:
+ Gi m TSC thanh lý:
N TKI: 214
N TK: 821
Có TK: 211
+ Ph n ánh bút toán thu chi v thanh lý TSC
trư ng h p như ng bán TSC .

19

vào TK 721 và 821 như


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
- Trư ng h p TSC thanh lý dùng vào ho t

ng s nghi p ho c chương

trình d án, k tốn ghi:
N TK: 466
N TK: 214
Có TK: 211
- Trư ng h p thanh lý TSC dùng vào ho t
N TK: 4313

ng phúc l i, ghi:

(Giá tr cịn l i)

N TK: 214
Có TK: 211.
b. K tốn gi m tài s n c

nh do góp v n liên doanh

u tư góp v n liên doanh ư c coi là m t ho t
ơn v nh m m c ích ki m l i. TSC

ng

u tư tài chính c a

h u hình g i i góp v n liên doanh v i

ơn v khác khơng cịn thu c quy n qu n lý và s d ng c a ơn v , giá tr c a
chúng lúc này ư c th hi n giá tr

u tư góp v n liên doanh và theo dõi trên tài

kho n 222 góp v n liên doanh.
Căn c vào các ch ng t k tốn có liên quan (h p

ng, biên b n giao

nh n TSC ...) k toán ghi gi m TSC (nguyên giá và hao mòn TSC ) ghi tăng
giá tr

u tư góp v n liên doanh theo giá tr do 2 bên th ng nh t ánh giá,

th i s chênh l ch gi a giá tr v n góp v i giá tr cịn l i c a TSC

ư c ph n

ánh vào TK 412 chênh l ch ánh giá l i tài s n.
N TK 222
N TK 214
N TK 412 (trư ng h p phát sinh chênh l ch giá gi m)
Có TK 211

Có TK 412 (Trư ng h p phát sinh chênh l ch giá tăng)
TSC h u hình thi u phát hi n khi ki m kê
Căn c vào biên b n ki m TSC

và k t lu n c a h i

h ch tốn chính xác k p th i theo t ng nguyên nhân c th :
- Trư ng h p ch quy t

nh x lý:

N TK 214
20

ng

ng ki m kê


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
N TK 138
Có TK 211
Khi có quy t

nh x lý s ghi có TK 138 (1381) và ghi n các tài kho n

có liên quan (1388,411,821...)
- Trư ng h p có quy t

nh x lý ngay: Tuỳ thu c vào quy t

nh x lý

ghi.
N TK 214
N TK 138
N TK 411 (N u ư c phép ghi gi m v n)
N TK 821 (N u doanh nghi p ch u t n th t)
Có TK 211
c. Tr l i TSC

cho các bên tham gia liên doanh: căn c vào biên b n

bàn giao k toán ghi:
N TK 411

(giá tr cịn l i)

N TK 214
Có TK 211
Ph n chênh l ch gi a giá tr góp v n v i giá tr cịn l i, thanh tốn cho
ơn v góp v n, ghi:
N TK 411
Có TK 111, 112, 338 Ph n chênh l ch
d. Nh ng TSC
khơng

có nguyên giá dư i 5.000.000

tiêu chu n là TSC , theo quy

và h ch tốn như cơng c d ng c
- N u giá tr còn l i c a TSC

ng (năm tri u

ng)

nh ph i chuy n sang theo dõi, qu n lý

ang dùng ghi:
nh thì tính tồn b giá tr cịn l i vào chi

phí s n xu t kinh doanh trong kỳ:
N TK 627, 641, 642 (giá tr cịn l i)
N TK 214
Có TK 211
- N u giá tr còn l i c a TSC

l n, c n ph i phân b d n vào chi phí s n

xu t kinh doanh nhi u kỳ, ghi:
21


THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
N TK 142 (1421)
N TK 214
Có TK 211
Sơ

h ch tốn gi m TSC h u hình

TK 211

TK 211
Gi m TSC do kh u hao h t
TSC
h u
hình
gi m
theo
ngun

TK 222, 228
Góp v n liên doanh cho th
Góp v n liên doanh cho th
ttài chính
i chính
TK 821
Như ng bán, thanh lý TSC

giá
TK 411
Tr l i TSC cho các bên
liên doanh c

ông

22

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
2. H ch tốn tăng gi m tài s n c

nh vơ hình

2.1. Tài kho n s d ng
Tài kho n 213 "Tài s n c
Tài kho n này dùng

nh vơ hình"

ph n ánh giá tr hi n có và tình hình bi n

ng c a

tồn b TSC vơ hình cu doanh nghi p.
K t c u và n i dung c a tài kho n
Bên n : Ngun giá TSC vơ hình tăng thêm.
Bên có: Ngun giá TSC vơ hình gi m trong kỳ
Dư n : Ngun giá TSC vơ hình hi n có

doanh nghi p.

Tài kho n 213 - TSC vơ hình có 6 tài kho n c p 2
2131 - Quy n s d ng

t

2132 - Chi phí thành l p doanh nghi p
2133 - B ng phát minh sáng ch
2134 - Chi phí nghiên c u phát tri n
2135 - Chi phí v l i th thương m i
2136 - TSC vơ hình khác
2.2. H ch tốn b ng TSC vơ hình
* Mua TSC vơ hình ghi:
N TK 213 - TSC vơ hình
Có TK 111
Có TK 112
Có TK 142
Có TK 331
* Nh n v n góp liên doanh b ng TSC vơ hình
N TK 213
Có TK 411
* H ch tốn tăng TSC
m i thư ng g n li n v i TSC
thương m i, c n xác

vơ hình là l i th thương m i: thì l i th thương
h u hình, vì v y khi

u tư vào nh ng cơ s

nh chính xác ph n chi phí liên quan t i TSC

và ph n chi v l i th thương m i, ghi:
23

h u hình

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
N TK 211
N TK 213
Có TK 111
Có TK 112
Có TK 331
* Giá tr TSC

vơ hình là các chi phí hình thành trong 1 q trình (như

chi phí thành l p doanh nghi p...)
- T p h p chi phí th c t phát sinh, k tốn ghil:
N TK 241
Có TK 111
Có TK 112
- K t thúc q trình

u tư, k tốn t ng h p tính tốn chính xác t ng s

chi phí th c t phát sinh và ghi s :
N TK 213
Có TK 241
Sơ

h ch tốn tăng TSC vơ hình.

TK 411

TK 213
Nh n góp v n, ư c c p, t ng bi u
b ng TSC vơ hình

TSC
vơ hình
tăng

TK 111, 112, 331, 341
Mua s m TSC vơ hình

theo
ngun
giá

TK 222, 228
Nh n l TSC góp v n liên doanh
Nh n l ii TSC góp v n liên doanh
TK 111, 112

cho thuê tài chính
TK 241

T p h p chi phí

TSC vơ hình là các
chi phí hình thành
sau 1 quá trình
24

THƯ VIỆN ĐIỆN TỬ TRỰC TUYẾN
2.3. H ch tốn gi m tài s n c

nh vơ hình.

* Gi m do như ng bán.
- Xố s TSC vơ hình như ng bán.
N TK 214 (2143)
N TK 8221
Có TK 213
- Ph n ánh doanh thu v như ng bán.
N TK 111, 112 ho c 131
Có TK 721
Có TK 333
- Ph n ánh chi phí khác liên quan

n như c bán:

N TK 821
Có TK 111, 112...
* Gi m TSC

vơ hình trong các trư ng h p các như góp v n liên doanh,

tr l i v n góp liên doanh ư c ph n ánh tương t như TSC h u hình.
* Gi m TSC vơ hình ã tích

kh u hao.

N TK 214 (2143)
Có TK 213
3. H ch tốn tăng gi m tài s n c

nh thuê dài h n.

Do yêu c u s n xu t kinh doanh, trong quá trình h ch tốn doanh nghi p
có th khơng c n s d ng ho c có nhu c u s d ng thêm 1 s TSC .
TSC

khơng c n dùng thì doanh nghi p có th dùng

iv i

góp v n liên doanh v i

ơi v khác, như ng bán l i ho c cho các ơn v khác thuê. Có nh ng TSC mà
doanh nghi p khơng có nhưng l i có nhu c u s d ng do yêu c u s n xu t

t ra

và bu c ph i i thuê n u chưa có i u ki n mua s m.
Tài s n c
c

nh thuê dài h n th c ch t là thuê v n.

ây là nh ng tài s n

nh chưa thu c quy n s h u c a doanh nghi p nhưng doanh nghi p có

nghĩa v và trách nhi m pháp lý, qu n lý, b o dư ng, gi gìn và s d ng như
TSC

c a doanh nghi p. Nh ng TSC thuê dài h n bu c ph i tho mãn nh ng

i u ki n nh t

nh. M t giao d ch cho thuê tài chính ph i tho mãn m t trong
25