Bài 25: Bàn luận về phép học

Trường trung học cơ sở Đông Hải

PHÒNG GIÁO DỤC- ĐÀO TẠO DUYÊN HẢI

Chào mừng quí thầy cô
đến dự giờ môn Ngữ Văn
BÀI GIẢNG CÓ ỨNG DỤNG CÔNG
NGHỆ THÔNG TIN

Chào mừng quý thầy cô và các các em họ


Đáp án
Câu
hỏicâu
kiểm
hỏitra
kiểm
bài tra
cũ: bài cũ:
ĐểĐọc
xácthuộc
định độc
lònglập
đoạn
chủtrích
quyền
nước
của
Đại Việt
dân

tộc, tác
ta? giả
Để dựa
xác định
vào năm
độc lập
yếuchủ
tố
quyền
căn
bản
của
sau:
dân tộc, tác giả dựa vào
những
yếu
tố
căn
bản
nào?
- Nền văn hiến lâu đời;
- Cương vực lãnh thổ;
- Phong tục tập quán;
- Lịch sử riêng;
- Chế độ riêng.


Cổng vào Quốc Tử Giám
( Trường Đại Học đầu tiên của Việt Nam)

Hình ảnh một kì thi ngày xưa


Nhà bia ghi danh những người đỗ đạt
(Nằm trong Quốc Tử Giám)


TUẦN 28

Văn bản:
Bài 25: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp)

TIẾT 101

I- TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Tác giả:
Dựa vào chú thích SGK, hãy giới thiệu
đôi nét về tác giả?


Nguyễn Thiếp (1723-1804), quê ở Hà
Tĩnh, là người học rộng hiểu sâu, đỗ đạt
dưới triều Lê, được người đời rất coi
trọng.


TUẦN 28

Văn bản:
Bài 25: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp)

TIẾT 101

I- TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
Hãy giới thiệu hoàn cảnh ra đời của tác
phẩm?


2/ Tác phẩm:
- Hoàn cảnh ra đời: Vua Quang Trung
từng mời Nguyễn Thiếp ra hợp tác với triều
Tây Sơn nhưng vì nhiều lí do Nguyễn Thiếp
chưa nhận lời. Ngày 10 tháng 7 niên hiệu
Quang Trung năm thứ tư (1791), vua lại viết
chiếu thư mời Nguyễn Thiếp vào Phú Xuân
hội kiến vì “có nhiều điều bàn nghị”. Lần này
La Sơn Phu Tử bằng lòng và ông đã làm bài
tấu gởi vua Quang Trung vào tháng 8-1791


Thư của Quang Trung gửi cho Nguyễn
Thiếp


2/ Tác phẩm:

- Hoàn cảnh ra đời:
- Thể loại: Tấu
Dựa
vào chú
SGK,
biết:tấu
+ Giống
các thích
thể loại
khác hãy
(khảicho
sớ,…),
là
thểlàloại
thư
củathế
bề tôi
được viết bằng
Tấu
thểvăn
văn
như
nào?

văn xuôi, văn vần hoặc biền ngẫu, trình lên
vua chúa những kiến nghị, đề nghị của mình.
+ Nội dung bài tấu: một là bàn về “quân
đức”, hai là “dân tâm”, ba là “học pháp”.
Đoạn trích là phần ba của bản tấu gởi vua
Quang Trung khi ông vào Phú Xuân hội kiến

với nhà vua.


TUẦN 28

Văn bản:
Bài 25: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp)

TIẾT 101

I- TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
3/ Bố cục:
Hãy cho biết đoạn trích có bố cục như
thế nào?


3/ Bố cục: Chia làm 4 đoạn
Đ1: “Từ đầu…tệ hại ấy.” - Mục đích của
việc học.
Đ2: “Cúi xin từ nay ban chiếu thư… Xin
chớ bỏ qua.” - Bàn và khuyến nghị về
chủ trương mở rộng việc học, nội dung
và phương pháp dạy học.
Đ3: “Đạo học…thịnh trị.” - Kết quả dự
kiến.
Đ4: đoạn còn lại. - Kết luận.

TUẦN 28

Văn
bản:
TIẾT 101
Bài 25: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp)
I- TÌM HIỂU CHUNG:
1/ Tác giả:
2/ Tác phẩm:
3/ Bố cục:
4/ Đại ý :
Văn bản nêu lên mục đích, tác dụng của
Hãy cho biết đại ý của đoạn trích?
việc học chân chính, phương pháp học tập
đúng, đồng thời phê phán lối học chuộng hình
thức, cầu danh lợi.


TUẦN 28

Văn bản:
Bài 25: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp)

TIẾT 101

I- TÌM HIỂU CHUNG:
II- PHÂN TÍCH:

1/ Nội dung:

a/ Bàn về mục đích chân chính của việc học:
Để thành
tốt;
Phần- đầu
tác giảngười
đã nêu
khái quát mục đích
- Vì sựcủa
thịnh
củaMục
đất nước;
chân chính
việctrị
học.
đích đó là gì?
- Học không cầu danh lợi.


 Theo dõi đoạn văn bàn về mục đích của việc
học, ta thấy: Trong câu văn biền ngẫu: “Ngọc
không mài không thành đồ vật; người không
học không biết rõ đạo”, tác giả giải thích khái
niệm “học” bằng hình ảnh so sánh rất cụ thể
nên dễ hiểu: Chỉ có học tập con người mới nên
tốt đẹp. Do vậy, học tập là quy luật cho cuộc
sống của con người.

 Khái niệm “đạo” vốn trừu tượng, phức tạp
được giải thích ngắn gọn, rõ ràng: “ Đạo là lẽ
đối xử hàng ngày giữa mọi người”. Tác giả
cho rằng đạo của kẻ đi học là học luân thường
đạo lí để làm người bởi đạo học ngày trước lấy
lấy mục đích hình thành đạo đức, nhân cách.
Đó là tam cương (quân thần – phụ tử - phu
phụ), ngũ thường (nhân -lễ -nghĩa –trí-tín)


TUẦN 28

Văn bản:
Bài 25: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp)

TIẾT 101

I- TÌM HIỂU CHUNG:
II- PHÂN TÍCH:
1/ Nội dung:

a/ Bàn về mục đích chân chính của việc học:
b/ Phê phán những quan niệm không đúng
về việc học:


Dựa vào đoạn trích, hãy cho biết tác giả phê
phán lối học lệch lạc, sai trái nào? Tác hại
của lối học ấy là gì?

+ Phê phàn lối học lệch lạc: lối học chuộng
hình thức (không chú ý đến nội dung học).
+ Phê phán lối học sai trái: học vì danh lợi
bản thân.
 Tác hại: làm cho chúa tầm thường (Lê
Cảnh Hưng, Lê Chiêu Thống, Trịnh Sâm, Trịnh
Khải,… là bạo chúa, bù nhìn, hèn nhát, tầm
thường và bán nước), thần nịnh hót dẫn đến
cảnh “nước mất nhà tan”.


TUẦN 28

Văn bản:
Bài 25: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp)

TIẾT 101

I- TÌM HIỂU CHUNG:
II- PHÂN TÍCH:
1/ Nội dung:
a/ Bàn về mục đích chân chính của việc học:
b/ Phê phán những quan niệm không đúng
về việc học:
c/ Quan điểm và phương pháp đúng đắn
trong học tập:


Để khuyến khích việc học, Nguyễn Thiếp

khuyên vua Quang Trung thực hiện những
chính sách gì?
 Cho mở rộng việc học ở tất cả các phủ,
huyện trong cả nước để con cháu các quan lại
hoặc thường dân đều có thể đi học.


Phương
phápBài
họctấu
là:có đoạn bàn về “phép
Thảo luận:
- Tuần
lên,“phép
từ thấp
lên nào?
cao; Tác dụng
học”,
đótựlàtiến
những
học”
- Học
rộng,của
nghĩ
sâu, biết
tóm
lược
những
và
ý nghĩa

những
“phép
học”
ấy?
Từ
điều
thựccơtếbản,
việc cốt
họcyếu
củanhất;
bản thân, em thấy
- Học phải
biết
kếttập
hợp
vớilàhành
phương
pháp
học
nào
tốt nhất? Vì sao?
Tác dụng của phép học: Đất nước nhiều nhân
(thời
thảo luận
cho
cácgia
nhóm
là thịnh.
5 phút)
tài,

chếgian
độ vững
mạnh,
quốc
hưng
Liên hệ thực tế học tập: phương pháp sau là tốt
nhất: trên cơ sở nghe các thầy cô giảng, học sinh
phải biết tự học, kết hợp học với hành. Vì đó là
cách học giúp em hiểu sâu bài giảng, nhớ lâu kiến
thức và vận dung tốt vào công việc gia đình.


TUẦN 28

Văn bản:
Bài 25: BÀN LUẬN VỀ PHÉP HỌC
(Luận học pháp)
I- TÌM HIỂU CHUNG:
II- PHÂN TÍCH:
1/ Nội dung:
2/ Nghệ thuật:

TIẾT 101


Dù chỉ là đoạn trích, phép lập luận vẫn
được thể hiện rất rõ. Xác định trình tự lập
luận của đoạn văn bằng sơ đồ sau:

Mục đích chân
chính của việc học

Phê phán những
lệch lạc, sai trái

Khẳng định quan điểm;
phương pháp đúng đắn

Tác dụng việc học
chân chính