Một số hiểu biết về dạy học TD

Một số hiểu biết về dạy học TD:
có bệnh hay không đều có thể gặp tai biến
Theo ông Phan Quốc Chiến, Phó phòng Thể dục thể thao quần chúng, Viện Khoa
học thể dục thể thao,có nhiều nguyên nhân khiến học sinh bị đột quỵ, ngất trong
hoặc sau khi vận động, trước hết là do bệnh lý, đặc biệt là bệnh tim mạch, hô hấp
(như bệnh hen). Lượng vận động của một người bình thường sẽ là quá tải đối với
những em này.
Tuy nhiên, ngay cả những học sinh không hề có bệnh tật gì cũng có nguy cơ gặp
các tai biến trên.Chẳng hạn, nếu hôm đó không ăn sáng, trẻ có thể bị hạ đường
huyết do quá đói. Hoặc tối hôm trước trẻ thức quá khuya học bài, hay tham gia cuộc
vui với bạn bè thì khi đi học sẽ rất mỏi mệt.
Thường các em không coi sự mệt mỏi này là quan trọng. Mặt khác, vào giờ thi thể
dục, sức ép phải đạt thành tích để lấy điểm khiến trẻ gắng sức, và có thể ngất xỉu,
đột quỵ, nếu không được xử lý đúng cách cũng có nguy cơ tử vong.
Nhiều học sinh thường ngày rất ít vận động, khi vào giờ thể dục lại phải vận động
mạnh nên không quen. Tập một lúc, thấy mệt đứt hơi, các em dừng ngay lại, hoặc
ngồi thụp xuống nên bị ngất xỉu, giống như trường hợp của Minh Hoa kể trên.
Những lưu ý khi học thể dục
Để tránh sự cố sức khỏe trong giờ thể dục, cả phụ huynh, thày giáo và cả chính học
sinh đều phải cẩn thận.
Về phía bố mẹ: Nên cho con đi khám sức khỏe tổng quát, nếu có bệnh lý thì cần báo
với nhà trường, thầy giáo thể dục để có cách học riêng hợp lý.
Giáo viên:
- Luôn quan sát học sinh cả trước, trong và sau khi khi trẻ vận động. Những trẻ có
vẻ mệt mỏi, sắc mặt kém tươi nên được giảm "liều lượng" tập luyện hoặc cho nghỉ.
Nếu thấy trẻ thường xuyên chỉ vận động nhẹ mà vẫn rất mệt, nên động viên các em
đi khám.
- Trẻ đang tập nếu thấy mặt tái, thần sắc kém đi thì nên cho dừng và gọi bộ phận y
tế để kiểm tra mạch để nếu cần cấp cứu thì được thực hiện kịp thời. Nếu không, nên
cho trẻ nghỉ ngơi nơi thoáng mát, uống nước chè gừng có đường cho hồi dần.
- Điều chỉnh cường độ tập theo thể trạng của từng học sinh và điều kiện môi trường.

Chẳng hạn, những hôm trời nóng, có thể giảm bớt liều lượng và thời gian vận động.
Học sinh:


- Những hôm có giờ thể dục nhất thiết phải ăn sáng, buổi tối trước đó không nên
thức khuya hay có hoạt động quá mạnh. Nếu thấy mệt, nên nói với giáo viên.
- Trong khi tập, nếu thấy khó thở, chóng mặt, hoa mắt, bủn rủn... thì nên giảm dần
vận động để dừng lại, báo cho thày cô biết. Không nên dừng lại hoặc ngồi thụp
xuống một cách đột ngột vì rất dễ bị đột quỵ.
- Ngoài những giờ thể dục, cần có thói quen vận động thân thể thường xuyên. Như
vậy, trẻ sẽ thực hiện các bài tập, bài thi ở trường một cách nhẹ nhàng và an toàn.

SKKN: Một số phương pháp kích thích hứng thú tập luyện
TDTT cho học sinh THCS
ĐỀ TÀI:
MỘT SỐ PHƯƠNG PHÁP KÍCH THÍCH HỨNG THÚ TẬP LUYỆN
THỂ DỤC THỂ THAO
CHO HỌC SINH THCS
A-ĐẶT VẤN ĐỀ
Ngày 27/03/1946 Bác Hồ đã ra lời kêu gọi toàn dân tập thể dục: “ Giữ gìn
dân chủ, xây dựng nước nhà, gây đời sống mới, việc gì cũng cần có sức khoẻ
mới thành công. Một người dân yếu ớt tức làm cho cả nước yếu ớt, một
người dân mạnh khoẻ tức làm cho cả nước khoẻ mạnh …” và vì thế : “
Luyện tập thể dục, bồi bổ sức khoẻ là bổn phận của người dân yêu nước”
Bác Hồ đã khẳng định mục đích của rèn luyện sức khoẻ dưới chế độ mới, để
xây dựng một xã hội văn minh. Mục đích của GDTC phát triển toàn diện thế
hệ trẻ Việt Nam, thế hệ trẻ đó phải được phát triển thể chất có chủ định để
thực hiện mục tiêu giáo dục toàn diện của Đảng và Nhà nước.
Giáo dục thể chất nói chung và môn học thể dục trong nhà trường nói riêng,
thể chất giữ vai trò quan trọng trong việc giáo dục toàn diện. Thể dục là một

biện pháp tích cực, tác động nhiều tới sức khoẻ học sinh, nhằm cung cấp cho
học sinh những kiến thức, kỹ năng vận động cơ bản, làm cơ sở cho học sinh
và rèn luyện thân thể bồi dưỡng đạo đức tác phong con người mới.
Ở học sinh phổ thông nói chung và tuổi học sinh THCS nói riêng, tính vui
tươi, hồn nhiên, hiếu động là không thể thiếu được trong các em. Đặc biệt là
mặt tâm sinh lý của các em có nhiều thay đổi lớn. Vì vậy, trong môn thể dục
không nên theo khuynh hướng thể dục đơn thuần, máy móc, gây cho các em


sự mệt mỏi, căng thẳng, nhàm chán, dẫn đến phản tác dụng rèn luyện mà
phải kích thích, tác động đến hoạt động toàn diện cả về mặt tâm sinh lý ở các
em, tạo nên sự hứng thú, giúp các em ham thích, tập luyện tốt hơn.
Mặc khác, trong thực tế môn học thể dục có nhiều đối tượng học sinh khác
nhau, có em có sức khoẻ tốt, có em sức khoẻ yếu, có em tật bẩm sinh.v.v.
Vậy phải
làm thế nào với những em không phải đứng nhìn các bạn tập luyện mà thèm
muốn
buồn tủi. Phải như thế nào? Phải dùng những biện pháp nào? Một câu hỏi
đang đặt
ra. Vậy trên nền tảng GDTC đặt ra, với những phương pháp được sử dụng
hợp lý có tác dụng quan trọng đến đối tượng tập luyện kích thích, hay động
viên, nhiều phương pháp khác để cho các em có thể tập luyện nâng cao sức
khoẻ, phục vụ tốt cho việc học tập.
Với những yêu cầu cấp bách trên, chúng tôi quyết định lựa chọn đề tài:
“Sử dụng một số phương pháp nhằm kích thích gây nhiều hứng thú học
tập, giúp các em ham thích học tốt môn thể dục” .
B - GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ:
I. Mục đích, yêu cầu giới hạn đề tài :
+ Tạo cho các em sự say mê, hứng thú trong môn học.
+ Giúp các em rèn luyện thân thể tốt, có sức khoẻ đảm bảo trong việc học

tập.
+ Sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi các em đảm bảo tính vừa sức,
hấp dẫn.
II. Đối tượng phạm vi nghiên cứu :
+ Học sinh trung học cơ sở.
+ Rèn luyện thân thể trong nhà trường và luyện tập ở nhà.
III. Phương pháp nghiên cứu :
+ Kích thích các em ham thích học môn thể dục.
+ Sử dụng tranh ảnh, các dụng cụ học tập : Tranh các loại, bóng (các loại
bóng), Cầu đá (các loại cầu), dây nhảy…mang tính hấp dẫn.
+ Phương pháp sử dụng “trò chơi”.
+ Phương pháp thi đua khen thưởng các thành tích trong thể dục thể thao…
IV. Nội dung nghiên cứu :


Trong môn thể dục, để có một tiết học đạt kết quả cao, tạo cho các em niềm
say mê, hứng thú trong học tập, tập luyện, nắm vững được nội dung bài học,
không cần ghi lý thuyết, thực hiện động tác một cách chính xác, hoàn hảo
không có dấu hiệu mệt mỏi, chán nản tập luyện cho có, cho xong, phải đảm
bảo tốt chất lượng môn học. Muốn đạt được những yêu cầu trên, cần phải có
những phương pháp thiết yếu sau :
Trước hết giáo viên cần nghiên cứu kỹ nội dung bài dạy. Giáo viên phải tập
làm mẫu từng động tác, thao tác nhuần nhuyễn, phân tích rõ ràng từng chi
tiết, yếu lĩnh kỹ thuật động tác trước khi lên lớp để học sinh hiểu và nắm bắt
ngay.
Đã gọi là làm mẫu thì động tác phải đạt yêu cầu chính xác, đẹp, đúng kỹ
thuật. Vì những động tác ban đầu dễ gây ấn tượng sâu trong trí nhớ các em.
Đối với giáo viên không chuyên, giáo viên không có khả năng làm mẫu thì
nên cho học sinh quan sát kỹ tranh ảnh ,xem phim hoặc có thể bồi dưỡng
cán sự, chọn những em có năng khiếu tốt về mặt này để làm mẫu thay cho

giáo viên khi giảng dạy động tác mới.
Khi giảng giải phân tích kỷ thuật động tác nên ngắn gọn, chính xác, xúc tích
dễ hiểu. Ngoài trời có thể sử dụng tranh ảnh, biểu đồ để minh hoạ làm tăng
sự chú ý trong các em.
Do đặc điểm của học sinh lứa tuổi THCS tính hiếu động, ít tập trung, ít chú
ý, nhất là khi lên lớp ngoài trời hay bị các yếu tố bên ngoài làm ảnh hưởng.
Do vậy trong phần mở đầu giáo viên nên sử dụng một số trò chơi thường
được các em ưu thích, để gây sự tập trung và hứng thú trước khi vào phần cơ
bản. Hoặc cho cả lớp vỗ tay hát chung một bài hát để tạo sự thoả mái phấn
khởi bước đầu cho quá trình tập luyện.
Trong tiết học thể dục không nhất thiết phải tuân theo qui định khuôn khổ
mà phải luôn luôn thay đổi thêm vào một số tình tiết mới dễ gây hứng thú
cho học sinh. Như thông qua một số biện pháp trò chơi, thi đua khen thưởng,
tăng độ khó.
*Thí ®ụ minh hoạ:
+ Luyện tập ném bóng: Có thể cho học sinh thi ném trúng đích hoặc thi ai
ném xa hơn.
Ảnh 1 : Ném bóng trúng đích
+ Luyện tập Bật nhảy: có thể tổ chức trò chơi bật xa tiếp sức


Ảnh 2 : Bật xa tiếp sức
+ Luyên tập chạy nhanh : Có thể chạy thi, chạy tiếp sức giữa hai đội dưới
hình thức trò chơi.
Ảnh 3: Trò chơi Ai chạy nhanh nhất

Với các hình thức thay đổi trên sẽ làm cho học sinh không cảm thấy chán
nản.
Trong quá trình dạy học, nếu các em có dấu hiệu mệt mỏi giáo viên cần thay
đổi nội dung để tạo lại sự hứng thú, lấy lại tâm lý trạng thái vui tươi, có thể

cho chơi một số trò chơi nhỏ hay kể một câu chuyện ngắn gọn về tinh thần
luyện tập thể thao, lời kêu gọi tập luyện thể dục của Bác Hồ…
Dụng cụ học tập rất quan trọng, nên áp dụng triệt để vì nó dễ tạo nên hưng
phấn. Cho nên mỗi nội dung, mỗi tiết học, giáo viên nên thay đổi dụng cụ
như : Bóng đá, bóng chuyền, cầu lông… hay các vật dụng khác mang màu
sắc áp dụng trong bài học và trò chơi, sẽ tác động vào mắt các em gây sự
hứng thú hấp dẫn trong tập luyện.
Trong suốt tiết học, giáo viên cũng nên dùng phương pháp thi đua khen
thưởng để động viên các em, mỗi một nội dung cho các tổ thi đua với nhau,
giáo viên nhận xét khen thưởng sẽ tạo nên sự tranh đua, gắng sức tập luyện.
Nói một cách cầu kỳ, ở tâm lý học sinh chỉ cần động viên khen ngợi một
điều gì đó là các em sẽ thích thú ngay.
Để tìm hiểu tình hình học sinh một cách toàn diện, trong mỗi lớp học, tìm
hiểu khả năng vận động của các em, có sức khoẻ tốt, có sức khoẻ yếu, hay
bệnh tật…Để có hình thức bồi dưỡng tập luyện khác nhau.
Đối với học sinh yếu, khuyết tật, không để các em nghỉ, mà giáo viên phải tổ
chức riêng cho các em tập với cường độ nhẹ hoặc cho các bạn có sức khoẻ
tốt giúp đỡ các bạn yếu, giáo viên nên động viên khích lệ các em này. Tạo
điều kiện cho các em, chẳng hạn cho các em này làm trọng tài trong các trò
chơi, các hoạt động thi đua hoặc áp dụng phương pháp tập luyện bằng
cách “ phục hồi chức năng” với hình thức nhẹ nhàng, nội dung phù hợp để
các em này được hoạt động, tạo cho các em một tinh thần thoả mái, vui vẻ
phấn khởi tập luyện nâng cao sức khoẻ cùng các bạn.
Nói chung chương trình dạy thể dục trong trường THCS rất đa dạng, phong
phú nhưng tuỳ theo một mức độ khác nhau. Chúng ta nghiên cứu trong mỗi


tiết dạy tạo mọi điều kiện, sử dụng phương pháp phù hợp với lứa tuổi các
em, đảm bảo tính vừa sức, hấp dẫn, tạo nên sự hưng phấn, kích thích các em
say mê luyện tập, nâng cao sức khoẻ đảm bảo việc học tập.

V. Áp dụng thực tiển:
( Thực trạng đội ngũ GV của trường )
Theo kết quả khảo sát trên ,nhìn chung đội ngũ cán bộ giáo viên giảng dạy
môn
thể dục tương đối đầy đủ, có trình độ chuyên môn vững vàng từ cao đẳng trở
lên,thời
gian công tác lâu năm đã đúc kết được nhiều kinh nghiệm trong quá trình
giảng dạy,
đó là vấn đề thuận lợi cho quá trình hướng dẫn,giúp đỡ học sinh tập luyện.
Điều kiện cơ sở vật chất đối với môn học thể dục là rất cần thiết, trong nhiều
năm
trước do nhiều quan điểm và cách nhìn quá đơn thuần nên việc quy hoạch
của nhiều
trường không có sân rộng để tập thể dục,nhất là trường đóng trên địa bàn
thành
phố.Trong quá tình tìm hiểu,chúng tôi đã tiến hành khảo sát ,thống kê,phân
loại ban
đầu thì thấy cơ sở vật chât hiện có phục vụ cho công tác giảng dạyvà học
môn thể
dục ở mức tương đối đầy đủ .Nhưng thực tế thì điều kiện cơ sở vật chất của
trường
hiện nay chỉ áp dụng được vào những tiết nội khoá ,chưa khai thác áp dụng
cho
những tiết ngoại khoá
*Áp dụng các phương pháp trên vào giảng dạy thể dục trường
Sau thời gian áp dụng phương pháp trên chúng tôi thấy rất thuận tiện trong
việc soạn giảng cũng như về thực tế nội dung tiết học đa số các em có tiến
bộ nhiều trong môn học, cụ thể là học sinh tất cả các khối rất ham thích
luyện tập, thường trông đến tiết học thể dục, chất lượng tăng lên rõ rệt qua
từng giai đoạn, kể cả học sinh sức khoẻ yếu, khuyết tật, các em đã nắm kỹ

nội dung chương trình, tuy không đòi hỏi mức độ cao ở các em song cũng đủ
đảm bảo tốt về mặt sức khoẻ, tinh thần ý thức, tổ chức kỷ luật, là cơ sở để
các em bước vào lớp kế tiếp với bản lĩnh tự tin hơn, tiến xa hơn.
VI- Đề xuất một số giải pháp nhằm nâng cao hiệu quả của GDTT:


*Giải pháp về giáo viên thể dục:
Chúng ta đều biết TDTTlà một lĩnh vực khoa học ,không có kiến thức khoa
học về
TDTT thì không có niềm tin mãnh liệt vào lợi ích,tác dụng kỳ diệu của
TDTT đốivới
sức khoẻ con người và không thể xây dựng cho mình nếp sống văn minh
khoa học,
nếp sống hằng ngày rèn luyện thân thể đều đặn. Cho nên việc GDTClà con
dao
hai lưỡi,người giáo viên hướng dẫn học sinh tập luyện mà không nắm được
tình hình
sức khoẻ, đặc điểm sinh lý của học sinh thì dễ đưa đến hậu quả khó lường,
gây nguy
hại đến sức khoẻ,tác động xấu đến sự phát triển tố chất của học sinh. Để
thực hiện
được chương trình và giảng dạy cho học sinh tập luyện có hiệu quả, điều
quan trọng
có tính quyết định là phải có giáo viên thể dục có trình độ vững vàng, yêu
thíchTDTT, có sức khoẻ tốt. Xuất phát từ yêu cầu cấp bách đó, tôi đưa ra
giải pháp sau:
- Giáo viên thể dục phải thường xuyên học tập, tự bồi dưỡng nâng cao trình
độ nghiệp vụ để đáp ứng yêu cầu của tiến trình giảng dạy, nâng cao chất
lượng dạy học của bộ môn, phải dự giờ trao đổi kinh nghiệm, tham khảo các
bài giảng mẫu để rút kinh nghiệm nâng cao nghiệp vụ sư phạm.Giáo viên

luôn tìm tòi những phương dạy học phù hợp với điều kiện thực tiễn, không
áp đặt, không máy móc
- Nhà trường thường xuyên tạo điều kiện cho giáo viên đi học các lớp bồi
dưỡng chuyên môn để nâng cao nghiệp vụ giảng dạy, phục vụ tốt cho công
tác chăm lo sức khoẻ học sinh.
* Giải pháp về cơ sở vật chất:
Để đảm bảo công tác GDTC cho học sinh đòi hỏi phải tăng cường các thiết
bị dụng cụ phục vụ cho việc giảng dạy của thầy cô và của việc tập luyện của
trò theo hướng:
- Mỗi năm nhà trường phải mua sắn thêm một số thiết bị dụng cụ như:mua
thên nệm bật xa để thay thế các nệm xuống cấp,không an toàn khi tập
luyện .Tiến tới xây dựng phòng học các môn có sự ghi chépcũng như các
môn học có tính đối kháng như môn cờ vua,bóng bàn.
- Mỗi năm nhà trường cùng thầy cô,học sinh tự làm thêm một số thiết bị
dụng cụ như:cờ, hố cát, sân bóng...góp phần làm giàu thêm cơ sở vật chất
của nhà trường phục vụ tốt cho công tácGDTC cho học sinh.


- Thường xuyên cải tạo và nâng cao các sân tập
- Tiến tới xây dựng nhà tập đa năng dể đảm bảo tập luyện khi thời tiết không
thuận lợi
C. KẾT LUẬN :
Tóm lại việc học môn thể dục trong nhà trường phổ thông là một động lực
quan trọng để góp phần hoàn thiện về mặt thể chất ngoài ra còn có tác dụng
tích cực
thúc đẩy các mặt giáo dục khác phát triển.Vì vậy mỗi giáo viên chúng ta
phải traodồi
kiến thức,tự hoàn thiện mình,luôn trăn trở tìm ra những phương pháp soạn
giảng, tập luyện phù hợp khắc phục những khó khăn để đưa chất lượng
GDTT ngày càng phát triển. Đàô tạo cho xã hội thế hệ tương lai là những

con người toàn diện có sức khoẻ dồi dào, có thể lực cường tráng,dũng khí
kiên cường để tiếp túc sự nghiệp cách mạng của Đảng và sống cuộc sống vui
tươi lành mạnh.
Đề tài này tuy rằng đã hoàn thành nhưng không thể tránh khỏi hạn chế thiếu
sót, mong các bạn đồng nghiệp và Ban giám khảo đóng góp ý kiến, bổ sung
để tôi có thêm các biện pháp mới hay hơn, sát thực hơn với thực tiễn địa
phương và từng đối tượng học sinh, để góp phần xây dựng con người phát
triển một cách toàn diện.
(Theo hieupt00 dayhoctructuyen.org)
thay đổi nội dung bởi: Hieu Hoc, 05-01-2010 lúc 23:26 PM