Gay hung thu hoc mon Am Nhac 8

gây hứng thú cho học sinh trong học tập môn âm
nhạc 8
phần mở đầu
Xuất phát từ mục tiêu giáo dục phổ thông nói chung và mục tiêu tầm quan
trọng của môn học Âm nhạc nói riêng.
Giáo dục phổ thông nhằm giáo dục học sinh phát triển toàn diện, không những
nâng cao hiểu biết về kiến thức văn hoá mà còn phát huy năng lực cảm thụ âm nhạc
và những năng khiếu khác.
- Xuất phát từ đặc trng bộ môn thuộc phạm trù nghệ thuật đòi hỏi sự hứng thú cao
trong học tập
- Xuất phát từ yêu cầu của việc đổi mới phơng pháp là phát huy tính tích cực chủ
động sáng tạo của học sinh. Có nh vậy các em mới có điều kiện khắc phục khó khăn
tiếp nhận kiến thức mới.
- Xuất phát từ tâm lý lứa tuổi học sinh lớp 8 là lứa tuổi nhạy cảm hiếu động ham
thích ca hát. Nếu giáo viên gây đợc hứng thú trong bài dạy sẽ tạo cho học sinh sự
phấn chấn, hào hứng để tiêp thu bài học một cách có hiệu quả.
- Từ thực tiễn giảng dạy cũng nh thực tiễn của học sinh nông thôn ít có điều kiện
để tiếp nhận tri thức về âm nhạc, nếu giáo viên tạo đợc hng thú trong giảng dạy và học
tập sẽ giúp cho học sinh say mê học tập.
- Từ những lý do nói trên, bản thân tôi nhận thấy việc gây hứng thú cho học sinh
trong học tập âm nhạc là một trong những giải pháp hết sức quan trọng trong việc
nâng cao chất lợng trong việc dạy và học. Vì vậy nó là động lực giúp tôi đi sâu
nghiên cứu đúc rút kinh nghiệm này.
Phần nội dung đề tài:
I- cơ sở khoa học

Nh chúng ta đã biết âm nhạc có vai trò rất to lớn, âm nhạc đem đến những khoái
cảm thẩm mỹ cao, là món ăn tinh thần không thể thiếu trong cuộc sống của con ngời.
Thông qua âm nhạc con ngời xích lại gần nhau hơn, hiểu biết nhau hơn, quý trọng
nhau hơn.Trong những năm qua, từ khi nớc ta bớc sang thế kỷ
XXI, sự nghiệp giáo dục đào tạo âm nhạc có điều kiện phát triển những bớc cao

hơn. Cho đến ngày nay việc đa âm nhạc vào học đờng đã đợc chú trọng vì những lợi
ích quan trọng của nó trong việc giáo dục học sinh thành những con ngời phát triển
toàn diện về mọi mặt.
Bởi vậy việc dạy âm nhạc ở trờng THCS nói chung và lớp 8 nói riêng mặc dù
không nhằm đào tạo các em thành những con ngời hoạt động nghệ thuật chuyên
nghiệp mà chủ yếu là giáo dục văn hoá âm nhạc, làm cho các em yêu thích nghệ
thuật âm nhạc, hình thành ở học simh một tâm hồn trong sáng, một thị hiếu âm nhạc
lành mạnh, cách t duy sắc sảo, lòng khát khao sáng tạo, giàu tình cảm nhanh nhẹn


hoạt bát và sống vui tơi. Âm nhạc phát triển tối đa những tố chất sinh lý, những phẩm
chất tâm lý của lứa tuổi học sinh, tạo điều để các em hoàn chỉnh và cân đối về tâm
hồn, trí tuệ và thể chất, làm phong phú tình cảm của lứa tuổi học trò.
Mặt khác qua đó phát triển bồi dỡng những mầm non nghệ thuật cho tơng lai
đất nớc. Đây là một môn học còn rất mới mẻ không giống những môn học khác, môn
học mang tính nghệ thuật cao, học sinh học theo phơng châm học vui- vui học. Vì
vậy tạo cho các em say mê hứng thú học tập là rất cần thiết.
Ta đã biết, bất kỳ làm việc gì nếu có hứng thú thì sẽ đi đến thành công, đặc biệt
là đối với học sinh do đặc điểm tâm sinh lý của lứa tuổi các em. Nếu thích thú thì các
em sẽ làm tốt, khi hoạt động nhận thức của học sinh dựa trên cơ sở của hứng thú nó
sẽ trở nên hào hứng, thoải mái và dễ dàng.
Hứng thú trong học tập nhằm nâng cao chất lợng giáo dục, nuôi dỡng ở các em
lòng ham muốn chính đáng trong việc không ngừng vơn tới những đỉnh cao của việc
nắm kiến thức, luôn tìm tòi học tập cái mới tích cực sáng tạo cái đã học vào hoạt động
thực tiễn.
Môn học nào cũng có khả năng gây hứng thú cho học sinh. Âm nhạc bản thân
nó cũng là nguồn cảm hứng cho nhiều ngời tạo cho các em hứng thú trong học tập
môn âm nhạc không chỉ nâng cao hiệu quả dạy học mà còn làm cho các em vui tơi
phấn khởi thoải mái về tinh thần.
Là một giáo viên giảng dạy bộ môn âm nhạc, bản thân tôi nhận thấy đó là một

trong những yếu tố hết sức quan trọng
II/ Cơ sở thực tiễn:

Học sinh lớp 8- đây là lứa tuổi có nhiều thay đổi về đặc điểm tâm sinh lý, các
em bắt đầu có sự e ngại, chất giọng cũng có sự thay đổi, có em đã thể hiện giọng điệu
của ngời lớn, sự hồn nhiên của trẻ em đã có sự giảm sút. Một số em đã tỏ ra không
thích hay còn e ngại khi trình bày một bài hát trớc tập thể lớp vì vậy việc tạo cho học
sinh hứng thú trong học tập là một điêù hết sức cần thiết. Từ thực tế giảng dạy âm
nhạc trong những năm qua tôi xin mạnh dạn trình bày để các thầy, cô và các bạn tham
khảo
III/ Thực trạng:

Xuất phát từ sự thay đổi về mặt tâm sinh lý lứa tuổi và một số học sinh còn xem
môn học âm nhạc là một môn phụ, các em chỉ quan tâm đến môn học mà các em đã
định hớng cho nghề nghiệp tơng lai sau này nên một số học sinh cha thực sự hứng thú
học.
Qua thời gian đi tìm hiểu thực tế tại các trờng tôi thấy số giáo viên đào tạo
chuyên sâu vào môn nhạc cha đủ, có nhiều giáo viên dạy môn khác ... đợc kèm theo
cả môn âm nhạc nữa nên trong quá trình dạy cha đáp ứng hết yêu cầu của bộ môn.
2


Dạy còn mang tính chất qua loa cha thực sự gây hứng thú đối với học sinh. Bởi vì đặc
trng của bộ môn âm nhạc là khác so với nhiều môn khác nhng có một số giáo viên cha thực sự nắm vững đặc trng của bộ môn nên trong quá trình dạy còn hơi cứng nhắc vì
vậy học sinh thấy tiết học nhạc còn nặng nề không tập trung học. Để cung cấp kiến
thức khoa học giáo dục t tởng và rèn luyện kỷ năng cho học sinh , giáo viên phải làm
cho học sinh ham mê hứng thú học tập làm cho quá trình học tập của các em trở nên
tự giác tạo nên niềm vui trong sáng và bổ ích. Bất kỳ môn học nào cũng có khả năng
gây hứng thú học tập đối với học sinh. Bản thân nghệ thuật âm nhạc nói chung và
môn âm nhạc ở trờng là nguồn cảm hứng là sự kích thích, sự say mê học tập của học

sinh nhng không phải dạy nh thế nào cũng gây đợc hứng thú cho học sinh đặc biệt là
học sinh lớp 8.
Xuất phát từ thực tế hiện nay là đang đổi mới phơng pháp dạy học, học sinh tự
chủ động chiếm lĩnh kiến thức, giáo viên là ngời hớng dẫn, tổ chức điều khiển việc
tạo hứng thú học tập cho các em có vai trò rất quan trọng trong việc nâng cao hiệu
quả chất lợng dạy học .
IV/ Giải pháp thực hiện :

1/ Phải gây hứng thú cho học sinh ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới
thiệu đề mục mới:
Rõ ràng ngay từ bớc chân của giáo viên vào lớp với thái độ vui vẻ thân mật đối
với học sinh, việc đánh giá công bằng trong việc kiểm tra miệng...đều là những yếu tố
góp phần tạo nên không khí hào hứng chung của cả lớp để chuẩn bị bớc vào bài học
mới nhng sự hứng thú học tập chỉ thực sự bắt đầu với phần giới thiệu đề mục mới tạo
sự hấp dẫn đối với học sinh
2/ Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải biết phát huy tính tích cực, chủ
động sáng tạo của học sinh nhằm gây hứng thú học tập cho các em.
Thực chất của việc học tập là chuổi vấn đề đợc đặt ra, đợc nhận thức rồi đợc
đặt ra và đợc nhận thức ở mức độ cao hơn, đặc trng của môn âm nhạc là thực hành.
Thực hành là sợi chỉ đỏ xuyên suốt quá trình dạy và học bộ môn. Thông qua thực
hành để dạy lý thuyết, lấy lý thuyết để củng cố kỹ năng thực hành trên cơ sở sử dụng
thời gian trên lớp một cách tối u ( tránh thời gian chết ) để tất cả học sinh đợc nhìn
nghe và luyện tập nhiều. Thực tế cho thấy nêu trong một tiết học giáo viên đặt ra
nhiều câu hỏi vừa sức đối với học sinh, học sinh dể hiểu dể nhớ, hay cho các em nghe,
nhìn thể hiện nhiều thì học sinh rất có hứng thú học, tạo động cơ học tập tốt.
3/ Vận dụng linh hoạt các phơng pháp dạy học: tránh cách dạy thông báo khô
khan tẻ nhạt. Giáo viên phải nắm chắc đặc trng môn học âm nhạc để có cách dạy cho
phù hợp, giờ học âm nhạc phải là giờ học nghệ thuật hấp dẫn với phơng châm học vui
3

- vui học . Tránh dạy lý thuyết trừu tợng và dạy tập đọc nhạc nặng nề, căng thẳng.
Phải tìm mọi cách cải tiến cách dạy từng phân môn .
theo hớng tích cực hoá hoạt động của học sinh. Bổ sung sáng tạo thêm nhiều thủ pháp
sinh động, hấp dẫn, đa dạng hoá cách thức truyền đạt ở mỗi bài học mỗi tiết dạy.
* Đối với học hát:
Muốn gây hứng thú cho giờ học thì vai trò của giáo viên rất to lớn, đó là quá
trình chuẩn bị của giáo viên, giọng hát của giáo viên, phong cách biểu diễn ...cách
tiến hành dạy hát theo phơng pháp dạy truyền miệng từng câu ngắn theo lối móc xích,
giáo viên hát mẫu rồi học sinh hát theo. giáo viên có thể đánh đàn giai điệu cho học
sinh nghe từng câu ngắn và tập hát lời ca.
Sau khi thuộc bài hát có thể học sinh kết hợp một số động tác múa đơn giản
hoặc vận động thân thể theo nhạc. Cuối cùng cho học sinh tập biểu diễn thể hịên
giọng hát của mình kết hợp phụ hoạ.
Đối với dạy nhạc lý- tập đọc nhạc.
Lâu nay khi dạy về nhạc lý giáo viên thờng định nghĩa, giảng giải ít xuất phát từ
thực tiễn âm nhạc qua các ví dụ sinh động để rút ra nhận nhận xét, kết luận. Về tập
đọc nhạc các giáo viên chịu ảnh hởng sâu sắc phơng pháp dạy cho học sinh chuyên
nghiệp âm nhạc, gây nên tâm lý căng thẳng nặng nề không cần thiết, làm cho học
sinh sợ tập đọc nhạc. Những tiết dạy nh vậy thờng kém hiệu quả, học sinh không
hứng thú học. Vì vậy để tạo cho các em sự hứng thú trong học tập cách dạy tập đọc
cao độ nên cho các em dự vào tiếng đàn làm mẫu của giáo viên, kỹ năng thể hiện trờng độ và tiết tấu phải đợc quan tâm nhiều hơn nữa bằng những bài tập riêng trong
nhiều tiết học. Giáo viên đàn từng câu ngắn để các em đọc theo đúng tên nốt nhạc và
cuối cùng học sinh trong lớp đọc đúng đợc cả bài đọc nhạc.
Dạy nhạc lý tập đọc nhạc phải thật nhẹ nhàng, dể học với đại đa số học sinh.
* Đối với dạy âm nhạc thờng thức:
Phân môn này bao gồm các nội dung: Giới thiệu tác giả tác phẩm, nghe nhạc và
một số kiến thức liên quan đến đời sống âm nhạc. để tạo ra hứng thú đối với phân
môn này giáo viên có thể tiến hành dới các hình thức:
Đọc truyện, kể chuyện.

Xem tranh và giải thích
Nghe băng nhạc hoặc giáo viên tự trình bày tác phẩm.
Trờng hợp đọc , kể chuyện theo sách có thể giáo viên đọc cho học sinh cả lớp
nghe. Nếu cần tóm tắt ý chính và nêu câu hỏi cho học sinh trả lời . Bài nào có tranh
minh hoạ cần su tầm , phóng to những hình vẻ trong sách treo trên bảng
Mỗi câu chuyện kể phải nhấn mạnh một đôi ý để gây ấn tợng cho các em.

4


Bên cạnh đó lời nói giọng hát, phong cách năng lực của giáo viên là hết sức
quan trọng, đây là một trong những yếu tố gây hứng thú đối với học sinh.
4/Trong quá trình giảng dạy cần đa vào một số trò chơi vừa nâng cao hiệu
quả bài học, vừa tạo hứng thú cho học sinh.
Thực tế cho thấy nếu trong một tiết học giáo viên giành ít thời gian tổ chức trò
chơi cho học sinh thì học sinh rất hào hứng học. Trong âm nhạc có rất nhiều trò chơi
nhng giáo viên phải biết tổ chức trò chơi phù hợp với từng bài học cụ thể.
Ví dụ: Trong học hát có trò chơi Nhìn tranh đoán tên bài hát, Nghe nhạc
đoán bài hát, nghe tiết tấu đoán câu hát.
Trong tiết tập đọc nhạc có thể cho học sinh chơi trò chơi Nghe nhạc đoán tên
nốt, hoặc ghi tiết tấu của bài.
5/ Giáo viên phải biết sử dụng phơng tiện dạy học nh một yếu tố gây xúc
cảm.
Một giờ học âm nhạc giáo viên không thể không sử dụng phơng tiện dạy học.
Đồ dùng dạy học phổ biến đó là sách giáo khoa, nhạc cụ, tranh ảnh. Các phơng tiện
đó giáo viên phải biết sử dụng cho phù hợp với nội dung từng bài học. Biết minh hoạ
một cách độc đáo, thú vị sẽ kích thích hứng thú học tập của các em. Kinh nghiệm đã
xác nhận nếu chỉ lặp lại những kiến thức trong sách giáo khoa thì học sinh cũng
không hứng thú học tập và vai trò của giáo viên trên lớp cũng không phát huy đợc.
Mặt khác nếu thoát ly sách giáo khoa làm cho học sinh khó nắm kiến thức cần thiết

thì bài giảng dù có hấp dẫn sinh động đến mấy cũng không mang lại hiệu quả s phạm.
Vì vậy phải biết kết hợp kiến thức sách giáo khoa phải vừa mở rộng kiến thức. Đặc
biệt với môn nhạc, phải chú trọng thực hành giáo viên dạy nhạc không có nhạc cụ,
không biết sử dụng nhạc cụ thì tiết học sẽ trở nên nhàm chán, hiệu quả bài dạy không
cao. Các mẫu chuyện tranh ảnh đòi hỏi giáo viên phải có để minh hoạ thêm cho học
sinh, ngoài ra học sinh cũng phải có đầy đủ các phơng tiện học tập nh: sách, vở, bút...
6/Thờng xuyên củng cố và phát triển hứng thú của học sinh trong giờ học
âm nhạc
Việc gây hứng thú cho học sinh trong giờ học không chỉ một lần mà phải rèn
luyện thờng xuyên từ phút đầu đến phút cuối giờ học. Hơn nữa phải làm cho mức độ
hứng thú ngày càng tăng đến nổi các em không để ý thời gian trôi đi nhanh chóng và
đến khi giờ học kết thúc học sinh còn luyến tiếc.
7/ Phơng pháp giảng dạy phần phát triển khả năng nghe nhạc:
Phần này sẽ làm phong phú thêm về mức độ cảm thụ Âm Nhạc và khả năng
nghe nhạc của các em. Khi đợc nghe giai điệu hoặc nghe tiết tấu đoán nhanh ra câu
hát, bài hát thì các em cảm thấy rất hứng thú. Vì vậy chúng ta không nên thực hiện sơ
sài, loa qua. Khi cho các em nghe bài hát hoặc nghe nhạc, nên tìm hiểu kỹ để khi cho
nghe xong có thể nói về xuất xứ, nội dung tác phẩm, trao đổi về cái hay, cái đẹp của
5


tác phẩm với các em. Nên cho các em nghe hát dân ca, sau đó khuyến khích các em
hát những bài hát dân ca quen thuộc của thiếu nhi hoặc dặn dò các em về nhà tìm mỗi
em một bài hát dân ca Việt Nam. Làm nh vậy chúng ta không những hoàn thành tốt
nội dung bài dạy mà còn góp phần phát huy bản sắc văn hoá dân tộc nữa đấy. Khi kể
cho học sinh nghe những câu chuyện Âm Nhạc, ngoài việc khai thác nội dung câu
chuyện, chúng ta hãy tìm trong cuộc sống, trong sách vở những câu chuyện, những
chi tiết liên quan đến tác dụng của âm nhạc với cuộc sống để mở rộng vốn hiểu biết
cho các em hình thành trong tâm trí các em tầm quan trọng của Âm Nhạc với cuộc
sống con ngời. Phần tập nhận ra hớng đi của âm thanh, tập phân biệt âm thanh cao

thấp, dài ngắn cũng nh phần tổ chức trò chơi đã đợc hớng dẫn rất kỹ ở sách giáo viên.
Khi các trò chơi đợc thực hiện thành thạo nên đa vào trong các tiết học để thay đổi
không khí.
7/ Tăng cờng các hoạt động âm nhạc trong lớp, trờng để học sinh đợc xem,
đợc nghe đựơc thể hiện và bình luận :
Bằng hình thức tổ chức các Hội thi văn nghệ về các chủ đề, các buổi ngoại
khoá âm nhạc nói về các nhạc sĩ ... giúp cho học sinh có niềm say mê hứng thú trong
học tập cũng là hình thức phát hiện năng khiếu bồi dỡng cho các em phát huy khả
năng âm nhạc.
V. Kết quả đạt đợc và bài học kinh nghiệm qua quá trình
giảng dạy:
1. Kết quả đạt đợc:

Với sự áp dụng các biện pháp nói trên, trong những năm qua tôi đợc phân công
giảng dạy bộ môn âm nhạc . Tôi nhận thấy đa số học sinh đều rất hứng thú học tập,
các lớp qua kiểm tra đều đạt kết quả cao.
100% đều đạt điểm trung bình trở lên, trong đó tỷ lệ khá giỏi chiếm hơn 50%,
có một số em tỏ ra có năng khiếu về bộ môn.
Cụ thể nh sau: Học kỳ I năm học 2009-2010.

Lớp
8A
8B
8C
Cộng

T.số
HS
39
38

36
113

Giỏi

%

5
7
9
21

Khá
27
25
22
74

%

Trung
bình
7
6
5
18

%

Yếu

%

0
0
0
0

0
0
0
0

2. Bài học kinh nghiệm:

Từ thực tế giảng dạy, kết quả đạt đợc qua việc áp dụng các biện pháp nói trên,
bản thân tôi đúc rút ra một số kinh nghiệm nh sau:
6


Để tạo hứng thú đối với học sinh thì trớc hết phải gây hứng thú cho học sinh
ngay từ phần mở đầu bài học, phần giới thiệu đề mục mới.
- Trong quá trình giảng dạy giáo viên phải biết phát huy tính tích cực chủ động
sáng tạo của học sinh.
- Giáo viên cần phải nắm đặc trng của bộ môn, có phơng pháp dạy học linh hoạt
sáng tạo, phải tìm mọi cách để cải tiến cách dạy từng phân môn theo hớng tích cực
hóa hoạt động của học sinh, bổ sung sáng tạo thêm nhiều thủ pháp sinh động, hấp
dẫn, đa dạng hóa cách thức truyền đạt ở mỗi bài học.
- Phơng tiện dạy học phải đầy đủ, giáo viên phải biết sử dụng phơng tiện dạy học
nh một yếu tố gây xúc cảm

- Trong các tiết học phải tạo cho các em sự hứng thú từ đầu đến hết tiết học, tạo
cho các em sự hứng thú vui tơi bởi vì đặc trng bộ môn đó là học vui- vui học, tránh
gò ép đối với học sinh.
- Tăng cờng các hoạt động âm nhạc trong lớp trong trờng bằng hình thức tổ chức
hội thi văn nghệ ngoại khóa.
Muốn thực hiện những nội dung trên có hiệu quả đòi hỏi mỗi giáo viên phải
không ngừng nâng cao kiến thức, tạo cho mình một trình độ chuyên môn vững vàng,
thờng xuyên học hỏi rút kinh nghiệm ở các đồng nghiệp.
* Đề xuất kiến nghị:
Vì đây là một môn học mang tính đặc trng riêng nên cần phải có phòng học nghệ
thuật, trang bị thêm một số tranh ảnh, băng đĩa tài liệu phục vụ môn học.
Phần kết luận chung
Có thể nói rằng môn âm nhạc ở trờng phổ thông có vị trí quan trọng trong việc
giáo dục thế hệ trẻ. Ngày nay với nội dung chơng trình đổi mới phơng pháp dạy học,
ngời giáo viên phải không ngừng học hỏi để nâng cao trình độ chuyên môn nghiệp vụ.
Ngoài những môn học chính thì môn học âm nhạc giúp cho học sinh phát trển thị hiếu
thẩm mỹ nghệ thuật nâng cao dần một bớc về tiếp xúc với âm nhạc tạo đà cho sự giáo
dục và phát triển toàn diện về nhân cách cho học sinh.
Việc dạy môn âm nhạc ở trờng THCS trong quá đổi mới ngày nay là vô cùng
cần thiết. Tất cả các giáo viên đứng lớp, giáo viên chuyên biệt và các cấp chỉ đạo cần
hiểu rõ điều này để môn âm nhạc ngày càng phát huy tác dụng góp phần vào sự
nghiệp đào tạo các em cho tơng lai đất nớc.
Từ thực trạng dạy học âm nhạc ở trờng THCS nói chung lớp 8 nói riêng, từ kiến
thức đợc học trong nhà trờng bản thân tôi đã đúc rút ra mộpt số kinh nghiệm. Có thể
nói phần lớn các yếu tố làm cho học sinh hứng thú học tập đó là đều phụ thuộc vào
vai trò của giáo viên.
7


Những cách thức, những con đờng gây hứng thú cho học sinh trong học tập

môn âm nhạc là hết sức phong phú, mỗi ngời có một phơng pháp biện pháp riêng của
mình.
Trên đây tôi mới chỉ đề cập phần nào đến kinh nghiệm của bản thân chắc chắn
không tránh khỏi sự thiếu sót. Mong các thầy cô cùng các bạn đồng nghiệp góp ý bổ
sung thêm. Xin chân thành cảm ơn ./.
Ngày 15 tháng 04 năm 2010
ý kiến hội đồng khoa học :

8