Vai trò của pháp luật thuế ở nước ta hiện nay – các giải pháp chủ yếu để phát huy vai trò đó trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế

MỤC LỤC
A.
B.
I.
1.
2.
3.
4.
II.
1.

LỜI MỞ ĐẦU
NỘI DUNG
Khái niệm về pháp luật thuế
Định nghĩa
Đối tượng điều chỉnh của luật thuế
Phương pháp điều chỉnh của luật thuế
Nguồn của pháp luật thuế
Vai trò của pháp luật thuế ở nước ta hiện nay
Pháp luật thuế tạo cơ sở pháp lí quan trọng và ổn định cho nguồn thu, đáp ứng yêu cầu chi

tiêu của nhà nước
2. Pháp luật thuế được sử dụng như một công cụ điều tiết nền kinh tế, thực hiện đường lối trong
một thời kì nhất định của nhà nước
3. Nhà nước có thể sử dụng công cụ pháp luật thuế để kiểm tra gián tiếp hoạt động sản xuất
kinh doanh
Thực trạng áp dụng pháp luật thuế ở Việt Nam – Giải pháp chủ yếu để phát huy vai trò của

III.
1.
a.

b.
2.

pháp luật thuế trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế
Thực trạng áp dụng pháp luật thuế ở Việt Nam
Năng lực thuế thấp
Thất thu thuế lớn
Giải pháp chủ yếu để phát huy vai trò của pháp luật thuế trong điều kiện phát triển nền kinh
tế thị trường và hội nhập quốc tế

a. Kiên quyết chống thất thu, nâng cao trình độ nghiệp vụ và nhận thức của mỗi cán bộ thu

thuế, mặt khác cũng tăng cường thanh tra kiểm tra để phát hiện và xử lí ngay sai phạm
b. Hoàn thiện nhanh chóng hệ thống pháp luật thuế
c. Tăng cường công tác bồi dưỡng đội ngũ công chức thuế và phát triển cơ sở hạ tầng ngành

thuế
d. Tuyên truyền phổ biến sâu rộng, thường xuyên trong mọi tổ chức và dân cư
C. KẾT LUẬN
A.

LỜI MỞ ĐẦU
Trong thời đại ngày nay, hội nhập quốc tế đang là một xu thế phát triển tất
yếu, cuốn hút toàn thể nhân loại hòa vào dòng chảy của nó. Quá trình hội nhập
quốc tế đã và đang tạo ra những thời cơ và thách thức không nhỏ cho các quốc gia
đang phát triển, trong đó có Việt Nam. Một trong những thách thức ấy chính là
việc xóa bỏ các rào cản tự do hóa thương mại toàn cầu, trong đó quan trọng nhất là
1

việc cắt giảm thuế quan và dỡ bỏ hàng rào phi thuế quan. Đây là vấn đề ảnh hưởng
sâu sắc đến hệ thống chính sách, pháp luật nhà nước trên nhiều lĩnh vực, trong đó,
bộ phận pháp luật chịu sự tác động trực tiếp của trào lưu hội nhập chính là pháp
luật thuế.
Ở nước ta hiện nay, cùng với quá trình phát triển của đời sống kinh tế - xã
hội, hệ thống pháp luật thuế được hình thành và ngày càng phát triển. Pháp luật
thuế có hệ thống quy phạm phức tạp, thường xuyên được sửa đổi, thay thế, bổ sung
để đáp ứng yêu cầu của Nhà nước và phù hợp với đời sống kinh tế - xã hội. Chính
vì vậy, pháp luật thuế giữ một vai trò quan trọng đối với sự phát triển của đất nước,
nhằm tạo điều kiện cho sự hòa nhập của Việt Nam đối với nền kinh tế thế giới, nếu
không có hệ thống pháp luật thuế thì một quốc gia không thể phát triển toàn diện.
Chính vì lí do đó, sau đây em xin đước đi tìm hiểu vấn đề: “Vai trò của
pháp luật thuế ở nước ta hiện nay – các giải pháp chủ yếu để phát huy vai trò đó
trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế”.
B.
I.
1.

NỘI DUNG
Khái niệm về pháp luật thuế
Định nghĩa
Quan hệ thu, nộp thuế giữa nhà nước và dân cư phải được thực hiện dựa trên
những căn cứ pháp lí nhất định, đó chính là pháp luật thuế.
Như vậy, pháp luật thuế là tổng hợp các quy phạm pháp luật điều chỉnh các
quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình thu, nộp thuế giữa cơ quan Nhà nước có
thẩm quyền và người nộp thuế nhằm hình thành nguồn thu ngân sách Nhà nước để

2.

thực hiện các mục tiêu xác định trước.

Đối tượng điều chỉnh của luật thuế
Căn cứ vào lĩnh vực hoạt động và nội dung hoạt động của các chủ thể, đối
tượng điều chỉnh của pháp luật thuế bao gồm các nhóm quan hệ sau:
- Nhóm các quan hệ phát sinh trong quá trình quản lí thuế.
- Nhóm các quan hệ phát sinh trong quá trình thực hiện nghĩa vụ thuế.
2


-

Nhóm các quan hệ phát sinh trong quá trình xử lí vi phạm và khiếu nại về

thuế.
Xét đối tượng điều chỉnh của pháp luật thuế, có thể nhận thấy:
- Nhà nước, với tư cách là chủ thể quyền lực, luôn là một bên tham gia
-

quan hệ thuế và trực tiếp chi phối các quan hệ đó.
Các quan hệ đều nhằm hướng tới việc chuyển giao bắt buộc một nguồn
tài chính vào cho nhà nước. Nguồn tài chính đó nhằm phục vụ lợi ích

3.

công cộng, điều chỉnh xã hội ở tầm vĩ mô.
Phương pháp điều chỉnh của luật thuế
Xuất phát từ tính chất của các quan hệ thuế do luật thuế điều chỉnh, để sự tác
động của pháp luật có hiệu quả, luật thuế sử dụng phương pháp mệnh lệnh quyền
uy.
Để có được nguồn thu, nhà nước yêu cầu người dân phải nộp thuế. Để có
thể tăng thêm khả năng chi tiêu, nhà nước có thể ban hành, thay đổi các loại thuế

mới hoặc bãi bỏ những ưu đãi về thuế đang áp dụng đối với người dân. Như vậy,
nhà nước có quyền đơn phương đưa ra những quyết định theo ý chí của mình mà
không cần có sự thỏa thuận của các đối tượng còn lại. Trường hợp cần thiết, nhà
nước có thể áp dụng các biện pháp cưỡng chế, buộc đối tượng nộp thuế phải thực

4.

hiện nghĩa vụ.
Nguồn của pháp luật thuế
Nguồn của pháp luật thuế là các văn bản pháp luật do cơ quan có thẩm
quyền ban hành điều chỉnh các quan hệ xã hội phát sinh trong quá trình thu, nộp
thuế và các văn bản pháp luật quốc tế điều chỉnh các quan hệ phát sinh trong quá
trình thực hiện quyền thu thuế mà Việt Nam đã kí kết hoặc cam kết thực hiện.
Nguồn của văn bản pháp luật thuế do cơ quan có thẩm quyền của Nhà nước
Việt Nam ban hành bao gồm các văn bản luật và văn bản dưới luật.
Luật do Quốc hội ban hành, sửa đổi, bổ sung như Luật thuế giá trị gia tăng,
Luật thuế tiêu thụ đặc biệt, Luật thuế xuất nhập khẩu, Luật thuế thu nhập doanh
nghiệp…

3


Pháp lệnh thuế do Ủy ban thường vụ Quốc hội ban hành, sửa đổi, bổ sung
như Pháp lệnh thuế thu nhập đối với người có thu nhập cao, Pháp lệnh thuế tài
nguyên…
Các văn bản dưới luật khác do Chính phủ, Thủ tướng Chính phủ, bộ trưởng
các bộ quản lí ngành ban hành quy định chi tiết thi hành các luật, pháp lệnh thuế.
Các văn bản pháp luật quốc tế là nguồn nguồn của pháp luật thuế bao gồm các điều
ước quốc tế song phương và đa phương.
Vai trò của pháp luật thuế ở nước ta hiện nay

Như chúng ta đã biết, để đảm bảo cho bộ máy nhà nước được duy trì và phát

II.

triển cần có một nguồn tài chính ổn định để tạo điều kiện về cơ sở vật chất. Nguồn
thu từ thuế để củng cố an ninh quốc phòng, phát triển giao thông, xây dựng cơ sở
hạ tầng phát triển kinh tế xã hội, để bảo vệ trật tự xã hội, phát triển văn hóa giáo
dục, giữ gìn và phát huy bản sắc dân tộc… Thuế đã ra đời như một tất yếu khách
quan, dần dần phát triển theo xu hướng ngày càng hoàn thiện và đáp ứng được yêu
cầu của xã hội. Thuế đã đóng vai trò rất quan trọng trong việc điều tiết nền kinh tế
đất nước, bảo hộ và khuyến khích sản xuất trong nước, đóng góp vào nguồn thu
cho ngân sách nhà nước, đảm bảo sự tồn tại của nhà nước và bộ máy nhà nước;
mặt khác, thuế lại được nhà nước sử dụng như là công cụ để thực hiện những
nhiệm vụ, mục tiêu nhất định mà mình đã đề ra. Mặc dù bất kì nhà nước có chủ
quyền nào cũng được quyền đánh thuế nhưng để nguồn thu từ thuế trở thành hiện
thực, nhà nước phải sử dụng pháp luật như là công cụ hữu hiệu và đặc thù nhất của
mình để giải quyết các mục tiêu định trước. Có thể chỉ ra hệ thống pháp luật thuế
1.

có những vai trò cơ bản sau đây:
Pháp luật thuế tạo cơ sở pháp lí quan trọng và ổn định cho nguồn thu, đáp
ứng yêu cầu chi tiêu của nhà nước
Pháp luật thuế bao gồm các quy phạm pháp luật xác định quyền thu thuế của
nhà nước, nghĩa vụ nộp thuế của các chủ thể điều kiện. Điều này có nghĩa nguồn
thu từ thuế chỉ có thể có được khi các bên thực hiện đúng quy định pháp luật thuế.

4


Vấn đề đặt ra, pháp luật thuế có vai trò đến đâu và cần phải tồn tại ở mức độ thế

nào để đáp ứng về nguồn thu ngân sách nhà nước.
Trước hết, cần khẳng định nguồn thu từ thuế có vị trí quyết định đến cơ cấu
nguồn thu ngân sách nhà nước. Theo kết quả nghiên cứu về lịch sử tồn tại và phát
triển của thuế qua các thời kì, ở các quốc gia đã cho thấy: thu từ thuế chiếm phần
lớn tổng thu ngân sách nhà nước. Ở Việt Nam, từ những năm 1990 trở lại đây,
nguồn thu từ thuế đáp ứng phần lớn các khoản chi tiêu ngân sách nhà nước. Các
luật thuế được ban hành đều xác nhận “động viên một phần thu nhập vào ngân
sách nhà nước” như một lí do cơ bản. Khoản thu từ thuế chiếm khoảng 90% tổng
thu ngân sách nhà nước, phải đảm nhiệm cho hàng loạt các yêu cầu chi tiêu cho bộ
máy nhà nước, cho cộng đồng xã hội. Điều này lí giải cơ cấu cân đối ngân sách nhà
nước được pháp luật ghi nhận. Điều 8 Luật ngân sách nhà nước quy định rõ “Ngân
sách nhà nước được cân đối theo nguyên tắc tổng thu từ thuế, phí, lệ phí phải lớn
hơn tổng số chi thường xuyên và góp phần tích lũy ngày càng cao vào đầu tư phát
triển”. Với những lí do đó, bất kì quốc gia nào cũng cần phải có và mong muốn có
được hệ thống pháp luật thuế đầy đủ với tư cách là căn cứ pháp lí vững chắc để tạo
nguồn thu ổn định cho ngân sách nhà nước. Mọi thay đổi về cơ cấu hệ thống luật
thuế, nội dung từng luật thuế đều ảnh hưởng trực tiếp tới kết quả thu ngân sách nhà
nước từ thuế. Vì vậy, có thể khẳng định vai trò của pháp luật thuế trong việc tạo
2.

căn cứ pháp lí hình thành nguồn thu ổn định cho ngân sách nhà nước.
Pháp luật thuế được sử dụng như một công cụ điều tiết nền kinh tế, thực hiện
đường lối trong một thời kì nhất định của nhà nước
Nhà nước, bằng pháp luật có khả năng quản lí, điều tiết tới mọi mặt của đời
sống kinh tế xã hội. Bằng hệ thống pháp luật thuế, nhà nước thể hiện ý chí của
mình đối với đường lối phát triển kinh tế một cách gián tiếp, thông qua đó thực
hiện công bằng xã hội.
Trong nền kinh tế thị trường, các tổ chức, cá nhân có thể tồn tại và vận động
theo nhu cầu và lợi ích của chính họ, điều này có thể tổn thương đến trật tự xã hội
5

cũng như định hướng của nhà nước trong từng giai đoạn, ở mỗi quốc gia. Giải
quyết vấn đề này, pháp luật thuế có thể làm thay đổi hoặc can thiệp gián tiếp vào
hoạt động, vào quyết định đầu tư của các chủ thể nhằm đạt tới mục tiêu nhất định
của nhà nước. Thông qua hệ thống pháp luật thuế, nhà nước có thể thay đổi cơ cấu
đầu tư, cơ cấu ngành kinh tế mà không cần can thiệp hành chính. Để thực hiện cơ
cấu đầu tư định trước, pháp luật thuế có những quy định cụ thể khác nhau giữa
nghĩa vụ thuế của đối tượng ưu tiên và đối tượng bị hạn chế. Chính điều này sẽ làm
ảnh hưởng tới cơ hội tìm kiếm thu nhập của đối tượng đầu tư, qua đó có thể làm
thay đổi luồng chu chuyển vốn từ khu vực đầu tư này sang khu vực đầu tư khác.
Pháp luật thuế các quốc gia, trong đó có Việt Nam đều phản ánh rõ vai trò nêu
trên. Chẳng hạn, việc quy định đánh thuế hay không đánh thuế, mức thuế suất khác
nhau đối với từng ngành nghề, các mặt hàng hay các loại thu nhập đều có thể tác
động đến các ngành, nghề, qua đó đảm bảo sự phát triển cân đối ngành nghề trong
nền kinh tế.
Hệ thống pháp luật thuế cũng có khả năng định hướng chi tiêu xã hội, điều
chỉnh thu nhập trong những trường hợp cần thiết. Việc tiêu dùng xã hội, ở mỗi
quốc gia có những định hướng khác nhau tùy theo điều kiện thực tế. Pháp luật thuế
Việt Nam ghi nhận rõ sự hạn chế chi tiêu của các đối tượng đối với hàng hóa, dịch
vụ chưa thực sự phù hợp với giai đoạn hiện tại; trong khi đó lại khuyến khích, tạo
cơ hội tối đa cho mọi đối tượng có thể tiếp cận đối với những hàng hóa, dịch vụ
thiết yếu của đời sống xã hội.
Ở Việt Nam, bên cạnh những vai trò chung đối với nền kinh tế xã hội, pháp
3.

luật thuế còn được nhà nước sử dụng như một công cụ thể hiện chính sách xã hội.
Nhà nước có thể sử dụng công cụ pháp luật thuế để kiểm tra gián tiếp hoạt
động sản xuất kinh doanh
Để thực hiện đúng quyền và nghĩa vụ thuế, các cơ quan quản lí thuế cùng

với đối tượng nộp thuế buộc phải quan tâm và tuân thủ những quy định gắn với chế
độ chứng từ hóa đơn, nội dung kinh doanh, quy mô kinh doanh, hình thức kinh
6


doanh, cơ cấu tổ chức… Điều đó cũng có nghĩa bằng việc quy định những vấn đề
liên quan đến nghĩa vụ thuế, nhà nước gián tiếp quản lí nền kinh tế; trên cơ sở đó
có hệ thống pháp luật được ban hành, sửa đổi, bổ sung phù hợp với định hướng
trong từng giai đoạn ở tầm vĩ mô cũng như tìm biện pháp hỗ trợ phù hợp cho các
đối tượng nộp thuế ở tầm vi mô. Mặt khác, cũng thông qua việc kiểm tra việc tuân
thủ pháp luật thuế, các cơ quan nhà nước có thẩm quyền cũng có khả năng phát
hiện và xử lí kịp thời những hành vi vi phạm pháp luật thuế nói riêng và vi phạm
trong quá trình hoạt động gắn với tư cách của đối tượng nộp thuế nói chung.
Thực trạng áp dụng pháp luật thuế ở Việt Nam – Giải pháp chủ yếu để phát

III.

huy vai trò của pháp luật thuế trong điều kiện phát triển nền kinh tế thị
1.
a.

trường và hội nhập quốc tế
Thực trạng áp dụng pháp luật thuế ở Việt Nam
Năng lực thuế thấp
Nguồn thu thuế ở nước ta chiếm tỷ trọng còn hạn chế trong tổng thu Ngân
sách Nhà nước với khoảng 60% trong khi đó các nước phát triển trên 90% trong đó
thì:
Thuế nhập khẩu đóng góp tới 1/3 tổng thu ngân sách Nhà nước. Tuy nhiên,
khoản thu này đang giảm đi do các hiệp định tự do hóa thương mại mà Việt Nam
đang tham gia.

Thu từ thuế gián thu chiểm tỷ trong lớn trong đóng góp ngân sách Nhà nước,
45% trong giai đoạn 2001 – 2005. Các loại thuế gián thu ở Việt Nam bao gồm thuế
xuất khẩu – thuế nhập khẩu, thuế giá trị gia tăng, thuế tiêu thụ đặc biệt, phí xăng,
dầu.
Kể từ khi gia nhập WTO, thu thuế về xuất nhập khẩu, tiêu thụ đặc biệt và
VAT hàng nhập khẩu bị giảm sút do cam kết hội nhập kinh tế quốc tế và khu vực.
Việc cắt giảm thuế quan theo các hiệp định đã ký kết dẫn đến tổng thu nhập nhập
khẩu giảm theo.
Kinh tế thế giới khủng hoảng và kinh tế Việt Nam cũng chịu tác động mạnh,
theo dự kiến thì tăng trưởng kinh tế 2009 chỉ dạt 5-6%, chỉ số giá tiêu dùng tăng
7


dưới 9% sẽ làm cho Ngành thuế quản lý 2009 giảm thu khoảng 5 – 7% so với dự
toán được giao. Ngoài ra chính sách giãn thuế và giảm thuế cũng đã làm cho giảm
thu thuế 5 – 6% so với được giao thêm nữa là giá cả của dầu thô dao động trong
khoản 70 USD cũng làm giảm thu ngân sách. Theo báo cáo của Tổng cục thống kê,
việc thực hiện các giải pháp về thuế làm giảm số thu ngành thuế năm 2009 khoảng
b.

16 – 20% so với dự toàn được giao.
Thất thu thuế lớn
Mặc dù ngành thuế ngày càng có nhiều nỗ lực, nhưng các biện pháp chống
thất thu thuế xem ra chưa hữu hiệu, dường như người ta mới tận thu được với các
đơn vị và công dân gương mẫu trong nghĩa vụ thuế, còn những người cố tình trốn
thuế thì không bị chế tài. Tình trạng này không những thể hiện trong thuế thu nhập
cá nhân mà thể hiện rất dễ thấy trong thuế giá trị gia tăng. Rất nhiều doanh nghiệp,
khách sạn, cửa hàng… không làm hóa đơn cho khách hàng, còn khách hàng thì rất
nhiều người cũng không có nhu cầu lấy hóa đơn. Phần lớn khoản doanh thu không
nhỏ đó Nhà nước không thu được thuế, cả thuế giá trị gia tăng lẫn thuế thu nhập

doanh nghiệp. Tình trạng đó không những gây tổn hại cho lợi ích của đất nước mà
còn tạo ra sự bất bình đẳng về nghĩa vụ thuế của công dân, vô hình chung tạo thêm
sự cạnh tranh không lành mạnh giữa các doanh nghiệp.
Thanh tra Chính phủ đã có một cuộc điều tra về tổng lượng thất thu của
ngành thuế trong thời gian qua. Thanh tra chính phủ cho biết, sau khi hoàn tất việc
thanh tra tại Tổng Cục thuế, Cục thuế Hà Nội và Cục thuế Tp Hồ Chí Minh đã phát
hiện nhiều sai phạm với số tiền hơn 11.000 tỷ đồng.
Thanh tra Chính phủ cho rằng, việc Bộ Tài Chính, Tổng cục thuế và một số
Cục thuế địa phương ban hành văn bản không đúng quy định của pháp luật về thuế
đã dẫn đến thất thu thuế và trực tiếp ảnh hưởng tiêu cực đến môi trường đầu tư,
kinh doanh.
Tổng số tiền thuế thất thoát do một số văn bản không đúng quy định của
pháp luật được ban hành là hơn 373 tỷ đồng. Trong đó, việc hướng dẫn miễn, giảm
8


thuế thu nhập doanh nghiệp và thuế giá trị gia tăng đầu vào đối với hoạt động dịch
vụ cung cấp suất ăn công nghiệp cho doanh nghiệp chế xuất không đúng quy định
2.

đã làm thất thu 233,4 tỷ đồng.
Giải pháp chủ yếu để phát huy vai trò của pháp luật thuế trong điều kiện phát

a.

triển nền kinh tế thị trường và hội nhập quốc tế
Kiên quyết chống thất thu, nâng cao trình độ nghiệp vụ và nhận thức của mỗi cán
bộ thu thuế, mặt khác cũng tăng cường thanh tra kiểm tra để phát hiện và xử lí
ngay sai phạm
Cơ quan thuế các cấp sẽ thường xuyên tổ chức rà soát, đánh giá phân tích,

dự báo những yếu tố ảnh hưởng đến nguồn thu ngân sách Nhà nước trên địa bàn,
làm rõ những khoản còn thất thoát, các nguồn thu còn tiềm năng.
Tăng cường công tác phân tích, dự báo những tác động bất lợi từ việc suy
giảm kinh tế, những tác động bất thường của giá cả, thị trường tín dụng trên thế
giới và trong nước tác động đến tình hình thu nộp ngân sách Nhà nước của khối
Doanh nghiệp để có những đề xuất, kiến nghị giải pháp kinh tế vĩ mô ngăn chặn đà
suy giảm nguồn thu Ngân sách Nhà nước.
Ngành thuế tiếp tục theo dõi, phát hiện để có ý kiến đề nghị với các ngành,
các cấp có thẩm quyền tháo gỡ những khó khăn, vướng mắc về vốn, thị trường, giá
cả, xử lý kịp thời các cơ chế chính sách gây ảnh hưởng xấu đến tình hình sản xuất
của doanh nghiệp, tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân đẩy mạnh hoạt động đầu
tư, phát triển sản xuất kinh doanh, thúc đẩy tăng trưởng kinh tế.
Đặc biệt, công tác thanh tra, kiểm tra sẽ được ngành Thuế đẩy mạnh và làm
quyết liệt trong thời gian tới. Theo đó, ngành thuế sẽ đẩy mạnh việc kiểm soát, xử
lý triệt để các khoản nợ đọng thuế, trình cấp có thẩm quyền các biện pháp xử lý
vướng mắc về nợ thuế, tập trung lực lượng triển khai các biên pháp thu hồi nợ
thuế, triển khai cá biện pháp cưỡng chế nợ thuế để thu hồi nợ đọng.
Tăng cường công tác thanh tra, kiểm tra thuế để lựa chọn những đối tượng
có dấu hiệu gian lận thuế, bổ sung vào kế hoạch thanh tra, kiểm tra, đặc biệt tập
trung vào nhóm doanh nghiệp lớn, các Tập đoàn, tổng công ty, các địa bàn trọng
9


điểm có số thu lớn, các ngành hàng, các lĩnh vực, các loại hình tổ chức có dấu hiệu
thất thu lớn. Tập trung tổng hợp, rà soát các kết quả sau thanh tra để có biện pháp
xử lý đôn đốc, thu hồi kịp thời các khoản mà thanh tra đã kết luận vào ngân sách
b.

Nhà nước.
Hoàn thiện nhanh chóng hệ thống pháp luật thuế

Hoàn thiện nhanh chóng hệ thống pháp luật thuế theo hướng:
- Hệ thống thuế phải bao quát hết các nguồn thu và tăng thu, có nghĩa là phải
huy động mọi nguồn thu, tăng thu trên cơ sở mở rộng diện thu với mức thuế suất
vừa phải và đơn giản (thuế suất cao và thấp quá sẽ mất tác dụng của thuế).
- Xác định và lựa chọn đúng mục tiêu của thuế: Mục tiêu của thuế chủ yếu là
kích thích, điều tiết kinh tế và tăng thu cho ngân sách Nhà nước, không nên đặt ra
cho thuế phải thực hiện một lúc nhiều mục tiêu liên quan đến chính sách xã hội.
- Thực hiện chính sách thuế bình đẳng đối với các thành phần kinh tế, các
tầng lớp dân cư, chống tình trạng trùng lặp trong thuế, chống thuế chồng lên thuế.
- Đơn giản hóa chính sách thuế, đơn giản cả về mặt thuế suất, thủ tục, dễ
hiểu, dễ thực hiện, dễ kiểm tra, dễ được đông đảo người nộp thuế chấp nhận.
- Chính sách thuế phải có tác dụng tích cực trong phân phối thu nhập, điều
tiết thu nhập hợp lý, tạo công bằng xã hội.
- Chính sách thuế phải bảo đảm ổn định trong một thời gian dài, tránh tình
trạng thay đổi quá nhiều, gây trở ngại cho hoạt động sản xuất, kinh doanh, dịch vụ.
- Chính sách thuế phải tạo ra điều kiện cho khả năng kiểm soát được: kiểm
soát của người nộp thuế, người thu thuế và cơ quan quản lý thu thuế.
- Thu hẹp phạm vi diện miễn giảm thuế, tập trung vào các yêu cầu cơ bản
của chính sách kinh tế, nhằm thực hiện mục tiêu chiến lược phát triển kinh tế - xã
hội.
- Nâng cao hiệu lực pháp lý và hiệu quả của chính sách thuế. Áp dụng
nghiêm minh hình thức thưởng phạt trong thuế, loại bỏ các khoản thu thuế không

c.

hiệu quả, do chi phí để thu thuế lớn hơn cả số tiền thu thuế được.
Tăng cường công tác bồi dưỡng đội ngũ công chức thuế và phát triển cơ sở hạ
tầng ngành thuế

10

Sự phát triển ngày càng phức tạp của nền kinh tế đòi hỏi hệ thống pháp luật
nói chung và pháp luật thuế nói riêng phải phát triển tương xứng. Bên cạnh đó,
những cải cách trong hoạt động quản lý Nhà nước và ứng dụng công nghệ thông
tin đòi hỏi đội ngũ công chức quản lý thuế phải được bồi dưỡng nâng cao trình độ
để đáp ứng yêu cầu công tác. Cơ sở hạ tầng ngành thuế cũng cần phải tiếp tục được
hoàn thiện nhằm gia tăng tính hiệu quả của công việc, giảm thiểu thời gian và chi
d.

phí cho chủ thể nộp thuế khi thực hiện nghĩa vụ thuế.
Tuyên truyền phổ biến sâu rộng, thường xuyên trong mọi tổ chức và dân cư
Về các luật thuế và các văn bản dưới luật để họ hiểu rõ, nhận thức trách
nhiệm, nghĩa vụ của người nộp thuế và tổ chức thực hiện tốt. Tạo điều kiện cho
dân biết, dân làm, dân bàn, dân kiểm tra, đây là một sức mạnh to lớn để thực hiện
chính sách trốn thuế, lậu thuế…

C.

KẾT LUẬN
Nhà nước sử dụng pháp luật thuế như là công cụ hữu hiệu và đặc thù để giải
quyết những mục tiêu đặt trước. Do đó có thể khẳng định rằng pháp luật thuế có
một vai trò đặc biệt quan trọng đối với sự phát triển của đất nước. Chính vì vậy,
các chủ thể cần thực hiện tốt nghĩa vụ thuế của mình, qua đó góp phần thúc đẩy sự
phát triển của kinh tế - xã hội đất nước trong giai đoạn hội nhập quốc tế hiện nay.

11


Danh mục tài liệu tham khảo

1.
2.
3.
4.

Luật thuế - Nhà xuất bản lao động
Luật quản lí thuế năm 2006
Luật ngân sách nhà nước – Nhà xuất bản lao động
Trường đại học luật Hà Nội, giáo trình luật thuế Việt Nam, nhà xuất bản

5.

công an nhân dân
Phạm Thị Giang Thu, “Những yêu cầu và mục tiêu cơ bản của việc hoàn
thiện hệ thống pháp luật thuế ở Việt Nam”, Tạp chí nhà nước và pháp luật,
số 3, tháng 3/2008.

12